장음표시 사용
351쪽
1ego Titio fundu Seianu li decesserit, intelligitur rosub conditione. Item sundum Seianiimhqres meus dare danas esto. intelligit sub eadem conditiones ut1.in repetendis, isde leg. 3.& suinitur signifieatu ex dictione item,& ex oratione sequente,quae est declarativa,pcedentis. Et idem
dic in die, vel in alia qualitate posita in oratione pcedenti, Iareperit, & in sequentiatem ibi,test5r di letita in duob. sequenti b. .egatis, auec sic obtinet in tribus pdictis legatis, quia sumitur significatu ex legatis pure prius factis, ex significato coditionis Ni ex conditione significaturqS testator non vult plus grauare filium, si vixerit, sed vult grauare in sequentibus sub illa conditione si decesserit,facit i.si ita scriptum,ff.de lib. Sposthu .cit lepo Titio tandia Sela Iter est ius eundi ves ambulanu suo iidone. & post ex di hois,sive homo eat so- interuallo dicit ite funduSeianu Titio lego hoc casu legatu valet, dc us primu reuocatu, nec ve repetitio cond5nis,ut l. no ad
coditione, V. de condi. redem. quia haec dispositio det addere, & operari, non seret si conditio repeteretur ideo testator videtur a coditione recessisse,
di pure legare voluisse.Ite ibi testor pluribus legatisfactis filium haeredem inlus siue vehatur sella vel lolectica vel in equouis ani- , mali. Seorsum vero no peiumentu s ecum agere, Vel
vehiculu ducere , qui iter tantum habet. Quandoq; tamen iter dicitur vulgariter ipsum solum, perqKitur, vel tramites vel cal, les transeunt, ita qa qui actu habet, habet, S iter,& commoditatem itineris, S non econuerso, uide
infra devia, & institutiorine, deserui. in prin. stituit, Si adiecit,qδ si ipse Iterato sid importat, nO.A Pstius absq; liberis discesse- νi.q.3.c.si qui SVstro. rit, relinquo Titio cetum. Iterum, haec dictio Fin suum Ιte relinquo Titio domv. .r proprium significatum dein item relinquo Sempronio notat actum g minatum, fundum. Pr aedicta coditio quod not, pro statutis pera
352쪽
mlitenti b. aliquid iterari, vel punientibus, faciente aliquid iterum, hel .n. lQ-
ct m flaicitum geminantea Eum qiaque ex natura actus cui adiicit. exponitur. i. quoties opus fuerit, glos & ibi doc. in c. sua nobi S, de appe. Sc Ange. Aret .in prooe.init in ver. quorum,& doc.in t .veluti, de eden.& l .fidei c.9.si quis decem, ff.de leg. . ubi si testor legat dece Titio. S: si per si derit, item legat, non intelligitur ultra duas pstationes,qd facit ad qstionem,qsi arbitro datur potesta prorogandi, compromis fi
nerarchae, dicuntur itineris custodes, a verbo eo is, di arcta griece, i. princeps latine. hoc nomen trahentes,quia ad prouinciarimi
tutela per singula loca pacis. & quietis faciunt stare
lege ad litera imitates tenent se circuncidedo,& x.
lia legalia faciendo. Et dicuntur a note dignioris trib. s. Iudae q iter alias trib. bellicosior erat,& in bellix prima aciem, & regni vel
regis priuilegi u obtinebat. Iudex de, quali ius dicens po pulo,siue qa iure disccpted
Iure aut disceptare est iuste iudicare. Non est ergoeiudex,s. nus,si non est in eo iustitia ut in cap.serus, s. in omni quoq; negotio. de ver.sig. Et iudex est,qui
ex iurisdictione,ppria, aue sibi de legata, dcconiisscius habet super causas litigiorum vel litigatorum co gnoscendi,& qui ex ppria iurisdictione illud habet,dρ iudex ordinarius, sed ex dc legata dicitur delegaetus,& extraordinarius.
Iudex ordinarius est ille, qui ptatem iudicandi a se iuro suo, hoc est eo ipso, p est talis, ut eps, baltuus, praeseu provincita, & consimiles. Iudex delegatus est ille. q. habet potestate de causa ali
qua cognoscedi ab aliqvur sibi
353쪽
tur iudex extraordinarius. tantuit.
udex competens dicitur, qui Iudices domestici .Require su causae iurisdictionem lici pra domestici, S: aselibres. Cum exercitio,dato P ex Iudices pedanei dicuntur illi ceptionem possit elidi,sive quorum ossicium est de mi exceptio cotingat persona, Vt cla suspectus,sive iurisditionein, viva rescriptum sirreptilium est,ut est gl.incle.cum lit. ut lite pendete. Iudex incopetens est, in quelicet consenserimus, id inq3 ab ea statutiim est, firmitatem no habet iudica- nutis causis, di infimis cognoscere, Sc inutili b.vel ut Itb. licet ordinarij, dicuntur a pede, qui est extrema
pars corporis. Maiores vero causas debent, & tenentur maiorib. rcferre, cum
ti, vel quia ipse nullam iu- Iudicem delegare est vice sua risditionem habebat, vel alium de causa cognitu-
quia inter error in addu- rum constituere.
cendo vel adeundo ipsum, Iudicatum facere dixit Ceu vel quia vi compulsus sum sus in Lfin si cer.petat. pr in eum consentire. In sum parere sententiae, & solue-ma iudex incompetens est re quod solui, debet pro- idem qui non suus. nunciatum fuit. Iudex compromissarius. Re- Ιudicatum solui satisdatio, inquire supra arbiter. de dicta est quia interpone
Iudices chartularii erat olim, batur stipulatio, quod sol qui ab Imperatore priuilegiati erant, ut si vellent coram eis litigare posset, sed
ipsi nopoterant cogere ali quem ad litigadum coram eis. Et dicunt hodie etiam ueretur quod iudicatum fuisset ut in st: tu.de satis .in prin.Et huiulinodi stipula
tio tres. clausullas continet,
ut elegater porsequit Vlp. in laudicatum, st iu solui. iudices ordinari creati aco Iudic ii,h cdictio multiplicimite Palatino qui non ha ter signat.Primo mo ide Gbet adininistrationem nisi q=casus fortuit ut dr .Hoc habitu, ut not.l. I.ffae iud. diuino ludo venit.Scdo est
lai.C.vbi, dc apud quem discretio, ut dii.i pueris noste
354쪽
est iudicium,sicit instismi non est permis tam . testa.
f. pter ea. Tertio est actio, ut cum dicitur iudicium fami .herc.Εde iud.in l .infamiliae . inarto est ultima voluntas teitatoris. into est iudicium vel sententia, iudicis,l. i.C.de re iud.Sexto ponit pro examinatione vel deliberatione.Septimo, pro autoritate. 43 .dis .c.2. Octauo qnq; pio p qna. so. dist. o.& purgabit. Nono, capitur pro instantia vel ordinatione causae discutiendae in iure coram iudice: sic sumitur inti .de iud. l.properandum, s. I. C.deludi. & Se .l Ll .proponebatur,& in hac significatione diis nitur sic, iudicium est actus legitimus trium per sonarum .s Iudicis, actoris,& rei super eadem 'one, aut super eodem iudicio contractus,de verborum λgnisi .c. rus,inglo. Et dicitur iudicium quasi iurisdi tio. ibidem, & fm Gos de cabaturiunde fm Cata. Iudiciu est inuestigatio, qua
finiuris ordinem facit iudex per varios modos ad veritatem eliciadam,& elicitam custodi edam. ut 3 O. q. s. iudicanteiii Nortet. Et quod dicitur actus triupersonarum,intelligitur vere vel ficte, seu repraesenta liue, quia in notoris fama i repraesentat actorem,& fingitur accusator.Et nota qd proprie ante lit .contest.no
est iudicium . quia nulli causae discussio .f. 3 .C.eo Ltitui. hoc respecti causae non autem respectu aliorum actuum iudicialium cui sunt examinatio paritu, di consessio, & c tera que
bene fiunt ante lit. contestatione. imo quandoq; iudicium capitur pro eo saprqcedit sententiam, Ut in capitulo,in iudicijs, de re- l .iur.lib. 6. De multiplici specie iudiciorum, vid
io. ibidem, &am Got. Ue inua i ver. iudicio priuata. crabitur sicut arbitrium Iudicium contradictorum di xceptis his. Primo quod citur, si dicerem hoc es eudicium est de ciuili, & consuetudinem, & tu adtriminati,sed arbitrium de uersarius meus diceres non ciuili tantum Secundo, Φ effec5suetudinem,ut in c. iudicium necessario, arbi- abbate. in gl.fi .dever. sigia. trium vero uoluntarie sub Iudicia capitalia sul,quib.c
355쪽
put eximi a ciuitate imo ' ria. Sed dicitur esuisse dum te vel exilio. de his vide in finis tedit ad comitiodutiasti de publie.iudic. g.publi
Iudicia publica sunt de pii Ulais causis, Sc dAr quasi
publica, qa cuilibet de populo c5rnis, est executio, ut cotra crimen laeso ni aiestatis, in quo oes de populo possunt accusare inando que iudicium publicum dicitur iudicium quod intenditur a crimine: de hos in sti de pub. is d. in prin. Iudicia priuata sunt,qii et ciuiliter tractantur siue inten tantur. Item de multiplici iudicio, Lautoritatis, ministeri j, approbationis, &c. no. Arch. s , .dist percepta, gl .super regula, in iudi Cijs,dex V.mr.li. S. Tangit aliqualiter Arch.2. q. ta si
sui. Et sim Anto .de But.diuidit tripliciter. primo r5- ne materiae, secundo ratione sormap, tertio rone qualitatis. Vnde ratione materiae duplex est iudiciu, aut temporale, aut spirituala, aut ciuile, aut crimin se. V nde semper dicitur iudicium criminale qu finis tedit ad commodum reipu-b li. ut fisci. &c. siue poena sit corporalis, siue pecuni a partis,gl. no. l.ptor in prin- ch no , Ude sep .vio.& suit opinio Inno. in capit.qii ali
titatis dupl exest, s uniue sale, generale, quae etiadisserunt, de hoc plene in capitulo a. de libx, oblat. Item iudicium triplex reperituriri naum in tersan ialfuinem, secundum inter
epram,tertium Int .cam, ut in capitulo, per V enera
bilem, qui fi .sint legi c..Iudicium prolusori una quid reqretiista ver.prolusbris. Iudicium accipi clinidicebatur, cum iis contestabatur,l .isquise , de rei vendi-
sat .cmus i cutionis rati nem,tradit Alciat. in l.peri cuniae verbum, s.rictionis,
de verb.signis. Iudieto sisti cautio dicitur,
cum promittimus, nos aut aliquem alium ad iudicituri venturos & perman
356쪽
rea.eonsensu,9.i.C.de . iurametum promissoriunt. est quando iuratur de sutu
repudiatio. Iugatio, genus velitigalis, de quo in l. immunitates, C. agric.& censib. Iumetorum appellatione boues non continentur, degatis seruis, dele 3. Dicta
autem iumenta a Iugendo eb,ciν currui iungantur, ut
ait Alex.in t boues, de verborum significatione , in quibus sunt equi, Sc muli. Iura pditoru appellari semi
po in inst. atqui praedia cuviribus suis resti tu ere pro-
ro aliqd datuum uel facturum. Aliqu1do etiam iuratur per execrationem, ut 1I . hoc n5 fecero,hoc accidat
mihi vel iiiijs meis, aut haluimodi.Ponitur ergo triplex iurametum,s.proini sorium assertorium, bc c5. firmatorium, secundu Hostien .in summa de iureiur. De primo in ca.debitores , in cap.QMntauallis & c pit veniens,de iureiur. Dosecundo in cap. 5. eo .li.D tertio in cap. cum conti gat.eod.ti. mittit, intelligitur,ut reni Iuram tum calumniae olt, curuat eiusde bonitatis salu quis iurat se bona fide, Mbritatis, & amplitudinis,l. non animo calumniandi quid aliud, fp de verb.s g. agere vel respondere, nec Iuramentu est assirmatio vel egisse, vel re Ondille. . regatio sacrae rei assertio- Iurare conceptis verbis, Vidine vel attestatione firma- Conceptio. ita fui Gofuel adhibita re Iurari diculurconsiliarij, veligione secundum Placen. aiiciant,vel priores qui re-εc est triplex videlice vo- gunt uniuersitatem,&di-Iuntario cum fit extra tu cuntur a iurat nento quod dicium necessarium & iu- praestat. ut eorum ossicium diciale, ut no*locinsti .de fideliter exequantur. . action. 9.irem si quis, dc in Iure Pprio dicitur aliqua ressi a ver.iusiurandum. vendi in instrumento venIurametum assertorium est, ditionis, quado proprietas cum iurat de praesenti, vel transfertur in ementem :
depterito sic esse, vel non Iurgium dρ quasi iuris gartu, esse,suisscives no fuisse.Sed eo quod hi, qui causain
357쪽
eicunt,uare disceptatae.sia ut mercator u cerdom . . &rtis,extra de verbrig.
iluridicus est, si iura dicit misi ui.ii. Ety. Et peculiari-- ter hoc nolo appellatu fuisse quxnda Alexandriae magistratuiti, indicat manife- se ii .de iurisd. Ale.T.&C. auris auspiciuin, i .exordium litis, ut in cap.pastorali,de caustos. C. de codi .lIl
aliorii arti ficu, qui potiunt
de suo corpore creare,& eligere iudice ordinariuSimiliter unitie sitas facultatu artiu vel iuristarum, de
siaru de osord. Et iii risditio 3iit est genus,diuidit 1 merui inpertu mixtu imperi ii, &simplice iurisditione,de qb in litera M.recta Itimi conlulti qui appellarent Iurisdictio et alia est voluntaantistius docet clarissime ria, alia coletiosa.Voluta- Iirip.in g.responsa.inst. de ria dE , quae in uoletes imiure.nat.gen.& civi. eΣerceri potacotentiosa, qJurisditio est pias de publico etiam in invitos, ut not.in introdlicta cu necessitate La.de offiroc. & l .d uris dicendi, vcl aequitatis Iuris pcepta tria sun .hohestatu edae,Fin Azo. dc de a se vivere alteru non ladenoibus ius, & ditio,i .ptas. re, dc ius situm unicuiaue .Haec avt qns; est ordina- tribuete. Instituta de iuc ia,qsique delegata. Ite alia di tu .s .iuris pretcept coc. est plena,s.solitis principis. ccum deuotissiana,l2.q.2.
ilia aut semiplena, alioru idelicet a pricipe.De hoc
ubi dξ.quodsiimmim bo' nu in literis est iustitia colere,& unicuique &c. iurisili Turisprudelia est diuinaru&etionem ordinaria. mo, humanarsi rem notitia, iu
xet uelle dare delegata.decundo lex animat s .Par a
vet Imperator, & non insexior, nisi eps suo Vicario .iTertio,cosuetudo. Quar'. to, 'niuersitas approbath si atq; iniusti scietia, iusti, L. ad faciedu,iniusti ad euitandum, quia non siissicit si ire quid sit iustu uel iniussum, nisi & ipsarum reru
contrariu vel corporalium 'habeat quis notiti secum. dmn.qμ- secundum, u
358쪽
Has condones varia iura te &qquitatε seu veritate, sunt statuenda,insti .de iu- Quauis,enim usucapio c5sti.& iuri in prin. tra equitate uideat intro- Ius hel plura significata'. Pri- ducta, isi subtili considera
ut ca dicimus,uν in stip&nib.versat ius, ut i si unus, g .pactus ne peteret, st. de Pac.Terito,i .rectu uel tuu quod derivatura iustitia. Quarto . i. aqua pinguis. QMnto, capitur pro toto .corpore iuris. Alia plura significata ponit Io. An. de Teg.tur.in prin.Itb A.Bρ ius
materi uel usus coit id recipiedi in tali loco, in quo profert significare declarat. Vnde ius est nomen generale, & lex iuris species de ius quasi iustum, I. dist.ius generale, & sim Is lib. s. ety. Omne auto ius, legib.& morib. costat sim Isid.ubi supra c.2.Et dissinitur sic, ius est ars boni, 8c qui cuius merito, sis nos sacerdotes appellat, i. sua iura cuilibet ministrantes,sLde ius.& iure,& l. .responso. Hoc est dicere, Piustitia est collectio legitimorum preceptorum, Fq:rctat nos ad obseruandua, si, & aequum, i.utilit quitati, cupraecipue equuiit qd publicie utilitati deis seruit. Veldρ l in usucapione uel praescriptione ex causa,& pro bono publico
inducitur,qnque rigor contra naturalem aequitatem,
ut dicitur in glo. 1. dis .iux autem, ubi datur qnq; ius quod est iustum uel εquu. ut ibi exempla plura. Dicitur autem ins a iustitia. Ex aliter sic diffinitur Ius est praeceptum, sed ordinatio principatis seu domini circa subditos, quantum ad ea, quae possunt sub esse potestate subditorum. Talis aute uel est deus, & tunc dicitur ius diuinum. Vel est natura, & tunc dicitur ius naturale.Vel est homo, ectuc dicitur ius humanum , quod regitur duobus ut in principio decre. Et sic finiriplicem gradum summora distinctu est triplex ius, Lius diuinu, quoa est pceptum seu ordinatio diuina,& ius naturale, de ciuile dicitur. Etia aliquando ius angustiosum, aliquido intia
359쪽
, Hinc de sina. Quilibet autem Iiber hettera n gi s. . . plures rubricas siue titulos, Ius etiam dicitur locus, ubi in quibus pimittitur majus reddituri interdum ae- teria in senerati . de Quacipitur pro necessitudine, ut i,pen. & fitae iustitia,&. aure. Aliqn P qualitate rei inesheretri l.quid aliud, cla
doq; significat facultate , dc plate, ut cum de est mihi
ius dicente, ut in titu .de inius voc.na in ius vocare, est ad iudicem vocare, insti .de poena tem.l itig. Ius aureoru annullorum finquosdam dicit, quod olim
liberti annullos aureos serxe non terant,sed secundum Aeto,est priuilegium, quod cocedebatur libertis in simini semiplenae ingemitatis,uiuebat.na genui, sed moriebatur,ut liberti.
narς inqui Bud. apud an liquos erat id serme, quod hodie equitem facςre di-
Ius canonicia diuiditur in decretum, S decretales, quarum volume dicitur extra-
uagans in quinq; libris,ma Muiugospc tu uiris ciuilis. tractat in capituli, sicqtientibus in speciali. Stib qualibet aut rubrica sum unima aut plura capitula quae Gicuntur decretales vel constitutiones. bc aliqn in capitulis sunt fg. Vndeqn allegabis aliquid ex decretali Dus. non allegabis librum, sed titulum, capitulum in eodem. & si sit capitululongum dices capitul tali. circa principium, mediu , vel finem.Vel si sint in capitulis, paragraphi, allegabis tali ca. 9.i .vel f .Et post compositiones quinque librorum dictoiu per magistrum Raymundum capel
circa annu Dni Ia 3 1.elapsis multis annis, videlicet anno a 'atiuitate vel icarnatione Diai nonis
Marti j Pontificatus Boni facij 8. anno 4. compilatus est liber sextus, non quide' sextus cu alijs quinque partialib. praedictis in uno uolumine, sed liber specialis continens etiam quinque partes, & supplens des
360쪽
in libris decretalis non coprehensorii m. Deinde Clemctis costitutio ucs,a C Gmente Papa V. sub anno Dat is ii cin consilio Uienensi,quod sex mens b. tm duraU1t, concupiet N editet sunt , licet idem Clem ens morte praeuentis, ad publi- cum non perduxerit. Sed ID. Pap.2 i. de post conipleuit, correxit, mutauit, Scexecutioni dem adauit. Et fuerunt promulgatae anno Domini i32s.cal.Nouembris . De hoc vide glose,in Irooemio Clemen .suP uero Nouembris, & uerbo pontificatus. Et dicit Ioan . An. ρο iste liber non debet allegari septimus, sed det intitulari Clementinae s.constitutiones Clementis V.Sed decretum, 'd magister Grati anus circa annuDomini lios .compilauit, diuiditur in tres patres. Prima dρ distinctiones, quia . est distinctum per centum, S una parte, quarum quilibet habet unum ves plu-
subdiuiduntur an paragraphos, Se versiculos. Sed secunda pars decreti nomi-
subdiuiduntur in quaestiones , di hae in canones, qui
Trachatus autem de poenitentia imponitiir, in cau
ptem distinctiones, quarus libet habet canones plures, cum para graphis versiculis suis.Tertia, dc ultima pars docreti nuncupantur de consecratione, di habet
Ius ciuile inuenitur, accipi di Mers mode: ut dicto primo capitulo, ius naturale.Ciuile aut uno mo est,qd quis que populus vel qliaeque ciuitas sibi proprium diu i nahamanaq; causa costituit secundum Isid.li. 3.Secundo, dicitur ius ciuile lex.
dicitur quod ex legib. plebiscitis. costitutionab.senatuscolasultis, principiti decretis, vel authoritate prudentum inuenitur. Qua to, dicitur ius quod non est pretoriunt. Quintὀ,d1cittir disputatio prirdentia,