Vocabularium vtriusque iuris, vnà cum trac. admodum vtili De ratione studij Editus per ... Io. Bap. de Gazalupis de S. Seuerino Accessit Lexicon iuris ciuilis, in quo varij & insignes errores Accursij notantur, Antonio Nebrissensi ... auctore. Caesar

발행: 1584년

분량: 835페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

771쪽

rexicon Iuris ciuilis.

inaequalitet ambulati Ouidius in tertio de arte: Ihgetes varica fertq gradus Vlpi. titulo de s sititio edicta leg. omlius. Varus, inquit, ει Varicus an sanias sit , dc: opinor sanos esse. Accu.n6 mina esse dicit. illoru a. nsi, possunt recte pnullare.Varicosus qui a tumentib. &intortis varicib.dri vitium est longe diuersum.Iuuenatis. Varicosus fiat arrupex.& Persius.Dixeris haec inter uaricosos centuriones. Vlp.in eo.ti. VaricostlS,inquit, sanus non est. Neque

est qui ut insipiens modo huc,modo illuc uadit, qd

Accu.somniat: sed vi diximus, qui ex nimio labore

venas habet crurum intomias , & conglobatas, quas Hippocrates appellat cir-sas, Aristoteles ixias. Venalicarius est seruoru ma-go Qui lati lia nus: Adolesce' te, inquit, apud venalicia-

dit libertus pecunia venaliciario. Idem & venalicijdiar. Cicero in oratore ad Brutum. Aphricanos &, Lilios multi uenaliciatii mercatoresquesuperarunt. Caius titulo de edilitio edicta.iustissime. Venaliciari i , inquit ita societatem

coeunt, ut quicquid agut,&c.Vlp.quoque: Quia ve nalici arii, inquit, sciunt,de2curri ad nouitiorum emptionem. Ite Aphricanus . de ver.sig.l. mercis appellatione . Mella mangones . non mercatores, sed uena.

liciarios appetari ait Veneficus non simpliciter est qui uenenii necadi alteriusi pratia porrigit, sedila adhibitis in calationi b. sibusda

phos de Medea . Valido'.

uenofica succos Mergit in aere cavo .Lucanus in . Pol, lutas cantu diroq. uenosi casucco Minc apud Iurisc. titulus est de ueneficis, & sicariis.Ide & uenenarius dicitur.Iulius Firmicus lib. 2 .Si Mars Mercurium de diametro aut de quadrato respexerit,faciet uenenarios , &maleficos.Callistratus ti .de poenis.l.capitali u. Venenarii,ingi capite puni edi sui. Vers color uestis, inquit VHIa, non ta illa de que colore

natiuu mutauit puta in rubrum,palidum, aut nigria , quam illa, quae uarium habet colorem.Gellius libr.6.

772쪽

Delitera V. 3 387

ta eam matrisiversicolori.

bus,operuit. Vlpi. de legatis tertio, lege, sicut lana. De versicolorib. inquisiuidendu est. Paulo de*auro, di argu eg lege, pediculis. Veste, inquit, ta coloriam,

quam verticoloriam.

Vespilones,&vesprivi inquit Festus, dsir qui Anerandis corporib. ossiciugerui, ii 5a nutis illis uolucribus, sed qui vespertine Ue eos esterunt, qui funebri pompa p p inopiam nequeunt. Suet. in Domin .Cadauer, inquit, eius populari sandapilas vespilones exportatum. Apuleius lib. Floridorum A. Vespilonu manib. extortum velut ab inferis postliminio domti ri tulit. Martialis. Chirurgus fuerat,nuc est vespilo Diolus.

Martianus 1 tit. desolutionibus,t.qui dece. Nulla e

go, & si vespilono, aut alias turpe dederit holeria, pro quo medose legitur vesistilionem Ite Vlpi. tit.ad Senatusconsultum Trebel. lege .sed sciendu.Vel nomen

side vespilouis testoris emis auit, si in stipiori lege sicerat.Na utrobiq; ves8ilo. ne intelligendii ait esse nomen infamiae, ut si cogno- minaret carni sex, ut apud Mar. Postsi triste caput fastidia vespiloni u .Et miseri meruit tedia carnis cis . Vestiarium P loco,ubi reponuntur vestes,ut apud Pli. lib. s. Vesti artu, inquit, c5

tra teredines ac noxia ani

malia amurca aspergi. Alias vestiari ut ipsis vestibo sicut ministeri u pro mini stris, cibaria P cibis.Sen .li. devitq transillitate: Fami lia vestiariu petit victuq;

Ac P hoc anquit, neq; ueniaria, neq; cibaria his debeat.Iabol.ti. .mat.l. I his Seritis, insit, uxoris vir nu- mos in vestiariu dederat.

Veterator, semus is dρ, si diit seruiuit, & si ex vetustato callidus est que admodum ediuerso nouitius, qui nouus est in sertiitio. Festus. Veteratores, inquit, callidi di

cti a multa rerum gereda iarum'vetustate. Donatus ita

illud Terentii in Andria. Quidnam hic vult.

Veterator sibi. Veteratori inquit est vet' i astutia. Vlpia 'Ccc 3 titulo

773쪽

rexicon Ims Ciuilis.

titulo de dititio. edict. l.

praecipiunt.Prqcipiunt, inquit, edites,ne veterator te nouitio vineat. Atque ibi .

de .Qu ia venaliciarij sciui facile decurri ad nouitio

rum emptionem id circo interpolant veteratores. Veterinarius, est veterinarii medicus.Est aute veterinaiumcluna,vel a vehendo dictuin, ut putauit Cato .referente Festoyompeio,vel ut Opilius, veterinam dici voluit,quasi uterinam,qδ' aduc trem onus religatum gerat: inde veterinaria, medicativa iumetorum ars. Columellati .8. Veterinariae,3cedicinae prudens esse debet pecoris magistor. Callist. titulo de iure immunitatis.l.quibusda Accu.Qui fodiunt, inquit, aurum, argentum, aut qui faciunt vltra, sed lioc diuinare est. Viaticum, ei, est pecunia illaude in viae sumptus alicuiatur. Cicero de senectu. ominus vi e restat, eo plus viatici qu rere. Plin. C cilius de Martiale.PrΟ- sequutus, inquit, et viatico sidetem. Inde Viaticulu, paruum viaticu . Apul. li.7.

de asino. Viaticulu,inquit mihi corrasi .Vlpai. .li.de iudici js. l.si longius. Egestate, itaquil,Romae laboraret viaticulo suo uon recepto qd adsumptus, pater ei

destiuauerit. Accagnorans

quid viaticum sit . quod propter impensas, inquit, in scholis datur quia uapra

dixerat, studiorum causa. .

Viatores, inquit Festus, appellabant qmagistratib. parebant, eo cp pleritq; ex agris

homines euocabant a magistratib. & frequens erat eoru ab agris in urbe via. Pli .li. 18 .Cincinato vi atorat vilit dictaturam. Talestuc natores erat qui b.idi lsum nomen inditum est cibinde ex agris senatum dix e .accersentib. Vlp.ti. de treb.eorum, qui sub tutela. I.magis. Dari,inquit, viatorem cui ei renuntiet.

Vicarius seruus,dicit ille, que Atriensis seruus substituit. Itaq; vicarius dρ serui seruus. Martialis: Esie sat est

seruu,ta nolo vicarius esse. Plati.in asinar. Sticho, in-ut,vicario ipsi tuo cui L eonida; Atriensis respondet. Mihi scio vicariu esse Nip. ti .de te. 3 .l seruos. Vicario

seruoru suoru numero nocontineri, Idem in ii.de peculio legatoin L si peculium

774쪽

legetur.RecteJgitur atque rum, qui a coniurationem Latine Pontifices appellat se vicarios hoc est, 1eruos

serui Petri, qui se appellat serui IesuChristi in suis ca

nonicis, sed Petrus non uicarius Christi, quia tion est seruus serui. Vienna ciuitas est Allobroguin Gallia Narbonensi cuius meminit Iurisc.tit. decensibus. vinactu, vel vinacius proprie acimi se me est. Acinus aut granu vitae.Cato in i li. de xe rustica, pro acinis musto

exhaustis vinaciu posuit . Dolia, inquit sib. vinacio condat x.habeat. vlp. quoque tit.desunt.si quis uxori. Vuarum, inquit,& mu- si,& vinacioruni nomine

furti agere potest ,

viladicta, virga praetoris erat, qua seruo iniposita illuni faciebat liberunt, Persi . Vindicta post quani meus

a praetore recessi, unde inet ony miam,vindicta pro libertate aliqh. Oui. de re

me.Vindictae quisque fauete suae,& ibidem. Optima vindicti proxima quaeque

.de reddenda urbe Tarquiniis patefeci t.De quo Liu. li. 3 .& Popoli. de orig. iuril. necessarium. Titulus est praeterea in libris dig. de

manu imissis uindicta . Viriolae, armillae,erant eX g mis margariti'. auro caelatis,quae Sc uiri or dicebantur. Plin lib. 3 3.Vt habeat quidem in lacertis ia quiae, S uiri,quod e Darda nis venit. atque itaq; Damdanium uocabatnr, virio lae celticae diar viriae celis

berice, habeant seminae in arimis digitis'. totis, colloti aurib. Itaque vult Pli nius ur Dardanium sit armilla, quoniani a Dardanis venit.Viriola qua utu tur Celtae. r. Galli , Viria, qua Celtiberi . i. Hispani. Up. tit.de ati.& arg. leg.l. arg. Arna illi ar inquit, uiri olae annuli pter signatorios& infra l .medico. Lineas. duas ex imargaritis, & ui- notas est smaragdis. Pavoliis. de optione & electio ne leg. l.si tibi. Si ex quo tuor inauit uiriolis ditae. dies. Didia est autem uin- vitis coturionis gestanae erat

dicta ἱ vindicando, hoc est ad fustigados milites pigre

in libertatem asseredo, vel su a obeutes, de qua in veri

775쪽

Vniones dnr margaritae grandiores,dicti ab eo, ut Plin. li 9.scribit, quod nulli duo

reperiantur indiscreti, unde nomen unionium, inqt Romanae imposuere dcli liciae, de au.&ar.leg.l.Seia. Tegatiit, inquit, unionem cuin hyacinthis, dc postea unionem soluit. Urinatores dicuntur,qui sub

ter aqua natates tempore multo continent spirituita,

ab eo quod c urino,Vrinali vel urinor, urinaris. Varro de lingua LatNrni, inquit dicteto,quod urinat in aqua hauri eda.Vrinari enim est in aqua mergi .Pli .li.2. Urinantib. in quolibet profundam aquarum altitudine. Idem lib. o. Has, inquit, urinantium cura c. Ite lib. II .Eadem est causa quare

sub aqua diu Ranar, & diu

Phocae uxinent. Callistratus ad legem Rhodiam de iactua .natiis. Merces purinatores extract. Audi somnium Accursij.Qtu ita inquit, subtiliter perpenduli& uident sub Vua, sicut

medicus per:vrinam perpendit agritudinem ...

Vlpitanus an Vlpianus dici debeat Iurisconsultiis. Alex. dubitant, q ambiguitas ex Pandect arum Flor. lactiq- ne tollitur,in qui b. sempis Vulpianus per duplex u, al

XEniu interpretat munusqε hospitibus datur.Naxenos interpretat hospes Vitrtuitus lib.6.Ρrimo, in quit,die Greci hospites in uitabat ad cenam, postero mittebat pullos,oua,Olera, poma, reliquasq; res agrestes.Io pictores, si ea qmittebat hospitib.picturis imitebant xenia appellarunt Martialis, Oas in hoc gracili xenioru turba libello,& sequit,' Haec lice hospitibus p munere disticha mit' tas. Inde P diminution enixeniolu. Apuleius lib.Σ. de asino, Mittit byrrhena mihi xeniola, porcu Optimui.& quinque gallinulas. Vip. lib. I.tit. de ossi . procons. l. solent.Non, inquit in totuxeniis abstinere debet pro

consul dc paulo post, a

tum ad xeniam, inquit, pertinet uetus prouerbium

Caesaris ille affector, multi Xenodochiuml

776쪽

tur hospitiu qta hospiti- inquit,telum appellamuri bus & peregr. publicitus siue priuatim patet Hier. in quadam epistola ad Pam machiti, Audio te Xenodochiu, in portu fecisseRoma illi telos appellant. admonent, inquit, nos epigram mala in Xeroloptio scripta. Et sequitur epigram-ma Graecum.

cler.tum xenodochium, tu xenon appellatur. Xenoparochus is est, qui publice munera hospitib.co- tribuit, q. a Xenos nospes interpretatur,& parochus tri butor. A rchad.li. 3 o. tit .de muner.l .munem.Tabul

rij, insit vol xenophroachi, ut in quibusda ciuitatibus. Xerolsphum locus erat celebris Bizanti j, q Constantinopolis posto a cognominata est.Priscianus li. i.de Osf. partibus orationis, Epigrana ala, inqt,quae egomet legi in tripode vetustissimo Apollinis,qui st at in xerolopho Iἰizatiis scriptus.Ιde lib. 6.Ostedunt, inquit, epigramata vetustissima,quae

Iiteris vetussimis scripta in multis tripodib.legi & maxime in tripode Apollinis, qui est C 5stantiliopoli in sto, qui, ut ait Vitruviusti 6 est porticus ampla latitudine, in qua athlete per hyberna Ua exercesantur.

Suet .in Augusto, Xystic in certationes, aut gladia torum pugnas seuerissi idelemper egit.Ide in Galba; Si quid scaenici aut xystici donatu blim uendidissent. Vlp.ti.de iis qui notanrurinfam .l .athletas.pro eo q In e debuit,xystici,ressissici corruptae legitur.

ZYthum potus est, quem

est frugibus excogitauit Aegyptus, Vnde a Columella pelusiacu cognominatur in horto, eum dicit, . Et pelusiaci proritet pocu- la 1ithi. Ulp. tit.de trit. vino leg.l. si quis,Zythum, inquit, &c. pro hominum affect ione. loco, que Xerolophon uo- Zona, non tantum pro cingucant.Iustin. lib. . Instit. de to accipienda est, sed ali-

publicis iudiciis.Quyd nos quando et pro marsupio ,

777쪽

te loculis nummorum refertis accipitur. Apul. li. 7. de asino. Plotina, inquit, preciosissimis monilium ,rilauro monetali zonis refertis incincta.Sueton.quoque scribit Vitellum et o nam se aureorum plenam circundedisse Spartianus etiam Percentum nigrum Imperatorem iussisse, ne milites in zonis nummos aureos vel argenteos por tarent ad bellum. Lampridius quoque Alexandrum Caesarem dicere solitu ait. Miles non timet, nisi vesti-

ciuilis.

tus, calceatus, & satur, te aliquid in zonula habens . Et sere haec est consuetiido Hispanorum, ut cingulobursam escaria applicent , in qua portent nunὶmOs . Itaque Saluator noster discipulis interminatur, ne portent et Onam. In hoc significatu accepit Vlp.in ii. de bonis damnatorum. l. diuus.Neque si zonam,inquit, circa se habuerit, protinus aliquis sibi vindicare debebit Aecursius putauit zonam esse cingulum iri gni pretij. .

a. l

778쪽

EX OBSERVATIONIBUS

Aelij Antoni, Nebrissensis

De Glauco Diomede, Accura, somnium.

EST in Pr fatione digestorum peroratio Iustia

niani Imp. in haec verba: Incipite igitur legunt doctrinam eis Dei gubernatione tradere,&via aperire, quam nos inuenimus, quatenus sant optimi Iustitiae, & reipubl. ministri, & vos maximum decus in omne aeuum sequatur. Quia nostris temporibus talis legum inuenta est permutatio, qualem apud Homerum patrem omnis uirtutis, Glaucus Sc Diomedes

inter se faciunt dissimilia permutantes, & subd t carmina Homeri sumpta ex 7.Iliad.li .ubi narrat quo pacto in obsidione Troiana Diomedes cu Glauco Hippolochi filio congressiis, cqpit ab illo quaerere quis es set, quibusq. maioribus ortus. Cui Glaucus se Bellerephontis nepotem, Hippolchique filium esse indit . Cumq.Diomedes vetus hospitium Oenei Bellerophotisq. utriusq. auorum fuisse intelligeret, pugna abstinuit, atque ita commutatis armis digressi sunt, quasipi nus amoris alter alterius reportantes, Fuerunt aut Vatici arma aurea centum bobus qsti inata. Diomedis aerea nouem boum. inod Accursiae scio qui b..-Tijs agitatus exponens ait: Diomedes cum rediret per mare a Troiana victoria, indigebat uino, & inuenit Glaucum iuxta mare abundantem uino & carentem

equis, at ipse multos habebat equos, itos in prelio habuerat, & ita dedit illi de equis inutilib. pro uino ne cessario & utili sibi,& Glaucus dedit uinu supersuu,& accepit equos necessariisq, sic & nos feci nius permatationem de inutili modo legendi ad utilem. Hucus que Accursius. Omitto corruptissimum di mille acy-

779쪽

Accurul

eologiis deprauatim dicendi genus. Vbi legit ille bonus uir haec historiarum portenta, aut quis illum docuit in rebus, quaru ignoratione tenebatiubdiuinare Aliud est enim, ut diuus Hieron .scr. esse vatem, aliud interprete, illic spiritus neutra praedicit, hic eruditio,& verborum copia, quo: intelligit interpretat. inoas fuisset Accursio mixtum cu pudore iudicium, aut O1no tacuisset ijs de reb.quas ignorabat, aut ea scriberet quae de Glauco, & Diomede ab autori b. memori et

prodita sunt, Homero pr serti na, quem Iustinianus citat testem. od si accursius Graecas literas ignorabat didicisset saltem latinas, in quib. li. i.Ser. Horatij legeret, Aut si disparib. bellum incidit, aut Diomedecu Licio Glauco discedat pigrior vltro Munerib. missis,Atq. apud Mart.li.9. epig. Tam stupidus nunquam nec tu puto Glauce fuisti, Chalcea donanti chrysea qui dederas, Aut qm Iuris libros interpretabatur. illud saltem quod Arist.lib. s. ethic. cum de iustitia& iure dissereret,scripsit. Volenti,inquit, non fit iniuria,sed si sua donat, ut Homero de Glauco scr. dedis e cii Diomedi arma aurea pro ferreis,centeni pretij pro nouem, huic iniuria non fit. Aut imitaretur saltem pudoro S.Thomae, qui locum illuni exponens, nihil tale somniat quale Accursius, sed tantu ab ignorantia interprotis deceptus, dixit accepisse Diomedem centu boues pro nouem, cum Hom. dicat arma aestimata pretio centum boum, pro armis noue bou, quod & Pli .li 3 3. assere. Quanquam Hom.inquit admiratus auru, pestia mationes reru ita sedit, ut centum boum arma permutasse Glaucu diceret, cum Diomedis armis ix. boum,& hoc est, quod Iustin. dicebat talem permutatione legum antiquarum pro nouis esse factam, qualis fuit Glauci, & Diomedis, hoc est,centeni piij pro noueni. De Legaris thenas missis somnium Accuraῆ.

Pomponius libro primo sub titulo, qui est de origine iuris. Placuit inquit, publica autoritate de- cum constitui viros , per quos peterentur leges a

780쪽

Somnium. II I

Gr cis ciuitatib. ut diuitas fundaretur legib. quu in tabulis eburneis perscriptas pro rostris coposuerut Audire nunc obsecro vos ae rotantis Accutiij sonania uana: Aut inquit,si hoc ferct, miserunt Gneci Roma quonda sapiente,ut exploraret an digni est)nt Rom logib.qui cum Roma uenisset. Rom. cogitates quid poterat fieri, quendam stultum ad disputandu cuni Greco posuerunt, ut si perderer, tin derisio osset.Grccus nutu clisputare cςpit,& cleuauit unu digitu, unu Deu sienificans Stultus credens quod vellet cum uno oculo de- caecare,eleuauit duos, S cum eis cleuauit etiam pollicem, sicut naturaliter euenit, quasi cscare cum uellet de utroque. Graecus autem credidit quod trinitatem ostenderet. Item Grecus apertam manum ostendit, ut ostenderet omnia irrida, 8c aperta Deo. Stultus aut timens namillatam sibi dare, pugnu clausum quasi re percussurus lauauit, Graecus i ntellexit, quod Deus omma clauderet palma & sic credes Romanos dignos legibus recessit.O miserrimani seculi nostri conclitione. qui haec audimus & patimur.Eequis unqua talia deliramenta nisi a mulierculis lanificio intentis audiuit & non uidet homo perditus non habita ratione tem

porum &personaru sibi ipsis repugnantia dicere t QJs tanta erat illi hi stori a metiendi libido, at debuitiatem aliquid dicet equod nos falleret. Nuc uero ea per crapulam ructat, quae nec credent pueri, qui nondum cere lauantur . Nam si quod hoc in loco Pomponitimscribit, constat esse factu trecentesimo altero anno ab urbe cond.hoc est, ante natale Christianu annos circiter quadringetos so quo pacto Graecos,& Ro.de trinitate personarii, atque unitate substantie in diuinis disputare poterati hoc ne Eetras quide fecisset doctis q.illa tepestate legis interpres, nedu holes in falsa deorum gentiliu religione occupati. Aut si ta diligen in historia esse uolebat, illud potius annotare debuit, Roma- alaru rei u scriptores,no quod Pomponius siribit creatos

SEARCH

MENU NAVIGATION