Vita Guillelmi Verheiden Belgae cui accessit ejusdem De ortu et occasu maximorum imperiorum oratio Veneta. Edita per Iacobum fratre. ..

21쪽

CUILLELMI VERNE in Tu agi adinam loqujur primus. Quare r quia ignavi & es seminati haec duo r i iciunt: Primum, quod ignoretit, plumina praesesitus tantum haec proponat, animos suorum iri explorandi caussa, an vere: . Deinde licet gestu signis

que animum prodere videantur, non tamen aperta au- α

dent sententia declarare ; ne summae levitatis & ignaviae ita uerentur ii, qui ante pugnas, tormenta minasque tam ii strenue lingua bellassent. Periculo a admodum res illa inest flentium: periculosa est etiam hic licet bene sentien- χtis no Patria lubmissa modestaque vox. Hoc igitur statu quo quisque silet, alter alterius tacitosaffectus,alium in aliis esse colorem ab illo quem quis ostentabat inter upocula mortem contemnens, observat. Quid agendum in Hoc 'tendum remedio est: Vt statim, ne tandem animi sententiam verbis ignavi exprimant, sortis magna- nimusque vir sese efferat; omnemque salutem aut in vita aut in morte ponat honesta. hac ratione ignavi, omnes

unius hujus pro Patria sententiam sequi cogentur. Sed hi si ignavi, quorum sem ri maximus est numerus, prius . suam . dixerint sententiam; ea ipsa ignavorum animos dcelerius occupabit, quam flamma stipulas aut pulve- rem, ut ita dicam, tormentarium absumpserit. iso tum n magnanim progreditur: qui alioqui in illo silentio, in hiilla animorum haesitatione de demissione, ignavorum iaspem facillita evertit,patriamque consci vat, sive is dux vlst, sive miles, modo accessus detur,gregarius. Verum ubi it prudens & magni antini dux aut Im rator est, nihil ho- 'irum instituendum cst; multo minus metuendum: subboc tam navi, quam sortes cum hinecertant. Istio n- li*0luani, ducum militumqne omnium. ccinens erit,

22쪽

VIT A. I.

omniaque silva. Longior hic sui; verum partim dolore partim ratione provocatus Forte ipsi tempor quo dede' 'ionem ς agetatur gravi hior Guillelmus laboratis decumbebat, de vicina periclitabatur. somnio quodam mentis sex cogitationes reddere visusest. quod fiuit,ut muni narravit, hujusmodii Cum jam in eo patria esset stat quo,animi omnium ad deditioncm promi Frent; gere turque de mittendis legatis vel emisiariis ad principe λω 'mensem, oppidi relinq aeddi caus sub certa lege I o mditione; nae, inquit, ODtuli cum Parmensi me activum

prosillare patriae promisi. Erant & mihi alii adjuncti: Ego

nomine omnium certa lege corami Principe verba se: ram Hicnod ita verbis meis respondens, munere me alti 'Quo ormarestid his cui es, libere non armis & serm,eosdem nunc auro capcre contendis;Princeps in his.

quae proponebantor a imbis, jam facilior videbatur: Re' vertens cum sociiis in oppidum, hos in via docui, Patriam nulti l ge esse deserendam; petiique ab his ut me statu rem 'pud Parmentem gestam oppidanis ex here si sit.Pbr. Us Jamappio inqua interr atus; Qtiae spes' nulla,resupondi. Falsael cerat responsio. nam Parmensis omnia Ego me mox ad vallu,oppugnatibnis locum militusquedefensore proripui; spem nullam esse dixi; ad

arma, milites, conclamavi- tormentum in hoste primus Omnia . jam fragore, clamore, armorumque stre tu miscebanturEgo intei ea tumultuatio illltisomno solutus sum: dc e' ex tempore morbus saetas est remis Inaechactenus ille. Hoc .iccirco retuli omnium, ut

homo

23쪽

Gυ1LLELMI VER HEIDEN homo giurno tempore agit animoque volvit; ea plerum- 4que nocturno somnians reddere creditur. Sed ad ea unde

digressus sum.Cum hujus japa ardens in Patriam studium;

cem Verbaque gravia; res serias, illam Latinitatem animadvertere; admonui,novo fiat unum Verbu exemplo,ut

Cratione de laudibus PRINCIPIS AURIACI componeret. quod fecit. nam Hv Non. Aug. quae jam instabant; ldiccnda erat oratio: qui dies anniversisus, quo Princeps lille ver PATER PATRI Rappellatus,sollentii milustri istinebri pompa ante bienniu elatus tumulatusque fuerat. Composita oratio est; mandata nullo labore memoriae: venia publice dicendi jam a Rectore Academico impetranda. Interrogatus hic fuit, quibus in locis,qua in Academia studuissetὶ respondit, Ex Schola se elementaria sivo privata prodire : plus se labori animoque suo tribuere, quislocorum, in quibus quis vitiisse claritati. Dicendi venia petrata, publice indicium factum; Guillelmum Verhesden anniversariam orationem habiturum in Obitum Principis Auriaci Praelonga pro ratione temporis hari:

fuit oratio: praesenti haec animo sortibus . dicta lateribus. Prima hic orationu fuit, quas publice habuit plurimas.

Auditores,ut varii generis,uc & varia judicia tulerunt. existimabant nonni lab alio prosecta oratione, & huic esse subministratam:prudentiores non ita judicabant;postqua ianimus actioque dicentiscum ipsis verbis convenimi. alir aliter brevibus,ptaedicata fuit oratio. Aliud iam in limine erat festum, per Bataviamclarissimu,quod sortissimorum

24쪽

denses. Festus ille dies imminebat : copia saeta direndi Orationem itaque habuit in Obsidionem dc Triumphumitaldensium, infrequenti tam virorum praui uiuu quati

studiosorum concione. Trium ho grum spatium excesse. rat oratio: duae horae matutinae, parti quae de Obadione pomeridianum tempus Liberationi Triumphoque 'prae fixum fuerat. Oratio matutina ita placuit auditoribus, iidem magna frequentia post meridiem, non habita publicae laetitiae ratione, iterum adventaverint. Laudata a prae flantibus viris oratio: animus, dicendi vis,vo memoria, tib commendata: eximium de novi adolescentis stladiis

latum est judicium. Erant in hac oratione estificii suis m, assectus varii, qui miseros, exhaustos, & jam prae ine

dia quasi exanimes, animamque efflantes cives exprime bant. hic & ad vivum persena reserebatur Consulis illiustatissimi, urbis conseruatoris, suos in extremis periculis, inustato more & exemplo,ad fide constantiamq. omnε inducentis &exhortantis. Cum orationem hanc diceret, aderat & Hugo Donellus Iuristonsultus praestantissimus, animoria explorator acerrimus, tum gravissimus morum censor, qui nunc paullo post tempus nabitae orationis ad se vocari jussit: veniente laetus excepit , exhortatusq. est, ut

in illa via persisteret; fore ut illo suo studio & animo res magnas si Di patriae , tautares aliquando gereret. 'uod idemini postea confirmavit vir cele rrimus, petiitque a me

utfratrem illo in studio detinerem. Profecto hoc animo arteque sua ad excellentε quendam dignitatis gradum venisset, si duo hare summa adfuissetit; praesens quorumda Favor, &, quod maximum ere, Ipsim voluntas. hac de si & gradu infra dictivus sum. Animus etiam

25쪽

AE GU LELMr VER HEi DEN lumentpropensior. Ad Ciceronem Eunc mis pht upi est convertit:cujus licet nonnullas orannm Ilibros de Oratorietatiente perlegisset: non tamen d stere voluit, quin Cicerone totum suum siceret. omnia Ciceronis scriptarantique in lectione progyesius,ut periodos sententiasque Ciceronisnotaverit in quibuslitatenerentur, memoriae, quae in eam , Π v- P Terea aureum illum dein Mones illasPhilippi rasin succum&Elimine seu utvul- verterati Philosephiae nihilominus incumbebat rux usustriRmuini: orum eorum qui bellica viruite insigntasuissem. praenantes illos militari laude Duces, non

TNmponi brevWatis tu studu sui memor,destitit Ota mi P riuia amo partim odiin Sparsietant inter suos nonnulli,hunc novum Kci

VMπς aliquid in re oratoria, jutrice fidim ' .vminam Philosopbia nihil praestare posse. Quod

26쪽

philologorumnomitte tiamidi sunt,perstrinxit,tamquam eos-Philol. suant Eloquentiae Philosophiae μά-

ferrent. Oratione habita, Theses,novo ante illum Δε excplo,impressi affixae distributaequesuerant. Conc piae lae Thesei erant de Methodo,materia sane utilissima dc notam lissima. Duo hic summa admiratione digna esse omnes censebant: mum, dita haeTheses&υN1CA METHonoessent proposeae'. quae senteritiae blita gravissimos lia . bataduxtiarios:Deinde modii ne sillo prcside suo in

re, W- Omnem morem,defensurus esset.Laborabat hic

plurimorum odio,quod multi Philosephiaesbidiosi, tum Ssii in ipsimessiderant. Ii avidisarrogans visus est quia i tum. sibi sumpsisset. In eo jam molestia permagna sita,ndebatur, nimirum, quomodo adversariis exacerbath. Postqua sine prinde res ta controveria defendenda esset utentium imponeretur. - res maximε eum bonosque omnes sellichos habuit. Uertim inventum a nobis remes dium certissimum & honestissimum, quod ei,priusquam ingrederetur Disputaticinem,si ius proposui Est aute hoc: Vt jam calore disputandi incitatis, vehementiusque itisu gentibus,& sine lege vociferantibus, tarda gravique voce, vultu sedato, respondere V dc quo illi insolentiores, eo ipse esset moderatior. Hoc modo commodsi adversi torum clamoribus obvia itum est:tu defendentis animus in sede sua semper praesens mansit.Suo itaq. tempore,ceteri sit tibus, o more inita Disputatio' est. God cum vidicta, paucis ea quae de unica Methodo confirmanda adhuc haberet, posuit, loculique. postrem Gratit ex coqueri

dinea, Generosi adblescetes virtute' prestri visi hunc magis magis De ama tianae alios Molphu, NAD 1 chus,

27쪽

Ous,standriae Prςses,antiquis moribus seminaciue erudiatione vir,hujus in respondendo moderationi singularem laude tribuit; adolescentemq propter studiaanimumque quem in Hispanum hostegerebaldum propter avunculusde quo supra dustumὶ cuius olim ipse Loranii in Math

maticis auditor seerat in oculis habuit de commendavit. quirit. Politianum, Barbaram,Campanu. Fausum, - 'Sadolem Longotium,Sigonium, Muretum alios que jam comparaverat: quos legens, qua hi parte quisque excelluisset notabat. L Melphirimum in hoc studio profice*t & valereti, animus tamen bellaeduc spirabat. Non pri cui jam aberat dies Aprilis xΠ. quo ante annos xxii. Ludovicus Nasiavius, figatis copiis, desiderimis filii; quemp=ublice eo ipso die celebri oratione ornavit Studia

arunchuius Ma renate quemdam insigitem postulabant. aiam pata' capta, Artunae everis, res angustalitum, quod malus,auimus hiaralis erat. Usus hic perinvitus, me inli ere, viri eruditione & nomine clarissimi commendatione ad eum,cujus e nitate tum etia utilitate esset hu-auim molescentes severe adse altiora erigere. verumano ita excusatione tacita quasi repulsam russus, altiorer Upiebat 'imus, ea respondens quae se*viro d ita essent.

illi statim passibus Midam, quam in con ctu ha -- sine m contendit; nihil cogitans agia' quod pre . ter virtutem summam. seret honestate: Iam annum xlx cesserat: tuo tempore, de pace ineunda cum Hispano.

-quens apud plebem erat seri .pla idum hia & jucu quampanae pacis inaliun late prosemis Hie rerum et causas

28쪽

. caussas & eventiis c pnsidems, Pace veram cum Hionis fieri nullo modo posse, constanter affrmavit. de si mihi, inqui ea in re crederetur,aperissime demonstrare. Quid fietum; Hispanorum resgestassequioperlegit; Naturam. Ambitionem Avaritiamque notavit:Proscriptionem Hispani promulgatamin Principe Auraicum,huiusque Apologiam, rum ordinum Scriptum, Quo declaratus est nostis 'Belmum Plut pus, summa diligentia perlustiauli: His accesserant Praecepta Politices, Orationes e Cicerό- vis Philippicae; ad cujus imitationem hancsuam: orationem.contra Pacem Hispanam. maverati Et ut Cicera ostendit , Pacemcum Antonio esse inutilem; turpem, Meam quae fieri non potest sic & hic de Hispani Pace juducavit. Orationis genus acre Numentis,interrogationibus

brevibusque periodis abundans. Convolabat ad loeusius clarum de commodum: in quo, si copiadicendi ficta fitisset, non sine admiratione dixisset. Hanc copiam dicendi

sibinon sere,licet ex parte praesentiret; voluitetame exem plo antiquorum omanorum animum suum erga Rem

pub. Ibique spem olescens declarare: Non multum igitur hic promi exspectationem accidit. H Oratio contra Pacem Hispanam;s illis temporibus quod non ita licet hacem aspexiiser, sitie dubis Politicorum judicio,proptersia illa itala acie collocata; argumenta, variorum ut vocant Discursissio Disputationes, illis temporibus editae contra Pacem Hispanam, rationibus suis inferiores habitae fuissent. Conquirithunc Graecos Latiniaque qui de Mori- bis tum Illustrium Virorum vitas scripserunt:ceteros Ciceronis libros Philosephicos tum de valerium Max. --nibus terebati hunc scriptorem: utri in Ethices traden. ii ' D 3 tem,

29쪽

. GUILLELMI VER Hllingvtem,plurimi fecit.Et cum videret vanum esse nomia rei. losephi, nisi is Philosephiam quae in 'primis in Moribus

. consistit,vita & exemplo exnlicaret; oratione publicε imstituit de Simulata Philosopnia,contra eos agens in genero cui nomine non re estent Philosephi. qua oratione novos sibi creavit calumniatores. Imminebat minc sollennis dies halend. Augusti viti quo,anno Lxxxi. omniu Ordinum . deratorum sententia habitus declaratusque suit Belgam

hostis Philippus. In hujus Tarquinii Hispani Regilsagium claritumam orationem magna in frequentia habuit. atque hoc circa illud tempus quo Gundis ventis Classis illa

mna Britanniam iam petebat. cujus orationis menti u. 'cit in ea qu prelo edita IN CLAssEM XERxis HisPAm, cum primum animum studiumque suum aperuiser, hoc modo: - odum ibit ream ponte mea in impar tu cum ma Mefuinor araeret Histam, cum is sis enmis. citata CL aduolare tum v II. GH. quo iudicatuae in I 'Destarum philippus Diae ulular gratum binus viris, mihi vero jucundum Ludusione in memoriam rehocapi'. ora nisi conctantiam; Ajecisocordium. initiam Hispani pid i m. gis quam esse pertimescendum obaui: Sic idem ello num iurejuranado confirmatus Deum immortalem Patriamque tecta tus de perniciem errore inruersiterrarιι0rbis exstincto,oratione triumphabo. Subsequebitur jam dies August. vi. quo res gestae Principis Auriaci ex more recolenciae essent. quare cum ante biemum de Virtutibus Principis in genere dixisset, nunc de singulari Principis Virtute, MAGNANiMiTATE, verba fecit. Ad studia privata se iterum conserens, Orationes Demo sthenis,&maximό Advertirias istas duas diligenter rec

30쪽

in qua Aristotele se ipsum superasse judicavit: nec veritus

hanc Rhetorica librorum; omnium quos hodie habemus Aristotelis appellare praestantissititium. Intervόnithic tempus illud optatissimum, quo seira flammaque fugata, ventis dissiHia.fluctibus absol ascopesisque illita est pilentis*ma illa CL Assis His PANA; nuncio omnium gratissimo. Nam ut vere hic in principio, o attonis) quae

res umquam accidi et accidere potiat, aut Britimis Belgi q. ut bilor,aut exteris nationibus utilioυω acerbitor His nisiaut como

mendanda magis memoriae pessereritissem ternae s prius isse istocrarius, pu nansinos illos ab Orpsit, di auit fecit, Britanniam atque Belgicamoris p inundabit stipam qitamitum' tau pesionae Clusis interitu ulti veloblivis desiuit, velabscurabit

tutas. quam enim diu aut nostro,aut illoram nomen edistabit, tamdiu ex Pictariae nostrae manebit oecismiratisillisu recordatio. Itaque hanc ego rifloria eo libentius alacritiss. commemorabo, quia

Ubil accommodatius siri ad imitiam tautat ram consolandam, Areadauritate otio rumisianda esse audeatura erum 1mus adminuendum dolorem solutium i tum celerem tumiae Clusia inseri tam quod acrius adaesensimi sui sisnun . iacitument'A C v PIIuTATEM IA MuψANDI eum ius actus igitur hic Oratot noster praeclaram materiam,typis orati emin CossEM X E R x Es HisPANi commisit; REGINAMIE, omni aetate propter omnigenas virtutes, clarissimae, dedicavit. Hujus Orationis exempla pauca exquisitis imissormulis impres Esuere,adque virorum praestantium manus potissimum rvenere. Misti hanc mirati orationem, cum rem. ip iam, . styli elegantiam, adolescentiam authoris animus , que magnum perspexissem. Orationis hujus partes dum

Uinia. est de tela Classe, in qua stilus sublimis, a

Baratus