장음표시 사용
181쪽
amoniaeus notatur. 1espila arbor spinosa, fructu similis maloiu,sed paulo breuiore, unde et appeliata . pilust forma habeant eius poma.Pyrus vocatavidetur, p in ignis speciem formata. Nas hoc genus pomi ab amplo incipit & in angustti finit,sicut ignis.Pνtus aut athoi,fructus eius pyra est.Cviuq multρ speetes ex quibus crustumia suntpyra ex parte iubetis,ab oppido crustumio notata. Poma pyri sumetis ipositavei si pauea,velaemeter onerosa essediat.Cerasus acetaso urbe ponti vocata. natueussus eu eerasum riuitate ponti delesset hoc genus pomi inde aduexsita a ciuitate cerasum appellauit. Arbor aut cetasus,pomu cerasum M. Hoc et R ante lueullum etat in italia,sed durum, unde ficcornum appellatu est. Est autem arbor apta assisthus.Vnde eluirgilius. Bona bello eomus. Fieus latine a keeunditate voeatur.Feraetor est evi amo tibus egietis.Na teret quatetq; per singulos anos generat fluctu,atq; altero mature ente alter oboritur.Hine es calice a copia notati. Fieus aegyptia foecundior set tur,euius lignum in aqua missum ilico mergitur,& eu in limo aliquadiu iacuerit, deinde in super e sustollitur.versavice naturς,qn madefactu debuit humori pondere residere.s Antea athleti feeis alebatur prius si eos pythagoras exerci ator ad earnis usum qui fortior cibus est transtulisset.A senibus in etho sepius- sumpis ficus rugaseohi ferunε distedere. Tauros quom ferocissimos ad fiet athote colligatos tepente malaestere dictit Caprificus appellata,eo et, parietes quibus innaseitur carpit. Rupitent 8c prodit ex latebris quiis eoeepta est. Alii eaprifieu putant dict5,.seus athoreius remedio foecudetur. Morus agraeeis vocata
qua latini tubu appellant,eo et, fructus vel virgulta eius tubent.Esseni morsus siluestria fluctusas serens quihus in deserto passo* sames ae penuria eonfovetur.Huius solia superposita serpenti titutur interimete eum. Sycomorus seut&mor' graeca nota sunt. Dicta aut sycomotus,eo et, se soliis similis moro.Hane satini celsam appellant ab altiestudine quia non est hreuis ut morus. x appellata et, umbra vel sillicidiu soliohi eius proximis aris horibus noceat.hunc alio nomine latini iuglande voeat,quasi iovis glande. Fuit eni haec arbor con, secrata iovi.Cuius potniam tantavim'habet ut missa inter suspectos' herbaru vel fungoru ethos,quiequilifieisvitulotu est exudet rapiat atq; ext1guat. Nuees aut gnaliter diit oia poma tecta eotio duutiori,ut pinet,nuces auellans,glandes,eastanes,amigdalg.hine eeuuelei dicti eo in sint duro corio tecti. At contra poma omnia mollia mala dicta,' euadiectione tetra*in quibus antea nata sunt,ut psica punica matiana.eidonia &c.Amigdala graecus nomen est,quod latine nux longa voeatur.harae aiii Duelieam vocant quasi minore nucem, de qua
virgilius,eum se nux plurima siluis induit in solst unctis enim athotibus pilot se flore vestit et adferenda poma arbusta sequentia praeuenit.Auellanae ab avellano eapanis oppido ubi abundat eos gnoiais sunt.haee a grgeis potieς appellatu Keo Φcirca pontieu mare abundat.Castanea latini a seseo appellantvoeabulo.hanc eni graeci castaneavocant,propter quod fructus eius gemini in modum testieulotum intra sollieulii reconditi sunt, qui dueiiciuntur quasi castrantur.haec arbor semel vi exisessa laetit tanu silua expullulare consueuit Vel poma ex omnibus nucibus fortissima sunt.1iam in es ho sumpta difficile digettitur,vitides stringunt, cis aut minus.1ieti ab electo Oeata.huius eni arboris fructum hominesprimu advictum sibi eleget tunde et poeta. Mortales primi luctabant gutture glande.Prius enim si frumenti usus esset,aliqui homines glandevixerunt. Subeties arbor,ex quaVastidissimus eoitex natorius extrahitur.Et ideo aps pellata suberies,eo si, fructus eius sues edunt,por eorum sunt enim'alimenta non hominus. Et dicta uberies quasi sthedies.Fagus 8c estulus athores glandiferς,ideovocatet creduntur ut harum fluctihi ς olim homines viverunt,cibumq; sumpserunt. Meamq; habuerunt. Nam esculus ab esea dicta. Fagus vero a graeeovocabulum traxit. Fage eni graece comedete dieitur. Silieon quam latini eorrupte sileainvocant,ideo a grseisi tale nomen accepit,
eo ligni eius fructus duleis.Xiso quippe dicunt
ligum,licondulce. huius arboris pomo sueeus ex pressus acalia a graecis dicitur. Pistatia . cortex pomi eius nardipistiet odorem referat.Pin' at apicea,ah acumine foliorum vocata. Pinum eni antiqui acutum nominabant.Pinum autem aliam pstm,aliam graeci peucem vocant,quam nos piceas
differunt.In'germanit autem insulis huius atho, ris lachryma electrum gignit. Gutta enim dessu ens rigoreves tepore in soliditatem durescit, A gemain faeit de qualitate sua nomen accipiens t. succinum,eo wl succus sit arboris. sinus creditur prodesse eunctis qui sub ea seruantur,sicut nux nocere omnibus.Abies dicta quodpit ecteris arborib' longe eat,& in excelsum promineat Cuius natura expers est terreni humoris, ae proinde habilis atq; leuis habetur,de qua Virgilius. Et easus abies vissura marinos,quia ex ea naues fiunt.hane quidas gallicum vocant propter candorem. Est autem sane nodo.Cedius quam grici cedros voeant, quasi
Gomenes driosioron,id est arboris humor ardensit, euius folia ad eqpressi similitudinem respodet. Lignumvero iocundi odoris est,& diu durans nee a tineavnq extetminatur de qua Persius. Et cedro digna loeutus, ilieet propteri durabilem per mutuitatein. Vnde et in teptis propter diuturnitates eY hoe ligno lacunaria fiunt.huius ligni resina eeudita dr,qui in eonservandis libris adeo estutilis,ut
perliniti ex ea nee tineas patiebatur,nec tempore
182쪽
pressus grore dieitur in eaput eius in rotunditate laetamen erigitur.Vnde & eononvocatur,idest alta rotunditas. Hine R fructus eius conus,quia rotunditas eius talis est vi eonum imitetur.Vnde Reonistita patim dicuntur. Huius lignu eedro pene' Ixima habetvirtute.teplou quoq; trabibus aptum, impenetrabili soliditate nisu oneri cedit,sed ea qin mineipio fuerit firmitate perseuerat,Antiqui evpressi tamos prope rogu eostituere solebatut odo:
te cadaueria dumvrerentur comprimerent lacunis
ditate odoris sui.Ιuniperus gigre dicta siue et, ab apio in angustu finiat vi ignis,sive . conrepiti diu teneat ignem, adeout si prunt ex eius cinere fuerit operis,uris ad antasi perueniant.Pyreni apud grecos ignis dicitur.Iuniperus aut alia parua alia magna est.Hehenus in india εἰ xthiopia nasciε, quae etsi, durescit in lapide,euius signti nigru est, A eortex leuis,ut lauti,sed indieti maeulosum est in paetiis distinctionibus albis ae fusuis. Ethiopicus vero qd pristantius accipitur in nullo est maculatus, se est nigrum leue R corneum.Est autem mareotica palus in india unde hebenus venit. Lueanus maureotica inquit. HEbenus aut et epundiis illigarist isantevisu nigra non terreant.Platanus a latitudie
solioq; dicta,vel et, ipsa arbor patula sit 8e ampla. Na olatos grgei latuvoeant. Expressit huius a rhoris setiptura re nome R forma dicis,quasi platan' dilatata iura in plateis.Fst aut tenetrim' soliis ae mollib'revitia similis .auercus siue quernus dictaeo soliti erant dii gentiu quitentih' responsadare arbor multu annosa,sicut legitui de quercu mahte sub qua habitauit ablaha,qui fetisset ad constantini regis iniperiti per multa silcula perdurasese. Huius fructus gladula appellatur. E quib' una
4sgressis oncitieis dicta parua forma,sed firmo corpore atq; nolo ,γς medicaminibus ae ineaustis adhibetur, altera halatiis lenis,ac leuis,ae nimius
perforata Lucerna ha tinus1bus neeessaria. Fraxiu masvocari serturio magis in asperis locis monta miri; fiagis naseatur.hine per derivatione fraxin'. sicut a monte montanus. De quo Ouidius. Et frau.ximisutilis astis.Taxusvenenata arbor, unde toxicavenenata exprimuntur.Ex hac arcus parthi Raliae gentes faciunt,vn M poeta.Itireos taxi torquetur in arctis.Itireos aut dicit parthicos. Aeer eoso tib'ipae Robur aut gnaliter di ex ot materia geu
quide firmissimu.Alnusvoeat* alat amne. Proxima iam naseli,nec facile extravndasvivit. Hinc&tenera ae mollis quia in humecto loco nutri . Vin' nome accepit, uliginosis foeti & hitidis meliti sficit. Na i motanis & asperis inin'letata est. 'Larex eui hoe nome a castello laticino initu est,ex qua tahuls tegulis assidit flama repellut,neq; ex se carbo ne ambusto emestit,populus dicta q, ex eius caleemultitudo naseag. i'gen'duples c. Na asteta est alba. alterat uigia. Alba asit popul' dicta quia se,
ita est una Ite sunt alba,alter avitidia. Hge igit bioeotot hahes quasi noctis se diei notas quς tepora
ortu solis occasum costat.Generat etia resina est
ea eridanu Muiu,velut alii memorant in finib' suetiae.Tisia dicuntvocata,eo Φvtilis sit ad usum teloisi nitore & lenitate iaculandi. Eseni genus materiae leuissime. Salidi dicta . reseriter 1aliat,hoc evelociter erescat,arbor lenta viti, utilis vinciendis. Cuius seminis hane dient esse natura ut si quis ilis Iud in poeulo hauserit libetis eateae,sed 8e fcems, nas inlaeendas effieit. pulus alit R salix re filia materit sunt R ad sculptura apis. Vimen vocatue
eo ut vim habeat multavi roris. Naturaeni ei' hausis est ut etia si arefacta ablua virestat,deinde exucisa atq; in humo fixa radieth' seseipsa dimergae.
Mitiee.qua latini tramaticiavocat,edi amatitudio ne notata,Gustus ei eius nimis amarus est. Hse aebot in solitudine et saxoso humo nasciti ex qua et arbore maleficis artihus inistra. .odia concitati dicunε Mirtus a mari dicta,eo et, magis littorea aro
& amates littora myrtς.Hine est O eg a gricis myrene dieitur. Medicorum autem libri hane arbos rem apta fetibunt mulierum necessitatibus plurismis. Lentiscus qa cuspis ipsus lentuq sit se mollis. Nam lentum dicimus quicquid flexibile est, unde mentumvimen et vites.Virgilius. Et lenis vites, pro flexibileq. Huius fructus oleus desudat,eortex resinam,quq mastix appellaε,euius plurima A melior in chio insula gignitur.Terebinth' arbor, geet
cum nomen generans tesinam omnium resinatus
pristantiore. Ruxus grςcu est nomen ex parte a latinis corrupto .Pixos enim appellatur apud eosarbor semper vivens ti leuitate materit elemento apteth'apta,unde ec scriptura. Scribe buxo Roda datum quod corruptevulgo lorandxu vocatur sfit foliis lauti similis, lotevt rosa,astor venenata Interficit enim animalia,& medetur serpentiu evmationes. Helbitnvoea uertit passores eo qa vice
herbi prηbeatur pecoribus ubi desunt pascua tuehistus,o devno eespite ei' multa virgulta sutgsse quasi turba. stipatavocata propter qa ex ea stipetur tecta.Hine & stipula perciminutione. Arundo
dicta m cito arescat. Haneveletes canavocaverutatundineveto postea.Varro dixit. Sane seiendum qa latinu eana de lingua hebtea sumptu est. Apuleos ni calamus eana M.Cleuta aut est quod est inter canathe nodos,dicta V lateat.In indicis stagnis nasci arund ines calamiq; dicuntur ex quo0 radiethus expressum suauissimum fictu bibunt unde RVarro ait.Indica no magnu in arbore crestidiata:
do.ulius Ac letispmitur radiei hinor.Duleis cui nequeat succo eodere mella. sabueus mollis di pia uia arbor. Rhamnus genusest tubi quod vulgo sentiee vrsina appella aspero nimis eo spinosu. Selix dcta a situ e teria leuita i u setiees sping*nascutur Maiotes aut nρi oeni arbore spinosJveptem dicebat,ovi predat.Oleaster dixto sit foliis olivet
183쪽
similibus sed latioribus,athot leuita atq; siluestris
amara atet infructuosa. Cui insertus oliva: ramus,
vim mutat radicis,&vertit eam in propriam qualitatem. Lachyma oleastri arbori duplex est. Alia eni gnmisimilat sinevllo qualitatismorsu,asia amoniaci gutta ex dissiliatione collecta ac remordente Oliva gigre oleum dicitur,ex quo in latinum tras ctu est ut oliua dieatui.Clea autem ipsa athor est fructus oliva, merus oleti .est asit arbor paeis insisgnedi,euius fructus diuersis nominibus appellaε.
Orcades olius grtea ithymologia a similitudie testiculorumvoeatae quos graeci oros vocant. Radioiae to eo si, oblogae sunt in modu radiciis Paphisa papho insula dictovnde prius allatς sut.Liciniqeo . optimu dent lumen.Nam lignus lumen est. unde et lignum nomenaecepit,quia aptum e flammis et luminibus.pausia qua corrupte iustiei paussi voeantviridi oleo ge suaui apta. Et dicta pausiam paulatur. f.tundatur,vne et sauimentus. Syria dicta pro eo,de syria est allata siue quia nigra e. Ciussumta ide divolemis dictaeou, vola comples at magnitudine,hoe est mediam manu ,vnde R inuolare dieimus.auidas autemvolemu galliea lin qua bonum et magum intelligunt eolimbades appellatς. Oleu aute ae olea notatur. Namvt dic 'olea est arbor, de derivatum sit oleo. Sed quod ex albis fuerit oliuis expressumvocatur spanum, a graecis onlation appellatu .QNod autem ex futuis et nondu maturis Delit edipressumviride appellatur. Q uodvero ex nimiu1n matutis comune.dici .
Ex his adulanavitae primum est spanum, secunduvitide,tereium eomune. Amurea olei pars aquosa ab emergendo dicta.i.et, ab oleo se mergat. R sex eius sit.Hane greei amurcenvoeat ex latina flatia trahentesvoeahulu. me gi cum nomenest,hoe enim illi gumi dieunt.Resna glae ei retinamvocat Rhea enim grsco de quicquid manat.Est enim laetit ma sudore exhalata lignorum,ut cerasi, lenti sei,halsami vel teliquarum arboru sue virgulto1ν quae sudare produntur,sieut 8c odorata orientis ligua,sicut gutta halsami,ac fetusatumvel suctino rum cuius lachryma durescit in gemam.Prima est resina trebinthina oim prsstantior. Affertur autes ex arahiae patria atq; india et seria e pro M afriea ex insulis quoq; e eladibus. Secunda est lenti inaquae mastixvocatur haec ex chio insula deportatur 1eteia pinali, quaru alia pitines,alia peueine,asia liquida,alia arida et affetuntur ex tui rhena eos tofonia.Vn etiam nomen eolosonia resina sumpsit Pix graeeum nomen est,quain isti pissam vocant. Aliivolunt ex pino pice vocati. Heca graecis apra pellatur Aonia,nos tamale dieere possumus,cuius probabilis splendens lenis flemunda.Creandarum arbo)ν naturaliter tria sunt genera aut ei sua sponte nascuntur,aut ex seminibus fortuitu tarentibus surgunt,aut ex radicibus pullulant.Nam csteravsus inuenit fauente natura,Oia poma latine neu tri generis esse tat,athores aut sceminini sete sui generis exceptis paucis, ut hic oleastet thoe silet. Virgi.ut molle siler.Item hoe buxum, licet Ee hae ehuxus dicatur. Nam superfluam quidam volui facete discretionem,ut hete huxus de arbore dicam' buxumvero de ligno composito. ε De arboribus atomaticis. Cap.viii.
que india vel arabia mittit sue alit tegiones. Nomen autem aromata traxissevidentur,siues arisimposita diuinis inuoeationibus aptavideantur, seu uisese aeri inserere ac misceri probantur.Nam quoa est odor nisi aer contactus aeus arbor. atabigimensa atq; tamosa lenissimi cottieis,tamis ad aetis qlitatem, amigdali modo succum aromatieum suns deos album,& massieati evelut in puluete solu tum et cum flangitur intus pingue est ec igni apis positu facile ardeseens. Et appellatur apud nos masculus,eo Q sit natura rotundum in modum uesiculorum. Reliquum planum Spene scabrosum minus optimum.Adulteratur autem admixta tesima siue gummi, sed digno itur sua proprietate. Nam thus igni impositum ardescit, resina fume scit,gummiveto liqueseit ealefactum aeus aute sane aspiratione a tundendo dicitur quia dum quartini gutte ex arbore cadunt in glebis miscentur. duxero plebς in puluerem rediguntur tus capitur ecvirgulis tunditur,& se inde manibus tollitur.me et libanum vocatum a monte atabit vhi sahei sue Nam mons eoinm libanus diciturvhi tuta eolligutut.Myrrha atabis athot altitudinis quinq; cubiti totum, similis spint quam aehantum dicunt. Cui'
gutta viridis atq; amara, unde A Domen aecepit myttha.Gutta eius sponte manens piceiosior est, elicita corticis vulnere vilior iudicatur. 5armenta eius arabes ignibus fouent, orum fumo satisnci xio nisi aci odorem stolacis occurrant pigrumq; insanabiles mothos contrahunt.Myttha autem trapodiit ab insula arabit dicta vhi melior eolligi istut ξc purior Stolax athot atabit similis malo re, donis euius virgult inter eanieuis ortum ea rnastim lachrymam fluunt. Distillatio eius in terra3 ea dens inranda non est,sed cum proprii cotticis seto he seruatur. Illa autem qui virgis εἰ calami inlito serit, munda est & albida dehine fulva fit solis ea usa 8c ipsa uorax calamites pinguis resinosa,odoristoeundi humecta et veluti meliosum liquorem emitens. Storax autem dicta O sit gutta arboris pro fluens et congelata. Nam grici stiriam guttam di eunt.Grice autem stilax latine stolax dieitur. Bitidella indig et atabig arhor,cuius Iachryma melior alabies. Ess enim lucida, balbida,leuis,pinguis squaliter egrea,& qus facile molliatur, neq; ligno vel terrς commixta amata odotis hom.Nam ex india sordida est nigra et maiori gleba. Adulteratur autem admixto gummi, qui non ita amatificat gu
184쪽
stu. Mastix,arbotis sentiet gutta est.N e glanomastiti dicta est,quia in modum granorum est Melior
autem in chio insula gignitur,odoris boni,cando ris este punieζ.Vnde displendorem cutis pulchrifieat. Adulteratur autem interdum resina vel tute Pipetis athoi naseitur in india et in latere moniis eaucasi,quod soli obuersum est folia eius ad iunipeti similitudinem. ius siluas serpentes eustodiunt,sed incois regionis illius,eum mature fuerint incendunt 8e serpentes igne sagantur,et ide ex flama nigrum pipere scitur,uam natura piperis alha est,euius quςdam diuersus est fructus. Nam simmaturum est piper langum vocatur,quod eorruptum ab igne piper album. volvero cute tuu osa ες horrida fuerit ex easote ignis trahit S coorem et nomen.Pipet si leue estvetustus est,si gratie nouellum.Vitanda est autem mereatoru3 fraus Solent enimvetustissimo piperi humecto argenti spumam aut plumbum aspergere ut ponderosum sat.Aloa in india atq; atabia gignitur arbor ponαris suauissimi ae summi. Deniq; signum ipsius vice QVmiamanthum astatibus adoletur, unde et noumen traxisse ereditur. Cynnamomum dictu cortex eius in modum eanrs sit rotundus 8c graeiliet. G ignitnt autem in indis et aethiopis regionib'stulte: breui duorum tantum cubitorum, colore sub Nigro vel einereo tenuissimarum virgularum. Naquod in erassitudine extenditutdespe hiat est,quod vero graeilius prouenerit eximium. uod eu franitur visibile spieamentum emittit,ad imagine ne uis seu pulueris.Amomumvocatum in veluti os dotem cynamomi reserat.Nascitur in seria ec arismenia,fructex eius holtuosum semen reddens sibi eonnexum scire albo veluti viols foliis similib'brionis,odore etiam hono somnos 1uauificat. Casiana itur in arabia virga robusti corticis 8e purpuerei, liis ut piperis. Est autem virtutis c amomi similiq,sed potetia inferior, unde pt eynnamomi vire duplex eius pondus in medicamentisadmiseetur.Calamus aromaticus a similitudine calamivissualis voeatur. Gignitur in india multis nodis munieulatus fulvus flagrans spiritus suauitate. aut eum frangitur in multas si partes seisilis, similas
gustu casiam eum leua elimonia remordenti Bal sami albor in ivdga intra terminos tantiam.xx. ius gerum erat sosteaq eadem regione romani poti,
ei sunt etiam latissimis eollibus propagata est ilites se similisvitis,folii similis ruet,sed albidiotiti' se
perq; manentibus. Arbor autem balsamum,lignueius silobalsamum dieitur, fructus siue semen carpobalsamit laeeus opohalsamia. auod ideo cum adiectione signis eatur,eo si, percussus serreis unugulis eortex ligni per cauernas eximis odoris gututa distillariCauernaeni grseo sermone oppe dieis euius guttam adulterant admixto cyprino oleo vrmelle. Sed sineeta probatur a melle,si ellilacte eo
ages etit,ab oleo si instillatamus aut admix, ta facile laetit resoluta,prgterea R si lanet vestes
ex ipsa poli uti non maculantur. Adulteratur qui dem neq; cum lacte eoegula et ut oleum in aqua supernatat,& vestem maeulat.Balsama autem si pura fuerint tanta vim habent,ut si sol exeaduerit,sustineri non possint in manu. si De herbis atomatteis siue coibus. Cap.iX. Neant et quarundam herbarum nomina qedi ex aliqua sui causa resonat habentes nominum explanationem.Non tamen omnium hethatum ethymosagiam inuenies. Nam problaeis mutantur etiam nomina. Folium dictum et, si nevisa radice innatans in indictitioribus eoiligastur.auod ligno pr foratum siceant indi atet teponunt. Fertur aut paradisi esse herbas gustu nardureferens.Nardus herba est spicosa, unde est glicis naidos taeos appellata, alus alia indie alia syriaca vocatur,non quod in wria nascatutis quod mons in quo inuenitur alio latere indiam spectat, alio setiam. Est autem indiea multiformis,sed melior seriaca, leuis, fulua,comosa spicaparua,odo tissima eypetum similans. uod si multum in ore tardaverit linguam siccat.Nardus celtica a regione gallis nomen traxit.Nascitur enim stylus in si, gutie alpibus et in syria sutieeipatuo tadici in manipulo eollectis ligamentis.Flos eius tantu Mopter odorem honum orsi eius atm Yadicule vitules probatut usibus nostris. stum radixi herbe in nascentis in india arabia, M Hlia,sed melius arabieum,est enim album 8c leue,suave,iccunili odoris indieum eolo te nigro et leue,ut fetula,*rsaeus vero pondere graue,colore buxeo,odote aero, sumumum tamen album,leue, aridum, gustu incendesti est vitrutis ignee eminuatis.Crocum dictum ab oppido eicilie,quodvocatur eoritiu,' i et alibi na.scaturaed non tantum I talequale in cilieta. α de & a potiori parte nomen accepit.Nst inuste rex momina sumpserunt a loeisvbi plus proueniunt Haliquid melius.Optimum est auto quod stetit recens,odotis boni albedine patua,pottine longintudinis,integmaet neq; in fragmenta comminutu inspiratione bona,ec eum carpitur manus inficies et leuiter aere.auod si eiusmodi non laetit,aut iussum,aut infusum agnoscitur.Adulteratur aula admixto croco magmate. Augendi quoq; pondeoris causa spuma argenti contrita adiicitur& proditur,si pulverulentum reperitur,atq; decoctum ab odore proprio metit lapium.Crocum magnia expressas aromatibus crocini unguenti aris informato sedimine in pannustulos sicet ideo se appellaεδsarum nascitur in umbross montibus ea in similibus. inter que flos iuxta radicem pi; puti iti quo
semen continetur uuarum simile,aiadicibus pluribus atq; tenuisamis 8e hene redolentibus 8c evitatute similis nardo. Fu naseittit in pontoabitis oleastro sinisth'. uiparia a greeix vocatur, quod haebeat virtutem feruentem Radix est iunci trian
185쪽
L1B ERri soliis poesti similibus. radicibus uigris siue contiguis in similitudinem oliuatum odorissimis atque acerrimis Nascitur in paludib' atq; vacuis locis.tta ditui etiam alia species quipari s in india nascitur Rappellatui lingua eorum gintabet. Itis illiriea a similitudine iris et stishiomen aeeepit. Vnde de aiatinis argumen dicitur.Itiq O sos eius Glorisvarietate eundem arcum eqlessem imitetur. Illyrica autem dicitur,quia in illνtis plurima et violentissiana est,species eius foliis gladioli similibu , radice aromatica,odoris honi.Aeolum foliis itidis simili hus radieibus aeeitimi odoris,sed i eundi propoter quod et aromatica est.Meu foliis passinare si mihhus.Cardamomu herba qua vulgus nasurguvocat Squinti melius quod i euphrate naseir u qain alabia fustium multi flohe,purpureum tenue, oudoris rosei eum manu eonfiteatur,gustu inultu incendit linguam atq; mordet.Huius fios Ruinoantos dieitur. Antos enim graece flos nuneupatur. Thimuin appellatum qd sos eius o/orem resere.
de quo Virgilius.Redolὰtq; thimo fragrantia melia. Epithimuin gescunt nomen quod latine dieitursos thiiiii.Nam flos graecethimusvocatur Est autem ssostymbre similis Sansueus est quem latini amaracum vocant ius nominis usum Visgili'etia advenere referens ait.Vhi mollis amaraeua illum Flo,ibuq R dulei spitans amplectitur umbra. Ap ea estitutem hye herba unguentis. Vnde et nomen traxit amaraeus a pueto cuiusdam tegis, qui casu 1apsus dum fertet unguenta nouum 8c glauissimuex eonfusione odorem creauit.Iac nilius herba e habens ξ lorem purputeum. Traxit autem nomen
rapueto quodanobili,qui in saltibus inter purpuαxeos lotes tepertus est intellactus, deditet nomeherbo puerilis funeris easus. Est autem ladice et floreuolui similis pueros a pubertate retinens. Nateissus herba fabulose impositum nomen hauheta q1ιoda puero,cuius membra in hune florem transerunt,qui de nomen narcissi in appellatione eustodit,& decus pulchritudinis a candore retiet oliorum.Rosa a speeie floris nuncupata, tuti
lanti eos ore iubeat Lilia lactei floris hetha, undeti nuneupata quasi asotia euius dum eandor sit in foliis auri tamen speetes intus effulget. Viola proptet vim dolatis nomen accepit. Huius genera sutitia,pulpureum,alhum,melinum. Achantus her
ba ςgyptia semper frondens spinis plena, leuihili
virgultu an cuius imitatione arte vestis ornatur, qaehantina dicitur,ta aliter amantis dicta. Hqderadi 'a qe arboribus reptando adlas eat,de quaVirgilitis tolivitrieeshq eram ethi serpete lauros.
bunda, tia inesca a rueteribus praebeatur. lis ergo frigidae terto indices seumphisi s. Na antiphae, maeon ebrietatis est si quis potus hedera cotone flebotum memorant pisci circa ellebo si quenda
fluuium plurimumgigni inde atq; a gricis appes
lari.hune romani alio nomineveratru dicunt, pro eo qdsumptu mentem in sanitatem reducit. Duo sunt aut genera,album et nigrum. hane autem periti loquuntur escam esse et alimoniam coturnieaeo O naturali quoda temperamento sui corporis vim pabuli nocentis euitant. Etenim siue tatione
medicins pigrumq; ad salubritate humani quoq;
corporis temperatur,cuividetur esse contrarium.
quantomagis proprietate naturi ad ethumpto cit quod medietnali manu conuertitur ad salutes Acone potius est hit nis,qui prouentu malorus graminumvsq; ad eo celebris est ut noxias herbas
aconitas illine no nemus.Nas toxica enena ex eo dictam ex arboribus taxeasexprimantur,maxime apud cantabria.Fuphothiti dictuineius sue cus oculo0 acuatvisum,cuius vis tanta est ut du, tist earnibus super adiecta citius eoqui compellat. Naseitur in multis loris,sed plurima in inaurita .nia Laser herba nascitur in monte oscobagi,vhita ganges fluuius oritur,cuius suceus dictus primu lasit quoniam manat m modu lactis.Deidevsu derivante laser nominatu est.hoe R a quihusdu opium cyrenaicu appellatur,qm 8e apud cyrenas narascitur.Aloe hetha amarissimi succus. Panace herisba fragrantis odoris,tvrso seruissimilis,ex quo sfluit succus qui opopanacis dicitur,croceus es pinguis,odore grauis & amatissimus. Galbanum est genus pigmenti albi etes ceus in monte amomo sytig alias sueeus est fetuit.Dictus est mons crete ex quo flictamu herba nomen accepit,opter qua assu Virgi.Cetua vulnerata saltus peragrat. Tantgem potentig est dictamum vi ferrum a corpore expellat,sagittas excutiat unde et eius pabulo fers percusta, agittas corpori inhaerentes eiiciunt. hanc quida latinorum pologium martis dicunt vpter belli tela excutieda.Mandragora dicta ili haheat mala suave olentia in magnitudine mali matiani, unde et eam latini malum terrs vocant. hae poets antropomorpheos appellant,s habeat radieem formam hominis sinulantem. Anthropos eigrice latine dicitur homo,cuius cortex vino misstus ad bibendu datur his quoru corp' propter curas sectaud ti est vi soporati dolore non sentiat. huius speetes sunt dui. Hemina foliis lactues simili, husmala generans in similitudine prunoφ. Malculus vero foliis heti similibus.Papauer herba solii
nisera,de qua Virgilius.Leteo perfusa papauerasomno. Sopore eni languentibus faeit. Eius aliae usualis,alia agrestis,ex qua fluit succus que opion vocat.Colocintida eucurbita agrestis et vehementer amata,qus similitervici urbita ε lagella s terta tendit. Dicta aut colocintidas sit fluetu eotundo atq; soliis vi eucumis usualis.Centaurea grγivoeat quonia a chirone centauto fertur teperta,
Eadem & limnisos quia toeis humectis nascitur. Eadem & fel tetri propter amaritudines dictum. Glyeitiza glice ex eo dicta V talem radice hau
186쪽
ipsos quia sitientibus sitim sedat.Draconte Oeata in l)asta eius varia sit in modum colubis,smiliis tudinemq; draconis imitetur,vel quod eam herba vipera timeat.Chelidonia ideo dieiturvel quod aduentu hirundinum videtur erumpere, vi quod pullis hirundinum si oculi aufer nivi matres eorum illis ex hae helha medeti dicuntur. heliotropium nomen accepit primo quod aestiuo solstitio floreat vel quod solis motibus folia circi acta conuertat. Vnde et a latinis solsequia nuneupatur.Nam 8c te oriente flores suos apetit item sero claudit cum sol Oeeubuerit. Ipsa est quam latini ineubum flua
ticum vocant. 1 e & verrucaria quod evtinguat errucas,ex aqua potata.vel in eataplasmate posita abstergat Pantaphison a numero soliorum di cta. Vnde ξe eam latini quinq; solium vocant, heruha adeo ut purifieationi,et templis adhiberi a gestitibus solita esset. Is opus herba purgandis pulmonibus apta.Vnge & inveteri testamento per isopi fascieulos aspergebantur agni sanguine qui munudarivolebant. Nascitur inpetrishqrens saxo radicibus. Reuharbarum siue reiapotieum,illud quoderans flanuhium iwsolo bathaiieo,illud quod eit ea pontieum colligitur nominatum est. Reu autes radix dieitur, Reubatharum et o quasi radix hatharica . Reu ponticum quasi radix pontica. hostianios a grgris a latinis herba calieulatis dieitur,
quod caliculi eius in figuram cantatorum naseantur,ut est mali puniet,quorum ora set rata sunt hauhentes intris ecus semina papauerisimilia.hte helha insanavoeatur, quia usus eius periculosus est. Deniq; si hihatur vel edatur insaniam Deit,vel soni imaginem torpi am hane vulgus initimi Arum dicit propter quod alienationem mentis inducit. Saxifraga eata quod semen eius peltas in vesi ea frangat atq; comminuat.Gentiana nomen sumpsit ut mediet memorant ab inuentore radicibus
aristoloeit similibus. Naseitur sub aspibus galli , atq; asip. satureia calida 8c prope ignita.Vnde illi
et nomen inditum credunt,quod pronos facit invenerem Satytium dicta a satyrispropter incendius libidinis quamvulgus stincumvoeat, venerem enisuscitat. Eadem & orchis quod radix eius in modutesticulorum sit,quos gitet oeYgi voeantItem&le potin a,propter quod eaulem mollem emittat. Vttica vocata quod tactus eius corpus adurae. Est ei ignes omnino naturς & tactu perurit,unde et pruliginem Deit,& utilis valde ad sanguinem stagna dum. Attemisia herba diant a gelitibias eon erata est,unde & nuncupata. rgeeeniin diana arte mi; dieitur. Esautem apta medieis pc potu sumpta aufert dolorem cordis.Cam melos herba grecedicta,quod mali matiam odorem habeat,sitq; hre uis terrηci; aetna.Camidrios a gricis appellata qd sit hieuis Aper te iam stiata et minuta foliis paruissimis Pgon quidam medicus fuit,a quo pςonia herba perhibetur inuenia ut homerus Aseli. hane quidam gleside cantiquod duleis saporis fit,verpentorohinam,a numero granorum, veluti alii dauctisosam a digitorum similitudine. Nascitur in sit, uis. Bogiosos agrφei dictaeo quod folia asperrima in modum Iingvh fouis haheat aut mirus in
modum ob sapientiam nutriendamvino infundeUda a veteribus memoratur. Conuiuii quoq; illari tatem plebete sertur pro olere etiam sumitur.Atianogiosos. i.agni lingua,qud a romanis plantago dicitur.quod planta eius cito adlicreat tetrc. hae multi pro olere vescuntur.Erpillos que apud nos serpillus vocatur pro eo quod radices eius longe serpiant.Eadem & matris animola, propter quod menstitia moueat Aristolocia dicitur quod mulieotibus stetis optima sit.Nam supersessa post partu
matricembeneficio aporis expurgat.huius herbet genera sunt duo,quaruinvita aristolocia rotunda dicitur,propter quoa rotundam radicem habeat.
Altera alisolocia longa quia longam radicem hahet eum ramis et foliis longioribus. Q uam etia&dactilinvoeantiquod sit ladice robore digitali Eclonga. Erigonon a grseis dieitur quodvere primo senescat.Vnde et eam latini herbam senetione v eant. Nascitur per macetias.Psillios dicta quod semen simile pulicis habeat. de eam latini herba pulicatem vocant.Gerabolane ideo a grseis nomaecepit,quod temediis ae ligamentis hoim 8e turifieationibus sacerdotum a gentilibus apta probaretur.Vnde et eam pontifices sagmen appellabat quasi saneinae hsc et verhena,quia pura,proficit libiolteis si bibatur.Paliurus herba asperrima tispinosa,ptingens et retinens vulnerans appropinquantem sibi ξe adunco dente comprehendens.
Struticis quam quidam hethain sanariam vocant eo quod pigrim lanam ex ea lauent.Nascitur in locis cultis.Cimieta propter similitudinem cimicis. Vnde et eam gi ei corionemvocaverunt.Nasei iocis asperis atq; incultis. Marubium quod gigci prasium dieunt 'vocatum propter amaritudinem Naseitur in eampis.Pollegium apud indos pipere preeiosius est hahet autemvirtutem termanticam calefacit et deducit,extenuat et purgat 8c di tiε. Absinthium grteum nomen ius probabilius est quod in ponti regione nascitur unde N absinthici ponticum nominatur. Simpatus grςce dictus eo quod tantam in radice virtutem habeat, ut frusta carnis aspersa i eacabo coagulet. Dolγpodion 11eeha,euius radix hispida atq; crinita,ut est postpus, ex quo derivatum est ut poli podion dire fetur. Naseitur in teneris petrarum terris siue quercubus vieinis.polios herba a grscis,latinisoimotbia,quod multis morbis subueniat. Nascitur in montibus egi duris loeis,devna radice multas et tenues fibres mittit seminis plenas,in summitate hahens quos da corymbos eanestentes odore gratii et subdunce,suecus eius aqua cocta a serpentibus peteussos
187쪽
sanat sparsa in domo vel laeensa omnes serpentes
fugat. Seatinonea quam latini actidiviri vocat. herba secti plena,qui eos igiε sub cauata radice. Deniq; tetram sub rotunda cauitate fodiunt. tamen suppositis aut cochleis, aut nuci foliis excipit me cus atq; siceatus aufertur .venit autem sppius Muhahilior ex mysia ass.Hulaeontrarius atque salius edi syria atq; iudea. Daveos herba soliiskenieuli si,uilis tyrso bipalmis.Cirocalia dicta quod. ventre3
cito depurget quainvulgus corrupte estoeiam ,
cat.Lappa dicta quod habeat eausem ingentem stetiam dispositam.Hre herha a giscis philantropos vocatur,quod vessibus hominum inhereat ob asperitatem sui.Naseitur iuxta mutos. piliu venetis eatum, e quod elapsos post alopieta ea pillos recreat,ves quod capillotus fluores coerceat,vei quod silvirgulis nigris lenibus cir3 splendore,quasi capilli.nascitur in aquosis laeis. Rubia dicia quod radix eius sit rubra,unde et eolorare launas perhibetur.Ancusa cuius radix eontrita digititos inficit. Est enim colore sanguineo, unde etiam pictoribus ad purpuram efficiendam usui est. Ca meleon qtig latine vastarago vocatur eo quod vi sciam gign at,in quo ligrent aves qui propria volutate descendunt ad escam.Cicut propter qd i t*rso geniculatos nodos haheat occultos ut canna,sicut dicitur fossa eζca que occulta est. Hge potui data interficit.Hane in careete socrates hibit et expietauit.Persius dieit Sothitio quem tollit dira eieu
M.Hge dum hominibusvenenum sit eapellas eis eit pingues.Trifolium est quod grici trifillum vo eant,quod sit foliis trinis et per singulas annota
tiones.Flomos quam latini herbam lucernate3vocant,ad eo quod ad lychinia prosciat. Eadem et lucubros quod lueem preseat umbris.Piretro gigee dicta quod radieem incendiosam atq; coaceruatam.RItea malua agrestis,siue inalia is cus,sed altea quod in astum surgat A viseus quia glutinosa
est.Origanum quod latine colora interpretatur, ppter quod infusiim eos tetviniam. HGe autem herha ealida est deducit etiam segina Riningitur.Τitimaliumvocabulum sumpsit quod foliorum coisinam ad talium solis circunacta conuertat. Nam grηci solemtitan vocant,mallone comam, ex quo
e sectum est ut titimallum diceretur Huius speetes septem diuersis locis nastentes.Strignos quς satine herba salutaris vocatur,propter quod dolore eapitis et stomaehi incendium mitigat. Eadem Ruua lupina propter semen cius vus simile.pilogois
nos quem latini herbam sanguinariam vocant . pr et quod missa in naribus sanguiummoueat.Amrosia quam latini apium siluaticum vocant de qiVirgilius.Ambrosie conig diuinium vertice od orem Spirauere Apiagoidicta quod scires est apes maxime appetunt. Rosmarinum qua3 latini ab affectu helham salutatemvoeant,cuius folia se iniculi sunt similia atq; aspera,& totatim tetrς prostrata. Menta agrestisquam grsei calamitati,nostrivulgo repetauocauerunt,maiotis virtutis etvehemes iii calore.Genieularis herba substernitur ob stor
pionumvim repellendam.Gladioluq quod sit foliis is gladii similibu tvrso cubitali floribus purpureis.Rgatieum radixvitis albς. Assolidos,quam latimi a eolo te albutiumvocant, Scilla quod nocenssit de qua superstitio gentilium dicit quod si integra ad limen suspendatur,omnia mala fugat. Camipetos a grseis dicta qd terrς adheteat,& odorem piunt haheat. hane latini eucurbiculatem voeant Oex parte odorem cucurbitς referat. Stassagria hoe est hetha quinq; digitorum huius semen commasticatum,humorem nimium capitis deducit gustu amatum,nascitur in locis amoenis. splenos diucta qa splene auferat, siue seolopendrios eo G folia ipsius scolopendro animali sine similia. Nasei
tui in 14umidis peltis. Nec caulem,nee florem nec
semen habet, ita ipsi' superflate viridia sunt, subter rufa et damnosa,splene curat.Voluus appellatus O iadix eius volubilis sit ec totunda. stoeeas in insulis stoeeadibus nascitui,iunde et nuncupastur. claminos gruce dicta a quodam qui cyclos vocatus est,qui primus virtutem huius herbi inuenit,sive qd habeat radicem rotundam. reci enim evela rotundum vocant,euius radix aut suctus si vino fuerit admixtus ebriosog faeit.Nascituri sit uosis locis.agrestibus. Ampelos leuce siue hilo nia,quam latini vitam albamvoeant vel a quali, tale coloris elo eius radix cottita 8c eorpori infricata tenetiorem & eandidiorem cutem reddat. Nam sueeus baecatum eius lamberibuq sieeis teddit.ampeiosnelena.f.vitis migra, eadem labrusca
solia hederi similia in omnibus maior q vitis athahaceas similiter habens qui immaturitate nigre scunt,unde se vocabulum sumpsit. Viticelsa heres ha a latinis appellata V sicuivitis quicquid proximum habuerit apprehendat.Corinabis quos a nulos appellamus. Buptalmo florem habet eroeeus oeulo similem.vnde N a grseis nomen accepit. est autem caulla molle foliis coliandri similibus. Na scitur iuxta muros eluitatum. Flomos,quam latiunt verbaseum vocat quarum altera est maseu arrhidioribus foliis atq; agusiotibus, altera foemina foliis latiotibus atq; nigris. Ferula vocata a inedulla.Na illavatio tradit esse ferule medulla,qua oppodelog thei vocat. Nonulli a feriendo ferula di cunt.hac enim pueri R puellς vapulare solent, hulius succus glabanum est.Papyrum dictum igni R cereis est aptum.Pyro enim grece ignem dieat. Iuncus di eo qd iunctis radicibus hereat .seyrpus a quo segetes teguntur sine nodo,de qua Ennius Querunt in scytpo soliti qd dicere nodum.Et insuerbio. Qui inimicus est etia in scrip nondum querit.Fucus genus herbe est de qua tingitur vesis dicta quia mentitur alternua colorem. Dde RVirgilius. Discet mentiri lana colores. Alga nascitur m
188쪽
aquis stantibus.7ta deniq; nomen sumpsit ab algore aquζ,vel quod alliget pedes, ta erassa est, fouiiss aquam ex parte superantibu . V sua εἰ t'p'hee hq eitea fontes ξe paludes stagni'; nascuntur.Ex quibus vlua idest alga mollis,ec quodammodo fugus dicta abvligine.Τ pus vero qui se ab aquis ins lat.Vnde etiam ambitioso tum et sibi plaeentius
hominum tumor typus dieitur.Calix acuta herba S durissima spatio similis, e qua Virgilius.Et carice pastus acuta. Spartus frutex viigosus sine se Iiis ab asperitate vocatus.Volumina enim funium qu g ex eo fiunt aspera sunt. tamen a situ potius dictum quod plurimorum agrotum sit.Vnde illud graeci agreste vocaverunt,licet omnis herba gra, men vocetur ab eo quod germinetur sicut robur
omnis ligni cutis,species ab eo qd sit fientissima. fiIix a sngularitate folii dicta. Deniq; exvnavirgula altitudine dubitali unum scissum folium gigniturres implicatavelut pena.Auena per u litte tam herha est,per.b.vero lorum quo equi tetinentur. Auena herba seminalis segeti&milis.Virgi.Vrit enim iiiii campum seges,vrit avens penitus εἰ plo ealamo aliquotiens. ridiania qd poeti semper infelix loliuin dieunt qd sit inutilo et infoecundum. Fenum dictum O eo flamma nutritur, Fos enim flamma est.Fenum qd est palea per e solam scribeno. Denum quod est suetum per o ec e scribitur. Manipuὰrum dicimus faeem feni Et dictus manipul' quod
manum impleat. De oleribus. Cap.X.
otiatur nam cum alia tetra semel in an istas aliquid ereet,hortus nuna fine fluctu ess Olus ab alendo indum, eo quod prismum homines ab oleribus alerentur anteq fruges
re carnes ederent.tentum enim pomis arborum et oleribus alebantur,sicut animalia herbis. Caulis est generaliter herbarum et olerum mediusfrutex quivulgo tyrsus dicitur,quod a terra sursum eoscedat,ex quo derivatum est ut specialiter quoddam genus oletum caulis diceretur,quia tyrsusipsi 'amplius estetis oleribus coalestit, idest erestit. Est autetia generale nomen Omnis enim frutexeaulis dicitur. Caulium autem sunt genera quinq;.s.cumas num pompeianum arcinum tabellieum bruetum. Cima dieitur quasi coma. Est enim summitae oleurum veI arborum in qua vigens virtus naturalis e Nasua genus helbs hortulant qus ex patie grae covoeabulo appellat.α ro του μαλακι εσθαι eo quod molliendi aluum soluendiq; naturam ha heat.Cuius succo si quis se oleo mixto perunxerit ab apibus negetur feriri. Folia eius ex oleo trita 8 imposita scorpionibus creduntur auferre torpore Pastinacavoeata quod radix eius precipuus pas 'sit hominis. Est enim odoratii iocunda, ibo deleaectabilis. Rapa dicta a rapiendo.i. comprehenden
do.Est autem radice amplior nape, sapor dulciol& folio tenuio).Napus a similitudine nisi quod soliis latioin raditis gustu subaerior est. ominisautem assanitas in viti1 inde pene communis, quia utrumq; semen in alterum vicissim mutatur.diana rapa in alio solio,vi Emilianus ait, per hiennium mutatur in napum in alio vero napus transit i rarapam. Napocausis eN duobus operibus compositu
nomen habet,quia dum sit sapore napo similis noin radice sed in t iso conscendit vi causis. Sinapis appellatur quod foliis sit similis napis. hine auctores aiunt calidam virtutem habet 8c egeritur, stastringit utinam crudum in etho sun tum, stomam cho eontrarium coctumvero in lete iuuat stomachum,semen autem eius tritum cum aceto se entinum vulnera curat. Raphanum graeci nos radicticem vocamus,eo quod totus deor1uin nititui dum teliqua olera in summa magisprosiliant. Cuiuq semine macerato quisquis suas manus infecerit,set pentes ira gne tractabit. Siquidere ex ipsius radidice etiam ebul albescit.lii etho quoq; veneno obsisit. Nam contravenena radices,nuces,lupinicia tria,apium,tuta prosunt,sed contra futurum non contra acceptum venenum. Vnde et apud veteres
ante alias epulas haee solebant mensis apponi Lactuca dicta est quod abundantia lactis exuberet, seu quia lacte nutrientes foeminas implet. hare& i . virisveneris sum coercet.Lactuca agrestis e qua sartaliam nominamus eo quod dorsum e susin modum sertar est. Intulius graecum nomen est Et intubus quod intus sitiosus. pavocatur quia non aliud est nisi tantum caput.Ascalonia hucupata ex una urbium palestinae quae astaton dicitur. via prius aduecta est.Alium dictum quod oleat.Vlpieum appellatin alii odores haheat. faselosvoeariatura laselo insula graeciae hi non procul mons osyrrhpus est.Porrum cuius duo genera sunt,eapitatum A sectile. Capitatum maius sectile paruulum.Beta apud nos oleris genus,apud graecos littera est. elatum genus oleris saporis evanidi quasi vilis heta Cueumeres quod sint interdum amari, qui dulces
naiei peti het Itur si lacte mellito eorum semen influadatur.Cucurbita apopolhό.Iane pepo, mellepo ozimuin graeca Nomina sunt,et origoeo. atinis incerta. Olus molle atriplex brassiea,olisatrie Nasturtium sapor appellauit.quod aerimonia sui nasum torqueat. fungi quod aridi ignem acceptis, concipiant. fos enim ignis est,unde et esea vulgo dicitur quod sit fomes ignis ae nutrimentum.alijdicunt fungos voeatos quod sint ex eorum genere udam interemptorii,unde eidemcti.Υubera tumor terrae prodit eam causa nomen illi dedit.Volui appellati quod sint volubiles et rotundi. asparagus quod sit spinosi et aspera et frutex eius ex qua gignitur.Capparis agrecis nomen sumpsisse vide,
tui quod haheat rotunda in summitatibiis semiis no capitella. armoracea hoc est lapsana. Lapistrii Lapacia,hee in eibo sumpta somachum conlatu
189쪽
LIBERtat, enerem reprimit Carduris genus herbe spinosae.huius naturamordax de subaustera est&mollis frigidus Q indigestus succus eius alopicias curat. Eruca quasi uruca qa ignite sit virtutis,et in cibo sepe sumpto neris incendium moueat Huius speetes dui,quarumasterausualis,altera agressis aeriorisvirtutis,utraq; tamen, veneris comouensusum CDe odoratis oleribus. Cap.xi.
tiquorum triumphantium coronabat. Hercules autem hane herbam primus capiti ei reuntulit.Nam nune populum capites Uferebat,nune oleastrus ,nae apium.Cuius radices efficaciter pugnant cotta insidias venenorum. Fius generis sunt petrosilenon
postlenon,& oleosilen .petiosisenonvocatu Osit simile apio 8c nascatur in petris,montiburi prumptis,quod nos petrapiuin dicere possumus. Silenon enl girce apium dicitur,sed est summum ae shabilemaeedonicum gustu suave,&odore atomalleo. postlenon dictum q5 sit durum et austerum, Oleosilenon qa mollior folio ec eaule tenerum. Feniculum latinivocantio eius tνtsi seu radicis sueticus aeuatvisum,cuiusvirtus traditur vi serpentes annuam senectutem eius gustu deponant.Hoe o gratet inaratronvocant.Ligusticum a regione noὰmen acrepit.Nascitur enim plurimum in liguria,od te aromatim & gustu aere. Aneson graeci dicut, siueut latini anesum,herba omnibus eognita acerrime seruens.Cotiandiumex grteo nomine sumsptum,quod illi corionvoeant cuius semen in dulci vino datum,proniores reddit invenerem,si supra modum dedetis amentiam nutrit.Can0s etiam exeoriandro infici traditum est.Rtita dicta quod si
fetuentissima cuius altera agrestis,atq; virtute auctior,sedutraq; sementissima eomprobatur.Hane venenis repugnate mustellet docent.qui dum cum serpente dimieauerint cibo eius acinantur. Inula quam rustici alam cant, radice aromatica, odo
eis summi cum leni aerimonia. Menta genus heis hs odoliseis,huius genera sex.
Tu messiar decimvsoctauus. De bellis. Cap.I. Risua bella intulit Nitius assitio,
tum rex.Ipse enim finibus suis neqq contentus humanae societatig fiedus irrumpens exerestus ducete , liena vastare, Iiberos populos aut trueidare aut subiicere coepit uniuuersamq; aseam usq; ad libys fines noua seruitute perdomuit.Hine iam ει uit orbis in mutuo tanumine grassati alterna etde.auatuor autem sunt genera hellotum. .iussum,iniustum,ciuile, plus uel
uile.lussum hellus est quod ex pridi geritur de rebus tepetitis,aut propulsandorum hostium eausa. Iniustum bellum est quod de furore non de legitima ratione initur.De quo in republiea.Cicero dicit. illa iniusta hella sunt quη sunt sine causa suscepta.Nam extra ulciscendi aut propulsandor ut ho1tium causa,hellum iustuin geri nullum potest. Ethoe idem Tullius paruis interiectis subdidit. Nulsum bellum iustum habet ividetur nisi denuneiatu nisi dictum, nifi de repetitis rebus.Ciuile bellum e interetues orta seditio,et eo citati tumultus, sicut inter syllam ec marium,qui bellum eiulle inuicem inuna gente gesserunt.Plusuentile halluin est ubi non solum ciues concertant,sed 8e cognati, quale actum est inter celarem K pompeium,quando geranet & socer inuicem dimieauerunt. Siquidem in hae pugna frater cus fratre dimicauit,et pater aduersus filium arma portauit. Lucanus.1n fratrumceeiderunt premia fratris Item.Cui eeruix etis parentis cederet.Bella itaq; dicuntur interna, exter na,seruilia,socialia,pyrattea. Nam pyrattea bella sunt sparsa lationum manus per malia m*opuronibus levibus et fugacibus,mon solum nauium e5 meatus,sed etiam insulas prouineiasq; vastantib'O uos primum Cnens pompeius post inultam ua, stationem quam terra mari diu egerat,mira eelotitate eompressit ae superauit. stetit autem hellus vocatum quod contra hostes agitur,ita tumultus
qui eiussi seditione concitatur.Nam seditio est dissentio ciuium,dicta quod seorsum alii ad alio, eae Alii estimaut dissentionem animotum seditionem vocari,quam grtei diabasin vocant Quo autem differat virumq; Cicero docti.Potest enim inquit esse bellum ut tumultus non sit. Tumultus autem
esse sitio bello no otest.Quid est autem aliud tumultus nisi perturbatio tanta ut maior timor oria
vacationes valent,in tumultu non valent. Dirite autem hellum,pugna,et prelium.Nam helluanuniuersuin dicitur,vi punierura. Huius partes sunt pugnς,ut cannensi,termensis. Rursum invita pugna
multa sunt pretia.Aliud enim ineornibus.aliud in
media,asiud in extrema acie gerituri Bellum igi tui est totum,pugna unius diei,piglium pars puis gns est. Bellum antea duellum voeatum. eo quoadui sunt partes dimieantium vel quod alterum faciatvictorem.alterumvictum Postea detracta littera E et mutata v in b dictus est bellum. Alii per antiphrasin putant bellum quod sit horridum, de& illud Bella horrida bella.eum hellum eontra sit
pessimum.Prilia dicuntur a pigmendo hostis ho, stem.Vnde estprilia ligna quibus uua prsinitur. Pugnavocataeo quod initio usus miser in bello pugnis contendere, vel quia primo hellum pugnis incipiebant.Vnde et pugna etiam duorum est aliquando et sine ferro.Q uattuor autem in bello asguntur,pugna.fuga,victoria,pax. paeis vocabuisium videtur a pacto sumptum. Fossetius autem
190쪽
pax aeeipitur, edus primu instu .poessus est pax biae eo et, manibus detrahuntur,Hae 8e exuuie ab qus sit inter dimientes,vel a fide vel a Deialib', id exuendo dicthquia exuuntur. Hae A pati s a pati est sacerdotibus dictum.Per ipsos enisebant stela diuisione pro personarum qualitate fc flahoru iuudera,sicut per feeulates hella, Alii foedera putant sta deeisione, Spolia aules a palliis quasi expallia
a porca foede es erudeliter occisa,euius mors opta victis enim detrahuntur. . 'batur ei quia pace resilisset.Virgilius. Et res a iun si Defignis. Cap. iii.
gebant foedera porca. F. Ederis paties induciae. et , rigna bellorum dicuntur vj ex his exercit'
si De triumphis. Cap.ii. holum. Nam aut per vocem iube aut per αOMne regnum seculi huius bellisquiritutivi symbolunt admonetur exercitus legionum. Princictoriis propagatur.Victoria dicta * vi. .ute palia signa aquile dracones,& pils.Aquiis ideo*tute adipiscatur.Hoe est eni ius gentiu vim eadem auis iovis in armis auspicio fuerit.Nas ciuvi eupellere.Na turpis est doloquisitavictoria este idem iovis aduersus litanas proficisceretur,aquilata antvictoria est,uel ocisio hostis , vel edipoliatio, ei in auspicio apparuisse serunt,quam ille pro in uvel utrunq*.Non est aut iocunda victoria qus per dicio victoriae acceptam tuteli suς auspicatus eastinensa detrimentae fingit.Ethoe est quod lati legioni signum dedit, o factum est ut deincepadat salustius.duees victoria in erueto exere in de militum signis committeretur. ius Lucanus meportasse.Pompa dicta est grtea signifieatioe et ro minit dicens. Signa pates aquilas 8c pila minantia Yo τοι τευ σθαι hoc est publice ostentari. Prae pilis. Draconu signa ab apolline molle philonis cedit alitvictoria pompam,ideo ui ituris ad certau serpentis inchoata sunt. Dehine a giteis A roma men primum estvictoriae votum.Τropheum dii tu nis in bello gestari coeperunt.Pilam in signo eostiis et ro et Ao' Teo ruis idest a eonuersione hostis& fu fuisse seittit augustis propter nasiones sibi in eunpa.Nam ab eo in hoste quis fugasset metehaε tro isto orbe subiectas ut magis figura orbis opstderet pheu,q, ochidisset triumphitin,qui dictus est απο Vexillum εἰ ipsum signu bellicu tractu,nome ha, πMir τῆ αμινις idest ab exultati5e.plenae eni vi hens aveli diminutione quasivellitum Sub tomuis horiae triumphus debetur,semiplenae tropheum, to aut fasciculos sceni provexillis militeshabuer ut quia nondsi plena consecutus estvictoria. Non eni Hine A manipuli appellantur.Manipulos enim diobtinuit,sed fugauit exercitu,Hςe in nota scripto cimus fasces foeni in manum impleant. Mieta si res confundunt,Tranquillus aut triumphum lati gna diuersis praelata agminibus seeurdum militane dicit potius appellatu il, is qui triumphans ut tem consuetudinem existunt per quet exercitussethes ingrederetur,tripartito iudicio honorateε. Na mixtione praeliorum agnoscitur. primu de triumpho duci eontendendo eue eit iu CDe buctinis. Cap.isi. dieare solitu erat, secundo senatu,teicio populto. Vceina est qua sigil datur in hoste,dicta Erat aut apud romanos moxut triuphantes quas avoce quasi vocina. Nam pagani agresdrigisveheretur ex illo et, soliti sint priores duces stelas ab omnem usura hueetna ad coin hoc habitu helsa inire. uietiq; aut in conflictu vi peta eonvoeabantur,proprie ergo hoe agresti, sicisset,palma aurea coronabatur,quia palmastimu gnum fuit. De quo Propertius. Buccina eogebat Ios habet. viveto sine conssictu fugienteprostras pristo, ad arma quirites.Huius elangor hucciniasset,laurea,eo ub hic arbor sine spinis est. Nam A dieitur.Tubam tyrrheni primum inuenerunt de pulpurea & palmatam totam tritiphantes indues Virgilius.Τ'rrhenula tubs mugire per aera elati hantur, & scipione cd sceptio in manu gerebat,ad gor. Hane eni a ivrthenis pisdonibu sexcogitatas imitatione victoriae seipionis,licet L seipio bacul' dieunteii dispe tsi eirea maritimaa ora, Do tale adsit quo holas innituntur,unde ec ille primus corne scu* picde occasioena voce aut buecina conuocalius seipio appellatus est,quia in foro patet eius cs rentur vento plerunq; obstrepente. Hic postea heseus innixus eo ambulabat. Super scipione aut aqο 1ieis eortaminibus adhibita est,ad denuneianda sila supersedebat ob indiciti et, pervictoria quasi ad gna hellotum ut ubi exauditi praeco prae tumultu
superna magnitudine accederet. lnde R colore ru non poterat. Ditus tubaei clangantis attingeret.
D perliniebantur,quasi imitatentur diuini ignises Tuba autem dicta quasi toffa . .ema. item tuba io figie .auodvero a carnifice contingebatur,id erat si tibia . inter tubam autem et buccinam vetetoia indicio ut ad tantum fastigium ei lecti mediocrita, scernebant.Nam huccina insonans sollicitudinestis bumanae comonerentur. Duobus autem gene, ad bella denunciabat. Virgilius. O tia buccina si tibus deletut eseicitus,aut internitione aut dispe signum dita dedit.Tuba autem prςlium id ea bat sone. Salustius. Hoses inquit oppressi aut dilapsi ut At tuba terribilem sonitum.Cuius sonitus vate serent, Sicetvttuno Virgi. intermittoeot submer. est. Nam interdum canitur ut bella committantur sari; obrue puppes. Dispersione, ut age R disiice interdum ut insequentur eos qui fugiunt, ec inter corpora ponto. Spolia hostium pteda, manubiae, dum receptui Nam receptus dicitur quo se edietri exuuis partes.Praeda a pi udendo vocata. Manues ius recipit. Vnde et signa receptui eanete Ale