Svecia, sive, De Svecorum regis dominiis et opibus. : commentarius politicus

201쪽

DE sc RIPTIO. a ibuntur, altera autem pars trientis judici territoriali cedet, velut antea. Et in comitii Mocholmiae secundo habitis anno sor. Quanquam Suderis copiii conclusum ut certus iudicioruna codex, de omnibus negotii , toto anno transactis, ex quovis territorio in cancellaria deponeretur, alter autem

in scrinio territoriatici similiter hic Stockholmiae anno Is99 decisum fuerit, ut quodlibet territorium dimidium ex illo triente, quem jura territorio attribuunt, judex procincialis hactenus percepit, retineret, in scrinio territoriali illa pecunia asservata, territorii Sc fidelium quorundam virorum sigillis ob munita, quo in uringentibus rei publicae necessitatibus aliqua sint in promtu subsidia,neq; opus

toties contributiones, exactiones

ditionibus imponere Attamen post illud tempus, quo haec constitutio facta, pauci admodum codices judiciorum ad regni archivum sunt destinati;

sicut neque in scriniis territoriorum multum in promtu deprehensum .

Proinde judicibus provinciarum posthac incumbet, ut suos judiciorum codices praesentent sine diuturniore mora; qui a nonnullis prudentibus vi

202쪽

tione haec differentia, quod nobiles Pariterque eorum subditi nihil ut plurimum contribuunt, nisi summa ne cessitas ita flagitet.

Verum quoties decernuntur bella consensu nobiliun defectus in Commeatu reperitur , tunc ipsoruna

subditi medietatem taxationis pendunt pariter cum iis qui regiae maje stati immediate subjecti sunt. Tenentur praeterea sitbditi vecturas praestare non modo regi sedi nobili. hus de quibus haec invenio constitu

ta fuiste anno iss in comitiis Arbo-giensibus, ex responso Caroli, tum Ducis Sudermaniae, dc Regni Gubernatoris quod ita se habes Postremo, quamquam clementissimus Princeps S Dominus, Dominus Carolus, media excogitarit , quibus promiscua multitudo mitigationem cliberi,

teria sentire plurimarum vecturarum, quibus lia nus fuerat onerat , a

x: ne ab illis, qui testimonia ciuili beras vectiones exigendi prorsus nullum

203쪽

DE sc OPTIO. a 3Ium habuerunt nimirum ut m hunc

finem ii, qui in regni aliisque necessariis negotiis emitterentur, certa comis

meatus insignia adferrent, de tot Gquis adipiscendis, quot indigerent: Uerumtamen, quum hec insignia in multiplicem usum devenerint, hoc nempe modo, quod plurimi insignia, quoc

qualia voluerunt, confici procuraverint itaque jam edictum S conclusum es , ut una cum eiusmodi vectiois

num insigni is , viatoriae illustrissimi Principis litterae adjungantur, quibus significabitur, quot equos singuli per haec insignia exigere debeant, quoad generaliter ab Illus Dissimo Principe de Regni Ordinibus deliberatum fuerit,

quomodo ordinatissime atque tolerabilissime in celeberrimo hoc regno I que ac in reliquis bene ordinatis regnis, hae vecturae procedan. ita ut subditi Sc eorum despublicam utilitatem suis te quaesitam inveniant. Quicunque vero plures equos, quam eius testimonia perhibent, exigere ausus. suerit, juste puniatur atque hoc ipso nomine Scultetisin reliquis, tam generalibus, quam specialioribus, harum vectionum ossiciariis, defensoriae litterae communicabuntur, ne quinquam praesumat quemquam cogere

204쪽

18 AEvel compellere. Et, si exigere non reveriti fuerint, nemo tamen ad eos testimoniis destitutos quoquam vehemdo M obligatus. Denique in Comitiis Norcopiensibus anno 1go de his constitutum in hunc modum Licet nonnihil praeteratis Comitiis consultatum sit qua ratione innumerae illae vecturae, qu --bus regni inhabitatores gravantur, quam commodissime tollerentur Attamen ad hoc usque tempus ad optatum essectum non pervenit, neq; subditorum gravamina hoc pallio quicquam diminuta licet S. C. de hac re plurimum fuerit sollicita, .partim optimis quibusque ordinationibus, partim et a publicis mandatis, ea iubditos molestia liberare studuerit. Itaque cum eiusmodi vecturae de hospitalitates per anni curriculum inaeis qualiter transeant, subditique praeter modum illis graventur,i exhaurianis tur , ut annua tributa persolvere nequeant, ideo commodior adminicu- Io visum est nobis non posse haec gra-Vamina removeri , quam ut subditi

Certam pecuniae summam cotribuant

ad quam sese promtos obtulerunt)ac deinceps tabernatores secus quodlibet iter constituantur, c ubi necdum

205쪽

etim timetentes sunt, duo aut tres, vel etiam plures, prout necessitas postulaverit, ordinentur, qui omnes ho-

spitalitates excipient, ad quos nul- quisque tam regni Senatores, quam alii per reginam pro iaciscentes, Civeristent, pro cibo deiectura legitime persolventes , secundum tenorem illius Mandati, quod clementissimus Princeps S Dominus noster in suo Ducatu super hac re publicaverat, illudque quantum ad proprios regni servit res aut nobilium famulos spectat:

Verum alii qui per regnum profici iactantur, velut mercatores, aut quicunque tandem, cum tabernator I

quam possim optime de sollatione

convenient Atque si plures ad tabernatorem diverterint hospites, quam possit domo suscipere, necessaria suppeditare ad vicinum situm eorum quosdam expediet, sicut jura loquuntur, qui eadem urisdictione, qua tabernator ipsemet , fruetur: Quare cum exercitus equestris aut pedestris ad lustrationem vel militarem expeditionem evocatur, menstruum , aut hebdomadarium, pro temporis coditione, illi numerabitur salarium, ideoque ubi per regnum transierit, in diversorio solvere tenebitur, apud nul-

206쪽

18 AElum sacerdotem aut rusticum disersans , sine persolutione In quibus Commissarii, una cum aliis Ductoribus militaribus, diligentem inspectionem circa equites pedites habebunt, nisi pro meritis, si secus factum fuerit, poenam sustinere velint. Similiter viri nobiles, intra Senatorium ordinem aut extra constituti cum illi aut eorum famuli per regnum iter instituunt, pro se, ubi ad corona subditos pro aliqua promotione obtinenda diverterint, velut regii servitores solvent. Atque idcirco

cum suis propriis rusticis de aliquo subsidio hae in re impetrando , prout

cum illis conspirare poterunt, tractabunt. Neque regni etiam Domini, aut

illorum famuli nobilium subditos vectionibus aut hospitalitatibus molestabunt, nisi pro solutione legitima. Verum si contigerit, regni Senatores in reipublicae negotiis longinquuir a aliquod iter instituere, regni Gubernator illis de viatico providebit. Haec unanimiter deiecturisac hospitalitatibus statuere omnino decrevimus: dc quispiam his in contrarium fecerit,

sine persolutione apud sacerdotem vel rusticum diversans, ossiciarii per regnum, & praefecti, una cum militi-

207쪽

DE sc RIPTI o. 87biis' plebecula viciniori, illum com- ehendent, sive unus aut plures sint, deinceps sententiam in eos ferent, poena legitima subsequente, sine omni gratia reis facta 5 appellatione ad superiorem Iudicenia , quemcunque

tandem Ideo in his Casstellani, Praefe- uti, Dossiciarii diligentem inspectionem habebunt, ut cum eiusmodi negotiis legitim ei rationabiliter procedatur alias pro infidelibus reipubl. viris aestimandiri ossicio exuendi, si

amicitiae aut alterius cuiuscunque habuerint respectum. Similiter tenentur subditi contribuere ad dotem matrimonialem filiarum regis, cum earum aliqua nubit: Summa autem contributionis huius, hucusque fuit centum millium thale- Torum, praeter argentea vascula racreliquam supellectilem domesticam; nihilominus rex illud superaddere potest, quod honestati consentaneum De hisce Comitia Norcopiensia a nis no millesimo sexcentesimo quarto O-l quuntur in hunc modum : Quum ii iura Suetica mandent, ut quando rex prolem suam matrimonio jungere UO i luerit, teneatur omnis indigenarum multitudo dotem contribuere, atque in

208쪽

riae Testamento praecipiatur, ut quae luis filia regis connubium initura, pro dote centum millia thalerorum consequatur, in legibus Sueticis vel Testamento praefato, ne verbo quidem facta mentione, quantum pro suo statu quilibet teneatur ferre suppetiarum Pedinde in his Comitiis assensimus ut

S. C. una cum Regni Senatoribus hac super re ordinationem constituat, secundum quam nos postmodum , ubi hoc fortes ortuna regis cujuspiam nostri evenerit filiae, non tamen prius, lubenter auxilium laturi sumus, ita ut prς fata summa quae in Testamento exprimitur, nimirum centum millia

thalerorum, compleatur.

Quoties vero rex procerum aliis quem beneficio assicit, debet ei certum aliquem rusticorum numerum

largiri, qui tanquam subditiin tributarii sub domino vivant. V. DE

209쪽

DP POTENTIA REGIS Sueciae, im mari, quam

terra.

D sueciae, praeter triremes, 'citrarum in illo mari non exiguus usus , ut plurimum supra quinquaginta naves bello paratas jam olim habuit qua una quaedam ad sexaginta septuagin- a,4 octoginta aeneis tormentis inis uctae sunt hodie haud dubio longe

, plures habet. Nec dissicile ipsi est sex

nautarum millia invenire non solum illi. rumiges εἰ navales socios, sed etiam magistro dc ministros navium muta Luniversus tractus Findlandici maris, iij qui quadraginta millia patiuum in longitudinem occupat, item maris Roderici, qui duplo major est insulae non paucae, continuam suppedi tant incolis occasionem in mari ver- sandi unde experti audacesque nauta evadere queunt. Illorum nautarum acquirendorum, nec non detinendorum ratio, Regi non admodum dispendiosa est quandoquidem ex tributo, quod provinciae pendunt,

210쪽

distribuit inter ipsos carnes, pisces, butyrum, siliginem, hordeum, pro majori stipendiorum parte.

Hae naves pacis tempore in varias regnorum partes distribui solent: Majora navigia in portu Stockhol mensi stationem habent; qui ad ver sus incerta ventorum ita munitus est, ut naves hic absque anchoris tuto posia

sint consistereti ab hostili insultu

admodum securus, quum in intimo recessu aceat, ad quem nonnisi per infinitos scopulos viginti quatuortiar navigatione patet accessiis. Reliquae regiae naves in reliquis portubus locantur maxime Findlandiar, ut adversus oscum praesto sint, si forte quid hostile moveat. Aliae m. pedient, ne ex Germania, aliisque portubus, illuc afferantur ea, quae in regni Suecici perniciem converti pos snt, ideoque regi majestas non adis mittit, ut illuc naves ullae accedant trajiciantque, nisi ante licentiam ab ipso impetraverint, bc scripta sua manu vallata,exhibeant, quae pas vocantur, ra Lubecensibus aliisque magno

pretio comparantur.

Quid multa Rex Sueciae mari longe potentissimus est . Nec minus quoque terra valet iam magnum n

merum