장음표시 사용
11쪽
clientiam appellatum, neutram partium in expens s in hac insantia
fac iis condemnando. Ex eo& alias, quia non constat de aliquo gra uati ne illato per iudicem a quo, cuius praetextu eius sententia Ie formanda sit attentis meritis prauentis causae & processus,& multis
aliis in foro, i ure, & iussiti a consistentibus , ex quibus Iudex a quo moueri potuit ad recipiendam propq sitionem don Ioannis,& reii ciendam & repellendam don Martini de B rdaxi, quae licet videatur fundata in capitulis matrimonialibus don Ioannis de Bardaxi, SD. Surenae de Moncayo,& quod tanquam descendens ab eis ex vinculis in eis, ut praetenditur appositis,succedere debeat in bonis apprehensis, satis tamen ex motiuis I9dicis a quo enervata videtur intentio don Martini, & in iure subsistere non posse demonstratur. Tum quia ea capitula non fuerunt producta in forma probanti, ne que in tempore requisitionis S interpellationis faciae don Ioannido Fortellas & Bardaxi ad instantiam don Martini, neque postea in praesenti processu ad merita causa , ita& taliter, quod don Ioannem absque dubio certiorem facere potuerint,& directe urgere , ut nomen S arma don Ioannis de Bardaxi donantis bona apprehesa dicto don Ioanni de Bardaxi filio suo contrahenti matrimonium cudicta Serena de Moncayo praecise deferre teneretur sine mixtura aliqua, sed sola daantu. Quid quod hoc onus&praeceptum in quadam clausula &gradu plurium substitutionum in eo fideicommisso contentarum prima facie filiis masculis filiarii dicti donantis , ct no descen dentibus suis per dictum donantem appositum videtur de quo infra copiosius erit sermo. Tum etiam, quia si prassens causa est regulanda iuxta forum A ve1os,ut praetendit d6Martinus quia alioquim 'in pro ce sita apprehensionis obtinere non posset sine actuali possessione cum solo titulo & casus istius contrauetionis parificari debeat, ct perinde valere, ac si de bonis defuncti ageretur ut intra annum a morte testatoris venerit ad illius bona, obtinere debeat cum solo titulo, nisi alius reperiatur in possessione talium bonorum per annu& diem a morte testatoris publice scitae, de qua exaequatione S pariscatione, non parum videtur dubitandum, cum sussciat diei sua malitia, & a pragmaticis nostris,& fororum interpretibus traditumst, forum A veZes. inuentum fuisse contra regulas forales, & contra naturam processus apprehensionis, ut nemo sine possessione vel
actuali detentatione in eo iudicio experiri possit, multo minus obtinerer
12쪽
tinere,& sic extendere S ampliare dispositionem dicti fori, vltra
suos cancellos, ad alios casus , in quibus fori requisita non con currunt, nec concurrere postulat, satis absonum videtur. Quod facile erit intelligere si casus ille nouus & inauditus, nec in iudicio hactenus practicatus pari ficetur,cum requisitis dicti fori Avehes, quidquid iit de fidei commissis conditionalibus ex causa alienationis prohibitae per vinculantes, quae magis quaesito colore, S potiori iure exequari posse videtur in processu apprehensionis, iuxta istum forum A veres, si a tempore contrauentionis &alienationis factae per haeredem Spossessorem de rebus alienari prohibitis tertius emptor, vel alio titulo possessor talium botanorum, omnino extraneus illa possederit per annum , & diem, quo casu obtineri consueuit contra vindicantem talia bona vigore dicti fidei commissi conditionalis in casu prohibitae alienationis. Esto igitur, quod iuxta forum A veetes, huiusmodi casu in nostro processu esset regulanda, sicut ex causa prohibitae alienationis, cum in dubium reuocatum fuerit, a quo tempore annalis possesso don Ioan is de Bardaxi computanda sit constat namque de ea saltem a tempore requisitionis ei factae per don Martinum, & anno plus possidisse bona apprehensa)vrgere plurimuvidentur motiva praestita ad excludendam propositionem donMartini, ex isto capite, praescriptionis annalis possessionis don Ioannis de Bardaxi & esse repellenda, & metito fuisse repulsam ce semus. Neq; adducta in contrariu pro parte don Martini mouere possunt, quod ei non valenti agere interim dum don Ioannes
non eligebat, alterum ex duobus fideicommissis, et de los SancheZ, y et de los Bardaxis, cum essent 1ncompatibilia quia licet illud mixtionem admitteret, hoc tamen tale quale est expresse
illam prohibet prascriptio non currebat, quia expectare inquit, debuerat electionem don Ioantiis, Vel moram in non eligendo, ut ipse eligeret ut fecit cligondo fidei commissem de los Barda
xis quod inquit, facere non p0xerat, nisi transacto anno a tem pore interpellationis ab eo don Ioanni factae, in qua de alte tu trum eligendo mone uatur, Vςl intra triduum, vel intra tempora
a soro, iure, vel alias requisit . Quandoquidem & in hoc forsan punctus controuersia: istius Versatur) supposito pro conflanti, quod don Ioannes quamdiu hoc ignorauit, nullatenus contra-
13쪽
uenisse in hoc censendus sit, nec debuisse alterutrum vinculo rum pr dictorum et gere ut verius est possessorem conscium incompatibilium fidei commissorum teneti nec probata fuit in eo scientia,de qua nemo dubitat,& illum bona fide cognominibus & armis de los Torrellas y Bardaxi promiscue usum fuisse,
ut maiores sui consueuerunt pater, S auus, & alij ascendentes, oportebat ad constituendum illu in mora, ut ex contrauentione aperiretur via fidei commisso , ut sequenti in gradu deferretur successio, quod moneretur,& certiora retus,ut impleret praeceptum don Ioannis de Bardaxi vinculantis, ut cognomen suum, de arma line mixtione aliorum pDItaret, quo casu forsan monendus non videbatur, quod alterutrum, quia et de los Sancheg co- patibile erat, quia non prohibet mixturam,& don Martinus non imputat don Ioanni moram,aut contemptum non serendi non C& arma de los Sanchea, siue et de los Torrellas, di casu quod interpellare debuisset de facienda electione, & alterius astumptione cum cognomine S aimis illius,necessario oportebat illi tempus ad hoc faciendum prae iii tuere, & assignare, in quo si tempus Authenticae, hoc amplius,ut quibusdam placuit speciandum non eli, nec assignandum cum hoc breuiori tempore adimpleri possit)sed arbitrio Iudicis dandum est, vi satis ex hoc elici videatur monitionem istam debere esse iudicialem, de ex decreto Iudicis constituendam, S declarationem istam iudicialem praecedere debuisse, neque hoc licuisse don Martino facere in sua requisitione praestituendo tempus don Ioanni.Vel si de ea habeda est ratio, cum triduum in ea assignauerit, certo certius est annum essu
xisse ab eo tempore. Quod si longius tempus don Ioanni competebat arbitrio ludicis,dandum erat mediante sua monitione, &declaratione, quod no fuit factum, nec interuenit in prasenti casu,& ua impracticabilis videtur iste casus contrauentionis,igno 'ranti enim tempus eligendi arbitrio Iudicis praefigendum est, ut in materia, & iudicio apprehensionum locum sibi vendicet, noque in uno & eodem iudicio &processu apprehensionis concurrere possunt monitio cum praefixione temporis ad elige dum,& ex contemptu & contrauentione, declaratio incursus in poena in praecepto comminata, neque tale quippiam in iudicio ap'prehensionis fuit visum,aut p raelicatum. Verum, quando ista PQ ad tuo
14쪽
admodum urgeant, & monitio, & interpellatio don Martini subitineri pos iit, & ii non a triduo annalis pollessio est computanda, ex quo tamen don Mastinus fatetur, articulauit,& probauit per teli es, quod don Ioannes toto tempore vitae suae ante &poli monitionem continue usque nunc, S de praesenti, armis&cognominibus commixtis utriusque familiae usus fuit, S sic vltra annum,& annos contrauentila;nonne post monitionem ante lapsum anni ex iure sibi quaesito per illas cotrauentiones &obcionem data don Ioanni, poterat in hoc iudicio experiri infra annu, no expectata electione don Ioannis ultra annum quia contra ueniendo, vi fatetur semper, satis declarabat se nole e libere, sed viatrumque retinere velle, uti consueuerat, & tunc don Maltinum debere eligere, & non pati don Ioannem in sua possessione perseuerare ultra annum. Nec mouet, quod replicat de continuatis, S secutis alijs contrauentionibus don Ioannis, S quod ab illis computari non possit annalis possessio , quia ante ex alus iam adepta fuit, quandoquidem ex ultimis contrauentionibus nihilo magis e ficiebatur deterior conditio don Ioannis, quam ex primi S cotrauentionibus,& multo minus, quia si ex primis iam fuitius quaesitum don Martino,& don Ioannes contra ueniendo praecepto cadebat fidei commisso, & eo erat priuatus in pollerum nullo iure tenebatur obedire praecepto, quia semel contra uenie do moram amplius purgare non poterat, nec amisium ius recuperare, itaque supposita prima contrauentione, & ab ea lapsus an is ni, replicatione istius annalis possessionis repellitur. Verumtamen ut extra omnem aleam, & dubitationem ista vindices turlicet incerti iuris non est, quod huiusmodi praecepta , & onera ferendi nomen & arma testatorum S uiuculantium pro conseruanda illorum memoria , S semiliaru suaru tuli a & rationabilia censeantur, & obsernanda esse, nihilominus tamen plerumque grauissimis viris iuris intor prςxibus placuit ea quae priuatione,&sine mixtura, tale onu. imp0dunt, & grauant cognomen & arma a uita, & maiorum iu Dium propriae familiae praeferre esse odiosa,& contra bonos more , & quasi inter turpia reputari, &stricte interpretanda. QVQd praeterquam quod diuinae scripturae hoc satis intinuant, e Xemplo matris illius insignis mulieris Ruth,cum successio, α tu. slanguinis sibi competeret cum onere nominis
15쪽
nominis & iure propinquitatis,respodit recte iure propinquitatis, neq; enim paupertatem familiae meae delere debeo, interest enim reipublicς inquiunt, quod antiquum nomen omnino non deleatur,sed quod nouum adiungatur, quia hoc modo utrique familiae consulitur, & testatoris voluntati satisfit,utilitati & commodo haeredum,& posterorum suorum, qui citra culpam sua priuarentur fidei commisso, & ideo multi fideicommissar ij dedignarentur talia fidei commista acceptare ne cogantur propter sucatam,& imaginariam memoriam,& agnationem squae per extra' neos adimplere posse, quam longe a veritate naturalem & pro priam deserere, etiam fieret, ut multa teli amenta perirent, & voluntates teliator u fraudβrentur contra reipublicς utilitatem,cu
ius interest ut testamenta plenum sortiatur effectum, & ideo in hac materia grauissimis viris visum fuit, quod quando ista vera sint, ab soleta, & diu non seruata,& quasi obliuioni tradita suscitari non debeat, nec rigurose cum possessoribus agendum, quando sunt personae honoratς,maxime quando agitur de priuatione bonorum, in qua contemptus, &assectata culpa possessio, maxime attendi debet, S non quilibet leuis causa.& aduersus su cestores, qui huiusmodi praecepta non implet,maximo cum tem peramen ro esse procedendum, cum priuatio non nisi in casibus a iure expressis introducenda sit. At in praesenti causa quis poterit don Ioannem de mora, di multo minus de contemptu arguere Θcum satis constet eum nomen,& arma de los Bardaxis perpetuo portasse, licet mixtim con et de los Torrellas,& in hoc secutum fuisse exemplum maiorum suorum, quς consuetudo eum excusare debet. Neque constat eum scientiam habuisse praecepti impoliti per don Ioannem de Bardaxi,& licet certio ratus videa tur ex requis; tione facta per dictum don Martinum , & praesentationem ei factam de dictis vinculis, non hoc constituit eum iam ora ad illud adimplendum, neque exhibitio aliarum scriptu rarum in praesenti processu facta , quandoquidem ex capito credulitatis de consilio suorum aduocatorum induci potuit ad credendum quod tales scriptum essent insolemnes,&fidem non facerent,neque in se ima probanti productς, & ideo iustissimam
causam praebuerunt credendi verisimiliter se non teneri adim-Plere requisista, prςsertim cum nulla prccesserit iudicialis autho'ritas
16쪽
was, neque decretum, quod dictis scripturis esset danda fides, nam licet in processu manifestationis to annis Mir, olim fuerit prouisum, & mandatum notam dictorum capitulorum, & alias scripturas in dicto processu mani testatas transumptari, solum potuerunt prς iudicare partibus in eo processu contendentibus, &non aliis, S licet de eo processu fecerit fidem don Martinus, nullo modo nocere poteti don Ioanni non citato , cum sit res inter alios acta, S licet postea in eodem prOccssu se opposuerit do Martinus, & ad eius instantiam copiae dictarum scripturarum petitae fuerint extrahi tanquam ab originali, & mandatum fuerit extrahi copias, hoc tamen fuit ex post facto, neque de tali decreto constat in prasenti processu, neque don Ioannes fuit citatus in eo processu ad extrahendas dictas copias. Adeii, S alia causa
non minus urgens,sed solidissima,& quae ut aiunt ponit securim ad radicem aequissima, & iustissima quaeque quando praedicis omnes deficerent, haec sola sufficiens est,& irrefragabilis non solum ad excusandum don Ioannem a praetensa caducitate,& priuatione Baroniae de Antillon , sed ad eum penitus liberandum ab onere ferendi nomen & arma de los Bardaxis, sine mixtura, quandoquidem data validitate capitulorum matrimonialium dolo annis de Bardixi, & vinculi, seu fideicommissi perpetui gra- dualis S successivi, & certis casibus electivi in eo conitituti, qui varios gradus substitutionu continet,& inter alios postqua don Ioannes de Bardaxi vinculas,& donator vocavit filios S descendetes masculos don Ioannis deBardaxi donatarij,& in eoru desecium don Petrum de Bardaxi fratrem ipsus donata rij, S eius fi
lios,& descendentes masculos,si ne tamen tali onere ferendi no
men & arma de los Bardaxis quod summe adnotandu eii ad id
17쪽
Tardaxi,, a los descendietes desios de ma or en menor is forma q esta ordenado enet dito Iua de Bardaxi, e ensius filoi
e descendientes desios. Con tal empero manera, .condici B
el dito D de la dita fila dei dito don Ioan de Bardaxi est
cedera en ditos bienes, Leue las armas dereptas de Bardanisla mixtura astuna. Et dolosobredito nos acie ,que vra en e egundos do moc, de la dita fila dei diso don Ioan si ladita condicion, e carga, s Uisuc ivament en los Otralsilos delas filias dei dito OA deSardaxi de mno en otro em do orden de genitura. Et en casio q no I de auras Ios masci de lassitas dei dito Luan de Bardaxi, en et dito caso los di ros capistos tornen, e quen de stes a los figos missolos dein fas dei dito Pedro de Bardaxi , , alos descendientes isellos por recta linea masculina de mallor en menor seruaηδorden de genitura, en ta manera, re forma, e con las c/ bdades e modis caciones de subo ditas , es que de la parte os o es orde do en et dito Iuan de Sardaxi, e descendiento det, e con la manera, e condicion, e carga de auer de Leo las armas, s siobrenombre de Bardaxi de pusio ditas, ni rura astuna, segun de seuso largament es recitari. Ex quo
verborum tenore,contextura, & serie clare constat,& constabi in gravamine ferendi nomen Sarma delos Bardaxis nulla se
fuisse mentionem descendentium a filiis masculis filiarum did Ioannis de Bardaxi, nec tale quid legitur, nec apparet in verbj praedici is,sed praeceptum & onus hoc impositum fuisse filio fisi qui in diciis bonis succederet, & eo contrafaciente secus φω successuament en los Oiros filios de las ditas silas. Itaqy
dato pro constanti quod negari non potest) quod descend p tium nulla fuit in ista clausula facta mentio, nec tale verbum appositum, Ut tale onus comprehendat descendentes ex iiij masculis filiarum dicti Ioannis, hoc eliciendum est, aut ς comprehesua,& interpretatiua,repetitiua,aut relativa. Ita qVqvel quod appellatione filioru veniant nepotes,& descedenῖς'
18쪽
ω quod verbum, en los Otros fidos de las filias dei dito don Lo
de Bardaxi, comprehendat nepotes ta descendentes ex illis, P & omnes censeantur grauati hoc onere se rei di nomen & arma de los Bardaxis, quod utique dicendum non videtur. Tum quia in litera & carta non legitur,cui satis vulgare est esse standum, & secundum quod in ea continetur iudicandum, praesertim in materia onerosa,& inferente Onus & gravamen, & ex qua tam magnum irrogatur praesudicium, quale eii priuatio successionis, &bonorum,praesertim in praesudicium successorum, & descendentium vinculantis, qui pariter ad fideicommissum vocati fuerunt, S line culpa sua eo priuarentur ob talem causam, quae licet tuita, S rationabilis iudicetur,solum obseruanda est,ubi clare & aperte imponitur,& non per subauditus intellectus,in alijs.Tum etiaquia etiam in terminis iuris & de ratione scripta communis kre Doctorum Schola tenet,quod appellatione filiorum ex propria lignificatione nepotes,nec alij descendentes non comprehenduntur, nec etiam ex Vi comprehensiva, seu interpretativa, quando agitur de interpretatione fideicommissi, quod onus &gravamen continet,S praesertim quando certa persona designatur, ut in praesenti casu, nam dictio, et dito filo de iis ditis fila, Flo, otrossillos delas filias, quia dictio ex denotat causam proximam & immediatam, ut de filiis tantum filiarum don Ioannis ipsius loquatur, non de nepotibus, nam in pasilua vocatione ad
inducendum gravamen, nepotes non continentur appellatione filiorum, puta si dicatur ex tali persona, vel de tali matrimonio. Quod multo magis procedit quando tellator,vel alius qui fideicommissum conitituit discretiue locutus est, ut videretur aper
tissime in prassenti casu, Vbi donator in gradu substitutionis filiorum masculorum ex filiabu Ioannis de Bardaxi vocat filios, es descendentes masculo in perpetuum seruato ordine primogeniturae, & statim ut per inter capedinem, & aliarum clausularum insertionem de Obliuione non arguatur, sed potius de adversa mente , & mut x0 Consilio ), immediate subiungit:
Con tale ero ma cra' coradicion,que et dito filo dela dita
19쪽
vbi, nec in sequentibus dum de filiis filiarum don Ioannis loquntur, de descendentibus nullam facit mentionem , nisi dicamus1 sub eo nomine cfiliorum descendentes etiam coprehendi, ut ta li et lam onere censeantur grauati, quod si voluisset expressisset. Tum etiam, quia in subiti tutione filiorum masculorum Ioannis,fiiij,& descendentes discretiue fuerunt vocati. Eodem modo locutus est in subiti tutione filiorum masculo tum Petri de Bardaxi, quia statim subiungit, S descendentes eorum. Et quod magis vrget,¬andum eii, quod in substitutione filiorum ex filiabus Petri gravamen illud, & onus imponit filiis & descendentibus illarum, quod id ipsum facere potuisset loquendo de filiis masculis filiarum don Ioann f, & sic uulla maior ratio aduersis voluntatis ad imponendu onus hoc descendentibus ex filiis filiarii Ioannis, quam discretiua ista verba, ct ommissio verbi silescendentium in filiis filiarum to annis in oneris impolitione. His accedit, quod in substitutionibus filiorum masculorum to annis, 2 Petri discretiue locutus est, subiungendo satim descendentes, absque tamen onere illo ferendi nomen & arma, quod summe annotandum est, quodq; statim dicemus. Neq; mouere debent coniecturae ex aduerso consideratae quae praeterquam quod cartae & literae de di- Iecto opponuntur, re iunctante foro) videlicet, quod huiusmodi fidei commissum perpetuum sit, unio bonorum inducta , S con templata agnatio, & quod licuti eam inter descendentes masculos filiorum Ioannis,& Petri realiter, & vere conseruare vo luit, ita in substitutione filio tu masculorum ex filiabus Ioan is perimpositionem oneris ferendi nomen & arma, quod ad hunc finem, S inducendam artificiosam agnatiouem, & familiar, & vita culantium memoriam fieri solet: Quia coniectura ista vana & surtilis eii in fidei commissis, etiam perpetuis, S quantumcumquς duraturis, & variis gradibus, & conditionibus,& oneribus con sit tutis, quia praeter maioratus qui per statuta terrarum suo ad inuenti ad perpetuam successionem, S durationem, S ut ex o tura sua perpetua sit successio in omnes descendentes, & trans uersales de familia inititutoris, & ideo appellatione filiorum so potes, S descendentes gravamina repetita,& neque etiam in bomasculinitas) & plurima alia quae ex mete di volutate colligutul'
20쪽
Oon autem ex clara & aperta dispositione,haec omnia in fidei comissis cessant, ut superius dictu eii, quae lonFe a primogeniis differre tutis interpretes promiscue rei antur, & sicia iii a & imaginaria, & affectata agnatio, quae e X impos One nominis S armorum consideratur mouere non debet ad illam inducendam in calibus & personis non expressis, di etiam ex vi comprehensio
nis aut repetitionis, quia vere dicitur imaginaria & futilis, quia ex ioc capite ubiq; contemplata fuisset: in omnibus substitutiovibus,& quo ad omnes personas, & descendentes, quod tamen non fecit donator, quia non grauauit hoc onere filios masculos, de descendentes Ioannis, & Petri filiorum suorum, & tamen id facere oportebat, quia licet essent de sua familia,& agnatione, de iuxta ea portare debebant nomen & arma de los Bardaxis, tamepotuissent non illa deserere, & alia assumere pro libito suo, vel praecepto alterius fidei commisi, ad quod vocati fuissent, cum isto onere ferendi nomen & arma alterius familiae sine mixtura, de quis diceret grauatos hoc onere,& substitutos in aliis gradibus puta silios nais sculos filiarum Ioannis posse ex hoc capite ista bona vindicare,& priuare successione filios & descendentes masculos Ioannis & Petri Non etiam obstant verba illa, sucesit -
do orden de genitura, illa enim licet inducere videantur perpetuitatem, non tamen respectu onerum successorum S descendentium suorum, quia verbum successorum,seu ordine successi uo, ordinem succedendi ab intestato declarant, & significant, licet seruato ordine geniturae, Ut non omnes eiusdem gradus, qui ab intestato successuri essent succedant, sed primogenitus tantu,
Stic de uno in alterii. Tum etiam, quia licet illa verba tractu temporis,& perpetuitatem continere videantur,illa tantum restricta
aperte videntur respectu filiorum ex filiabus Ioannis, de cuiusti bet illorum de uno in atrorum, S quando perpetuitas, de tractus successi uus continet diue sis lji eas S gradus, de respicit diuersas pei sonas, ad quas ref ex xj pQxost, δέ cum quibus loquitur, ad eos rei tingitur, no sc tu in Onerosis,sed in fauorabilibus. Dento;
non releuat coniectura illa, quae ex relatione grauaminis impositi
filiis de descendentibus filiarum Petri consideratur, Sopponitur