Opera omnia medica in quatuor tomos divisa, studio et opera M. Jacobi Thevart, [...] cum praefatione Theodori Tronchin [...]Tomus secundus. Consiliorum medicinalium liber primus

발행: 1762년

분량: 487페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

31쪽

tum. Sic causa dissicilis respirationis & anhelitus potius ad siccitatem co dis incendio junctam reserenda est, quam ad catarrhum: non quin pulmones ipsi laborent, ut & caeterum corpus. Itaque in eo omnino versandum est, ut quacumque id ratione fieri possit, corpori prima moles restituatur, tollaturque , tum alimentis, tum medicamentis squalior & marcor totius corporis. Nam ut dicebat quidam ex Veteribus , melancholia hypochon-driaca laborantes , tum demum curati dicuntur quum pingueseunt. Corpus renutriendum optamis alimentis, utendum hordeatis sepe ac jusculis : pulmones humectandi, balneis utendum licet catarrhus dehortari videatur. Sed quoniam exstinguendus aut humefaciendus, & temperandus calor ille praeter naturam qui omnium illorum malorum auctor est, magis speratur felix eventus ex usu balneorum, quam sinister exitus. Caput corroborandum , humectandum , conferet lixivium eta cephalicis & solliculis seno Lata asinino locus erit post diligenter, blande tamen, repurgatum corpus. .Etenim licet melancholicum sit, proptereaque vehementioribus utem dum sit medicamentis secundum sententiam Hippocratis, tamen illud sine consilio & ratione non usurpandum; etenim quum in melancholicis hinmoris potius atri ac contumacis copia in promptu est, quam vitium substantaete , ac prava quaedam viscerum diathesis & imbecillitas, illic tum advehementiora remedia converti debet consilium , pristente scilicet viscerum ipsorum robore, quod ab Hippocrate intellectima putari debet: sed quum cach exta quaedam est ob alimenti corruptelam , vitiatamque nutritionem , ae viscera vitiata sunt ac vieta , illic ex intervallis blando medicamento utem

dum est, ut sensim ac sensim potius therapia consistat in epicrasi quadam , quam si equenti catharsi quae vim visceribus alioqui estetis illatura eL

ANNOTATIO.

. Amus cap. I s. tetrabit. 3. serm. a. ubi ex professo agit de iis spleniris quos tu sis infesat, ct istam tussim fit catarrho tribuunt nonnulli.

a. Mescies cap. de melancholia Hypochondriaca. 3. Haemoptoicus erat, sed Hippocrares lib. I. Prorrh. admirabiliterscribit haemopto in non asserre periculum in iis in quibus dolores melancholici exe

tantur in dos O serno: quod in lisoria de T Ultio annotavimui.

Pro quodam Nobili cui Cossum intortum erat.

Ν Obilis vir annos natus qs. in bello civili perfuga multa tulit in

tot tantisque discriminibus coepit laborare destillatione a capite posti--, praesertim in humeros & cervicem; hinc colli ac cervicis contorsio

quaedam i ci quum tempore occursim non fuisset remediis ad id institutis, ita

32쪽

LIBER I. CONSI L. M

ita malum increvit ut facies in posteriora detorqueretur, & non nisi magno conatu in anteriora reflecteretur: at sive hibere, sive edere, sive loqui vellet funiculo in eam rem comparato , retrahebatur caput aliorsum inclinans. Lutetianis Μedicis numquam quidquam tale videre contigerat: ae laborandum fuit in specie morbi inquirenda, de remediis accommodatis. Videbatur nonnullis unius partis esse resolutio, quae alteri convulsionem attulisset: quod non erat credibile , nam in eodem statu pars perpetuo permanssisset: at reducta facies in locum suum , nisi magno conatu & m gno cum dolore sisteretur, convulsivo quodam modo statim revellebatur in postica , magna omnium qui aderant admiratione. Convulsio erat revera , & omnes musculi erant affecti, & viscoso frigidoque humore imbiti, qui discussus usu rerum calidarum affectum sustulit. Itaque haec remedia descripta sunt, quibus aliqua ex parte allevatus est. V. Pitularum coctiarum , ct aurea rum , ara , B. turbiI O Marici trochiscati, ana , scri 6: fiant pilube. Gummi Elemi: unc. , olei ebuli, Mirini ct tu ricorum , ana, uno. 6: pro titu ad certacem ct occiput cum lana succida. Emplafri de felonica , unc. id: opopanacis , grammi elemi , oraris , Ma , unc. j: picis navalis, picis pinguis , ana, unc. j: pulveris majoranae Deos , ana, δε- ijss: cerae ct olei rutae q. s. fas empla ram pro capite.

Nitri pidversati, unc. s. sulphuris visi: A. iij. sat puisis quo ma-pitetur emptuirum praedidium. 2s. Caforet: B. f. yeminis nigellae Romanae , B. iij. ligni asies, B. 0. pulveris majoranae , uno. 6. fiat pulvis pro suffitu eum re sis miris. c. confervae anthos, betiosi, borraginis , foliorum betonicae, ana, B. ii, mithridatii B. jg. margaritarum eliyamum : ser. j: radicis paeoniae O s minis ejusdem , ana , is , cum Brupo de so hiae conservationis citrii , sat optata ad usum ante cibum sero arite somnum. Usus est decocto gutiaci & chinae abstinuit vino ; repetita sunt rem

dia frequenter , usus est Laconico.

CONSILIUM UNDECIMUM.

Pro alvi suore.

A Dolescens in comitatu Equitis torquati, quum debitum offici1 munus exsequi non posset prae valetudine nimirum lubrica, coepit eum diuturnae cessationis taedere, aut quod invita paene natura multa ferret quibus ferendis satis non esset. Mectus erat alvi fluor aut diarrhoicus fluxus , inveteratus & paene cum nutricis lacte suetus, adeo omnem ejus memoriam superaverat: egregie. ad calamitatem natus videbatur. Affectus taedio quum eo magis augeri infirmitatem hanc videret, quo major

annorum decursus fieret, nihilominus solatus aphorismi fide , susibus juvenibus suus fuit, iis senibus adpringitur , inclicos consulit, ut hoc jamiaassonu Oper. Tom. II. D corro-

33쪽

,6 CONSILIORUΜ Μ EDICINALIUM,

corroboratum malum vel exstirpent plane , vel ali a ratione allevent, nam eum saepe cogit magna desidendi necessitas. Μalum hoc non tam mereri videtur nomen morbi quam. symptomatis , quod tamen is imbecillitate aliqua in visceribus nata profectum est : non affligit perpetuo , sed ex intervallis, praesertim quum plenius paullo gulae ventrique indulsit: saepe ita invito illo alvus flait , aut potius laxatur , ut primo quoque tempore desidere cogatur , nec ratione ulla differatur. Interim totum corpus emaciatum est , pallidum , sitis magna , caetera satis ad res alacris. Non queritur de frequenti nimis dejeetione, nec enim plus aequo alvus descendit, sed de cita nil nis liquidaque alvo, ut ita dicam, stercoris incontinentia. Intestinorum asseetias ; alvus cita, Graecis ταχεῖα , dysenteria , ieienteria , quae ventriculi quidem vitio fieri solum nonnullis visum est , tamen intestinis tribuitur a Galeno com. in aphor. 22.

lib. 3 diarrhaea , coeliaca affectio , fluxus hepaticus, lienosus.

Fluxum hepaticum aut lienosum quidam annos aliquot pertulere , tamen tandem parte resoluta interiere; ergo non est ejusmodi MXus; ieienteria minus esse potest, nec enim ea infirmitas tamdiu perseverasset: nec sane ventriculum in vitio esse suspicamur. Naseeretur autem vel ab excretruce ventricini irritata, vel. a retentrice resoluta , vel a coctrice debilitata.

Retentriκ resolvi ur a pituita acida & conjunctam habet i) , ab hectica intemperie ventriculi , intestinorum distin butioni subservientium : vel secundum Oribasium , a pituita crassa viscidaque quae replet rugas ventriculi, Excretriκ irritatur multitudine alimentorum per se , vel quia non distribuuntur ob obstructionem messeraei : vel acrimosia alimentit, vel humoris, ut quum Ventriculas aphthis tentatur; ergo ad fluxum, diarrhoeicum potest revocari. Observatum est enim diarrhoeam quamdam biliosam esse qua bilis flava , aut citrina ardens ac plerumque spumans emanat, idque sine magna ventris torsione : sed tamen quum in diar rhaea non modo in cretionis modo , sed & in qualitate & in quantitate peccatum sit, hic noster affectus ex parte aliqua quiddam habet tale , ex aliqua Vero non. Nam ut praedictum est , non de frequenti ni mis delectrone conqueritur, sed de cita nim s alvo , & de excretionis

modo. Fluxus alvit, qui motus est ad excernendam, materiam per alVum intestina , aut at toro corpore, aut a parte, fit motu naturae, aut symptomatice. A. toto corpore aut diarrhoea est proprie , aut colliqumtio , aut cruentus fluxus , aut varii coloris, aut cholera morbus. Si a

capite , cerebralis fluxus dicitur , . unde tape mulieribus ρους γυναι-- h) dicitur a capite manare. Aut hepaticus , aut alvinus q m nimirum in lactibus, aut crassioribus intemnis, aut in mesaraeo, aut mesocolo vitium concipitur : ω sic in ceteris prout haec aut illa pars infirmitate detinetur : at nil tale in hoc affectu : siquidem si tale aliquod vitium conceptum es.set , jampridem detectum fuisset in aegrotantis juvenis perniciem. Ergo, de frequenti dejectione non laboratur , nil de aliena excrementorum qualitate.

acidam.

Fluxus muliebris,

34쪽

LIBER L CONSIL. XI. 27

litate, sed de excretionis modo. In tribus res tota versata est. In hepate intemperies est, unde biliosi acerrimique humoris proventus fit, qui in intestina illabens facultatem excretioni dicatam irritat; facultati retentrici imbecillitas comparata est. Inest quoque intestinis sensus inquisitus , idque propter eorum nuditatem ; ex corporis enim mole & facilitate facile colligitur interni corporis constitutio , & longo temporis tractu, aut ab ipsa conformatione intestina non satis oblita obductaque sunt mucore pituitosoque humore , quem natura instituit ne bilis favete illac transeum iis , aut excrementi mordacis acrisque per calorem redditi molestiae tam facile sentirentur : quod fortassis non abs re. Ego autem quum pruritum

narium observarem , coepi rogare num vermium molestias se 1sset: nam inter causas fluoris alvi vermes numerantur : dum nimirum generatur pintris humor vermibus generandis aptus , qui & per se alvum citaret, αquum vermes generet, vermes ipsi mordicando idem praestarent, intelut Ai excretos infra supraque vermes , deprehensum est tandem hepar in vitio esse. Ad haec capita curatio reducta est. Utatur conserva rosarum initio passus : aliquando granis mastiches cum syrupo rosarum siccarum , julapo rosarum , myva cydoniorum. In jusculis misceatur succus omph

cii. EXpurgetur billis quae multa circum cystim & jecur collecta est, decocto seridis , absinthii pontici, plantaginis , lactucae , quatuor seminum frigidorum majorum , in quo macerentur dia is rhei : in forti expressis di lue syrupi myttini , unc. f. vel ex succo plantaginis & portulacae. Quum perseverabit fluor addetur corallii, dr. j. rhei pulverisiati , dr. j. Vere & aestate parabitur strupus ex succis omphacii , plantaginis , portulacae , seridis , cichorii utriusque , cum dr. h: seminis papaveris albi. Cum seminibus frigidis madeant boli larmenae dr. ij: in nodulo addantur

unc. ij: rhei pro libra in forti expressione. Jecori adhibebitur cerotum re-fiigerans da epithema. Parabitur elactuarium eX pulvere trias antalorum , corallii rubri , seminis plantaginis , terrae sigillatae, coabe , cum saccharo dissoluto in aqua conveniente. Intestina oblinantur decocto omagorum, cui incoquantur rosis , plantago , folia myrti, cum mucagine gummi tr gacanthae , interdum cremore hordei. Utatur elixis potius quam assis. Vere novo si pulsas velocior , tundatur vena jecoris. Laete asinino de

balneis uti poterit Idibus Junii 13TI

I. Et quod hic dicitur de ventriculi , idem de intestivis dici potes, q:ωτum rugae dum laevigantur , suor alvi contingere potes. a. Longi quum perseoerant alvi mores raro id sit citra catarnosam cerebri dispositionem : veteres autem Medici eo discernimi sinum hepaticum cerebralem a somachico ct intesinali , quod hepaticus cerebralis sit periodicus ct nociturnus ; somachicus autem diurnus fere , O non periodicus. R rio haec esse censetur : ideo illi sunt periodici ter nocitarni, quod per Iluxionem

Dim , ct praeterea eadem de causa multis sunt de nocte ob revocatrionem c kris intro , O pororum occlusonem : cisantur enim tunc catarrhi: Hic iac

35쪽

,8 CONSILIORUM ΜEDICINALI UΜ,

redit motus materiae phlegmaticae de nocte. suod autem caput adjuvet maxLmae hujusmodi fluores , O propterea illi conmendum si , primus observa tHippocrates , lib. πεω - I ). Hujus verba haec sunt , Dysenteria , leienteria, di arrhoea , morbi conssimiles sunt : Hi sic sunt sanandi ut defluxum a capite impedias , 8e a ventre superiore , morbi enim natura hinc est. Qui locus es diligenter annotandus.

De sanguinis stillicidio ab utero.

CVjusdam mercatoris uxor quum gravida esset, die ue aliquot pauῖ-lum de sanitatis gradu dejiceretur ex alto in latus dextrum cecidit Ante casum stillaverat paullulum sanguinis ab utero ac si1 flugus menstruux minaretur : a casu grumus sanguinis apparet ac paullo plenior fluor: febricula prehendit: corpori magna est lentitudo : pondus quoddam in pectine sentit: dejecta appetentia, pulsus parvus , humilis ac in quodanae,stu deficiens. Quaeritur num foetus, mortuus. Quum res in dubitationem adducta est , jam dies octavus ab casia agebatur , & superioribus diebus ut ante dictum est, stillicidium sanguinis praecesserat. Quaesitum est primum , num utero gestaret: num vitale λ Si Vitale, an casus iste vitam se tui praeripere potuisset λ ne temere de accelerando partu elidencioque foetu cogitareturi AEgra mulier utero se concepisse certo assirmabat, quod mactis duobus mensibus menstruum nil apparuisset, nisi quod paullo ante casum tantillum cruoris effluxisset: at numquam illi menses substiterant quin utero concepisset. NuM an a lapsu aliquid alienum contigisset y Noa visa est vita praecisa foetui quod vitalis nota esset exadus tantummodo duobus mensibus ει duodecim diebus : immo embryo tantum est. Quod fallam videtur: nec enim a die quo movetur in utero foetus numerari debent dies vitae r prius enim ut planta vivit, deinde ut animal sentiens , tum ut mobile animaI, postremo ut rationis capaX. Sensus enim faculta te illustratur scelus circiter diem tum M trigessimum. Ubi autem ad mensem tertiam mas pervenerit, foemina Vero ad quartum , moveri incipit , ait Hippocrates, calcitrare. Ac certe sὶVe mas, sive foemina geritur , aliae praegnantes semper die qa. aliae mense tertio , aliae non nisi medio praegnationis cursu eum loco dimoveri sentiunt. Itaque deceptus admodum Medicus qui negaverit exstinctum posse esse foetum, post duos menses Ia. dies quod vitam animalis vivere non existimetur. Ac ille totius corporis lentor , fluor sanguinis, ἀκινησία, λεωποθυμια m), pulsus δακο-

πη, &- n) , cujusdam ponderis in pectine sensus, lumborum magnus dolar, tormina, dejecta appetentiae, sudor inb qisbusdam tantum parti ta

36쪽

partibus apparens, qui Hippocrati so) dicitur, ac in malis habetur , immo de sudor subfrigidus apparens, alienum aliquid contingens satis aperte Videntur attestari : immo quibus diebus in morbis apparet albquid, iisdem natura nescio quid moliebatur. Molam nullam esse inde colligi potest, quod ante casum nil devolvi videretur in alterutrum latus decumbenti. Tamen haec omnia signa non potuerunt Μedicos adducere ut certo crederent collisum esse oppressumque id quod utero contineretur: alia enim multo certiora paruissent egadiis praesertim odio aut novem ab occasu diebus. Tamen narrantibus obstetricibus saepe a casibus in unum aut alterum mensem signorum argumentorumque exstincti seminis fidem

supprimi et quamquam Hippocrates in Historiis vicesimi diei in ejusmodi rebus mentionem inierit. Enim vero stillicidium sanguinis si a fundo ut ri manaret, os uteri hi xet; si quid collisum esset, ac vietum Gallissane

id una emeret, aut alia ratione sese proderet. Potuit enim a casu sanguis emere, non quod aliquid alienum in utero sit, sed eo modo quo

ante casum, per raternas nimirum venas quae ad collum uteri pertinent,

non per eas quae in fundo delitescunt. Item & lapsus auctor ejus stillicidii esse potest, non propterea hiante utero, sed erumpente sanguine per

partes inferas , utppte prae Caeteris ab eo casu conflictatas Sc concussas ut in iis apparet, quibus cerebrum concussum est; alias enim per os, alias per nares, aures, oculos quoque ipsos sanguis quaquaversum erumpit: Leipothymia , ac pulsus eYiguitas potest humorum immam putredinem consequi, quam dejectiones detegebant. Propinato enim blando medicamento ex rheubarbaro de electuario diacarthami, i ntula quantitate eXcreta sunt admodum putria , cineritia, subflava , quae magnam subesse corruptelam significarent. Ac metus ipse , animique paethemata , quibus mulierum leve ingenium facile concutitur , & quibus ista de qua sermo est ,

mulier , ex intervallis agitabatur , nonnihil earum rerum afferre ac adducere potuerat. Ac in tam ancipiti ambiguoque negotio videndum , ne quid detrimenti capiatur : nihilque audentius moliendum quousque rerum agendarum proclivior promptiorque sese nobis offerat occasio : saltem non obsimus dum prodesse volumus, quum hoc multum ad honorem Medicorum referre videatur. Ac mirum qu9d die circiter II. apparuit , refri-Xerunt eXtimae partes , aurum femorumque tantus sudor , isque frigidus sequutus est, ut larga veluti copia aquae irrigatae essent illae partes. Ac deficiens ille pulsus necessario aut asseerum cor, aut os Ventriculi declarat

Addo ge illi in asthmaticis , & iis qui ab oppressimne pulmonum moriuntur , tales pulsus apparent : praeterea in magna humoris corruptela idem contingit.. Licet febris adesset , ac urinae flammeae apparerent, usi1 vini etiam generosi non interdicta est: eYhibita sunt quae vim roborandi superioris orificii ventriculi haberent: tertio quoque die PropinatUm rheuba barum , ut omni ope eκigeretur is putris humor , qui sebrem posset re- accendere. Rerum praescriptarum haec ratio est

37쪽

3ο CONSILIORUΜ MEDICINALI UΜ,

Radicis bifloris , tormentissae, tunicae , ara , B. j. radicis sybliorum actamuri casei, ana , B. g. sat decoctilo in sua infunde , rhei, H. ij I. r diris bifloriae , gr. vj. Dcchari rosati, dr. vj. fiat potus capiendus. Item as. Ambrae Vistae , gran. iij. margaritarum electarum scr. , corallii rubri, fragmentorum lapidum pretiosorum ct lapidis haematitis, ana, gr. vj. ro dicis bifortae, Jcr. 6. pulveris diarrhodon abbatis, scri j. cum faccharo rosatodi aqua bisonae Asoluto fant tabellae.

I. Ab Aristotele quae conceptus corruptio intra T. diem fit εκρυσις dicitur , Latinis essurio , ἔκτρωσμοι p) autem ad F. diem usque fit. De his Hippocrates primus lib. de septimestri partu.

De sanguinis profluvio a Partu.

ΜUlier annos 's. nata, longe a partu magno sanguinis profluvio di-vegata est: multa eo conserentia adhibita sunt. Quum sanguis restitit jam primum oborti dolores atrocissimi circum lumbos, & ventrem ad umbilicum : non cedebant remediis : inter dolores ab utero numerabantur. Relictis Μeditas ad mulieres confugitum est: illae & balneis & fomentis,& cucurbitulis uterum logo reponere conabantur : sed frustra; tandem variis ultro citroque usurpatis remediis , dolores conquieverunt. Aliis Medicis visus est uterus illuvie humorum oppletus esse et ideo praescripta sunt haec ad sedandos primum dolores, tum ad deplendam istam humorum ib

Radicis althaeae , filiorum , farinae lini, ana, A. iij. malvae, viola um, parietariae, ana man. , chamaemeli, meliloti, ana, man. j. coquantur adden do butrari recentis et olei liliorum , avna , q. s. sat cataplasma, cui 'adde foliorum rutae in sariagine cum axungia porci coctorum , man. b. cinnamomi pu versati, dr. 6. sat cataplagma. .

Caforet , unc. g. rhabarbari, B. iij. sat massa cum Drupo violarceor capiat pilatis quatuor pro do sit Ab usu sementorum allevatus dolor aliqua ex parte, sed partibus imbecillitaς est comparata ; unde aliquo post tempore facta veluti symmphe de

collectione humoris ad hypochondriam dextrum, difficultas summa respirandi consecuta est : primo occursia manuum dolor ingens : ingredi non V iebat : curvata paene incedebat: in neutrum latus decumbere poterat. Quum superioribus diebus de utero conquesta esset, visa est morbi sedes esse in Partibus quae ad uterum pertitant : ac praesertim tigamentorum uteri Vitium

38쪽

LIBERI. CON SI L. XIII. 3r

tium al1quod esse suspicabantur , sed situs sedem esse aut in hepate, aut in

partibus vicinis demonstrabat. Initum est ea de re consilium. Summus Hippocrates successiones morborum considerandas esse praecipiebat, quod in morbis longis multa symptomata contingant quae bonis& eruditis Medicis ob similitudinem & fallaciam imponant: & novi mo hi , tamquam soboles rediviva, ex aliis subinde consequantur ac repullulent. Nec mirum si haec mulier, post dolores uterinos , post sanguinis profluvium ingens , tam varie ac varie conflictetur , quod multis contingit post partum, praesertim si dissicilis & laboriosus exstiterit: nam oportuit naturam diuturnitate morbi jam debilitatam, aliquid moliri, aliquid in pamtem aliquam deponere, quod in fine morborum contingit, praesertim si qua pars dolitaverit. Id quicquid est de quo dubitatur dolor est ad dextrum hypochondrium, qui aut immutati habitus , aut alienati temperamenti consequens est. Dissicultas respirandi corporis piger motus , inflegio dissicilis , quae & iis contingunt auctore Aetio, quibus ad cornu deXtrum uteri collectio fit & inflammatio , aut quum uteri ligamenta in vitio esse incipiunt : morbus tumor est : sed unde natus, quae sedes , & cujusmodi sit, hoc opus, hic labor. Omnis hypochondriorum aequalitas in bonis ducem da quod subjectas partes bene habere significet: inaequalitas in mole &qualitate in malis ponitur. Nam verum est quod scribit Hippocrates :' chondrium modis esse convenit, dolore vacuum, aequale. At in amm, tum, aut inaequaliter se habens aut dolens Agnum es aegritudinis non bene m inatae. Ac nisi praecessisset illud sanguinis profluvium , illic inflammatio hepatis concepta fuisset: nec abfuit Ionge quin conciperetur. Illud confirmat sententia Hippocratis : suibus praecordia non mollia , facies sana, non

Isserantur citra maesti sanguinis ex naribus fluxum aut convulponem , aut coxendicum dolores. Porro , tumor qui eas partes occupat, aut eXternas, aut internas tenet: item aut humilis est & depressus , aut elevatus : occultus, aut apparens: recenS, aut inveteratus. Si recens & repente fit, aut inflamamationem significat, aut abscessiim. Si inveteratus & sensim increscat, scirrhum significat, aut obstruetionem, auctore Galeno com. in θ. Aphorioi. Hic non est inflammatio , quia febris vacuitas non repente comtigit, quo sit ut scirrhi suspicio sit, aut congestae illic multae materiei. AteXternas maxime. partes occupat, nam digitorum pressus altus dolores aς

fert, quo fit ut non hepar, sed musculi intumuisse judicentur. Mirum illud est , quomodo secutum hoc sit post magnum sanguinis profluvium, quin potius una cum sanguine id quicquid est excerni debuerat, de magno illo profluvio hepar quodammodo refrigescere debuerat, & alvus humes. re , per Aphorissim Hippocratis , A largo sanguinis proluvio alvi lum flantur. At contra contigit, immo alvus suppresia est, & frequentibus clysteribus irritata: saevissimi dolores fuerunt qui colicos reserrent. Quonduabus de causis mihi videtur contigisse, aut quia profluvii diuturnitate

caloris paupertas consecuta fuerit hinc flatuum & torminum magna vis. exorta est et aut quia natura, qua data porta, a centro ad circumsere tiam humores detorserit, qui lancinantes peritonaeum, & partes vicinas S dolores etacitarunt Praeterea puruς sanguis excretus est, multa cras

39쪽

3, CONSILIORUM MEDICINALIUM,

excrementa, quibus praesertim inter alias mulier haec abundat, quod de praepinguis sit, & intemperanter Vivat, in alvo restiterunt, quae eos dolo res invexerunt. Ergo si ampla & vasta mole aut Venter imus, aut pars hypochondrii promineat , si non fluctuatio sit, non alvi suppressio diuturana, non hydropis suspicio , aut est musculorum abdominis tumor, aut me fienterii, aut hepatis : nam ab ingluvie saepe acervus est pituitae, quem natura aut in pancreas, aut in mesenterium relegat: & in iis glandulis quae illic jacent exaggerantur varii humores qui tempore siccescentes reniten tem durumque tumorem ingenerant; unde in iis partibus veluti concrevisse judicatur. Atque ut finiatur oratio, duorum alterum esse videtur :quoniam mesenterii tumor alte sepultus est , nec se in conspectum dat: vel est tumor insertus musculis abdominis; tum quia primo contactu occurrit , & quia etiam citra pressum dolorem asticit: aut est tumor qui jecur sine scirrho distendit, iisdem fere notis se prodens ac scirrhus in se. Hic in jecoris ambientes membranas effunditur : & ut aliquando legi, siepe tantus est ut universum hypochondrium repleat, & nulla jecoris circumscriptio appareat. Hic a flatu, aut cruditate quam immodica frigidae potio assert, vel intempestivo fugacium fructuum esse: & non gravitatis, ted tensionis sensus est, utpote ab humore crata & lento quem jecur validum a se excutiens in proprias membranas deponit : nec enim proprie scirrhus est. Curatio haec legitima esse videbitur. Omni ope amolienda est illa materia , quae eo loci congesta falso scirrhum resert. Cavendum a remollientibus, ne vel cancrosum quid generetur , vel scirrhosum. Comparatus es frustus siolemnis ex unc. rhei, unc. j agarici, ct avio. iij foliorum sennae. Phabarbarum in succo mercurialis maceratum es- Foris applica tum es

V. Cerciti sumalini, uno. θ: mucaginis scilla radicis althaeae, ana, me. j: extrahatur in aqua hepasioue : fiat sinimentum cum oleo rosato.

CONSILIUM DECIMUM-QU ARTUM.

De Febre Tertianae Upum referente.

ADvocatus febre corripitur inaequali, sed quae ad tertianae typum re serri posset: vix erat expers febris , pulsus admodum languidus ,

tape hiabat os, continuae erant pandiculationes : morbus nescio quid sinu stri portendebat. Antequam de remediis statuatur, primum constare oportet quis moraus, & quae morbi causa et alioqui mutilis opera , inutile omne consilium. Si obscura morbi species est, ut in hoc aegro exsistit, huic non protinus remedia adhibenda, sed major negotii pars naturae committenda et nam futurum ut natura legitima Vitae, ratione adjuta morbum profliget, patefaciat id de quo dubitatur : in ta enim medicatio non

nisi 'Ondio decertatur. Omnis morbus suis se signis- - plomatis Prodit et An haec febris intermittens, an continua, pliae dici non potest:

40쪽

LIBER I. CONSI L. XV. 33

nam nulla, aut exigua febris vacuitas apparuit hactenus: quod aut inflammationem , aut malam humorum qualitatem declarat. Tamen solatur mphorismus dum ait: suocumque modo intermiserint febres , periculuM Mese significant. Si autem morbos & eorum accessiones periodorum vices declarant, in censu febrium tertianarum haberi potest, quod tertio quoque die novae accessionis rudimenta appareant, sed ita parum perspicua, ut

quorsum res evasura sit hactenus non sit intellectum ; facile in heeticam notham degeneraret: Corpus squalidum est, calor ut sic dicam squali,dus, tempus id postulat : a cibo statim calefaetio sequitur, contentio an,

mi, insomnia, vacuitas doloris, pandiculationes frequentissimae, ita tamen ut putredinis maxima eluceant argumenta: magna est imbecillitas , quae aut affectum cor , aut ventriculi orificium , aut malam putredinem a guat a qua vapores eXcitentur. Urinis parum fiditur, quod hic aeger nephriticus sit: parum autem tutum judicium est urinarum in eo Cassi : nam sepe humor crudus excernitur a renibus ipsis , qui falso hypostasin laud bilem resert. Μorbus fuit brevis. Sedia vena eventilatus calor , qui in putri materia erat sepultus. Bis repurgatum corpus satis vehementer. Toto morbi cursu abstinere vino non jussimus, tum quod imbecillitas summa dehortaretur: tum quod habitus esset iselancholicus. Hic autem vino interdicere non est artis.

De Impatis infammatione.

THesaurarii uxor pravis scatens excrementis in utero conceperat: toto grauiditatis tempore nonnullos dolores ad umbilicum sentiebat. Praeterita tempestate austrina post immoderatum usium fructuum fugacium alvi fluore tentata est , qui dies aliquot neglectus: tandem decumbere coacta est : eXcernebantur cruenta, viridia, - q): interjecto tempore puci simillima, mox ramenta intestinorum prodibant: febris successit. Du bitatum an fluor is esset symptomaticus, proptereaque potius in febrem esset incumbendum, quam alvi fluorem. Videbatur Medicis optimum si

sepe repurgaretur : non apte tamen i desidere cogebatur nocte quadragies, & ita vires frangebantur. Vomitus fuit aeruginosus plane : vomebat ante cibum, & praesertim a somno : dolitabat regio hepatis: in hoephlogosis conjiciebatur : praetermissa venae sectio: celebrata est die octavo febris: tardius hoc factum, & nullo profectu. Sexto & septimo die e creta sunt quae cadaverosum olerent: & haec suspecta sunt plane. Vino erat interdicendum tum ratione febris , tum Phlogoseos in hepate : nam

hic dolor recenter obortus, in dextro hypochondrio aliquid simile subesse Britonii Oper. Tom. ΙΙ. E demoru et Subviridia.

SEARCH

MENU NAVIGATION