Antonii Musae Brasavoli Ferrarinesis Examen omnium catapotiorum vel pilularum, quarum apud pharmacopolas usus est. ad illustrem Alphonsum Estensem. Conradi Gesneri medici tigurini enumeratio medicamentorum purgantium, vomitoriorum, & aluum bonam faci

발행: 1544년

분량: 226페이지

출처: archive.org

분류: 약학

31쪽

CATAPOTIORVM.quo opus est frequenter exerceri s integre assequi deis

heamus. Exercitim uero ita incipit, Si omnia in Deum primo uerbis, deinde corde referamus iam frequeter ex exteriori quodam habitu interiore prouocamtas Cr exaecit ings. Nuta uerosunt,quae ad hoc nos adiuuat liniam

est,si frequenter imbecillitatem no Dam consideremus, quod ex terra costali furatos, ex stercore pleni,cito correruptibiles, foetidi. Aliud est, ut humiles esse studeamios,

ex in ipso nos exerceam s. s E N. Quomodo fieri poteririt hoc humilitatis exercitium s B R A . Quinque a diuo Ber nardo referumtur, quae ad humilitatis exercitiam sauciacit. Primiam est,amor uilitatis, ut ea quaerat homo, in quibus er locus quidam uideatur iniuriae . Secundo,a βιαduitas subiectionis, ut semper com aliquo esse uelit, quereuereatur Cr timeat, ut discat refringere suam uolunt aestem.Tertio,comparare se melioribws, ut semper inueinritat homne,cui comparatus ipsi multat desint. Quarto, usidue propriam conditionem considerare: ut ad omaenem elationis motu occurrat, quid superbis Iutgm s quid superbis cinas Quinto, considerare occultrem in pectoae rem,cui etiam apertassent arcana cordis. SE. Haec potatilin ad cucullatum 1pectare uidentur, Cr ad istud notu genus Franciscariorum, quod uulgus a cucullo Scapucio nos uocauit. B RA. Imo ad Christianum 1pectant .s E. Habuisti ne alia praecepta a patruo sBR. Et coplura, ut id,Qu)d Christi uerba, mores,er gesta semper in proptu habere, Cr miM scatere euangelio,ac Pauli Cr aliori r apostolorum sentent s. s E. Optimum quide praem

ceptis hoc est,sed ut arbitror) nunqua illud assequeo

32쪽

EXAMEN rer. B R A. Ne diffidus, o Senex: nam in illa es aetate, in qua σfacile praeceptum assequi poteris, Cryacilius Anopus committere . hoc emmis mea aetate disticilius est, quae vigens est, Cr in qua feruet bilis, Cr omnia ad moαtsim prompta sunt.Verum Cr illud non mediocre docuementum fuit, mortem non esse timendam: nam hic timor multor- malorum causa est. tu enhm aperta fronte uerritatem profiteri debes, etiamsei ob ueritatem immineui mors. Nec illud praetermittam intactum,sedulὰ conscietatiamsuam examnandam esse, sacerdoti praesentanis dum . hoc en ficit,ut seipsum cognoscat homo. Imo antiqui nihil praeclarius,nihil excellentius in tota humana vita existimarunt,quam seipsum cognoscere. propterea ab oraculo Apollinis e coelo aurea illa sententia decidit γνῶδε M-τω .cognosce teipsum. Quodsummus poenis rum Uirgiliivi prob*m uirum edocere studens innuit,

ita canens:

Vir bonus er sapiens,qualem uix repperil ullum nillibus e cunctis hominum cons ultus Apollo, Iudex ipse sui totum se explorat ad unguem. Quid proceres, uanis levis quid opinio uulgi

Securus, nundi instar habens, teres atque rotundus,

Externae ne quid labis per leuia sitiat. Ille diem quam longus erit subodere cancri, Quantas nox tropico se porrigit in capricorno cogitat, cir iusto trutinae se examine pensat, Ne quid biet,ne quis protuberet angulus, aequis Purtibus ut coeat, nil ut deliret uminis.

Stisolidis quodcunque subest, nec inania ubi s

33쪽

c ATAPOTIORVM. Iudicet admotus digitis pellentibus ictus. Non prius in dulcem declinat Iumina somnim, Omnia quam longi reputauerit acta diei: Quo praetergressis,quid gestu in tepore, quid non. cur inisecto decus abluit, aut ratio isti. Quid mihi praeteritum,cur haec sententia sedit,

Quam melius mutare fuit: nuberatus egentem. Cur aliquem fracta persensi mente dolorem. Quid uolui,quid nolle bonum foret. utile honesto Cur malus antetuli. n&m dicto, aut denique uultu Perstrictuου quisquam: cur me natura magis quam Disciplina trahit sic dicta C cta per omnia Ingrediens,ortus er uespere cuncta reuoluens, O fissus prauis,dat palmam Cr praema rectis.

Vides hic charisi. Senex, quam sancte, quam pie,quam religiose, quam Christiane Virgilius, uel quisquis fuit poeta ethnicus, ut ab aliquibα lso, ut puto fertur)impudici intus,cecinerit. s E. Insola sui ipsitM fere confideratione er cognitione, er suorum actuum pensicumlatione virum probum statuit . BRA. Ita est, Cr nihilhiueniri potest quod hominem aut meliorem,aut magis probum reddere posit confestone ut illinc ut1r hoc uocabulo. hac enim homo seipsum explorat ad linguem,

quid fecerit, qui cit, quid escturum paraverit. s E.

Hoc equidem non mediocre doc enim est, ut homo probas euadat. BRA. Imo optimum: nam ita se gerere, ut requenter ab auditore peccator ei s mala gesta audiantur, est seipsum considerare, Cr se totu ad n guem contemplari,quod ad perfectionem multum scit . fg.

34쪽

2 EXAΜEM cis adeo utile sit nostru conusa audiri, de non ullis miae ror,qui nostro hoc tepore,convione ut vocat e meaedio auferre tetant. B R Ad auferre tentant, quo in nostra

religione nihilpemctius,nihil exquisitius, s nihil ad salutem comodiM. Nos non solu uidemus apud Theologos

confeβione istum ad salute animaru esse utit imam crnec Iuria,sed apud Ethnicos elia ex gentiles quide eius esectvi summe laudatur. s E. Quinam est hic syctua BRA. Omιlto in praesentiarii omnium delictor u rem ionem, i ex toto corde fiat: sed swi ipsius cognitione melligo,quam ex confestone si purusii, perfectifime acquiis

rimns. Nullus enita pura mente auditori peccatorum sua comissa refert, qui seipsum,id est holimne suum interiore non examnaverit, ais diligenter excusserit, er no uiderit quibus er quot maculis sit asser με. Fuit ergo optimuconsilium eius, male comissa probo cuidam uiro referre. s R. Dedit e alia docvreenta patrum s BRA. Et multa, inter quae illud erat,quod leonino carmine referebat, Quod tibi tu non uis,at s sicisse caueto. Haec enim est naturae lex, ne id alteri feceris,quod tibi feret, aegrestrres . Nec illud praeter fit,nihil ex . prouiso jaciendum,aut dicendium, quin prius chiderarem, quid contingere posit. s E N. Nec istud fuit uunt aec mentum. B R A S. Imo Cr quod Alexander Magnus a Diogene illo Cγnico accepit, Cr eo a morte quadoque liberatus est,cum eius tonsor ante Alexandri aedes senis

teliam istam prescriptam inuenisset: cr hoc post fimum 1acit illa confide ratio,quia si ira percitus es, interim rem mittitur, aut cest ausi nimio gaudio asceris, interm dum

35쪽

c Ar AP o TIORUM. 23 finem co deras remittitur gaudium, dictu quedum uana efugio, que illi dicere solent qui nimio gaudio affecti sumi. Nos quamplures uidimuε, quibuε melius er saluisbrius fuisset,iri repente non re1 ondisse, nempe irreuoaecabile uerbu. Augustus Imperator puto ab Athenodoro consilium petes in ira, in quam praeter modu accendebaatur,respondit, NM quam in uindictam progredi debere, quin prius uigintiquatuor Graecor u literas recensuerit. Ei Platonis sententia refertur,qui a famulo prouocatus noluit istu uerberare, imo dixit Te uerberusem, nisi es, sem ira percitus: asi tinnueret, nihil agendu cum aljectus est animus,sed tuc agendus, cum affectio, quae animum occupat remisa uerit. s E. Obseruasti ne tu haec omnia documen BRA. Obseruarete i, e obseruo fed nota dum istuc accest, ut perstectione habea pero mine D eo duce, me breui istam assecuturu.Volebat praeterea omnia in Deu referenda esse, ne in alicuius rei gloriola duceremur: unde quicquid occurrebat, id omne ex D ei uolgnae latefactu esse cesseri oportet. Cum coepi me in hoc documento exercere olis uerbis, e non corde proferebam: deinde paulatim exercitatus in id deueni, ut omnia tum bona, tu mala,nutu Dei feri pute, e omnia in istu restis ram, non quide seminis labiis,sed ex tota mente mea,

quaecuηque a me sunt, a Deo feri proculdubio censeo.

Haec sunt documenta,quae senex ille uenerandus Ioanaenes Brasauolas probitatis 1 ecimen mi hi restrebul,quiaebvi semper Christi uerba, mores, eν gesta coniungevibam, nunc c5imgosed utinam illum imitari possem, scupio. Ad rem igitur redeuntes, pro qua in hanc area

36쪽

nam descendimus,si quis de te male loquatur, negligito haec uerba, cogita quid fecerit christus in maledicos .iudica illa ueraese,quae a scelesto illo dicuntur: uel limene uera mi, CT animum tulim tunc corrige ac perfice: pro hoc maledico uiro Deum orare ne cesses, ut benediiscussat, ut integra mente donetur, ut rei scat ex errois res suos cognoscat. s E. Deo uindictam conrnvitam, eripse retribuet. BRA. Imo Deum orare debes, ne de hoc

uiro uindictam sumat. s E. Ita in sacris literis scriptum inueni,Deo uindictam relinquendam: Mihi uindictam,Cr ego retribuam. B R A. Id certe in sacris literis scri,ptis est: tamen non arbitor ex hoc intelligi D eu orunaedum esse, ut uindictam sμmat, imo nec optand-,nec cogitandiam . Det potius orare debemus, ut persequentiae bus nos parcat .Est vero huias sentet sensus: nullus uir probus uindictam sumere debet ed Deo derelinquere,

qui id agat quod lubet: cr tibi cordi non sit,quod uindilactum sumat. s E. Amo a Deo exerceri iustitiam. BRA. Bonus est amor, Cr laude dignus,si iustitis amore moae earis, σ non amore vindictae. Cuuerb hoc potius ames propter uindictam,ob hoc ora, ut uindictam non sumat,

sed isti infesto parcal: tuci; parvipendus loquaces, Cr maledicos,qui non de te uiro probosed de seipsis male loὰ quiurtur. Quod si feceris,Deo placebis, uir probus eua des, iue uitae diuturna tempora adiunges, Cr hi uiri inuis ledici denique inuidia rompentur, Delisci; diriget gresesus tuos in semius suus .s E. Hic tuus discursvi nubi summe placuit, tuas documenta aggredi incipiam,modo Uis sequi posita. B R. A. Si sedulo ac requeter in ipsis exeris

cearis,

37쪽

CATAPOTIORUM. 2seearis, uidebis te paulat proba virum euasir . SE. Experiri decreui probus vir feri positim. BRA. Fies

omnino β predictas regulos siquaris: quamuis multae aliae sint apud diuu Bernardu, quas data opera praetervin , ut breuius quam feri posset ad institutu nostrum

descenderemus. sE. Institutum erat de Catopoliis servi monem habere,sed praescriptae regula sunt animae caninpolia,quibus Cr ipsa expurgatur,er a prauo in bonum alterari potest. BRA. Hanc igitur lucem in catapotiis conteremuS. s E. Nise refugius. B R A. Adl te potius acae cedo. s E. Vnde initi scmet oratios B R A. A nominis interpretatione, Cr ab expositione unde originem duxerit, tibi uidebitur. s EN. Imo maxime videtur.

Oc igitur modo exordiamur. Pitulas recentes uoes Piluis dicant,quasi parvas pilus fumi enim in paruaru piis Idid est dilarat modum pitulae, hoc est in rotundum nempe compo sitiones fiunt ex re simplici, uel pluribus in rotundῖ conae

Νrmatae. Hanc vero Ruram prae aliis elegere medici,nificilius per stomachum ex gulam in uentriculsim deae scendant. nam rotundinin corpus nullam eminentiam haὰbet,qua impediri positi ne descendat. Praeterea plura in rotundo corpore continentur, quini in alia qualibet corporis Mura: est enim capacifimsim rotundu corpus. Adde,ut undiq aequaliter liquestant pituita cum in uenistriculo sunt,rotundae sunt. haesunt fere cause cur pilulae rotundam frina nactae sint. s g. Audiui cr illam fro nam habere, ut diutius in ventriculo moraretur. BRA. Non est causa cur diu in Metriculo commoretur,sed ista,

38쪽

1s ' EXAMEN quia praedurae, non liquidae, quia praedense, non fuitae, qualius t liquida medicamen ta,quae Ocile discurrinni,

antequam in uapores soluta nit. At piluta a uentriculo non abeMnt priusquam liquesectae sinat, Criecur petieae ruit, CT uapores per uniuersum corpu6 tromiser mi, ercaput poti mare impleuerint: unde pom receptu est, medicamentu in hanc solidum formam redacta Dcillul a capite educere,quam si liquida, Cr sia rei potabilis foris

mam accepta. lino non solum a capite ed Cr a quibus aecunque remotioribus partibus. Nec illud praetereumdu: c illa,quae pitulus ingrediuntur simplicia ut plurimuamara sint, quae nauseam instrant sume tibus, haec roes tunda forma inuenta est, ut medicameniam cito descenae orbiculi. dat, cir uix uel nihil degustetur. Orbiculi, sit globuli aknti L ct nia ni cupari possi ici Graecis κα ἡ

λαγα iis a. τέα dici tr r. S E .Estne apud Graecos proprium pilui, ram uocabulum καταπ&ι jsBRA. Graeci non tiocant

solas pitulas care potius t omnia,quae billegra deuoranestur digitis ori admotis, integra degluti litur, ut a meae dico sunt, catapolia numcupant: nempe uerbum habent

κωταπίνω,quod est deuorare, a quo κρηταπε ιον dicitur,

quicquid integrum deuoratur,quantici q habuerit forae mam. uel quia lar 'nga dicitur ματ ης or,per quam haec transiugnt,forte catapotia dictas i. s E. Quicquid igiae tur insumitur er deglutitur , etiam si rotundum non sit, cum polium dici comerebitur BR A. Equidem. tame Cripsi in usu habebant campotia .s E. Et is forma rotundas

BRA. In rotuda. S E. Potestne hoc scite probari B R A. Facillime,si duo aut tria Graecorum authorum loca adae ducemus,

39쪽

C ATAPOTIORUM. 27 ducemus quibM sua cartapotia in rotundu uergere osteriae

damus. s E. Adducas quaeso. BRA . Ab hoc incipiam,

quistatim menti sub t. Alexander Trullianuό libro Z. cap. q. ubi de tu i ex materia agit, bechica catapotia formare docet,quae is globulos conformari debere inquit, erui quantitate: certgm uero est globulum is modu erui in rotundum uergere. Cr libro 3. cap. 2 r. de d3benteria agens, docet conformari catapotia, quae singula erui magnitudinem impleant .s E. Forte igntelligit quo ad podus. B R A. De podere non intelligit, quia dat bina,aut terna,

sed de magnitudine cr forma: nam in aliis locis expresse praecepit redigeda esse in globulos, ut lib. q. cap. q. Aerativi ex ipse lib. IO.cap.36. de aromatico crinio ages, dacet aloenreduci debere in catapotia magnitudine ciceris,

Cr duo, aut tria esse dada. Et in sine noni libri ponit catapotiunt d sentericii, Cr quod dicit ad erui magnitudine conformari, CT quinque,aut sex danda. Cr in uariis at stocta,cum de catapoi s agit, in globulos formari docet. CT Paulus Aegineta cap. s. septimi libri, capotia confici

ostendit in modu ciceris, quorum dat undecim lina uice. Habes igitur in rotundu vergere antiquorum catapotia:

quamuis non sit necessaria ictu forma, ut apud Cornelii celsum uideres lib. s. cap. 2 s. qui de catapotys agit, Cr quandos ad erui magnitudine conficit,quandos ad nostraesebae magnitudine, quandos adsebae aegyptiacae Tamen bir eo genere catapoi , quod ad plures dolores personinu leniendos scit, nani, ste ostendit esse etiam canis potium,etsi illam formam non habeat: nam uult copo βαuonem istam reducenda esse ad crinitudιnem Isordiam,

40쪽

18 EXAMEN postea ex ea aut paulum deuoretur,aut aqua diluatur,er potui detur, idemc cit insequenti copositione. s E. Nostri igitur boli, π electuaria,catapotia essent. B R A. Electuaria in ore tenentur, er ideo Dini nomen habent eclegmata i uero quos deuorados scimus uel ex cas issa, uel ex alia re,omnino sunt catapotia vorentur, σintegra transilutiuntur, ut nomen ipsum ostendit. sE Erit ergo inconstans vocabul- catapotium, non solum pilulas nostras significabit. A R A . Est equide:proispterea utor potivi latinis uocabulis, aut globulos, aut piis Iulus nominus. Sed hu,quae in genere dicta sunt,omi is, adfingularia catapotia descendamusmum infinita proaepemodis Graecorum author loca inueniremus,quiabus probari posset catapotiorum formam talem este, ut deglutiripvit. Dic uero quo ordine catapotia scripsiis liss E. Ut loculi, er pixides offerebantur. B R A. Igiatur genus primum legas quod in tua scheda scriptu est, num ab eo incipiemus.

kta: ia .hd. Ollahe Alese ginae nuncupata, istae sunt, quarum pidicantur. I xis mihiscribenti occurrit. B R A. Nec ab re, namer apud Mesuem primae sunt quae in suo libro osse runisi ur. Alias uero tibi dictum est, apud Mauricinos Alfingin pulveres odoratos signiscare, σ grati saporis,qui αbus in obson s utimur, ex uulgo simplici nomine Jeocles uocantur: unt autem aromata. propterea hae pitulae inii bis &ψh titym interpretantur, non ob id solum, quia aro

dedicantur. mari tantum recipiant,sed quia multa capiunt aromam.

Aliqui ab alae Aloonginus nucuparunt. Nosse inquit ad

SEARCH

MENU NAVIGATION