Antonii Bvccapadvlii De Pontifice Max. declarando : ad amplissimos S.R.E. cardinales oratio, habita in Basilica B. Petri VII Id. Septemb. anno MDXC

3쪽

ID G

5쪽

ANTONI

DE PONTI PICE MAX.

6쪽

AE P E mecum ipse cogitas miratus sum,Patres Amplist. quid cauta si, cur, cum caeteris

in rebus,sue illae consteat natura, siue hun,ana in dii stria, atq; opera existant , cotrariorucontraria sint cosequentia,non idem. quoque

accidat in dice d4 facultate e Nam si vet quidque ob scrinu maxime est, ita maxime dissicile explicatu est; certe clarissimis in rebus explicatissima esse deberet oratio.

Nuc aute e X perimur ea haerere,non minus in rebas apertissimis,qua in abditissimis. Credo, quia in his argumentis deficimur, in illis multitudine, do copia retardamur, ac poetae obruimur. In hac tame comuni utrisq; de rebus dice di difficultate illud interest . Habet recondit arsi, inuoIutarumq;reru, quod ad earu natura fert explicatio magna ingenij comendatione: in medio positarii patentitiq; exquisitis rationibus colirmatio iusta tardi, ineptiq; hominis reprehensione, qtlam ne is qui de posset effugere, qui vellet praeclara aliqua de re, eademq; a comuni intelligetia remota, apud eos

dicere, quibus res illi esset perspecta, Sc cognita, perspecta,& cognita perspectior multo qua huic ipsi, qui diceret. Haec mihi verenda magnopere esset reprehesio, Patres Amplisse. Qti id enim facilius est qua videre, qualis Catholicae Ecclesiae exoptadus sit Potifex) q ui sit reru status Θ quae lint vestrae partes in delibera do,quid spectandu, quid laboradu vobis maxime sit qua sint Catholici omnes metu suspe si, quae sint eoru preces, quae vota Z Quid alite dissicilius, qua tantis de rebus, pro earu dignitate disserere Qii id ineptius, qua apud vos Patres disserere Θ qui propter excellentem doetrina, de rebus difficillimis, max misque verissime ita dicatis, propter singulare prudentia, quid quaq; in re facto opus sit tenetis:

propter eximiam pietatem, nullum in rebus optimis cuius- qua cohortatione in locu relinquitis. Tardus igitur, ineptusq; fuissem, hoc dic edi munere suscipiendo, nisi iusta ha

berem excusatione necessitatis eoru voluntati obtepera di,

quibus negare nullo modo possem. Sed videndu res hi etia, atq; etia est,qtud in ei in parendo officii sit; ne qui recusando cotumaciae crimen vitare non potuissem,dicedo in hominis

7쪽

nis paru considerati reprehensionc incurram. Temperanda igitur mihi oratio est; ac tali quadam dicendi ratione uten- dii; non ut haec, quae proposui capita persequar quo ad possim diserta,& copiosa oratione; sed ut exponam cur ea tantum indice,leuiterq; attinga, ac psne silentio praeterca. Sic enim & illorum voluntati inseruiam, qui me huc necessitatis impulerunt,& non minimam mei muneri S,magnam autem, ut par est,ioci huius amplitudinis rationem ducam. Versatur nunc vestra cura,ac diligetia, in d eclarado Po-tifice Maximo,hoc est,in re omni u maXima,Omniq; CX parte,si vere volumus cogitare ,etu vobis ad deliberandu, tum

ei, quem declarabitis ad sustinendu longe dissicillima. Solet aute propositze, susceptaeq; rei magnitudinis cosideratio animu excitare, metuq; in ij cere ne quid forte comittatur, omittaturue secus qua res ipsa exposcat. Costat porro Po-tificem Max. sustinere munus Christi institutione vetustissimum; dignitate summis; curatione nullis Orbis terrarum regionibus circumscriptu; stabilitate cotra omnes machinas satanae caelesti praesidio munitum; diuturnitate nullis is culorum aetatibus interiturum; potestate Deo proximum: his autem omnibus de causis augustissi naum, sanctissimum, omniq; honore,& veneratione prosequedu. No necesse habeo haec, quae paucis praestrinxi dilatare ; ipsi enim optime omnium nostis, qualia, quantaq; sint, quam propemodu infinita. Quale vero Pontifice a vobis Ecclesia requirat, perfacile esst dicere uniuerse Tale requirit, qualem res ipsa exposcit, hoc est eu, qui tanto muneri sustine lo,gubernando, gerendo idoneus maxime sit.Verti haec vulgaris quaeda,& adumbrata notitia est. Vos aute Patres perfectissirnas quasq; P6tificis virtutes spectare certu habemus: neq; coiectura aberrabimus , si inter ea, quae vobis suggerit sanctus Dei timor,& caritas,quae sine dubio maxima esse oportet, existimabimus talia vos etia cu vestris animis cogitare. Eum maxime summo hoc loco, & munere dignu esse, maximeq; idoneu, cui Cisristi grex comittatur, qui cu doctrina, prudentia, pietate excellat,virtute illam in primis colat, qua summi, san- Chrysost ctissimiq; viri caeteraru virtutum fundamentu, matrem,mam P

8쪽

η- Bem x3- gistra, custodem appeIlani,humilitate dico,qua una statu ut perfectam totius Christianae sapientiae norma cotineri. Qui B. Grega in hac ipsa virtute erecto, celsoq; animo sit, ut magna loci, A. L s. ω -priimu ipse ratione habeat, tua caeteris habe-τ. in Epiph. ri velit,sic vi,quod ait B.Gregorius,neq; sit humilitas timi-Efό--zrectio superba. Qui cogitet qua non modo no ap- petendus sit Pontificatus; sed omni etia conatu fugiendus: cu intelligat quata res sit in maximis fluctibus, ac procellis gubernare,neq; se tepestatibus abripi sinere,sed cotra niti,

ac velis remisq; contendere, cursumq; recta ad portu tene-I re: qua verendu sibi illud sit, quod interdum quaerebatur Ponanoeen. 3. tifex Innocentius. Veni in altitudine maris,& tepestas de-

Iss, k ό : mersit me qua dissicile sit in tanta reru procuratione, tantauen. Cister- praeditu potestate,ta multa necessario alijs mandante, alijsps itaἡ - tribuentC,alijs negante,Omnia Dei voluntatis gloriaeq; adhibita ratione administrare, eo cuncta dirigere, id unu spe- ctare,nunquae inde oculos deiicere: quantopere infinita illa

, animus ab illa voluptate, qua interdu fruitur, du omnibus

. curis solutus coelestes,diuinas', res cotemplatur: qua Optabilior sit vita priuata,qua haec tam multis molesti js refert ac qua fallantur qui in Potificatu quietem, & tranquillitatem . . quaerunt cu Oporteat Pontifice viati pro omnibus vigilare,sb. & laborare . Qui ite cogitet quata sibi sit Christi pauperum ais. cura suscipienda .Hi cestenim vera gloria,no imperitae multitudinis sermonibus, sed perpetuis, ut sapies ille ait Eccle- vcste 3 sanctorii laudibus celebrata, atq; in Deo fixa, stabilita sunt, inquit, bona illius in Domino, &eleemosynas illius enarrabit omnis Eccllas a sanctoru .Qui igitur statuat,Christi pauperes coplectendos sibi esse,iti misericordia,tu benignitate, quod fecisse olim Gregorium illiu magnu legimus, proXimeq; alterii faciente vidimus; O nostru Gregoriu egultu patre, utina tui simili perfruamur. Qui deniq; praeclaras

quas da alias, magni illitas virtutes, quas hic noster etia coluit, imitetur; quas ut ille multas uno facto, sic ego breuissi-RGA ,. pr ma narratione coprehenda: Miserat ei nescio quid muneris

lib. 1- Messana eius. ciuitatis Episcopus, scripseratque ut coni j ci potest,

9쪽

jpotest,sed id mittere Romano Pontifici vetere Ecclesiae suae

consuetudine.Noluit Gregorius, ut erat vir pari humanitate ac sanctitate praeditus reiicere, ne quid forte Episcopus molestiae caperet,quasi para gratu Pontifici munus misisset. Quid ergo)accepit ille,nec multo post vendidit,praetiumq; remisit c u epistola in hanc sententia. Si eas consuetudines quae essent Ecclesijs ad ferendii graues, quantu quidem ad suas rationes attineret, remittere. Si quid clericis tribui mos esset, eum more manere velle; sibi munera ab eo mitti, qui se expectare deberet, aequii non esse. Ne quid amplius mitteret prohibere. Sic ille,vos suo quamq; rem momento, ponderate.Haec de Pontificis virtutibus a me breuiter collecta , aliaq; permulta in hoc genere a sanctis Patribus fu-se,diserteq; tractata, saepe vos ex ipsis fontibus hausisse,magnaq; cu voluptate nunc degustasse certu habeo Patres amplissimi, quaobrem illa animi vestri causa magis, qua quod esse nee esse arbitrarer, attingenda existimavi. Dicere nunc uniuerse de Catholicς Ecclesis statu,nisi omnes videremus , tam multis catholicis olim prouincijs,partim impiorum vi, atq; armis oppressis,partim sponte sua ,o summa miseriam, sponte sua, dum audiunt voces alienorti, quas non secuS,ac certissimas pestes vitare debuissent, deserta Ecclesia perditis quanta iactura sit facta. quantopere de his omnibus recuperandis, reuocandis, sanandis, deq; Christi nomine, &storia qua latissime propagada laborandu sit qui motus nuper sint excitati, qua ferueat, qua graui in periculo, qua praetenti res sint, qua multa sint,cu in caeteris Ecclesiae locis,tum in hac ipsa:urbe, costituenda, corrigenda, tollenda quantu ad haec omnia praesidij situm sit in unius Pontificis sapietia, & sanetitate tantu nimiru ut hoc uno praesidio lublato, spes melius aliquando fore lareliqua nulla sit. Hinc facile apparer, quod tertio dicendi loco postsi erat, quae sint vestrae partes ta graui in re,iam necessaria,tam diuina. quantopere de beatis hoc unum dies, noctesq; agere,huc cogitationem industriamq; omne conferre,hoc omnibus prudentiae, diligentiaeq; Vestrae neruis contendere, ut optimu Ecclesiae Pontificem detis.Impudentissimus sim si vos c6monendo S,aut εω

10쪽

hortandos censeam, quos certu habemus nihil aliud velle,& conari. Sed non dissitatulabo,quid maxime pertimesc

mus.Facit enim vestra singularis humanitas, in meq; attente audiendo benignitas,ut audea paulo liberi u S exponere, quid cu in omni de republica deliberatione,tu in hac maxime,omni studio sit cauendii, est enim, quod cauendu ceseo,

rectis consilijs maxime aduersariti. Quid ergo illud est Nequis forte in deliberando adhibeat in consiliu suaru rationum cogitatione.Nihil enim potest fieri peruersius,nihil deterius qua cum de rebus publicis deliberatur priuatae utilitatis calculis subductis,nihil veri, falsiq; iudicium conturbat magis, Vt, etiam si quis maxime cupiat recte iudicare,

tame hac tabe correptus,putet rectu id esse,quod est re sua esse intelligat, quod certe ea liber nunqua putaret.Oportet in republica gubernanda,priuatas cuiusq; rationes e comunibus pendere,non e priuati S c6mune S. Hoc vero peruerso

ordine, scitis quid interdii acciderit aequitissimo Dei iudicio, ut in quo quisq; maxime rerum suaru spem locata habuisset,cu ea adductus spe, se se ad illius partes adiunxisset atq; omni cotentione pugnasset,& peruicisset eo iam ad gubernacula admoto,omni illa de spe decideret,sentiretq; seneq; publicis,ut oportuit, neq; suis, quod minime debuit,

priuatis rationibus cosuluisse. Hoc unu modo absit,reliqua ex sententia cosequentur. Ab erit autem.VOS enim in tanto reru,ac temporum motu,& conuersione, in tanta Ecclesiasticae disciplinae omnibus in locis pqrturbatione, ac pqne interitu,in tanta morum ubiq; deprauatione,vestra praestanti pietate digna,atq; hoc rerum statu per necessariam cogitatione suscipietis. Ardet bello Gallia, hoc est optima Christianae reipublicae pars. Obsidetur a Duce Sabaudiae Catholicae religionis propugnatore, atq; asteriore inuicto Gene-ua, hocest teterrima omnis impietatis sentina.Facta est alienis vectigalis, multis ante calamitatibus afflicta prouincia Auenionensis vetus sedis Apostolicae patrimonium. Caet ras Christianae reipublicae necessitates,malaq. omnia nominatim persequi,& exaggerare infinitum esset,inini meq; necessarium,vos enim ea cogitatione perspicitis tacitoq; sen