Hieronymi Mercurialis Variarum lectionum libri quatuor. In quibus complurium, maximeque medicinae scriptorum infinita paenè loca vel corrupta restituuntur, vel obscura declarantur. Alexandri Tralliani De lumbricis epistola. Eiusdem Mercurialis opera,

발행: 1570년

분량: 309페이지

출처: archive.org

분류: 약학

41쪽

Errata in Epistola Alexandri sic corrigito.

uiuida, uiscida. latos, latos. salia, allia. Ccntuarij,Centaui ij. indifferentes, indifferenter.

44쪽

MEDICINAE AUCTORIBUS

ET ALIIS LECTIONVM

eonciliatus , Lucretius defensus , Testaristicus correctus , O alter Hippocratis indicatus dei concoctione cap. I.

ALENvS quinto de locis affe

ctis cap. F.scriptum reliquit uel resiliterstitium illita quod inter fauces,& uentriculium collocatur οισοφαγον nominasse . posteriores uero Aristotele idemςομαχον diaxisse, quamquam & Homerum in 1 . Iliados sic locutum inue-

Subiungit Galenus Aristotelem ipsum ea partem se per antiquo nomine uocasse: quae uerba occasionem multis dederunt, ut Galenum calumniarentur: si qui dem Arist. infrequentius in ca parte nominandatara ταου uoce usus reperitu quam omLD : is enim Primo de iisto. animal. cap. 22. II. I 6.& ultimo: a. de histo. cap.

17 de hist.cap. a 3. de saepius totum illud spatium fau- A cium

45쪽

appellauit at I. de hist. animal. eap.6. tertio de partibus animalium cap. I I. in s dem yarte nominanda ο-οφαγον nomen interseruit: quod eriam α'-ὸ τοῦ μηκως- κςενοτητος nescio qua ratione ita uocatu dixit; unde cuiq.

pei e luna esse potest , ut Gncnum plius

philosophi script oscitanter admodum perlegisse: quorum utrunque clim ego a medicorum principe,& in peripatetica doctrina maxime versato, loqge alicnum putem, ad credendum potius indRc tehius omnes vulgatos unius vocatae defectu fuisse deprauatos; & pro

stotele ipso rem imperantiquovocabulo hanc animalis partem nominanter Ad hoc aut iudicandum primo ea ratione inqueor, cyaod3ieri similo non. uidetur Galernum scriptorem omnium sere post homines natos dili-seatissimum in re adeo clara ita dorna asse; deinde eius mentem atteoltu contemplari uelimus; id innue re uoluisse uidetui .Quod ueteres eam partem ρισcφαγον, posteriores Aristotele ςοua. nominarim: Aristoteles

Horati us Iesu rus stomacbus raro vul aria temnit.

Idem Columellla: clarus est Cessus lib. I. cap. 2. & 8. dc 'He Ib. cap.7 qui tamen Iib. q.cap. I. gulam stomachum , quasi populus ita loqueretur, nominauit,qui etiam ον--s Minoe aliquando, pro ore vctricuIi ea voce usus videtur, quod etiam alios fecisse . sed καταγρητικῶς scribit Galenus 7.

aptaris 6. Plinius quo e tu sexccntis locis ubi varia

46쪽

pro stomacho ie media proponit , fere semper ventri culum intelligit, & li aliter sensisse ab aliquibus male credatur lib. II. cap. 37. cluando dixit summum gulae fauces, extremum stomachus: Caelius Aurelianus si eo uentissime pro ventriculo, Si praesertim v b ic stomaclaicis tractato 3. chronicarum passionum,pro gula int i dum stomachum accepit. Serenus pro ventriculo toto,

ut'i sioviachi vi regem totius corporis esse

contendunt, Nera niti rati e Nidemur; ii ς 1s Hi enim vilidus firmat tenor onmia membra ,

ti contra eiusdem firmamur cuncta Nigore

Cur igitur Lucretius in transferendis Thucydidis ueris bis ἀντὶ καρδίαe quae os ventriculi ipsi signincabat, cor,& non stomachum, dicere maluit, haec ratio lassicere docto cuidam uiro ipsum criminanti debebat, quod stomachus rato os uentriculi; pleruns; ues totum ventriculum , vel gulam ipsam proprie lignificaret Latinis . Quo modo etia Nicander in Alexipliarmacis πο- χοιο δοχωην vocari id a nonnullis dixit et quasi sit per quod somachus recipit . Ac ne quis Pollucem in et . lib. mihi adducat,vbi stomachii aspera arteriam quoq. Vocatam dicere videtur,sciri velim apud ipsum stomachum eo in loco pira gulaeprincipio,quod ductibus ambobus su ii comune est cap ubi etia litteram Pollucis mendosam esse reor, quando scribit ori μαχος ἔγκειτυ δε φοροθεν τη ράχει,κατατεινοι δε εις πνευμονα,hoc est, stomach

intus quidem incumbit spinae, pertinetq. ad pulm nem.quo in loco legendum credo ἀς κοιλαν; nam ex his subsequentibus uerbis sic esse legendum apparet τοῦ δου μάλου καταλγγοντος - κοιλιαν, id est, stomachus uero clim in vutrem gesinat.Similia his sunt, quae apud Hippocratem in libello de Anatome scripta habentur hoc

47쪽

λεουσιν. id est, oesophagus autu sempto a lingua inicio

in uentre desinit,que in uentre putresaetori0 stomachunominant. Na more antiquo ab Hipp. ncoctione vocari in nostris Hippocraticis adnotationibus mo- str1mus.ut nemo mirari debeat, quod ventricurum,ubi concoctio perficitur, ση εο ν vetustissimus auctor dixerit,qui etiam ακροσαπες pro leuiter concocto in lib. frie dixit, sicut Empedocles vocavit vinum υδωρ ἐν ρολαο σαπἰν, idest co ncoctum , ut refert Aristoteles T Plc. cap. I.& Plutarchus cap. a. lib. de causis nat. ubi scrib it coetiqnem esse putisfactionem . De ratie, siue hydropbobia, O Hephantiasi laci Arinotelis ,

O Medicorum explicatι. cap. 1.

I 3Pud Aristotelem 8. histor. animal. cap. 22. scrhles septum inuenitur hominem inter cetera animalia

autem euentus quotidiani hominem non stilum a cane, Verum etiam ab alijs rabidis animalibus commorsum male assici,atque iugulari ut Caelius Aurelianus 3. acyrtorum scripsit) manifesto declarent; multi ut Aristot Iem ab erroris sis spicione vendicarent in eo interpreta-do laborarunt. Iulius Pollux in . sententiam philos phi ita accipiendum uoluit,quod πιπαν το Ua3n λυ γ' κιμος

mus contextum potius deprauatum esse uoluit, &loco minua. esse legendum api, quasi homo commorsus in rabiem, & mortem deueniret utique, sed posterius cet iis animillib quado Galenus aliquos post sextum, &

48쪽

octauum a morsu accepto annum, Albertus post duodecimum eo morbo laborasse , & necatos fuisse tradunt. Non defuerunt qui πλυαν χηνοc Iegendum maluerint , rudi quadam experientia ducti, quod anseres saepenumero mordeantur,& nullum ex ijs interire conspiciatur. Augustinus Suestanus in comentariis super libros de animalibus sentcntia Aristotclis iccirco ueram

putaui quia unus homo ratione praeditus medicamentorum ope seruatur. quo minus vel non rabie capiatur, Vel captus euadat: quamuis non omnes iIIud obtineant. Hieronymus Fracastorius diuersa a cunctis uia incedens cetera animalia rabire ob feritatis consortium quod illis cum cane est , hominem uero ob temperaturae ab illis multum discrepantis excellentia minime ei aegritudini subiici ex Aristotelis mente credidit. Sed ego cum in vetustissimum codicem manuscriptum inci- derim, cui haec uerba destini, μ οτιαν-- ίπόλυτυ σης ηαλ- άνθρωπου, & hanc lectionem uetus q uoq. Latinus interpres quem manu scriptum uidi in Bibliotheca quam Io. Vincentius Pinellus uir doctissimus,& omniubonorum patronus in usum eruditor u magnis sumpti bus instruir, secutus sit,putaui facile contingere potuis se, ut etiam antiquis temporibus ea uerba, quae litigaridi occasionem dedere, ab aIiquibus librariis ex margianibus interserta sint, eo pracsertim quod antiquus auctor Antigonus in svnagogc paradoxarum historiaria, ubi multa ex Arist.ndelissime recitat, id tu inquit uoluisse AristoteIem vim κυκος λ ζῆν πάντα τά- γθεντἀ πλίω ἄνθρωπου . Veruntamen ut conccdam Ari stotclicum contextum nihil omnino immutandum, neminem adhuc eorum ueritatem usquam assecutum existimo; propterea quod tempestate kristotelis morbum κhunc in homine nondum cuiquam innotuisse inuenio: unde iure ipse scriptis mandauit,silum hominem commorsum

49쪽

morsum a rabido cane illaesum permanere: An uero illud ita fuerit,quod eo tempore morbus ille nusquam essci, sed post ortum habuerit; an quod esset quidem, sed minime cognosceretur , forsan dubitari possit. Ait, men utrunquc fieri potuisse cxistimo. Plutarchus enim 8. symposiacorum problem. 9. hydrophobiam, &ele-- - phantia sim morbos fuisse nouos Asclcpiadis tempore, qui sub Pompeio Magno Romae in arte medica fi t ruit, ex sentctia Athenodori medici testatum fecit ; ubi similes morbos,atq; etiam alios causis diuersis posse nouiter oriri disputat: nihilominus haud rationi quoque

dissonum mihi uidetur morbu antiquitus etiam extitis. se, neque tunc innotuisse ; propterea quod homines comorbo multis post accerium morsum diebus Occupares tur: & iccirco a Medicis eius causa non aducrteretur; Vtcumque sit, Aristotelis certe tempore minime cognitura fuit hominem commorsum a rabido cane ullo morbi aut symptomatum prauoru genere,& praesertim aquae timore capi; quod & aliae praeter Plutarchi modo citatum testimonium, rationes mihi persuadent: Nam ex

uetustioribus Asclepiade scriptoribus neminem adhuc inueni, qui huiusce mali mentionem ullam expressam secerit: quod si manifestum fuisset,aequum erat ab aliquibus, &s,ltem ab uno Hippocrate nominari nempe qui in commentariis idemicis, & alibi uarix, ac prope incredibilia morborum genera recensuit. Nicander . Item Colophonius, qui ante Pompeij tempora sub Ateis ortilo eius generis postremo Pergami rege floruit; cum

omnia vcnena, ac letalia homini siue cx potu, ac cibo, siue ex morsu atque impressione carminibus persecu-

tus hydrophobiam tacuerit,par est arbitrari non aliunde eam silentio praeterijsse; nisi quia aetate ipsus non- dum apparuerat. Neque Caelii Aureliani auctoritas

siue ipse sit, siue Soranus ab eo latinus redditus,qui in

50쪽

s.acut.de hac passione latissime ditario me quicu. mouet, quandoquidem inepte satis, ac indocte ex uno,uel altero Homeri, Menandri, Democriti ,& Hippocratis Ioco falso ,& extra rem inducto Hydrophobiam vel res audiores nouisse sese probare credit. Accedit quod Ouidius,qui paullo postAsclepiadcm vixit, Hydrophobiae nullum esse remedium scribens hoc versu,

Soluere nodosam nescit medicia podagram , Vbec formidatis usta medetur aquiς

indicare videtur eum morbum nuperrime apparuisse , quippe cuius medicina nondum inuenta esset; quin &h c in re Plinij alioquin auctoris grauissimi sententiam Probare nequeo,otii Vsque ad tepora sua aquae,& aliarum rerum sol miclinem edi morsu canis ortam incur

bilem extitisse, & casu quodam a milite Cynorhodi potionem a matro sibi per litteras ex insomnio indicatam huic malo inuentam esse medicinam scribit; q uum constet Cornelium Celsum,& Scribonium Largum Plinio antiquiores eius remedia plurima scriptis mandasse Lut silentio praeteream Dioscoridem, atque Caelium A relianum , siue Arrianum, qui Themisonem medicum AscIepiadis sequacea cane morsu huiuscemodi timore incurrisse, & medicamentorum ope incolume euasisse scribunt: nisi, Plinii auctoritate tuentes,dicamus vulnerat S a canis dente ante ipsius tempora curatos esse, si in principio medicus accersebatur; at si neglectus Ion eius processerat morbus,& timorem aquae pePergra in Indi me curari potuisse, cui sententiae non parum Celsus fauet, inquiens, aquae timore oppressis in angusto spem esse: Simili pacto Galenum a calumnia ui kare soleo, qui in 6. de loc. affectis, solos canes rabie tentari scri-'psit, cui etiam Alexander ille probi. auctor assensus est.

Na Porphyrius, Apsyrtus, Hierocles,& Palladius,qui huiusmodi morbum in equis & aliis animalibus obse

SEARCH

MENU NAVIGATION