Secundus discursus, nouus barbari sequis: in quo, ex Hippocrate et Galeno recentioribus atq[ue] rationibus probatur ...

발행: 1609년

분량: 55페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

31쪽

ex dolente parte, ficta tentatur,tune praeterea sic, sed pleura fluxionem excipit, ergo per ipsam educendus, tuncq; tandem, sed cucurbitula, eo tepore, scarificata, lateriq; dolenti affixa, Hippocratis, & Galeni votis satisfacit, igitur in incremento est jubenda. Quod vero

non semel Galenus Z derivationem, appellet euacuationem, sic legimus. Sed non minuis a membri figura, ct situ desumpta est ratio fanandi partes, a phlegmone detentas, siquidem, horum quoq; primus scopus , est evacuatio succi, qui in affectum

locum decubuerit atquo illum modo euacuare, expediat, ipsa illarum partium, quae detinentur nctura indicat, O hinc adducti, fluxiones, quae in coxam decubuere tectis venis, in poplite, aut talaeuacuabimus, di ea pariter, quae in titero comprehensa sunt, Et

rursus. Ea quippe euacuatio fac Iime, optime fit, qua per venas diicinae, O affines parti assecta. Haec Galenus , sed cum tales sint venae in latere affecto divaricatae sequitur in his scarificadam cucurbitulam in incrementi tempore,& neutiquam lateris venas (ex quibus fit reuulsio) se,

Neq; vero id displicere potest rationis , & methodicultoribus, E quibus ille e praeal legatus, qui maxima, his euacuationum differentiis,lucem attuIit,sic scribit,

Sciendum est, hic solam deriuationem ex Ioco assecto euacu ure, eam ; merito dicendam euacuationem , e . Sed laoc ipsum

praestandum est, imitando naturam illiusq; motum adsutiando (cuius oppositum docet Galenus patiendis Iateris, venis festis igitur tunc tempori; no sunt secandae, probare vero ex professo, imitandam, ad juvadaq; naturam recte operantem, est i mpus conterere. Vnicum B Galeni adducam testimonitim, quantum ad reat tineat, judica lector. Agebat de indicationibus a parte sumendis. Ita pectus, ubi interna eius phlegmone tcntatur, per membranam, qua tegitur (Hype cota vocant aliquid in medium fui, pulmonumi; statium transmittit, dabimus igitur se, qui

32쪽

s e laborant,medicamenta, quibas tenuatoria sit vis, qui biu, viae aperiantur,oes' pereas,deferenda sunt, disiecetur , ac

di pentur, dic. cuius cotrarium Arabes venis illis nulla adhuc perstante fluxione sectis praestant. Quo circa,

Catinaria, ct alii tunc euacuationes , in pectoris morbis timent, quar o aegrotantes spuere ncipiunt, scientes illas me anxilia cause antecedenti debita, , in principio illorum morborum conuenire. Neque sine Galeno. Et ut receptu, eirca derivationem canam, duo tantur e stant breuiter proponenda primum ex effectibus oppositis derivationiv, dc revulsionis falso arrogatam de riuationem pleuritidi, secundo ex illis rivalibus duas in Galeno dari simul veras contradictorias, primum is

vehit corollarium memoria tenendum est. Reuutho, O derivatio sic differunt. I. quoniam revulsio est auxilium fluentis vehementer humoris. r. sic instituendum in prin cipio, atque . S. in contrarium motus. Deriuatis e contra. I. est illa pse humoris remedium. et .sc incrementi , non penes contrarium m tus , 3; per proxima , vicinae: Ioca evacuans , secet fere sunt opposita, ut mutuos circa idem pugnent.

E. Quoniam hodie sunt etiam Pithagoricis similes, oportet, quatum meae tui Crint vires in extremo errore hoc, aequali extremoq; remedio uti, conuenire tamen nos omnes in hoc oportet, non in omnibus inflammationibus usum fuisse Gai. derivatione, seu derivatione docuisse, neq; potuit, vasorum apeliendorum defectu, ex enumeratione illorum, illorumq; curatione in Galeno animaduersa cons at, imprimis,& maxime in pleuritide, in lecoris vero inflammatione, quis ignorat illa toties repetita verba Vbi sic. Ergo Chariter tum reuelledus, tum edueeudus, qui adjecur fluit sanguis, interna in cubito fecta vena, de ne prolixior sermo evadat dipsum, Tu D bene,

ventricuso,pulmone. septo transuemo, mediastino,mesenterio, cr

similibuis inflammatis, In quibus derivatio vena secta non E legitur

In arais merdicie. pars/Corellarium

33쪽

legitur,nec exigitur, est enim impossibilis. Sunt vero aliae inflammationes indicantes derivatione, primum quidem Gal. in principio reuellit, ad oppositisq; Huetes

humores retrahit deinde fluxos iam ex venis partem nutrientibus,per ploxima ex ijs,inquam enis derivas, sanguinem demit. Huius exemplum rei, est uteri inflammatio,inultaeq; aliae,quibus sic stantibus,contradictorias accipit C. In nulla inflammatione interna Calenus utitur reuulsove, O derivatione ea rumnica vena , in aliqua inflammatione interna Gale

Vniuersalem Galeni,& aliorum auctorum testimo-n ijs rationeq; probaui,atq; inductione, circa quam multae poterant impleri, paginae, singulare probare, vestra interest,praecipueq; in pleuritidis venae fectione, qnod impossibile esse ostendi reuellentibus euacuantibus mselum, Hippocrate, & Galeno. Sed neque illa siletio praetereuda,quod. B. vel ab aliquo susurrone deceptus cadeo negligenter, simpliciterq; circa res serias,pales trasq; litterarias bonus vir procedit vel mearum vigiliarum ignarus, vel vi egenus chartas impleret,vel etiafalsissimi testimoni j reus , quae sibi conscius, haec typis

mandare ausus est. Hine Uum cucurbitula scarificata quem quasi mortiferum inpleuritide, in quadam exercitatione. 22. O- damnauerunt, in hac ultima. 23, quasi faluberrimum comm dat. Diuina, si potes, quando isti fuerint veraciores. Emollit Gentes clementia Coeli.

Sicq; ignoscendus sermo incomptus res tamen 'falsi sima est, circa quam tenetur palli nodiam recantare, naassumptu in exercitationibus nec enim in . a r. id actu est, quatuor multo anterioribus) cum nono discursu.Vtrobiq; unum,&idem est, solum est differentia, quod problematice proposuerim, in discursu virum derivationia vicem gerate Quoniam communiter cucurbitula

34쪽

scarificata pro euaeuante remedio accipiebatur ante meos sudore sit in discursu&in illis legere licet, nam in prima exercitatione, cucurbitulae dicata, ubi elucent fundamenta praecipua multas tamen domi habeo volentibus impertiendas, haec licet legere. Me impugnatu

rum Doctissimorum Virorumsententiam, volantia videlicet. Ante

quam fluato cesset dolenti laterieuearbitiua adhibenda donec fluxio emauerit ex toto, quod est opportunum tempus cucurbitula. Subsequenter, ex. .Gal. testimoni js quorum

praecipuum in discursu adducituo ex quibus, non licere ad locum, cucurbitula accedere , antequam fluxiorcstiterit patet idipsum quinq; probo argumentis,la quini auctoritate. Ex sententia etiam Gentilis Iacobi de partibus, Me sua: o. Et omnis schola, sed fallar huic obsectioni responde do,cerrissima res suspectae redditur, &quid censendum de homine' in hoc furto deprehenso e

hoc tamen maxima caecitatem ostendit aut passionem, obscuramq; mentem illius, qui in titulo noui discursus, nequiuit intestinguere atq; ex ista parenthesi, qua mira grauisiimi etiam aliquando in principio plearitidis lateri affigcta me meam verissimam, in m Cis exercitationibus tradditam, luculentius confirrinasse doctrinam, negantem luccucurbitam in principio, scarificatam hi illi sed cum

Galen. fortiter astruxi reuessionem inquam euacuationemq; venae sectione, nequi aliter, in verum, vero consonat, fasso autem nil .

quare superest, ut pro impertinentiis,vanim; illi vera semper dicam, moneamq; ut Hippocrati, Galenoque invigilet, magna est enim prouincia illius, qui medicos instituit si non praestat, abstineat sin forte, prurigine

scribendi tentetur, sciat, eum prouerbio. ex quotacligno feri Mercurium, Et cum Martiali, quod ricturus genium debet habere liber.

35쪽

mentaru c

I. Meth. p. is.

., Sed qnoniam (ut iam in superioribus dictum est hae

assertiones fiunt veluti relativae, atq; relata, teste Arist.iuuιcem dumitur , ct unum dependet ex cogitatione alteriua , proinde visu in es quae in aliam occasionem scrvabantur, & alio ordine obseruato duas affertiones reliquas secundo notio discut sui adjicere, una praerere avim, veritatemque altEri addente, proindeq; correlativa est talis.lam pleuritis , Fiens phlegmone praedictae membranae, atque dOMIorificus assectur, reualmonem cum euacuatione citisiime indicat, bis a principio lateris dolevtis Peaiae fectis rationalis methodue proliciendim, docet. t

Verissima is haec est assertio, veterrima, atq; circa quam innumeriau stores,nervos , reque ingenia acien intenderunt, ac proinde non parum difficultatis inest huic, mihi praecipue, qui de alienis nihil assumere soleo, sed quod alij auistotes,& unde illi, semper inquirere decreui, atq; sic fidelem in igis inquirens do istrinam, ab illis, illorum l. allegationibus falli timeto, prius tabmen quam ad probationem accedam, fundamenta firma ponam cum Galen. dicente E Debent enim arbitror aedificiis fundamenta iaci firma, scaphis idonea poni cdrinas quid aedificandorum,pangendorume in io futurum est firmum : νbi enim prima ipsa basis statim ab initio debilis fuit, qui fieri potest, ut quod superstruxeris sturum infirmum non sit Primo igitur non supponam, sed probabo, quod, Quamuis admitti possit quod pleuritis, quacte; incipiat fiat cum vitio sanguisse aliquo, in humorum in venoso genere; ex quo, natura, quod grauat, deponens ex errore, O quia pleura cedit, mittit portionem humoris ad ipsam, 'pars etiam affecta dolore,sit consentiens ultro, O trahit ex eodem venoso genere quippe es communis locas materiae, ex quo huiusmodi fluxus tractionis causa doloris fieri consueueranto tamen pleriimq; &fere semper sit pleuritis per de fluxum, ex aliqua speciali parte, in qua causa

36쪽

causa an recedens, vigere carperit, frequentius ex capite; quandoq; vero frigore comprimente partes pc sitaris. Sangliinemq; comprimente, in pleuramq; repollen. te. AItasq; , medici non odi unde, communiter huiti sitiodi iluxum quam ex capite fieri autumant, atq; exiguo in de sumpto initio, latus instam aetione tentari incipies, compressione (vt postea quando de inflammationis generatione sermo sit pleuram implet. Licet enim verusit humorum,& sanguinis esse officinam, ridendi tamen

sunt, qui cum sese philosephiae,& disputationu gubernacula obtinere credant,ignorat, duplicem (inter multas alias assignari causam,quarum altera remota Est, quaeq; non ingreditur effectus essentiam, sed extra ponenda est, ut in pleuritide Iecur , & vena caua, legant igitur antiquin illud, caeleberrimumq; Anacharsidisseithae apud Arist. F Qui interrogatus , cur Inscitia non

sunt Saltatrite, bel ut alia littera h et Pybillatricis qui restonini, quia vox funt vites. Haec ille, innuens vitos vinum, vi num vero statantes excitarer, sic enim dc suo villico c5-querebatur Horatius, grauite,pigreq saltante.

ee vicina subest vinum praebere taberna, siue possit tibi: nec meretrix tibicina, cuius Ad strepitum fallas terrae grauis. Ad rem tamen, eum tardi sit ingesis Cicerone G testo Rinulos confectari, fontes autem rerum non videre, opere praetium erit fontem, verum is dogmaticae modicinae aptatorem, Hippocratem primo consul Cre, qui ncirissemel, aut bis, sed saepissime (mirum in laconico sene) pleuriti dea cerebro genitam, nobis reliquit scriptum , in quibus locis licet diuersa in sequatur assumpta eidem tamen, tunicaeq; veritati semper attestatus est. Ex quibus minimam fidem nostrae sententiae , scuverae ipsius doctriis aeaccessuram, nemo sanae mentis negabit. In uniuersiam

enim de septem capitis fluxionibus disputans Mesa bilivit

37쪽

Lib. de Merc.bi liliit, u Magis autem in iboracem praefruore stuli,propterea quod facilis est fluxio ad guttur,ut pote non eontinum,sit statim sigillatini scribit. . A mero cum in thoracem fluxerit, O bilis fuerit, ex hoc manifestnm fit, dolor Iateris mollitudinem ocupat, ct clauiculam eiusdem partis, ct febris adesi , O lingua superne pallida,ac viridis fit, et ex ereat eompacta, Et quae secuntur, idem, ut fuit diuinus postquam ab incunabulis medicinae originem pleuritidis docuerat, ad motbos per anni tempora superuenturos, accedens, & quae ex nescessi tale sic accidat, inquit. I Fbeme vero morbi lateraser,pulmonis inflammationes,grauedines, atque raucedines , tusses dolorespectoris, Iaterum, Sc. In cuius enarrat. Gal. sic. Vertim hyemis proprios morbos hosce ult esse, later o pulmonis pasiones, quoniam instrumenta res irationi inferuientia ex frigiditate laediitur, cum alia, ita possimus bene obtegere , ut nihil aut minimum sentiant ambientem frigiditatem, anhelitum vero nemo potest eo- hibere,nee: aliter datur pirandi facultas , obhanc igitur ipsam frigiditatem, tusses hyeme maxime fiunt, Olaterum dolores. Hac frigiditatem,anteae Aquiloni arroga utrat per haec verba. x .at se Aquilonia fuerit, costarum dolores, ' pectoris,quando haec tempestas praeualuerit,ialia in morbis expectare oportet

Hactenus ille, quae rursias fidelis illius commentator sic explicuit. Eadem Aquilonis frigiditas etiam thoracis doloret efficit, communi etiambo ad alias partes Iasione, O illam quoq;qua fit ex reliratione assumentiae. Nec his contentus Hippocrates stantae molis erat isthaec docti na) sic scribit. Ls viscumq: vero diuitates, his ex opposito sunt sita ad νentos fri- additq;. Morbi autem populares, seu epidemici hi sunt, pleurit des vel ut alia littera habet pleuritides multae) quos acutos esse morbos, receptum es. haae omnia mira similitui dine, & illius ingenio digna Galenus (quamuis circa illam illum. Ioanes Langius, alijq; perstrinxerint, meo tamen juditio perpetam, expurgatio tamen non est hu- i. L h. i . tua loci dicens. M caput enim prius tepletu est in calida, a te:

38쪽

hum daednst tutione,frigustasirem superueni s , eluti manitadam ea trinseca capiens, ac praemens quandam veluti mongiam ,eerebrum exprimit, O illam in ipso continetur hic 'riditatem, hae vero delata exvno loco in alium, ex his quae faciles sunt adpatiendum,multorgcnerat morbos. Hactenus Galenus. At bonus sen ex de compressione pectoris, laterisq; ab externis, sic sanciuit. N Et quum riguerit,ae perfrigeratum fuerit,

tum caro, quae in latere est,tum venae egirab ntur,ac convc situr,

O quantum in ipsa carne est bilis, ac pituita, aut in venis, quae Ivi a carne sunt, id magna ex parte aut totum fecernitur , introq;compellitur ad caliditatem,came extrinsecus condensata , atque id ad latus affigitur, O dolorem vehementem eahibet, per calescit, per caliditatem attrahit ad se ipsum ex vicinis venis , ac carnibus pituitam, ae bilem, ate: hoc sane modo fit. Haec admirabilis Hipp. O Coelius Aurelianus antiquus auctor, postquam docuerat, pleuritidem magis prouenire ex profunda perfictione addit. Frequentat etia hiberno magis, quam autumni tempore,quod Demi diicinatur. Sed videamus P Avicena, circa pleuritidis generationem, dicentem. Et quandoq:be cures multum quondoq, est enim baculus Viduus facit eadere in leur m repletio humorum, quando accidit in parte capitis, aut parte pectoris, aut in enibusdam renis con auctis partibus pectoris, aut ejundentibuae ad partes. Rursusq; , Et pleur is quidem plurimum accidit in autumno, es' hyeme, O proprie poli ver Demale, , multiplicatur in νere hyemali, ex flationes reptε- trionis, propter multitudinem superfluitatum, aut propter coarctationem superfluitatem , , multiplicantor cum eo (videlicet Aquilone) dblores laterum, di conarum,em proprie fuecestione Meridiei,ct in Uate, cis excat meridies minoratur valde, .

Haec Avicenas, cuius unum interpretem videamus, saltim Iacobum, virum (me judice non spernendum. Pleuritis (inquit ei rea finem autumni multiplicatur in repletis ebo- Iera, cum austrisia fuerit, O pluuiosa aestas , ct etiam autumnus, quia multiplicantur in illis temporibus superfluitates in capite, opem

Iacob. dc partibus in comis

39쪽

pectore, qua in fine autinnis milanti Deml,stitore noctium expressa, a cerebro descendisit in pectus, ibi eoarctantur. Sexto pleuresis minoratur, idest raro cotiugit in regionibus, aeribus, G Pentis meridionalibus, scilicet vaporosis calidis,ct humidis,fecundum formam aliam ab hac , idest in corporibus non tholericae complearonis, vel in cholera abundantibus, vel cum non succedit frigus, quod exprimit a superioribu3, vir comprimit in pectus fu- persultates in dictis aeribus, ct regionibus, ct ventis adauctis. Hactenus ille,& unde o recentiores Aut cenae expositores,plethoricam in illius monumentis eduxistis pleuri- eidem e ostendite ubi legeriti se Inuito enim procul dubio impo su istis, & eius renuinis discipulis, ex quibus constat, Plerumq; fere semper pleuritidd ex fluxionibus pro- fixisti. Postquam autem hic adduxerina Caleni pulchrulocum , omnes rheumaticos affectus ad caput , cerebrumque reducentis in frequentiam pleuritidis promissam appinga, ait enim Galen. R Nihil igitur mirum, vel

cerebrum, vel etiam interdum totum caput, bi aliquid coacerbauit ea crementum, in ahquam partem imbecilliorim eape stire, aut

aures,aut occulos,aut tempora aut Iahia,cut dentes, aut buce is,

aut p.ilatum, aut gingiuas, O gurgusionem, tonsillas , ct qua illic Isint glandalas,atque ubi nullum ea iis fuerit imbecille in thoracem pulmonem c. A quo, cum Hippocrate,& Auicena pleuritis ex cerebro capiteq; proficiscitur, proindeque rigida illa sententia Doctissimi S Ludovici Me cati rival se comprehendit , dicentis. Ignor e qui dem particulam transmittentem,artificis poti fua artis ignari est, quam artis defectus. Hactenus ille, quod si tantum decipiuntur medici iii curatione, quantum in cognitione; quid de medicis ill is & de illoru aegrotis dice dum i Circa pleurit idem saneti in eam ad uestere oportet, nec frequenten , nec feram, nam (qUemadmodu alias dixi in errorum impugnatione di annotatam habeto, impraesentiarum tamen, satis eriti, primum aduertisse ex phrasi

40쪽

phras Galeni initissima dicentis, T relin t helat ris dolores, in qui bire cruenta Juta reiiciuntur. a. rarii esse morbum, pleuriti dein illam, e notat cnim, In quendam aegrotum incidisse. Praeterea de rustici sciunt, morbum ex frigore subortaim, atq; autumno in X quo sanguis imminuitur, sed si, est plerume: Os equeutior pleuritissanguinea Cur Hippocrates inter morbos sanguineos, vernaleSq; non conlii tuit vel aliquis auctor docuit sed aduersus rationem , atque figmentu, seu fuga est tarne argumentu. Nam ut ex Galeni doctrina constas. T Morbi diereales plurimi seontra e diametro ae hyemalis ) motis humoribus a centro

ad circumferentiam committuntur, at pleuritis, hycmales, atque autumnales motu humortim omnino opposito,atque a circumfer.

tia ad eeutrum fiunt. Ex hyemali videlicet a iitipat istas Igitur, nec plerumq;, tantum abest ut sempet, sed raro ex sanguine venaq; caua pleuritis sit, ne dica nuquam. Secuti do, non supponendum sed prol)andum. b iis quoties se obtulerit morbus dependens a causa remuncta, o antecedenti, a qua adhuc fluxu eontinuo de sumitur, Dei des miscue, inproxime periclitatur, Prudentior medicus tenetur praecipue accedente magno sympilio male curationem aggredi, ex correetione utriusq; sit potest,ut in pleuritide. Vanissime enim quis, in mundatione, contenderet riuu os congerendos fotum. Spretis iam congestis, relictisque aquis pene fenestras ingredientibus, & (ut dicitur) os attingentibus, aegrosqtie suffocantibus, neq; via quam, quu-

quam, vel initiatum medicum latere potuit. Vtendum reuulsove, ad Asant silma,in praecauendis agrotaturis ad tempus, nunquam sic in acutis, nisi illum, qui revulsionis tres Pectes e snfundit, v non callopodio omnia metitnr. Frobatur breuiter,maca enim esset,& deficeret ais medica, nisi docuisset, quod quemadmodum morbus sinapi ex , simplicem, sic multiplex, &compositus multiplicem , & composita in indicationem, remediam insinuat, ita etiam, in causis.

SEARCH

MENU NAVIGATION