장음표시 사용
111쪽
uditione in consensu praecellens, mihi affirmauit, qui proinde facile assentitur, herbam Polydamna , Thebarum optum idem fuisse. Quae quidem εἰ νε πενθους opinio, mirum in nodum Poetae congruit haud enim de eo narrat, quod cor laetificet, animi hilaritudinem inducat, ut qui ad buglossum respexere, aut ad Theophrasti enothe Tl eo L. xam nec desunt, qui hanc herbam illud ' ' ς esse affirment breuitati consulens Omitto expendere vel ex hoc a vero ab errasse demonstrari posset, sed tantummodo luctus, irae,ac malorum omnium obliuionem inferre,ut recte Lucianus λη- δεδανὸν φώ sis' absolute dixerit, id est, 'S
siliuionem pariens inducensi medicamentum. Plena enim obliuionis papauera sunt.
unde Seruius ad illud Maronis carmen, runt lethaeo perfus papauera somno
eruditissime annotat Cererem ab Ioue commonefactam,papauere Cereale apud eundem Virgilium vocatur orbitatis ob virgit i litam, cum iam Proserpinam rapta a Plu G-0 g tone ex inferno recipere non potuisset. Qua de res, nonnulla in Virgutis nostris Vire M Et hoc modo dubitationi occurritur , ne temere a receptis excidamus, qua ἄπο,
112쪽
illud Nepenthes epitheton, ut aliter inte pretaremur allexit. Haud enim dissidet iram,& moerorem delere,cum per soporiferam vim id contingere affirmemus. Soporiferum autem Nepenthes futile, Poeta ctiam indicat, cum paulo post Ohila ipsius haustum facit Telemachum dicen
Sed agite a cubile ducite nos, fiam Somno a dulci delectemur dormientes. ercet In cuius rei testimonium unum Querti aE si se metanu sufficere Visum est nam Theodo philosep rum Zuiglium,qui primus nodyna piam' m huiusinodi medicamenta epenthus nomine insignivit, haud mihi fas nomi natim proferres hic quidem, lancio menclaturam sequitur, suaque auctorita- taut.lib. i. te commendat. Sed quoniam Plutarchus' in problematis conuiualibus. UZoo M,1 φαρμαι emi duas species recenset: μηκίωοὶ , id est, tum, i, mi φαγγριαν , es mandragoram. Cumq; ea, quae iam dudum de papa uere relata sunt, ab Homeri narratione non aliena iudicauimus: rtasse etiam ad cum mandragora portinebit. Visum est ergo
113쪽
DE MEDICAMENTIS. 89 ergo aliqua de ea dicere, non ut bonus Luciani Scholiastes, qui in Timone Ada-giorum scriptorem in prouerbio mandragoram bibere verba tim compilare,suppresso auctoris nomine,haud crubescita quem in minutioribus citare solet. Sed non sum ego ρυχου, ut dici solet, μωροτερο , qui
Redeo ad Mandragoram. Genus enim plantae est soporiferum, sed a veteribus superstitione veneratum, Magis religione obseruatum in in amoris philtron , a
Circe,unde Circaeam dictam, ut Diosco Dioscor. rides inquit, curatum. Cuius cs diendi λh ες ΤΑ- ritus, sane haud praetermittendus, quem Theophrastus ac Plinius referre pCrae Plin.li.2s. pretium iudicarunt. - αφειν , - μ ανδῖα γραν εἰς πῆ ἰφει τεμνειν 'planx.hist. ἡ ἐρ- MI τερον κυκλω HOορ- quorum sensus circumscribun es mandragoram gladio ter, sicant ad occasumflectantes iubent, or alium saltantem tripudio circumagi, multat de veneris et 2 e re dicere. Plinius insuper addit cauentfossuri contrarium ventum,oc. Quibus caeremoniis nobilitata mandragora, vel ut insigne quoddam miraculum,facile meruerat Helenes
114쪽
feri donum, ab eadem, propter nareb ticam facultatem costis hospitibus vi no miscui celebre siquidem cium vino,
eius est temperamentum. Vnde ut ιν-αγγ-
τ λομ ι oras. πραν et ibi L G φορα τῖο νουσ1'. Vt enim mandragora prope vites nascens, virtutem iniserans vino, leniorem ef
cit Pius in potatores et i soporandi Veteres enim , quibus mandragorae in cibo potuque maximus usus eam prope vites plantabant, ut inde 5 tracta in vinum virtute, lenius soporarentur Sic etiam brassicis, ut exilius vinum haberent, idem factitasOR th. lib. i. se retulit Athenaeus. Quod eo libentius dixi, ut antiquorum industria, diligentiaque in ea citranda patesceret. Cui addendum , quod Pythagoras αἰΘρωποῦ 'φομVocarit ex se mi hominis formaci de qua Columeli. Columella, verum esse sunt qui mor-
cxi sustinent. Ali in portiis hanc generis diuersitatem fieri agnoscunt. Nos ideo sic dictam putamus,quia formam homini
115쪽
D MEDICAMENTIS. 'irestituit; stigmata enim it a CX ulcerationem delent, quod Dioscorides fatetur. Dios. l. a Sed abstrusiorem ex mysteriis, helita δῖ 7gione, cuius ubique magnus ille auctor
crat, causam id nomen habuisse recte forsan opinatur Marcellus Virgilius quam virgil ad uis contra eum satis inconsulte genui Dio Cli num stringat Pierius Valerianus. Cum ex pis . hie- perientia compertum sit, bifidam eius a ri gl L 3
dicem in viri, foeminaeque sexum artificiose ab impostoribus conformari. Sed Pieri alteram oscitantiam silentio occulere haud possum ponit enim mandragoram laetitiae hieroglyphicum, S X e Xenoph. nophontis testimonio eam pro laetitiae ar- mgumento citari Confirmat. Quod quantum a Vero at alienum Xenophontis locus indicabit quem subiiciemus. Inquit
hic lepidissimus suauiuimus scriptor; sic de eo loquitur Athenaeus, hunc eundem locum describens insi potius haec
Socratem loquentem inducit αλὰ τυμυ
quandoquidem re vera nos ras animos vinum rigans
116쪽
, PAR SECUNDA rigans curas, o molesta sepit ut homines
mandragora hilaritatem vero excitat , ut oleumflammam Laetitiam quippe, dc hilaritudinem ex vino oriri,haud ex mandra
gor lio loco Xenophon ait illudque se
dare curas affirmans, pari modo ac man dragoram sensus hominum corripere S sic Eis illius exemplo , non iucunditatem exprimit, ut Pierius voluit. Sensu autem priuare mandragoram,exr iose ibi Dioscoride habes. Nam eius radicis de Coctum contra vigilias datur & his, quos sine doloris sensu secare, aut urere VoluCrint. Sed nunquid Deo illo, quo vates incalescunt percitus fatidice Homericum hoc mysterium diuinauit sicut per metalepsim ex uno significatu, alius colligitur, ae gradatim itur ad id quod ostendi tur sic ex mandragora Helenae poculum,& ex hoc laetitiam ad quam denotandam prouerbio efffertur, ut infra dicemus, sub-
Pet. Rous ObsCur indicauit. Quemadmodum a Pe-ὶμ - mor tro Ronsardo , Poetarum ab omnibus se
Seeuol iri tulisseCUndum Maronem teste cevola ςlo clar Sammarthano' facile principi similiter factum animaduertimus, ait enim in suis amoribus,quos Gallice, ut caetera sua poemata scripsit. Ode
117쪽
s de Nepenthe est de besse plerae
Chumbrette heureust. Quibus verbis aedem compellat epenthis . laetitiae plenam iamque beatam significat . ad laetitiae synonymon Nepenthus deflexit vocabulum. Ad quam significationem, aliter, quam per gradum Helenae potionis, eiusque subintellecta cognitione non peruenitur. Quod qui dem iudicio meo, si fas est in medium aD ferre , dictum contenderem periculosa quadam audacia ia certe haud raro peccat summus hic auctor licet nonnulla eius auctoritate,libenter sint concedenda. De Pierio aliter sentimus,cum propius clariusque Nepenthes quam mandragora ad Helenae poculum significandum accedit; caetera curiosus Lector apud Medi cos, Bolanistas inquirat: si φιλου- μα amet,plura,vel ad usque fastidium in libris antiquitatum conuiualii, in unum congesta ab eius auctore reperiet. Est, alia somniferi species,cuius fortasse habenda ratio nec omnes huic considerationi subiiciuntur. Hanc Solanum, Graeci ι λυπον vocant inritio describendo , delineando Dioscoridis xextum restituendo, egregiam, ut in Omnibus
118쪽
94 PAR SECvNDAnibus sibi laudum meruit Fabius Columna Lynceus, vel Clusi doctissimi hominis testimonio eandemque esse ait,quam Christophorus Costa daturam appellat, Medicique legitimam nucem Methel Arabum me censent Vim habet pota in vino radix drachma unius pondere, inquit Dioscorides , pia mora τοτ ει λιά δ muginationes e ciendino iniucundas. Sum altitem a Turcis, eis apud os frequenti in usu ex Belonis obseruationibus siue mauis Petri Giliij, cui opus vendicatur, ex Clus ad eum notis colligitur.
Venit ergo in mentem, ad hoc illam Aloysi Anquillara: referre opinionem: cum Nepenthes, aut Enopiam esse,quam eandem cum Helenio facit addubitat,aut
quandam aliam Italia notam,quam Consulto ait tacere causatus Christianam c-ligionem, cum inde multa mala confici possint. Sic Plinius, ne omnia de Solano diceret, causas praetexuit,mini , inquies, Hligenter demonstranda remedia, non vene-ua tracfanti Liquet sane ad farta ad res Venercas , d ad insaniam inferendam abuti.
Sed nuper cum de hac re Echimum
119쪽
DU MEDICAMENTIS. I quendam ex Aphricana gente captiuum, de Ossanensium Ducis triremibus manci patum, consului em , is me docuit Maῆ-luc etiam apud Arabes herbam esse inter
frumenta nascentem , hoc est, Lolium 1ignificare ac rerum medicarum commentariolo , quod secum sua lingua exara tum circumferebat, conatus est comprobare. Et porro haud a veritate alienum videtur, cum lolium tenebricosas vertigines. mentis aberrationem,atque temu-Ientiam fliciat; im a Graecis volunt plerique, Gρεο dictum Rapitur quippe in cerebrum loli vapida, δίnocua aura. Qua etiam ratione in sopori feris medicamentis eius ulna immiscetur quod Mathiasi obel periti stimus, Scidiligentissimus Bolanicus in stirpium ob . seruationibus, in adueis aciis notat. I C
latu sane dignum est, quod illustris vir ex loliace panis comestione , sibi contigisse
commemorat. Dum enim in fratris castello degeret, die quodam Dominico ex sacris, quibus interfuerat, post longiusculam ambulationem domum reuersus sanem cuiusdam ex municipibus lolio haude Xpurgatum iritur enim abunde milisagiis,simulque cum tririco molitur, , sic
120쪽
96 PAR SECvNDA panem conficiunt vulgarem quem so te cum offendisset, velut famelicus co medit. Post paululum somno correptus, in lectum se recepit. Deinde expergefactus, ita mente alienatur, ut constantissime crederet longam dormisse noctem, S aduocatis seruis copi eos obiurgare, quod vespere senestras in salutis sue: damnum minime obicrassent, ne dormitu rientem dominum vestibus exuissent. Et quamuis ij. domestici omnes , rem tesset ei demonstrare contenderent nunquam id percipere potuit, sed magis ac magis ea imaginatione deceptus, in iurgiis perseuerabat: vix nunc mentis de sipuisse existimat. Quid si ex loliacea farina tantum fuisset panisa formant ex ea AEgyptij, adiecto cannabi seminibus medicamentum, quod Bosa, eorum lingua
nuncupatur idque a omnia praestat, cP. Alp. lib. Valentius ut scribit Alpinus,quae econio Mς - superius scripta sunt. Vino autem fari ΦgIῖ 'φ' nas immiscere non est a moribus Veteriam alienum cum ex Homero in Nestoris Circes poculo albam farinam in spersam; imo, caprinum caseum adrasum, supra iam sit probatum.