Nymphaeum beatissimae virg: Mariae Fabariensis. Sive tractatus de celeberrimis Fabarianis thermis, vulgo Pfefers Bad in superiore Helvetia / [Augustinus Stoecklin]

271쪽

essicaciam causaias tam suscipio exuc sciscit uis; nuio Hydronacti cercuisia in x acis vasis peregro uecta saporent virtuten qUe suam , an potius in cupretis lebeti bus, ubi

coquuntur desinfunduntur, contra

han Si haec extra ollas genitales, dolijs conclusti lisvacis immersas sibi

vires lirtutes mordicus retinent Eccur non tenacius haereat praedura, inquam, lapidea Phermarum vis, ex Rupium cauerna , ligneo canali colle & perdiligenter conam uni arctius inclusa foras abducta tAut quae tibi mens' i Anne duntaxat tum verus homuncio mera S, qtlan.-do in maternis visceribus homini Sila formam, speciem indueras ' ς- inceps ero a partu , ex matris utero putabisne te ipsum minus hominemqliam ante ortum extiteris ' 3 an tum abest, quin in dies magis ii eis, quae a d homua is statuna decorem&i ac relinciatum valent, o praecipue

272쪽

sin aliis syli cera tibi s li icinita, Vae praetermetrii estisti gloriam, ni

ucrsa ut reapse sunt, purant putam fatuitatem aestimat, saltem innotuit, humana proficis de promoues sapientiata, Simile quid non modo in arte factis, scd aeque porro in naturae spectatur operibus'. Inter quael stud notissimum I desiderat istinuimVinum, quod vites e terra juriss41no Caeli rore, ut Tertium aliquod

Inixtum, progenerant, qUOd interam

nec pluuialis humor nequc terra cxisti . Ergon ausint affirmare vinumna a turrim una dolijs inclusus i defaecatissimum , quando natiuas suasiana obtinuit virtutes, si quo casu forsan hurietur ac de vase in vaς

tandum sancit ita quandoque apud

vini abominandos, dicamn bibo necari gurgitcs ingenitam vim deserderet, quantum cI qualiter eandem

273쪽

dem fero non modo conseruat, sed

ct magis magisque o auget I perficio. Imo vero de nostris generosioribus in Terioli 1 in is in omnes notum est, quod longius per Regionem transportata viribus 1 sortitudine ausi es cano.

Adcs duin modo hiasque ambas huc e porgi tu, si molliori cerebello forsan nescies nostra rimari, d pal- fato. Anaabo Sodes, a j. Nunquid olim 0rcntissimis illis Fabariae Thermis lauilli unqtiam : forsitan,

Si dij placet, tum intras non iis abditissuDam a uernam ubi Tlaei malis Fons longe evicacissimus MatCt,penetrasti , atque ibidem, aut foris verius una cum caeterissens uis Viris in prae ampla d profunda lacri rarum natatoria balnea illi Intro lilia neu liquam mihi penetraueris sed ex trorsum necessario collui iti cum alijs . Atqui credidistin amplissi mam illam exteriorem bainci pisci I nani

274쪽

uam reti iacre suas in profundissimis Montibus congenitas virtutes ZLΕc To R. Utique mihi illud, dc merito' necessario persuasi, cum beneficia 1 praecellentes balnei operationes non ego solus, verum uni tersi mei mecum collo torcs euentu ipso senserino. D o o R. Amabo te nunquid

rupibus elapsa aquarum piscina

latc dilatatur . Itemque annonio'

i is nudo frigido sub dio dcaetbere

intecta circumnata Annon iratro praegelida montium corpora, quosis rarius breuiori horae morula al- Iucet , caeteroqui summe frigidae, ocprae humida Rupes Annon ingens d gelidus vapor seu nebula infra ex profunda praetercurrentis Tanainnae fossa sursum commeat,ob quakconiunctim rationes praeampla Platissima Thermarum piscina alterari, infirmari desa sua naturali virtute lagratij dimoueri dospoliari nec est

275쪽

nimum comendatio D. Hippolyti Garinonipa rotis debere Z i d cruri in inime eueniat, qui fiet illud, cum Aquae neutiquam sub Dio patentes V apertae sed coopertae Lintectae; nul latenus diuisae dilatatae, verum in suis angustij intra ligneos Canales conclusa in cohibitae foras festinant rapidissina ocursu. I R. Haec quidem palpabilis est demoli stratio id per me nillil sub ambigo , sol una modo ali quidaligneos forsan Aquae ductus in suspicionem ciebunt, si quulem ligna lalapides vehementi discernuntur discrimin . Etenim prorumpens Therma

rum Aqua in piscina super lapideo& petros aliψqui natitat paui

mento.

Di R. lihi heri,ctum obuius ires, quid amabo te in grandi tuo ligneo ascon I, EC TOR. Aliud nihil quam meis ruri frugi secis aquam potandam baiu in attuli.

276쪽

rum quaeso mi homo hau scras kmphamis ages o R. Oppido procul supra viculum Valens ex illa praefritida de rupibus salicia te scatebra . Diae Tm R. Nunc age sis quid factum .' Num mes res tui sitim indesexpleueriat, aut vim soric suam amisi aqua in ligiae fias cone tanto itinere delata dorso imposita aut de si j teste forsan humida '

illi querelam , quani quod insufficiens parcior fuerit, habu crc.., quod in ligi eo vase aliquantillum tepidior cin quam si eandem apud

'scaturigincin bibissent, perceperint. Doc o R. Age enim Aqua in ligneis tepescit vasculis . nonnihil sub calest Eccursabariensis Scatcbra in ligneis infrine atur Trige fiat

canalibus . LECTOR. Hoc ver Verum est .

Porro nos c rudior plebium globo

277쪽

raru comendatis D. .diti a inon . .. 3 numquam tantum dispicimus . Sc lex opulcntis mercatoribu Sin audir- bamus, enim uero cum uec aeque parti

ii nobiseum sapiunt, minas in i Dre

in nobis caeteri ferent . Dic o R. Mi L i singula diduc, desulterius considera eiusmodi Thermissi Scatebrana usu modo, ut manibus contrectas nullam virium suarum perpeti iacturam

seda se ipsa meliorem essici usdemna ad saepe dictas salubres de Untanas liermarum ait jura virtuῖροι, in dubium est, eas lignorum taxus

cui si ci fluxu tantisper quoad aspredincm alpes re ingenium mitigarid emolitii. Velut hic in nostr .ue salis Fonte , quem iusto G crnrinicia milliari ex vallissimis montibu H lam derivant, intueri licet, cuius qua inter defluxum canalium se maiori ex parte sua adhaerente libe-xat agrestior qualitate . Ita quidem Fabariensis Scatebra

278쪽

deinceps aliquanto mitior tenerior humano Iorpori acceptabilior imo filial ilor mecta felicius curabit , quod di experimentum in tempore condoceficie . Quod ad calore in prater iam memoratam spectat demora strationem , doctioribus aliud pro responso affertur argu mentum cisque laei mariam Fontem abricaturigine sua adusque cxtra Rupium Cauernam in sua caliditate potius augeri , quam minui cui denter ex prae structo ostenditur filia damento. Quandoquidem de suus origines is Scatebrae calor haud quaquam illic locorum, ubi Balnei

natatoria possilit verum ut probatum initio multo feruontior maior-uc retro S longinquius coexillat ob Rupium autem Udliditatem quas tanto viarum intrer a alii perlabitur bd hanc cmum accCpta climam ca

loris temperien peruenit quod si adhuc longiori itinere perfrigida

279쪽

Rupirim conameandum esset Fonti, imagis magisve dcvlira, defrigesce-ic Ita prudentiores quique mecum iam subolfaciunt Thermali se

mel Aqua e frigidis illis Rupibus in

ligaveos hosce canales transfusa quam primum c cactionem seu montium frages actionem hoc ipso desinere dcvnatum allatuin coloremi contrario suo stigore iam securum ac velut ab aduersat Io moxque in ligna transmisitim, quae suopte ingelii siccitati ' calori aptius congruunt, sese tueri, forti fiscare de in seipsa intendi additione gradus ad gradu iam. Non secus ac quando sub hyemem rent d obstinato gel viatori quaqua longius prod cunti suus sibi nativus Calor, ob externunt

tui frigus, in manibus, pedibus, vultu

corpore adeo est debilitatus, ut eum velut minit ne amplius persentia: iscum se forsan in sub tepidum receperit hypocaustum, non tantum priori

280쪽

ao G XGII. Fabaris Therm is sti- insensi si uia oliberatur gelu, sed uisit naturae calor longe proditi corpore validior cle intra se in te ljt, acuit, atq; artus ante ab frigore delasiatos plurinnuncalefacita Jacito, quod omnisicia cris calida ligneis clausa, vasculis diutius, quam in caeteris si una perseuerent calorem . QUOasi allubescat, ad usum protio co)cX- pcrire dc infundito binis unde quaque capacitate kamplitudine sumilibus iasis, alteri autem saxeo, alteri

ligneo paris in cnsurae lacrinalem fabariens cm quam , ea deliaque zmbo, donec refrigerentur dimitte Ium Horologioli Viatori consule gnomonem, quanto tardius iii ligneo, quam lapideo vase refrixerit

Aqua . Qui sic in vulgus ae lucinnotuit ad brumalem auram forte succcnsum ignem parcius ardere, lanilioque parcius calefacere, quani

cum quem in aestate aliquando susci