장음표시 사용
11쪽
O. De Conceptu. Hyν VII. Desimilitudine in sexu, O a uenuna serost imperfectior. iis
in D similitudine specisca Er indidi
duassi i lxx D militudine admajores, consanguineos. 136XLD eaus dissimilitudinis aci parentes: ct cur mola ac monstra generentur. 137
m. De femineo conceptur ac quo tempor foetu sentiat, ac movearuri
co an hepar. is XI . De operationibus quibu/ in utιro infans caret, qui seis uritur. ici Quo tempore rationalis animaeorpori infundatur. IXM. Humanam e rationa em me tem mortis expertem ιλ ισ2CApi TALIBRI ARTi. 132. Quid partus , ct cursu mulier imcertum habeat pariendi tempus tac maximos sentiat in partu Gl
V. Quo tempore contingat naturalis parim. Ur - qMo legitima computatiosi ineunda. 376 IV. Varia mensis acceptiones, ut legi:
mum partus te ιιι melius innotesiat: enarratur etiam de eodem
partu Hippocratis sententia. 17'IV. Hippoc de artu hominis sententia
ulterius erucidatur totamque die
rum ac hebdomada um vim in partu astas ac luna allione seudere ostenditur. I in V. Aprologorum arithmeticorum ue de tempore partus opiniones. 38'VLCurseptimestres o limestrin no ra
VLI. De partus exeundi modo, ac debita Rura. ius VIII. Quibus gnis partim cognoscatur coe de lochiorum expurgatiorae. 2O3IT. De lacte, quid illud , generationis
τ. Cur lasti ai dinem natura tribuat: ct an idud per concoctionem i, aliaque Diu digna. ait XL De crassamento. grumfactione, 'cinatione Dictis. 2is XII. Matrem ipsam in autem tacitare convenient simum esse: sin mini is scri post, quali inutrix et genda. M'MIL Parvane. an magna mammaeaa consciendum lac commodiores sint:or antisida nutrices eligenda
12쪽
L1BRO PRIMO. t Quiduamsit facultas formatrix.
An famina in virum verti possit. ii An uterus semen commutarevaleat. is
ut erui sedem mutet, animal it.
pubis ossa inpariu disjuvantur. foetus in utero sudorem emittat' a7
An acetabula reperiantur in humano .utero 'An conceptus felicius contingat lucipi-. ιntibus an desinentibus me uis soLIB. SECUNDO.talidumne semen, an temperatum fia cundius sit ηο- foemi semen habeo. Α, Aufo mineum semen pol om sic . A foemina solam materiam, vir esse
eodem nutriarum 78 Per uteri an per cervicis venas expie
getur menstrum sanguis δsAn calor, sinopiasit causa,curjuniores formi non concipiant a sto menstrua alba contingant virgin bus,si non corruptis. 9JAn viro calidior femina. 9 An si emina absque, aut ante mensium praesentiam coxcipere queat. 93LlB. TE io. Virum vir quam Demina magis in editu oblectetur. Ioa
anam sit causifrilitatis mularum Iob An Venus melancholiciis' salutaris
. . sol re. An semin aiora corpore decidara oeu-l An da nes cum hominibus possint m inam I sanitatim formam accipi l great inc inde concipere. ibid. ut uel An coitusper maleficium post impedi--iotis conplendis misi vim habeant ri6o An ex istis conceptuspost cognosti.
nutrire σgenerare sint duo munia Quanam si causa milii ad nis insexu. vegetauris potentia. εο
13쪽
A . minasii vira imperfectior. Quanam si ut cassimilitudinisspecisi O,stinio uasis Ma Quanam is causa similitudinis ad majores υσAn mulier absque viro molam concipere possit a 2 p urei foetus pluribus membranis
An ad quadragesimum usque diem tota conformatio sit ex semine is e furimna adseu ormationem decem Herum patium ultra masculi tempus requirat. iis An furtus ultimis mcnsibus minus alimenti consumat. 's
Vtrumviseerum prius generetur. ibid. lac fit exsanguine per concoctis papAn unάecimi ac duodecimi mensis pase tussit vitalis orlegitimus. ι7δAn partus, qui decem dies ante non mensem oritur ι vitalis jsa An temporis suppumtis in egris diabis sis facienda tirm planeta foetum in utero gubernent An numeri AEVupputationem temporis
partus e cientiam habeant. I An ante plenilunium geniti temporius maturescant. /9J tu
Virum serum Lectis calidum sit oel frigi m. ror Ansa laad iactis copiam conducans. aio sensit animalia quo in utero est. 16 3Quonam tempore rationatis anima corpori infundatur. 16 An vires O facultates animae reia er idistiκfla.
nem , an per solam coloris mutati nem αια
An Domi dum lac habent , perpeti menstruis careant.s sterileo t. auSerum an possit concrocere. 2I FAn r ationalis anima sit ex traduce. 166 l An iactisgrum ae iis . rigido sat,ibia ιrum animam rationalem esse, O 'A' caseatis 4 calido semper sit. et is ι6 8 talem demonstrari ' sit
tu mulier in partu maximos sustineat dolores 173An nutrix sit admittenda. ti' Par ne mammae , an potius m ne ad
consciendum lac Hi praeferenda. seu mulier habearn ortum parien- l An livida nutrices sint eligenda, ct AO-ὐ tempus. 3 s dumtac. aa
14쪽
A; TORES QUI IN HOC OPERE CIT LAENTI R. QVIVE AD IPSUM ALIQV CONTULERUNT.
Abenetoatalianus Aetius Alexandrinus.
Alexand. Aphrodiscus Alexander Benedictus Alexander Trallianus Albei tua Magnus
Album azarus Alauavius Albucasis Alderetus Albertinus Bontonus
Amatus Lusitanus Ambrosius Paraeus Anaxagoras Antonius Musia Antonius Miraldus And reas Lac una di eas Fernander , a toris pater Andi eas Valcacer
Angelus de Geivasit, Antillus Apollonius Medicu Apuleius
Aristophanis scholiast. rugentei lux Aristoteles
Archelaus Asclepiad sAthamantius Athenagoras
Ausonius Augerius Perrerius Autor libri de fin. media Autor libri demor.mul. Autor libr. cui tit. animal esse quod in ut
Autor lib,de carnib. Autor lib. de spe male Baptista Montanus Baptista Mantuanus
Baia..chiolus Bejaminus Benedi eius tex Cardanus Catullus Caelius Aurelianus
Cleopatra Conciliator Columella Coquilatus Cordarus Culio Medicos Cornelius Celsus Cornelius Agrippa
Chos cor holus Vegat Claristoph de honestis
D. Augustinus Dioeses Diogenes Dinus Florent nus
Dodoneus i Donatus ab Alio mate
Epicu: us Eucharius Rhodios Fallopius
Fernelius Festus Franciscus Roset Fracastorius Calenus Garcias ab Hotto Gai nerus Gai at Bavinia; G tineius
15쪽
Cor eus Matthaeus descadibus Proesus Philosophus Guulo de Gauliaco Martialis Prosper Alpinus Herophilus
Mercurialis Pythagoras Hippocrates Mesues Rodericus de Sorea Hyeronymus Gabucilia Molchio Rondeletius Jacobus Rufus Milesius landus chirurgus Jacobus Silvius Mundinus
Jacobus de Partibus Nicolaus Monardes serapio Jacobus Forolivi ensis
Schenkius Joannes Lebon Nicolaus Florentinus soranus Ephesius Joannes Langius Ocha Doctor, dictus Solinus Joannes Albosius Anglicanus. Solenander Joannes de vigooti basius Sylvaticus
Isaac Ovidius Stephanus Atheniens. . Lactantius Firmianus Palmenides
Eanfrancus Paulus AEgineta Tagaudius Leonus
Palladius Teitullianas Leonardus Fuchsius Petrus Vara Lusitanus
Levinus Lemnius Peterius Thomas a Garbo Leonides Petrus Salius Thomas a Veigal obelius Perseus
Philoxenu Troiula sive Erotis Nanardus . Philo Turinnus Martinus Ahalaia Picus Mirandulanus Varolus
Plato Valerius Maximus M ircus Varro' Plautns Valeriola Marcus Tullius Platerus Valesius de Taranta . Marcus Aurelius Rom. Plinius Vallesius
Imperator. Plutarchus, Verderius Macer
Manlius Porphyrius: Virgilius Marcellus Priscianus Medicus Zirbus.
16쪽
Qui sit semina, quaque ratione a viro
IRAM ET PLANE DII INAM ARTEM m
sapientissima natura excogitavit, ut quoniam possibile mi ε ηπ.non erat, ea quae ex fragili materia venis, arteriis, nervis de parum firma carne animalia composita suerant, corruptilia non essent,atque mortalia; eorum tamen genus
nullum d ficeret; sed in specie servaretur, quod in singularibus non poterat.ldeo concipiendi organa seminisque genitalis, menstrui& lactis proferendi cunctis dedit animantium foeminis, quibus insuper i io effabilem concumbendi appetitum , incredibilemque voluptatem i generavit. ut facto utrinque congressu sibi simile generarenticujus lix sequeretur conceptio, uteri gestatio, partus, ac tandem in lucem Atim uiam editi infamiscducatio. De quibus hie tractationem instituimus, i si ura, eo Ordine, ut prima haes arte quatuor comprehensa libris, quaecunque
17쪽
tet contingunt Deo omnipotente auspice,explicemus : Secunda,quae quatuor ultimis continetur, quos de mulierum morbis , sive praxinnuncupamus,earum aegritudines,tum quae circa praedictas jam oper tiones,& organa foeminis omnibus incommuni contingunt,tum quae ique foeminarum sorti propita existunt, earundemque remedia, de curandi methodum dilucide afferamus: quae certe tractatio sine prima admodum obscura haec vero sine illa propemodum inutilis videretur; utramque simul promiscue conjungere , quod omnes ante nos secerunt legent ibus plane operosum dc consulam. Caeterum quia in qualibet proposita contemplatione Omnis inventionis initium est , anie cognoscere,quid illud sit,de quo quaeritur, ut recte divinus Plato in Alcibiade primo, de cum eodem Galenus mille in locis confirmat , de mulieris acturi natura de morbis,non abs re ab ejus cinentia nobis erit sumendum exordium. Atqui quemadmodum vit in alio, ita ei iam mulier animal est ratione praeditum generans in se ipso. Foeminatum veto aliae viro utuntur,aliae non utuntur. Et quae viro utuntur,aut co ruptae ramum sunt,aut steriles, ut gravidae,aut puerperae, aut lactantes. Quae vero aviti consortio sejunctae vivunt, aut viduae existunt, aut virgines. Porro mulier minus lato patet, quam suemina,quia foena nas humanae speciei dura taxat complectitur, neque has omnes; sed pri. . . prie illas,quae amplius vi ginta non sunt. Unde Cicero objurgantibus '' ' quod sexagenarius jam virginem duxerat,tesponditi, C erit mulist
nira I ε Omnis tamen sc mina a s minis mollitie, sive foetu dicta, in id poti A ru ct simum genita , ut maiculo sociata generet. Matis enim ac foeminaef - conjunctione,quorum ille principium essectivum .& generationis oti-
. . , ὸ gmen' primam,hac vexo materiam, instrumenta,& concipiendi orgatis risii. . na iubministraret, ad procreationem opus esse latiis me probat Ari-3. Lb. c. a. stoteles, in opere de generatione animalium. Et adeo notum est, ut non solum in animantibus, velum etiam in omnibus aliis rebus natura
constantibus, facile possit facta inductione comprobati. Sic Philosophi duobus elementis activam re quasi masculam vim concedunt sduobus aliis passivam de socii meam ic Astrologi ex signis masculina alia, alia muliebria constituunt; Et Cha mici in metallorum genere ' p utrumque sexum agnoscunt ; Ipsum vero Aristotelem, qui primo dogenerat . animal. 2. marem a formina in plantis non separari scripserit,
Di scotides, Theophrastus, Plinius acie qui rei heibariae scriptores,
18쪽
sedulique naturae contemplatores plane convincunt; rt ipsa sensuit trifides, quae una omnium auctoritates ta rationes evertere potis est. Siquidem alias masculorum more videmus crispas, hirsutas, densores detortuosiores : alias perinde ac fi minas molliores & enodes quae steriles sunt,si longis intervallis dissitae fiat; facundiores, quo propius phi ἰη masculis implantantur: sic Philostratus, Plinius , Theophrastus de inulti alii referunt palmam sceminam atque marem ita se diligere , ut nisi prope seramur,&sese contingant, emacientur prorsus de conta' Tho . . bescant. Haec certe species quaedam est thalami de matrimonii,sub qua, di .a ι dicente Palladio , felicior crescit utrisque decor; neque ab hac veris sima sententia plane diversus suille videtur ipsemet Aristoteles i. Cap. degener. animal. ubi similitudinem proportionemque quandam sexus in plantis etiam reperiri apertissime concludit. Qu; e non sine ratione interior plantatum pars, quae a nonnullis cor, aut medulla dicitur. ab aliis matrix nuncupatur. Et concipere dicuntur arbores, cum humore turgent, parturire cum germinant,pariuntque cum florent, flosque ruptis constat utriculis, sed & educatio etiam in fructu est. Quae cum ita sint, animalia tamen longe praestantiori evidelitiorique ratione sexibus seiuncta esse constat, ct praesertim mulierem a viro, quae,ut dictum est, istius potissmum opeiis causa , a primis statim mundi exordiis, consilio ineffabili & inaestimabili providentia a Deo creatore fuit illi debita, ut Veneris illecebris excitatus conjunctionis appetitu teneretur, procreandi causa, ne cum vitae tempore dimitteretur commemoratio nominis sui, sed ad omnem posteritatem prolis propaga, Qui irione deveniret. Quia enim ipse generationi aptus erat, neque tamen aper se solus huic operi perficiundosum ciebat ; ideo commodo indi. guit adiutorio, quale erat scemina, quae materiam segetemque in pro- creatione subministraret, concipiendique ac foetus nutriendi organa habe et, quibus a masculo dissideret. Quae quidem organa uteri iunc& mammae; quorum anatomen presso contractoque stylo enarrate operae precium erit, deinde ad reliqua servata serie procedemus :Sed ante omnia Dei immortalis auxilium imploramusia quo rerum omnium capienda primordia sunt.
19쪽
. oz NATURA MULIERUM. Uteri ratio Ous figura.magnitudo.
C A P. II UTςt m, qui Graecis μητρα dc Latinis matrix, quasi
mnium mater, vulva, mulierum loci, & utriculus nuncupatur, partem definimiis organicam, in qua semen concipitur, scelus sermatur,augetur dc nutritur. Medici quicunque ejus fabricam ena rarunt, oportune in fundum de collum, sive cei vicem dissecant. Situs
est supra os pubis,sic, ut ipsius cervix a mulieris pudendo sursum,ue sus posterioteip ipsius ossis, de vesicae regionem, ac secundum recti intestini anteriora in Peritionei cavitatem ascendat; donec fere e directo sedis pertingat , qua rectorum ab dominis musculorum initia a pubis ossibus exoriuntur illic namque uteri cervix in fundum desinit, qui in abdomine consistit,inter vesicam de rectum intestinum. Hinc obseter insolentissimi hominis vilem de abjectam conditionem aestimare licet, ex fragili ac peritura materia inter excrementa nati, de in te ram ac cinerem re luendi, ut cum Plinio lamentari liceat : Heu δε- mentiam ab his initiis aestimantiurn a Vrebiam segenitos. Hic tamen situs peroportunus fuit,utpote valde amplus; de a facie nobilissi- ma rationis arce,longe dissitus; deinde ibi osti nulla, quo minus uterus distendi queat, atque ipsi patituro exitus ad inferiora dc versus crura rosacilis est,tandemque uterus ibi anteriori parte ab Oisse pubis ; post riori ab osse sacro : a lateribus ab ossibus ilium, tanquam tutissimis vallis circundatur. Praegnantibus non exacte mediam partem occupat, sed in dextrum aut sinistrum vergit, quod etsi aliquando foetuum
sexus ratione fiat: non tamen perpetuo est. ut infra constabit. Figu-
ra illi rotunda nisi quod ad cervicem paulo sit longior, majusculo pyro similis,aut nonnihil compresse cucurbitulae , dc si apices, quae cornua vocant, excipias,ipsam vesicam refert: uteri enim fundus ab ansulis seu cornibus deorsum recta sensim arctior redditus , ad ipsiuscet vicis originem sertur, ita ut cervice instar meatus cujusdam longa ectereti,totus interim standus non multo fiat longior, quam est latus, sociaturque figuram rotundae proximam , qua dc capacior redditur, dc injuriis minus obnoxius. Magnitudo ejus non aequalis existit in omnibus multo siquidem minor illius,quae pererit, quam P gnantis, as
20쪽
ej s vero quae nunquam peperit,multo minor, luemadmodum & a. huc minor earum, quae nondum Veneri indulsere ; aetatum etiam ratione non parum evariat, qui petis,quae adhuc augentur , vesicae sunt matricibus majores , perfectis matrices vesicas superant. Sunt qui mediocri utero secundum longitudinem a loco, in quem incumbit ad extremum pudendi finem, undecim distiorum intervallum ti ibuant, alii assirmant tres vel quatuor transversos digitos non excedere, neque mulio majorem esse, quam ut manu comprehendi queat. Virique vero similia adstruunt,modo illi intelligantur de utero, cum ipsius cervix inio Anatome manu attollitur, aut in coitu ad renis titillationem,ingest tione,& partu ad scelus formam extenditur ; Hi vero de eodem cum cervix complexa rugosaque connivet, fundusque in se collapsus conciadi: breviter non minus disticulter cervicis uteri, quam penis cuju instat vagina est longitudo, latitudove exacte descr: bi Potest; fundus vero pro contentae tu illo geniturae, aut sortus quantitate evariat; atque ita quamvis in altitudine recti intestini vesicae terminis cui dixi cir cumsci ibatur: mediocris tamen tenuia intestina nonnunquam pertingit, maximus qualis praegnantium, etiam imum ventrem replet. In latitudine etiam dispar,ut plui imum tamen in non praegnantibus duos o transversos digitos patum excedit: Mirum dictu, cum receptaculum sit,in quo infans procreatur,quodque adeo, dum mulier uterum gerit, ampliatur, ut apicibus suis seu cornibus ad utraque ilia porrigatur;cum praesertim ipsius substantia, quantumcunque manibus & vi distendar, nec dilatetur, nec nisi naturae viribus cedat,contia quam de cervice diactum est,quae rugosa cum sit, levissimo diducitur conatu. t dii t
CAP. III. POxto uteri, & prasenim fundi ipsus substantia nervea membraneaque est,&crassa admodum; externa superficie levis, madens& aequalis. non tamen adam uilina candicans, sed carneum quid praeses etens , hanc aliqui iunicam internam & ipsius uteri propriam appellant,ad differentiam alterius triplo tenuioris, qua superinlegitur, quaeque a peritonei portionibus utrinque lateribus uteri adnatis utero obducitur,eumque nonnihil retinet : Hinc inter anatomes scriptores