장음표시 사용
11쪽
tum Consul quarto Dictaturae anno Dictaturam enim perpe tuam , item i: Consulatum per decennium acceperat) in Huspania Pompeij libemos periculosissima omnium pugna deui cit: quintum ac nouissimum durit triumphum. in quo illud sciendum, quinque eius triumphos diuerso quenque finite apparatu, & instrumento. Ingentia iterum tunc dedit militibus congiaria, plebi spectacula: conuiuia celebrauit: cpulum p buit: gladiatorium insilper, nauale certamen, ac venationes addidit. Ad rempublicam deinde conuersus, Vctera multa correxit, noua limstituit: ordinationem anni ad cursum Solis redegit: civium Ro- I omanorum censum egit: Senatum,bellis ciuilibus exhaustum, suppleuit: panicios allegit: Praetorum, Aedilium, inaestorum, mi- rumq; magistratuum numerum ampliauit: vestium, ac vitriis D iξω-. n.. sitInptu nimios lege coercuit: auri ne quis,vel argeti ultra drach Denarii . . naas xxv. M. possideret,legerenouata,interdixit : poenas facino rum auxit: paegrinarii mercium in noria instituit. Fusio Caleiau 'λά- P. tinio COS.anno Vrb. DCCVI.Cleopatia regio comitatu Gentei , qui urbem ingressa: lecticaru usus,item purpurearu vcstium,quae connetam rediai chyliatae dicebatur, & margaritaru interdiditas est ijs,quae nec via Sus lib. s.foii- omnibus, per certos tantum dies, concessus. Medicos, ac li- Nora Liuii .ee beralium artium prosesseres, plurimas etiam urbes iure ciuit
. arc . - tis donauit. Pictorum, sculptorum, caelatorum opera, tum gemmas, ac margaritas maximis pretijs comparauit, cademq; tib ficti, quo 'ne ratissime donauit,ut Serilitiae Bruti matri,quam ad senectutem di- lexit, margaritam sexagie s H-s emptam, idest scutatis, ut nunc ἡ ': a b I loquimur, aureis centum octoginta millibus. Haec etiam de ordia eat iis. ali. nanda, instruenda, amplianda j; urbe meditatus erat: Marti templum magnificentissime extruere: cx immensa legum copia, OPtimas quasque, & necessarias conferre in libros: bibliothecas 3o Graecas, & Latinas, quam maximas posset, publicare: Dacos, rui se in Pontum & in Thraciam cssuderant, coercere: mOX Pa iis,si pe in Syriam finitimasq; Romani imperij prouincias inumpentibus, caede etiam M.Crassi, & Romanarum legionum insi, lenter
12쪽
lanter gloriantibus, recuperandi militaria signa, PCranamiosa, cupiditate adductus, inferre bellum: medio expeditionis tempore Corinithiacum per dere Isthmum: viam munire a mari se-- ero per Apennini dorsim ad Tiberim usque: emittere Fucinum acum: Pontinas post haec, Setinas j; effundere paludes, ut campum aperiret, compluribusq; mortalium millibus opem, atque subsidium afferret: Anienem ac Tiberim fluvios, ne in posterum urbem inundarent, statim ex urbe profunda exceptos fossa, &ad Circeios usq; traduetos, Terracinae immittere mari. proximo Io etiam Romae mari aggeris firmissimi claustra opponere, cum tam ca& malefida nauibus sima ex Hostiensi littore excidisse, pomtusq; & tanta dignas nauigatione stationes extruere cogitabata quae tam praeclara, tam urbi Romae, Italiae, orbi terrarum comis mota, n ora omnino, quam quae antea praestiterat, quae immortali digia ima pnrcomo omnes iudicant, illata ei a familia rissimis amicis mors, ne perficeret, effecit. Uxores quatuor habuit, Cossiitiam, diuitem admodum , p textato desponsatam, ouam, Unos natus x v I r. dimisit: Corneliam, Cinnae quater
Consulis filiam, ex qua Iuliam filiam suscepit, mirum in modum Io amauit, mortuam pro Rostris de more laua luit. Pompeiam, Pompeij filiam, L.Syllae neptem, repudiauit; quod eam adest rium cum P. Clodio in templo Bonae Deae commisisse suspicare tur. Calpurnia, larisqnis filia, ei superstes fuit. Eunoem, siue Euriem, Mauram, Bogudis, regis Mauritaniae, uxorem, dii xit, sed ardentissime Cleopatram, ex qua etiam Caesarionem sua scepit filium, quem Augustiis postea, capta Aegypto, necari iusisse, cum unum oportere esse Caesarem diceret. Ad libidinem ita pronus filii, ut illustrioribus feminis Romanis minime peperce rit: siquidem in suis monumentis plerique tradidere, coriarptas 3o abeo Postumiam Ser. Sulpicij, celeberrimi iurisconsulti, o rem; Lolliam, AGabini j; Tertullam, M. Crassi; Muciam, Cn. Pompeij: praecipue Seruiliam, M. Briui matrem, dilexit, eiusl; filiam Tertiam, C. Caslij, qui eum percussit, Incorem. Cibi potusq; parcissimus. Rapinarum, ac lacrilegiorum per prouincias,
13쪽
& Italiam, etiam in urbe, infamia notatus est. Complurima scripsit, e quibus nihil ad nos peruenit, piner quasdam epist Ias familiares ad Ciceronem, & belli Gallici, ac ciuilis contra
Pompeium Commentaria, inter bellorum occupationes ita luculenter , & omate conscripta, ut eum non eloquentia minus,
quam militari virtute, valume constet:& Cicero, princeps in eloquentia, in eo libro, quem de claris Oratoribus composilit, dubitare se ostendit, cui nam e summis oratoribus Caesar aeberet cedere. Rhodi enim ab Apollonio Molone, clarissimo dicendi magistro, una edocti fuerant: & aliquandiu facultatem orat riam in soro eximia ingenij fama exercuit. Fuisse traditur excelsa
statura, colore candido, teretibus membris, ore paulo pleniore, nigris vegetisq; oculis, voetice caluo,&ob id laurea, a Senatu decreta, libenter velato, valetudine prospera; capitis dolore v xabatur : nouissima aetate repente animo linqui, atque etiam persemnum exterreri selebat. Dis comitiali morbo correptus: exercitatione semina corporis , crimiaq; in vii tu continentia liberatus est. Circa corporis curam morosior: armorum, & equitandi peritissimus, laborum patiens, cautus, audax in primis, inconficiendis rebus strenuus, in expeditionibus cunctis non tam fomtunae munere, quam sita Virilite, ac vigilantia, omnium felicissumus. Equo insigni, pedes prope humanos habente, utebatur. Prodigia contempsit, vel etiam ad latioris euentus significati nem ingeniose detorsit: ut cum, initio belli Africani, prolapsiis in terram, Teneo te, inquit, Africa, videlicet victoriarum omen non aliunde, quam a virtute, petens. In opprimendis seditionubiis militaribus seuerus, constans, moderatus, in ulciscendo lenissimus suit, ut nihil obliuisceretur magis, quam iniurias r in militibus incitandis vehemens, idemq; comes in laboribus,& periculis: in amicos, & bene meritos facilis, indulgens, liberalis: Ioin parentes, & proximos, atque, quod mirum videatur, inimucos etiam insigni pietate fuit: sed una maxime ex omnibus eius virtutibus clementia enituit: victis enim Pompeij liberis in Hispania, reuersiis in vibem, cunctos Omnino, qui aduersus cum ar
14쪽
im tulerant, 'Pouit : multos etiam magistratibus honestauit. quod j; iniquissimum, maximeq; miserandum fuit, clementia mortem ei peperit; cum percustarum duces fuerint, quibus ille
victis vitam concesserat, M. Brutus, & QCassius,Praetores etiam ab eo creati. Atque hic tamen, diuinus plane vir, nisi tot vini
tes viiijs quibusdam inquinasset, conspiratione in eum ob inutidiam gloriae facta per sexaginta ciues, GCassio, & MBruto,Se uiliar, eius amicae, filio, & Decimo I to Albino principibus, in Pompeij Curia, & ante illius statuam Idibus Mansis, spectanter o Senatu, ipse quinctum, & M. Antonio Cos. anno urbis DCC I x. tribus & viginti vitulneribus confossus est, anno aetatis suae quinquagesimo sexto, Dietaturae vero quincto, C. Oetauio, seroris uiae Iuliae nepote, herede relicto, & in familiam nomenq; ad piato . Fuerat coniuratis animus, corpus occisi in Tiberim trahere , bona publicare, acta rescindere: quae fieri in tyrannos legesiuiant. sed metu M. Antonii Consulis, &Magistri equitum M. Aemili j Lepidi, destiterunt. Illud facinus primo neque grauiter
Populus tulit, neque laetum laetatus est . quare Senatus de conculiatione percusserum, & Caesarianorum censuit, Caesari mortuo et o diuinos honores, Antonio Consille hortante, decreuit. Funus in Campo Martio insigni pompa celebratum: rogus iuxta Iuliae filiae tumulum extruetiis: pro Rostris aurata aedes ad simillacrum templi Veneris Genetricis collocata, intra quam lectius eburn iis , auro ac purpura stratus, & ad caput trophaeum cum veste, in qua fuerat occisus. idq; Cosulis Antonij astuto consilio,vi eo aspectu iram Populi aduersiis C saris percustares commoueret: luctu publico, seminis honoribus, corpus combustum est. Columna
deinde, quam mox Dolabella Consul euenit, ad viginti pedum
lapidis Numidici in foro erectit, sic inscripta: PARENTI PA-3o T Ri Az, ad quam diu sacrificatum, vota luscepta,nomine CH ris ad iusiurandum adiuncto: multa praeterea ad cius honorem decreta; quae sitis locis in nostris Commentarijs cxponentur.
Magnus intersecti Caesaris Genius omnes cius Parici tu particupes vltor inscitari visita est. neque enim percussorum qiusquam,
15쪽
nisi violenta morte,intersit: & quasi senen quodam eius singuli,& cinis inter ciues sparsum, ea peperit bella, quae non modo cu uibus luiniosa, verum orbi quoque terrarum uniuerse funesta, calaniitosa j; fuerunt. Is tamen consecutus eXitus est, ut adopi . tus ab eo, & in filij locum ascitus, deuictis & paternis, & sitis ii stibus, Romanum imperium tranquilla pace, maxime j; luturna possiderit, diuinisq; post obitum honoribus , aeque ac pater eius, consensu omium maximo sit esse .