Regni Hungarici historia, per Nicolaum Isthuanffium Pannonium, ejusdem regni propalatinum, libris 34 exacte descripta

발행: 1685년

분량: 651페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

21쪽

giseis ini . caesii tune iei pecuniar ae

egentissimia, vehementer et attollicitus, unde illis,qui in ossicio petitiani erant, militibus stipendia pei bluenda essent,verebaturque ne illi. errain concitata seditione importune dilab lentur. Igitui lagoque ecclesias ad Sigismon- Episeopum huntios minere placuit, qui muti a s viginta millia aureolum ab eo peterem Erat is o fini, Einesti e sue a oriundi,

Hamponetra appellabant, O que paucos ante annos vita si ustiis erat, ingentemque auri a que argenti vim a patre iesi iam , ae e saetis

trema neces tate circumvento deesse nollet. velum Sigi mundus ne patria sua .aemovit Nius amulo atque hosti pecuniam. nervos rerum selendatum iii 'peditate videretur . eaque re

non famae tum , sed& salutis ae fortunarum disci inieri si ibi ret, se apud Maximilianum accomoda: ismis,quit,' potuit verbis excusavit. rt exo- itaque hice ieiuna citiscultatibus prestus, R ult ii ii, belli viendi cogitationes Omittere

B- coasti ,Viennam,unde venerat, repetendam,r a xς ieducendaque eastia deerevit, alido relicto Al- ς' bae praesidio ) paululumque progressias are su mulio in si,quae vasenum appellitur, edi tib

π ne te missis aliquot cohortibus Germanici, iupotestatem redegit Ex sue vis autem revinfle-lici, piaitibus,qui seditione facta eastii, se in

vito exae terant, quos aut in itinere assequutus

est aut demum vientiae dep. ehendit, ad proximas salices laqueo susipendi iuss4t . praesectis ductoribuique ordinum, ut altius penderent, proceriores deligens,aut aliis supplkiorum genetibus neeavit. Demum dimissi, ad hiberna militibus Comitia Aligustim Vindeli tum GemGoiae principibus caeteris alie ordinibus indixit, in quibus pecuniam. N eo pia, ab iis posta vi:, quibus Regnum Ungariae occupatum Austii a propinquae annecteretia Sed cum principes negarent te contra Uladis Ilum,tan quam regem no hemiae.& septemviratus. Ele ootisque Romani impetii officio. & dignitate ungentem arma sumpturos, incepto destitit; nec milito post ad amplectendas pacis condi tiones anirntini adiecit, quas aurea respuerat; quanquam ut hoc eius propositim quam oc- eultilli uni aliquandiu haboretur, magnopere vellet. Sed tandem cum ex comitiis Augustanis

viriti.&desdeiiiiiii impos iecit itet,proceribus

Ungatisquibi: aam Milos ad euin tiansisse re tulimus. 4e non alienam a pace, de concordia mentem petere siectem patefecit,si ea bonis,&ab aequitate non alienis conditionibu transigi posset: utque id in. quo, io pallibus Cladisia iamicos habetent, ligniscare possent, potest tem iacit. lntei eaUladi, laus ubi quae Caesar agebat,ex

certis nutili saccepit.simulque de peliculoAlbanorum certior redditus est , minime rebussset, dissis iis omissa in praesen Cas viae liberandae cogitatione, omnino reveni . & Albanis opem serie decrevit, ae . vestigio cohortes nigras Danubium transire iussit. Vetum quum eodem tempore,& circumvallatae urbis,de cala

risit is Rur

taedireptaeque famam audiu set, milites. qui

Danubium traiecerant, mox redire, ac castra Cassoriam vel fias promoveti iussit, ut Alberiti si alii bellum denuo leparantieeeurreret .re Albana ad reditum illine ilium dilata. Corvinum

autem cum ornatisi mi, copiis Comaronio ubitum habitabat. adventantem laeto vultu excepit , convivioque adhibuit. Proglectus deinde haud cunctanter primo Hamaniam oppidum, dein Agriam pervenit: atque iis in locis nihil moratus Cassovia appropinquavit, eo animo atque consito ut cum Albeito fratre. ii ille in aciem prosiret ibi tunam belli expertietur ;quum in castris haberet amplius Xulu. millia

aimatotum, praeter illos qui in die, e variis 3 cis certo expectabatitur. Circumsederat iam rartari complutes Aies Callouiam Albe inu, admori in

que tormenti, mania conquassaverat : atque rica ruinterea initIs per omne ii regionem expedi. Hlli νι- tioribus equitibus .iinprimis vero Taitatis,uil- c oro las praedati,&uiere,fruges meastra convehere; suae convehi atque asportari Nequirent , corrumpere quum Iladi laum iratiem adventare que de

didietisset, decrevit sub ipsis Cassoviae minibus populam

quam primum manus con rete. Habebat in tur. Castris praeter Polonorum tumias haud aspersenandas , non parvam scytharum seu Ta tarorum manum , in quorum virtute , dc

agilitate plurimum conlidebat. Nihil vilius . & contemptius Tartaris p imo aspecta potest esse; equis enim utuntur eontemnendae statutae Eegeneribus,& sttigosis, elique ut plurimum castratis, sta das, quibus pedes equum ascensiuit induunt Agmos; si aena E su-nibus cannabinis , emerumque apparatimi

omnem abiectissimum habent pauei, qui ditiores sint exceptis;nis quia iacula, &iagittas

adversi aeque ae aversi, & fugientes, at ei bus eo eis peritissime contorquent, de ad subit alas pugnas ac populo rados agros,inquietandaque ae lacestenda hostium eas ita quam aptissimi habentur. Adventante propria Uladi,tio Alberitia ad tuendam Domini, sui famam pertinete ratus est, si ipse quoque circumvallata vibi mae nia relinqueret,ae patentibus in campis pugnae ipotestatem offeriet. Igitur omissa obsidione eo νωλtibi Uladi, ut Ostia collocata erant, cum exercitu prosectus , tanta propinquitate sua east a hostilibus contulit. ut equorem hinnitu, , ae δε ιιr iis militum clamor,ipseque castrens, fremittis A cile exaudirentur; principes tamen & ducet, scique ad prius quam ad arma concurretetur . frui ibit, narium tam pie, aliam prudenter admon ti, sua irent, actingimul ii mutuae eorum lites , & dicordia eretia Martis aleam, quae anceps pletumque, &lu- bliea esse solet, componi transigique possent. Experiri non si avarentur. Sed dum de iis consultant, ac deliberant, & legati ultro citroque commeant, Albertoque iubente , tormenta .

vinei, & aggeribus, ut eastris piassio ellent, extrahuntur ex altera pane istu te explicati D, E Loidinibus, erectitque signis utrinque acie mia a ticus nutioribus praeliis,&emissis tormentorum pi- ρή li, seriei, inter bina castia certabatur. Id con- s ι,eri spirati E manibus ac templiniam turribus sui in praesidio Castaviae erant , animadverterunt fisa ha polonos tormentorum atque aggerum custo- stii. ,-diae exiguum militum numerii reliquii . itaq; -hia ruali facta mora,glu densato eri en at, uia inpiant

22쪽

Historiarum I iber I.

gnum atque eruentum certamen edidistent, omnibus tot mentis imioribus,qua iliti te erant, puncto temporis potiti sunt. Memora, ignea sutiam quadrangulares turres . numero di de cim. quas Poloni maenioliam fele altitudinem aquantes e materia,& cespite et erant, ado

ti . eadem celei itate expugnarunt, iniectoque pulsere sta hut .suem hosti ademetant, succenderit , incolume que in urbem reverte-

υα iis, quoque tempore. inter duo castrari. , a iratus equo vectust garon soliis nitim, o , ἡ ii quis inter eos haberetur, ad singulare certa. - men identidem magno clamore piravocabat. Hi Contra hunc Demetrius Initius. Matthiae Re milia gis alumnus .muJtisque editis sicinoribus et

.. uiuum piase bas , si1mma alae litate irisia , es. tum prodi'; Tartarumque hastaequo de

riarii. xvi banam celerrime consecit,victoique tediensa suis magna congratulatione exceptus est His in hune modum administratis, Albertus

sve metu adveni pialii pei liii: . seu potius

certae paci concordiaeque consilia dubio bello praeserens,literas ad staticin seripsit, eatque ia-gittae alligata, in Uladistat castra iaculandas misit, quibus se pacem miram , &honestam non abnuete significabat, colloquiumque a fratre petebat. Quod quidem ab Uladisi ,apud. quem nihil prius, potiusque pace . & quiete

erat,multis de causis facile impetravit quammaa praecipua erat, quod asiperrima.& rigidissima hieme . quantam non ulla hominum aetas, meminerat,domum properaret, ut A bae tecuperandae consilia susciperet.cuius paludes, sessaeque frigoris vi concrotae , etiam cui ivlibus tormentis quantumvis immani pondere iusti. nendis iacilem viam praberent. igitur extensis in eum finem inter duo castra tabernaculis,

Albertus in equum sublatus , ad Uladi statim

prior venit Disceptavere diu si alias de mutuis dissidiis, nemine praeter vadentinum Episcopum vat inensem adhibito arbitro; quum alter adepta Ungariae corona, legitimum se Regem creatum elle diceret; ille tibi quoque istarum regnum esse, sed ab iisdem qui detulerant , perfidiota praevaricatione intelvetium quereretur; euius iura non prosequi degeneris animi esse iudieatet: nec tamen 1rma se suille resumpturum. si stater eonditionibus , quas in , agropestano pepigisset,stare voluisset. Demum post multas contentiones ad priora pacta spon- - tionesque ab ambobus recuistim est, eisque denuo confirmatis pax coaluiti nimiium ut in si-

, pyrincipatus Clogovia,cum certis ditioni- . dii; bu & oppidis Alberto cederet, don. e &ipse, sis i*π earetur,&Uladis lao fratri tam huius sae ih. . deris,quam principatus iure obsequium esten telae pixstaret. Adiectum vero ut Albello quotannis ilia millia aureorum nummum pende

rentur;missusque e vestigio Ioannes Sullenburgus, hemicusCancellarius, cum aliquot l-

legis, a quibus AlbertcGlo civia.& alia opp7sas ne mora coos gnarentur. Interea autem , nec

pi omissa prassaien Loppida satosum, Eperi. essium 5 Sibmium,quod minus dicitur Alber ii in potestite essent. Multi tamen fuere ex principibus.&ducibus, qui hane pacem non fore dii turnam praesagirent , quae Casmiro, amboliam patre inc6n ulto, nec Mite probatum,conclusa ictaque esset. ein Uladi laosso occulti, d ausis insensum ite nossent; isaiit eo tempore longi sitio teriarum dissitus abeiat in Lithuania , cum Russi iuu principii , eo diis demibus bello contra- Dii emptum hoc modo fuit colloquium, paceque ut di mAs iii ata.'Indis lausCaso-

viam ingre ius est. ae Cives simul. & pias diarios ob servatam fidem multis vel bis collauda- vit,ac novis in mimitatibus muneribilique do- arato ut etiam in posteriim in ossici pei mane rent benigno seimone admonuit,rtatisque ist- hie eompositis, Budam versiis iter intendit. in itinere autem Bohemolum teu Nigiorum c pias in agris inter Agrian Vaciam iucunda amaenitate.& seitilitate omnium pulcherrimisiti stativi, teliquit 1 ita ut brevi se eos in castia dedinurum,stipendiaque debita persoluturum polliceretur. Cum Budam venisset. Beati ix regina inqui- MI 'asto atque importuno animo morae impatiens, rimi. iterum maxime urgere caepit ut quum sat emo lusin. bello finem imposuisset. promissas nuptias ac- domum celerat et, ne ipsa spe votoque frustrata ad res rere novandas animum adiicere compelleretur Eos,mu nuntio acrius quam quisquam putaret Ula- in diuelaum mente perculsum fetunt; usque adeo te petaut privatum eundiolorem, liberata Cassoviae. Di. ur&pici, cum si atre initae laetitia lenire nequi- premis

verit.Coacto itaqueSenatu .collatisque ea de te si M.

consilii ,Strigonium, ubi illa morabatur, c n ρ: istendit; eamque magnifice consolatus ostendit stam nondum pacem pallam esse , quum Albana primum

urbs, Budae tam vicina, tum arces complures ric reruinter flumina Savum. & Dcavum stae ab hoste

Germano teneanturetpraeterea certis is nuntii, Turcarum princeps Baiacetes ii raraeia-

bilibus copiis ad obsidendam N dotalbam venturus dicavit e intestitia insuper bella timeri; aequum igitur esse. ut publica vota, di consilia privatis anteponat,& nuptialtim diem . patienti animo expectandam putet: se pacatis&in tranquillo positis rebus omnem satiatum operam,ut reginam neque studii,amorisque e ga eum iu nec huius quantaecunque morae pa- niteat. Ea verba non sine profunda dissimulatione prolata, stirantem matricis manum ut cunque placavere: tua quum Uladis lao matumni felicemque reditum precata esset, ae in

gnificis eum muneribus ex tuis . post tridui moram dimisit . atque ipse viaegradum . ae deinde Budam reversus est

23쪽

PANNONII .HISTORIARUM

DE REBUS HUNC ARICIS

D, i Cano, iensem pii amas verio eventu ab Albertoptignatiam . pacemque inde subsequitiam, bellum quidem Polonicum iii praeientia se .mma, sed minime in fimi. itim sub ati in multis videbatur quod Civitates A lbei tot adita, Potin tum militum opera citillo literitur, qui ut pluit inum conti meliosi ac iiii lantes raptu vivere. necfacem cum vicinis pati coriii villent, de Alberium a Casmiro patie instigati moecas iis, b l li instaurandi quaerere haud obscviis argumentis comperissent. Qua tametii Eladi s uim quoque non lateba it. patentis tamen at- sue frate is ad ei sum se consiliis nonnihil concii .eiidiam , tem iique cedendum putabat, sonec bellum , qu Albu iecuperandae causa contra Maximilianum suscipeie in animo habebat commodius in seire gerereque pollet. A gre enim serebat assiluas Germano

rum ei ruptiones,quarum incommoda.&detti

menta onines populi, qui Albana Pudensque viae imminent tot sque Sinaisiensis ager, tim: ili & generoso uino celebris, gravisti me patiebamia ': &ipsi hostes non ita peidem Albae i. si . Pacium oppiJum ad ripam Danubii di itim diripue iant : & ex improviso capta arce Oia, Nicolaum Hedet varium nobilem sivi temque , itum, una cum filio adolescet ite castum abduxeiam: atque ut in proposito petii. iteret, n partim cotist abatur tum absentiam i, in liani Catiatis,qui Belgicis tumultibus, , dissu eomptilitas, summa adhibita celeii tale i ii, ut iam , vicinatque provincias

cootem ille iii anciaoatur 'Addebatque animos

ia victoli noti ita piissem a sitiis circa Albam de Celmatiis pasta, veluti omine totius illi eli-ccere visici eius . Namqtium Miloue elinusus. equitum levi, armatulae ductor ibit mus,na i tione Thris,aut ut nune loquunturi ascianus. aeualem in si avereati, in natis magnam p pii lanium Iei notum manum inci sient, A ibi pituit uti pulveiem , ac sta timorum at dentes sunt sos, quo tot genere Cermani valebant .a sui & subitu, imbet extinxisset,lio

fle, victi terga dederant ; pauetis inique suta alutem ut pii .exteti ad unum caesi aut capti

omnes, telii Dis, qui dormi erant, do metuo fitere,ut pci ea cautius .rariusque excutierent.

scith. nuda: igitur nondum exacta, bivii h itiis se ob invii tu in rigorem.&ait,etita tem ibano bello gerendo aptissimos esjecen-ha .5 mat, primum omnium curata re pectiniaria,

hia. in cuius inopia vehementis vi , M. Boliemi ii ςi , Nigri que cohortibus sipendium petiolia

i r vit,ac stephanum Bathoestini, traditu ei totius exercitus iniperio. tormentisque ac omni e silens apparatu.Albam verius contendere, ut

Lemque arcta obsidione elicumvallate ussit: is is ur, suem ad comparandas ex inseriote Pannonia copias miserat, ut adventum sui ini adductis copiis maturaret . perici ipsi.

Aliis quoque ducibus. & tribunis in mandatis

dedit .ut quilibet coacti, militum quantia malo ii post et numero . in castra Albam line mora adventarent: quo etiam ipse non multo post cum

pia limis , & stipendio conducti, levioris apparatus equitibus venturus esset. Bathoi ius nuda prosectus. exercitu ad oppidum Bantiliadam convenire iusso, eique unius diei quiete conctim,instare iis agminibus, ac signis de ni re explicatis .iuidui ipatio Albam pervonit ac ab ea palle, a Bulam spectat, idoneo in loco inter palude, cons it : eademque nocte ne opera ex urbe tormentis peti pollent,vineas aggeres militum opera & agricolarum labore iniere capit; 'uibus brevi ad finem perductis.tormenta maiora in iis apte colloca it, eis quemurus concuti impetravit. Munitiones e iam seu turies e mare quadrangulares , ne- cellatiis in locis praealtas. terra ingesta i sitiquectet 1ndulta .et erat . quales a Poloni Casi viam itiito conatu oppugnantibus institutas isse tetulimus,aedi quibus omnis Cei manis in muro consistendi , teque defendendi facinias ei ipiebatur Jam inania ab una parte tormentis peliorata, late hiatum dederant, quum Quini-sus,quem Rex Bathotio collegam, ipsi ci petente , dederat, cum quinque millibus sol Oissmotum vectianoraim in castia venit rquum ex itinere ad Sigismundum Episcopuni inque ecclesiensem in ossicio. uti Rex. &nonnulli proceres rebantur, vacillantem. iiii lui egi, ivetiisset 3 Sed Quintilius de eius con- ntia , & sae locupletistimum se testena undecunque pinsessus , eum apod Regem omni concepta sit spieione liberavit. Triduo ante . Qui ilia adventum rex ipse Batholium subsequutus riuiniis castris Albam pervenerat; c ab altera oppidi parte,quae ad portammeonianam pertinet castra fixerat,non procul ab eualude. cui solio nomen est,ut propinquiore aquatione uteretur: eo multiato ordine, ut Bathoii is, de Quinisus ab una parte, ac Rex adstephanus polianus, qui cum tribus millibus mili timur utque ordinis biduo post legem advenerat, ab altera oppugnationi ui bis singulari cuia,&industria incunibendum sibi proponerent Cermani intelea, 'ui in oppido erant, inciedibilistidio de diligentia propugnare hostium cons-lia senitati, iisque occuliere, & inania vitia

boribus, patii 'ue eomanteria oppletis .rii illi ii eie,disciplinaque reficere.& ad omnes Occasioties summa vigilantia intenti esse. Jam casti a Regia , confluentibus quotidio

novis copiis maxime accrevelarat, ita tit Mim

iiiiii qua diagiata millium militum,absi; lixis,

24쪽

Hi si riarum

ciearon bus, ae tumultuatia agrestium homi-

Dum liuba facile aequare credetentur: &ab ea etiam pane, qua Rex, & Palatinus curabant, murus lato patefacto aditu vel betatus apellirique erat. Igitur Regii milites magno animotum ardore pugnam poscebant, ut pro direptacii delem in modum Alba, ac trucidatis commilitonibus, Germanos pari illata clade ulcis cerentur. Et unisux copiam pugna dandam esse,& summa crudelitate Celmanos ad unum omnes intersciendos praedicabat erat enim Cermanis ob captam direptamque Arcem suam maxime infensus. Verum Rex continendos a pugnae casibus milites multis de causis censuitrium quod eorum caedibus, & sanguini

parcendum misti raret tum vero quod Germanos bieri ui bis deditionem oblaturos haud dubie speraieta e Regio iudicio. iacis inte c ,ha,ti tectis diebus,eventus defuit: nam urbis oppug-d urbe natione dies noctesque non interna icta haud Adreda multo post Germani urbem se servare polle di ι,. p fili, ad Comitem Scepi ensem, ae pathorium s ραν nuntios miseriant colloquiumque deUrbe redia. r. . denda positatarunt. Quo concesso, alii potiores milli .quinque dieiuni inducia sobsessis dati p tivere , ut de conditionibus intcrea delibet ariti trinque pMet Quae mota tametsi nimis longae te videretur,tamen non abnuente rege admisia

se fuit Intia eo ς dies Onsem in has con itiones

convenerunt ut Cermani urbe tradita, cum

omnibus suis impedimentis, incolumes in Ai stria fines ite pollini: Utque eis ad impedim totum vecturam sex. de triginta plaustra cum iumentis attribuerentur: templo tum spoliis. si suae adhuc inlaeta stuperessent, ac ab hominibus et vittiti niancipandis Fabducendisque abstinerent hasce conditiones. quanquam militibus. qui se e Germanorum praeda. 5d similis clitandos speraverant . ingratas, Rex ratas habuit.quo citius Alba potitetur,Geimanosque additis c mitib in tutum abire permist. postquam undecim se te mentibus eam tenuissent, & omnem circa regionem usque ad pudet suburbana. ra-

. pinis. incendi; s, ct populationibus hostiis terhabuissent.1mae Al. Alba recepta, Cermani milites , quiba ὰλ in arcis Besptimii praesidio erant,quod & locus

D. PH ad defendendum minus erat idoneus, nec rei bus neeessariis instructus ii columitatem suam, mi , ieriamque Omnium hacti deditionem secetunt. Paulus etiam Quinisus,Vasi num arcem libam, iri. is di lugientibus Cermanorum cohortibus nullos , . nos mi ecepit.sis uiam vero militesThomae,iari Duriens Episcopi,qui ex veteranis Illyrici ii mini, stipendio collectis conducti erant,obs

sole nocte aggressi , per scalas scandentes repente coeperunt, casa aut captis Omnibus ad unum Germanis ; ex quibus circiter octoginta

captivi in cauta adducti su ei et sed paulo post,

iubente rege,liberi,S incolumes in patriam ae-

dierunt.

Per hunc modumUladi statis receptis eadem celeritate,qua Casar anno superiore ademerat, omnibus locis, liberata a Germanis Pannoniae citerioris laudem tulit. Velum eisdem in east iis sebri piimum tentatus, non inulto post in gra-

. . vena moibum incidit. pio fluvioque ventris ad-

modum periculos labor Me capit; usque adeo.

ut nonnulli de eius vita plaste desperarent,manaretque in vulsum fama eum e vivis exces

sae : aut omni spe ultei ius producendae vitae

Liber i I. Il

sublata,propediem excessuium. Ipse tamen in villa Laurent i Sirmii ducis Bathoreae, ab illius patre, medio inter Albam de Dei primium iti nere in anis silmptibus ext nicta iacebat: ita ut alis adhibitis medicis , ac imprimisJohanne Ma- , nardo Fatoriense,quem doctrina expetientia que arti, insigni iniet primos habebat, feliciter

curaretur.

interea a Turcis, qui duces, ac milites ad I obsidentam Albana vocatos didicerant, variae r. fiebant excultiones;vio asini rigatorii N etiam , his imalae, & cohoites, quae praesidis causa domito tu, b is inaniaram in Tuicatum ditionem ultra istium a , M. oblatis oceasonibus curiebant. In quibus ut . . Tui edis ei epulsi,&victi, ita nonnunquam, Maios uti evenire plerumque solet , victores evade- bant. Nam cum Taurumnum,dc Temetuatum ti bis Doctuina expeditione urendo agros, & populando excultissent . ac Stephani Bathori villas , , ciras imis incendi i m deformassent. abductisque

multis incolarum millibus non longe a Vara dino actis praedis ellent reveis illud incommodum Emericus Dereticenius lilytiei praefectis, quem Banum Ungari vocant, cum Remaido Fiangepano, Caroloque CorbaviaC initibus,

aliisque Cloatiae Regulis, maloiique hostibus

illato detrimento rependerunt. Cum en Tu cae ad Huliam fluvium. Di e Dalmata in montibus ortus , sinuose cursu phi intima Cloatiae I

defluens,modo lenis,& placidus. modo citatis aquis celerior, iubaice Dubicia Savo miseetur, Cloatiam a Sesavonia dividit, magno numero populando vagarentur, a nostiis, iliis, modo nominavimus,oeeidione deleti sitiit captis hostium mille quin entis, totidemque casis, reliquis in profluente Hulla iubmerss. In ea quoque illyrici patieritiam modo Selavomam v cant Corvinus, qui syncera, & inconcussa fide Uladistat partes sequebat ui,Tagrabi .ma, quale hostibus dediderat, ea sexcentis Cermanis muli tibii; custodiebatur.obsidione cinxerat. ne illine a Caesarianis assiduae rapinae serent.ac fit mentariae convectiones interciperentur. Cum autem lacobus siculus,quem ag Caesarem ita ditis ei Pet GA Racos uiga desectile docui ci vitai mus.obsielsis auxilio ventilet, ab eodem Corvi

no iii sus,fiigatusque mite dc Taginiense, spe cytisino deiecti, omistici; pertinacia deditione secerunt, ymmetur Germanis incolumibus in patriam ireperinistis. Porio quum Quinitius in insiliori Uim Pauliugalia , adhibito sibi Pelio Colocenti Archie piscopo,quem a Matthia Rege ob arrogantiain, νωδ loquacitatem,qua Beatricem ostenderat, ae ntur ob literas Tuicies sadetis perperam deserina , gradu pulsum. captumque in Arvetis ea ieere Pa Ula sistatis ad Alexandri iuram Montificis pie . um roces .post sextum carceris annum dimiserat, re- rrg ρ-cepta Alba domum rediisset, Lauientium Sit-mii ducem, Lupum Dessebiam, Nicolaum Heia ca:

det varium, paulo ante a Celmanis dimiit uni. aliosque nonnullos proceres, se pro eis vadem

sponsore i , suturii piofitendo ad os scia redux

rat; nemque eam intei Danubium favum siegionem, nobilitatesiimiensis vini,ac ube itate soli celebertiniam utoritate sola abiq; ullis armis pacaverat z a eo ut Classislaus singulari

se icitate. sublati, bellorum procellis, opimam pacem. di quietem asilii Ungariae pepe is di ivideretur: nisi illa in iactans. 5: lubitea ibes

huminum haud diuti ina latitia laciado,badui

25쪽

- tempore elusisset Iohannes meimal apstius, ac ne Ungaria excessat . rapi ius tu finem ia- Fnuem alio nomine Quishotuatum vocabant, clat,bellum ei ae hostilia omnia denuntiat: ci , ac Stephanus,&Georgius stat res eius, omni, inde ad Casinitum. qui ex Lithitaniae oris re bus atquioribus conditionibus reiectis .in parti- versius iam Ct acoviam venerat,proficiscantur,

bii, Caesa ianotum pertinacius sibi pei sisten- ac ut Albertum dicto patele, & pactis iisde0. dum auxerunt: ideoque pulsi in exilium, mul- bus stare iubeat. summi precibus obtes ientur. iq; ni notitiis paeEActa illa ieeeperant. Qiod si ille, in inserendis tot tanti sique contu-

Nondum Uladi statis valetudinem recu- mei iis pergat, tum vero a Casinito obnixi is peiave at . concedentibus tamen medicis. ut petat,ne apud eu Uladi, laus si audi habeatur .s rediret conscens, euilibus, dc lento consecto fiat tib ipsis laneiudice altercantibus, Alberiu n, is cinere, Eudam pervenit. Jam salsis de eo vita aliquod subire in i ilium contingat. Eodem suncto tumoribus credens Albertus , ea capta tempore mittuntur legati ad Maximal. qui ei. θ - occasione,toties damnata fatis alma resumpte- sis tificent lad quemadmodum ante hellum, rat, rebusque novandis incumbebat. nec serva- ita hoc quoque tempore, a pacis & concoidiae rea . pratre pacta tribus millibus aureonini sudiis nunquam abhoruisse: imo quadam na- tiondum Glutis obiiciebat.Nunciabatur etiam tutae suae peculiari propensione uietis.&tian- μη Maximilianuin eBelgicis regionibus reversum quilitati, cupidis inimia semper sutile. itaque narma pararer, iri uptione in Motaviam facta. Caesari videatur, locum & tempus aliquod no- abactoque ingenti maloris, & minoris peco- minare,praefigereque velit, ad qua ex utraque iis numero, initium belli iecisse quanquam il- parte viri, consilio graves, ac longo rerum usulum pacem,si aequis conἡitionibus stabiliretur, exerciti conveniant, ae omnibus viribus ten- multi cenis at mentis ducti credebant am- tent, an paet inter ipse, coalescere, ac intestini plexurum stros eo erat in Poloniae finibus P belli incommodis exoptatus sinu imponi posit.

renianae ditionis oppidum , illud excogitatis Quae oblationes quum Maximi l. Gi iuco alti nibus, quod ibi tutum inpoloniam iter que parenti Fridetico Imperatori Aligusto, cui

non daretur .milites Poloni, quos Alberius E- eas communicaverat, probarentur; urbs Poso petiessio.&sibinio nondum deduxerat, obse- niens, ad quam Legati conveniant,pacemque di te, di quantis possent vitibus oppugnare in- & concordiam inter duos nobilissimos,&piae ceperant. QDod dum adole dentes Perenti de- potentes Germaniae atque Ungariae populos.sendere vellent facto cum Polonis, antequam Deo iuvante,constituant,deligitur.Itaque concastra tormentaque collocarent, tumultuatio quilini ex Cermaniae piovinciis undequaque praelio , miselabilem in modum occubuisse di- viti graves,ae iurisconsulti longe omnium pe-eebantur, Et Albeitus neglecto foedere nupet titissimi ac tribuni copiarum .iobias Bosconi. M.tri ι,iam pacto, iso. ae obsidioni imminebat,nobilissi- eius, Matthaeus Spaurus, Joannes Euxinav- pa 3M cit, manaque illam,&totiusUngaria sertilissimam nus, Bemardus pollia istas, Pi deiic come, .m' generosissimi vini proventu regionem . om- Tolleranus, aliique complures , Posinii ad nen anemque inter Cassoviain,&Tocatum tractum, diem assuere. Ex pallibus Uladi,tii. &Unga utrinque in quo tu i ut iberi patris cum Cerere cem toruin 1 homasimcocius, Episcopus auii sis. Διὶ rior. tamen est,tapinis,&piadis exagitabat,ac cum Ungaricus. &Johannes Sulle tibi, gus Bolle. pus Vindemiae tempus esset , duo millia . de eo mictis ocellarius. StephanusBathoi iusitania ni ni, stivi amplius doliolum vini dulcioris per vim ad- silvaniae piaesectus, quem Vai clam Ungari conrιηι is A empta inpoloniam miserat .ieliqua in uius bin vocant. I adistatis Ut sagus, Ladistatis Rosi: unet. li teletuaverat ita ut nova frequentesque que nius V ilhelmus P trahit clivius .eius Aridieae

lae ad Ulia laum de illius hostilibus iniuriis Elius, quem paulo ante Fridericus impetator. quotidie perseri diui Casmito amborum patre Graeci sit a capitali supplicio affecerat, atque sis filior tim diisdia dissimulantet seiente; alii tam Ungari,quam poliemi quibus iniun-

qicitiquain Albelli palles legatis tam ad Ula- ctum eiat, ante diem eodem conveneriant.Fuit di laum quam Ungaros misiis sustentare co- longa,& opinione hominum ac tot inter lega natu . sibi ea admodum molestaesse utque Alti tos contentio, compluribus pei tracta diebus, bertiri ab inserensis insultis abstineret .se omne quutii Germani eas post larent etiamnum Aatorum opeiam pollicetur. Tantis ipso in li- conditiones & pacta renovas, quae ante ra. an-mine regni itialis circumventus Uladislaus, nos Neos adis, superstite Matthia rege, eoque quum tot hostibus sibi undique imminentibus adstipulame,pro restituta coro erant con esu resisseteti posset: quod exhausto aratio, ac ia ut nimirum regnum Ungaricum .ii Matthias eoatis gravitate tributorum populis, exer- absq; liberis decedetet, Maximilliano et isq;hae eitui aleti non si siceret : pacem dc scedus redibus, perpetua luris praerogativa adiicere- cum Masimiliano componere decrevit; tuum tur .Quod legati Ungaronim nequaquam con- id ducibus principibui que&omnibus quorum cedendum esse aibitrabantur; quum ea pacta, consilio utebatur, haud displicere intelligeret. quibus inniterentur, a Fridetico pei vim potius contia A lbe ita velo copiat coparandas, eiusn extorta quam ab Ungat is sponte concessa esseque consiliis,& conatibus, bello armisque oc- diectent. Neque illum colonam aliter redditu cutiendum statuit ita tamen ,ut mistis prius ad miri sitisse, nisi Ungari eius odi postulationi eum legatis expetiis r. an eiυs animus am- quanquam inii lux vel tunc tergiversantes siti bitione atque avaritia procul ab aequo,& bono sciis sustent. Contra Caesariani lem citinem ad deductus, honestis Henuo oblatis consitioni- arma δέ bellum denuo redituram assimabant.bus satiari posset. an is ob causas Dominicum nisi illae conditiones tepeterentur: neque e le. Albiantistitem ae licti palocium adstat ent, ullam pacis coalescenda formam aliam aut di ad patiem legato e ius; t: iis ite man- modii consultius itaq; facturos Un aio,icer datis dedit ut primo, bernam circa foviam . ta pacem dubiis ancipitis helli casibucini epi rapto teque de exercitum alentem, accedant. nat: eoq;tiae uti iusq; gentis peltinaciaci ex ille vide-

26쪽

Historiarum Liber II.

. radi.

viqinatur, neutra iure tuo vel latum unguem decedere volente. iit omnes re inseret, & concordia desperata dilapsiti existimatentur. P stiemis V in ari . sive piatetitorum malorum memoria, lave futi: totum metu compia i , sive

tis operam daturum, ii irpemque susceptimini providebant , Geimanorum postulatis auies piabuere, Regisque autholitate accedente ineas,quae publicatae extam, conditiores tranie glie, ut Uladis laus omnes quot trot panibus Caiatiani, studuissent . ea sique armis iuvissent, in gratiam reciperet , obliteiata omni ostensorum recordatione: locis omnibus. qua in Austita in eum usque diein tenuetat, nullo sibi istento iure decederet: i viam vero Ungariae,

moi tuo Uladibi aut eius libetis. s quos esset progeniturus similiter decedentibus.ad Maximiliani nepotes, mitis; hcredes iuxta scrinii iam Neostadian et transactionis certissmo haei edit alii tui sol sine recidei et: illique ut e vestigio regni possessi one potitentur, Palatinus,

interregis potestatem rege vita tu ucto, habere litus, ac omnes potiole, Magistratus , quos Ungati Nadie patios, Bano, valliodas, lini teneo: e vocare solent. actamento ad obier-van amitan: ct oneri adigerem. . Alia, quae ab itidem legati, acia transamque itine, quati doquidem qui ivis obvia in manibus habentur . ne longiores in commemorando sinus, consitito piatermittenda duximus.

Ex hac transactionis formula aliquot post at nos renovata, simul & coniugii iure, clim Ludo. leui leti l uitisCladiit, filius liticapis Mo-haeianis cum hoste congretius insolici casti abi que smed. petiisset Perdinandus Misimiliatii. filio philippo nepos, occasionem regni Un- saries invadendi atrii tiit , illudque maximis

hellorum tumultibus involvit , quorum necdum finem ullum videmus Legatis ad Uladis launi redeuntibus. itium conditi nes nobilitati,ae alii, populi ursinibus . sciit cum Celmaris convenerat , inponendx essent . Giumque consensus populandus, Uladblaus ad area .suetante alcem instar theatii ampla tu ibae quantumvis magna capax est . quam solum Divi Cre iii vocant, egielitis, ordines qui convenerant. hortatus est, ut tempoli nece litatique cederent,ae conditionibus asentirentur min- de romas vocacius Episcopus, ac Stephantis Bathorius legationis principes ex is a cautis, quae ipsos ad tiansigendum cum Cermanis impulissent. conditiones ordine pii politas inte preetas repetunt: iuere aliquandiu attente auditi ; sed quum ad eam portem ruentum ellet, qua tegnum ad xl imiliani haeredes transterebat ut , magno Lblato in tinui e & clamorema ιι se nimia as periti , qu uae Ger natu fer-ν iurem scis. ant, exc uinaiunt: 3c ie piope modum ad seditionem spectatile vix ab armis temperatum est: adeo ut legati inconditis vocibusta con .itiolum plaustrisintei pellati, nee vitae salutisque cetii. vix spatii uti se in arcem reciviendi habuerint i nec eque fuerit Ulad. Iatim ad res sedandos denuo in publicum pi Hiie. Qi anquam autem Regis praei euria quar ecutique flentium attulisset, ne tamen inviti a d pacta appi an ia cogerentur e partim in di-

ei sum dilabi,paltim mutua vociferatione, ut oposito inhetieient. libertatemque tueren

mr.sese anima se caepenuit. Ad extremii quum ex quamplurimis pei pauci repetii filii ent,qui

se voluntati regiae obtemperaturos picisterentur , ac ad pacta iiii eiulando firmanda adduci I serit, concione soliua discessum fuit. At legati. quos ad limirum& Albertum

missos supra rei utinatis, quum tit inque comventilent , magnisca dc specioia a, ut ii que vel ba factis contraria retulEie. Alberius enim se pςriculo osia tris moibo . cui eum ceς iisse fama erat,addu bint.belli instaurandi coimillia tis cepisse : 1-d quum illum incolumem esse intelligat. armis a sendum, agminaque tetro in Poloniam vertenda statuitie respondit: Casini litis velo legatis comiter habitis, se Albertum ierio commonefacturi dixit , ne deinceps oppida Uladi,tat i sui patet ; sed postis almis ad se in Poloniam, quo eum domestici e iam belloriam motus revocent , primo sonque tempore te ei talus: quod ii patetita monita atque imperia contemnat, tum te nulla copiis eius stipendia subministratumni ; sed potius indicto bello. eii loco hostis habiturum. Hae quan iram letati cum spe Poloni coepaci, Eladis lari tetulissent; tamen variis numcii deliteris adteiebatui, Albertum, post vastitas cludelisi mi, populationibus Ungariaei, teli in oras , ad obsidendam denuo Cas viam properare. itaque Stephano Comiti See- sustenti ac palatino. qtiem gerendo bello pii secerat, in mandatis dat, ut hinni adhibiti diligentia cui et , ne quid a Polonis detrimenti capiatur. ille iam diu possienovatum cum Albe ito stetitis ad incerta belli in Ungaria ulte

riore cuis exercitu relictus erat. de postea septeni millia Bohemotum militum . duce Nicolao Hatibicio vito militari, ad eum perven rant,una cum auxiliariis Beatricis Reginae pociis a conductis r ieci tamen non aum ex hibe: nis moverat neque quicquam operae pretii fecerat; ita utplurimi mortales importunaeius mora ae cunctatione territi, quemadmo-dtim anno sepeliuit Austriam se a segnitiei cordiaque esus amisiam meminissent: ita nune

quoque illum haud dissi nilli negligentia ino

bo laborare si spicaremur. At ille vindicandae Polonorum in iuri committendique prasi cupidis mus erat; sed una maxim. citia angebatur,quod milites Bohemiaci in ad pugna prodituros nesarent,nisi debita ei stipendia solvet entur: ipse veto pecunia i p. aesentanda modum eo tempore nullii habebat. Igitur vocatum ad se Haubicium partim blandioribus iati bis.1 altim Oita eaq; brevi s stipendiolum placat: deinde Centuriones.υibunosque, quod eotii lingia et gnarus esset,iacet paucos post dies iuruium,ut pecunia ad eorum stipendium libertini peribivendum ab Uladi lao curet iuroque erus rei vadem se sponsorem

piaebet ita ut si V diuelaum. quod non sit sporandum, cunctari contingat, ipse vel oppidis

si is opulentiorum mercatorum pignori mancipatis,eos contentos redditurus st: nunc tantii in hoc ab eis iiimma ope contendere, ne viacto iam,quam prope in manibus habeat, indecora segnique tergivertitione corrumpant; sed potius animos ad certam spem ejus consequendae eiectos promptosque habeant di qua Dei

Opi Max. beneseio a peisdis totiesque victis hostibus leporiata, faciliorem locupletatis fia-B tui

27쪽

Nicolat Isthuansi Pannoni

turam sisendiorum, drat natoriamque estpecta- bus. ad serum diei ea protraheretiit, pendentetionem. Haec atque alia magna ingenii set mo- victoriae eventu. Sed quum scephanus ictoi iiisque gravitate disserendo, militum animos, ratiotum cohortes. quas ad subsici a castron inqui dictis piomissi sique eius maxime fidebant. reliquerat,acciri, & glandibus plυmbeis Polo-

ad ossicium reductos facile aecensit, ut proti- nos labore ac vulneribus festos submovere ac tu is se imperata facturos summa alacritate ex- prosternere iussisset,lum omni uictoria siccesia clamarent. Tum veto tiabunos & pixsectos su desiurato terga vertere .palamesque&essu- muneribus affectos, ut in sequentem diem ani- sh fugientes Ailabi crepetunt. Albertus ipse asser mos&corpora pararent, admonitos dimittit: nullo aut optimi ducis, aut sortiummi commi- fortiter

certeia sibi curae sole pollicitus. Itimis ossicio praetermisso , duobus equis pu- p riani, Habebat Albertus castra naedio inter Ca&- gnando amisia , & tertio sub vetitiem gravi prosi garuviam & rpei testium itinere, ad amnem Tat- vulnere debilitato, saepe certamen instaurate suo, fugaciam, ut e montibus Carpatiis ortus .non pro- frustra conatus, ultis toltibus viris aut captis sibi cor cui Caelo via in Helvatum fluvium se exon aut interfectis . tandem anatiso exercitu fallati s lit. tat,multisque in locis aestate vadosus est , Ste- suae consiluit , ae praeeipiti stipa cum vigintiphanus vero Castoriae moenibus adeo in pro- duobus equitibus e manibus hostium se proii-pinquo consederat, ut exercitus e soto elusur- puit. Nec inultum ciuit,quin a Boi emis dum his necessariis iebus comparandi, uteretur e bus qui eum armis cristisque conspicuum sum- iamque ad xvi Q. millia hominum ad eius ea- mo ardore persequebaRtur, in fuga caperetur, ut a convenerant, quorum virtute hostes Polo- ouum gladium. quo te pugnando tuebatur, in

nos se haud dubie utei sei posse sperabat. Itaque duas partes dissilientem fractumque amitisset, sequenti die sole oriente copias omnes casti is nisi a anne Cimplicio, equite Polono, qui ab

. QUI , Omi hostes propius

quan tu tiri Vix quatuor aut quinque millia mi- ubi carioris supellectilis, ae impedimentorum litum in castili habebati cateri enim praeaa dia nonnullam partem reliquerat.pervenit. stratistati aut in Poloniam redierant . aut ob stipen- devictiique Polonotrum copiis. castra capta di-r dioitio, dilapsi eranti tamen hostilis reptaque e vestigio Κεteiae tormenta cunulia, exercitus magnituditie & numero nequaquam pulverisque cilphurei , & aliorum belli arperteriitus,turpe & indecoriam existimavit im paratuum ingens copia, quae omnia o alma tro agmina vertere, aut se Eperiesio aut aliis mentario Cra viens non ita pridem allata munitionibus includere, inque iis incommoda fuerant . potestati victoli, ocere. Capti-α pericula obsidionis tolerate. Sed communi vi Ungati & Bohemi , qui in casti is erant, suom in ducum usus consito, ipse quoque pu- e ςm victoliae cursu libertatem recepeliant. si iam non esie detrectandam censait: suosque Eadem nocte, ad ei ususque crepuieulum cohortatus est,ut scuti prioribus bellis egregie pugnatum est, Stephatius cum Haubicio col- feci sent,ita audendo. atque strenue agendo. vi- loquutus . nullum fugientibus ac perterritis illi expeditoque impetu hostes adoriti. & sua. morae spatium dandum arbitratus , victorem flemcunque fortuna belli finem dedetit.expeii. exercitum Epetiessum verius duxit , quum riconentur. Ex advela Stephanus valida ad saucios de impedimenta in castris reliquisset, . custodiam castionim manu militum telicta, ac Albeitum ibidem circumvenium obsidete 'dextium comu cum Ungarisδε Beatricis RG statuit. sed is quum nullam iebus suis spem sinae auxiliarii, sibi tali imit: in sinistio Haubita aut remedium superesse videret, ad arbitrium .cium&Bohemos curare iubet; ac utrumque victoris necessaliam deditiovem fecit. Catea 'cornu cataphractoriam mimis ac veteranotum tum Stephanias percelerrimos equos . qui impeditum agminibus stinat. Tum equitibus le- cundo aut tertio quoque milliari permutati sivioi is armaturae,qui veterani omnes.& Turci- lent . Uladi lao significavit debellarum escis praeliis exercitati erarat . ut sublato clamore se , &Albertum in manibus trabeii , ac quae procurrant, hostesque lacessendo initium pu- ejus si voluntas. exquisult. At ille majorem ae iaciant alta voce pronuntiat. Nee Poloni ex fratris incolumitate , quam eius insignis

qui equam cunctati equitum impetum exci- victolia piospero eventu voluptatem , litis piunt. ae atrox iii timis & ciuentiam celta tiamque te percipeie assii mans . nuntios e men otitur ; succedentibus item Boliena v. letiime ad Palatinum & Hatibicium cura

primum Poloni agilioribus suis equis Bohea plissimis mandatis misit . quibus cum Al. os circumveniunt , eorumque equos per ilia bello pacem dc scedus peti tuum fieri , inque transfodiunt: ita ut ii partim cas,partim pedita stabilita, liberum illum in Poloniam dimit ;bus pugnate coacti iam fugam prospectarent; iubebat. Itaque his legibus atque pacti, Al cum a cataphractis.qui in subsidiaria acie loca bello datis , eiusque iureiurando consima I

ti erant,oportune iuvantur e tum vero etiam tis pax eonficitur ; ut nimirum tormenta cui

Stephanus cum Ungaris,cuneo facto, Polonos retia , optivique omnes Albeito reddantui, iρ' delicatis turmis adoritur,ae Ungaris, ut hastas ipse civitate, satosum & sibinium , aliaque in advessis hostium pectoribus peliringant, ae quae occupaverat loca , decuctis Polononini' statim gladiis rem gerant inperat. Eo impetu praesidiis statim restituat: iuri omni suo quod magua in pallibus Polo nim strages edita in Ungariae regno se habere putat , iti pei-

est quum ipsi numero pauciores a pluribus vul- petuum cedat : ac scedus fraternamque mi relati atque intellecti admodum laborarenti citiam cum Ulaiustio integram inviolatam- ipsi, tamen nondum deerat animus, quin cum que conservet. Per hunc modum dimissius

Ungari, de B emis sortissime dimicare8t, ita Albertus, quum per Scepi sensem agrum iu- in utrilique periinaci animo pugnam miscent, nete suscepto redite in Poloniam in lituisset. summis

28쪽

Historiarum Liber II.

sumna x pter bus a stephano in arcem suam, i qua totus ille aget denominatur , invitatus . in Quibiliquum humaniis me patuisset .atque , ibi convivio ieritim in morem exceptus , ae muneribus anaptissimis excultus fitillet. Ste- phanus equitum etia alas quam ornatissimas, qui eum ad limites usque Polonicos, qui non resti l scepti io absunt , summo cum honore deducerem adiunxit.1i tam Dia iis belli altero pace facta, alteroveso Turci ad. Ma te iudice consectis, ac Tuicis, sui te utumi repet invadentes sabiciam,unius diei noctatque sp tio acriter oppugnaverant, praesidii virtute re i ctis, Uladulati, ad Calendas Februarias te gni ordinibris Eudam Comitia indixit. In qui bu, Petri , Archiepiscopus Colocentis, veteris suae dicacitatis & vaniloquentiae non oblitus, cuius Di diximus, diutumo carcere poenas dederat, Beatrici, Regina querelas resicuit, tor Gaii, ordinibiis, it eam Uladi,tao in conii gemd ieendam conaniendarent. Sed recusante no

bilitate . ne Uladis latis offenderetur. ies omnis in ancipiti laxiit ; de comitia non multis post diebu, dimissi simi. Igitur Beati Dc gravi ea cura nuciato animo . tum quiescere moramque pati non posset, stili mo . tibi iam diu commorabatur . veterem nudam venit. ibique inli, gneecenobium sacratarum virginum pro hospitio de egit; di a principibus nobilitatis.quos sibi ualii, favoribus conciliaverat, ad eana venientibus , ossiciose excepta salutataque suit. Novani veto Eudam, in qua Regia sede, fuit, propterea ingredi non est ausa. qu metueretne esaulis poliis aditu prohiberetur, nec sine

morare

to post autumno appetente, munus illud lega- uus piationi, Antonio Episcopo Nitilens demanda- N i,ti Otiam iuit, quum Andiea, Calassa iam ad perdinandum pervenisse existimateret , mandatis ι additis , ut primo Alexandrum Pontificem sui , Maximum . qui antea Rodericus Borgianum cupatus, iisdem sere diobus, innocentio Octa' a at iri vo e vivi, stilato successe iat, & Ungatos sin- .. v gulati benevolentia in clientelam susceperat, abh. Romae conveniret; ac deinde Fei di nando reget Hat,suri convento.mentem Uladis lai a Matricis com AE is iugio alienam. ejusque causas absque ullis am δεο VI. bagibus ordine explicaret. O Folia Quae Antoniti, summa fide diligentiaque vindis exequutbs, Alexandium primo adiit. ab illo, si an iisque haud multε post dinussus Neapolim venit, . ris. Ferdinandoque ossicioso salutato,gravi orati ne aperuit. Uladi,tium eo esse animo, ut Matticem sorori, amantissimae loco semper it habiturus : sed Bohemieis legibia, severissimhcautum esse . ne Rex hemiae, vadux cuiuspiam matrimonio implicetur : neque intellantam tot Regum ieitem legis praevaricataetilli in extare exemplum : ideo se contra lege, .ad quas iurasset, innovate nihil posse. Un gatorum etiam votis prohiberi . Beatticis in- . secundam stetilitatem , quae magno Reipi bliea ipsorum incommodo , Mathiae sortiss-nsi Regis orbitati eausam piabuisset, antem mnia damnantium. Concessuruin se ut oppidis .arcibus. civitatibus, & quaecunque alia ha bet. omnibus uti frui libere queat dum vixerit: Non defuturam occasionem, qua illa florenti, pi incipis conni olo. DEO iuvante propediemistiominia reverti cogeretur. Cumque octo potiatur. Uladisitium ab eo quibus oportest. diebit, isthi erit iactis. nihil certi de tuo nego- precibus petere, ne ipsi propterea paul4 inhv iis d/liberarem cognovisset ; tandem inanite se comperto vel ba 1 bi dari non sine dolate &lactymi , eo unde venerat .roelia est: ac nulla interiect1 mota iteras a patrem Peidinandum

stelliae Neapolisque Regem per idoneos ho.

mine, mist . iiunmis ab ei precibus conten

dens, ut missis ad Uladi 1laum legatis , toties promissas nuptias, tia auctoritate, ad Optatum linem deducendas curaret, aut quid in reliquus, ei solet habentium diligentiu i exploraret. ille igitur postulatione & precibus filiae ad cara a a ductus, quas haud iniquas .ii bitrabatur, An F i. dieam C aisam, mitem Montorii, vittim. , di, tum ma nobilitate & vii tute in Ungariam inii his δε f. est . qui Beati icis causam agat ut V ladi lautii Ar amice de lenissime ad iungendam secum assi nitatem . ducendamque m coniugem Beatii. cena hortetur. scisi Uladistata, faciat cieb isque suis pollicitationibus ibi dum existimet , Perdinandum ipsi ira ac silium Alphon sum, e ius accepti beneficii memos iam Mara mente, eum immortali gratia tum actione . semper u sui patulos. Ad ea Uladi,laus, quum per aliquot menses legatum apud te retinu flet, bievit ei respondit : agnoscere nee di Ateii se Aiagonios ipso Reges tam patri suo Casinitio, quam sibi omitibus in rebus, ea qua par est. Minicitia&benevolentia coniunctissanio, seni

per luisse. ι uod autem in eo contrahendaeaosiuitatis vinctilo non statim animum suum explicare que .a; petere magno studio, ut patienter serie meminerint , i e propediem misso ad

ipse, suo internuntio atque legato, quid sui de conjupio consilii sit. lenunciaturum ec multis trians Histor.

maniori, iacti culpam ad cribat ; sed potiua temporum ac belloium neces tati, ac subdito iura populorum singulari pertinaciae tribum dum existimet. Feldinandus se in his relati. quae a duae pios sus graves que sint, consilio tisi rum respondit. Ab Alexandro vero pontifice, haud longa intei iecta mora, tale rς tulerat re sponsum quale Uladi, latam Canissae Perdinan di thgato dedisse meminerat , nempe prope diem sole , ut qux mens tua in causa Beati tela sit, pei nuntium in Ungariani expediendum bievi intelligat. Favebat Alexander causae matricis, quod cum eius patie amicitiam & foedus imittit ; cile id illaudus Pontificis filiis, ante adeptam socioianctam dignitatem susceptis Franciseo nimirum . qui piinceps Candianus vocabatur, MCas ii Borgiae, cui Piceni & Flaminiae, ae mmiliae regiones destinabantur , ope, in regno Neapolitano amplissimas, ac urbet & oppida. copiatumque praeiacturas liberaliter contulorat. Itaque remisso cum hisee mandatis in Un

a Pontilice Budam venit Uisiti, Uistiti, , Ro fhUro inani stirpis vir nobilissimus o lique omnium nodianam expiationem Pontifici, nomine α vi auctoritate Uladiatio obtulit, s sumptis armis bellum Turcis inseriet omnibul ; aliis,qui sacro eo bello interesse.Christianamq; Rempub. iuvare vellente simulque se privata a Pontilice mandata ad Utidi statim habere retulit,quibus causam Beatricis. Perdinandi filiae . enitissime commendaret, ne eam. cui toties spem eon tua se i multis vel bis promiserat , averso animo 'B i ruina

29쪽

is Nicolat Isthuan mi Pannon I

nunc aspernandum putaret: id summo Pontifici ad 5 gratum futurum , ut nunquam eius propens studii memoria animo si depositurus.

Ad ea Uladi,taui quanqua sbi quotidianum

cum Turcis bellum intercedat. ne tamen non sole postremum .si summum ipsum pontifeem, ac imperatorem Au stum. extremique Reges& Pi incipes Christianos.unanimi voto bellum iactum contra veros hostes serib parare animadueiterit. Ad matricis I eginae nuptias quod spectet. se iam per legatum mentem sua Pontihei simul&Ferdinando ita inidasse , ut quum eam abunde intellexerint, non si neces.' se in ea repetenda commorali , se in eodem proposto adhuc pet flendum deliberasse, nec dubitare legatum ab eo tempore, quo in Ungaria fuerit,a diverss proceribus tam Ungaris, quam hemis intellexisse; excusationes suas, quibus as summum Pontificem , atque adeΛFerditiandum & Alphon sum reges Aragonios

ustis suisset, non ex vano excogitatas,sed arduas verasque sutile quas ut illis Henuh inculcaie v lit , te etiam atque etiam vehementer petere.

isti, hisce rebus auditis Matricem natista, trista, sique deceptam anxie consuerentem, quibus riti l . potuit verbis solatus .a Rege summo cum ho

. , . nore dimissus. redire in Italiam instituit, sed in itinere elim Villacum oppidii in Noricis Diauo

fluvio impositum perventilentia morbum incudit diemque claudens extremum, dem in so-Ferdina eo sepultiis it Feldinarulus quoque non mutidi Ret' pori moibo senioque gravatus. diem situm Noprii' obiit. reanique simul de Beatricis curam omner i myra Alphotiso filio reliquit ; sed qui Gallicis armis

eo tempore silmma vi oppugnatus maxime ii sectaretur.' Cateium eodem iere tempore rata aeui illius

. sis a felicitate,ac ingenti Christiani nominis glosi c. timi. novus olbis prioribus saeculis incognitivi, stu- Mia. penda Cluistophori Columbi Liguli, navi.

gatione repertus est. Is enim quum TFerdinando Hispaniae rege, suasulsabella coniugis . cuius dotali tute tegnum obtinebat. idoneam clac sena .nautas & milites, pecuniamque accepisset, oceano se credidit,&ilexis in Occidentem -- lis diu vastissimis fluctibus oberrando,nec leves consternatis animumque despondentibu , sociis .ita diserimen adeundo, tandem destinatis animo terris potitus est Alia ex parte sit, idem seiE tempus,Lusitani auipietis Emanuelis eoiu Regi, Indicas in Orientem navigationes, quas

antea per mare rubrum sili principes AEDpti& Syriae Mahomelana superstitionis ediei cebant mercetque indicas Venetis tradebant. atque illi sitis clas; bus toti Europae distribuebat,

elicum navigata Astica explorare coeperunt.&magno ausu, nec minoie felicitatis eventu ad

se transtulerunt. Sed quia interelases duorum Rerum controve lae finium herciscundorum

di oriebantur,ne illa ad arma concitarentur, Alexander Pontifex ad cuius arbitrium eonsensus Regum disceptationem detulerat, ita eam diremit,ut omnium regionum, quae ad Occidentem repertae essent, aut deinceps reperirentur.

legitima possessio ad Hispaniae Reges mitine

leti Eveto adosentam solem vergunt sitanis cederent: ea adiem conditione,ut peria eos sacerdotes fundamenta Christiana re

ligionis .inter illos iudes balbarosque populos

iacienda procurarent.

Triennio post annisque inlaqueinibus, alii

quoque Columbum auctorem imitati. ultra &citra occiduas terras .variatii regionum situs 3c positiones explorarunt. Americus quide ve- Americia

sputius Florentinus sub zona torrida, quatuor Psai navigationibus maxima& latissime patentia Aisis iateirarum spatia aperuit primus, provinciamq, pus scitide suo nomine Americam appellavit ; quae eius magnitudinem, quarta cogniti orbis pane maiores le existimatur. Ferdinandi Magellani industria , velis versu, Austrum directi, trans- tum ad Moluccas insulas primum invenit. &fietum angustu, quo illuc navigaverat, suo nomine Magellanicum appellavit. Petro Alvaro in*entore Biasilia, Feldinando Coiulio Mevia cana sub Cancio regna,& urbs Tenatuita inius 'veneriarum medio in mari condita pati ausu&prospero succellu adinventa patefactaq, i re. Pixtet hos aeterni nominia viros non defu&ie alii Hiipani ac Lusitani generis solertissimi

homines , quos audendo ac inustata nec antὸ vita aut audita malia perlustiandoChristianum nomen ultra AEquinoctialem ae tollidam plagas , ae ad ipsos etiam antea fabulosos antipodas felicissime extendisse pro comperio habe.mus. Quae gemum omnia aetate notha,postquaSebastianus ultimns Lusitaniae Rex , Joannis legis filius. ex filia Caroli Quinti imperatoris

Joanna progenitus,qui olientales regiones o

tinebat a Mauiis in Asilea eaeius, nullis te liliis libelli extinctu, est , ad uniti, Philippi Regis HisFaniarum Caioli Quinti Roman impet .viii imperium devenere, quem hodie Regum pia

stantissimum & potentissmum veneramur. Sed ut haec admiranda,ae propemodum divina novarum telorum inventa , perpetuum

desu, Christianae Resprattulerunt. ita morbum

etiam illum insuerum,qui mi tiistia Galloium c .

bella in Italia piimum innotuit, nomenque ab ea gente iecepit. ex illis nociter in .enti, olbi, as rapartibus ad nos allatum esse constans finia obtinuit,in qui sillum popularem & commune esse existimant. eo virium & malignitati, iuccessu, ut in nostiis Europa partibus per omnes passim provincias cludelisi me vim exercendo sitam, multa millia miseroti in mortalium abis sumpserit donec ab iis dena locis,ubi olim mali mei seiat,certiora remedia,quoium ope mi. tesceret,adferrentur.Quan iliaira autem haec ab instituti opeiis nostri se ite temotiora,& a mutitia scriptoribus literarum monumentis prodita sunt; me tamen a legentibus veniam promeriturum reor,qui brevi,nee,ut opinor, iniucundo

diverticulo in mentionem illotum inciderim, quos aquislimosum censes iam iudicio, omnes omnium atatum homines. nec ipsis priscolui usabulosi, heroibus Hercule & Libero patre exceptis, rerum nauticarum peritia, navigandique arte . atque ingentibus ausis,longo intervallo supergiesso, esse constat

Dimisso Uisno,eoque in itinere . vivissu, Marti

lato,de rebus in hune modum constitutis Mati E Lob istinus Croborius, quem Uladis laus anth ad pa- atirari iacerem Tutorum principem miserat,iis dieia Ha Ni-bus,circumagente sere se anno, hetantio redis ca radiniit. Reserebat is P aretem maximis teria ma- saiat

risue facti, apparatibus , primo vere ingens tu Milia bellum Christianis illaeumni .Sed cuinam paria sin ana es incumbendum decreverit , pro explorato ram nondum haberi. Taumno seu Belgiata tua quiadem sententia non esse magnopere timendum. quod Pharetes ejus obsidendae cavit cum ma-

30쪽

Historiarum Liber III

ximis copii & armorum longe ingenti apparatu Hadi ianopolim .ae demum sophiam usq; processsisset. Sed audita Uladistat cum Maximasiano Caelare & Polonis paee, qui in ipsem

vires & arma coniunctuti esse serebantur, eam expeditionem conversa armis in venetos, eor uti rumque in Peloponnesio , & Achaia uitas in rustracii aliud tempus distulisset. Ea ma non sati. ereri Aa eb- dita,qnanquam vera fuit ; neve Uladi statis im- Num palatiis reperiretur.s hos i s arma in se vertisset, toleranda utpote qui nosset nullam, vel diligentis limam M. Ortia curam & uigilantiam adversus Turcas superconis a- suam elle, eum ad finium custodiam magis aeninet. magis reacuit & incitavit. Itaque Nandorat bam millis rebus sustinendae oblidioni necesJariis .ac omnis generis commeatu,nec non mille

lectio,ibu, Bbhemis militibus . adversias quodvis bellum munivit .praesectisque iussit,ut . moenia & propugnacula sellasque urbis e disci.

plina resa iurarent. Eodem modo Temeshario, laiciae.severino, Sabacio qua quidem civitates Turcis propinquae erant, provisum fuit. iisque

qui in praesidiis erant, sti pendia persolutat ita

ut re iste omnia curata atque administrata fuisse

c., iis sed Uladislao his rebus peragendis intento.

auro ac restituta. ut videbatur, in tutioiem statum tinis α reptibi. acerbus & tristis allatus est nuntius, risui. Casmirum patrem,dum ex Lituania reveneretur in loniam, ae Trocos unius diei a Vili itinere pervenisset, languere coepisse,ac invale seente morbo e vicis excessisse. Quae res eum

incredibili dolore affecit : Tametsi enim ille

dum viveret, omnibus sere in rebus nunquam

conquiescendo, sed semper ei ex obliquo hostilia moliendo, in primitque Polonico bello

Alberet Dites enixe iuvando eum persequi nodubitasset & quod non occulti livoris pertinaei ; fuit, moriem condito testamentoUladis laum filium exhat asset : ipse tamen adve sit, illum minime contumax aut impius,veluti patrem singulari pietate colebat, e usque obitum molestis lim serebat. Itaq; nudae celebra tis magnificentissimo apparatu exequiis . illi prolixe parentavit, diuque metiens ac lugens. intra privatos parietes se continuit. Oratione Wari - autem luculentam de ejus obitu,vita. laudibus nebris is que Antoni , Eonfinius, Histoliatum scriptor si rρ, .loquetitistimus in iunete, iubente Rege, recitavit. Mortuo Casmiro secti naum aetatis prae

togativa Uladisiaci ius regni polonici competebat; sed ipse illud in Albenum fratrem,a quo . infinitas iniurias. Qq uxque hostilia perpessu,

erat,omnium oblitus. liberaliter transtulit .mis.

si, a i eouileia ei dando Regi Petticoviam indi- is se m legati, Et quum multo maior pals ordinum Poloniae, Alexanclio natu proximo, aut sigis mundo. filiorum Casmili minimo. qui ambo

demum regnavere, seisiagia deserenda existi. maret,quod levem te ac supelli 1 Alberti natu-ia offendet etiar: Uladis lao tamen ae Estrabeia regina ipsoriun matre operam diligentem navantibus ,Albeitus regnum obtinuit, quum ab Ula istio & matre, ibus.pecunia, ac militatibus auxiliis oportune iuvaretur.

Interea segedino. quod est ad Tibi eum qu men oppidum pelamplum se celebre liberum que .aliisque circumiacentibus agris. qui inter nubium &Tibiscum latiit ma , alendoque

'pecori maxime idonea in planitie sunt, legatia Lia, . A, M.

Budam venerunt, deplorantes se a Bohemicis Nigrorum cohortibus. quae inhibernia ae - va castra illis in locis legionatim distributae Grant, extrema rapinatum, incendiorum, eaedium, avaritiae exempla perpetii adeo ut iis,qui sub Turcarum imperio diram servitutem serviunt. tolerabilior vitae est et conditio; ideoque λUladis lao petere,ut eam immanem fiagitiolisntimorum hominum crudelitate quamprimum coercendam iuberet; ut ipsis.qui iam gravissimorum malorum incommoda ferre amplisis nequeant, eos dem armis belloque ulciscendi potestatem concedat. Uladislaus graviter se militum licentiam ferre resipondit . mandaturumque Paulo Qiuniso Temes uarii praefecto.

ac summo copiarum duci, ut illis ad officium reducendis omnem operam dare.& si dicto a dientes esse negligant, etiam vim admovere nopraetermittat. Itaque Qui nisus ad eos accessit,

habitoque cum agricolis simul & militibus

colloquio. praeteritonim malefactorum obliviscendum esse decrevit: rebusque necessit iis .quae ad victum peninent,omnibus aequo tolerabili que pretio constituto , quo divenda coemique pollent, coercita in pia sens militum licentia videbatur. Sed non multo post perdatissimae ac seditiosissima multitudinis iniuriae ira recru- eiunt, ut Qui nisus nequentissimis miser rem hominum querelis & lac mis fatigatus, alma vel invitus sumere, & tot tantisque malis

finem imponere cogeretur. Igitur timulata excursone, quam contra Tuicas in animo haberet. copias ex militibus vetetanis ac exercitatis colligit, cumque ad Nigrorum castra, tecur fores explorandi causa mitisset eos castra vallo

fossaque munixisse didicit. Quo animadveuo, celeri nec importuno consilio adoneum locum deligit,in quem equites. & sclopetalloium c hoites agi estiumque , qui tuni tuaria manu

convenerant,oportune collocat. Levem velo armaturam, cuius magna pars Thraces erant,

ad hostes lacessendos invadendosque immittit. 2.5 Nigri simul & equites Bohemi ad hostili e Ni

spectum ierhomnes, densato agmine, castris e. grorumgrediuntur. ac pos tibus animis acerrimum cohorrucertamen ineuntieadentibusque utrinque non Q im paucis, Thraces . uti mandatum erat, simulato castrumetu terga vertunt. lavit astutis consiliis atti- exuit , ac

dens fortuna, ac Bohemi, Nigrique improviso protoniti insilias praecipitati circumveniuntur,ac vel uti indagine claus in orbem pugnare coguntur e s velletit,fligam capessere nequeunt: nec tamen animis franguntur. Postremo minis seloperarios,&agrestes falcatos, qui scenariis Libui in longurios transversim adaptatis,

gladioru penuria utebantur,quosque in idisdiis

collocaverat, prodire , ae in Bohemos irruere

s .nuum praegrandibus falcatis perticis equom si, si agines praecideretur.& siclopetarii rem im

pigre gererent , trucidatis ex eorum numero

,mplius socentis. abiectis armis deditiones ciunt; stra praedae & rapinarum plena capiuntur&Hiripiuntur. inisus plurimos,quos irinesime facinorosos fuisse intellexerat, captos, in collibus eminentioribus,quos lata illa planities sequentes habet .multis eiecis furcis, laqueo vitam inire aut nactis erutibus & brachiis,m-tis impositos sceletum poenas dare cogit. Qui

s 3 vect

SEARCH

MENU NAVIGATION