장음표시 사용
41쪽
Ex Hieronymo.Titulo .decimonono. Agister probae aetatis e uitae conditioni sui Massicit icst dcligendus:ipse enim Elementorum o qualis do 5 institutio praeceptorum aliter de cru Uito aliter de rustico ore profertur. Nec Alexandri
Nutrix Filiae cultus scat in tenero: quod ei postea dediscendia sit. Difficul ter radituri auod rudes animai perbiberunt: Lanarum conchylia quis in pristinum colorem rcu occis Rudis testa diui saporem retinet N Odorem quo primum imbuta cst Graeca narrat historia Alexandrum Potentis au Regem Orbis dominatore3 ct in moribus in incessu Lconidis paedagogi sui non potuissescas
rere u tiis:quibus adhuc paruulus fuit inscctus: procli uis est enim malorum a mulatio: ci quorum Virtutes asTequi nequeas:cuo miraris ustia
CNutrix ipsa non sit temulenta: non lasciua non garru la CCave ne aures filiae perfores: ne crusa 5 purpurissis consecrata Christo ora depingas. Nec collutati. ro 6 mar antis premas Nec caput gemmis oneres: Nec capillum irrufras. CHeli Sacerdos offendit deu3Ob uitia liberorum: Et quo modo inquies peccata pa. Peccata πηtrum filiis non teddunturi nec filioru parentibus sed anima qua peccauerit, ipsi morietuis Hoc de his discituriqui possunt sapeac De quibus in euangesto sectiptum est: Aetatem habetiloquatur per si ui autem paruulus est: sapit ut paruulu .: Donec ad annos sapientia 6 pythaporeae Litterae Y cu pcrducatit ad bivium tan bona cius 'mala parentibias Imputantur.
Postu filia grandiuscula esse coeperinperSat ad rem corri Plum uera patris cum parentibus sui ,: Nuna exeat Q
ras: ne inueniant eam: qui circumcunt ciuitatem: Iaccutianti 5 uulnerent fi auferant spiritum pudicitia: renudum in sanguine dei linquant-Furda sit an organa:
Tibi Lyra Cithara cur facta suu itesciat Nuseabis
42쪽
Filia comes matre proccdat in publicum. Basilicas Martyle cinclesias sine matrono ad cat: Nullus i iuuenis: nullus cita cinnatus arrideat.CDissicat lanam facere:tcnere colum Ponere in gremio calathus:rctare fusum stamina pollicc ducere Spernat bombicum telas: sericum:uellcrae 6c aurum in fila lentesccns.csalia uestimenta porrcte quibus pellat frigus noribus vcstita corpora nudctur CCibus eius holusculu siti similia: Caro a MPiscuuli.Sic comedat ut statim seriar ut statim post cibuni possit lcgere orare & psallere. Domi filiam non rcliri quas nesciat sine te posse uiuere: quia sola sucri pii mescat.No habeat uirorum colloquia fi irata Viria inum contubernia Iurare non discat Mentiri sicria legium putet. Haec ex Hieronymo ad Athletani de Institutionc Filiae. Heli porna Non est parui apud deum criti bene filios educare: Heli Sacerdos offendit detina ob vitia libcroς ergo e contrari placatur deus uirtutibus co . simanseσrint in fide δε charitate de inclitate cum pudicitia. Hieronymus in epistola ad Saluinam de morte Nesbridii uiri CE Isodoro Titu'oVicesimo. Sacerdotes
cos aut ignorates no crudiat aut peccatcsia arguat:tes altic dia,sphctae: Speculatos δη- Iro dc di te domui l rael: Si nosteris locutus ut se custodiaci pius ab uia sua: Ille in iniqtate sua mos ricturi Sanguinem aut cixi de rhanu tua requiram. Sic enim Heli Sacerdosi filiorum iniqtarc danatus cst. Et licet eos delinqvctes admonuerit: no tam ut oportebat redarguit. Hic Isidorus libi acrito devia mellis dei capitc draocsimo sexto de disciplina Sacer totis tu his' delinquut. CNota igitur tu pater:nisis admonueris castigaueras punieris i cx merito filis os: Et tu sicuti ricli Sacerdos adco dananaberis,
43쪽
Qia sunt in quibus heno consulere uis liberis parentcSacncntur Primum uti honestis Nomen illos Oibus appellent. Alterum ut in cnc I a.rratas: is urbibus cos statuant: am amplitudo splendor a patriae plurimum ualet Lortium autem ut Artes boni artibus liberos crudiant Quibus praediti ritus re obscura suae gentis nota ic humilos patrias attollcyat pillustrare coiisueucrunt Iacicnda sunt igitur in te iacita actate Fundamenta bene uiuendi: dc formandus ad uirtutem animus dum teneristi facilis quamlibctim pressionem admittere. Nam opes gloria uolupta Ff fluxae res sunt ei caducae. Habitus autem fructusq; uirtutum perstat integer atq; a ternus manci. Parente, cxtortu; quibus cura erimus animaduertere
debet uti. Et in quas res Natura pronii aptio fuerimui eo potissimum studia nostra conferri. CIuuenum aetas prona est ad peccandum ac si malo, rum exemplis auctoritateq; contineatur Facile semper in deteriora prolabitur. Pueri a menticdi sanitate deterrendi sui maxie:q, assueti mentiri m Orchunc uiri seruanr otio nihil si turpitis:ydcrit aut si admoncatur parum loqui S raro nisi
iussos dicere: in multo nain sermone est aliquid sc mP: quod ephendi possit CProuidcdum ci ne foedis at inhonestis sermo ibus aflucstat naitis , pocta grae raco dictum: ab Apostolo Paulo rcpetitum:Corrumpunt bonos mores colloquia mala CCairanduist ut Iuvencs' maxie diu intcgri scructur:
Imaturam au iactata sic a re corpis uires cia cruat.quod Venus
crit si a choreis caeteris a limo ludis: A ilcm ab omni muliebri frequctia arceant Aut si nihil de his tcbus loquatur: aut audiat. Nec nisi his comittendi: quoς Comuca res Muitatis perfecta sit Ad 1ibendi ergo seu comiotes:quoi morulis discant:& imitatione Proficiatu.
44쪽
Potu Rulliolo Iurare Admisso Salutatio Indulocntia
Liberalia studia C Ab usno pueri maxime sint arcedi: cuius nimius usus 5 valitudini bonae inimicus cst: 5 rectae rationis usuqmagnopere perturbat aua in re nequaquam mihi uidetur improbanda Lacedaemonio': ratio qui ebrios seruos exhiberi in conuiuiis suis curtabant: non quide3 ut eorum insulsis sermonibus aut foedis actibus deleoctarenturi sed ut adolescelitibus suis exemplo ostendere it a esset turpe temulentu uideri CSunt igit ut ab annis aeneris assuescant ita potana pueri:ut illisis pis aqua temperetur a uinum. CAnte omnia uero decet bene institutum adolescente; rei diuinae curam non negligere:caci opinione imbui ab ineunte aetate Moncndici idco sunt non execrari Diui a nec lacra nomina irrisioni habere: neu sponte facile iurare CInstituendi praeterea quo pacto deceat admittere ueritcntes: quo abeuntes dimittere. Vt oporteat uerectans
de salutare maiores, lino restiua niter colligere amicos beniuolo sci familiaritcr conuenire t Qq Plato in Gorgia inquit Nimia parennam indulo gentia emollire arci enervare Adolesccres consueuit: Quod in his plerumque misi estum est qui sub isduis matribus perdclitia sunt enutriri Placet oitur quae est apud quosdam acutium consuetudo ut libearos suos aut extra Ciuitatem aut certe clitrasomum apud Cognatos Amicosue educare curct:. in alicna domo uita solutiorem illis icctiam adimit Et mclioribus si id ii qt liberalia dicimus intentiore reddi. Liberalia autem studia vocamus: quae sunt Omine libero digna. Ei sunt quibus Virtus de Sapicita aut exercetur aut colituriavibus corpus aut an inclis ad optima quaeq; dis Onitur. Unde Honor MGloria hominibus quaeri solet. Oportet igit ab prima infantia iis intendere Et ad Sapictiam Omni Studio conati Noneatim erimus in Senectute sapietes:Nisi Iuuencs bcne
45쪽
per coeperimus quana de omni aetate dissicendrest nisi fortasse turpius aliquando est dissecre a nescire Discere Quod contra iudieauit Cato ille Porcia familia: prin Cato
ceps:qui Latinas lias prope senex: Graecasiar certe senex cdidicit: Nec credidit seni turpe discere:qd esset Pulclarum hominiscire Socrates etiam tantus philo. Socrates sophus iam aetate proueci a fidibus operam dedit:dipitos suos magist ro formandos commisit.
ueri bonis artibus ad bona rectaui studia sunt in i Blanditis cucendi: Nam alii quide 'audel&ic spem honoris Mina:
alii munusculis blanditiisq; alliciendi. Minis alii Fla igris a cogendi erunt. Atin haec quidem omnia ita rite pens inda:ratione moderanda:ut in codem ingenio uicissim his artibus praeceptores utantur. Et cauendu Praeceptores ut neu nimium illis faciles neq; nimiii seueri sint. Naut nimia licentia bonam indolem soluit ita grauis 5 Licentia assidua castigatio ingenium eneruat natura et ignicus aeuitialos in pueris extinguit:qui dum timent omnia avdcre nihil possunt.bitq; ut pene semper errent dua in sinpulis rebus crrare se timent. Itaq; indulgenda sunt adolescentibus quaedam nec Omnia corum peccata seueralunt animaduersione punicda CDatum tamen est qui Dusidam munere dei singulari:ut ipse per se recta uiam sine ullo duce canire dc tenere potuerint: Q uale; in
Primis erculem accarpimus:quod Graeci,aduut de latini post eos meminerunt. Is enim quuῖ duas cerne. Herculis laeret uia S lunam uirtutis:alteram uoluptatis forte id aetatis agens:quando de tota uita deliberatio sumenda est in solituo inem secessit:ibi ii multum ac diu secum coss. V Is Virtutc tande reiecta uoluptate coplexus est. Cillud in primis animaduertendum: , non modo masiora illa praecepta qua prouect ioribus traduntur sed Elementa o prima quoq; artium clementa ab Optimis praeceps
toribus accipere conuentat: Zua ratione d Philippus Philio usi ex Macedonus primas litteras ab Aristotele discere
46쪽
Meliora Errores Timotheus Cura patris
Alexandrum uoluiti Et ueteres Romani liberos suos scholae maiicipantes in Vergilio primuierudiri cura, bant.Optima utric ratione: Nam quod teneris men tibus insitu3 est:alte radices mittit nec facile postea diuelli ut ulla potest Ergo si melioribus initio siticuerit illos habebunt pcipuos: ueluti ducibus semper utentur. Si uero errores ullos imbiberint his duplici temspore Opus eri :pri mui; ut errores excutiant deinde ut uera praecepta condiscant. Qua ob rem Timotheus musicus suo tempore illustrtis a discipulis quidem qui nihil apud alios profecisssent:certas paciscebatur mero cedem:ab his uero qui ex aliis quippiam edidicerant duplam exigebat. CHaec ex.P.Vergerio Memento igitur parens ipse pro liberorum comodis ea diligentissiuae exequi:sic enim Viri ioptimi fieri poterui. CE Vergilio.Titulo Vicesimo secundo. Mnis in Ascanio chari stat cura parentis. Vergilius .Libro primo Aencidos. CDaec puer uirtute ex mc:uctu plaborese
Fortunam ex aliis nunc te mea dextera bello Defensum dabit: N magna inter praemia ducet. Tu facito mox quum matura adoleverit aetas: Sis memor: ci te animo repetctem exempla tuorum Et pater Aeneas N auunculus excitet Hector. Aeneae sunt uerba ad Ascanium filium Libro duodesc1mo aenei. Vbi quidem innuitur filios a parentibus uirtute se labor optimaui excpla dissecre Oportere. CE Iuuenale Aquinati.Titulo. xxiii. Scilicet expectas: ut tradat mater hocstos
Rut alios morem quos habet:utile porro in Filiolam turpi uetulae producere turpc CIstaec Iuvenalis scribit Satyra sexta cotra te rem cun i cs filia tuis moribus docentc inici erantia amodestia ipudicitia; Tua n. praua cxcpla inspicies illa eadem ieiora sectabitur Nam ut Cicero inquit:Ea
47쪽
qtiar tina exemplo fiunt licere uidentur CRes nulla violis Constabit patri u filius. Cluucnalis satyra septia te patre arguit paucissima filii
comodis impundentem Tuasiquidem Avaritia filio Obes:quolicscunq; illi uel libros cnacre te pigucrit uti multos animaduerti. Vel pra ccptori gratistimus sienolueris:quae maxima turba: Et mihi saepe experta. R ara tamen merces:qua cognitione tribuni Non egeat: sed uos saeuas imponite leges: Vt praeceptori uerborum regula constet: Vt egat historias:auctores nouerit Omnes Tana ungues digitosi,suos:ut forte rogatus Dum petit aut crmas:aut phoebi balnea:dicat Nutricem Anchisiae: nomen patriamq; nouercae Anchemoli dicat quotAcestes uixcritannos. Quot siculus phrygibus uini donauerit uritas. Exigite ut mores teneros ceu pollice ducat: Vt siquis caera uultum facit Exigite ut sit Et pater ipsius coetus ne turpia ludant: Ne faciant uicibus Non est leue tot puerorum Obseruar ' manus: oculosu in fine trementes. Haec inquit cures: Et quum se uertcrit annus
Accipe uictor populus quod postuali unim. CEa de ola Iuvenalis eade satyra septia cc tra parcies in sceptorc ingratos scribit an os illi rara solui mercede si ii tribuni ci iudicis cognitoe si si inicies uolui sceptorcisimi do tui peritu esse: multaqi lepere filiis: mores optio tradere: rem in me ipsus coetus e caterua disciprom:ne,irpia ludat: ne uicissu luxuriet. Ad qd rudens poeta inqt: ii H esse leue tot pueroy manus obfuarei custodis:ite turpia ludat ne turpia tangat atq; cxcerceat Turidem pi excucta ab ipo exivis sceptore: At finito an qd millimu illi solues.Ves
igit illud: Res nulla minoris Constabit patris filius. Cu
48쪽
Matris Genapla PlurIma sunt fuscinesede fama digna sinistrat Et nitidis maculam ac rugam figentia rebus: Duae monstrant ipsi pueris traduntq; parentes. Si damnosa senem iuuat Alea:ludit dola aeres Ballatus: paruocicadem mouer arma fritillo. Haec Iuvenalis Satyra decima quarta CEst aut senuis multa cissici uituperanda δ turpia:qua ipsi parcte cicmonstrat ic tradunt filiis. Vnde si pater ludit: ct filius suis puerulus etias ludit. Est igitur cuica' parenti conandu ut optima filiis docti nacta captia,cxepta tradatur.
Expectes ut non sit adultera largae Filia quae nunq maternos dicere Cechos Tam cito:nec tanto poterit contexcre cursu: Vt non ter decies respiret Conscia matri Virgo fuit: Carras 11unc hac dira ante pusillas Implet: N ad moechos dat eisdem ferre cinaedis. Sic natura iubet:uelocius 6 cuius nos Corrumpunt ustiorum exempla domestica:magnis Cum subeanranimos auctoribus. CArguit Iuvenilis hic Satyra decima quarta Matres ibias:quae consciis etiam filiabus adulteria comittunt:si squidcm stillae similes cuadere coguntur uisis maternIuitii exemplis: tac opsimeridem Sencca epta septia Exemplum inquit. Unicum exemplum aut Luxuriae aut Avaritiae
CNil die tu foedum: uisum haec limina tangat Intra quae puer est procul hinc procul inde puellae
Lenonum de cantus pernoctantis parasiti. Maxima debetur pucro rcuerentia: siquid Turpe paras: nec tu pueri contempseris annos
Sed peccaturo obsistat tibi filius infans, Nam siquid dignum Censoris fecerit irat ' Quandoquide 4 similem tibi se non corpore tantus cc uultu dederit: mos quo et filius & cum Omnia deterius tua per uestigia peccet:
49쪽
Comples nimhum:& castistabis acerbo Clamore:aut post haec tabulas mutare parabis. Vnde tibi frontem libcrtatemn parentis Cum sectas peiora senexsuacuum,cerebro Iairi pridem caput hoc uentosa cucurbita querat AEAdmonet Iuvcnalis Satyra decima quarta Vbi puer est nil turpedictu loquendum: nil turpe uisu agendum sicini,si fori loqucdo agendoue ille peccauerit ungeliberius i. audacius eu corriperei castigare pater potueris at si te quoq; turpia loquiimrpia ager cernet nequibis acerbe nequibi liberes audacter illa arguere: imitandus igitur est Cato ilic senior:qui ut Plutarchus ait: Ab uerberoς turpitudine praesente puero is
lio sic temperauit auasi vestalibus Virginibus arbiti
tris locuturus cssct:Nec cum eo una lauit. Hospite uenturo cessabit nemo tuorum: Ucrre pauimentum:nit da ostende columnas: Arida cum tota descendat aranea tela.
Hic lauet argentum:uas aspera tergeat alter: Vox domini fremit instantismirgam tenentis. Illud non agitas: it sanctam filius omni Aspiciat sine labe domum:uitiOu carentem. Parentes arguit Iuvenalis Satyra decima quarta .aui ubi amicus uel hospes aliquis domum uenturus est:ilι lam purificare uasaeta omnia tergere iubet famulos ii,
lud autem minimc iniit filius quidem domum ipsa, idest parentis familiam ipsumq; parentem sanci os puros idest sine labe sine pultio aspiciat, Id ergo cura dum maxime Ne puero praesente nec dictu nec uisu turpia fiant unq, ratum est quod paritae ciuemrpopuloc dedisti: Si facis ut patriae sit adoneus:utilis agris. Vtilis' bellorum 6 rebus pacis a cndis. Plurimu cni; intererit:qbus artibus d quibus hunc tu Moribus instituas:Serpente Ciconia pullos
50쪽
Mores Aquila.. Filius tener Ceres
Nutrit: N inuenta per deuia rura lacerta. Illi eadem sumptis quaerunt animalia pennIS. Sed leporem=aut capream famulae iovis re generoscIn saltu uenantur Aues:tunc praeda cubili Ponitur:inde autem qum se matura leuabit Progenies stimulante fame: festinat ad illam auam primum praedam rupto gust auerit otio. Ciconiae Aquilaeu cxcmplo edocet iuuenalis suyra.xiiii .plurimu interesse: quibus artibus quibusciem oribus puer instituatur. Si.n .honestis artibus pro
bise moribus imbuituri semper in iisdem uersabitur: Rursus si immodestis 5 improbis eadem usu sectabitur.exemplo uicisse ualenti Ciconia 5 Aquila .haeae enim filios lepore uel capa nutrit: qua de re adulti filii eiusmodiquoq; animalia uenantur. Illa uero serpentibus 5: lacertis educat pullos suos:inde fit ut si etiam tali praeda uescatur. Pliocilidis ergo praeceptuῖ est cxequcdu; Duicner es Inatus generoses instrue mores Ex Claudiano Tit. xxiiii. etnaeae Cereri proles optata uirebatis Unica: c tribuit sobolem lucina secunda3it Eessaq; post primos haeseruit uisccra partus,
Infoecunda quidem: sed cunctis altior ibat Matribus: Λ numeri damnum proserpina pensata Hanc fouet: hanc sequitur. Uitulam nolladius ambit Torva parens:pedibus quae nondum proicrit arua:
Nec noua lunatae curuauit cornua frontis.
Claudianus primo uoltu ne de raptu .pscrpina scribit: Cerere; unica habuisse filia pserpina scilicet auaride iugiter otinue ob scrvabat custodiebat ex equebat quocuq;. Haud e lde aliter v tu mater excplo creris filia tua obseruarc custodire crusequi debcs. Nos si sine te scdcat: vagetur:aut sistat. Nam ut Ouidius ait: Cogis adueterium dando tempusu locum a r
1 uo, si co:isilio est usa puclla tuo: Et alibi: Quos credis fidos effugeautus eris