장음표시 사용
141쪽
Sect. 2. Cap. 6. de Cruentis 24Morbosis Excretioni f. 127
animadvertit , exulcerato intestino , u Arimum a lite acri , aut pituit cosalsa di corrupta , quae praecedente fineme austrina, Vere aquilonio gras
tumno , cum Hyems aquilonia fuerit ,
ct Her austrinio ct pΔυ os . Qiiod hisce praecipue temporibus , post
vicissitudinarias hasce aeris constitu tiones, o lenterici hujuscemodi flu-Aus eventre qua nafacile possint, ratio ipsa ex Sanetorianis legibus desumpta satis superque suadet. Etenim post austrinam constitutionem Hyeme dominantem , si Ver aquilonium silccedat , quod , meatus cutis strictiores ericiendo , necessariae perspirationis mensuram imminuat dum caeteroquin humorum universa naassa mole plus aequo rationabiliter turget) distenti pari ratione canales omnes disrumpi facile poterunt , illiqtie praesertim, qui tenuioribus ditantur tunicis baliarumque partium contiguitate haud satis suffulciuntur . Hujusce- inodi sunt minima quaeque sangul- fera vasa In testinorum mollem substantiam pervadentia , quae ideo levem quamcunque ob causam iri is eorundem cavitatem hiant , atque sanguinem effundunt. Idem prope modum evenire intelligimus Aestivo& Autumnali tempore, si aquiloniam Hyemem Ver ait strinum &pluviosum exceperit. Siquidem tum
pluviosum coelum , turn alistrina constitillio universas Corporis fibras laxat adeo , ut minus elasticae CVadant, atque Aer ipse pari ratione levior quam par est redditur, CX-timamque corporum super clam discuti& bronchiales Pulmonum tubulos eadem proportione minus premit , atque in reticularibus eorundem plexibus sanguinem haud satis Concutit comminuitque. Multiplici hac ideo ratione sanguinis velocitas decrescit admodum , atque proinde perspiratio pari formiter imminuitur , dum cutis meatus undique concidunt , minorique sanguinis illuc tarde irruentis impetui haud leviter resistunt. Qtiamobrem totum id quod supervacaneum aut quomo docunque nocuum Veris tempore
per Cutis porulos expelli debuerat, universam sanguinis massam haud parum inficit, justaque ratione stl-pramodum adauget , quae inde Ael-tatis accedente tempore rarefacta , Autumnoqile tunc cum iterum
perspiratio decrescit ) mole dentio
excrescens, duplici ratione liniversa vasa ita distendit, ut siquae minus resistant disrumpi facile queant . Vasorum autem ejiiscemodi
distaiptio in In testinis potissimum
non solum ob enarratas rationeSevenit , Verum etiam quia acrior i
Γ, quae Aestate maxime & Autumno abundat ) aut pituita salse , ct corrupta stit cum Jacotio loquar illuc magna in copia delata , Intestinatem mucum abraden S , Corundem quoque discindit fibras : unde
turgescenti summopere sanguini vasa ibidem vix paululum 'nec satis resistunt. Enac jure meritoque non copiam tantum, sed etiam qualitatem humorum in Osen reia inculpare debemus , atque ad titrumque scopum Sanioris titilioris ile curationis ratio dirigenda est . citia prop-
142쪽
I 28 Secl. 2. Cap. 6. de Cruentis Morbosis Excretionibus
ter Jacottiis tr 8J admonet , quod
distinguenda rite sit Uenteria cruenia cνitica ct a toto Corpore , ut quan-rique in otiosis contingit , di quibus librae non perspirat corpus , vel sokmnis eυacuatis rufa est , aut pars
dant. χsenteria enim haec copiam tantummodo, non humorum qualitatem pravam pro calisa potissima agnoscit: pro ut & de Uenoso Hepatis fluxu n. Ios. statutum fuit.
Animadvertit in stiper Jacotius r 9)quod feri quoque potest , ut d senteria ut misique affectus Omploma sit , Η at cae vi elicet imbecinitatis , ct vheris Intestinorum s aut plenitudinis θHepatici Uectus . Protis e Gagenus merito reprehendit Asericos qui , ne-gis io Hepate, solius ulceris in cAranda in senter a rationem halent. CX. Si quis adeo congruam ω- senter cis quibuslibet adferre opem qu aerit , ad haec omnia sedulo attendat , Ut noscat, num a plenitudine tantum , num a prava humorum qualitate , num ab utra que causa proficiscatur 'morbus. Praeterea distinguat, an cruentus ichor ille ab In testinis tantum , an potius a sil- perioribus Hepatis vasis qtiomodolibet emanare comperiatur sive id eritice , Ut a j tint, sive θ tomatice accidat . Insuper quotiescunque in In testinis vera morbi causa lateat;
aliud est, quod , hyanti biis sollina- modo, ob plenitudinem, vasis, sanguis timc prodeat 3 aliud quod, ob corrosionem aut ulcus quodlibet,ssu Xus iste proveniat. Praeter haec 1 8) Iacotius Com. in Coac. Hipp. i 9 Idem itidem lib. 6. Seci. a. diversa etiam morbi ratio habenda est, si In testina tantum superiora assiciantur , aut inferiora , aut Omnia simul. Singula haec omnia, propriis pensitatis signis , facile Medicus assequetur , sanioremque. inde curationis methodum agnoscet,quae
utique non una omnibus competit:
prout quamplurimi absque congruo ratiocinio Medicinam facientes pu tare & facere perperam consues cunt. De hisce autem singillatim agere instituti nostri ratio non posit illat, neque permittit. Non nulla
tamen innuere non abs re erit, quae
ad reliqua distinguenda non parum
conferent , nostraeque in liri jusce, iraodi curationibus methodi familiaris rationem Optime patefacient.
CXI. Cum primum itaque dysentericus quispiam curandus mihi committitur , nec epidemica hujuscemodi communiter grassatur Aegritudo: si copiose satagitis delicitur, absque doloribus, magnis saltem, absque febri , nulloque praevio analogo
morbo : sciscitari soleo num men-stinuaues aut Haemorroidalis consueta defecerit excretio, prae ortim in succi plenis Corporibtis , Optimeque caeteroquin consti tritis , atque post deficientem maxime perspirationem, Veris tempore. Dum haec omnia, aut pleraque eX hasce animadverto, plenitudinem tantum pro causa nomicens, deplendis solummodo vasis incumbendum tunc esse, autumo ssive fluxus ab H ate specialiter , sive ab In testinalibus solum canalibus, sive utrinque proveniat . quod nihilhs. n. 3 n. 38.
143쪽
Se f. 2. p. 6. de Cruentis Morbosis Excretionibus. I 29
nihil penitus ad curationem tunc refert. Idcirco sanguinis illico emis-IIonem celebrari toties jubeo , quomites peculiaris assecti Corporis constitutio postulat , aut ferre potest abs tre damno . Congruum simul
victus regimen statuo; cavendo nempe ne liberalius cibis utantur, iisque praecipue , qui citius magis- qtie nutriunt . Vini abstinentia lavio laudo , aliarumque potionum Om Dium , quae, spirituosas nimis sanguini moleculas suppeditando , ipsum ad concitatiores aestus cogunt id quod & graves animi curae , Vehementioresque Corporis motus praestant , a quibus ideo cavere 'Aegroti debent. In sensibilem quoque perspirationem promovere non Olmitto, blande tamen , ne humorum tumultus nimios eXcitem. Satis enim est quo cooperti in lecto Aegroti maneant , animum quoque eXhilarando, moderate tamen . Etenim Iaethia moderata juvat coetrices facultates s quare ut doctissimus Gortersubdit) Iso) inde mehus e lorantur humores , ct expedytis id quod est inutio m astin ait quod maXime in
hoc casu interest. Nec omittendae sunt attemperantes potiones 3 ut Aquae Nocerianae , atque decoctiones demulcentes supra indicatae, quae sanguinis nimios aestus refraenare Valeant , concitatiores ite ejus dem motus compescere , biliε quoque acrimoniam corrigendo . Haec
sunt in cruentis hisce fluXibus , verum etiam in Haemorrhagia qualibet , si praeter consuetudinem ab is o) Iobannes de Corter Aphor. alia quavis parte, ob plenitudinem
tantum sper crisim nempe, ut dicimus ) copiose nimis illa eveniat . Tunc enim adstringentia nulla ratione conveniunt , quin imo ipsis statim uti periculosum est . Innuis mera enim mala ab ejuscemodi suppressa affatim Osenteria, iliave con simili excretione, oriri posse ratio ipsa suadet , atque eXperientia confirmat: cum hinc spontanei illr Naturae motus sistantur , quos ipsa inutiliter moliri tentat . De hisce vero Clinicos expertos Medicos certiores ultro facere silpervacaneum est. Reliqua etiam remedia frustranea penitus , & nocua evadere posse prorsus arbitror: de quibus ideo fusius agere neutiquam vacat. Aliis enim supra recensitis praesidiis caute usurpatis , cito tutoque morbus atlucultat , nec raro etiam sita sponte
C XII. Alia aute in prorsus iis
competit curatio , qui pravum Corporis habitum gerentes , ob no X iam quamlibet humorum diathcsim, δε- senterico huic subjiciuntur . Porro in hisce primo rite expedit
noscere, num tota sanguinis massa acrem atque mordacem qualitatem secum ipsa ferat: nuim ob malam alicujus peculiaris partis affectione na, tanqualaa a perenni fonte nocuam quomodolibet conditionem sortiatur , propter quam Intestina ipsae labefactentur ita , ut eorum fibrae plus aequo laXae evadant , parVasque ad nascantur ulcera , a quibus
144쪽
1 3o Sea. 2. 6. de Cruentis Morbosis Excretionibus.
thesim ni Seoriaticis maxime, atque sertim lympham coinquinare. Hinc in illis , qui menerea sor idiore Ae laborant , nec raro etiam in Virginibus Choros assectis, tum & in aliis, quae Hsterica contumaciore affectione veXantur . In hisce ideo, cum Pari ratione acrior lympha universa evadat , osentemus fluxus facile accidit, qui a toto , ut alunt, suboriri censendus est. Quapropter in hujuscemodi circumstantiis fruutra Intestinoruna curationem moli-rnur , ut Osentena cesset , i nisi &liniversae sanguinis massae congrua ratio habeatur . Si autem stat , ut una cum prava humorum diathesi, Vasortura quoque nimia plenitudo
adsit , praecipue in robustioribus iunioribusque Aegrotis ue ipsa in primis deplere satis fas erit , sussiciente sanguinis emissione , anteaqllam ad alia transeanaus. Verum ut universali causae prospiciamus , optima erunt illa omnia , quae acrem lymphae conditionem immutare o nimiosque sanguinis aestus compescere certe possint . Ad hoc faciunt incrassantia quaeque & demulcentia : cujusmodi sunt decoctiones Radicum Chinae , Arundinis Montanae , Ligni Lentisci, una cum limatura Eburis, secundum artem iri aqua , aut melius in jtisculo Vitulino paratae , quibus pro potu Ordinario uti dy sentenci debebunt, .donec opus fuerit , id a Vino omnimode abstineant. Alimenta quoque eiusdi m. indolis sint , iis omnibus omissis, quae volatilibus nimis a romaticis' hie particuli; scateant , aut quacunque ratione alia foeco sua reddere sanguinem valeant , &prae- lactea diaeta ab omnibus summopere laudatur , quia optimum nutrimentum Corpori stippeditat, crassiores nempe glutinosasque particulas , quae noxiam humorum qualitatem demulcent , atque immutant. Congrua tamen, Intestinorum purgat oidentidem praescribenda erit , quae eo magis necessaria titilisque evadet, quo magis stercorosa 6senteria erit. Secus autem, si Ventris adsuerint tormina, cum frequentibus ad dejiciendum stimulis , ac persaepe inanibus : purgatio minus congrua erit. Hujus . tamen loco utiles admodii estini frequentes Clysteres ex Laiste & Butyro cum luteis oVorum. Conveniet tunc etiam Conserva floris Casiae Donrelli identidem usurpata, cui & Rha barbari torrefacti modica dosis adjungenda erit , si purgare magis aliquando
opus fuerit. Iterum autem dicam , quod haec omnia, aliaque hujuscemodi remedia morbum radicitus evincere neutiquam poterunt , nisi prius diuturno aliorum universalium remediorum usu , prava universae humorum massae diathesis dempta omnimode sit. Idcirco, praeter dicta , si de scorsutica praevia labe su
picio adsit , antiscorsutica congrua adiuturno tempore usurpanda erunt, sicuti & auravenerea , quoties Celtica LMs dominetiir: de quibus hic extra aream singillatim disserere, frustrata eum est, cum cuique satis nota sint . Pheg ea etiam , seti ut alii dicunt h pnotica praescribere opportunum erit , si tormina ventris urgea at , tum etiam ad dDenter cum fluxum
145쪽
fluxum identidem sed non omnimo- poterunt , & inutilia evadent. de cohibendum , quoties copiosus: magis viribus inde nimis destitui Aegroti videantur. Ast cum hic de h pnotiorum ii se in dysentericis CXIII. Uerum si non a toto , ut
diximus , sed a speciali alicujus partis labe dysenteria haec originem habeat , alio utique ratiocinio curatio agimus , eorum agendi modum per- instituenda erit. Huiuscemodi nam pendere non incongruum erit. Non que fluxus Phthficis , Impatieis , &nulli , cum ex Sanctoriano effato didicerint , quod Somno magis , stmagis Iutrica redditur alvus , aTque ex hypnoticis soniantis concilietur: haud satis intelligere se posse autumant, cur si s I) in Harrhoea , dysenterico baliove arei profluvio , damus h pnoti ca , ut compescatur alvi fluxus , atque superveniens somnus eum fuat. Qii aestionem hanc paucis optime resolvit Doctissimiis Gorter, dum sic ibidem dicit. Si aliqaia acre stimulans haeret in Intestinis, humorum fluxum verbus ea iis gens, ut major sequatur ahi evacuatio, ablato stimulo , quemadmodum fit post datum purgans in vi senteria, restitat tamen do motus in intestinis , pergere facit ami fluxio i tinta etiam in hypercathars , quamvis me, camentum purgans omnino e trium fuit, hoc tempore dato h nolico, compescitur amus .... Areus autem as his constipasur , quia compescunt molliλα- inordinatum , non vero constrangendo intesima , veI ex iccando excrementa .
Hinc vero patet quod hypnotica haec propinari tunc solum debent in senteria hac a toto pendente, clam universa humorum prava diathesis
dempta maxime sit. SecuS enilnia ab dum copiostis viget acriorum humorum ad intestina confluXtis, qui indesinentem parit stamulum ue hunc certe hypnolica neutiqtiam sedare t -- plerumque contingunt , nec raro etiam iis , qui externis a sce bus ulceribuisque laborant e quorum omulum ideo ratio haberi merito debet. In Philoicis triplurimum ν senteria evenit O quotiescunque purulentus exscreatus imminuittir, aut copiosiim adeo pus in Pulmonibus progignitur , ut non satis educi peros possit . Tunc purulentus ichorlaterales stabit tubulos , universaeque sanguinis massae immixtus , &in circuitum actus , ad intestinalia
emuni loria , ad p erranas nempe .
glandulas defertur , ibidemque membranacea stamina paulatim exedit corroditqtie, donec sanguifera minima hient vascilla , & saraguis effluat , qui cum iisdem ichoribus per alvum prodiens dysenteriam affert. Tanta autem est , atque adeo patens Vis acris , purulentis hisce ichoribus a Pulmonum ulcere venientibus, insita , ut si forte cum tirinose latice ad Vesicam transserantur, ardores inelus collo premitusque vehementes excitent , sicliti & molestum cutis
pruritum, dum ipsius glandulas subeunt. uti experientia constat. Tunc
ideo cum perennis ejuscemodi d emteriae ca usa in Pulmonibus latet , eaque in magnis ulceribus tolli nulla ratione potest: id solum imodo viribus omnibus praestare debet Medi-I a cus di
is i) Iohannes de Corter de insens pers rat. aph. .
146쪽
1 Secta. Cap. 6 de cruentis Morbosis Excretionilus.
cus , quod puris exitum per .eX screatum promoveat , facilioremqtie reddat , sicque minor ejus pars ad Intestina deseratur. Hoc utiliter persiciet , pectorales, demulcentes , la- xantes ite potiones praescribendo rium & detergendo Pulmonum ulcus , ope Balsamicorum , aliorumque quae vulneraria dicimus) puris ibidem nimiam generationem simpediet , illudve ad emunctoria
deducet , cum ininore Aegroti damno. Eamdem ob causam monendi
maxime Chirurgi sunt , ut sedulo
semper caveant , ne puris eXitum in externis Abscessibias , ustera, ve praemature nimis adstringentibus cohibeant, quin imo faciliorem quoquo modo reddant, praesertim si olenterta hiij tiscemodi fili cesserit. Verum in utrisque etiam hisce casibus , Intestinoruin laborantium curatio non omnimode negligenda est, etiamsi ad liniversalem humorum CVincendam labem incumbere praecipue
Medicus debeat. Clysteres ideo saepe injiciantur, qui laxantem & detergentem simili vim habeant , neque a congrua purgatione abstinendum penitus erit , si magim 1 In testinorum in farctus sitispicio emergat. dummodo blanda adhibeantur remedia , quae graves non eXcitent stimulos . Dysenteria tamen magis
familiaris si epide micas excipiamus
aestivo praesertim fervidiore tempore , aut Autumno grassantes, aliasque a pravo, victus regimine ortas)- illa est, quae Iecmorosis aut Leno scontingere solet , aut post speciales quoslibet morbos,qtii ab Hepateatit L ene mediate , tit dicimus , aut immediate originem sortiantur. Siquidem raro admodum iubenteria solitaria , exesis solii minodo Intestinorum membranis , absque alterutra
ex stiperioribtis causis evenit s & si unquam ista fit , neque adeb contumax est, solis remediis , quae In testina affecta rite respiciant, curari facile utplurimum solet : illis nempe quae ipsa leniant , detergant& roborent , id quod iterati sol tim- modo Clysteres praestant. Si autem in Lienosis dysenteria accidat , praesto nobis semper sit Divini Senis effatum illud crsa in insenteria, quae Iunga non fit Lienosis utilis. Plerumque enim Crisis loco habenda est , eamque ideo praemature compesceri opericulos una evadit. Ea enim desinente in his es , veI Iienterias , lethales. Q iamobrem adstringentia quaeque sero , & caute admodum praescibere opportet, cum utplurimum
d enteriam non curare tunc melius
sit , ideoque.illa tantum praescribenda sint remedia , quae intestinales affectas fibras abluant , em Olliant , atque detergant, ne ulcuscula ibidem suboriantur, quae, ut passim evenit , contumacissim lina efficiunt morbum & magis periculo-
in Hepat cis utendum est , quoties d senter a. laborent. Hujusce morbi duplex species plerumque attenditur. Prima est, dum ab acriori bile, aut falsa lympha in Hepate secreta originem habet , tunc cum ad Intestina defertur , ibidemqtie mora a
147쪽
S est. 2 Cay.6 de Cruentis Morbo s Excretionibus. 13 3
diutius a gens , 4sa eo uulue irritat& ria ordicat , donec, minimis exesis vasculis , sanguis cum torminabus identidem prodeat , comitante febri, quae ab ejtisdem balis aestibus atque stimulis excitatur. Neque mirum cuipiam sit, quod a sola acriore bile huiuscemodi θsenteriae prin ei pium deducamus . Siquidem factandi ma morsorum mater est silis uoraco uetum acrior IS 3) quae ideo per intestina oberrans , cobcas ist- em acerrimas excitat, quas ideo siliosas vocant , emerosque tenesmos , erHarrhoeas quibus contumaces dysent riae succedunt, si a mucco intesmati im- ό situs, ct remoratus erodens hic Itquor,
Ham ibidem ellat sedem ad fodicationes suas circumpostis tunicis commodius, ct mas ius is en as . Hinc videre est cur obenteriae gravioreS contumaciores lite istae post tertianas
perniciosas febres Aestate, & Autumno subsequi ulpturina uim soleant. Altera Osenteriae species illa est ,
quae Hepaticos eXcruciat, quoties auippuratis in Iecore tulercubs aut
Absces us purulentus ichor emananS, In testina subinde pervadit , atque acri & corrodente vi sua ipsa e Xe-dit, pungit , aut qtiomodocunque lacerat. Utrasqtie dysenterias hasce graphice admodum descripsit Jacotius sis J. Ipse enim quoque no-Vit, quod eae interdum ortum halentas abscessu rupto in superioribus parti--μs , ex quo pus susem, o putredine acrius redditum intestina exasperat ct abradit : in te dum mero a Pituita DAD, aut liis acri, alit utrisque frit,
quae in iis intestinornm mucci m tant dimo pinguedinem ilhs a haerescentem eπluo cruore perfusam atradunt, se ita excrementis repraesentant e progredientet mago interiorem etiam Intestinoram tu nIcam exuiserant, cujus peia culae sty brae dejeritionisus permixtae apparente tandem vero altius penetrante , ct δε-- pascente uisere, ipsam carnem, propra
amque intestini sufflantiam putrem exesam DuI educunt : quod eXtremum est hujusce aegritudinis. CXU. Praegressi itaque morbi ratio habenda primo est, ut Q senteriae occurrentis speciem distinguamus. Etenim, si in acuta febre, praeViλHepatis qualibet suppuratione, disentericus fluxus isse appareat, tutum erit asserere , ipsum a purulentis ichoribiis ab Hepate seeedentibus procedere. Magna autem bilis exurentis copia in hisce morbis prodiens pro potissima eorundem causa habem de bet. Hinc ideo fit, quod prout major aut minor fuerit bilis copia, aut saniosi ichoris ab Hepate venientis, atque magis , minusve acri vi praediti sint pravi humores illi: osenteria aba acutior si θ. Iss) celerior,
aha tardior. Et quae acutior, febrem acutam conjunctam habet , excrementa
a m sitissa pinguia. Alia est Ine
febee , aut cum ea quidem sed levi rexcfementa vero non ita acria . IIIa cum
Ius: haec citra haec, aut multo levi ra . Nam in Qsenteriis nonnunquam
148쪽
interdum aquosa di mucosa. Hac iva-i lue posita hiijiisce dysenteriae utri- iisque idea , facile erit intelligere, cur sesenteria intempestive suppresse . abscessum facit in laterius , visceri-ius, vel articulis. 116) Hoc ibidem infirmat Hollerius , dum ait : stquantum licuit cognoscere experientia,
alios vidi , suppressa intempestive δ' senteria in civis fiam incidisse ,
αἱ os in pleurit dem . Cuidam quoque diconversa materia ad manus , foedam
de amque fasiem leprae persimile pustulis saniosis confertim invexit. NO haec autem tantum , sed innumera Pene alia. inala a suppressa perperam dysentemia hac .derivari omni j v re posscte , experientia testatur , at que ratio ipla ostendit. Sive enim acrior bilis, sive saniosus ille, quem indicavimus , ichor dysenteriam excitare comperiatur 3 quoties ad Intestina ipsi aditus praecludetur , in Hepatis anfractibus remorabitur , ut universam sanguinis subeundo .masiam , hucque illucque per to tum Corpus divagando , graves Va riasque flases essicere poterit , plus, utinusve metuendas , pro affect aeinde partis diversa ratione. Adstrinentia itaque remedia omnia in ejuncemodi dysenteriae curatione damnari merito debent ad quae ideo confugere tunc solummodo eXpediet, cum jam sussiciens copia hos, ellis humoris prodierit , jamque ad Mi
declinationem vergere morbus Vb
CXUL Si ideo acrioris bilis nimia
Copia vigeat , a qua dysenterisus flu-Η ppocrater is Coataxus procedat tim uti opor tebit,. potius quam Me .lius enim est , quod noxia bilis per
superiora, per breviorem nempe viam, praecipue si vomitus urgeat, educatur affatim , quam per inferio ra; cum id tardius perficiatur. Insuper, dum per secessum , ope
educitur , Intestina ipsa magis irritantur icuria vehementes indelaepe aestus excitentur , qui teter-.rima in hisce cireum stantiis symptammata asserunt . Ideo , si ab Emet coaversentur Aegroti , ipsorumve specialis constitutio obstet , aut alia quavis de causa omittere illud expediat rassumpto pii gante, statim seri laetis, aut laxantis alterius potionis copiosos haustus identidem ipsis suades: quod fausto tunc quidem evelatu fit. Siquidem, dum purgans e X- peditam magis vi sua reddit In testinorum semitam, potiones ejusmodi qua data porta ruentes , irritatas eorundem tunicas leniunt, abluunt, atque blande detergunt . Verua specaquanae radix in hujuscemodi curationibus praecaeteris conamendari debet. Illa porro, tum Vomitum in promovendo , biliosum facile humorem educit , tum Intestinorum etiam tubum pervadens, peculiari vi sti lica, qua pollere maxime creditur,
affeci is ipsorum membranis specisce
medetur. Nec una vice tantum, sed pluribus etiam , quoties contumaX magis morbus sit, ea uti opportu num erit. Ipsi tamen electuaritim Diast non adjungere utiliter soleo, tunc cum stomachi vehementes passiones, aut Ventris tormina urgent.
149쪽
Hisce vero praeviis auxiliis , si cras ' mant . Simplici hac methodo qtiamasor & tenax magis bilis una cum et aptiminos insentericos omnimode cuis viscidioribus aliis ichoribus exceriar ratos a me fuisse , testari certe videatur , neque hinc morbus solvatur, satius utique consilium esse
gere , quas sequenti utplurimum methodo praescribere soleo . Primum binas aut tres uncias Mannae In li-
bra semissem hujusce aquae dis tri jubeo , pro potu diluculo semendo. Hinc quoties Alvus solvitur , libram
unam circiter ejusdem aquae potandam pleno hau stu exhibeo , sicque
iterum iterumque, donec quatuor saltem libras ebiberint. Posthac quotidie summo mane Tettisianam solam aquam ipsis praebeo ad libras quatuor vel quinque pro ipsorum
tolerantia , donec morbus imminuatur, atque ad declinationem vere
tendat. Quod si inanes saepe premitus quod passim evenat) urgeant , una cum torminibus Ventristlaxantibus & attemperantibus Clysteribus utendum ene moneo , iterat isque etiam vicibus eadem die. 3Nori neglectoa Stomatisha miXtura nostra. Dum haec non sufficiunt, iterum cum eadem Tettum
Uam aqua exhibere post aliquot dies oporret , indeque simplicis eiusdem
aquae usum, ut supra, quotidie denuo continuam, blirum equidem est, quam tuto , quam utiliter ret-rucianae aquae in Hijtiscemodi Uem teri is usurpentur, utpote quae viscidiores hosce biliosos humores optime dissolvunt, atque blande educunt , simulque inimina , si quae adstitia in In testinis , ulcera detergunt , fibrasque roborant , & fir-
possum. Verum quia in Φsent ei hisce fluxibus , praecipue cum diu turniores fuerint , Ventriculi IntesLitinorumque fibrae defatigantur ad modum atque relaxantur e roborantia quoque usurpanda sunt. Inter haec Vinum malvaticum palmam caeteris praeripit, ni tamen dulce sit: quod etiam in contumaciore Harrhoea titilissimum experimur. Illud enim non tantum collapsas, ob praegresstim morbum , vires admodum reficit, stomachum refocillando: verum etiam intestinales fibras roborat , fluxumque refraenat , atque plerumque sistit. Hoc ego se pissime expertus fui in cholericis om nibus fluxibus , maxime cum , sive ob fibrarum nimiam irritationem ssive ob nimiam inanitionem , Dp
ihimiae eveniunt, universumque refrigeratur corpus : quod in L piris febre frequentissimum est, prout in aliis constit titionibus fusius indica
piae hujusce species occhirrat, diver sa tunc uti methodo fas erit. Dusti enim Intestina irritantur atque abraduntur a purulentis ichoribtis ,
qui ab Hopate , aut ab alias superioribus quibuIvis partibus, ut dyXimus, separantur, atque ad Intest na tendunt , iit prodeant f Emetim omittere satius est , praecipue qui in hisce casibus biliosi vomitus non eveniunt , aut saltem inanes prof-sus fiunt. Insii per saniosi illi ich6- res si ad superiora vergant peiora Ι adserre
150쪽
1 3 6 L. cap. 6. de Cruentis Morbosis Excretionibus
adferre Ompremata possunt; parte que illae , quae piis in Intestina
eructant , a violentis vomendi conatibus , vi Emetici excitatis , praetermoduin patiuntur. Id circo, dum pus illud satis facileque tunc educitur per alvum , melius est Natu-xae ipsi totum opus committere , si hoc eongrua ratione praestet. Gravia tamen , si urgeant , Omplomata sedare opus est. Fiunt haec autem maxime , ob violentiores stimulos
atque corrosiones a praeterfluente
pure in Intestinorum fibrillis occurrentes . Qtiamobrem lenientia quoque huic scopo satisfacient , quibus ctiam detergentia mitiora adjungenda erunt. Irritatas ideo nimis fibras illas prae caeteris leniat oleum amygdalarum dulcium identidem usurpatum, dummodo in Intestinorum tubo diu nimis non consistat, Mi acescat , indeque acre redditum pejorem ibidem molestiam pariat: quod evenisse non semel observavi- Inus. Quare, nisi tam cito educatur, Clysteres adhibere necessarium M utile erit . Tenaeiores autem icho-ges dissolvent, atque detergent decoctiones Hordei , soliorum Plant
ginis , Consolidae, florum Ipperici, Chamaemeli , & seminum Lini , quibus aliquando modica Mellis do-
sis addenda erit , praecipue cum inchoata jam in Intestinis ulcuscula ex propriis signis cognoverimus , id quod testantur permanentes diu in Cadem parte acuti dolores , tum &secedentes Intestinorum minimae fibrillae , cum copioso sordidoque pu-re: quod haud raro evenit. Imminuta sic puris excretione , atque declinante morbo bretturianae aquae in hoc etiam casti convenient , una cum modica Mannae dosi, ut supra indicavimus , prima vice exhibendae. Istae enim laxatas a praetergressis saniosis ichoribus fibras mirum in modum restaurant, & firmant, salibtisque suis, minima, si
quae adhuc restent , iulcuscula detergunt, atque Consolidas at . Attamen ab istartim aquarum usu cavendum tunc merito esse puto, cum
nimia sanguinis copia per Alvum
excernitur, atque de vehementioribus Abdominis doloribus Aegroti
conqueruntur. Timendum enim hinc merito est , ne ab eartuadem salibus asse stae partes nimium exasperentur, minimaque Intestinorum vasta eo magis, magisque dehiscant. Sane, cum ista eveniunt, atque Corpus una Contabescit maxime, Lactis usus, ipsaque lactea congrua dia
ta magis conveniet : dummodo nimia tenacioris saniosi ichoris copia prodire non videatur , nec valida vigeat febris. Adstringentia tamea omnia pessima sunt, cum ejuscemodi osenlericus fluxus crisis loco a Natura ipsa promoveri saepe soleat , ad sit periores naale affectas anteδpartes sanandas: id quod praegres
sorum morborum commemoratio &scrutamen sediliti in testantur, quo rum ideo certiores adamussim esse Medici debent, anteaqtiam, ut diximus, sanandae Osenteriae incumbant . Plerumque tunc tamen iterati saepe Clysteres omnem operam
adimplent , praecipue si ex decoctione Hordei, Ipperici, Malvae,