Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Acc. nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1762년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

181쪽

tionis; unde fit, ut portio latior capaX evadat contractiorem minoremque portionem recipiemdi , & diversis intestinorum motibus adjuvanti bus altius admittendi. P. Cognovi etiam hunci morbum ab in 'stini contractione oriri , cum idem interdum, adeo contra bim invenerim, ut nisi aegre admodum digiti annullaris extremitatem admitteret, aqua constriinione se cum, sa- tuumque transitus intercipiebatur. 30. Saepenumero strangulatus intestinorum in hernia, quae intestinatis proinde dicitur: hunc ipsum morbum facit , atque demum inter ejus causas imflammatio intestino tum merito recensetur. Art. 13 Qq. A nervorum obstructione affe- Cue citionem hanc produci supra innui, nec imm anotoma rito quidem, cum id ipsum in muliere anaste-

da stypticitate , & continuo Vomitu Correpta , absque eo quod aut febre, aut dolore multo ve-Σ retur his symptomatis confecta, brevi vitam cum morte commuta Vit. Bis etiam in cadaveribus vidisse recordor, intestina tunc a proprio munere desistere, cum ab induratis faecibus obturarentur . Nec dubitare licet , ut tertio monui, morbum hunc interdum ab intrusone por

tionis cujusdam angustioris in latiorem ejusdemi In testini produci, cum bis publice id ipsum o-sendi siem, prima nempe vice in filio cujusdam

Pistoris , altera in hominis cadavere , quando extractis intestinis eadem per longum aperui . Ii dum inter vivos agebant, pluribus morbis obnoxii fuere, in primis vero torminibus quotidie una , Vel altera hora a prandio recrudescenti bus . Tertium hujus rei exemplum in cadavere iterum ossendi, quod coram Cl. Viro D. Joachimo Schradero peritissimo Chirurgo secaVi . Aiun. Para II.

182쪽

matione

matio nem a

Monui praeterea hunc morbum a contractione intestinorum oriri, quod profecto inter secanda cadavera aliquando reperii, ubi eorum intest ira adeo contracta occurrebant, ut vi X minoris digiti extremitatem reciperent. Si ergo hoc in casu excrementa duritiem quamdam subeant , &11 retenti flatus exitum non nanciscantur , Ut-

quid mirabimur inflammationem supervenire , de ex vehementia dolorum subito interimi ξVan Schobielen sententia. Art. 13O3. Quam maxime attendendum est , ad signa , quae inflammationem in hoc morbo praesentem docent, quae satis evidentia sunt, ita ut peritus Medicus hic falli nequeat. Ubi ab inflammatione sit , tunc solet febris plerumque praecedere, quae per horas aliquot tantum affli gens in hunc morbum desinit , ut 'denhamus optime notavit: idemque in pleuritide, angina, aliisque morbis inflammatoriis pariter observatum fuit; nempe febrim per aliquod tempus prae

cedere , & dein sequi inflammationem in hacillave parte corpori S.

Art. PsO6. Ubi vero absque febre praegressa intestinorum convulsio scivos dolores produXe'rit, tunc inflammatione nata, sebris sequitur . Simul tunc adsunt omnia illa symptomata, quae dc febrim acutam continuam . & inflammationem comitari solent; sitis nempe , calor , dcrem liqua; in primis vero debilitas summa. Verum Omnia haec symptomata adsunt in initio morbi, &cum subito in perniciem tendat, nisi succurratur illico, mutantur , & cito in contraria sere abeunt: calori magno succedit frigus, do Ior ce stat, pulsus antea durus, bc fortis, fit debilis, intermittens, c-errimus tamen, quωd O ptime A retaeus notaVit.

Adest

183쪽

DAP. VI. Iliaca passio . Adest quandoque tanta constrictio ani , ut clysina injici nequeat; quod symptorna pariter

Aretaeus notavit, uti & Hippocrates.

Art. Is O7. Ex his intelligi potest , quare in Pragra. alio loco Hippocratis legatur: At si remisso νοι- sit. Ustio , febris illum prehenderit, 'desperatus est, θη-

passis enim etiam soluta alvus inferior interficiet. enim a spasmo valido volvulus natus perstiterit diutius, sequitur inflammatio, quam febris comitatur quidem , sΡd cum citissime tunc soleat gangraena sequi, remittit , imo integre ce Di at dolor brevi, & tunc garigrzenoso i n testi ni as

secti loco non amplius resistente contentis, illa per alvum ruunt , & moritur aeger non qui dem ob hanc alvi evacuationem , sed ob gangraenam intestini. t. iso 8. Si absque inflammatione , ut ait Cistatis. Aret/us, sed ob corruptionem aut validum frigus ileus proVenerit, Venae sectione omisma, adfatus evocandos cuminum, deruta adhibeatur, si mul que oleo sis , de mollia e X terne ac interne usurpentur, non vero spiritus illi simplices vel Compositi aromatici sp. vin. parati, quibus ossicinae luxuriant , quia licet a solo spasmo absque inflammatione dolor abdominis oriatur , minime tutunn est , audacter simi lia sumere , quia seria per periculum est, ni si subito levent, quod pessime nocere possint. Licet enim ab inflammatione morbus non duxerit originem, con Vulsionem tamen intestinorum flatus creantem inflammatio facile sequi poterit. Longe tutius est leniora talia aromata remedia, ut semina quatuor calida majora , aut minora dicta in ossici nis, aquae infusa dare; tunc enim vix nocebunt unquam. Verum ubi ex signis novimus inflammationem adesse , tunc etiam ab his abstinendum est.

184쪽

Vidi octava hora jam lethalern il eum, duis, sex uncias spiritus ex seminibus Iovisiici destit

lati miser aeger hauserat. Farrago sententiarum. Cobcs Art. 13o9. Hoc vitii genus omnium quae in

u R testinis insidiantur acutulimum est , & nis1 re' M solvatur intra soptimuim diem occidit. '' ' Magna Colicae, & volvuli cognatio est , non

parum tamen etiam differunt; colicae enim natura praecipue in dolor consistit, &ad colicam satis est, insignis intestinorum dolor , etsi alia symptomata non adsint: Ilei vero in primis in desectu expulsionis per inferiora, & inverson R-turae ac facultatis expultricis in intestinis motu Licet enim vomitus in Colica accidat , tamen non ita violentus est in Colica, ut in Ileo, neque omnia alimenta , multo minu& pNCreme in

ta per os rejiciuntur, id quod Ileo accidit, in quo etiam clysteres, S glandes ano immissi superiora Versus trahuntur, & per os reiiciuntur .

An in tenuibus, an vero, in crassis intestinis, causa Ilei consistat, alii aliter sentiunt , Veriores sententia plerumque in tenuibus consistere, quae Ob Venarum copiam, &sanguinis abundan tiam facilius inflammantur , & natura sua an gustiora sunt Quandoque tampia etiam Crassi Saffectis hoc malum generari potest, cum Rufae in Hes, quae ileum producunt, etiam in crassis reperiri pomini. - A ς- Ι3IO. Et si Ileus alius alio periculosior η 'σ sit , eκitials in tamen ut plurimum esse eXpe rientia Constat, praesertim is, cui accedit Vomi tus materiae eculentae ; &ex hoc nulli evadunt.

Qui periculum effugiunt, his vel causa fuit sς'CUm retentio, vel enterocole, vel flatus eXitum s lora vel infra non invenio S.

185쪽

Iliaca passione laborantes alii celarius , alii

tardius moriuntur; quibus ab inflammatione malum ortum ducit , intra quatuor dies moriuntur. Si alvi fluxus spontaneus su perveniat , aut acuta febris aeger brevi moritur. Facilis itemost transitus ilei in franguriam, & vice Versa. Si flatus multi , & foetidi pedendo erumpant , mors ostia pulsat. Μinus periculi esse solet, ubi

dolor locum mutat , quam ubi fiXus una in s de consistit. Art. IIII. In hoc morbo omnia purgantia e- Remediatiam leniora per os exhibita fugiantur , quia Pario

motum intestinorum inversum, atque adeo Vomitum augere possunt; fugiantur quoque Opiata, si suspicio inflammationis adsit , alias gan

graenam , & sphaceium inserunt. Paraeus se multos ab Ileo desperatos ab imminente morte libet aste resert , hausis scilicet argenti vivi in aqua sola libris tribus Tanta vero mercurii qua titas Valde pertimescenda est ;in casu igitur desperato satius est minorem quan

titatem exhibere .

Hinc cautius praecipit Mead:us atris au X stris nihil proficientibus, argentum vivum bibendum praebeatur librat minimum pondo, quod repetereotiam plerumque opportunum erit ; nam duplicem quidem usum hic praestat ; parti in pondere suo inversum intestinorum motum restituendo partimque lubricitate excrementa alvIim opplentia emolliendo, & deorsum propellendo. Idcirco diu tardare hoc experimentum non debet , quoniam metus est, ne, quod non raro fit, inflammationi superveniat gangraena , qua Corri ptis intestini tunicis , in abdomen effundi tui ponderosum metallum.

186쪽

182 Lumbrici . CAP. VI

ineta fententia. his αδ i. Art. III a. Tres sutat omnium lumbricorum Z. um di flarenti*; una quidem tereti forma secundum species c Crassitudinem est; altera vero latiore, unde Ia-tOS nominant: tertia eorum quos ascarida S nun

cupant .

Art. Is 3. Lumbrici igitur teretes formam nemini Obscuram continent , quoniam hi reliquis frequentiores sunt. Accidunt vero lumbricos tereteS habentibus: morsus intestinorum , & Ven triculi, tusses non magnat, aridae, & irritantes, quibusdam etiam singultus. Dormientes palpitant, & sine ratione experrecti eriguntur. Nonnulli cum vociferatione expergiscuntur, sed rursus in soporem ruunt. Pulsus inaequales sunt & augentur febres absque ordine, quae cum e X tremarum partium algore ter quaterve interdiu vel noctu praeter rationem invadunt. Iri m Infantes supervaCtie mandunt, & linguam temmaono mere e Xerunt, dentibus sit idunt, oculis conniis . VOnt, silentium amant , excitantibus indigna Π-tur , suffunauntur inglar rubore , atque. rursus mutato Coloro livescunt, atque haec quidem pere igua in rei valla . Non paucis vero Venter e tiam multas Aculentorum corruptione S e XCer nit, atque tympani instar inflatur. AN. II . , Latus lumbricus est intraneae suc-luinb8i. cingentis intestina membranae, in corpus quod

essena. dZm instar animalis mobile ut ita dicam) per

mutatio , quod per partes interdum redditur , Plerumque totum simul excernitur , incredibi lem longitudinis species in exhibens ; dissiolutus vero non coalescit. Comitatur eum, qui affectus est,

187쪽

est, corporis gracilitas , pulsusque imbecillitas, cum inaequalitate: sed infallacissimum indicium

est, si1 cum alvi eXcrementis quaedam semini cucurbitat simi lia eXcernantur . Abundat quandoque in non febrientibus, quandoque febricitantibus per diuturnas aegritudines accedit, continuos fornachi morsus inserens, appetitusque ad cibos intemperatOS Art. I 313. Ascarides lumbricorum species Mear sunt, Vermibus persimiles, qui in eκtremo in- dum si- testini recti, &musculi anum stringentis initio, 'sphin clere Graecis appellato , conssistunt vehementem his partibus pruritum inferent . Art. III 6. In India etiam, regionibusque R PI μ'

's s . . culorum

pra AEgyptum animalcula quaedam viVa lumbricis similia, dracontia ab animalis speCie nun- pilo. cupata , in musculosis corporis partibus , putabrachiis, cruribus, suris: in pueris etiam in lateribus sub cute consistunt , aperteque moven tur. Deinde ubi diutius eXtremum aliquod dracontii remanserit, locus suppurat, & aperta Cue foris progreditur . Dracontii principium sirahatur cruciatus eXCitat, maxime quando disePmpitur , Soranus, autem non animal aliquodpaecipuum; sed nervuli alicujus substantiam dra- coitium esse autumat, opinionem dumtaXat an Nais, eo quod moveatur, inducentis. Somni sententia Art. Is 17. Lumbricorum tres sunt species frequensiores, viz. teretes si ve rotundi , lati, & ascarides ex ovis insectorum oriuntur); aliquando sed tarius vermes a nomali ejiciuntur, cornuti

scilice, hirsuti, quadrupedes, multipedes, bici 'Pites , tricipites , cauda bifurcata praediti , dcc. D Pl aeta vermes intestinates, sunt &alii, omnes Μ , , se

188쪽

Vermes se sere corporis partes incolentes

uti vermest V dentales, gingivales , rhinarii, pulmonarii, curr

diaci, sanguinarii, urinarii , culanei, umbit ',, cales , helcophagi, vermes in hepate, in saliva, o Sc. Sed hi omnes non nisi in statu morbido se inveniuntur. r. isti. Art- Ι Lumbrici teretes sunt frequentissimi& satis noti, Lumbricis terrestribus si miles, nisi aliquantum albidiores sint. Lumbricus latus . taenia a Plinio .

ci Meu D , &c. appellatus , est instar fascie dua-ἡ cri, , rum Vel trium ulnarum , aliquando longior ,, geniculis transversis per totum divisus . se colaus Aniso affirmat unum esse tantum in corpore, unde folium appellatur. Ah Mr. H,-ri Ieunot taeniam in ventriculo setis aliartique in duodeno reperiit. Mettio tr. det Acad. Vol. xvii. M p. 36. Et bar. Ge ro taeniam in tinca pisce duos pedes di amplius longam observavit . Hist. da l'Acad. Vol. xiv. p. 3 o. hunc Lumbriri cum in cane ipse vidi tres circiter pedes lonis gum; ideoque in aliis animantibns p taeterho se minibus generatur. rasti, Art. III 9. Latos Lumbricos qui habent, se M ia petentia cibi nimia laborant, ac nisi cibus os - ροι. Iatur, dolor di morsus in ventre percipiunt1r, Certissimum vero signum est , quod ornalvi eXcrementis corpuscula quaedam cucurita seminibus similia excernuntur . Hi dissicit ter Tecantur ; commendatur Od. Alicii ad Sj. di

decoctum corticis rad. mori. Remo/υι Art. Isao. Ad Iatos Lumbricos educendo ad- ,, hiberi debet vomitus ex oleo, non ex ridicibas , S alia die clystere utendum admktan is tri parte ves fatis danda etiam aqua ma p tul , aut 800rrhida radicis decoct o. aut i,

, militer incocta ei 'cyrrhi

Arto

189쪽

Art. Is a I. se AstarideS sunt tenues Lumbrici , Asari is silorum particulas reserente, qu4 in parte inia με seriori crassorum in testinorum , & juxta sphin- , , cterem musculum re sidere solent . . Art. 11 H SigDum pathognomonicum a sa-8Dum est pruritus in ano Vix tolerabilis; ete- . is grotantes aliquando syncopen patiuntur, &frequentissime tenesmum. Ad incarides lacu eY- perimentum Aetii, suppositorium scilicet fio matum e carna isteri salita, pinguedine da-

, rasa.

puturi sententia .

Art. 1123. Astarides sunt quidem gens pu8l- AsiaHὰia, sed expugnatu dissicillima; namque licet o- dum ci

mnes ad unum enemati S Vi eX terminarentur, no- ηψιν a

va tanten &numerosa proles ab ovillis in recto depossitis mox hascetur. Ideoque non tanti erit parentes solos proscripsisse ; nisi insuper & natos, & semina θtiam ipsa radicitus extirpemur,

di ejiciantur. Hocque optime fiet, si postquam ascari des jam disparuerunt, non statim a remediis absistamus; sed tertiis quartisve diebus per aliquot vices ; ac deinde semel in hebdomada

hujusmodi deturbantia enemata repetamus; quod nemo authorum haetenus notavit . Ideo minime dubitandum est enema amarnm seo. Rad.ρνα Σηεma Pent. viri. contuf. M. pulp. colocynth. in nodulo ιμ η'ημ' gat.)Θj. herb. tanacet. summit.fabi'. a a M s. csq.

190쪽

Lumbrici. CAP. ni in intestino Π1m, capitis dolores, sopor gravis, deliria, maeror, tristitia , febres , angi - na, pleuritis , & alia innumera gr via sym-

Romadia Art In genere amara sere omnia sunt vermisi 'se vermisga. Privἱrim pulU. cori. aurant. mercu sa varia, rialia, AEthiop. min. merc. Hic. dcc. fcus coral-tin. ens veneris, semen Santonici in vino cla- , , reto est anthelm in thicum insigne. Fuiter. De

crescente luna Vermes sunt aggrediendi. Phidi. ,, colocynthid. cum felle boDin. subacL cum gur. aliquot ol. abfynthii umbilico applicatus, Lumbricos pellit. Ada Damides necandos enemata is cum colocynthid. incoct. mercurialia, &c.

Bagii i sententia .

is 26. Quod ut plurimum homines eo uomata improviso, & sine ulla causa manifesta, &signis r insoli' alios morbos Comitantibus, in subitum vitete di-η- θm' scrimen incidunt , dc cadunt veluti apoplecticit ρ cum extremitatibus frigidis, pulsusxilissimo s qui his,' fere semper vermium latentium uti di singultus) aphonia, quandoque improvisa ma nia , tunc de Vermibus dubitandum , in tali casu nil potentius est, quam statim dare cumbro-dio gr. xij. merc. dμlc. dc gr. v. scammo'.fulphurat. in adultis . In pueris vero minoretur dosiis, Vel Potius detur mercurias crudus ad magnitudinem.

pisi cum brodio, nam erit ad miraculum. Che- nemo Nisa Art. 4727. o Prob' notandum est, quod nul-

ιme. ., , tum tam peregrinum sit symptoma , tamque , , ΔM δωνι ακών, quod vermes eXcitare non possim t. , , Horrenda quidem sympto mata quandoque a ,, vermibus eXOriuntur , ut non raro eX inCan

latione Produci vulgo credantup . Periti me

SEARCH

MENU NAVIGATION