장음표시 사용
161쪽
CAP. VI. Colica Pictonum . Is cto ventris, indeque latius diffunditur , ita tamen, ut omnia Viscera , a pyloro ad anum uiaque, ad istum locum, tanquam ad miseriarum commune centrum miro Cruciatnine contrahi videantur. Omnimodi sentiuntur dolores , urentes , lancinantes , mordentes , pungentes , &C. Multifariae hujusmodi torturae aegrum eXctrcent, ad dies fortasse 8. Io. vel I . alvus interim pem tinaciter constipata es, urina pauca, vires fere
exhaustae, extrema frigida; adsunt etiam sudores gelidi, praecordiorum anxietates, animi deliquia , angores , desperationes , & similia donec tandem dolorum atque aegritudinum oneri succumbit. Art. I 6 . Causae praecipuae hunc morbum cauo a atrocem producentes sunt acerborum ac imm turorum fructuum comessatio , nimia liquoris perniciosissilini ingurgitatio, quem Vocant Ru-Punch, eκ spiritu sacchari ardentissimo &succoli monum fulvestrium, & compositum svid. Tractat. de Venenis in fines ) & inclementia aeris nocturni itinerantibus, si ante crapulam edormi-verint, &c. Ces an te aliquanto doloris vehementia aegrotus perturbationem quamdam per spinalem medullam sentit, qua brachiorum ac Crurum nervi S propagata, imbecillitate statim sensim assiciuntur, indies crescente , donec breVita paralysin confirm ram definit. A Unde mil-o lsus conjecturam fecit transitum a Colica adri paralysin indicio esse materiam morbi sicam D non per arterias, sed nervos deserri, ejusque , , sedem non este intestinorum tunicas , sed
Art. I 63. Methodus medendi hunc morbum gravissimum Sc paralysin praecavendi, a catharsi primario incipienda est, ad pertinacem alvi adfrictionem subigendam. In hunc finem catha tica
162쪽
tica leniora Drma liquida frequenter repet j taoptime conducunt , fortiora spasmos adaugere solent, & Rei periculum intentare. Veruria pro' 11 ter affectranes intestinorum spasmodicas Consultum serit imprimis Paregoricum propinare . Optata paralysim accelerare nonnulli opinantur , sed longe errant; indubitata experientia doctus larga manu i a non modo innocue, sed semper cum Dium successu e X hibuit S quenti methodo Cum prosporo eventu frequenti si me processi r V. Pil. Agatth. gr. viiij. vel κ. casor. gr. iv. opobes fam. q. s.f pil statim Capiend. deinde elapsa semihora , δ . Manna opi. crem. tart. Si j. fir. ruar;
nac. sumenda & bis horis repetenda, donec a vus soluta suerit, in intervallis D l. Matth. gr. ivi exhibere soleo , vel, si vomitus vehementius iar
timon. Τ& m. Enem a quoque cutia balsamicis . quaque hora injiciendum est i sequetis etiam solus abdomini usui e fle pote si ; Fol cham. iiij.
ovitim doloribus mitigandis quandoque nonni
hil prodesse observatum fuit. Morbi vehementia in hunc modum subacta ad purgantia eiss-caciora, mercurialia scilicet, deveniendum est; Colomel. pil. coch. min. ana bj. opobal f. q. f. f. pil mane sumend. & quotidie repetend. donec dolor penitus remi serit, & alvus satis solubilis evadat . Deinceps balsamum Peruvianum ad 9jj. vel ultra 6. quaque hora sacchata crystal instillatum vel aliter exhibeo, &rarissime spem msam fissollit. Est& aliud insigne medicam 'n- tum p pud nos divini numinis favore in hac insula
163쪽
CAP. VI.fula sponte cum, huic malo Valde proficuum, praedicto bal- a cHm samo adhuc evicacius, ni siqnod quibusdam stomacho non adeo gratum sit 1, do sis Si j. ter diem per longum tempus, donec morbus penitus subigatur. Nec datur praestant i us remedium
pro usiu eXterno quam dictum pisse vim , climaequali vel dupla quantitata θ. Dcchari comm sum; pro vertebris dorsi & artubus illinendis, quandociliaque paralyseos sit is vissima suspicio:
haec vero cum formata sit & confirmata, nulli
remedio, quod scio , cedit; nisi forsanthonienses in Anglia tanto malo succurrere leant. ,, Immo in ipso casu valere novi.
deXtra illorum parte oriens in modum zonae ad deo 'sinii eriorem excurrit. Cruciatus in eo pluribus 'de causis suscitantur immensi , aut enim propter crassum pi tui tosumque humorem, qui in tra ipsius tunicas insidet, aut propter spiritum etiam crassiorem , ac turbidum inclusum , aut Propter inflammationem intestini , aut propter acres, vique mordaci vellicantes succos. Art. 1 67. Quibus itaque crassus pituito su Dque humor cruciatum inseri, his dolor per universum funditus epigastrium diffunditur , praecipue vero, ubi sensu coli si turn terebra perso- rari autumant. Torsiones hos circa umbilicum eXcrutiant ructus item, &nauseae, vomitiones que variae, sed in primis pittritos aer alvus graviter impedita adeo nihil excemit , ut ne flatus
164쪽
quidem praeterlabi queat. EXCretum autem quandoque oletulum, veluti bubulum cernitur leve ,& spiritu resertum. Praecedunt haec vero maxime gelidorum, crassique humoris esculentorum frequens usurpatio, satietas , cruditas , otium ,εc id genus alia. Eaesa u. Art. I 68. Qui vero dolorem satu lento spiritui acceptum reserunt, extensionis potius sensu torquentur. Ex in- Art. I 6'. Qui autem ob inflammationem flamma tormenta sentiunt , loci fervore deprehendun-ς ρ'ς- tur, quem febris haud ignava comitatur , una cum stercore lotium retinetur , pulsus Ventrem perturbat, sitis, aestus, eC nauseae infestant, Vomitionesque biliosae potissimum, quae nihil malum sublevant . Ea quidem ut uno verbo loquar , omniuin insestissima est colicarum affectio, quae in gracilioris intestini morbum, quem Ιleon Graeci nuncupant, transitum minitatur. Eae aedio. Art. 1 TO. His qui propter acres, & morda- uino. cm afliciuntur humores, perinde atque cum subest inflammatio , corpus aestuat , sitis , & vigilia molestant. Febriunt autem omnino , aut p3ulo minus illis. Lotium acre emittunt, & biliosum dejiciunt ; saepenumero in alvi dejectiones
plurimum torquentur, &eduliorum potuumque excalfacientium usu gravius irritantur. CNra Φo Art. 1 I. Medendum itaque doloribus, qui ad
, , se QS tenaces& spissos humores reseruntur, non admodum calorificis, quia ab his in Batulentum magis spiritum rediguntur humores. Quare alvus prius oletulo clysteribus e Xonerata , oleum in quo elixum sit cyminum, aut ruta Cum adipe anserino, vel gallinaceo, vel radicum sylvestris cucumeris decocto , myrrhaeque denario , melle, & sicyonio oleo injiciendum est . Quia δc Oleum commune infusum non raro pituit8
165쪽
CAP. VI. Doloris Cotidia . I 6 rvitream extrahit , infestantemque protinus do-l Iorem sedat. Perseverante cruciatu clyster prae memoratis adjiciendus est , resimae terebinthinae unc. i. silve opopanacis Si. aut galbani Si v. bitu minis tantumdem cum nitri S j. & ol. rutaceiunc. v. vel plus. Potioni absynth. & cyminum aequis portionibus , aut pana X cum aqua , Vel cassivel , Vel anisi, piperisque S j. cum Oxymel ite praebetur. Quod si cruciatus his remediis non cedunt, potionandi sunt consectione quae e tri-l bus piperum generibus constat, vel theriaca . In vehementioribus tormentis mediocriter imbtigantinus praesidiis utendum est: cuiusmodi censentiu e castorio confectus pastillus , cum per superna, tum per inferna immissus, &alia ejunt dem generis medi Camenta, nam quar Vehemens ter torporem asserunt cavenda sunt, quod diu- turniorem affectionem reddunt , & tormental pauli sper leniunt . Pituita vero jam attenuata hiera amarulenta , vel globulis hujusmodi purgare eXpedit. V. Aloes, euphorbii, cocci gni- dii puri, scammoniae, an a Bij. m. f. pilui. Victust ad haec ratio calidior, & aridior convenit; apri -
Npydio quidem' morbi praeserenda e si inedia et
mox inde acriora manducanda: ut poma tofla , apium, asparagus, allia Cruda &c. Art. 14 2. Ubi vero flatu lentus spiritus dolo-
l rem suscitaverit, post enemata quibus flatus di- fu 'scipgntur potionesque , cucurbitulae etiam per tintia. qua in ingentes succensae , & inanes uni ver soVentri impactae , nonnumquam fatis adminiculi praesti terunt.
Art. 1 73. Quodsi intestinum inflammatio Curatio torquet e cubito sanguis detrahendus est; sive- ro mictionis dissicultas exercet, vena a mallelo secanda est, & jampridem enum oratis uton dum 'remediis, e Xceptis acribus, & vehementer e X pHI Allen. Pars H. L
166쪽
'iga Doloris Collici. CAP. VI purgantibus. Lenientes potius infundi elysteres debent . in oleum quoque des ensi S Commen datur . Cucurbitulas interim utiliter adglutinabimus. Victus sit tenuis usque ad inflamma-
tionis solutioilem. Art. 2 7 . Quod si acres & mordicantes succi cruciatus pepererint , oleum per alvum infundetur , in quo eli Xatum sit faenograecum , aut althea , cum molli adipe recenti an seris , vel gallinae, vel cremore quoque prasianae, cum Io saceo , & lini seminis quoque liquore . Potionandi vero sunt antidoto eX aloe amara . Lavacris ex aquis dulcibus danda est opera. Cibis utendum sorbilibus ex Chondro , seu ptisana , piscibusque saxatilibus. Si dolor admodum Vio
Ientus laborantem eXerceat, iis etiam, quae stuporem inducunt, utendum. bliea Art. I 3. Mea quidem sententia , colica ae- .pidemi- gritudo, quae noctra aetate incrudescit, eX. talico. bus humoribus stenuibus, nempe, & mordacibus)nascitur cum ab Italiae quidem finibus incoeperit , per pleraque alia Romani Imperii loca
instar pestiferae contagionis gra flatur; unde non paucis quidem in morbum comitialem , atris vero in membrorum re lutionem incolumi sensu, nonnullis autem in utraque delapsis , magna parS eorum qui in comitialem ceciderant, e Vivis eXcessierunt . Quorum vero morbus in paralysian transierat , plerique evaserunt . Hin Cintelligimus a Paulo AEgineta ipso cognitam eam fui sse colicam quae postmodum Pictonum ,
167쪽
Art. 1M6. Dolor pun tarius&terebrans acer- Colicabissimus sentitur in hypochondrio si1nimo, ali- γquando sed rarius in dextro, in utroque colon o 'facit angulum satis acutum in curvatura ; dolor contorssionis, lacerationis, & Vagae lancinationis oritur eκ spassiodica intestinorum contra-ectione , & plerumque adest in Colica nephritica; dolor rodens & vellicans vetines indicat; dolor pulsans intestinoruim inflammationem. Mulieres interdum sub dissicili mensitim fluxu patiuntur tormina hi avia abdominis , quaedam post partum Sc ante etiarn aliquando dolore Colico
laborant , in utroque casu plerumque eX avdOminis & intem notum conbusone. Art. t 77. In omnibus intestinorum tormini sus tam humorossis quam convulsi1vis habituali bus, quoad Causam antecedentem, respicionali iii
est inprimis ad ac re acidam plus minus austret m. λὴλ . plus minus Oisci lim , ex hornacho ad i ta tE- ' ei/h sit lia delatum, adeoque ab assumptis vel vitio- EMn ULsis, vel vitiose digestis eo distributum , ves in plegibus nerve is me senterii, vicinisque locis membrano sis pertinaciter haerens , & a quacunque
Art. I 78. In Colica hysterica sensus globi i Sempe in abdomine moti, quem mulierculae & medici ignorantes pro uteri habent motu ; est plexus et centralis mesenterii maxim convulsus , in viris quandoquε accidens . Attendendum est prae O- cblita . inhibus, an Colica sat humorosa, an condiusva, an ssit accidentalis vel habitualis, an sit scorba lica, usu ica vel alia. Clysinata terebinthinata in Colica convulsiva sunt optima. Ars. 1 In Colica His Ua, ubi pertinaci Curatio. I. a ter
168쪽
ter harrent stercora, Con Venit en ema e X ol. sm.
lini & raparum & fal gemmae ad Si. Vel ij. alias
enema emolliens Sc carmin. ex urina puerila' aD sectibus intestinorum fatulentis, etiam Cum ter
binth. 8 lj quando. Si dolor Colicus si nimis acerbus, prius est mitigandus, quam 'Argantibus proritetur alvus. OLa Id. dulc.&harmaceti in Colica conmul a est remedium proficuum , de
glim. ammoniacum in humor a. Succus expressius
percoris equini est praesentaneum remedium contra Colicam, p. Io 6 I. vide locum ) speciatim in Colica condius . Decoctum for. cham. in qu λ-cunque Colica maXime laudatrar, tanquam specificum, de pene infallibile remedium, sacchar saturni est remedium singulare. Pro usu exter no ol. cham. succini, janip. ol. petr4, zalbanum empl. fotus, &C. vid. locum p. IRI.iηο--I 8O. In Colica, si urina sit tenuis, Sesis, ex aquosa morbus est ut plurimum nephriticus
μηiν , aliquando hastericκs; ) si valde colorata , scor-buticus ; si respiratio sit difficilis de praecordia perturbentur, Osericus . In graviori casu clysma ex fumo nicotiane est remedium dolorem mitig iis & alvum laxanS.
In Colica stercoracea aut a pituit Ax, Viscidiore nunquam obliviscatur medicus1 al. gem- ν' nam hoc oκperti Tinum est ad resolvenda ster-COra Sc mucilagines crassas pres. l. xxj. Vid. etiam lylassi med. spargyr. sub tit. sal. gem. Remodia Art. Ι 82. is ConstaΨndus est Boerhaave in his affectibus uti infero omnibus tanquam Ora culum . Flor. cham. in i g. coq. paulisper tu μq-braon. comp. ξ iv. in colatura dissolν. ol. mac. Pir Fresi, de meton. m. f baustus Calim
169쪽
,, hsur. enem. tereb. fotus ad colic. fotus hiritho- ,, 16 , mistura hister. Diritu . , sunt remedia
usta comprobata, o fenuntiar,m . Art. Iq83. Quo Biam Mesentemum pars est , COMavalde sensilis, Se humorum nerVosi generis A me Usuxionibus plurimum obnoreia , morbi Colici ρ Ddes merito in eo statui Lur. In ea vero colica, in qua inaequalis di flentio, Madstrictio Ventris, rigidorumque musculorum contractio adfiunt, de- Totatur nerVos potius, quam intestina in eadem l assici . In Colica biliosa succedit frequentbr Apho- tinia, dc VOX rauca, de per totum morbi docur l sitiri durat , 'haec vox rauca in febribus a bile Ortis apparere quoque solet, unde numerari poterit inter diagnostica morborum a bile, si ve a salino- sulphureis, &adustis massae sanguineae par ticulis , Art. I 84. Colica Pi tonum ab ea, quae PiaQ- in . .
Tum dicitur plurimum dissert, quamvis ob vo- νεαcabrili similitudine in vulgo confundantur . Ea Θplum- pie torum a causticis colorum veneficorum pul- bea. visculis conterendo, vel pinsando in auram , 6e respiratione in Os raptis, qui cum saliva mixti in stomachii na, & intestina descendunt . plurimi enim colores sunt ex arsenico
170쪽
166 Doloris. Colici . CAP. VI.
auripigmento, T. Tertiam item colicae speciem nonnulli faciunt , quam plumbeam colicam dicunt, quia vitrario. , pli Hubi ductores, Bracteyrios, Specul rios, & qui circa plumbi, & mercurii mineras operam impendunt corripit non minus, ac P i ctores , sed nos hanc eamdem G mnino cum ea Pactorum facimus. Colicδ Art. I 83. Arcanus quidam ac inexplicabilis Ο consensus observatur inter morbos ventris , de ἔ- Πή g cutis . 'Dolorem colicum vidimus mutatum in qVI ' arthriticum.& contra dolores arthriticos , per supervenientem colicam, aut Diarrhaeam solutos. Hinc quadrat illud Hippocratis r Alvi laxitas cutis densis; cutis raritas alvi densitas; ideo Qbservamus in praXi, quod diuturnae Diar- rhoeae irritis aliis per diaphoretica promptissimo sanari solent . Schomberzias.
Art. 1486.. Non retineri eXcrementa, dolorem locum mutare , nec non 8c intermittere salutem brevi promittunt . Dolor colicus quando-
quo transit in abscessum i & aliquando in hydropem .
Si dolor colicus fixus est , & febris adest in
abscessum terminari s0let , quia ab inflamma tione intestinorum profici scitur, non ita vero si de loco, in locum mittatur. Ailirmat Spigelius se nullum unquam diste-cuisse e X colica mortuum , sine intestinorum in flammatione, quae indicatur praesertim a dolore pulsante cum febre ; dolor eontra rodens , &vellicans vermes ostendit.
Quando remediis non allevatur dolor , sed figitur in parte , & vomitus post vomitum in 'sequitur, & sudor frigidus oboritur, partiumque
e X timarum perita geratio , ad extremum perven tum est. Nihil facilius colicae su pervenit quam paralysi S r ca Ve ne optata copiosius in ea eXhibea S :