Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Acc. nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1762년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

281쪽

quando etiam in morbis Cutaneis, ut pruritu, scabie , occurrunt . Materia purulenta noni tantum a renibus, Verum aliquando a vesica, Sel meatu Urinario ulcere affectis in Iotio deponil tur; quandoque e Vasis, & locis genitalibus sanies, semen corruptum , dc fluor albus Urinis suffunduntur , & subsidentias purulentas efformant; pestremo sedimenta purulenta in Urinisi peripneumonia aut empyemate laborantium reperiuntur, quae etiam morbum solvunt. Urina cruenta non tantum in calculosis occurrit , sedi etiam in plerisque scorbuticis multo cum levamine, modo limites non excedat; nec defuerunt

j quaedam foeminae , quae sua Catamenta per Viasi urinarias inter lotium per multos annos inno-l cue emiserunt , hujusmodi historiam habemus apud Hollerum, M. Art. Iris. Post omnia vero quotquot idi istas fuerunt ut proverbiali utar dicto ) , urina est meretrix ct mendax ; nihilominus urinarum in-l spectio in praxi medica est usus eXimii, modos cum riliquis symptomatis diligenter pensitatisi conjungatur , tum ad judicandum aegritudines earumque statum, tum etiam ad Curandρs mor- bos . Ideoque periti , & fidelis est medici operam dare, ut, quod artis est de Urinis, hauti temere negligat, neque artis suae limites transiliat .

Corolla

rium a

282쪽

CAPUT VIII.

Sise Fasciculus Morboram octavus .

CORDULENTIA NIMIA.

Et alteri sententia .

Covu- Art. I7 o. Orpulentia nimia suo obesitas lentias- nimia, est, quando corpus to-ve ob - tam venter quam artus in tantum augen- tur , ut actiones , imprimis motus ac respirationis, aut omnino impediantur, aut insigniter vitientur. Seianerius refert mulierem 6 OL. item virum 6oo . pendentem . Prostant e Xempla apud Schenc jum corpulentorum obesitate suffocato-rviam se obesitas nimia corpus reddit variis morbis obnoxium, speciatim apoplexiae, asthma- , ri, haemorrhoidibus , calculo, ulceribuS cruo rum , hydropi, &c. Discite A=t. 1 et r. Ad obesitatem tollendam non da- iii 'r' tur praestantius remedium quam acetum fluit cum jejuno stomacho haustum. Semen fraxini seu lingua avis ad ij. mane in haust. vini propinatum insigniter commendatur ad eVacuandam urinam, ratione cujus, & hydropicos curat, R crassos emaciat. Volde Art. I7 2. is Borellus commendat masticationem fol. tabaci, sed in omnibus minus con-ήρρος ' venit , ne ad tabem disponat . Qui natura μῆ ρ' ' sunt valde crassi magis subito moriuntur ,

283쪽

Junc eri sententia. Art. 17 3. Nimia obesitas uti totam vitam Nimia fatis molestam reddit , ita & in Medicis muti obsitot itas deliberationes eXcitavit, qua fieri posset ra μ'/'tione, ut ejusmodi subjecta ab hoc onere libe-

rarentur . turis

Vanis speculationibus superstructum est , quod

secundum veteres hepar calidum temperare , vel secundum recentiores illud fermentam aut

sal subigere , & corrigere quod pinguem lympham coagulat, nuncupatur. Immo nec illa quidem methodus, quae sanis rationibus innititur, hie lassicit. Licet enim blandae laxationes , &vente sectiones aequinoctiales instituantur , eX- cretiones naturales promoVeantur, & diaeta tenuissima imponatur , haec tamen omnia obesitati nihil detrahunt. Art. I7 φ. Μulto minus operae pretium ciunt illa remedia , quae specifica passim ovis brantur ex. gr. piper, sal absinth. succus citri, acet. squillit. decoct. lign. sane ., masticatio fol. lilia. tabac. & similia . Exiguum etiam emolumentum afferunt chirurgica praesidia : videlicet vesicatoria , fonticuli puncturae cum acubus, ut pinguedo effluere debeat . Art. 17 3. Per salivationem, fortissima pur-μantia, freqgentes sudationes, & alia impetuosa remedia corpulentiam nimiam removere ,

temerarium , & periculosum est tentamen. Febres acutae atque intermittentes auferunt quidem saepius obesitatem ad summam usque corporis emaciationem, sed non raro, quod consumptum est, mox recuperatur. Art. I7 6. Moderatus usus thermarum , & Notinui

acidularum salutaris quidem labinde observa-S tur,

284쪽

tur, ita ut corpulentiae quid detrahat, & spe π .ent, ciatim sterilitatern in obesis foeminis auferat , attamen brevi post pondus pristinum resarci

tur .

Hinc nisi vita otiosa, & sedentaria in laboriosam, eamque lassicienter per prudentes succussiis , & gradus mutetur , reliqua omnia erunt manca , & inepta . In laboriosis enim

quamquam habituS corporis pinguis nonnum quam reperiatur, ad eXcedentem tamen corpulentiam non pertingit .

CACHEXI A.

Catho- Art. I 7 7. is Caci exta ita dicitur a corporis x a cau- malo habitu ; nascitur plerumque ex intem- , , perantia aegrotantis, Vel alicujus morbi prae- ,, gressi mala curatione; a tumore scirrhoso je- cori6 vel lienis , vel a fluκu haemorrhoidum se nimis longo, & profuso, vel aliis harmorrha-giis; ex febribus continuis diuturnis, vel intermittentibus male curatis; ex crapula, Velia nimia spiri tuo sorum liquorum ingurgitatiori ne ; ex Chlorosi , calamentorum obstructio- ne Vel fluXu nimio , & ex innumeris aliis

Signa Art. 17εῖ. o Signa diagnostica sunt palsor su-ἀiatuo- is balbidus , aliquando etiam plumberr S color μέμ- debilitas ac piger corporis motus cum infla: D rione aliquali , in quibusdam ventris fluor,, cum febricula vesperi recurrente, pulsus cre-M, ber ac densus, cibi fastidium, & vini magis αν appetentia , urina biliola, interdum Veroru- is bicundissima , frequenter autem cruda , dc, pallida. έ

Caelii

285쪽

CAP. VIn cachexta. 28scoelii Aureliani sententia .

t. 17 9. Caci exta nomen sumpsi a corpo- Ca ris habitu malo . Eius curationem ante The- xi ἀμφ' misonem nullus ordinavit . Fit autem sive na- scitur haec passio intemperantia aegrotantis, vel curatione mala medicantis , aut post aegritudinem tardae resumptionis causa ; item eX me

dicaminibus in primis purgantibus ) saepissime

potatis, vel ex saxea duritie jecoris aut lienis, vel ex suxu haemorrhoidali longissimi tempo

Art. I73o. Est autem haec passio siepissime h;dropiisj antecedens causa , aut maCularum in superficie corporis accidentium. Sequitur ca cheticos pallor subalbidus , aliquando etiam plumbeus color, debilitate tardus, & piger corporis motus cum instatione inani, in aliquibus etiam ventris fluor cum febricula in plurimis latente , quae Circa Vesperam magis augetur ;pulsus creber ac densus, cibi fastidium, &vini major appete utia, urina fellea, & extensio ve

narum .

Art. 17s I. Huius morbi curationem eletius sic eXornat AEgineta: sanguis si nihil prohibeat pedete utim , & partitis vicibus per ili-

duum aut quatriduum exhauriendus est e evacuandi autem maximae sunt, qui ob haemorrhoidalis aut menstrualis expurgationis retentionem in hanc affectionem inciderunt. In iis vero, qui ob humorum plenitudinem hoc malo confitctan tur, ab evacuatione sanguinis per venam abstinendum et omnino vero hiera ex colocynthide apparata purgandum . Victus ratio hoc malo implicitis tenuis ac siccifica ex usus est. Naturalium aquarum usus conceditur 'maXi

286쪽

me , quae aIuminis , & nitri mixtura constant; deinde quae sulphuris naturam habent . Mirifice autem ipsos juvit delibatio juris absinth. &dropaces . Quod si affectus in aquam intercutem deciderit, tum hydropicorum curatione subveniendum est.

E mulieri fententia.

Cra arioxias methodus.

Cach Art. I sa. Cachevia est affectus in quo na-x ήρ' tivus, & floridus cutis color, ac imprimis faciei/ς ψ ἐρ' nitor perit, mutaturque in pallidum, ii Vidum, luteum, virescentem . in te me rubicundum, &c. frequenter cum corporis habitu subtumido, lasestudine, &c. adest saepe febris telata , aegro vix sensibilis . Art. 1733. Principium curae a vomitu faciendum est: attamen ante vomitorium consultum erit, ut digestiva salina praemittantur cruditates solventia, ut crem. tartar. vitriolatum, sal dige

pulveres absorbentes dicti , antimon. diaphoreticiantisiectist. Poterit; &tunc propinandum est vomitorium , vel , si minus conveniat , catharticum; deinde his ita praemissis fit accessus ad mamtialia. Rem 4H Art. I7s . si In tota republica medica ViX da- ,πμω , , tur praestantius remedium quam misturae phr

re ctica Fulteri. TOGes sententia . Art- 77s . Cach exi a plerumque sequi solet obstri'ctionem, &assectionem hypochondria CamVel scprbuticam , in sceminis autem 1aepenu mero ab utero oritur, vel ob immodicum men

287쪽

1 morum profluvium , vel ob eorumdem suppresJonem. Neque Vero solum foeminis sed viris quoque viscerum in farctus Cachexiam attulere ex Anotomicis observationibus Bartholi

ni, Lotichii , Higii mori , Hildani , Heurnii ,

& aliorum . .

Art. 17 16. CacheXiam diutius protractam inse- Maγρ si quitur Hydrops, qui in Astitem Tympani tem, Tm t.& Ana sarcam communiter dividitur ut paulo supra. Ad ejus causam emendandam praeterea, 'quae ad viscerum obstructiones usurpantur, sa in- me proderit tinctura haec quotidie mane pluries, prout necessitas exegerit, repetita. Limat. mari. q. v. Tartari albi D. duplum decoquantur in aq. pluvia repurgata octupla vel decupla quantitate quoasque pulvis in 'udo vasis siccus remaneat . Mox vero extrahatur inde cum D. vin.

iiisura, ct seorsim fervetur . Residuum iterum cum f. q. ejusdem Aquae ad Accitatem usque decoquatur , ct tinct. pari modo ut supra extractam priori adjice , ct tertio id ipsum demo repete Tandem per fitram trajice , ct in vase vitrestinLE. ipsam ad Uum seroa . Hujus dosis es une. fomis .

seri sententia. Art. 1 17. Si cachexia a fiebribus intermit- CT

'tentibus inveteratis, vel male tractatis oriatuI , primo ad humores noxios evacuandos le Π l Eu, f;ὸ.Xantia , ut pitulae tartareae , eXtr. panchym. Crolu, Pilui. nostrae polychrestae, Beccherianae, aliaeve similes dandae, ac deinde medicamenta anti fe- ilia , salina & amara , quo Corti C. aurant. c ,rtex peruvianus , & c scarilla pertinent quae sepius usurpata maxime conducunt , & praeser tim

288쪽

184 Cacheria. CAP. VIII

tim etiam vina medicata, quae praeter alia ama. ra, modo laudati cortices ingrediantur. Ab ha- Art. 1 38. Si ab harmorrhoidibus suppressis , mρ'bsti 'tunc praemissis attenuantibus , & evacuantibus,

2'. speciatim haemorrhoides pellentibus , si eae ite-

fun rum non nuant , hirudines a no applicabuntur, j. Vel venulae tum tes scalpello aperientur , aut si hoc non placeat, earum loco Venae sectio in pede instituitur, quae deinde praeservationis gratia circa aequinoctia repetitur, idoneo victu subjuncto, & motu frequenti. Cachexia a mensibus suppressis vel inordi natis requirit, ut fluXus eorum restituatur, atque in ordinem redigatur et quod qua ratione fieri debeat , dictum est , quibus Postea roborantia , & tonica adjungentur. A B;mἱa Si ab haemorrhagiis nimis praegre femor- sis cachexia oriatur , blanda analeptica, emulsiones, gelatinae, & juscula, maXime vero moderata diaeta adhibenda , ne copiosioribus alimentis chilus crudus , indigestusque nimia copia generetur et quapropter & blanda stomachica , ac roborantia, praesertim amara, itemques mixtura tonica ex sp. C. C. Cum tinet. tart. Te

mixto, vel eX essent. absynth. composita cum essent. chinae aut castarillae , vel & vina medicata amara , & roborantia sunt suadenda , vitando calidiora aromatica , & spirituosis , ne noVus orgasinus aut ebullitio in sanguine excitetur , quae alias novam facile haemorrhagiam

concitaret .

Art. I76o. Si a scabio repulsa , purgantia I6I - mercurialia , & diaphoretica , saepe jam lauda ta , alternatim adhibenda , speciatim vero inter diaphoretiςa: essentia helenii, & fumariae, itemque decoem lignorum , sive infusa eorum pugillaria calida , matutino praesertim tempor

289쪽

cum leni sudoris regimine , reliquis palmam praeripiunt. His denique miXtura tonica aliave roborantia subjungenda .

Farrago sententiaram . Art. I 76 I. Cachexia habet pro causa vel 1i- Cachε-quidi nutrientis depravatam indolem ab assum- fAcμ ptis, quae non possunt assimilari restituendis, a desectu motus animalis a vitiatis organis , vel

vaserum recepturorum vitium ob nimiam contractilitatem & laxitatem , vel desectum facultatis applicantis, quia vires circulantes su t nimis languidae, & nimis violentae. LoerhaadZus. Art. I 762. Organi sprimarum concoectionum

leni digestivo , vomitorio , purgante vel ro . Gintio rante probe dispositis , attenuantibus , diureticis & sudoriseris insistendum aliquamdiu elit , atque ultimo loco calybeata adhibebuntur , Al

ctionis, frictionis, balnei. Idem

Art. 1763. Acrimonia humoram potest aliquando causam dare consumpt Om, & tabi CZ' .cheticae , illamque in hoc morbo adesse nonnumquam indicavit Celsus, dum de hoc morbo agens, dixit: mic, ν ter tabem , vliud quoqwe nonnumqμam arriderm folet, ut per astu as pustulas, aut ulcera, summa intis extererar , quo lab acrimonia majori humorum ad cutem de .atorum fieri videtur . Sed ex tabe inde exsurgenta liquido innotescit, quod dum acida acrimon a laborant juniores diu, totum corpuS mi serI lme contabescit, isto abdomine tumente, & iniar elo, a reliquiis indigestis ciborum. Sic in sco I buto inveterato: ubi acrimonia magna humorum adest atrophia sequitur. Item in Cancro EA ulcerato, dam Veris sanies pro parte resorPt R

290쪽

singuinem insecit, videmus torosa corpora vero marasmo eκ siccari, licet Optimorum alimentorum debitam copiam fumant . Ut autem curatio hujusmodi tabis Caellecticae rit procedat prius debet cognosci acrimoniae praedominantis indoles propria , quantum per artem hoc indagari poterit. Van Schvvieten. Coche . Art. I 6 . In CacheXia curanda quando pri- α β ρη - viae sunt in culpa vomitorium , vel purgans V f primo requiritur, postinodum in massa sanguinea , stagnanique in partibus pituita facili negotio per appropriata resolventia, & diaphoretica remedia eliminatur, qualia sunt: rad. ari, armoratiar, vince toxic. Cichorii , helenii , ge-doar. galang. herb. Centaur. min. Card. bened. absinth. roris mar. mentii. rutae, salv. nastur. cochlear. saturej. thyim puleg. meliss. hystop. Rha poni. dauci, origam & alia aromatica ac salina volatii. praecipue sal Volat. viperarum. A debi- Art. I 763. In CacheXia a spirituum desectu, tua σώ- di fibrarum motricium languore prae memora-6ήρ - tis spirituosa utiliter adduntur qualia sunt. Μe

spiritus , quo Ridlinus cachegiam hujusmodi

curasse testatur, inter coenandum, & prandendum tantum adhibitus . Langius. Moni μή Art. I 766. Ad pedum tumores, ne indecoret augeantur, fasciae idoneo modo involutae faciunt, Vel machinat eX corio vel linteo ad modum tibi alium construetie, de quibus vide Institui. Clii iurg. Hei eri Tab. XXVI. n. II.

Tandem circa curam Cachexiae in genere hanc attendat cautelam Medicus, ne remediis fortioribus illam aggrediatur, sed , in quantum possibile, lenissimis , citius enim obtinebit in- tbntionem suam, si debitam diaetam simul observaverit .eger, & animi pathemata rite composue

SEARCH

MENU NAVIGATION