장음표시 사용
21쪽
pores sub aestum solis meridiani insurgentes, non nisi dubie conspiceretur missis celeriter, qui ad pedem illius ingentis arboris post occasum solis ignem strueret, fideli laborum meorum socio Mutriusque dimensionis praecipuo administro, Insigni Domino LACHER, felici successu angulum inter signum orientaleis focum non nisi ' majoreme deprehendi, quem postridie, signo jam a matutinis Phoebi surgentis radiis clarissime refulgente, usque in horam decimam pro arbitrio cepi, reliquisque longe dissitis, circumjacentibus oppidis, urbibusque comparavi:
quo tempore in id potissimum intentus eram, ut positionem turris Reformatorum, quae est ΑΝΝHEMII, quam Xathissime determinarem, probe gnarus, tholum
Basilicae Cura nae, opus immortale CAROLI THEO DORI quam bis cum CASSIΝI observationis gratia
conscenderam, quadranti meo fore inaccessum. In hanc igitur turrim, bona praesidum venia, delatus, diem integrum ibi exegi loco& amplo, solido, ob patentissima lumina facilemque accessum habendis observationibus percommodo. Quae si in unum conferam, si caeteras Observationes meas, eodem instrumento MLADENBURGI habitas, Ichπetringensi in Observatorio toties repetitas
22쪽
adjiciam Astronomorum puto fore neminem, qui vel solis meis observationibus positionem plurium urbium
determinari potuisse neget, in tanto praesertim consensu observationum cum calculo , quo majorem sperare ViXliceat. ovit illustr. CASSINIVS arcem STRAHLENBURGENSEM e specula clivetringensii, obstante turri Parceciae, videri non posse eam tamen pro observata habendam existimo, propterea, quod e turricula arcis Electoralis sinistra ad caput orientale basis a CASSINIO saepius observata nec pluribus , quam a pedibus, a centro speculae ad uvam remota, eum locum intuitus commode sim tum ex collatis inter se observationibus, tum
duplici e reductione in eum praecise angulum inciderim, qui calculis omnibus satisfacit Quod siquis haec mea ab illis celeberrimi CASSINII distantire objiciat, eum rogo, ut, quae de necessurio basis corrigendae consilio post discessum laudat Astronomi a me suscepto paulo ante memoravi, diligenter apud animum perpendere, diemque opperiri velit, quo opus ingens CASSINI enascetur inveniet ibi, quod tanto homini largiatur argumentum laudis, nec mihi
23쪽
partem gloriae eripiet unquam, si exhortante potitamum CASSINIO, praevolarim, si sub auspiciis MAXΙΜΙ ELECTORIS, observationibus exactis .calculis primus
in hac parte Germaniae verum mappae Geographicae fundamentum posuerim, cui caeterae hinc ad occasum, quae factae pridem sunt in Gallia, duce potissimum CASSIMO Seniore, Filio, ab ejus illustri in Academiae sociis, cillinc ad ortum, quae jussu AUGGST CAESARIS nunc denuo post illust. CASSINIUM
repeti audio a clarissimo nostro P. LIE AMO, me rito comparari queant. Quae si aliquando rite collata sibi cohaerere,& coelestibus Astronomi Caesarei tota Europa jam celebratissimi P. HEL ex una Minclytae Academiae Regiae ipsiusque imprimis CASSIMI laboribus ex altera parte conspirantes viderimus, quam tum erit felix Germaniae renascentis con ditio quam subita Geographiae nostrae in suis mappis metamorphosis quam laeta 'onomiae incrementa quanti populorum plausias, Principumque encomta repente OΠ- sequentur ut ipsa mihi certe tellus spectato tam felici Geographiae cum 'inminia conjugio eXultatura videatur, quo die, post labores saeculorum, succollante tot summo-
24쪽
rum Principum, ceu totidem Atlantum, Regia munificenti favore, suam fuerit figuram veram adepta. Hos inter an aetas ulla summa Promotoris scientiarum Serem sivit ae Potentissimi EDctoris CAROLI THEUDORI
decora conticescet, cujus in praecipuam superioris anni expeditionem tam illustria extitere merita, ut vicinos etiam Principes suo exemplo trahereta an non ardor idem similisque flamma vicinam nobis domum Serenissimam, in Biladen turlare gloriose regnantem, pulchro corripuit incendio, quando ejus Serenissimi Marchionis C A-ROLI FRIDERICI fmored imperio, quo die inclyta rupes Nericaste Cantiquum Academicorum arisiensium signum Daccenso igne relucens mihi in pecula Electorali Schuetringens observanti certum sui indicium pratabere debuit, qui fuit dies 1 a Junii duo alii Vulcani,
unus ad turrim Duriacensem, alter ad Fanum S. Michaelis, luculentas flammas in caelum usque vibrarunt hinc Serenissimo Electore Palatino ad signum conspiciendum inde Principe Serenissimo ad exhibendum, capiendoque e turri Duriacensi inter petram et caste dictum fanum angulo, una cum suis excubante quo certe incredibili summorum Germaniae rincipum in literas studio, numquid antiqua Graeci majus proferre possit aut illustrius,nes
25쪽
nescio. Igitur TANTI ELECTORIS munitus praesidio, tectus favore Melementia, his paulo post majora adjiciam: obtento siquidem eo, quem paulo ante diXi, ad turrim Duriacensem angulo, haec mea caeteris Academiae Parisimis Triangulis innectam , simul Uranie Schraettingens rite ad
Omnem usum accommodata ad ea , quae ad inclinationem Meridiani caeterasque coelestes terrestresque possitiones spectant , Xponenda accedam nec aliud jam superest, nisi ut pauca de praecissione calculi commemorem. Tabulis usus sum omnium praestantissimis LONDINI 17 aeditis nullam pro angulis eruendis methodum quam interpolationis nominant adhibui sed reduclionibus ad scrupulum limatis, certisque adhibitis instrumenti etiam
in gyrum circuli probandi modis, observatione correXi. Suum cuilibet angulo usque ad unius secundi minutiam, plerumque ipsis numerorum decimis partem Logorithmi proportionalem adhibui ejusdem lateris mensuram non una sed multiplici Triangulorum combinatione erui, differentia maXima unius alteriusve pedis discrimen vix unquam attingente quod evanuistat certo penitus, si dempta una basi linea, aut novem figuris adhibitis Logarithmorum centesimas , aut notas Triangulorum ad horizontem reductiones huic prodromo necessarias judicaC
26쪽
sem mi fruere, Lector benevole maturoque tuo judicio, si velis, calculo expende, Uminare penitiUS,&si quidem, admoto rigido multiplicis polygoni examine, errorem Uno secundo majorem deprehenderis, mecum benevole communicare ne gra- eris. Valet
27쪽
EX PROPRIIS SUIS OBSERVATIONIBUS
Christianus Mayer, . . Pros Math.
28쪽
Mensura basis adhibita correcta . . Logarithmus hujus distantiae. . . .
Metam Basis orientalem Cassini voco, quam pridie adventus clarissimi viri posueram die a 3. Deci I 762. in directione ambulacri arborei recta per maximam Arcis Schuc etZingensis portam usque ad litus Rheni procurrentis, juxta viam, qua ΗΕIDELBERGA BRUCHSALAM euntibus arx illa Ele- 'oralis ad dextram occurrit Lapis praegrandis humi defossus, incisione duarum linearum normalium signatus illaesum adhue monumentum praebet initii dimensionis Angulus es 40' Cremota nunc, quae viro clarissimo obstabat, quo minus ad ipsam metam orientalem observaret, Immani arbore, inter metam occidentalem centrum arcis trahisiaburg ad ipsum centrum hujus lapidis a me observatus est, linea penduli ex centro vitri objectivi tibi praecise in crucem ortho. gonam lapidi incisam cadente Rus observationis testes habeo complures spectatae virtutis viros, primum e ordine militari uni Perillustr. D. ACOMI inclytae legionis de ROTHENI USENDuc Colonellus Perillustr. D. de ANDRIANO Tribunus Equitatus centumviri de I ANNE-GIES MLINNACHAUSE locum tenens L. Raro de BIRCKENFELD; ex ordine Academicorum doctrina: ingenio clarim. D. de REIBEL ωHANSEN urium Candidati physici denique charissimi mei discipuli pene universi, quorum Dux Praenob. D. Henricus de WEILER magni ingenii is exspectationis summae adolescens, idem qui hanc sibi materiam publice in aula declarandam ausus est deposcere.
29쪽
' Specula Schmettingensis fere medio Arcis lectoralis supereminet directio tamet hasis non transit praeesse ejus centrum, sed a ted ad austrum declinat hinc inde ad dextramin laevam turri cula modica arcem ambiente, quarum altera ad Boream sita conclave obserUationibus conamodum eXhibet diameter hujus conclavis ped. II pollic angulus ibidem inter centrum Arcis tralle; burgin metam orientalem saepius sumptus fuit 3 37' 3 , unde ablato angulo 6 4 , qualem exhibet differentia inter signum in Observatorio positum dictam turriculam borealem ad metam orientalem capta Mablato angulo ς' aliae Strableuburg me observatorium Meandem turriculam comprehenso relinquitur angulus ad centrum Observatorii reductus 3 . 31'. 21 , idem qui resolutione Trigonometrica binor a Triangulorum oritur.
30쪽
Meam hanc metam dico ad distinctionem prioris, propterea quod eam non nisi post discessum celeberrimi CASSINII producta in acclive dorsum montis basi statuendam exiitimarim, ob causas in Prooemio allatas eam tamen jugo alti montis impositam esse nenio velim existimet cum ejus altitudo normalis ad libellam explorata horirontem metae inferioris vix s pedibus excedat, rameta priore in ea linea horizontali 86 tantum pedibus distet Funis longissamus in direchione baseos ex vertice arboris alligatus, quam pro signo metae inferiori apposueram, beneque tensus Viam nobis monstravit retinendae cirectionis, ne in ea dimensione ad dextram laevamque declinaremus. Caeterum hoc tertium Triangulum ob contemnendam basin Heri Pamuis tantum gratia retineaὶ- dum fuit.