Dissertatio inauguralis chymico-medica de radice colomba

11쪽

DISSERTATIO INAUGURALIS CHYMlCO MEDICA

RADICE COLO M BA

PROOE UUM. mominum quam plurimi, rerum medicarum ignari, nec pauci et jam inter ips0s artjs salutariS cultores,

12쪽

minantium tamen opinionum Vortice abrepti, Vires medicamentorum justo pede me, tiri nesciunt, aut negligunt, pharmaCa preti0sa et ex distitis regionibus ad nos translata, pluris plerumque aestimant, ac laudibus suis eorum n0nnulla ultra meritum eXt0llere solent, vili 0ra eX ad Verso atque Vernacula, et sil cari0ribus peregrinis saepe saepius praestantiora eXi stant, et naturae nostrae magis c0ngrua inveniantur, despiciunt. Non adpr0b0 hyperb0lica ac plane interdum temeraria qu0rundam de praecellente eX0ticorum virtute judicja, slacium tamen illis qu0que memet adjungere n0l0, quin0stro aevo, repudiatis pr0rsum eX0ticis, morb0rum curationes s ljS indigenis expedire student. inter pharmaca enim simplicia peregrina, eX lndia utraquo aliisque regi0nibus,

plus

13쪽

plus minus a patria n0stra remoti S, tranS- missa, multa occurrunt, quae in hac vel illa c0rporis aegritudj ne Viribus plane specificis, vel eminentiori tamen Virtute, qUam anal0gae indolis simplicia vernacula, d0nata reperiuntur. N0n adducam h0c loco singula, in pharmac0poliis dudum venalia, sed Radicem duntaxat ipecacoantiae, senetiam, mung0, rhabarbarum chinense, corticem pe-

ba in, cascarillam, lignum quassiae et guajactim n0minabo, et iis hac vice etiamt adirem Colonibam addere lubet, quippe quae, ante

14쪽

jil S eXplpraturus. aues ita pridem suscepi; eX perien riae documenti S. repLign at; quare istud in sequentibi in , breviter tamen prae missis praemittendis, describere, LBosultum

duXi, spe fretus, operam lianc Medicis prudentioribus, qui semper, alii tudic Unque

tamen fieri potest , amicam rati0niS et e Xpe, rientia C. Copulam toptant, haud ingratam fore.

15쪽

S. I.

adix Colomba, ab aliis etiam Calomba, nec non, quanquam, uti ego opinor, minus recte, Columba dicta, radix longa, crassa, et inaequaliter rotunda est; non integra tamen ad nos transfertur, sed in orbiculos aut fruila cylindracea diversae magnitudinis dissecta, quae unum duntaxat, vel Unum Cum semisse, et adhuc saepius duos pollices transversos diametro suo sequant, ac tenui extrinsecus et nonnihil rugoso cortice ferrugineo obducta cernuntur. Substantia interna, quae texturam paulo compactiorem, quam cortex, obtinet, subfusco et hinc inde etiam

luteolo albicante aut nigricante Colore gaudet, et linguae, aeque ac cortex, saporem satis amarum, radicis gentianae rubrae sapori valde analogum, naribus autem subtilem, molliusculum ac plane singularem odorem balsamicum, ad odorem seminis cumini sativi nonnihil accedentem, imprimit; non fortis tamen hic posterior, nec valde etiam durabilis reperitur, sed sintra modicum temporis spatium, si radix in loco paullulum calido adservetur, et constans aerilibero ad eam aditus pateat, tantopere decrescit, ut

vix amplius in integris segmentis sentiri possit inare ad retinendum nobile hoc principium volatile necesse est, ut illa, charta probe obvoluta, aut, quod

B adhuc

16쪽

adhuc melius est, vitro conservati, bubula vesica postmodum muniendo, indita, in loco frigidiusculo custodiantur. g. II. Planta, cujus partem radix descripta sistit, in insula Zeylona sponte crescit, et circa praecipuum ibi munitissimumque Batavorum propugnaculum, Ur'bem nempe Colonabo, unde suam procul dubio nominationem accepit, uberioris proventus esse dicitur; de peculiari tamen nomine ejus et charactere botanico certi quidquam hac vice tradere nequeo, quoniam mihi scitu in hac parte necessaria nondum innotuerunt, nec aliis quoque Europaeis, sicuti ex flentio eorum suspicari licet, hactenus persecte innotuis. videntur. Nam omnes in Hollandia, et inter hosce etiam viri doctissimi et botanicae scientiae satis gnari, quos rogavi, ut mihi pleniorem

ditiorum notitiam communicarent, responderunt, radicem hanc recentius demum a Nauclero quodam, ex Zeylona reduce, asportatam, ac parum hactenus usurpatam fuisse, adeoque ea sese, quae scire cuperem, adhuc ignorare. NauclerUS memoratus, quod mihi rursus alii retulerunt, eximiam hujus radicis virtutem ipse in dysenteria, qua diu in Zeylona laboraverat, expertus est, et viginti circiter libras ejus secum Amstelodamum attulit, et unico mercatori, cum plures tunc temporis mercis antea

17쪽

tea ignotae emtores non inveniret, vendidit, e cujus taberna postmodum partim ad Germanos, partina ad Anglos, quibus virtus ejus antidysenterica jam citius, quam Batavis, cognita fuisse videtur, pervenit. Uero haec postrema consentanea, aut valde minimum similia existere, ex iis constare opinor, quae illustris G A v B I v S in Adversariis varii argumenti sub Pad cis Indicae Lopeziaum descriptione de radice nostra, tametsi obiter tantum atque brevissime, attulit: OPriu,quam tamen, p. 8a.fcribit, quod in animo erat, seremedium, cui in edomandis alvi profluviis par aliud Minter illa, quae in Europa usitata sunt, ViX Cognosco, ,, ad publicam utilitatem evulgarem, meis non satisisfretus experimentis, malui cum amicis quibusdam semeis, Medicis, communicare, qui et ipsi explora- serent meque de suorum tentaminum eventu, qualis- ,,CUnqUe foret, Certiorem redderent. Opportunita-

,,tem dedit Vir in medendi arte versatissimus, Salo- ,,mon de Monchy, Poliater Roteroda mensis, idem- ,,que nuper a Magistratu urbano Professoris titulo oornatus. Miserat is mihi radicem Indicam Ceylasenensem, Calomba dictam, sibi a Pringlio, aulaeisBritannicae Archiatro, magnopere laudatam com-rimendatamque ut probatissimum ad alvi profluvia siremedium; illi vicissim ego, tum forte de mea LoopeZiana cogitans, hujus aliquantum tranSmitto, Con-issimilique virtute praestantem ut data Occasione eXpen B a riatur

18쪽

oriatur rogo, mihi JUe, qualem sese exhibuerit, signi rificet. Retulit autem faeciis in triplici di arrhoeae ge-rinere periculis visum sibi cse, Radicem Calonaba, in alvi fluxu habituali, aegro gracili et extenuato plus praestare, quam meam: in aliquot infantibus exHacido vel dentitione nata Diari hoea, LopeZianam sequidem, quod oper pretium csset, nihil est ci illa: ve-orum in colliquativa Phthisicorum, tam promptam ,,attulisse Opem, ut etiam aliis remediis palmam prae-oripuerit. illos inter hominem fuisse vera tabe pulsem Onali laborantem, cui quum Diarrhoea aphtho aisast ecto et Anima rhabarbari et radix Calomba, nul- isto successis exhibita fuissent, LopeZiana tam Celeri- ister et fructuose alvum compresserit, ut simul et

Maphthae evanescerent, et aeger, praeter exspectatio- ,,nem, Oct iduo post a morbo suo revalesceret, annuo

Plura de planta, ob certioris, uti dictum, notitiae defectum, adducere hac vice et nequeo et nolo, sed iterum ad radicem, quae sola praesentis tractationis objectum constituit, revertar, a C singula experimenta chemica, ad indolem ejus et mixtionem

adcuratius investigandam suscepta, distincte recensebo. Primum eorum destillatio humida fuit,quae mihi sequentia monstravit: A qua simplex, duiuus radicis

19쪽

dicis minutim dissectae unciis adfusa, et igne adaequato ex vitrea Cucurbita, balneo arenae imposita, lente abstracta, aquae purae instar pellucida erat, nec ullum in ea olei vestigium in conspectum veniebat, debilem tamen saporem balsamico-vappidum et Odorem balsamicum, seque ac radix integra, odori seminis cumini sativi aut ammeos Cretici analogum, obtinebat. Portio decocti fusci, in cucurbita relicta, et post decantationem ac colaturam calore blando evaporata, extractum nigricans, densum atque siccius, in saliva tamen sub degullatione satis solubile, praebuit, quod sapore amaro, nullo autem odore Praeditum erat, et drachmas sex pendebat. Ex partibus gummosis, resinosis et copiosis quoque terreis tenerioribus, sub coctione diuturna violentius avulsis, et unione sua pondus extracti valde augentibus, mixtum erat, ac totam igitur substantiam activam si-xam in se continebat. Ex residuis enim radicis fruitulis siccatis, adfuso spiritu vini rectificatissimo, nihil amplius, sensibili energia instruetum, extrahi potuit, et aliqua infusi pars, in cochleari argenteo evapOrata, luteam duntaxat maculam formabat. 6. IV. Praemissa destillatione, extractiones cum menstruis variti adornavi, et primum integram radicis

Pulveris alae unciam cum aqua simplici digestioni in B 3 arena

20쪽

arena calida per diem noctemque Commisi. Impetravi infusum subfuscum, sapore valde amaro et eΟ-dem, quo aqua destillata gaudebat, odore, asst debi. liori, donatum. Sub blanda evaporatione ejus idem quoque odor molliusculus balsamicus, cum paulla tino tamen fortitudinis decremento, constanter adsurgebat, et, absoluta perfecta inspissatione, extradit, jam paullulum sicci, drachma una, scrupulus

unus et grana quatuor relinquebantur. Extraetum hoc in sali Va satis solubile ac valde amarum erat, et, Praeter odorem pristinum, nunc magis tamen debilitatum, in parte sua superiori, luci obversa, colorem nigricantem, in parte infima autem, fundo con-Chae vitreae contigua, obscure luteum, ad dilute brunneum vergentem et vulgaris pulveris sternutatorii Hispanici Spanio ), aut croci metallorum Rulandi colori haud dissimilem, possidebat. S. V. Radici, post primam cum aqua extractionem superstiti, et aliquantulum rursus siccatae, sussicientem denuo spiritus vini rectificatissimi quantitatem ad sudi, ac modo priori calidam digestionem iteravi. Inde tinctura navi coloris nata est, quae eVaporatione ad siccitatem usque redacta, unicum duntaxat ex tradii scrupulum dedit. Extrictum hoc ab extracto praecedente qualitatis intuitu notabiliter dis