Delectus opuscolorum medicorum antehac in Germaniae diversis academiis editorum. Quae in auditorium commodum collegit, & cum notis hinc inde aucta recudi curavit. Ioannes Petrus Frank m. d. ... Vol. 1. 12.

331쪽

stoctione alvina pertinaci, spirituosa & aromaisticis , sanguinem moventibus libidinosis eogitationibus & imaginibus , atque aliis . .eiusdem reis noris in victu Sc diaeta erroribus maior ad testem allicitur sanguinis copia, qua indolens eirsciiseele subito saepe ad dolores excitandos vehementet irritatur. Augmento illo sangu nia vasa ipsa ita

Iaeem , ut dolere incipiant, Cel. MON Rosontendit.

DISQUISITIO DECURSU sET SEDIS MORBI.

Quidam morbum hunc rarioribus, alii fre. quentius Decurrentibus adnumerant. Primos suos natales prope ipsum testem in ultimo fine sunt. euli ponere solet, sed quo augetur, tumor iaetiam adscend t, dc seniculi vasa Iatius pessundat. Funiculus itaque totus primum crassescit s& postmodum vasa volumine aucta explicantur , ut pendulos veluti lumbricos formant. Incrementum tumoris vix unquam limita.

ur, nam ad pugni maioris magnitudinem Ill. RICHTER , Zc ad capitis insantis molem Cel. I. L. PETIT νὶ hune auctum fuisse uarrat; irnmo scimus, illum per annulum ad ipsum aia

332쪽

dominis eavum pervenisse, quo ipse annulus non potuit non vehementer dilatari. Metum etiam nonnulli reticere non possunt, ne huius dilata. tione intestinis vel omento occaso suppeditetur ex eavo abdominis elabendi, hemiasque eompli- satas formandi. Huius tamen metus minor, me.

quidem iudicio, eaussa adesse videtur, quum a dilatatis his vasculis annulus, etsi distentus, impleatur, quae prolapsum intestinorum impedire possint . Tela cellularis praeterea sunt culi, in antiquiori malo aucta , induratur, unde firmior impulsui viseerum obex ponitur is Etsi Cel. POTT semel binos funieulos eir- eele correptos viderit, rarius hoc aecidit, sed, ut sinister testis frequentius morbis variis et obnoxius, ita etiam AR ANTIO & Cel. PETIT aliisque id eonfirmantibus, funiculum huius lateris saepius dictum adgreditur malum. Ii, quos D. PRAESIDI videre licuit, in sinistro tantum latere moibo hoc laborarunt. Sed ut tumor sursum augetur, ita etiam deorsum vim epidi dymidi & testi demum infert. Suecessive scilicet illius fabricam, vasa eius evolvendo ipsa, sursum trahit, illamque priori massae ita immiscet , ut limites inter illam & sunt eu- Ium dii inguere amplius nequeamus. Cel. SHARPaperte dicit, epididymidem plerumque in eliso.

333쪽

que tactu ideam collectionis magnorum flaccido. rum vasorum menti imprimere. Sed haec eius transformatio singulari peragitur modo. Non enim vas ipsum deferens a seniculo iam receptum , totaque epidi dymis, sed media eius portio Sc ea quae cauda appellatur intumescit, tumque vel vasa eius venosa , vel e iam alterum vas sper mali eum , quod massam ipsam componit, a vinculis suis dissolvuntur, Sc contortorum lumbricorum augent numerum. Caput autem epidi dymidis multo diutius, an dicam semper, intactum manet, vel quia tenaeius vasa inter se cohaerent, vel etiam , quia caput non ex uno vase, sed multis eonis vaseulosis est etarmatum.

Verum , supra jam diximus testem ipse in sensim sensimque simul contabescere. Symptomahoe, a CELSO iam visum , Cl. viri S HARP, Po & RICHTER sua experientia comprobarunt . Hic etiam eontendit , sub augmento mali vascula spermati ea, testis carnem Drmantia, erassiora fieri, tumque ex tunica albuginea vetuisti extrahi atque epidi dymidis vasculis adiungi ,

unde demum albuginea saecum veluti inanitum sormat. De hoc phaenomeno meam qualemcun que sententiam iam aperiam, dum argumenta, quibas in veterum partes circa sedem morbi da.

334쪽

eor, sunt enarranda. En horum primam; quibus postmodum per caussarum enarrationem de symptomati im explicationem, novum, ut spero , conciliabitur robur .

) Cii celen formatam existere posse s ne iit Ia testiculo eiusque appendicibus iniuncta labe,

experientia edomis contendo. Incipientem Sc paucorum tantum mensum Cirsocelen omni ae- euratione examinavi. Massa minoris, duorum

ei rei rer pollicum , molis erat , adeoque partes a morbo vitiatas, eo melius distinguere licuit. Totum igitur tumorem, scrotum testemque inhoe latere insigniter deprimentem, a corporis pampini formis turgidis vase illis, quae ad pennae scriptoriae crassitiem increverant, conflarum , sed epidi dymidem ipsam cum suo u se deferente alisque testis massam, tam mole Sc figura, quam iii mitate illabefactas inveni. a) Limites tuinoris non adeo sunt circuminscripti, ut hic superiorem testis oram tantum occupet , sed ad testis superficiem , vaginalem nempe tunicam , ab initio saepe se extendere let, ubi tamen eas tantum partes arripit , quae vasa genituram ducentia plane excludunt. Haec aurem tumoris partitula nullo modo a reliqua superiore dc maiore differre videtur. Sed si ipsa genituram ducentia vasa in consortiam trahun

335쪽

rur, id ut plurimum tum demum fit, quando

tumor maiorem iam acquisivit molem, vel a primo exordio rapidissimos secit progressus, quoeota fabrica, a violentia causarum agentium oppressa, destrui videtur. Sequens casus, quae dixi, plenius demonstrat. Cirsocelen examinavit D. PRAESES quatuor pollices longam lara rnque, sursum attenua tam , atque simul valde complanatam . Eos ver iam fecerat progressus, ut praeterquam quod iuniculum maxime expanderat, epidi dymidis ea dam adgressa esset, eamque, in varios vasculo sos gyros dissolutam , adiunxisset tumori . Globus vero illius maior nullam subierat mutationem Zetestis, qui altero multo minor erat, decreverat, etsi solitam adhuc retineret firmitatem. Aegri pedibus insistentis morbum perlustrans, plura mox inter vasa distentissima detexit, quae pennae anisserinae magnitudine, ex tumore pronata, ad tuis nicae vaginalis superficiem se contulerant, ibique cireum gyrantia, totam testis inferiorem oram circum legerant, atque sic demum ab altera parte

rumori, testi imposito, se immiserant . Turgidi hi fasticuli viam igitur legebant, quam semini.

fera vasa numquam, verum plures venae semperseqimatur. Idem hoc certe Cel. PORTAL vi.

dit, dum dicit vasa, quae circumducunt testem.

336쪽

oeulis distinguῖ posse χ) . Id quoque hie obser.

vandum censeo, lingularem & ex compressione vasorum oriundam sensationem, qua Ill. RICHTER concludit, vasa turgida , epididymidis nec venarum, esse progeniem, illum in hoc aegro natam vidisse , ea tamen exceptione, quod, si tunicae vaginalis dilatata vasa comprimerentur, haec eundem ingratum sensum excitarent, aedum illa, quae ex epididymi de orta esse videbantur, experimento subiicerentur. Alio quoque tempore, neque haec, neque illa a compressione dolebant. Per plures annos eundem aegrum P. PRAESES invisit, adeoque de veritate phaenoameni huius se certissimum reddidit. Ad hune usque diem, etsi morbus viginti annorum ad minimum sit aetatis, neque vas deserens, nequo globus testis quandam mutationem subierunt, sed, quod singulare mihi videtur, remedia adhibita non solum ipsum tumorem constrinxerunt, verum etiam testi id emolumentum conciliarunt, ut iam sine ulla duritie alterum magnitudine

fere aequet.

Saepius in cadaveribus, quorum epididymia

a) l. e. p. 677. ub haee verba : lorique te varaeocete oe. eupe les vaesaeaux du testicle , le gonflement des vallisaux, qui temperit en serpentant to at autuur, se distingueat asi eo ap

337쪽

vidi turgidas , quae eaussam spees alis huius laxἰ-tatis suppeditarint. Si vero epidi dymis varieose turgescere pote li, eoque mollescit, & venae ex epididymi de pro pullulantes simili modo ae iasuperficie testis dilatantur, atque sens m extra membranas diducuntur, certe hae tumorem nova mole adaugent. Neque dubito, quin venae in ipsa testis carne latitantes, dum primarias plexus pampini formis radices constituant, simul varicose

dilatari possint , quo quidem primum ipse testis

turgesceret, sed extra cancellos hos arctiores venas suas ejiciens , tigrum decresceret. Praeterea id negari non posse crediderim , vasa nutrientia testis a magna superimposita mole ira comprimi posse , ut demum ea qua maximam partem clau dantur, atque adeo testis ob nutrimenti penuriam eontabescat . Quamdiu coni vasculosi, in capite epidi dymidis residentes, & vasa efferentia intacta manent, vascula testis, genituram secernentia. vix extrahi, Ic cum superimpolito tumore eon.

fundi possunt. Sed fieri tamen posse non negarem . dum sanguine accumulato testis ob infra Etam vim venarum veluti rigeat, insolitam simul quanti. tatem seminis posse generari , atque bae, libere ad epididymi deni delata , vasculum eius distendi, quod tum suos anfractus venis immisceret. Si

illud prius iam debilitatum fuit & per edurus

338쪽

varicosas venas a nexu invieem sit solutum , si . mitem ac venae ab aucta seminia copia subiro potem sortem. Erit haec altera in ipso epidi dy.midis vasculo observanda alteratio, quam auctores, ut diximus, passim memorant. q) His argumentis quasdam aliorum in no. stram sementiam inclinantium observationes ad. iungamus . Taceam omni sere tempore venis anfit res morbum adscripsisse; nam fieri potuit, ut error natus, ob defectum vel cognitionis anato. micae, vel occasionis morbo hoc extimctorum corpora examinandi, ad nos usiue fuerit propagatus. Suffciat vero testimonia Ill. MORGA-

rum ille in mortuis , is vero in vivo corpore, operationi chirurgicae se subjiciente, tumoris naturam rite examinavit. Prior humanarum aegri. tudinum indefessus scrutator in lanione cirsocelen inchoatam , & in figulo absolutam vidit , atque in binis casibus, vascula sanguini evehendo inservietitia ampla observavit. Aeger in Epist. VII. n. II. commemoratus , numquam de incommodo quodam . in scroto haerente conquestus erat, sed dum poli mortem cadaver investigaretur, multi

339쪽

plices venarum dilatatarum funieuli totum test Iea Ium amplexi sunt. Is autem adeo compactae erae subitantiae, ut in canali eulos amplius dissolvi non posset. Alio etiam loto eum hane opinionem , quod in venis vera sit huiis morbi sedes, ad proin hare videmus. Alterius observationes non minus rem illustrant , & certissime dignae sunt, quao hie breviter enarrentur. Pi ima haec sit. In aegri cuiusdam scroto maxime turgido duos tumor ea inveniebat: horum superior, qui propior ei at an- inulo & phlegmonis indicia praebebat, in suppurationem abibat, eumque Chirurgus ad tollendum, alterum castrationem instituere decreverat, tarmque scrotum inciderat , ipsum testem sanum invenit, simulque observavit, ipsum hunc tum rem a spissa, in cellulosa tela sub dat tho posita& in tunicae vaginalis testis lamina effusa gel . tina sermari. Exemto vero hoc liquore , cir -eele ipsa pugni magnitudine apparuit,.quae tam a vasis venosis, quam venis lymphaticis inter haec mixtis composita erat. Et hune tamen tumorem non sine plexus pampinisormis etsi selieii ctura, exscidit. Sic etiam in veredario tum rem similem varieolam , pediculo tenuiore prae. dirum, feliciter exstirpavit. Tumorem ex scissumst de sanguine contento purgatum examinaturus

iactavit eum aere, quo vasa iterum omnia diasten.

340쪽

stendit, quae s militudinem receperunt In est mi.

Iotum inter se maxime convolmorum. Alium memorat aegrum in quo cirsocele scrotum ad eapitis infantis molem extenderat .' Scroto ad operationem instituendam ab annulo ad fundum inciso, mox venarum vehementer dilatatarum glomus in conspectum venit, sed re aecularius examinata , apparuit alteriam, epidi dymidem , vasdeseiens Se testiculum conservari posse, de id tantum agendum esse, ut venae varicosae deis struerentur, quod etiam cultro, totum corpus varicosum a telle & suniculo separans de abscinis dens, felicissime perfecit. Nec major haemorrhaissia exorta est, quin apto apparatu Sc aqua aluo

minosa silli posset.

Hi memoria dignissimi casus aperte docent, consilium illud, quod CELSUS veteresque chiis rurgi iam proposuerunt, dc omnes fere artis periri recentiores in graviori casu imitandum esserati sunt, venas scilicet turgidas vel ligandi, vel exscindendi, vel aperiendi. vel etiam caustico destruendi non inane proistis suisse ingenii inventum , quod a se invicem auctores in scriptis suis mutuati sunt, sed ab ipsa experientia comprobatum

auxilium. Si autem opera manum admoverunt ,

quomodo unquam operatio bene cessiser, si vasa, quae exstirparunt, epici dymidis sui sient progenies 3Tonr. X. Y