Delectus opuscolorum medicorum antehac in Germaniae diversis academiis editorum. Quae in auditorium commodum collegit, & cum notis hinc inde aucta recudi curavit. Ioannes Petrus Frank m. d. ... Vol. 1. 12.

351쪽

aeger morbi ortum 8c incrementum describere non potest; si omentum inscio aegroto diti delapsum haesit , Sc funiculo adcrevit , si omenti venae ab annulo confli ictae , intumuerunt, quo in scroto similia saepe ac in cii socete omndunttit vasculorum glomera; si ea massa variam digito offert duritiem; vel si cit cete per an milum ad cavum abdominis usque se se elevavit, simulque, ut verbis Ill. A. C. GAl TZ utar, tumor sit induratus, 3c in molem indigestam Sc coalescentem abiit , ce ite in his circumstantiis diagno sis variis difficulter enodandis premitur dissicultatibus.1ll. RICHTER satetur ipse , in ejusmodi complicatione se hallucinatum esse . Communiter etiam ii, qui cirsocele laborant, se herniosos

credunt. Si vero, comparatione inter binos suinnicolos instituta, unum tantum turgidum & farintum invenimus, atque scimus, tumorem absque uiolentia externa obortum , ab initio prope te instem sermatum suisse, illumque postmodum sensim auctum , sursum se ad annulum contulisse ;sque porro molis memoratam , a situ aegri deinpendentem, mutationem observamus , haec signa simul considerata morbum hune ab epiplocele dis inguent . inibus etiam haec addamus, quod in hoc casu dolor ad renes se extendar , epidi-dymidis interdum dissolvatur, de testis demum

352쪽

extenuetur. Tard ssime cirsocele inerescere solet. Virum per Eo annos morbo hoc laborantem si pe examinare licuit, & tota hac annorum serie incrementum rumoris parum processit. Omentum autem violentius plerumque erumpit , volumine eitius augetur, & deorsum delabendo, testem serius attingit. Ut vero, reposito omento, nihil in scroto remanet , novus ejus etiam per an in Ium exitus facile digitis exploratur . Glomus vasculorum dilatatorum omenti minus est illo, quod funiculus format. Si major portio omenti praescriptos cancellos superavit, haec tractionem in ventriculum exercet, aegroto maxime incommodam .

Facilius vero error committitur, si omentum , funiculo adnexum , in magnam succreverit molem. Ut enim ipsa complicatio aegi ius distingui potest, ita etiam, quid ad cirsocelen quidque ad epiplocelen pertineat, dictu erit difficile.

Nonnumquam etiam dolores lancinantes ingruunt, qui eam sensibilitatem parti imprimere possunt, ut ad tamim omnem dolor increscat. Interea tamen experientia docuit , elisocelen saepe , epiplocelen autem rarius dolere. Praeterea , perpen-ss & comparatis utriusque mothi signis & ponderata rite aegri de ortu & incremento morbi

relatione, ex hoc diagnoseos labyrintho feliciter

353쪽

demum evolvimur. Rarior est haee complicatio,& rarius certe accidit, cirsoceles magnitudine annulum eo usque dilatari , ut per illum intestina dilabantur. Hydroceles, vel funiculi, vel testis, cum hoe moibo copula eo frequentius occurrit, quum ab ea detri caussa iitrumque malum provenire possit . ae enim sanguini revertenti sunt impedimento , bc venarum dilatationes promovent , facillime etiam collectiones in tela cellulari serosas provocant. Rarius hydrocele insigne qlioddam acquisivit volumen , quin funiculi venae simul varicosas subierint dilatationes. In ea a tem morborum misceta, hydrocele mullo me-ilius, quam cirsocele dignoscitur, quae, si quoque dilatatio varicosa funiculi per aquas persentiscitur, ante perfectam aquarum evacuationem rite examinari non potest . Praeterea hys locelesseniculi signa, Cel. Uiris, LUD HI G, POTT, R CHTER & HAI TL, aliisque testibus, cumcirsocele ipsa maxime conveniunt. Etenim, cum uterque moibus a testiculo adscendat, nullas molestias sub initio creet & tumor aquosus ianiculi in primo suo stadio exploratione eandem , ac epiplocele , vel cirsocele tensionem prodat , fieri potest , ut in iudicando decipiamur . Asserit e

tiam Cl. WAITZ in hae hydroceles specie,

354쪽

amulum , ut a maiore eirsocele , ab aquis deis mi in dilatari. At cirsocele, magna licet, horizontali situ aegri decrescit, vasculaque eius rela. xantur , contra vero hydroceles tensio situs mutatione non pariter imminuitur. Fluctuatio vero aquarum in graviore morbo demum percipitur, R reliqua huius morbi criteria, quo majora inis crementa cepit, in dies magis perspicua evadunt. Accurata itaque Sc repetita rerum contemplatione,

morbos, nisi iunctim funiculum sunt adgressi , a se invicem distingui posse, spes affulget.

Spermatocelen saepissime cum cli cele eoninitinctam esse supra adnotavimus , & plura auctoriam testimonia confirmant. Uti vero illa gradu disseit,' sc aliam aliamque induere potest faciem, ita etiam, an cum cli cele sit vere complicara , iam facilius iamque egrius enodatur. Sed enim, tota epidi dymidis cum vase deferente testeque intumescit & turget, quod non nisi eo in casu fieri solet, quando morbus celerius increscit, tuin mor ipse violentiora a tensione nata symplomata edit, simulque pluribus iis destituitur characteriis bus, qui cirsoceli competunt, etsi demum symptomatice etiam funiculi, vasa in consensum trahan. tur, & turgere incipiant. Si vero cellularia epidi hmidis vincula sensim resolvuntur, & vasculum sper in alicum exuberans Syros suos e nussos inter su'

355쪽

medelae resistit, & saepe, si indurationes quae4tiam Sc inaequat i rates laniculo immixtae sentiun tur, metum injicit, ne in deterius malum abeat, quod ipsam castrationem respuerer . Spermatoc lea in sareocelen saepe mutari Ill. MONRO, experientia evictus, docet, Sc in antiquiori hoc malo laniculi vasa venosa non solum turgescere, sed etiam indurari, de durioribus saepe dolentiabus coneretionibus immisceri , puleherrimae Ill. POTT observationes testantur; quae vero syms promata in quacunque morbi specie plerumquomstissimi exitus sunt praesagia. CUR A. Qui ad ingentem varietatem & diversam

indolem eorum phaenomenorum, quibus hie morohus est tribuendus, suam vertit attentionem, non

solum in explorandis de indagandis singulis sumis mas inveniet dissicultates , sed etiam , his qualiacunque ratione superatis, & genuina demum morisbi caussa detecta , in novas mox incurret, dum , in curam morbi suam eonvertit sollicitudinem.

Perspiciet enim saepissime sibi eum in vineibili hoste esse luctandum, uel etiam interdum sorti Potius, quam arti tentaminum inopinum succes.spin ect adscribendum . Nam iis in casibus, ubi obstacula, quae humorum refluxum impediunt , Tom. x Z

356쪽

ns tolli nequeunt, vel solidoriam a summa partium debilitate nata relaxatio corrigi non potest, reo mediis vix optatus obtinetur effectus. Omni itaque tempore hunc morbum pertinacissimum &euratu valde dissicilem iudicarunt medici, nisi id efficacissima medela, statim ab initio mo ibi adinhibita, praest iterit. Si auctae humorum copiae, vel eorum ad has partes spe et ali derivationi morisbus imputandus, omnia ea eeite auxilia, quae Copiam imminuunt, & celeriorem cursum infrino

grant ε Me. Deriae tu sones repetitae, laxantia cre

biius exhibita, elysmata emollientia , nitrosas fomentationes frigidae , diaeta tenuis, situsque horizonialis, iugiter sunt adhibenda. Haec imis minuere, s non tollere, mala recentiora, nisi eatissa eorum altius lateat, Cel. PETIT obser vationibus pulcherrimis demo strat. Morbum ad ventum suum eum pondere in scroto, dolore suis

niculi fugitivo & a teste sursum porrecto , debilitate eoticisque flatu lentis & biliosis denuntiariatem , huius farinae remediis profligari posse cre4dit. Sed externe simul applicandum suadet caraa plasma ex sarina seca lina & pulvere granatorum consectum. Sed horigon talis stus sub evra eoeertius convenit, quum sanguinis in vaseulis ψpaucissimis valvulis praeditis, maior pressura inde

imminuatur a Diuiti do by Corale

357쪽

. 33ssi debilitas solidorum universal Is in eauta

est , in corrigenda illa operam collocare nostram oportet . Ad usum igitur iam internum , quam externum leniter stimulantium Sc tonicorum conrfugiendum. Et inter haec amara , praesertim vero chinae cortex, atque martialia, quacunquς ima illa exhibere lubeat, aliis sunt anteponenda. Aquae martiales, ut Spadanae & Pyrmoni nae, cum, praeter vim tonicam a ferro deria

vandam , solvendi aperiendi iacultate gaudeant,

maxime prosunt. Valide vero adstringentia exter. ne iunctim applicanda suadent nonnulli, Jc alii resolventia eum spirituosis copulata. Fomentationes igitur ex herbis resolventibus , vino, vel aqua, addito postea spiritu vini, coctis, assidue tumori imponunt,.vel etiam spiritum lavendulae eompositum, aut spiritum anthos, quibus spi niola irrorantur, in usum adhibent; alii autem adstringentium cum aromaticis & leniter irritanistibus miscelas potius amant. Sed, si umquam externa remedia hoc in morbo aliquem usum praestabunt, quibus tamen Ill. POTT minus sa- vere videtur, ab aqua frigida, vel glaciali, singularis effectus exspectari poterit, si spongiis vel linteis applicatur, vel scrotum tumidum ultro aqua pleno immergitur. Aqua enim frigore suo non solum ipsum scrotum corrugat, velum etiam

358쪽

humores, vasa turgida expandentes, dispellit simulque eorum lumina conli ringit. Sub ipsa elua applicatione hune effectum praestari, facile qui sique videt: iam itaque id impetrandum, ut conat inuato aquae usu ea firmitas vasis concilietur ,

quae sampse impellent bladi humoribua rasissere va

Ieat . Nec ratio deest, quin hunc successum de mum sperare liceat, si quotidie bis per quadrati. tem horae aqua applicetur, & alia simul toniea

interne exhibeantur, eorumque vis exereitiis eorporis adiuvetur. Quum vero eiusmodi infirmitotes solidorum saepe eum aliis vitiis organorum imi ventris complitentiat, atque haec non raro ab obstructionibus viscerunt abdominalium, sua simili pressione humores retinentibus, ortum d eant, in cura morbi ordinanda certe requiritur, ut mature satis in harum sol ut Ionem dirigamus operam. Rarius quidem proh dolori contingiv n bis este adeo felices, ut ejusmodi mala , vel quia eorum naturam & indolem ignoramus, vel etiam, quia, cognita licet caussa, plerumque omnem medelam respuunt, profligare valeamus. Tentanada tamen sunt aperientia di resolventia, tam ea, quae principio suo detergente Oc attenuante, quam. illa, quae propria sua solvendi ac roborandi vi, tute sese commendarunt. Primam phalangem eoninstituunt salia media & praecipue alcati vestiabila

359쪽

tartari satum, aleati vegetab; te aeetatum , mellitas saponat ea, herbae succis saponae eis & mue ilagi.nosis scatentes, ut taraxaeon, saponaria , barda. tra; alteram vero gummata serulaeea, extracta amara quaedam, ut fumariae, cicorei, rel. imo

Quorum omnium usui laxantia ex salibus cathar tieis repetita iungenda. si pertinaciores obstri ictiones alvinae morbiIneommoda adaugent, diaeta laxa & remedia alvum proprie ducentia, vel molliorem redden. ia, Se nonnumquam roborantia, utpote quae honum intestinis debilibus restituunt, solamen adferre solent. Si haemorrhoides obstructae R. suppressae ei riseelen intulerunt, eas aptis reme diis provocari debere , tam celeberrimorum Vistorum experientia, quam ipsa rei ratio suadet. Sed, ex superioribus paragia phis vlaimu , cautilam morbi quandoque in locali quadam 3e e gnita eompressione seniculi latere; in eo autem ea se quis unquam curam susciperet, nisi prius ad illam destruendam omnem moverit lapidem uberrimam quidem ars salutati, nobis Iargitue

eopiam remediorum in cirsocele conducentium, - ε electum autem eorum pro ratione eaussarum fac eis' re, hoc medici est negotium. Non raro enim

ea , quae in uno insu prodessent, in alio non ium

360쪽

praestarent effectum. Matrimon Ium ex. c. quod

casto, nimis repleto, fortissimisque fibris praedi eo iuveni, ei riseele laboranti conveniret, alii .euius eorpus a libidinosis irritationibus est eta: istum atque exhaustum, vehementer noceret. Gad ahoisi ea line ie sd deuineendiam morbum

saluberrimi exspectationem nostram saepius decipiunt , quam complent, nosque in ea angustia ponunt, ut vel ferro curare, vel etiam fato aegrum relinquere cogamur. Est tamen, quod gaudeamus , saepissime morbum ad summam senectuistem in eodem statu permanere, vel tardissime increscere, doloresque, interdum ex inopinato ingruentes, suspensorii continuo usu praecaveri

atque imminui posse, si simul ea omnia studio

evitantur , quae tumorem irritare potuerunt is Commendarunt quidem veteres & recentiorum multi ferri nsum, ea scilicet ratione, ut vena maximae turgidae vel plane ex se inderente , vel ligaturae ope destruerentur, vel etiam tantum lanceola turgidissimae aperirentur, quo . eieatrice

postea formanda , costrictae impellenti sanguini melius resisterent. Alii eodem scopo caustica adis hibere suadent. Sed quae incommoda ex his omnibus methodis oriri possint, is certe praevidet squi morborum testis & funiculi indolem riIα noverit . Successum tentamina nonnumquam

is a