Prima secunda pars Commentariorum Ioannis Ignei iuris vtriusque doctoris Aurelii, in titulum de Sillaniano et Claudiano senatusconsulto, et quorum testamenta aperiantur, libro Digestorum vigesimonono, hactenus non impressorum. Vnà cum summarijs, quib

발행: 1539년

분량: 843페이지

출처: archive.org

분류:

301쪽

L. i. g. EXCusantur aut serus. I 33

ehu,ab alio esset occisias. Addo in sinassi. l. impe

rator. T. qui me manumis. ad liber. perue. inra

tione eiusdem. l. ibi, nillil enim interesi ipse abducas ec prostituas ct patiaris prostitutam ei se ac cepto praecio. Addit ill hic Benedic. de Plumbi.

. Chri itianis. c. de paga. sacri. 5c temp. eorum. Adde tex m. c. excellelis stanus. xj. q. iij. in his verbis, vel necessitas vera de ii oti simulata. I t non abs re hic iureconsultus dixit,sine dolo malo: ut in Mulcimus. M.qti id sit aute latitare. oc duobus .seq. T. qui b. ex caus. in P Os .eat. melius in. c. itequi dominu . Uersic. prarier ea. quae suit prima causa benesi. amitten. colla.x. inquit,ille tex. quod si

non secerit, Oolo* vel negligentia sua vel fraude celaverit. c. ad apostolicae. de re iudi .in. q. cle. 4 3. de pom. l. dolus. N. manda. et dolus est inquit

si quis nolit prosequi quod persequi potest. Ad

do etiam. l. . . dolum .versi. L abeo. si . de dolo. in

his verbis,sicuti iaciunt qui per huiusmodi dissi

mulationem deseruiunt, ec tuentur sua 5 aliena. I. doli. insi. m. de nouatio. l. quid i ignauia . c. de decurio. lib. x. ec. l.i. M.t. ins .issi quis omis. causa testa. Et huic text. adde tu alium casum in eo qui languorem simulat ne auxilium ferat. l. olite delicitiam. s. exploratores. m. de re milita. in his ver bis,sed oc caligatus qui ta metu hostium Ianguorem simulauit sicut Grimal dus, ut dixi in . s. quudominus. supra ea. l. Idem dicitur in . l. in furti. f. ope. T. de surt. l. . s.fin. ec quinque .ll. seq. praesertim in. l. dolo. versicii 5 si lusus gratia. S. l. doli Verbum. T. de ser. corrup. l. ec si allucis. T. ad lege Iuliam de adulter. l. iq. . si quis cum .ec. g. seq. ecs hoc interdictum. oc. l. sina. T. delibero homine exhiben .l.i. 8c tribus. Il. seq. T. ad legem Iuliam a lest. Simulatione tamen seu dissimulatione quandoqtie viedum est. dicta. l. doli. in s.ff. de noua. Proesertim ut vita hominis salua esse possit. dummodo sine mendacio fiat. c.utilem. 8c. c. seq.xxij. q. q. Ide in. I.i. g. non fuit. T. de dolo. vii esst quum dolis hostis intercipit . I. nihil .s de capti. ec post

Iimi. reuers.

Haec maxime vera esse dico, si aliqua inimici tia qua doque suit cum eo quem vulneratum manu tenuit, argumento. l. capitalium. f. qui ob ini micitias T. depce. t i. s. praeterea inimicorum. T.

de quantio. melius in dicta. l. in surti. s. ope. ff. desur. in his verbis,sed oc si non ut socq si arecur, inimiciuarum tamen causa secerit. Et Deutero 3 mst rix. et Qui percusserit proximum suum ne sciens,& qui heri et nudiustertius nullum contra eum odium habuisti: comprobatur,sed abiisse caeo simpliciter in sylvam ad ligna caedenda, 8c in succisione lignorum securis lugerit manum fer rumin lapsum de manubrio amicum eius perciis serit oc occiderit: hie ad unam ec supradictirum urbium confugiet,& vitiet: ne sors ita proximuς eius,cuius inlisus est sanguis, dolore stimulatus Persequatur oc apprehendat eum, si longior vitaria erit,oc percutiat animam eius qui non est reus. mortis: quia nullum contra eum qui occisus est odium prius habuisse monstratur. Et quod no

rat glo. ii. in .l .i. c. ad lege Cor. de sica. dum vult ad probandum animum non occidendi,multum conferre priore amicitia occisi ec occisoris pro hare,ecotra. de inimicitia. l. si inimicitia .st. de his qui b. ut in dig. l. iij. f. si . ff. de adimen lega. l. in cGfirmando. ff. de constr. tutor. Adde. I. cens us. s. sinautem. c. de litigio. Praedicta locum etiam obtinet in milite,ut plenius dixi in s. hoc autem Senatuscosultum .ec. s. serui. supra ea. l. per dicta l. Omne delictui. s. exploratores. sit pra alleg. simi Iit erecta vasallo. c., . qui b. mod .s d. amitta. bioni postglo. et Bal. copiose de vasallo tractat. Et omnis eorum disputatio opportune hic recenseri posset. In tex. vel dictis gratias tulit. Hic tex. singulariter signandus est cotra eos qui dolose dictis cGmissereri singunt, in animo aliud gesticiares:vcluti Bononienses, ut inquit glos. in . l. obseruandii. T. de ossi pradi. Sicut 1 olim mulieres quae Romaeco ducebantur mercede accepta ad lugedos mortuos adsimilitudinem adulatoris: quoru omnium init Hora. in arte poetica. Nolito ad versus tibi sactos ducere plenum. Letitiae clamabit enim pulchre, bcne, recte. Palescet super his, rorem stillabit amicus. Ex oculis rorem saliet, tundet pede terram.

Vt qui conducti plorant in stinere, dicunt

Et faciunt prope plura dolentibus ex animo,sici Derisor vero plus laudatore mouetur. Et Verg. i. Aeneid. Spe vulni simulat, premit at 6 tu corde dolore. Similes r em adulatores Plutarctus speculo coparat, videbis inquit illii haud qua j stabile ac suu nem .pprio allectu diligente aut odio habet c, sali de te aut doIente sed speculi

ritu exterioris assectuu vitarii ac ino tuu imagines

in se recipiete, veluti poli pi piscis. Na 5c serui pi- Ieati erat,a secus funus diti plorabant. 5c ob id si

volutate morientis aut eius hau edis pileatu secus simiis incedebai,ciues Romani siebat,ut meminit Iustinia. in. I. unica. s. sed a d ni funus pileati incedunt. c. de Lati . liber. tolle. que tex. Bal. ii litie notat in cardinales, a fingat papacoronaisc, demit asser ut metu esi elegisse. Ide Bal. in tracta tu schismatis, sub rubrica. c. si qs aliq. testa. Pro hibu . Caetcrum Gel. li. vij. noct. atticaru. c. ii'. ait pileu insigne suis le venalis serui,ut emptores er rarcoc capi no post uit,sed nciperet adna ect in cipioru genus, ut corona, captiuoruvenalium si gnu erat . ita pileus impositus demostrabat eius modi seruos venudari. Tame ex Iustiniani auctoritate pileus signu erat concessae a dii o libertatis. γ si pileu circa si inus diti deserret. τ Pileus autem sacerdotibus gentilium insigne erat quem in ca pite gestabant, in quo erat breuis virga desuper

habens lanae aliquid : virga autem arcebant aucua carnibus sacrificiorum. capitu. cieros. s. sacer

dos.xxj. distinctione. Et illitiae illos Ea in verbo,

302쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

virga. Adde ad hunc text.l. quum procuratores. c. demetal.& metat. lib. M. In his verbis,simulato hostili metu huic se necessitati subtraxerant. l. i. in h. c. d priuileg. schola. lib.xii. dum dicitur ex iliaritate comitis simulata rem prohibita alio 1 nomine valeatvsurpare sicuti aliquando memi

nimiis ex Liuio primae decidis . lib.j. de Metio Sustelio qui per speciem societatis proditionem reseruauit Tullo Hostillio suos nihilominus adhortate nihil trepidatio e opus esse suo iussu Al

hanum exercitum ut Fidenatum nuda terga in uaderet imperasse: eo acrius sui pugnauerur,ter ror in ad hostes transi jt, Fidenates ab oppido ter avertunt. Adde. l. salsus. in prin .ssidetur. Et dis citio. in . c. de illis. xxiiij. q sit. t sed nec ille dicedus est esse in ecclesia 5c ad istam societatem spi ritus pertinere, et ovibus Christi ficto corde mi stetur. Alia habetis ex Luca de Pen. in dicta. l. ruum procuratores. Adde his. l. sicut semel. c. e liber. causa. l. si priuatus .ff. quiWa quib. ma. liber. accipi. Secus autem si ex animo gratias dictis agant,ut hic. N. I. Paulus. ff. de fideicom. ii her. in his verbis, Crede mihi Σoile,gias tibi reddet filius meus oc tuis siliis. Et m. l. i. s. i. versi. sin

vero gratias agendo. c . communia de manumis . Alias leges illis similes recensui in tractatu meo cui titulus est,an rex Franciae in temporalibus recognoscat imperatore. colum. v. di tribus seq.eas hic non repeto. vhi autem non ex animo, se cus. l. diuus .ff. detesta. milit. l. quum haeres. s. noest statvliber. ff. de statvliber. Non enim decens est hoc comentum seu figmentum talibus pro desse l. n. c. deside instru .ec iure has fisca. lib.x.s ius t em cometiti si talibus obstat. Cuius iuris meminit iureconsultus in. l. si poena. ff. de poe. inde I si maritus. legis Iuliae. secudo responso. u.aa Iegem Iuliam de adult. l. quamuis .ff. de reb. eor. Qui sub tutet . vel cur sunt. l. quemadmodum. In verbo,comento ..illhic Luc. de Pen. agrico. eccensi. lib. M. Illi iuri comentitio dissimile non est fraudatorium interdictum, cuius meminit Paulus iureconsultus in . l. pupilli. in princi . de solutio. veteres etiam isaudem pro poena sta tuebant. l. quum autem. s. excipitur. E. de aedili

edicto.

In tex.Tulisse dicitur qui potuit ita opem ter re, Ut saluus est et dominus. Quomodo dici potest aliquem secisse quod potuit ut a dolo seu culpa excusetur,ut in. I. qui occidit. g. H. H. ad

legem Aquiliam. in versici assi omnia quae opor luit,obseruauit. Ange. ec Roma. exempli gratia dicunt in confoederatis, qui tenetur homines arismatos stipare legatos seu oratores committere, ec caetera id genus ordinare, quibus confoedera ti eo tes e seruentur.alioquin, secudum eos, non videntur legem laederis implere neque lacere quicquid ad defensionem possunt. Illis addo I. non dubito. Ede capti.& postli. reuers. l. item

quaeritur. g. exercitu. versic. Labeo.aede Ioca. occonduc. Labeo. inquit ille tex. si resistere potuit, non resistat,teneri est. l. no videtur defendere. de regu .iur. Addo quod notat Angei .ec copiosius Moder. prosequuntur in. l. si non sor tem. s. libertus. ff. decddictio. indebi. et vasallus ec is qui debet alicui operas, tenetur eas exhibe re suo sumptu, per illum tex. Et in text. in. L qua dominus. insta eo . in his verbis,qarmis N ma nu oc clamoribus ec obiectu corporis. Nec facio vim in ea differentia quam plerique constitueriit inter vasallum re seritum, ut dixi in. s. serui supraea. l. post Andr. de Iser. in. c., . quibus mod. stud. amitta. colla. X. ratione fidei medio iurameto per vasallum in investitura praestitae,ut illhic dixi per

c. item qui dominum in princ. ec versi. praeterea. quae fuit prima causa benesi. amitten. c. licet. si de seudo suo contro. inter domi. 5 agna. c. Unico de no .sor. fideli. c. ad hoc. hic sinitur lex. colla.x.

ubique dicitur teneri iure fidelitatis seritare do minum incolume, ec ultro adiutorium illi offer re,alioquin deserta dominum periclitantem, Ii

cet non vulneratum,neque mortuum, seu etiam

modicevulneratum,aut alias quouis alio modo, seudo privari. Adde tex. in . c. si inimicus. xciti. distin. 5c quod per illum tex. notat Luc. de Pen. in l. si quis .in verbo coli sensum. c. de decuri O .li x. c. dilectio. s. de senten. excommvn. in. vi. Et hic text. in hoc conuenit dictae. l. quum dominus. Nhis quae dicta sunt in. serui. 7 Sed multo abun dantius hic loquitur iureconsultus, Primo dum verbum,tulisse. iureconsultus interproatur quoquo modo saluus factus sit dominus. Et sic ad o mne genus defensi dis quodquod excogitari potest desideratur . Idem repetit in Verbo, Verum etiam . qui quicquid potuit secit. Nota verbum, quicquid. vi omnis vis di potestas expleatur in domini defensione, videlicet exclamatione ho stium,seu inimicorum territione, conuocatione auxiliarium,turbae conuocatione,corporis obiectione,aut alio quouis modo corpore auxilium praestando: quae omnia quamuis comprehendi quatuor vocabulis videantur in dicta. l. quo do minus .videlicet armis,manu,clamoribus, Sc ob lectu corporis pinguius tamen hic rex. explicati

duae enim clausulae generales illis defensiois modis adduntur, quae casibus specialibus nonnihil

addunt. l. doli clausula. T. de verb. obli . l. aliberis. F. haec verba. ff. de Uulg. subst. l. uxori. g. generali. m. de via. oc usus leg. l. doli. T. deser. cor. Et ecotra. l. si seruus serust. s. sed no est nousi. Tad. l.

Ast. huic eloquutioino est dissimilis ea quae tradit in. l. iiij. s. si us aduξtu. in prin. 5c versi. at hoc de eo. ff. vi bon rV. Possent hic congeri quae ab

Omnibus repetunt in. l. ut vim. T. de iusti. α iure.

I.i. c. unde vi. Et plerisque alijs iuris partibus in abus de hominil defensioe tractae. quibus addo I .cii duobus. s. dana. ver. acu sagaria negociatione. T. pro socio. Profectus ingi ille tex. in latrones incidit, suam pecunia Trdidit,serui quos eius

vulnerati

303쪽

L. i. g. EXCusantur. Ib

vulnerati sunt. res, proprias pdidit, quae omniail praesumpto dolo & culpa prorsus excusant. l.

argentum. T. comoda. in his verbis, si id maIi ho mines intercepissent prius autem dixit,ut no de

huerit ciuis aestimare futurii, ut a quibus da malis hominio deciperetur. l. si quis quil sciret versi. . nam si quis. T. de fur. dum dicit, A quia non potest prohibere, quieuit. 8 in versi sequen. l. sipe eunt a s si. ff. de cond causa data,causa no sequv. Et plaeram alia, quae in seruoru excusatione conferre possent, dum tamen culpa alia no praecedat . in rebus. in princi. T commodati. dixi in repeti.

Wa Intex. Veluti siquis exclamauit. Hic vox pro maximo defensionis adiumento ponitur,oin. l. aut facta. . multa T de poen. dum dicit, aspectu,voce verberat. ec tribus modis conferre po test. Prim ὁ, acclamatione. Nam vicini illa excitari possunt,ut opem seu auxilium praestent. dixi in

dominus infra eo . titu. Adde his glo. in Cle. Uni ca. in verbo,non valens. de honite. Pondero tex. m. c. sicut dignum. M.t. in verbo, :nflammasse in tra de homici. Et haec voci ratio in bonam par rem, pla run* etiam in malam sumitur. l. capita lium . . solent. T. de poe. dicto. c. sicut dignum. in Verbo, inflammasse. l. denunciamus. c. de liis qui ad eccle. confiig. l. item apud Labeonem. s.con. uicium. 8c per tota. l. T de iniur. praesertim dum in illa. l. iureconsultiis conuicium a concitatione aut a conuentu seu collatione vocum dici posIeait. g. i. Instit. de iniur. in bonam partem,Vt hic, et t. si putator. T ad. l. Aquiliam. c. ex literis. l. 8c. c.

fin. extra de homici. qiiod contingit duobus mo 3 dis. r Primo, si exclamauerit,seu vocem exalta uerit, ut vicinos inuitaret ad succurrendum. cla mauerit', succurrite vel subuenite opprest b, ut in dicto . . serui. supra ea. l. annotauimus. Secun dὀ,in territione aggressorum. ut in. l. iii .f.i. T. de vi bc vi arma. qua etiam iudices uti solent in iaci

norosos homines. . talem vero. in authe. de manda. princi. colla. iq. l. item apud Labeone. s. quae monem. T. de imur. De quo etiam in. l. obseruandum. T. de osse. pravid. Tertiὀ,turbam concitando. l. iiii. . si quis aduentu.&. s. erit .ssi vi bon. rapi. Prim ὀ in. M. si quis aduentu. dicitur,turbam concitauit vel cotraxit,vel clamore vel facto ali quo. Et additur, dolo malo. Secundὀ, in. g. erit. dicitur,etiam si non turbam eoegit,sed ad clamorem esias vel ira turba contriusta est,uel alius contraxiti Vbique tamen additur, dolo malo, sic turba absque dolo excitari potest. Et hac vocis e

ratione milites visitur,ut hostes terreatur, ut me mini in dicto. g. serui. supra ea. l. Fretus autorita

in Iulii caesaris in tertio comentario belli ciuilis,

ec Vegetii de re militari. Id etiam additur in lege Iulia maiestatis,& lege Iulia de vi publica. de his

qui seditionem aut tumultu laceriit, quorum e

opera seditio aut tumultus saetiis est dolo malo. i. i. re quatuor seq. legibus. spad. Multam maiest. I. iq. Tad. l. Iuliam de vi publica.

In tex. Aut si corpus situm obiecerit vel alias cor. Pore auxilium tulit. r Haec duo differre vides, ut plus sit corpore suo auxilium ferre, quam corpus obiicere. Corpus enim obiicere, est proprie

manu aut alio corporis instrumento se oppone re,& dominum tueri seu defendere,ut in. l. iube mus. g. hic etiam adqciendo. c. de eroga milit. anno. lib.xij. l.j. in princi .ss. de eo per quem fac. est. in his verbis, qui suis manibus vel per suos retionuerat,verum quoque qui alios rogauerit, ut eudetinerent, vel abducerent. l. item si obstetrix. in Prine. in his verbis,suis manibus supposuit. Tadi. Aquiliam. 5 quod notat Feli. m. c. ii. colum .ij. extra de ossi delega. per illum tex. Corpore auxilium ferre, est vel clamore, vel concitatione, Vel administratione necessariorum, ut pote telorum re aliorum id genus instrumentorum, quae ad saluandum homine aut offendendum conscire possunt, argumento. l. si pignore. s. qui serramenta. T. desur. l. excipiuntur. infra eodem. quae de im pubere loquitur, quem certum erat no posse do mino opem praestare obiectu corporis, clamore autem potuit, aut plorando vicinos excitare, Ut die tam est in dicto. s. serui. f. potuisse. per illum to . supra co. I. quii dominus . infra eo. l. in furti. g. consiliv. 5 . . opem. ff. de sur. Et sic plus est corpore auxilum ferre,quam corpus Oh icere. In tex. Non tamen semper. α versi. seq. arte de

pulchrum r& digito signandum textum contra eos qui inani clamore eniisso existimant dolum

aut culpam suam purgare, quum alio modo sub uenire valerent,aut facinorosi hominis intentio nem reuocare. Sunt quippe veluti canes muti no audentes latrare. c. sit rector. xliij. distinet. quod

maxime miseopis 5c at is praelatis conuenit, qui bus ab Esaia dictum est, Clama ne celses. Esaiae I l. c. N. c. dispensatio. eadem distine . xliij. qui instate neces litate tuba canere debet. Paralippo

meno m. Mil. c. et verbum domini exponere. c. sed

illud. N. e. sequen. xlv. distinet. e. quum deuotii simam. xq. q. n. c. sunt nonnulli. xlvi. distinet. alioquin ex manibus eorum talio desiderabitur. c. li cet Heli. extra de simo. et dicto. c. sit rector. oportet enim praelatum ec superiorem vigilem cite, neque in correctione remissum aut disciplinam

Propter hominum vaniloquia praetermittere. c.

non vos. O . c. si vos .ec. c. sequen. Hiij. q. U. c. ni in

mium. xxiii. q. iiij. e. qui nec. ij. q. i. alioquin veinquit Archi in aecto. e. sit tector.) r mutus pr latus similitudine habebit cum idolo, quod hominis ossicium non exercet. Simulachra inquit sunt gentium, quorum apud gentes septem sue rviat species, lutea, lignea,aerea, lapidea,argetea, re aurea. quod prosequere, ut ill hic per eum, si Verbo muti sunt, saltem opere non ficto aut simulato praelatos se exhibeat. c. uete. x ij. q. v. G. c.

i.xtra. distinct. c. multi. xl. distine . Nam ec muti

304쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

contrahere voletes licet verbis non exprimant, nutu aut signis consensum manifestare debent. l. si pater naturalis .is. de adoptio. c. quum apud. 5 c. tuae. extra de sponsa. di quod notatur in. l. di, scretis. s.sin. c. qui testa. face Pos. l.i. s.sina. ff. de Vobo. obliga. in ea quaestione de eo qui annuit Capite. l. qui testameto. s. si . ff. de testa. dictium est

in. g. laoc autem senatusconsultum. supra ea. l. scamelius emi cu linguae sonitu opera conueniant, dicto. c. sit redior s. sacerdos. versic. vestimensis itaque. dc s. ordinationes. in authent. de mona. colla i. c. saepe. c. episcopus. 5c. c. seqv. xlj. distinc.

g. i. ad sin. in authent. de sanistis. cpisc. colla. ix. si mile dico in servis S domesticis, per hunc I t. νγ qui r clecto inani clamore dominii sinunt offendere: tales excusandi non sunt, sed seuerius casti .gandi: quoniam nec quicquid potuerunt sacere clamando dicendi sunt. Et per hunc tex. dicit hic

Roma. post Dinum si statutum est villam de da, mno in suo disti ictu dato teneri, si persona quae

damnum dedit ignoratur, an villa a solutione damni excusetur .ec dicit non excusari, licet damnii passo prius denunciasset, ut sibi caueret ne in via damnii pateretur, quam denunciatio tam desun . storia seu persuri storia vel sub tam seneralibus4 verbis faeta non releuet. determinate enim,secudum cundem Roma. continere debet denuncia tio, a quibus peregrinus aut aduena cauere de beat. l. aut qui aliter. s.l. fr. quod vi aut clam. Nee obstat. l. si putator. m. ad. l. Aquiliam. quia in ea

lege specifica suit denuciatio. Hoc idem velle viis detur iste text. t quid enim inquit si quum posset manu depellere a domino periculum, ille cla morem inane clegit picctedus utique erit,quod nota pro ea Pari opi. per me copiose disputata

in eo libello nostro qui inscribitur, An rex Franciae superiorem in temporalibus recognoscat. colum. xiiij. 5 quinque se l. de denunciatione ver his enuciatiuis iacita. Dicam aliqua in . l. Propter veneni. praesidis . in verbo, defunctorie. insta.

. ill hic supplebitur quod hic omittimus.

Rursus hunci . not. in versi. hoc est. 5c versi. Verum etiam . non referre quomodocunque aliquis saluus fiat,dummodo incolumis euadat. sed intellige quantum ad poenam euitandam, non autem ad praemium consequendum. dicetur in. l. si quis an graui. g. virum .infra eodem titulo. N. l. r ulla c. de delator lib. .

ν9 Si liter in versi. quid enim . et nota no excus indum esse eum qiii in mala electione peccauit, dum de eo loquitur hic tex. qui inanem clamore elegit, quu potuit manu depellere a domino poriculu. Qiiod nota ad ea quae notatur in dicta. l. si pecania. s. sin. versic. plane. T. de condict. causa data,causa non sequuta. 5c in. l. quod in haerede. s. eligere. T de tributor. actio. l. sed si pupillus .f. item si plures. T. de insit. actio. 5 in. l. coua. c. de inosii. testa. plera* alia similia recenseri possieiuquae praetermitto quum aliena sint ab instituto.

In tex. Quid si vulnerati. Et sic debilitati in quit glosso vi domino opem serre non possent:

excisantur utique, puta si brachiis abscisiis domii muri deseruerint. inquit glos. in .c., qui b. mod. seu d. amma. alleg. c. sin. de ud. sine culpa non amitte. colla.x. dum ille tex. ait, oc cu eo no laborauerit si potuerit. Plures sunt tex. seudorum illis miles,quorum meminimus in . s. scrui. Verti Pori

tui Te. supra ea. l. dum verbum, potuisse. exposuiao mus. hic non repeto. r nec potest interesse domini seruum habere, ius Opera uti non potest, argumeto. l. si plures. . si. ff. depositi:melius in .l.st iuncta gl. in verbo,orbitates. c. ad. l. faui. depla

giar. quando redditus cst silius patri inutilis,paria sunt inquit illhic glo. non habere silium vel

maritum aut seruum, Uci habere inutilem. l. g. si. quod cuiusque uniuer. nomine. c. inter corpo

ralia. s. sed neque. extra de transla. episco. Adde quodnot. Bal. in authet.sed nouo iure. c. deser. fugiti. dum qua rit de eo cui ex vi statuti ratione. delicti debet amputari manus vel etiam ex dis P . sitione legis, ut in casu. A. deinde competens. iniaut lacnt. de manda. princi. 5c. g. callidis . versi. scri .ha. de prohibitio .seud. alle. per Frederi colla. X. . an per manus aridae amputationem satis stae imicrit legi vel statuto,vel sivmcam tantum manum penitus inutilem reus habeat. Adde tex. 5c quod ill hic Bald. notat in. l. aediles autem. s. si inuent versi. sed etenim. T. de aedili. Mic. Et ultra ea quMisi hic tangit Bal. addet ex. in. I. iij. s. quod si quis .ivcrsi.ideo. Tarbo. fur. cassar. in his verbis, cuius radicta desintuit vivere,quamuis adhuc Iora coira tineatur. τ ubi fur arboris cuius radices des mutvluere,tenetur illo edicto, ec sic in re mortua potest lex veri sicari: sedlioc in odium suris retor quetur, ut facilius homines a delictis reuocetur. l. i. f.j. in fine. T. naurae. caupo .stabul. Cle .i. circas i. de poen. Secus autem videtur ubi Reipublicae. Iasae 1 uccurrendum est,ne delicta inulta maneat, , dicta. l. ita vulneratus .s. qisi quis .ff. ad. l. Aqui Iiam. I. ij. . di si persona vilior sit. c. ut intra ceris

temp. quaestio crimi. termi. Sed tu tene eam Par tem quae minus laedit. l. in obscuris .sside reg. iur. I. interpretaetatione. N. l. si praeses.sside pod. Vnde,

vasallus redditus domino inutilis excusandiu est, nisi aliter possiet domino subuenire. neq3 Putarem a vasallo tantam animi virtutem desiderat .

dam qualem fuisse Cynegerio milites Atheniensi. in Darium Persaru regem Iustinus Trogi Pompeii interpres describit, qui post innumeras

des onusta navim dextra manu tenuat, nec Prius.

dimisit quam manum amitteret, dextra amputa ita, naum sinistra comprehendit, quam ec ipsam. quu amisisset,ad postremum morsu nauem deti ai nuit. t satis est cam cum quodam temperam ctoi exigere, videlicet quae viro constanti sufficiat:vt.

in simili dicitur in . l. si quid venditor. 5 . l. scie

dum. T. de aedili. edicto habita ratione temporis, sexus, aetatis,ec valetudinia. I. cotinuus. g. quum.

305쪽

L. i. g. EXCUsantur. I33

ita si devotio. obligatio. di ista. I.i. g. sin. T. quod cuius uniuer nomi. in his verbis, aut valetudine impediatur. l. s. versi. illos etiam adiutores. c. de prori. sacr. stri. lib. xij. in liis verbis, veluti senia vel morbum. l. ii. g. si non propter aduersam valetudine. ff. si quis cautio. ea maxime quae seipsum non admitteret polle defendere, is umento. l. quaesitum. T. de re iudic. l. cui deus. &. I. ob quae

vitia. T. de aedili. edicto. Idem si tot aut tantis plai gis confossus sit seruus aut vasallus, ut de salute

eius desperetur. l. illud. s. sin. Oc. l. ita vulneratus.1Lad. l. Aquiliam. Et praedicta intellipas de vul neribus non affectatis ut in versi seq. lacuti di Pysistratus Atheniensis tyrannus mira arte secit,ut tyrannidc occuparet,blande primum Athenien sena poplitu recepit, deinde vulnera sibi inflixit, ec continuo in publicum progressus,se ab hosti λhus accepisse υociferauit. Ob id iuuenes admo dum acres ec erectos quadringentos sibi dari ab Atheniensibus obtinuit, quibus stipatus tyrannide arripuit potestatem, di demum At lieniensiustatum euertit. Similiter ec serui aut domestici in dominos saeuire volentes ec vulnera assectantes, punit hoc senatusconsultum Sillanianum. Simi a1 lis ratio est i validorsi medicantium, qui herbis aut medicametis faciunt vulnera quu nulla sint

apparere, quorum meminit glo. in . l. unica. c. demendican.valid. lib. xl. allep. s. si vero sorsan. in authet. de quaestore. colla. a. quos lex punit. Caeterum male valentibus oc non potentibus corporis imbecillitate, aut alia aduersa valetudine, vi ctum sibi quaerere lex subuenit. l. alimenta. N. l.

s. 5 . l. si quis a liberis. s. sed ec si filius. T deliber

agnos. l. eius artificii. s. u. 8c. l. mendicus. circa si. . interdum . in princi . T. deo per. liber. plenius in I. si non sortem. g. libertus. T. de condit. indebi. Secundὀ,oportet talia esse vulnera quae ab operis hominem reuocare possint. l. vulneris magni ludo. T. de iniur. hic alleg. per Ange. non autem vulnuscula. l.i. g. sed sciendum. versi. proinde. ff.

de aedili.edic'. vel modicae cicatrices,sed hae quae Dericulosae sunt, inquit Vlpia. in . l. quaeritur. . si .u de aedili. edicto. Et Labeo in. l. i. in sine. ff. defer. Qit. vel secundum Bal. in dicto c.i. quibus

mod. seud. amitta. vulnus cui mors inhaeret. Ethaee distinctio ab Ulpia. sit in. l. huic scripturae. in princi. 5c versic. hoc ita. Pariter a Iuliano in. l. ita vulneratus. 5c platrisque aliis legibus illius ti tuli. T. ad. l. Aquiliam. N in. c. significasti. h. extraa4 de homici. r Mortiferum inquit ille tex.)dici

rur quum opinione medicorum ex eo iudicatur

mortem sequi posse, ec re vera sequitur, dicta. l.

huic scripturae. s. hoc ita. 8c. l. semel. c. de re mili ra. lib. xii. Dicam plenius in s. seqv. unum tamen non omitto quod indicto. c.'. quibus mod laud. amitta. comperio a pari iudicari mortuum N ad mortem vulneratum, quamuis in poenae impositione disserant,ut dica in . s. seq. Caeterum in hoc

scruim a vasallo discrepare dici potest, quod vasallus dominum des es in praelio mortuum aut

ad mortem vulneratum, seudo non priuariir,di eio .c.i. qui b. mod .seud. amitt. inseruo aliud est,

ossicium enim serui post mortem domini,est occisores detegere. l. excipiuntur infra eo. ec non abs re beatus Petrus Domino nostro Iesu dixit quod Lucae. q. scribitur,Domine tecum para tus sum θύ in carcerem oc in mortem ire similiter Matthaei. H. ec AIarci. xiiij. Et sic praeponere salutem domini suae saluti,dicio. . serui. supra eadem. l. quocunque loci eat dominus. hoc autesenatusconsul nam. supra ea. l. ec. I .si. c. eo. ad id Pondero. I. aIimenta. T. de liber. agnose. in his verbis, vel corporis valetudine laborantes relictos primum eos in potestate patronorum redi Li,similiter in . l. sin eo. titu. dum in ea dicitur nisi

si tam esse se infirmos tam pauperes praesidi

hus probauerint, ut merito menstruis alimentis a liberis suis adiuuari debent. quatomagis in seras uo dicendu est per hoc senatusconsultu quod vult seruos continuo cum domino est e, alioqui non excusari, nisi in casibus hic exceptis. Iicet in vasallo idem dici possiet per ea quae notat Mart.

Lauden in. c. licet. si des udo suer. contro. inter domi. 8c agna. colla. x. dum vult Uasallum teneriali meta domino praestare,per illum tex. sic indu cens, vasallus dominum quoquo modo pericli tantem adiuuare tenetur, alioquin laudo priuatur, per illum rex. similiter de Ii Derto supra dicta est: sed nulla grauior est mors, quam famis. l. necare. T. de liber. agnos. si periclitantem adiuuare debet: igis fame morientem etiam excoicat s. c. uoniam . . q. iii. c. pasce. 5 ill hic Archi. lxxxvi. istinet. I. item si obstetrix. . si quis hominem. T.

ad. l. Aquilia.& id admittit Cardi. Alex. in dicto

c. licet. si seu dum magnu sit,argumento. c. si. epi

a 6 sco. abba. vel abbatis. colla. x. t ubi muto portio laudi reseruatur,ut inde alere se postit. simili ter econtrario in domino dicendum est,secunda eum. alleg. Bal. ita distinguente in .l.i. c. de Iibe. causa. sed corrupte allegat. Nam hoc dicit Bal. in I. unica. s. sed scimus. Argumento illius tex. c. de Lati. liber. tolle. quae ea de militat in dii os dene-

alites squis sblita alimenta oc salaria. Cui addoli. N. iii. c. de infan. oc languor. expos. Harcta men opi. a pluribus non recipitur,ut inquit, Cardi. Alex. in dicto. c. licet. quum hoc iure cautum non inueniatur. oc in eum retorquetur tex. dieii c. licet. non enim vult vasallum priuari posse seu

do, si animae domini non consuluit: quato magis si corpori. quaeratio est multum debilis , quus pecifice ius seu dorum se Iuli corporali domini pro

spiciat, dictio. c. licet. dc dicto .c.i. qum .m Od. seu dum amitta. colla. x. e. ad hoc. hic sinitur lex. ecplaerisque aliis. Potest etiam suaderi ratione haec aγ opi. t quoniam in poenalibus durum est legem

extra casum in lege expressum extendere. l. iij. in sine. ff. de praeuari. s. quum autem. versi. Optimu. in authent. de no eligen. secundo nuben. colla s

306쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

Conseruare autem salutem domini, intelligitur in instanti periculo,non aute in continua alimentorii praestatione, ii forsita vasallo minus onero laesi et,utili hic inquit Card. alleg gl. m. c. quae/ 3 cun P. xix. q. Ulti sed corrupte alim. nam est glo. n. c. quaecunque h.xvj. q. vij. nec obstabit. c. sin. cpisco. abba. vel abbatis .colla.x. Latum enim est discrimen inter utrunt casum: quoniam in illo c.sin. quaestio est tollendi seudum a vasallo muto Praeter culpam eius, quia mutus domino seruire non potest. Durius adhuc esset a vasallo contra

ius seudi seu pacti ec inuestiturae plus debito ab

co exigere. ,ec propter negatione non debitico tra fas eum seudo priuare. Nec mouere debet rario liberti: quia propter libertate a domino ob tenta. plus in hoc debet libertus patrono, quam vasallus domino. quid in m potuisset dominus seruo gratius conferre libertate. l. Paulus. in fin T. desideico. Iiber. et Nam ecti accepto precio sertius a domino manumittatur,adhuc tamen sertius beneficium a domino recipere dicitur, in. l. in .ff. de obsequ. patro. praestand. Cuius meminit Bal. in .c. Unico. v. colum . de allodi. colla.x. & eo magis si manumissus non esset dominus, eo suis set usus in omnes opere . non sic in vasallo: quia ex natura inuestiturae seudum certis usibus destina

tur tantum. c. Unico. defor. fideli. 8c. c. unico. deno. r. side. c. unico. qualito iura. debe. Masal . ni si in investitura aliter expresse contientum sis. c. ε mco. de seudo non habente propriam naturam Radi. colla. x Obid. Andr. de Iser. indicto. c. li- acet. si de seu a. fuer. contro. inter domin .-agna.

dicebat bonum et se in investitura specifice exprimere. t omnis tollat disputatio. hoc abs scru-Pulo cst,tamen pro priore opinione videtur sacere. c. nobis. extra de iure patro. ecdi S. c. qui- , as cunque. ij. xvi. q. Uij. r dum de patrono ecclesiastico loquitur,cui ad inopiam Uerso, ecclesia ali- amenta modica praestare debet : sed ecclesia quae charitatis cultrix est magis patrono suo alimo niam praestare debet, quam extero teneamur, Vt velle .idetur tex. in dicto. c. quicunque. in princ.& in. c. quoniam. x n. q.j. inquit ill hic diuus Hie 'rony. quicquid habent clerici, pauperum est, 'domus illorum omnibus debent esse comtines. quanto magis patrono a quo sacultates suscepe runt, inquit text. indicto. c. quicunque. 5c indi cto. c. no his. Putare autem inter Christianos forsitan hoc polle obtinere, ut monitione charitati- ει Ma a praelato vasallus hortari possit, argumento c. uotlit . extra de iudi . Ut benefacienti benefacta, mus. l. sedec si lege. s. consuluit. ff. de peti. ha re.

Er,ut inquit Christus, Matth. v. ec Luc. vj. Nam et lini ei oc publicani similiter faciunt. ne in hoc qdiissimiles illis videamur in virtutis beneficio, qui virtute superiores e se debemus: alioquin in va- ,, num fidem christi assiumpsimus. Sed instricto te opis ciuilis iudicio cum maxima difficultate defen

di pol set, quod sorte seudum non si iniceret vasal ,.lo ec domino, unde& dicere posila quod scri

pium est Matth. xxv. c. Ite potius ad ved dies ecemite vobis,ne sorte usi sui sciat vobis & nobis. Excusantur et ergo serui si debilitati membris aut aduersa valetudine dominum non iuuerunt, Iicet dominus interfectus sit. Ide in . l. h. s. si quis in iudicio. ff. si quis utio. quemadmodu,inquit, potuerit se sistere, qui aduersa valetudine sinpeditus est,nisi affectata sint vulnera sicuti supra dictum est ec in simili dicit tex. in . l. .is. de ser. sugit i. interdum poterit aut pecunia interuersa, aut comisso aliquo maiore maleficio ad fugiendam inquisitionem vel iustitiam animaduersionis, in arenam se dare mallet. Reddi ergo eos oportet, similiter oc hi qui assectant vulnera ut moriam senatuscosulti evitent, excusandi no sunt. 8c Ang. hic dicit,plaerosep simili cautela usos fuisse. Sed pone dominum saluum euasisse, an fuga serui illi noceat quodno, videtur per hunc tex. 8c similes qui de dominis occisis loqvsitur . nam ec verba Senatusconsulti loquuntur de familia

necatoris, in capite huius lisis, oc in s. Occisoru . unde quia verba Senatusco Iulti morte desiderat, trahere ea ad vulnus aut vulnera coueniens non videtur. haec quaestio deciditur in . s. sequen. ideo illllic remittemus : quem videamuS.

is, Dicto domini in seruum, qudd scillaei autor fuerit homicidii domini ipsius,an sit standum. Vulnerans letaliter. de occiso tenetur perinde ac si oeci

Verba statutorum strictE dein proprio sunt capienda senificat . Decedens ex vulnere. praelamitur Se vulneris illati decessisse.

Iudex ad mortem damnare non debet vulnerante mortaliter. antequam moriatur vulneratus. Acti O qn ante conditionis euentum intentari possit. Immunitate ecclesiastica priuari nemo debet,nisi in ea libuet in iure exceptis.

Occidens hominem insidiose seu proditorie non debet

Ratio summa iuris pro religionis sauore facit. Occidens parentes suos cum eonsciis crimini Leade pocna. Iege scilicet Pompeia de parricidiis punitur. Pater iure adulterum eum filia in potestate repertum occidere potest. Porna eadem ijς debet instigi, qui in eodE erimine sunt deprehensi. Occidens casu Sc non animo. absolui psit, sic qui vulnerat Occidere volens puniri quandom potest de occiso. Mens seu sententia linis in poenalibus est praeferenda

verbis.

Homicidiorum tria sunt genera. Homicida vere iudicatur it, euius consilio, autoritate, aut mandato diomicidium perpetratur.

Latro publicus quis sit censendus. Oecidi imi un/ qui possint. Atratino olens ad malum. potest impuneintersei. dc etiam assa sinus ipse. Scruus pro domino vulnerato. aeque punituriae si in

terse s

307쪽

tersectiusuisset dominus. Percutiens gladio praesiimitur animum occidendi h

here.

Mortis causam mediatd praebens, differt ab eo qui inti. mediatd dat eandem. Fame necans hominem,in sadium actione tenetur. vulnerans aliquem mortifere, de occiso tenetur Iege Aquilia. Dominus actione Iegis Aquiliae tenetur qui seruum. quominus hominem interficeret. non prohibuit. Animus quando de quare condemnetur a lege. Homicidium voluntarium in quo differat a casual LInsidiae ipsae etiam absque opere puniuntur a line. Vulneras aliquem mortaliter quem sim exanimat,de vulnerato tenetur,exanimans autem de occiso. Qualitas ad mortem praeambula quo cini potius spoctetur quam ipsius mortis euentus. Vulneratus mortisere, praesumitur ex vulnere decedere Mortuus ex vulnere qn quis in dubio praesumatur. Iudex a medicis scissicitari debet an vulnus sit letale. dc quae causa mortis sis bsequutae. Filius munera iubire neuti cuius mater vocata no fuit. Haeres mariti de adulterio uxoris non potest queri. de quo vivens maritus non fuit questias. Legatum adimitur quandoque inimicitia sola saper

ueniente.

Offensa quae sit Sciat ad reuocandum beneficium pro pter ingratitudinem offendentis. Offensa praesumitur posse facilius remitti in perssinis necessitudine coniunctis quam in stis.

Haeres morum coercitione non gaudet.

Remissio si vasallo a domino, quare seudi qualitate

non Variet.

Remittere iussitum nemo Praesumitur,quod se habere ignorat. Iniuria in haeredem sola transire dicitur, quae executio nem seeum trahit.

Vasallus seudo non est spoliandus. nisi culpa per sententiam conuicta.

Praeceptum praecipvsi iuris est ut neminem laedamus, quemadmodum & ab aliis laedi nolumus. Actio est iuris quaedem executio. Priuilegium principis quia debitor intra certum rem pus a creditore conueniri nequeat. qualiter sit intelli gendum. Misericordia saeere debetiqui eam siΜ cupit praestari. Legem rei suae potest imponere dando eam in emplistheosina. Haeredes soceri nulla de donationibu quaestionem mouere possunt, si socer ipse inuens non mouit. Iniuria variis modis remitti potest. Iniuriae cunctae remitti debent in morte. Iniuria etiam salutatione remitti prκsumitur. Actus aliqui qn effectu operentur quem demonstrant. Iniuria quo casu per colloquium seu osculum non censeatur remissa. Iniuriam passus quo casu ad haeredes dicatur actionein iniuriarum transmittere. Iurisdictio de iure ciuili an possit sola citatione perpe tua essici. Actio iniuriarum semel pacto vel lege remissa, non potest denuo reuiuiscere. verba praecedentia nonnunquam per sequentia declarantur.&contra.

Ingratitudo quando possit haeredibus impingi. is Iniuria satisfactione remittitur quandoque. sis Maritus uxoris adulterium silentio praeterire nequit absque lenocinii suspicione.

EGIT glossi dupliciter hunc

textu in verbo, superuixit. post Iriterium . Primo, ut dominus morti re suerit vulneratus, resuperuixit, neque ex vulnere decessit, ut in. l. huic scripturae. T. ad. l. Aquilia. 5 uiuens questus non est. Secund0, superuixit domnus,sed ex vulnere decesssit, vivens tamen con Uestus non in, sed quasi diissimulatione serius ottensam remise rit. s. sin. Insiit. de iniur. l.i. 5c sina. c. de reuocari dona. l. Procula. is de probatio. l. omnimodo. c. dei nom. testa. S. l. seq. quamuis secundum eam obstare videatur. l. Linfra eodem. quae non est cotraria, sed magis huic cdueniens : quia ill hic dominus t distimulauit, sed deseruo conque a stus est,dicens vim mortis a seruo illatam. t Sed dubium in eo est,an didio domini stari debeat in seruum, quasi pro coperto habeatur scruti aut O rem esse homicid a domini. q.S non vult ille texi admittere, nisi aliis ibatio ibus seruus coii in εἰ Secundum priorem glo. lecturam. h. d. Si do minus seruis sub eodem tecto existentibus moratisere suerit vulneratus,si ex vulnere non decesserit,nes superuiues questus est: offensam remissis. se videtur, ec haeres cotra eos agere non poterit. Ex secunda glo. interpretatione hoc intendit, Dominus mortifere vulneratus, si sciperuixit, Nuiuens conquestus non est, quamuis ex vulnere decesserit: dissimulatione iniuriam remisit, ne phaeres queri potest. Ex prima glo. interpretatio a ne et nota sussicere aliquem mortisere vulnerari ad hoc ut de occiso teneatur vulnerans. Inducas sic, Nam hic dicitur secudum hanc primam glo- interpretatione, haeredem no poste seruum accusare, quamuis dominus letaliter fuerit vulnera tus, seruo sub eodem tecto existente, nisi domi nus vivens fuerit conquestus .a contrario igitur, si dominus de seruo vivens conquestus fuerit,ii cet ex vulnere non decesserit: quia tamen morti sere dominus fuerat vulneratus, seruo existente sub eodem tecto, accusare eum poterit,& accusa.

tionem prosequi quasi de occiso. Et sic quamuis verba Senatusconsulti Sillaniani de necatis seu occisis exprcsse Ioquatur,ut in capite huius legis

dictum est in verbo,necatorum. et in. f. occisoris. supra ea. I. per hanc glo. interpretatione perinde seruus de occiso puniendus erit, at si dominus fuisset occisiis, Sc si morti re tantum vulneratus sit,ut in I. ita vulneratus .ffa d. l. Aquiliam. 5 .l i. s. diuus .ff. ad. l. Cor. de sica. ubi lex animum tan

tum in lege Cornelia desiderat ec. l. dani insedit.

308쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

s. Sabini. T. de dam. insect. quamuis illia Bart. in

cordanda opi. Ricis. Malum b. di lac. debet. vis fuerit asterilis opinionis in quasione statutaria, ut si statutum eli, quicunm occiderit, moriem oriatur. sicuti secudii eunde Har. est in . LAqui, ita l. h. in princi. T. ad. I. Aquil . mea dicitur, line Aquilia primo capite cauetur, ut qui seruum scrtiam ve alienum alienam e quadrupede vel pe-3 cudem iniuria occiderit A c. T isse solus igitur puniri potest qui re vera occidit, non aure qui mor et fere tantum vulnerauit seu mortis causam prae huit. l. item si obstetrix. in princi Tad. l. Aquilia. Secundὀ in delictis lex euentum cosiderat. l. affacta. g. euentus. T de poe. multa enim interim e5ringere possunt, ut inde mors non seqtiatur, aut sequi appareat ex vulnere. l. naturar. illud. E. de acq rer. domi. melius m. l. huic scripti irae. Tad

I. Aquiliam .heo magis in statuto obtinere de

bet , in quo stricte oc in proprio significato ver

Ba sunt accipienda. l. iij. i. haec verba. T de nego. Eest. l. unica. hoc interdictum. ubi Barto. T de fonte. sed verba quae de occiso loquuntur, requirunt adium perfectium-consummatu. ld. haec verba. T. quod litis. iur. l.i. T. de extraordi. crimi. nec ante cedere potest oblisatio, quam dies mortis aduenerit. alleg. Lar. post Iae. debet .vis. l. ce

dere diem. m. de verbo. tigniti. quae ipse idem

Bar. notauit in . l. in illa. N. l. hoc iure. T de verb.

oblig. Addit Roma. in dicto. Sabini. post Bal.

.in illa. l. ec in .c.i. quibus mod stud. amitta. colla.

4 x. τ licet ex vulnere dccedes presumatur ex die illati vulneris decet time. l. ita vulneratus. T ad i. Aquiliam. per quam idem notat glo. in . l. qui Stichum. F. de conscis. non tamen ante vitae termi

num vere mortuus dici potest. l. qui duos. g. sin. ff. de manumis testa l. in hac. T. de tritica. quibus addo. l. Statius Floriis. s. sina. T. de iure fisci ubi mors in naturali tantum, non etiam in ciuili morte verisicatur. de quo in. l. ex ea. s. in insulam. T.

de verbo obliga. in. l. Gallus. g. ec quid si tantum. E. de liber oc posthum. Et dicit Rapha. Cuma. in dicto. g. Sabim . antequam mors sequuta

sit, quamuis letale vulnus fuerit, de homicidio

inquiri non potest,et multo minus puniri quan diu enim incertum est, an obligatio extitura sit,

agi non potest. l. si pupillus. v T de ii ouatio. quod idem concludit cum argumento Iacobi de bello visu. supra relato post Barto. sed dies moristis incertus est. l.i. fide conditione et demonstra. Ante diem mortis igitur asi non potest. N Bal.

in dicta. l. huic scripturae. st ad legem Aquiliam. 3 dicit r ideo male feci me Odoneum de Odis potestatem Florentinum condemnare eum qui ad

mortem vulnerauerat priusquam mors vulnera

ti apparuisset. Illi etiam, inquit, male successisset, si a duee Florentino, qui tunc ciuitatem nouiter ingressus est, liberatus no suisset,quamuis secundum eum multum saciat pro Odo. di sta glossi in

I. qui Stichum. T de conses. ec dictus. s. Sabini. qui non obstat secundum RVlia Cuma. quia in

eo iam damnum datum erat. Claritu Bari decla rat, quoniam stipulatio in illo tex. confecti erat sub conditione,si damnum contingeret. sed qua domus cuius occasione stipulatio concepta erat, in parietem deciderat,& eum vitiaverat: ante re go quam corruerit,agere poterat stipulans. Ita tio in illo textu est, quia, inquit, damnum iam tunc acceperam quando paries vitiosus sit noctius,cui adde in argumetum. l. si quando. in princi p. t si serui vendi. ibi, qui ita ventrem faceret,

ut in vicini domum semipedem 5c amplius pro climberet. Sed illa non eli finalis ratio,quare so lidam actionem damni insecti pro integro pari te concedit antequam deciderit. Sed ista est quae in vosicu. sequen. illius. I. assignatur, dum dicit, di si ita concussus si paries ut nulla ratione reti

ei possit: ideo* deponendus est. non minoris ii

rem aestimandam, quam si decidisset. cui conite, nil dicta. I. si quando. Quae ratio omnino inten tionem Barto. & sequacium absorbet in eo qui ita vulneratus est, ut relatione medici pro indu bitato habetur eum ex vulnere decedere: uti vultdiata. l. huic scripturae. versi . hoc ita. oc diista. l. ita vulneratus tr. ad legem Aquiliam. l. semel. c. de re milita. libro.xij. c. significasti. extra de homici d. si tu de pariete dicitur in dicto. F. Sabini. qui nulla ratione relici potest. Et retorqueri potest in Barto. & Rapha. Cum a. dicta. l. si pupil-6 lus. s. m. de nouatio. t dum ille textus ait ante conditionis euentum agi polle, si certum est conditionem omnimodo extituram esse . Et ista est rei veritas, ut statim dicam. Barto Iustamen ubique, videlicet in dicto. s. Sabini. N. l. i. f. di uus. m. nillil interest. Tad legem Corneliam defica. . is quicum telo. c. ad legem Corneliam de sicar. dicit consuetudine non esse receptum, licere poenam legis Cornelia innisere antequam

mors sequuta sit. Hoc dicit post Speculum in ii. tulo de accusa. s.3. versicu. sed quid si post. Bald. in . l. si sugitivi. c. deser. sugi. Et vi haec nostra disputatio utilio ppareat, casum, qui nouissimis diebus contigit, recensebo, prae habitis duabus

tamen iuris conclusionibus. Prima est, nullum ccclesiae immmunitate priuandum csse, praeter quam in casibus exceptis in. c. inter alia. ec. c. sinali. extra de immunitate eccle. c. extra de homi eid. N. c. . de homicid. in. M. vel secundum Ioan . Fabrii. in .l.3. c. de his qui ad eccle. confugiunt.

nisi quis ecclesiam Degerit, ae postea combussit.

c. conquesti. extra de s cntentia excommunica.c.

canonica. x, quaestio. iij. Secunda conclusio ex comuni omnium est opinione Fsu et sentetia iii π dicum saepius recepta, r Occidentem hominem per insidias seu alias proditorie non gaudere immunitate,dicto. c. . extra de homicid. Cuius De cretalis textu consul id hic refero. Si quis, inquit, per industriam occiderit proximum suum, et Perinsidias: ab altari meo euelles eum t moriatur.

309쪽

' L. i. . Si dominus. 137

qui sumptus est .sei. cap. Exodi. Et nota ver hum,occiderat. sicini supra notauit Bar. in dicto Sibi na. oc dicta l. i. g. diuus .is. ad. l. Corneliam

de si . Nunc se casus offert,ec qui adhuc instans est de nocturno quod a fure, qui paratis insidiis

ec vi illata vulneribus etiam multis letalibus paraueredum id est, equorum ductorem ossendit, eo sic conso ita mox in proximum puteum praeci opitauit, ais in os putei plures tegulas appositit, ne clamantis vox a vicinis aut a domino Dbulis a traseuntibus audiretur: demum cum equissur aufugit. apprehensus tandem in asylo seu cremeterio quo fugerat autore iudice extramis est,

ec iudici oblatus .a quo se immunitati ecclesiae restitui postulauit. in disputatione sitit, an interim quo illius tam atrociter N per insidias mortifere

vulnerati euentus me staretur, ut patrati scele ris veritas sua confessione detegeretur, quum so

Ia ipsius deest et consessio, torqueri posset. Tota

vis disputationis suit in verbis illius. c. primi. tra de homici. quod hoc verbo, occiderit. Utitur, non etiam de mortifere etiam per insidias vulne rato loquitur. Et ultra ea quae prius per Bart. re s lata sunt, et mouere debet summa iuris ratio seu vinio quae pro religione facit. l. sunt personae. T de religio.& sumpt. si iner in qua Papinianus iureconsultus apposite dixit, strictam rationem insuper habemus quae non unquam in ambiguis religionum quaestionibus omiti' solet. Nam summam esse rationem, quae pro religione facit. sed 3

quum hie casus in icta iuris disputatione di hius sit per supra dicta, praesertim si ubi de sta

tuto hominum tantum quaestio est in stricta veris horum interpretatione extra proprium signisi catum trahi non debeant. l. non aliter. is dele m. iq. Quanto magis ubi de ecclesiastico priui. legio autoritate legis diuinae confirmato contenditur, per quod salus homini concedi potest. His vorabilior facienda est pro religione es ecclesia

stica immunitate interpretatio, ne homo pereat, sed impunis euadat. Praedictis addo ouod scribitur in dicto. e.xxi. Exovi. dum in eo dicitur, alii percusserit homi nem volens occidere, morte moriatur. 5c sequi tur, i autem non est insidiatus, sed deus illum tradat in manus eius: costituam tibi locum ins quo fugere debeat. Et mox ait, Si quis per industriam occiderit proximum suum, G per insi dias: ab altari meo euelles ut moriatur. haec tria Vno contextu in eodem capite linuntur, ex qui hiis intrepide videtur posse dici α optima ratiO- ane, priusquam quis ab altari euelli possit, non Reicere vulnera quantumcunm letalia a volen te occidere illata esse. dum ex illis tribus capiti bus legi x Mosaicae disserentia sat inter vulnerantem insidiose animo occidendi, oc insidiose occia detem vi letaliter oc per insidias alium vulneras,

licet alias immunitate non naudeat, altaris tam Egaudere debeat beneficio, A sic ecclesiae. Occi

dens vero nequaquam, per supradicta. In oppositum est. l. i. T. ad legem Pompeiam de parricidqs. verba legis sum. lege Pompeia de

parricidiis cauetur, ut si quis patrem, matrcm, auum,auiam occiderit, cuius e dolo malo id s etiam erit, ut poena era teneatur quae est legis Corneliis de sicariis. Et tamen in. l. virum .eodem lutulo dicitur, τ virum qui occiderit parentes, an etiam conscii poena parricidi j afficiantur, quoi potest. N ait Metianus etiam conscios eade PQ na assiciendos, di non soli in parricidas. Et sic non is solum qui occidit, sed etiam qui conscius est, neque aliter particeps est, secundum. Bari. ecbene, quicquid isthic glo. dixerit. Plus dico, lices verba imis contineant tin haec duo verba, via licet, Occiderit. cuius e dolo malo id factsi erit,

tamen ex interpretatione illorum verborum, e

dem poena qua qui occidit, punitur, qui tentauit seu praeparauit, punietur. l. unica. c. de his qui Pa

te. T ad lege Pompeiam de parrici. s. alia deinde lex. Instit. de publi. iudiciis. Addo unum quod plurimum stringit in casu supra relato re adhuc instante, de eo qui ex pro

posito homine vulnerauit pluribus vulneribus. oc eo sic vulnerato in puteum praecipitauit, Vt cavulnera morti respondeat, ex coniundisone malegum,videlicet. l. patri. ec. l. quod ait lex iuncta l. nihil interest. E. ad. l. Iul. de adulte. indicta. l. patri. N. l. quod ait lex. 7 Patri datur ius adultoum simul cum silia, qua in potestate h*bet, occidedi, α dictio,simul. inici pretatur in dumi. l. quod ait lex s. qa ait lex. versi . debet. inquit,debet eri . prope uno ictu Gc uno impetu utrunm occiderearituali ira aduersus utrunm sumpta. Alioquin si adulter u tantum occidit,litia ver ὀ n5: reus est legis Cor. defica. Et ratio est in illa. l. nihil inter

est . quia lex parem in eos, qui deprehesi sunt, in dignationem exigit, oc seueritatem requirit. Ob id pater in dolo eth, si adulterum solum sine adultera occidit. In dicta. l. nihil interest, quaestio sit. si pater uno impetu percussit adulterum N adultiteram, dici uni adulterum occidit, adulter1 tan

tum vulnerauit: an pater excusari possit. Ei Marcellus iurecos ultus illius legis autor dicit,non Videri pol se patrem excusari.Primὀ,quia legis Voba obstant. non em in simul adulteram cum adultatero occidit. Reus est igitur legis Corneliae de si cariis, inquit illa. l. sed in themate .pposito solus

aduIter occisus est, non auteni adultera, quae tanldin vulnerata est. r Secundὀ,in eodem crimine deprehesi eandem indignationem et seueritatem requirunt. Alioquin pater acceptione uti vidc rur : quod prohibet dicta. l. patri. N. l. quod ait lex. . quod ait lex. in verbo, debet. ec in dicta. l. nihil interest. Et tamen Marcellus iureconsultus in ea ait, qae si altero occiso, alter vulneratus suerit:verbis quidem legis non liberatur. Sed diuus

Marcus di Comodus rescripserunt, impimii

310쪽

De Senatusconsulto S 1llaniano

tem es concedi: quia licet interempto adultero mulier stiper uixerit post tam graui avulnera quae es infli cerat. magis fato quam voluntate eius ser uata est. Similiter in odium eius qui ex proposito aliquem occidere vult, licet non occidat, sed vulneret solu, lex Cornelia de sicar as. verbum, occidit. ad vulnerantem pluribus vulneribus cuanimo occidendi extendit in di sta l. i. in princi p. N. f. diuus. T. ad linem Corneliam de scar. ver

ba legis Corneliae de sicarijs sunt, qui hominem occiderit, qusve hominis occidendi surti ve sa-ciendi causa cum telo ambulauerit. Verum in autem ex rescripto diui Adriani interpretatio .

nem sie datam fuisse ad verba legis, quasi ex eo rescripto sententia legis, sumpta sit istiusmodi. 3 Qiii r hominem occiderit, si non occidendi angmo admiserit, absolui posse. Et qui hominem no

occiderit sed vulnerauerit ut occidat pro homicida damnandum et ex re custodiendum est. glo.

in verbo,re interpretatur ex causa. Non puto vertim dicere: sed dic ex re seu telo vel instrumen to quo percussum est. probat ratio illius legis qua uitur. Nam si qladium strinxerit,& in eo Percusserit, indubitate occidendi animo id admisisse. Et sequitur. sed N si claua percusserit, aut

olim cucuma in rixa quamuis serro percusserit, tamen non occidendi animo: leti iandam esse poenam. Quibus verbis lex verbum,occiderit in lege Cornelia positum. non ab euentu sed ab ani mo iudicat ut is occidisse videratur qui animo occidendi vulnerauit. Idem in dicta l. aut facta. s.

euentus .fs de noenis. in his verbis non minus lex

eum qui occidendi hominis causa cum telo serit quam cum qui occiderit .pimiat. Et sic quamuis legis verba vulnerantem etiam ex animo sub verbo,occiderit. sua significatione non comprehendant, sententia tamen legis amplectitur quaesiissicit etiam in pcmalibus. l. sed sciendum in si Dalibi is verbis legis. T. ad. l. Pompeia de parrici. i. si quis id quod .F. de iurisdictio. omnium iudi.

. mistes. g. nondum . versi . respondi. T. ad legem Iuliam de adulter. Felinus in . c. nuper. in oenuo notabili. Extra de sententia excommunica. Nec

dura videri debet haec iureconsulti sentctia, quae Iegi diuinae conuenit, ut indicto. c. xxi. Exodi. dum in eo dicitur, qui percusserit hominem volens Occidere morte moriatur: qui no est insidiatus sed deus illum tradidit in manus eius, constituam tibi locum in quo sugere debeat. A contrario, si per insidias seu ex eo animo percusserit volens occidere: non est c5stitutus locus in quo fugere debeat, sicut neque ei, qui per insidias hominem occidit. Et quὀd hic homicida censendus seu velut homicida iudicandus sit, est

rex. m. c. sinali xxiij. quaest. viii. in his verbis ,re-Ii qui autem qui eum impugnabat, volentes cum interficere, similiter poeniteant. c. periculose . N 3 c. homicidiorum .de poeniten. distinctio. .r Homicidiorum, inquit, tria genera dicebat esse bea

tus Petrus, Sc poenam eam parilem lare et . c. ho

micidium. eadem distinet. aperuit inquit diuus Augustinus ergo dominus omnem iniqud mo tum ad nocendum fratri in homicidii genere de

putari. Matthaei. v. Idem Augustinus indicto. c. periculose. Iudaei nequaquam propriis manibus Christum occiderunt. Nam scriptum erat, nobis no licet interficere quemquam. Ioan. rix. illis ta men domines mors it utatur, qui lingua es crucifixerunt,dicentes, Crucifige, crucifige eum. Et

non milito pὀst ait. Qui ergo hominem tradit, ille interficit eum, domino dicente, maius Pec catum habet qui me tradidit. Et sic magis Scribis ec pharis eis mors domini imputatur, quam

Pilato, qui in damnationem mortis crucifigendum tradidit. Quibus adde, quae Luc. not. in . l. deuotum. colum .pen. in princi p. c. de mellia. N 6 epide. libr. xij. t Canon eum vere homicidam esse dicit cuius consilio, mandato, aut autoritate commissum est homicidiu. c. si quis vidua. quinquagesima distini'. e. mulieres. in sine. extra de

sentent. excommunica. Et melius in .c i. de sente. excommunica. in. N. de eo qui malorum hominum opera utitur causa necandi hominis, quia

Precio apprectato eos conduxit,sicuti Scribae N Pharisaei Iudae traditori triginta argenteos con siituerunt, Matthaei. xxvh c. abini. M. xiii. c. quimidet. 5 . c. cos 3. q.hl. lege Iulia. s.sin. t Lad. l. Iu liam repetun. l. non solum. s. si mandato. versici

Proculus. m. de tu iur. quem tex. ad id notat Bal. in . l. non ideo. in princip. c. de accusatio Et Ioa. h. in . l. is qui cum telo. c . ad legem Corneliam de sicariis 5 in. s. item lex Cornelia. de sicar In stitu. de public. iudie. dicit, omni iure 5c ratione talem insidias parantem, licet non occidat, pro,pter solas insidias debere puniri, quum hoc solum delictum re quidem graue sit. l. propter insidias. c. qui accusa. possunt. c. porro. qua fuit prima causa beneficii amittenssi. Dum ille tex. ait, vel morti eius, veneno vel gladio vel aliter insidiatus si ierit. c. si volucrit. de capi. qui cur. vendi. l. l. c. quando lice. unicuique se sine iudic. vindica. l.i. in sine. T. ad legem Pompeiam de parricidi js. Et in hac ratione dicit decisionem. c. inter alia. extra de immunitate ecclesiae firmatam: quae sumpta est dicta. l.i. 5 .h. c. quando lice. Unicui.

r se sine iudi. vindi. τ indesinitione publici latronis, dum inquit qui itinera frequetata vel publicas stratas obsidet insidiis aggressionis: ecclesia

trahi potest . singulariter insidias pontifex considerauit, ut fpter paratas insidias latro, tametsi homine non occiderit, sed homini ex animo homine occidedi insidias parauerit,immunitate no gaudeat. Et ratio est ex illo tex. qui em secunduleges &canones impune occidere etiam propria

autoritate liceat. l. i. 5 .ii. c. quando lice. Unicui. se sine iudi. vindica. c. quum homo. xiij. q. v. c.

ij. 5c. iij. extra de homicid. l. sure. T. ad legem Corneliam defica. l.itaque. T. ad. l. Aquiliam quasi a

SEARCH

MENU NAVIGATION