장음표시 사용
291쪽
dam tutelam. at in casu nosti o ut ex delicto non obligetur. haec ratio quanto magis recipienda edi iii hoc casti in quo poenas exaggerare nO Uolumus. l. ad rempuDlicam. in v. f.de mune Whonori. ut ea aetas quae omni iure illius ignoratiae ocimprudeliae existimat ,ut quicquid agat ignoret, per supra dicta. cutibus cocor. l. impubere. T. de Iur. l. H. T. detur. α fac. igno. l. Reminae. s. impu- heres. N. l. sere. Ndictaa. pupillum. T. de reg. tu. I. i. si. T de amo. 5c obliga. c. paruuli. N. c. Pue ri. xxij. q. v. quomodo aetatem ad id accelerare curamus. Ubio inino lex in poenalibus resistit. I. de minore. 5c. l. ex libero. s. i. ff. de quaestio. 8c hie. Caeterum Salic. ec Decius sentientes eum Dinoec Bartol. respondent ad . l. excipiuntur. infra . videlicet Salic. indicta. I. impunitas. c. depcm. Et Decius in dic a. l. pupillum. T. de regu .iur. vii IIa lex non declaret eum proxim si pubertati qui prope semestre annum decimum quartum attingit. sed in venere de eo tarum loquitur qui proximus est pilertati. Haec solutio etiam conuenit
dicto. e. cotinebatur. N. e. ἱ nobis. ec. c. seq. extra
de despo. impuber. sed non satisfacit dicto. c. at testationes . extra de despons impuber. dum ille tex. ait, vel circa finem quarti decimi anni. simili
. ter neque dictae. l. non tanti m. in princi. T. de ex cusa. utor. N. l. properandum. g. α si quidem. c.
deludi. Ob id Ioan. Fab. in dicto. s. pupillus. in m. de inutii stipula. dicit, si sequaris gl. ec Inno.
in iudic is:coronaberis,praeseretim in curia ecclesiastica, ubi adorantur ut idolum. Tamen interutranq; opi. idem Ioan. Faber mediam sententia
sci opinatus est rut id arbitrio iudicis relinquatur qui ex maleficio & perspicacitate impuberis maius aut minus tempus arbitrari poterit. Plerique enim secundum eudem, maioris indolis ec intenIectus in. x. anno visuntur alijs iam. xiij. annis na tis,per. l. mulier. ff. de verbo. o liga. dicta. l. iii. c. si minor. se maior. dixer. a sibus legibus hoc exi gi non potest. Hanc tamen visus oh Inno. aperi re in dicto. c. cotinebatur. in versi. sed oppones.
extra de despons impuber. In ea etiam opin. fuit Anto de Butrio in a. c. attestatiora. in finalibus verbis sui commentarii. dicit enim, ubi expresse cautum non inuenitur, id iudicis arbitrio remit tendum este. Idem sentiunt Salic. in . dicta. l. im Punitas. c. de pom. α Decius in dicta. l. pupilla. inde rin. tur. Et prius cis glo. in. l. haec adiectio.
sfide verbo. signisi. Ego puto versi dicere glo. ec
Iuno in dicto. c. continebatur. 5c in dicto. c. atre stationes. In primis no comperio responsum esse 33 dicta . l. non tantum . in princi T. de excusa. tutor.
si enim fauore pupilli lex eum solum dicat pubertati proximum qui prope semestre est,ut tutore pupillus habeat idoneum: quanto magis in fauorem eius dicendum est ut poenam euit et: r qua illa aetas admittat veniam aut poenae diminutio ne in his in quibus pcimae capax est,dicto m. i. 8 ij. extra de delic. puero dicta. Iampunitas. c. de
j. inti. c. de sal a moneta. s. in summa instilia. de
obliga. quae ex delic. nasci . re dictav. apud Celsum. g. si quis tutor. versi. dolis. ff. de excep. do
Ii. dii ille tex. ait, do upillos qui prope pubertatem sunt capaces. Cuius glo. meminit m. l. im puberem. ff. de fit r. Idem in. l. excipiuntur. infra eo . in his verbis, nec multum a pubertate aberat.
Et quamuis Decius ut supra meminimus. in . d. IMPupillum .s . de reg. iur. dicat ex illis dictionibus no determinari tempus: ideo arbitrio iudicis re mittedum esse. Contra Decium volo citare Barim. s. si vero intra. per illii texi in auth. de mona. colla.j. Dum ille text. de zozimo abbate loqui tur tunc annum prope vicesimum ec centesima agente, in his verbis, oc prope vicesimum cenresimum aetatis agens annum Ex quo texta notatillhic Bar.& prius eo Iae de bel. vis. et ut dictio,
prope. Vet,circa.&similes, ad modicam quanti talem referantur. alleg. l. q. s. exactis deinde regibus. i. fi de origi. iur. in illo tex. dicitur in versic. omnium tamen harum & sere populus prope annis centum hae consuetudine usus est. α in. s. hisdem sere temporibus. eadem. l. dicitur,anno sere timo decimo post exactos reges. Bart.&Iacide bel vis. illu tex notat ad interpretatione depositionis testis dicentis I iti uin possedisse. prope
xx. annos vel circa, ut illae dictiones intelligatur de sentem i, perdinam. l. non tantum. T. de exmosa. tutor. c. continebatur. c. attestationes. si .
extra de desp6sa. impuber.&secundum eum,illito. multum urgent contra glo. in dicto. s. pupilius. insit de inutil. stipula. dum dixit proximum pubertati, qui annum decimum cum dimidiato anno excessit addebat etiam Bartol. l. 5 si post tres. m. si quis cautio. l. ab hostibus. s. sed ql sim Pliciter. st ex quib. caus. maior. easdem ad id glo. alleg. in dict. l. haec adiectio. T. de verbo. signific. sed ille tex probat similes dictiones ad modicam quantitatem reseredas esse: sicut de dictione, circiter. dicitur in . e. sin. extra de desponsimpuber.
quae duae leges parum ad id conserui. sed melius
ad id facit text. in. c. ad nos iram extra de regula. Cuius meminit Hostien. in dicto in. contincta tur. Et rex. in. l. iij. in si . ff. deliberi exhiberi. dixit enim proxime autem praetextati aetatem accede
re eum dicimus qui puberem aetate nunc ingres si is est Addo dictam. l. properadum. g. ec si qui dem. c. de iussi. dum ille rex ait, retriennin metae post litem contestatam iam prope sinem veniat, ut semestre lepus tanta eis supersit. r Ecce quo modo dictio, prope. ad semestretatum limitat. quamuis ill hic Moder. Papi . perseuerant in Opi.
glo. in dicto. pupillus insti. de inutil. stipui. Nan dicta. l. pupillum. T. de regu .iur.&m. l. contra
pupillum. f. de re iudi. Cuius opi. dicunt esse coinmunem. ipsi idem testantur,& Sozi. post eos in 'ria. l. l. s. admiscimur is de acquir. pos. Aretii in dicto. g. in summa. addit pro ea quem comune
292쪽
esse assimat, didem pupillum qui decimum an
nuna ciccessit cum dilaudio, capacem esse omnia delictorum .excepto adulterio.l. auxilium T. de minori. Adde dictum. c. primum .extra de delici Puero. Eam tamen glo.Opi. quam commune es le
rinant, limitant Moder. Papi m. in dicto M.ta si quidam. dicentes non procedere in criminali hus,in quibus is proximus pubertati censeri de . het,secundum eos,qui prope semestre tanta annum quaresidecimum attigit. freti sola autorita te Bal.& Roma.in dicta.l. excipiuntur.insta eo
Sed ultra praedicis Q vera sit 5c indubitata H. 34 N Inno. conclusior ut non nisi pubes faetiis aut
adsuminini proximus sit pubertati . semestre tantum puniri debeat,neque supplicium aut tormetum aliquod sustinere. Hic text. noster est in dubius N ineuitabilis, ec miror in ad eum tantipatres hactenus non aduerterint,dum hic tex. dicat Impubes seruus vel ancilla nondum viripo tens &c. aduertat quaeso unusquisque quid sibi vult haec di mo,viripotens. N quomodo a iure consultis merit interpretata di imperatoribus: nonne is est, qui. xiiij. annum impleuit,si malas lus est:si vero stamina duodecimum,indaratide corporis inhonesta cellante, ut dicitur in. I.si. c. quando tutor vel cura. esse desinant. ec. f., insti. de nupti. s.7 insti. quibus mod. tutela linitur. I si uxor. .sin. ff.ad legem Iuliam de adulter. ubi it
u tex. inquit, et ante duodecimum annum cum muliere matrimonium non consistere. l. minorem.
1fide ritu nupti. Idem de concubinatu dicitur in I. i. .f. T de concubi. licet ius canonicum ad eam impudicam inspectionem pudori sexus no par cens, pubertatem ex habitu no ex annis definire voluerit in dicto. ca. puberes. extra de desponsa impuber. non minus tamen usque in duodecimii annum in scemina, in masculo vero quartudecimum annum ad esse matrimoni j consensum im puberis distulit,dicto. c continebatur c. de illis.
De. trade desponsimpuber. praesertim in sor mina id sentiunt, licet vas mulieris,ut voluit Anto. de But. in dicto. c. puberes.ad viri susceptio nem semper sit dispositum cuiuscunque aetatis sit etiam sis septenis vel minor sit septennio.c.iu uenis. ira de sponsa.c.si .iuncta gloLi extra deco qui cogno. consang. uxor. suae. Cui videtur se consormare.I.stuprum. T ad legem Iuliam de adulter. dum de puero loquitur. sed illam legem
in maiore rit 3.annis,non autem in minore intelligas,per dictam. l. si minor. T. ad legem Iulia deas adulter.&.l.si stuprum. fide iniur. et ubi lex disserentiam constituit inter virginem maturam vi ro&non maturam, ad hoc ut stuprum comminsum esse in virgine existimetur. Idem in.l. si quis aliquid. M.qui nondum viri potentes virgines. T. de por. per quas Guliel.de Cu.in.l si quis no di cana rapere. c. de episco. 5 cleri. dixit se hominea morte liberasse, quasi raptus capaces non sint neque concubitus: quamuis naid. illlitea Guliel. de Cu. dimentiat. Nam talem stupratore ultimo
supplicio condenasset,sicos ultus fuisset inquit,
isec.cleri.l. .sside extraordi.crimi. quae indesinite de virginibus corruptis loquuntur siue ma turis siue non maturis . De quarum dimeretia die ut per glo.in. l.si seruus seruum. s. si olivam quis immaturam. Tad linem Aquiliam. l. si stuprum.
in iussi de iniur. Adde pro dicto Bald. l.in .s . qui puerum. Tad legem tuliam de vi publi. unde si
non nisi viripotes masculus seu scemina vel pro pe viri potentes,ut inui iste tex.seruias vel ancilla ετ puniri,aut torqueri debeant, t neque de iure aluter viripotentes existimantur,nisi post. xij. annuin foemina,in masculo vero post.xiiij. annu prae sertim in hoc Senatusconsulto quod iii tam gra in crimine disponit, quale est domini seu patris homicidium: quato magis in caneris criminibus dicendum est ut non nisi visipotentes torqueri
possint,neque de eis supplicium exigi:& eo magis qua in ciuilibus actibus capaces intellec his
non existimemur, donec xij.vel .xiiii. annum im pleuerint.I.qua aetate. T de testa. h. instit. qui b. no est permis. facere testa. Antea ergo torti cum iniuria torquentur,vel secundum dictam. l. ci
piutur. nisi δ' pe illos annos sint, videlicet per se
mestre. d. l. non tantum .sside ex s. tutor. l. pro
perandum. ec si quidam. c de iudi.c.cotineba
sponsimpuber.&.c.fi. extra de delictis puer. Et hic dum dicitur viripotentes, qui ex annis,nG habitu de iure ciuili iudicantur, similiter de iure canonico,ad hocvt firma sit eorum promissio oceos ad perseuerandum in matrimonio tempore si ubertatis facto cum etaeha obliget.c.i.xx. q. l. Et huic. l.conformis in. l. de minore.in prin. 5cis I.ex libero. de minore. T. de quaestio. rubi de minore. xiiij. annis quaestionem exigi prohiber, cxcepto crimine laesae maiestatis in persona principis comissis. In aliis ergo prohibet. Idem in m. sin.extra de delic. puero. dum ille text. ait infraxim.aetatis suae annum eundem excelsum commisisse Sce. Praedictos centum solidos propter illa
consuetudinem non exigat nec ab ipso pro tem porali poena requiret. Et quamuis Hosti. in. c., extra de delic puero.dicat, insantem possie irre laritatem incurrere, si ludendo,alique aut lapivel cultello percutiat, ex qua percussione de cedat: eo Q canon factum tantum considera cisin.πv. q.l. dum inquit ille tex. licet ille casu per cutiens,quatum ad voluntatem innocens sit, in men quantum ad legem reus est: quia lex opera tantum inspicit. Plures addidimus in. praeceste.Nam Cano.omnes in dicto. e i extra dedeli puero. insurgut in eum post glo. in cle unica. de homicid. illhleab omnibus approbatam praeser
293쪽
c.st... q. , quoniam de eo intelligitur qui capax
est volutatis,num O. XXV. N.c. .M. q. l. alioquin non.
Aliter Secundo respondetur ab omnibus in dicto e.j extra de delic. puero. rvt canones non simpliciter factum considerant sed ec culpa
aut animum verum vel praesumptum vel culpabilem negligentiam cum iacto concurrere volunt. e hi qui arborem. l. dist. c. extiteris. ij. N.c. Ioan nes. . c. hibita. ec illhic Feli.in j. notabili. ex tra de homicid.glo. in c.de his. primo. l. distinc.
quae in impubere consistere non possunt,per si pra dicta. Terti0, obstat illa cle.unica. extra de homici. quae ab expreta dieit infantem irregularitatemno incurrere. 5c supra relata ex dialogo divi Gregorii de infante quinque annorum ec infante nouem annorum, quae post diuit Hieroni.de Salo mone & Achaz scripta sunt,ut non suapte inclinatioe sed coacta magis natura, Un potius mira culo tribuunt. Ob ici in cosequentia trahi no valentil. nam ad ea. N l. his. ff. de legi. vel secun
dum Henri. Bolite post Hostie. in dicto. c. puberes.si unus plus altero abundet, quum non Omis ni um aequa sit coeundi potentia: in consequetia trahi non debent. c. h. tua de eo qui cogno.cO sangui. Uxor. suae. c. iuuenis. trade spons. Illud
autem dictum diui Augustini ad renatum episcopum et de mendacio loquitur cuius capax est in fans septem annorum,dicto ca.i. extra de delic puero. Non autem per illum text. carnis peccati capax iudicatur, dum ait ille text. si nulla essent peccata,nisi quae mulieris genitalibus admittuntur: crederem verum esse quod non committe rent peccata minor .xiiij. annis. Non enim,in
quit Henr. in dicto. c. puberes. praesumendus est impubes capax copulae carnalis, si de facito non docetur.l. pen.insi. T. quando dies leg.ced. quae
de pupilla loquitur viri potente, quae nisi apta sit pati virum, viri potens aici no potcst.l. si minor. Tad legem Iuliam de adulter. Hoc ergo in facto
consistit,argumet O.c.nec in aliqua.xxvij. q.i.sed Ieges viripotentes non arbitrantur nisi poli. xij. vel .rii l.annos impletos, ut supra diximus. qui hus concor.l. si uxor.s.si minor. ff. ad legem I Iiam de adulter si tamen re vera aliquis ante pii i tatis annos contra communem naturae apti tudinem aptiis inueniatur,oc ex genitalibus me bris peccaue copertus sit, non tamen eis grauis pcem tenua ini ungenda erit,dicto. c.i. in se. extra
de delic. puero. Restat uis ut euacuemus ea quae pro opi. Accursij, Dini α Bar.relata sunt,quam Moder.commune esse asserunt. et In primis nulla est lex seu canon aut decretalis epistola, in qua
probari posset impubere doli capacem iudicaduesse postquam annum decimum cu dimidio ex cesserit. Et minus probant dictiones, proximus. Prope. circa. circiter.ec similes, extensionem patiusque ad triennium cum dimicio, etiam in acti bus ciuilibus: ec eo minus trali edae sunt in odio sis,ne faciliter in impuberes saeuiamus: si in ciuilibus ad semestre tantum reseruntur,multo magis in poenalibus sentiendum est. Si autem dubium fieret cui magis accederet, pubertati, an infantiae qui annum decimum cum dimidio excessit: ec plane dicendum esset proximiorem magis pubertate quam infantia. Nam egressus unius in gressus est alterius, argumento. c. quum renucia intur.xxxij. q.hs.sin. inui. qui & cx quib. usma nu. non lic. in his verbis..ii annum impleuerit, N.xviii. attigerit.I. generaliter.in authen. de temPOre no sol u.pecu.super dot. colla. v l. licet Bal. in dicta. l. non tantum. in princi. Ede excusa. Iutor inlaaereat Din.& Glo. dicentibus eum proximum pubertati,qui annum decimum cum dimidio excessit neque ad semesti e prope.xii l. annureserendum esse. quamuis,secundum eum, lira
aa montani aliter sentiant. r Aut inquit Bald. )intelligemus absolute de proximo pubertati:& verum est debere de proximo per sex menses intel ligi:sed ubi comparative', id est, cui magis acce dit an infantiae, an vero pubertati:& clarum est cum magis pubertati accedere qua insantiae qui annum decimum O dimidio excessit. Certe hoc lipposis patet ec caecis: sed ultro eundum est ad leges quae de proximo pubertati loquuntur, Ut doli capax censeatur,virum comparative legantur certe non. ec qui secus diceret,sine lege Scratione hoc sentiret. ut supra dictum est.Nahab solute de proximo pubertati legendae sunt. Uer ba enim omnium legum ec canonum plus certo demonstrant,dum dicunt, impuberem ita demuobligari si proximus pubcrtati sit, vel si iniuriae vel doli vel culpae capax est, vel si viri potentes
sint,vel non multum a pubertate absint. No emcx eis colligi potest dictione, proximus. ec simi
Ira de eo, qui annum decimum cum dimidio tantum excessit, statuere eum doli capacem esse, ne
que ob id prope pubertatem dici debere qui annum decimum cum dimidio excessit sed ponunt eum solum doli capacem esse, qui prope annos pubertatis est Quis inficiari potest eum pubertare magis quam infantia proximum esse qui annadecimum csi dimidio excessit,& si unico die tam
tum excedat decimum annum cum dimidio supputatione dierum ec horarum facta, ut notaturin. l.iij. g., si demino. eo magis quod cotinuo ad pubertatem accedit recipiens corporis augmen tum l. si infanti. c. de iure deliber. N argumento I. continuus. M.t. T de verbo. obliga. sed quamuis Propius pubertati accedat quam insantiae, ob id pubertati proximus esse ceseatur: verum no est.
,, Lata enim dimerentia est. r An dicamus proximum pubertati,id est, prope puberes annos essedc propter vicinitatem quartidecimi anni doli capacem existimari: N proximum pubertati, id est,
eum qui plus est proximus pubertati Φ infantiae. Et ob id quod propinquior est pubertate qu m
294쪽
De Senatusconsulto Sillan 1ano
infantia doli capax iudicetur,& ut doli capax puniatur. In simili est tex. indicto. s. generaliter. in aut lac. de tempore non solii .pecu. super dot. colis Ia. vij. Notatur in. l. anniculus. q. ff. de verbo. siet.
Vide quae scribit Areli. in. l. talis scriptura. T deIeg.3 Et Inno. in. c. iiivenis . extra desponsa. dum at . l. ad rempublicam. in se. T. de muner. 5cho nori. ubi lex. non vult annos in perniciem minoris ita protrahi, ut tempus non completum pro completo habeatur. Idem in. c. literas in his ver his antequam septimum annum complesset. ex trade despons. impuber. c. sponsam. 5 dicto ca iuuenis . extra de sponsa. l. qua aetate. ff. de testa.
In hac opi .est Luc. de Pen. in rubrica . c. de pro xi. sacro strin. lib. xij. Plura alia sunt quae etiam impuberem excusant, quorum idem Luc. de Pe. meminit in dicta. I. . . . in Uerbo, dominus. ii s.colum .seq. c. de deserto. lib. xii. Adeo ut iure consultus in dicta. l. ex libero in f i. princip. T de quaestio. r dixerit minores. xiiii. annis suspectio res esse ad mentie di facilitatem, eo quod lex ad Uersus quaestionis asperitatem illos tuetur. Illa ratione examinati in alio iudicio qua criminis laesar maiestatis nullum iudicium faciut per illum text. re dictam. l. minore. T. eo. de quaestio S. l. qui iurassie. in princi .sside iureiuran. dicitur, pupillum ideo non deierare, quia sciens fallere non vide
tur. l. pen fidelibera. causa. Et dicit Canon. paruuli. 5 .c. pueri. Qii. q. U. Pueri ante. xiiii annum non cogantur iurare. Glos omnium istorum re miniscitur in. c.viiij. q.iij. His addo authe. sacra menta puberum. c. si aduer. vcndi. a sensu corra
rio sumptam, si puberes no sunt, sed impuberes, quum iurant,aci obseruandum iusiurandum c6 pelli non debent,quoniam in pubere tantum Io cum obtinet illa authetica. Nec puto veram esse illorum sententiam qui asserunt impuberem tu rantem se puberem ex iuramento obligari, sicut si pubes esset, quasi malitia in hoc suppleat aera tem secundum eos. Moti per . I. ij. N. iii. c. si mi nor se maior. dixer. quae in adulto θc accedente
circa annos.xxv. loquutur. in quibus ex aspectu
Probabiliter quis decipi aut faciliter persuaderi
Potest aliquem natu maiorem esse quam se exhi-heat,argumento. l. si fili familias. T. ad Mace do. l. minor. xxv. annis ex aspeetit. T. de minori. as ut talis minor suadens se maiorem animo alia dolo circunueniendi, ex suo dolo restitutionem non mereatur: in impubere id obtinere non potest, iuris praesumptione resistente: quoniam lex neque canon praesumit malitiam polita aetate supPlere,nisi in eo qui .primus est pubertati, id est,
decimo quarto anno in masculo, duodecimo in Remina. tex. est ultra praedicta in cap. m .
s. idem quoque. de desponsa. impuber. lib. s. in
his verbis, vel duo impuberes non proximi pubertati,, in quibus artatem malitia non supple bat. c. de illis. i. extra co. de despon. impube. resic cum malitia requirat vicinitatem pubertatis,nem ess putat pubertati irim si, nisi qui circa se metire δ anni decimi quarti, dicto. c. attestatio
nes. c. continebatur. 5 . c. si .extra de despon. im
puber. Et Iesibus supra allegatis, ea de causa huiusmodi personae de calumnia non iurant. l. ij. g. uod obseruari. c. de iureiur. propter calun. da o. Non obstat si discris, eam aetate periuriis pletiam es te,dieto. c. i. extra de delic. puer. quoniam illa ratione. l. libero. s. de minore. in fine. m. dea 6 quaestio .r prohibet illam aetatem similibus sus
pectam in quacunque causa testimonium dicere dc iusiura dum exigere,diet O. c. Paruuli. 5. . c. pueri xxij. q. v. oc si secus actu fuerit male ce situ erit..ii iureconsultus venia ea cossideratione illi aeta ti concedit,ulterius prohibens sidem eis adliibe, ri excepto crinuite laesar maiestatis, ut dictum est, I .iq. Llege Iulia. ec. l. inuiti. N. l. testimonium. T. de testi. diei a. l. ex libero. Plenius in dicta. l. ci ptim tui . infra eodem,disciatiemus. Praedictis ad
do tabelliones conficientes instrii menta prohibita,quoniam facta cum persona inscia, ct ius suu ignorante puniri debere, ut in simili inquit texta
iii. g. nos autem. in authen. de tabel. colla v. in his
verbis,maxime quando sunt literas ignorantes: quia in eis deficiat consensus, lege ad id resisten te, nisi cum autoritate tutoris fiant. l. contra m pillum. T. de re iudi. l. in negociis contrahendis. ec dicta. l. pupillum. T de reg. iur. l.i T. demino. s. pupillus. in sit. de inutil. simula. Similiter dein hellionibus instrumenta distractionum reru ec clesiasticarum conficientibus dicitur in. I. iube
mus. g. Oeconomus. c. de sacrosanet. eccles. s. ad
hoc autem re tabellionem. 5c. s. quia vero verisi mi Ie.in aut lien de non alte.reb. eccle. colla .ij. idest de re sodali stat. s. callidis vers. scriba. de pro hi. seu alte. per Frederic. colla. x. Addit ec aliosar casus Luc. de Pen. r quibus tabelliones propter consecta instrumenta rerum alienari prohibita
rum puniri debent, in. l. VIII ca. in princi. c. Vt ne
nio ad suum patro. lib. M. Accedant quae scripsimus in s. hoc autem Senatusconsulituri. supra eadem. I. dum de testibus. S tabulariis seu tabellionibus scri psimus, qui notas habere debet coto hentium personas. g. sed is qui depositum. N. s. Oportet ver d. in authen. de insisti. cautela ec si decolla.vi l. testitim. c. de testib. di qui inter personas incognitas instrumenta conficiunt, praesertim suspectas puniendi sunt, secundum Luc. de
Pen. in dicta. l. unica. c. t ne ad suum patro. ω- sit vica .ct rusti. eo. lib. M. allegat ad id. l. non in Ium. c. de praed. mino. Sed melius est. l. minor eo .citu. de praed. minor. c. Nec vult ille tex. alie nationem rei minoris alicuius mometi esse, si da
to libello tantum apud praetorem vel praesidem facta fuerit: sed desiderat eam apud acti probutis causis quae veditioni necessitatem inserat de creto soleniter interposito fieri. Idem in. l. hssidere eo. qui sub tutet . vel cur sunt. et. l. ob aes. c. de Praedi.minor. Plus dico non valere tutoris con
295쪽
sensum absque praetoris decreto, 5c praetori constet tutoris consensunautilitatem pupillo astore. I. si consensit. in princi .s f. qui b. nao d. pig. vel hy as pothe. solua. Tubi ergo tabellio instrument uiri venditionis rei pupillaris contra sorina iuris conficit: excusari non potest,quasi instrumentum de re a iure alienari prohibita et inter personas pro hibitas conficiens, praesertim de re pupilli sine praetoris decreto oc tutoris autoritate. l. obliga ri. ff. de actio. ec oblina. l. i. T. de nouatio. sicut ecin plerisque aliis casious per eunde Luc. de Pen.
enumeratas. in dicta. l. unica. c. Vt ne ad suum patro. lib. . Scin. l. generali. c. de tabula. lib. x. Naec in quibuscunque contractibus cum maiore factis telles etiam rogari debent,qui contrahentes nouerunt,oc aliqui corum sint qui pro nescientibus literas respondeant ec intelligant, dieio. s. Oportet. in his verbis, ut quidam scribat pro illi
terato. aut paucas literas sciente,in authen. dein
strii. cautela fide. AIqverd attestentur, quia etiam praesentibus eis haec gestii sunt ξc scierunt eum. Et glos. in verbo, scierunt. interprctatur, id est, cognouerunt eum imperitum. Et Ange in I. qui Romae. g. duo fratres. ii . de vobo. obliga. xy dicit r notarium debere ad id esse instructum,ut dum pro rustico aut literas ignorate instrumen tum conficit, plane exponat, vulgaris et omnia in instrumeto descripta seu quae describi debent,
ut contrahentes ea plane intelligant. Cuius dictu approbant Moder. Papie. in . l. de his. m. de trans actio. Expedit enim ea a cotrahentibus intelligi ec sensu pcipi,si aliter sermone instrumeti no in
Piunt,argumento. l. qui testamento. g. h. T. de te
fia. Quibus addo. l. non intelligi iur. in princi. α I. ita fidei. versic. non enim palam. st de iure fisci. Non enim,inquit, est palam relinquere, quod ex testamento sciri non potest quum recitatum est. l. in rcpudianda .is. de acquirci . haeredi. Oportet enim agetem scire θc causam actionis suae disco o nere,argumento. l. pupillus. Ede acquir. hau ed.' s i. versi. hanc approbat . in auth. de testa. imp
sec. coli. viij. Si em etia inter maiores oportet c5 trahentes se intelligere, ne circimueruantur non intelligentes. l. i. ii. E. de verbo. Obliga. . . insit
de verbo. obliga. ut saltem sensu percipiant quid agere intendunt. .hinsti. de verbo. obliga. ec di eis. I. qui testtamento. s. h. T. detesta. authen. rogari. c . de testi. 5c I. si. c . de testa. Dicam plura in . l. 3o peti. infra eo. titulo. r alias pactum seu convctio dici non potest: quia non ei Let duorum in id e placitum 5 consentus. l. ff. de pact. ec. l. hin princi.
T. de consit. pecu. 8c lex consentientem tantu,n5 etiam ignoratem obligat,dicta. i. generali. c. de rabul. lib. x. l. tres fratres. ff. de pact. l. mater. isdeinoiia. testa. l. qui cum tutoribus. q. qui persalia
ciam. E. de transactio. Sc dicta. l. inrepudiata. F. de acquir. haeredi. qui in pupillo deest. l. fili. T. detur. 5c fac igno. deficit igitur contractus substantia. l. in omnibus rebus. ii de actio. ec oblig. Ad
dit 5c Luci de Pen. in dicta. I. generali. iiij. colum.
bis, quasi omnibus dotalibus insistimentis a prudentissimis viris consediis. Ego verὀ vltra cum
in eodem. s. podero. vcrsi. ita enim,inquit,& im
peritia hominu & rusticitas nihil eis possit assio re praeiudicii : quum nos illis ignorantibus Ec ne scientibus in hoc nostram induximus prouiden. tiam. Et ob id dicitur in diei a. l. de his .ff. de tras actio. in spe stis cognitis verbis testamenti. idein. l. q. s. inspectio. N. l.j. in si . princi . Tquda d. te 3 sta. aperian. r Fit enim Icelio ut cognoscatur S iritelligantur quae scripta sunt. Non igitur per si
morum obscuritates conscribantur: alioquin de falso argui poterunt. l. ij. g. eandem autem poena. circa si illius. l. c. de veteri iure enuclean. Addes in eadem. l. in versi. seq. neque enim liccntia a Pe rimus cx tali codice in iudicium aliquid recitari,
qui in quacunque sui parte signorum habet malitiam. I. Unica .st. si tabulae testa. mili. exta. Et dicit e . in . l. . in prin. m. de his quae intest a. dele. legi,
sic accipiendum est,non intelligi, sed oculis pro spici quae scripta sunt. Caeterii si extrinsecus inici ligamur non videbuntur posse legi: quanto magis ubi cognitio cum lectioe neces laria est, quiata legi &cognosci seu intelligi debent. l. scire. T. de legib. Et no abs re dicit inspectis cognitis .
per praedicta: quavis Bar. indicta. l. qui Romae. s. duo fratres. it. de verbo obliga. iiij. quaestione suppleat ad ca verba,inspectis cognitis l. videli
Cet, adhoc, quemadmodum secundum cundem Barto. in . l. ii. s. homines. ff. vi bonorum raptorv. dicitur homines coactos accipere dcbcinus ad
hoc coactos. similiter inspectis cognitu ad 3a hoc. qiair talis debet fieri lectio Nea cognitio haberi, ut hi quorum interest in nulla parte iuris sui ignari circu duci possint, per supra dicta, prae sertim dictam. l. non intelligitur. in princi p. ocl. ita fidei. m. de iure si sci. nec bonum, im ὀ magis
captiosum est rcsiringere. l. captatori . m. deliae redi. insit. dum dicitur in eadem, mutuis affectio
nibus iudicia prouocauerunt, sed quorum conditio consertur ad secreta alienae volutatis. l. capta torias. c. detesia. milit. dicitur etiam non nisi O
ta lege perspecta oc intellecta de ea disputandum esse. l. inciuile is delegi. oc dicta. l. ii. g. pes . c. de veteri iure enucle. circunlocutionibus emaut fallaciis dialecticis utedum non est, ne quod
verum costituimus,falsum esse reperiatur,inquit Asricanus iureconsultus in . l. qui quadringens a. in princi .isad. l. falcidiam. Et text. in .s.l. in auth. Vt fac. nouae constitutio .colla. v. dum in eo dicitur,di tabellionibus eius cognoscentibus virtu tem . cuius meminit Luc. de Pen. in dicta. i. generali. c. de tabula. lib. xij. Illa est virtus ut non sal
lat neque fallatur sicuti de vgostat et zigosia , te legitur in . l. h. c. de ponderato. 5c auri illatio. lib. x. alii legunt hipositate nonnulli depostate. Luc. verd de Pen. legit ill hic nigos irate. hoc rii
296쪽
riscibus missum faciamus: quum hie de vocabu lorum etymologia desinire non intendamus. alibi dicitur tabularium seu signatorem esse necensarium, ut inquit. l. curet masistratus. ff. de testi. 33 utriudicibus probis innoceriam iustitia pateat. c. quoniam contra salsam . extra de proba. Et in eis falsitas non comperiatur. M.& licet. in authen. de testib. colla. vij. . l. testium. c. de testi. NecpPuto remittendum esse iudicis arbitrio,vhi lex presse tempus determinat,pra olim in crimi natibus,in quibus iudex non debet esse lege se uerior.l. ec si seuerior c. qui b. Caucinia irro ge. l. quid ergo. s. poena grauior. T. de his qui notan .inia. Talis enim debet esse iudicis voluntas qualis de iure. l. ex sto. ff. de vulg. N pup. sub sti Et ut inquit Marcel. iureconsultus. in. l. i. g. . ff. ad Turpil. facti quidem quaestio in arbitrio iudicantis poenae vero persecutio non eius volun tali mandatur,sed legis autoritati reseruatur. de quo in. l. hodie. T. de Poen. Et quamuis antiqua iura ex habitu pubertatem iudicauerint, tamen hoc indignum visum est. l. sina. c. quando tutor vel cura. esse desii. i. insti. qui b. mod. tutela sint. Et nunc non ex habitu, sed ab annis. Nam in masculo quatuordecim anni, in foemina duodecim
requiruntur. Ius tam e canonicum illud antiqua ius amplecti voluit in dicto. c. puberes. extra de despon. impuber. ad cnectum potetiae matrimo 34 nialis tantum, T dicto. c. iuuenis .ec m. sponsam. extra de sponsa. non autem quod ea aetas capax sit consensus,donec praedictos annos pubertatis impleuerit ut supra dictum est per .c. continebatur. S. c. attestationes c. de his .ec. c. filia. extra de despon. impuber. Nec antea perfectum essema trimonium. l. minorem. E. de ritu nupti. Et idem sentit Hostien. in dicto. c. puberes. extra despo. impuber. dicit em in Host. quantum ad virginitatis & membri apti probationem hodie sit inspectio,dicto. c. puberes. 5 . c. nec aliqua. xxvii. q.i. c. causam quae . extra de probatio .ca. ex literis. Sc fraternitatis.&.c.si. extra de frigi. 8c males sed
id verum esse dicit necessitate cogete pro beneficio pacis,aliter non ante legitimam aetatem legi bus 8c canonibus determinata. c. ij. extra de des Pons impuber. Per quem l . dicit non sufficere inspectionem: sed oportet aetatem concurrere legibus 5c canonibus determinatam. per illii textis 3 sed r quu delicta ex animo iudicari debeant, noautem a solo euentu. l. . diuus .ff. ad. l. Corn. de sica. l.j. c. eo defica. l. verum. 5 . l. qui iniuriae. F. de fur. l. si non conuicii. c. de iniur. ais ob id lex inscitiam impuberis N ignotantia excusat, quo modo ab homine accusari potest: ψuis sorte ali cuius scientiae rapacem inueniamus, non tamen eius scientiae in iuris dispositione poena dignus esse censeatur. l. quum autem. s. capitalem. ip. de aedili edicto. 5 indicta. I. de minore. N. l. libero. s. de minore. T. de quaestio. nisi .iri potentes sint,ut hic, N. l. pen. T. quado dies le .ced. id est annum decimumquartum impleuerint, vel pro
pe semestre sint anni decimi quarti per supra di-
dicta. unde si no esset lex expresse pubertatis te pus determinas, cdmittere iudicis arbitrio,se ndugi. sentetialia. l. haec adiectio. m. devob. sig. Et Opi. IO. Fab. in . d. M. pupillus. insit. de inuti. stipu. Et quamuis haec nostra infelix aetas et infausta talibus impuberibus maticulariis furibus plena sit,nulla tamen legis seueritate coercent, sed aetati parcitur,iuxta Vlpiani nostri consilium, oc bone. Non praetermitto Senatusconsulto rothomagi in causa beneflch publicato in interpretatione dic tionis, circa. hanc nostra sententia inualuisse, 36 Ivis r in fauorabilibus reperiaturqnm dilatam fuisse de iure pubertatem usi ad plenam puber tale, id est decimumseptimum annu impletum ecdecim noctauu inchoat si,ut in. l. Mela. in priri. Hde alimen. oc ciba. lega. S. g. minore. insti. de adoptio. s. si . insit η ec ex quib. cavi. manu. no licet. Praedicta autem in crimine la se maiestatis io rima non habent. Nam in eo minor quatuorde cim annis torquetur, si in persona principis ad- milium est, dicta. l. de minore in prui. T. de quae filo. Et hoc speciali ratioe introductum est in ta uorem reipublicae, cuius interest personam principis comitem conseruare. l. non cubito. ff. de capti. & positi. reuer. Princeps eiu solus pro decemillibus computatur Secundo. rcg. x iq. c. Vnde grauius es h facinus quod in persona principis comissum est. l.j. ecfi. st a d. l. Iul. materia. l. quisqs. c. co. Hoc Senatusconsultu dissimile no est, qui lex in omittedo impubere delinqvcte sola omisissione torquet Spunit. l. excipiunt. infra co. ro ne in pceddie. . annotauimus ex. l. v ru. R. l. sciedia .st. ad. l. Pona de parri. Quibus addo. l. nemo.
c. de cpis audi m. a dno, inquit ille tex. que quis Ofiedit, vena asperareno debet quasi mercis illi
citae ninotiator. l.i. S. I. si inimicitiae. n. t. lii .rialis
ff. de his ub. ut indig. Facit 'ae notat Luc. de Pe. in. l. s. P. Hlutex. c. de dela. i. x l. iij. s. si . . de adime. lega. sed haec intelligas in impubere no mul tu a pubertate distate. d. l. excipiunt. alio a no ter vreri 'de re habena 8c ferula caedi pol, ut iiI hoc 3γ rex. Sed absonu esse videt ab impubere testimo nisi cu serula vel habena exigere,quii receptu fa de non facit. l. libero. g.3. st de quaest. hic plura
non dica,sed in. l. cxcipiunt . infra co. diceP. Vera est hic.αin. d. l. excipiunt. cu moderatioe a iure
consulto dissitu ibist e,du in cum serula, quae loco Juaestio is est, interroger. Secudὀ, quia ad pedes
ni cubuerat,& no multu a pubertate aberat, neque caede dili manifesitaverat. Nahis ronibus in Otus impuberem ultimo supplicio puniri iussit,ut oes ad detegedos homicidas facilius invitet. ali anno debet fides aliqua relatioi eoru adhiberi anaut testis,u alias no debet examinari, a mi tus indiciu aut Ibatione faciat. die ut per Bar . in illa. l. maritus. m. de quaestio. unu in no Omiua qae Bar. in illa. l. maritus. st huc tex. et meminit detester pter aetates habito testimoniu in cadice re,seurpter lubricu cossit l,ut in. l. iij. s. l. Iulia. T.
297쪽
de testi. examinatus tamen quale quale facit iudicium, per hunc text. quem aa id allegat, similiter diglo. in. l. talis. in .i. glo. c. de his qui b. ut in dig.
quam Bald. singularem ad id esse dicit. Cui con sormis est glo. in . l. inuiti. is de testi. sed illae glo. praedicti intelligunt vera esse, Primo, si cum se
ruta interrogetur, ut hic: similiter in crimine lae sae maiestiuis, si producantur, cum quaestione in terrogari debent propter suspicionem ex aetate
Procedentem, dicta. l. de minore.&. l. ex libero.
T. de quaestio. ec non alias: quia illa aetas pie na est pertur ijs,di .e.i. in si .extra de delic. puero. Secundo, dummodo ad iudicis informatio nem fiat: dc sic ad inquirendum tantum, non au tem ad puniendum, ut hic, Sin. l. excipiuntur. infra eodem. Sed hic text. ec ducta. l. excipiun
tur .aperte aliud sentire videntur: quoniamut rei veritas dete atur, serula aut habena caeduntur.
alioquin se uiua ultimo supplicio ex sola culpa
punirentur, uti voluit diei a. l. cipiuntur quam ad id notauit Alex. de Imola in di3a. l. sin. c. co. de his qui b. ut in diu nulli bi enim in iure expres sum haDemus propter solam culpam praesum piam ultimo supplicio aliquem puniri. alioquin miranda elset in hoc Senatuscos ulto specialitas.
non enim serui alia ratione torquentur, quam visaeli veritas detegatur. l.necessarios. g. non alias.
infra eodem. N dulta. l. excipiutur. ili his verbis, nec postea caedem eius prodiderat. dica plenius in eadem i. Et consideratio Alexan. non sinera 3; tione est, quia minum in alias iudiciis impuberes testimonium dicere cogendi no sum, ducta. l. in uiti. T. de testi. Similiter nec torqvori debent. t i. s. si seruus. Uer sic. nequidem iratrem. st de quae sit o. in his verbis, addita ratione quod in eum, in quem quis inuitus testimonium dicere non cogitur, in eum nec torqueri debet. Si in hoc Sena tusconsulto testimonium dicere coguntur, oportet ut eorum depositio nonnihil ulterius ad fide testimoni j quam ad inquirendu conferat, praescrtim vhi domesticum crimen est. tauiali. c. ad te gem Corneliam de sicar is. Mina. c. de 'uaestio. I. consensu. s. si ipcr seruus. c. de repud. α similirone glos. Utitur in muliere in. c. decima. in ver
ho, duarum. xviii. q. h. per illum text. Nec ab re lex addidit,ut si rei veritas aliter haberi non po rest quam per impuberis testimonium, torctuca tur. in dicta l. de minore in prin s ed quomo tor quebiitur: ferula,vel habena Ex qua. l. de minore huic coniuncta dico percussionem ferulae sorhabenae vim torture obtinere. Φuis hic tex. dicatec magis est ut de impubere nec quaestio habea tur. intelligas de ea quaestione quae maiori infligi
solet. Et ita convcniat haec l .cu dicit a. l. de mino re. dum dicitur in ea, quum res exegerit, torqueatur, scilicet ni inores. xiiij. annis viripotentes, ut
inquit iste tex. sed quomodo torquebuntur,quis hic text. dicat de impubere nec quaestio habeat rclo Dic t igitur,torqueatur cum ferula, aut habena
caeduntur. Nam N id gemis supplicii mors sequil otest. s. si seruus seruum. rupisse. . ad. l. Aquilam. l. Unica. c. de emenda. seruo. l. sed est quaestioliis. s. si. versi c. quod si ab suerit. ff. de iniur. in
his verbis praesidi osscredus est, qui eum flagris rumpat. l. N eum. T. ad. l. Iul. de vi publi. dum di citur, Verberibus ac tormet is usu ad summa periculu affli stum. l. q. s. si. in .erbo, flagellauerit.
detur sine culpa esse,qui similibus pro corre 'ione seu disciplina immoderate . teretur. I. sed Θc si quencunque. s. R. N. l. q. T. ad legem Aquilia. vel inas liuetis flagellis, quae non ad disciplinam
conserui,sed magis ad leueritatem. l. praetor edixit. L praeterea. Versic. nec enim. ff. de iniur. in his verbis sed si sagris vulnerauerit, vel si verbcribus non mediocriter.&. I. item apud Labeone. s. adiicitur. versic. Unde quaerit Labeo. eo. titu. in his verbis, seruum meum Ioris ruperit. I. ij. ff. de his qui sum sui vel alte. tur. N. s. s. insit. eod. litia. Glos. hic in verbo,serula. allegat. l i. c. de curs.
si publi. lib.xij. et quae de eqtio cursui publico de utato loquitur, qui non lignis vel sultibus, sed
agellis impeti debet, aut aliter agitari. Jto magis inli omine siue seruo seu libero, quu lex Cornelia de sicar. conditionem hominis non distingat. l.j. f. pa terra. sin ad. l. Corn. de sicar. Fortiori ratione in praelato dicendum esse cxistimo. . i. xxiij. q. c. non liceat. lxxxv i. distinc. ca. ij. iit. q. iiij. c. ad fidem xxiij. q. v. e. Universitati. ubi Feli. post Anto.&alios . extra de senten. excol. Clo.
In summa. xlv. distinc. Per IO. And. in . c. quum in contemplatione. circa princi. extra de reg. iis r. l. consensu. c. de repud. c. sicut alterius. η. q.i. Ex
quibus constat quibus flagellis episcopiis, auca lius ecclesiasticus iudex uti debeat ad acrIus clericos. c. neminem. x Ira. distinc. c. illi. v. q. . Glo. in summa. ec text. m. c. l. xv. q. vi. l. si quis in hoc genus. c. de episc.& clcri. c. in archiepiscopalu.4a cxtra de rapto. r Ubi ea flagella episcopis Nec clesiasticis iudicibus committit quae sanguinem
non effundunt. ec in ca. cum voluntate. trade semen. communica. c. si vobis. in sin .ec. c. his a quibus . iuncta glo. in verbo pravi pian .Xxiij. q.
viij. de quibus in. e. ij. extra de adul. c. in synodo. lxiij. distin. alioquin appellare pol crit. c. de priore. extra de appella. licet repulariter a correctio ne non aepelictur. c. ad nostram. ex ira de appel.
Vbi Mero moderata est castigatio, a subdito scit dominico vel seruo recipienda est. c. quum bca
tus. xlv. distin .ec dicta. l. praetor edixit. s. praeter ea. vers. nec enim. ff. de iniur. Nec enim ferre praetor debet heri seruum hodie libertum conqueretem quod dominus ei conuicium dixerit vel QIeuiter pulsauerit vel emendauerit, sed si flagris Vulnerauerit. l. quis sit sugitiuus .s .i. Ucrsi . ideait interrogatus. T. de aedilitio edictio. &glossa 63 indicto. c. quum beatus. dicit a patrent silium in sacris ordinibus constitutum causa castigationis
298쪽
percutientem non esse mcdicatum. c. . N. d. . in voluntate. extra deserat . coi. c. licet. S. e. disci
plina. 5c. c. duae sunt elemosinae. 5 in tota. disi . xlv. De his ecia in. c. si res aliena. xiiii. q. n. Et itilliae gl. in verbo,cruciatus. N in verbo, exigere. de quo etiam per Host. oc Io. And. in diisto. c. in archiepatu. extra de raptor & in dicto. cicum votivitate. extra de senten. c5i. l. iii. c. de patr. potest. Et in dubio ab illis personis magis castiga tionis causa cb offendendi gratia percussio existi mada est,argumeto. l. Propter. c. qui accus eos. Nisi ex genere teli aut ipsis percussionibus aliter coiecturari pol, similes personas saeuire maus castigare voluisse. l. sed S si quencum. s. n. it. ad
sed&si claua. m. ad. l. r. de sicar. l. eum qui. c.
Pin. l. congruentius. c. de patre. potest . alioquin contra pietatis officiu agere diciantur. l. diuus. st ad . l. Pom de parri. I. no solii. s.*Φ aduersus patronu. T. de iniur. His adde Luc. de Pen. in. I i. c. de priuile. scholar. lib. xii. ubi eu omnino videas. In tex. Et alias solet hoc in usu obseruari, dicit glo. ut dum de adulterio qua tio est. I. de mino re S.I. ex libero. in princi. m. de quaestio. l. si po-
4 stillauerit. s. quaestioni. T. ad. l. tui. de adul. t Nota tu digito hunc tex. qui publice ius reddis ut in exigendis poenis tormentis insolitis, ξc quae usa ob uari non solent non utaris. alioquin si quid
aduersum contingat,debita poena multari pote ris. Idem ind. nemo carcerem. in prin. c. de a cto. tribu. lib. x. l. quilibet. c. de decurio. eo. li. l. ite apud Labeone. g. qua tionis. vers. sed si. T. de iniur. in his verbis,modii in excesserit. s. poe na. insti. de iniur. in his verbis, quae etia honori ria appellatur in iudici js frequentat . d. l. cogrue lius. c. de patr. potes. in his verbis, consuetu exerceri indebite ordine iuris. l. liberorum. in verbo, solet. E. de his qui notan. inta. melius in. l. aut da nu. . hostes. E. de poe. inquit ille tex Nec ea qui de poena clanari que oportet,ut verberibus necetur vel virgis interimat,nec tormetis. Quis pleriqite, du torquenΞ,deficere soleat. Et in. l. qonis.
uus inuus sit vel innocetia vel supplicio. Adde huic simile in . l. aut danii. s.solet. ff. de poe. du de iudicibus loquic q abutebans carcere quem pro
poena costituebant.&. l. moris. p tota pene lege. U. eo. de poen. l. i. g. stic decusio. ec exhibi. reor. l.si ex plagis . . rubernarius. Ead. l. Aquil. in his verbis, ille flagello ol in manu habebat in quo dolor inerat. vel Qt alia volsit dolon. Et in. l. de sertore. g. poena. iu stagio. in verbo, torquent .in s. seu ad hostes. in his verbis, Quis milites nihil eo rapatient. T de re militis. licet Gallia secun As dum Bar. hoc non observet, et quoniam nobilesta ca suspendit puniens eos plebeiorum Poena, di male secudum eum. Idem in dicta. l. quilibet.
c. de decurio. lib. x. in his verbis,iuxta pristinam consuetudinem. c. publici. de pace tenen. ec eius viola. colla. x. Publici,inquit, latrones et coincti, antiqua damnentur sentctia. Per quem tex. ill hic Bal. sumit argumentum cotra eos, qui male sub ditos re contra eorum solitos mores regunt. Cui adde. I. obseruare T de osti. proconsul. ec lega. Et Plutarchus ait in politica. Etenim statim ino res oc ingenia conari mutare. populi, nouis legibus ea moderari extemplo velle, no modo notacile,Verum ne tutum quide omnino est, ut res quae multo tempore ec ingentibus viribus indi get,hac ratione decet virum ciuilem dc rempublicam tractare incipietem tandiu ciuium moribus consentanee viuere, di se ad earum natura acco
motare,ais scite coniectura sectari ea ec assequi quibus populus soleat delectari. l.j. S. l. nemo iudicum. c. despecta. li. q. l. unica. de maluma. eo. lib. I. an in totum. c. de aedis . priua. l. i. c. quaesit
longa consuetu. Et idem in pomis imponendis obseritandum est, ne praeter solitum grauior poena aut vilior inferatur. l. decuriones .in verbo,si diculae. c. de quaestio. 5 . l. omnes iudices. c. de decurio. lib. x. Adde Bal. in. c. si rusticus. per illu ex. de pace tenen.& eius viola. colla.x. Bar. in. l. i. o . l. lege Cornelia. T ad legem Cornelia de si 46 car. r Et in omnibus debent moderata esse tor menta. l. de minore M. tormenta. F. de quaestio. ut saluus reus sit aut innocentia aut supplicio,vt di ctum est per dictam. l. quaestionis. ε de quaestio. ec. l. fin c. de malesic. ec mathema. Iudex em de bet suam constientiam formare secundu publica conscietiam,vi inquit Bal. in. l. fi . c . de poe . iudi. qui male iussi. l. certi iuris. c. deludi. l. . ff. de so Iutio. quae id interpretatur ut sermet suam con scientiam in hoc quod in re sua obseruari vellet. l. i. ff. quod quis .iur. ca . . . distinc. Et diuus Pati Ius in epistola ad Roma. c. q. Inexcusabilis es ὁhomo omnis quicuque iudicas. In quo enim at terum iudicas,te ipsum condemnas. eadem enim agis quae iudicas. 9.i. in authe. de iudi .colla.M. ne videamur propriae prudentiae inniti. c. ne innita ris extra de const. c. ut debitus .extra de appella. vel ne quis minus iustus cum sua iustitia pereat, inquit Salo. ecclesia. vij. . non potest. 5 . c. seq. xxiij. q. iiij. c. disciplina. xlv. dist. Et ne nimia misericordia in miseriam conuertatur. Neque etiam
tanta sit in iudice saeuitia, ut absque misericordia nquit ille tex. iudicet. l. respiciendum. in prin. Ir. de poe. Adde. l. si homine. T. depositi. dixi alias supra non repeto. Tamc circa praedicta no omit to quod Bal. in. l. iii. c. ad. l. Iul. de adult. 5c prius eo Cin. 5c Ang. secutus est in. l. Graccitus .eo. ii 4r tuto distinetuunt, maniudex intorquedo solitumorem do se excessit:& lege Cornelia de sic res teneatur. I.3. ff. ad lege Cor. de sicar. N. l. pen.
Tad. legem Iul. repetun. si no dolo,sed culpa,ec
299쪽
mors inde sequatur: 5c de culpa mitius pumet. l. si adulterum. s. imperatores Marcus. si ad. l. Iu tiam de adulter. si solitum morem seruauit: non tenetur. l. de minore. f. tormenta. T. de quaestio.
ratio, quia plerique in tormeruis deficiunt. l. ad damnum. s. liostes. T. de poe. In dubio autem plerique dicunt magis culpae . quam dolo imputari. Intellige verum nisi modum tormenti excelle risi viii insti umentum insolitum ec virulentum sit, vel alias taliter noxium ut dissicile sit absque periculo simile genus quaestionis sustinoe, argumento. l. Unica . c. de emenda. seruo. ec. l. nemo carcerem. c. de exactio. tribu.li.x. N. l. quilibet.
c. de decurio. supra alim sicuti in lege Cornelia ad distinguedum dolum a culpa. distinguitur re Ium a telo. l.i. s. diuus .ff. ad legem Corneliam. des r. l. eum qui c. eo. ecta. sedo si quencunque. s. sina. 5c. l. item si obstetrix. s. sin.&. l. seq. N. l. si ex plagis. 9.i. T. ad lenem Aquiliam. O. significa sti. extra de homicid Et in tex. in. l.i. c. de custo. reor. l. item apud Labeonem. s. unde quaerit La b eo. &. . sed oc si iussu. is de iniur. Et ratio poni
tur in . l. ii. c. co. de cust. reor. ut iudicibus immo
dice saeuientibus semi temperies adhibita videassi tur. t Ego vero non tantum solito more torque di,vel qualitate instrumeti qua tionis dolum reculpam in iudice existimari debere, sed ex quali late personae cuius aptitudinis seu sortitudinis sit torquendus, similiter cuius facilitatis sit in insta ti in nictae quaestionis, an robusti seu valentis corporis an vero debilis, similiter&aetatis. In pri mis est tex. hic distinguens puberem ab impubere. Secundo an cum ferula tantum aut habena loco grauioris quasionis, dicta. l. item apud La heonem. I. unde quaeri solet. in princ. versi. quae monis .in verbo,malam mansionem. ec in versi.
sed Sc si iussu in his verbis,modum tamen excre serit. F. de iniur. l. qua actione. s. sed si quis. T ad legem Aquiliam. in ratione. s. in his verbis, quia aliud alii mortiferum esse solet. in. l. i. s. quaestio ni fidem. versi. alij tanta sunt impatientia. oc ver sic. nam plerique patientia. ff. de quaestio. vel si iudex torquendum illius voluntatis et se cognoue rit, ut facilime existimari possit, reum obdurare se in quaestione,ut non tandiu in seueritate quae stionis iudex perseuerare debeat, dicto. s. quae stioni. versi. ratio .ss. ad legem Iuliam de adulter. in his verbis,& ne dum timeant se in reorum potestatem reuersuros,obduret in quaestione. & inversic. seq. in his verbis, spe meriti collocandi in mendacio perseuerant. Et in versi. sed & serui. in his verbis, exta mei vero no hiat cui gratificent. Circa praedicta non praetermittam quod Lu do. Roma. notat in rubrica. ff. de arbi. xi. colum. Αν versi. mitem ansistatutum sit quὀd iudex ossies poenas imponendas suo arbitrio habeat: ut qua tumcunq; poena iudicis arbitrio commissa sit,ia, men eius arbitrium regulanda est, ut consiletas
poenas in similibus seruari solitas no excedat,se
cundum glo. in.l. quid ergo. s. poena grauior. T. de his qui notan .inia re in . l.& si seuerior. c. eo. Et in. c. inquisitionis .insi. extra de accusa. Et Anto. de Butrio in. c. de causis extra de ossi. delega. Cuius dicta prosequere, ut ill hic per est, qui non meminit eorum quae tractauimus supra addit Feli. in dicto. c. de causis. glo. in cle.j. in verbo, volaxas de poen. Et in hoc reprobatur per eos glo. in s. in summa. insti. de inivr quae ampliores habe nas iudicibus concedit,ut ad mortem usu iudex arbitrariam poenam existimare possit: veru cst, si in simili casu lex admittat,argumento. l. h. ff. dehon. eo. qui ante senten. mor. sibi consci. Melius in. l. moris. M.ti. T. de poe. ubi post Φ in capite. l. iurecostilius recitauit poenas quae singulis delictis varie imponebantur: nouissime in Asto. s. v. di xit,discrimina esse poenarum, nes omnes cadem poena affici possie. Mox dicitur in eodem. β. Et si torte huiusmodi sententia suerint assecti liberan so dierum. r Et sic iudex non potest in arbitrariis pomis praeter solitas in similibus eligere lati . . item si quis imposturam. versi. solent. . de crimine stellio. Solent inquit ille tex. ex hoc crimine extra ordinem plecti, dummodo no debeat opus metalli haec poena in plebeis egredi. similis rex. in i .i. in L. T. de cTracto. 5 .l.i. in prin. E. de suri. balne. in his verbis, dummodo sesamus in poenam eorum operis publici temporarii modum non
egrediendum. l. . T. de abigeis. Et glosin verbo, aetas. habes quomodo aetati arcitur qns ratione minoris aetatis, ec legibustic in glo. allega. dixi supra. Et reliqua videbun tur in . l. excipiuntur. infra eo . qua glO. hic pro conaria assignat, dixi alici uid supra copiosius: in ea videbuntur quandoque ratione senectutis. l. iij. s. ignoscitur. infra eo .illhic dicetur.
a is seruus excusatur qui non dolo malo aut simulare distulit domino auxilium praestare. Animus simulatus in delendendo quibus praesumatur
3 Socii eius qui insultatur quado participes insultiis prae
4 Dolus praesumitur in eo, qui quod prosequi potes no
prosequitur. ν Percutiens alium ignoranter quando sit excusandus. σ Adulatores quare speculo sint similes.
ν Pileus quid sacerdotibus Gentilium demonstrabat, Scquid in seruis significabat.
a Membrum ecclesiae, non dicituris qui eorde ficto oui hu, Christi sese missicuit. s Ius commentiti siquid sic de analicui prodesse possit. i. vasallus S quiuis alius operas debens,lenetur eas suo sumptu praestare. it seruus omnes neruos intendere debeti ut dominum apericulo liberet. ix vox dieitur maximum defensionis adiumentum. Conuicium quid sit de unde dicatur. 13 Seruus var is modis de intentionibus aeclamare potest
300쪽
Acclamatio diuersis finibus fieri potest. Corpus obiicere differt ab eo quod est eorpore auxilia
Clamor non sussicit in eo qui alia essicaciori via succurrere potest. Praelatus in eorrigendo vigilans & non remissius elicdebet. Praelatus mutus est idolo assimilandus Seruus clamore inani electo sinens dominum ossitndi,
non excusatur.& nu.is. Peccans in mala electione non excusatur. Domini non interest seruum habere cuius opera uti nequit Stat to iubenti manus amputari an satisfiat per amputationem aridae manus.
Lex quo casu in re mortua verrificari possit. stantia qualis in vasallo requiratur pro domini tutis
Mendicantes validi lant exibilandi, impotentibus re cepris. Vulnus quod mortiferum dicatur. Serui iugiter cum domino debet morari. 5: eidem obis sequi. V allus mutu portione studi retinet sibi qua se alat. Lex in poenalibus vltra casum qui in ea exprimitur existendi non debet. Seruus a domino manumissus maxim si beneficium eo. sequi dicit uti licet ei ob manumissionem precium dederit. Ecclesia ad inopiam verso patrono alimenta praestare debet. Serui membris debilitati seu valetudine aduersa pressi excusantur si domino non suerunt auxiliati. Fuga serui an noceat domino qui saluus euasit.
A E S V N T potissimae L huius. s. vs p in . si domi
st Senatusconsulit verba inieruntur,quibus seruia moraediai excusari possum in sep e euda Uloianus illa interPrareat.
lC aE secitnda pars est: in versi. tulisse. Servi r si non simulate aut alias dolo malo auxi Ilium domino non tulerunt,cxcusantur, Ze si do minus interseetiis sit. hoe dicit. Hic. melius quouis alio declarat modos, q-hus animus simulatus in defendendo coiectura vir. Primo du dicis in versi. na si sinxerit, quia sacto se non opposuit, sed solum gratias dictis tu tit. veluti secundu glo. hic in verbo, tulit. si dicat aliquis dolere se dominum tam seuere interem pium esse,quil potuisset corpus opponendo O cisores prohibere ne dominum occiderent. dicta est in. . serui. vers. potuisse. N in. s. hoc rescriptae. supra ea. l. repetitur hic in interprinatione Vlpiani versic. tuliss . dum dicit, hoc est qui potuit ita opem ferre ut saluus esset dominus. ec in versic. vel uti. in his verbis,atque si quis turbam conuo cauit, aut si corpus obiecerit, vel alio corpore suo auxilium tulit vel secund um glo. iudicis gratia tulit,id est,uindicta gratia iudicis distulit, ut
in. l. denunciasse. s. quaeritur. Versi. si condemna
tus .is. ad legem Iuliam. de adulter. prima autem in verior. haec enim verbis Senatusconsulti conis tradiceret nec serui excusarentur. l. propter veneni.s. praeses insta cod. illhic dicetur s uper verbo, desunctorie. Bal. autem sic illa verba interpretatur, gratias Iulit . quia non iuuit cum quatum po a tuit, sed non conuenit verbis huius. l. t Secudd. Si seruus ea acclamatione usus non est, qua PO tuit occisores terrere ne dominum intersicerent. hoe dixit in dicto versi . potuisse. in his verbis, at certe voce plorando. similiter hic in versi. ve, Iuti. di in versicu. quid enim. dum inquit,ille cla morem inane elegit. secus igitur si voce usus est, qua occisores terrere potuit. hoc dicit versic. ve luti. in his verbis, aut terruit aggressores. Tertio
dum hic tex. oblationem corporis no fictam seu simulata a vera defensione ec corporis obieetio ne distinguit, in versi. quid si vulnerati. dixit enide his qui vulnera affectauerunt ne punirentur.ec in versi. vertietiam is quos qui quicquid potuit secit, tametsi dominus intersectus est,non autem verum defensionis arcum tetendit vasa mortis paratem,ut dicitur Psal. vii. sed tin minacem. Cuius memimit Horat. in arte poeti. Nec sema
feriet quodcunm minabie arcus. Fuit aut seruus sequens diam a longe ut videret sine, sicuti di di
uus Petrus, Io. xvi n. c. ec Math. xxvj. Et id Ulp. sentit in versi. tulisIe. dum est,hoc est, qui potuit ita ope ferre ut saluus esset diis: vel licet seruus tu edo diam vulneratus fiserit,in vulnera a cpta talia erat ut posset nil illo minus ope dito ferre si voluisi et,ut dicitur insi. huius. s. versic. aut talia vulnera. Secus aute si tam atroci vulnere seruus
percussus est quu dno auxiliu serret, ut amplius tueri no potuisset: excusas. hoc vult glo. dii inat, vulneribus debilitati dominum non iuuerint. In tex. Qui auxilium tulerunt sine dolo malo Et in ratione Senatusconsulti. Nam si sinxerit asauxilium ferre. 3 Nota secudum Ang.&Roma. hiet pulchru ar gumctu in eos qui socio insultato simulant auxi liu ferre, quu re vera insultus participes sunt, Veis Iuti si manum insultati retinere simulat ut aggressor comodius voluntate eius exequatur. Et qua uis ad id nihil allegent, ego habeo pulchum rex. quem ad id Bald.ec Flori. ill hic notauerunt in. l. item Mela. in princi . vers. si alius tenuit,alius in teremit. T. ad. l. Aquilia. qu1uis ille tex. intelliga tur de duobus qui Unanimi consensu alique per cusserui seu occidere voluerunt. tamen satis huic casui accomodari psit. Loquis em depcutiete,ec eo qui percussi manus aut brachia tenuit quadiu percutiebatur. Idem in eade. l. s. item ec cui eo . in his verbis, qui tenuit 5c effecit, ut aliquem mor deret .et. l. item si obstetis. versi. Offilius .eo .utu.