장음표시 사용
541쪽
xy nifice iam exerceat. tec ideo non ex nudo pacto nascitur illa actio , neque ex lege propter pactum, sed ex ilIa liberalitate re munificentia donatoris lex actionem producit: quae liberalitas sola institutione donatoris facta est. Sed posses ex hoc inferre, si ex sola liberalitate na. scatur actio: multomagis ex nudo pacto,quod idem videtur cum illa institutione. posset dici quod iam non esset institutio liberalitatis di munificentiae, sed inductio ex pacto quae formalis non esset. & dicta . . si quis argentum. s. pen. hoc videtur considerasse in versicu. sui vero ochoc praetermissum sit. id est, inquit Accur sti putatio praetermissa, de pacto 1 le tex. non to quitur. dixi aliquando repetendo Aureliae. s. sed quum nulla. in. l. iuris gentium. F. depact. Sed in donatione causa mortis hoc obtinere non potest. & licet Areli. in dicta. l. q. colum. iij. T de lega. i. his non obstantibus veram esse
dicit communem etiam in donatione causam mortis, per dictam. l. st quis argentum. g. Pen. eo quod quantum ad inodum ordinandi donationem causa mortis, donationi inter vivos ma gis quam legato aequiparatur, cuius aequipara
tionis fit ista extensio. sed istud non potest esse
verum. N multo magis admiror virum tam gra
3o uem ita huic adhaesiise post Io. de Imola. r Nam clarum est etiam quoad ordinationem differre
donationem causa mortis di donationesesim plicem. Nam donatio causa mortis debet a prae sente praesenti fieri. l. inter mortis.T. de donatio. causa mori. Non sic in donatione simplici,quae absenti fieri potest. l. absenti. T. de donatio. Se cundo donatio causa mortis coram quinque te stibus fieri debet. l. fin. c. de donatio. causa mor.
ξc in hoc cum codicillis conuenit, ec aequiparatur si deicommissis in. l. i. c. de donatio. causa mori. Non sic in liberalitate seu simplici dona tione , di sta. l. i. F. de donatio. Tertio mortis
causa donatio ab initio conditionem recipit, dicta. I. senatus. g. donatio. sf. de donatio.causa mori. l. non omnis. issi de reb. credi. g. i. instit.
de donatipo. Non sie in simplici donatione quia statim effectum producit irrevocabiliter, dicta
I. senariis. Qirare non puto verum este, ut dixi supra donationem causa mortis pallio nudo factam producere actionem m. l.siquis argentum. g. penultimo. c. de donatio. quia illa lex de donatione simplici loquitur.5c trahas eam quomodocunque volueris,non potest reiste de mor3ν iis causa donatione intelligi: t quum alia sit causa donationis causa mortis, ta donationis sim plicis. l. senatus. g. donatio. F. de donatio.
causa mori. praesertim cum cetra forma faciendae donationis causa mortis statuatur in dicta I.senatus. 5c melius in dicta. l. sina. c. de do natio. causa mori. quam Iustinianus in . s. i. in
se. institu. de donatio. vult omnino obserua ri: aliter facta non valeat, per illum t t. qua re non potest hae ratione persuaderi. Non in
siciabor quin si donatio causa moriis per stitipulationem aut pactum fiat, quin nasci possit certi condictio si ea intentione stat mortis causa donatio quae a lege introducta est, quin sem
Per poenitentra reuocari possit, per text. in . I. non omnis. in princi p. s. de reb. credi. etiam quantulacunque pecunia, quaemortis causa do nata est, inquit ille rex. numerata sit: tamenti donator conualescat, aut is qui accepit prius
donatore decedat, vel quum id quod fieri de bebat fieri non potest: his tribus casibus acci
piens restituere tenebitur.5c sic poenitentia rouocatur. Idem dici t. s. primus, isti tu. de dona-3a tio. Nam ubicunque sit donatio secundum propriam formam 5c naturam, id est,quia donans mauult habere quam donatarium, poeni tentia reuocatur per illum tex. N. l. s. c. eo. de
donatio. causa mori. Alioquin si ab initio ni uult donatarium habere quam seipsum: statim donatio perfecta est, re non erit donatio Gu sa mortis, sed donatio inter vivos, ut dixi siti pra per . l. vhi. S. l. Sela. s.fina. ff. de donatio. causae mori. Et id declarat dicta. l. senatus. donatio. T. de donatio. causa mori. inquit ille tex. constituens in hoc disseremiam inter sim plicem donationem 5c donationem inter vivos:
i ed mortis causa donatio longe differt ab illa vera ec absoluta donatione quae ita proficiscitur ut nullo casu reuocetur. oc ibi, qui donat, illum potius quam se habere mauult. at is qui mortis causa donat se cogitat quod amore vi tae recepisse potius quam dedisse mauitit: hoc est quod vulgo dicitur,se potius habere vult quam
eum cui donat. r God idem fiat iudicium de
donatione causa mortis sicuti de testamento codicillis, clare probat dicta. l. quum. Si in princi p. versi . haec oratio. T. de transae. Ponent hic recenseri consorinitates, quas glosi . in dicto. s. ponit inter legatum & donationem cat
La mortis. ec plenius ea Alexander in dicta. l. h. columna sinali T de legatis primo. quas bre uitatis gratia omitto . Similiter re Romanus post Ioannem de Imola in. l. inter mortis T de
donatione causa mortis. dum quaerit, an adi tione vel morte confirmetur donatio . Ego utique consentio non aditione sed morte con
firmari , per ea quae supra dicta sunt: non re peto, ut breuitati inserviam. Sed ultra ib supra dictum sit pondero. l. sinati. T de do. causa mortaquam gloi L. ill hic multipliciter legit, sed verior illius testis sensus est de seruo, cui aliquid donatum est causa mortis: an id seruo acquiretur,
34 an domino: r Et dicit tempus mortis dona in toris inspiciendum esse , ut si seruus liber erat
542쪽
quimi mortuus est donator: di sibi non domino aequirit si vel J liber non erat tepore mortis do natoris sed post eius mortem nondum apertis tabulis manumisius est secus erit, ec sic ante adi tam donatoris haereditatem acquiritur domino serui oc non seruo. Ecce quomodo no spectatur ad confirmationem donationis nisi mors dona
toris,no autem quod haereditas adeatur: imo ne
que tabulae testamenti donatoris aperiatur. 'dob id non variatur natura re conditio donatio is causa mortis, quin de ea sicuti de testamento ec dicillis iudicetur per supra dicta, quibus addo
I .unica . . sina. c. de cadu. tollen. Adde. l. ij. s. te stamentum. T. quemadmodum testamen. aperia. quam recte notat ill hic Barto. Testamentum emest omnis scriptura quae continet omnem ultima voluntatem. Clarum est autem donationem causa mortis continere vltimam volutatem, quia noni si morte confirmatur, dicta. l. senatus .ff. de do na. causa mori. Et haec ratio praesertim in hoc se
natusco sulto considerari debet, Primo quia proheneticio reipublicae sit .vnde quod in communi utile est spediari debet. q. utrum supra eade. l. Se cundo, cotemplatio defuncti occisi, ne ingratus videatiar donatarius. N si dicas, quid ad apertas tabulas, quum nihil ex eis consequatur: dic hoc inconsideratione no esse, ut supra dictum est de
33 eo et qui institutus est haeres in testamento inualido ex quo nihil co sequi potest. qui nihilominus
punietur propter aperias tabulas testamcti, licet non iure lacti, ex quo nihil cosequi poterat. Tertio, legatum etiam morte confirmatur. quia sta tim mortuo icsiaiore acquiritur legatum, oc agi potest contra haeredem ad adeundam haeredita tem ut ea ad ira legatum soluatur l. a Titio. issi de
surtu. cogi. Ead Trebellia Addo quod satis cognouerunt hi qui primae opin. adhaeserunt. I.i. c. de dona. causa mori. ubi lex producit actionem
utilem ex testamento veluti pro sideicommissio, neque videri potest aliud tam a sorma concipioidae donationis quam ab eius esseeiu, suod non Participet de ultima voluntate: Primo quantum ad sormam : quia quinque testes debent praesentes ei se, dicta. l. sin. c . de donatio. causa mori. adsimilitudinem codicillorum. l. v. in f i. c. de codi cit . ubi generalius ille tex. loquitur in omni viti ma voluntate, excepto testamento, quin y testes neccillarios esse. unde non mirum si mortis causa donationem veluti fideicomitium in ultima. vo luiale factum iudicauit imperator in dicta. l. l. c. de dona. causa mori. Et licet a praesente praesentisteri debeat: ob id tamen causam ultimae volu utatis non tollit, neque testamentum ob id variatur
36 si pias est haeres institutus vel legatarius. r Nam ct legatarius testis in testamento esse potest, inruo lcgatum sibi sactum est. l. qui testamento. T.
clesiamen. s. legatariis. insti. de donatio. Sed id fit ideo in donatione causa mortis, ut quum per
sonae uat eius contemplatione id acceptet pro sens,vt etiam a simplici donatione distinguatur,ec in hoc cum contractibus participet: alioquin omnino vim testamenti assumeret seu codicilli,
quia suspenditur oc reuocatur sicuti ec codicilli, etiam si in prioribus codicillis causula prohibitiua esset apposita. I. diuus. s. licet. F. de iurecodi cit. Et ideo dicitur morte cosirmari, ut morte cotingente exactio incipiat,ut in. l. mortis causa donatio sit .s de dona. causa morta& quod interue
tus quinque testium in sacienda causa mortis donatione ordinem conficiendae donationis respiciat, est tex. in. . sed neque sarres. institi de testa. ordi. ibi,quia hoc totum negotium quod agitur testamenti ordinandi gratia creditur. unde quantum est ad ordinem ec eius esse 'um non absimilis est ultimae voluntati, ut in dicta. l. si. c. de dona. causa mori. Et Fracis Areti. indicta .l ii. T de 3γ lega. , non inficiatur, i quantum ad esse quin potius ultimae voluntati quam contractui aequipa rari. l. ij.sside publi. in rem actio. ibi quia ad me plum legatorum capiuntur. Secundὀ, quantu ad ius accrescendi re subsistitionem. l. unica. u. Ns sin autem sub conditione. c. de caduc. tollen. Tertiὀ, Quatum ad actionem, didia. I.s c. de doria. causamor.& licet dicant aliqui debere illam. l. intelligi quando donatio absenti lacta est, ut vim habeat fidei comissi: sicuti voluit Bart. in . l. i. is de dona. causamor. 8 in. l. qui Romae M. Flauius. is de verbo. oblig. Certe illa restri 'io vim facit dictae. l. quia neque illa. l. hanc admittere potest, similiter nec. l. i. Tqui sine manumis. ad liber. peruener. quare de his vim non iacio, ideo transeo cum hac ultima parte donationem causa mortis potinere ad causam testam eri . Praesertim per. l. si c. de codicil . iuncta. l. i. iij. 5c u. c. de do
natio. causa mori. l. Unicam. s.fi. c. de caduc. tol
len.I. primum. insti. de donatio. l. non omnis. T. de reb. credi. l. quum hi. s. j. T detras actio. l. ij. T. de publi. in rem ainio. I. in donationibus. 5c. l. penulti. c. ad. l. sera. s.l. insi. ff. de dona. causamor.ec alias supra allega. Pauci etiam sunt qui inficiatur donatione causa mortis quo ad effectus adsi milari legatis oc fidei comissis. unde sicuti de si deic5missis oc legatis hic diximus, ut sub hoc se
natusconsulto comprehendantur: eadem ratione
in donatione dicendum est: et quia quamuis in a stibus disserat donatio causa mortis a legatis ecfideicommisssis: tamen quantum ad effectus suos
conueniunt,praesertim huius senatusconsulti: uasicuti in legato dicimus, testatore magis velle te gatariam rem legatam recipere quam haeredem: sic in donatione causa mortis dicitur,ut ex praedictis videri potest. Non obstat. l. post legatum. s. si. T de his qb. ut in dig. qapcim no debet egredi
culpam, sed quum donatio causa mortis non de Pendeat a testamento, ideo non est mirum si cadat a re legata, per illum t . In text. id nequis sciens. Nota hoc edictu negativum esse: ideo non potest beneficio illius
543쪽
renunciari. Primo, quia negativum, seciandum glos. m. l. i. in sii. glos magnae. c. ne fideius. doli. dentur. quam glos . dicit Angel. Alber. non esse
alibi Sed illi a de similem ec quam Bal. illhiesingulari ex notauit in. l. libertorum. c. de testi. glo. in .s praeterea. in verbo , Senatusconsulto. in au menti. Ut sine prohibi. matres. collatio. vij. Adde
glos 5c quod ill hic Angei. 5c Omnes notant in. i. pactum inter haeredem. T. de pact. Moderii. Pa pim. in . l. si quis in conscribendo. c. de pact. ubi transscribunt apostil. Alexan. indicta. l.i. c. neu deius doti. dentur. Addit ill hic Alexan. l.non dubium .in verbo prohibui iste suisciat. N in verbo, specialiter. c . de legi. Et praesertim id dico in hoe
Senatusconsulto procedere per rationem A me. in dicta. l. paehim inter haeredem. ij colum . si depae . Nam si pactio admitteretur, circunducere tur ratio publicae disciplinae cuius meminimus inta in princi supra eod. Id contra bonos mores esset. . t illitie dictum est. Quibus addo quod notat Bartol. in authenti sacramenta puberum. c. si aduer vendi c. Illis ego addo tex.&glo. in . c. sta tutum. . i. in verbo, committitur.5c in o. dispendia in verbo processus de rescrint .in. H. t ubis
prohibetur literas apostolicas seu rescripta aut diplomata apostolica dirigi at is personis quam in dignitate c6stitutis,vel praebendas habentibus in maioribus ecclesiis. Prohibet etiam causas ali,
hi audiri a delegatis iudicibus apostolicis quam in ciuitatibus et oppidis insignibus,in quibus peritorii copia saciliter haberi potest. Et dicit glos.
per partem huic constitutioni non posse renun clari, Imd plus ille text. procedit ulterius annulis Iando quicquid contra constitutionis tenorema etiam erat. Adde quod notatur in . l. no dubium c. de legi. Imo plus etiam si lex ulterius nullum,
non declararet, non minus tamen nullum esset,
diei a. l. non dubium. Quibus addo glo in. l. adi uo Pio in verbo a stionem. i f. de ritu nupti. Alia . illi similis glos. in clement. ne Romam. in verbo, non potest. de electio. Vide amplius Modern indicta. l. si quis in conscribendo. c. de pat'. sto. inrub ica. extra,ne sede vacante. Posset hoc dilata ri: tamen sufficiant quae dicta sunt a recetioribus,
a quibus plura expectare poteris in locis p dictis.
In verbo, quis. Nora, duo ex eo colligi posse. o et Primum,dictionem, quis, utrunsp sexum com prehendere masculinum οἱ sex mininum. l. si quis id quod .is. de iurisdi. omnium iudi. N. l. quicum. ubi per Bald. Francis Areti. N omnes. c. de ser. fugit. Barto: in. l. his de verbo. significa. ec in . l. i. colum. v a. in sine. m. de pecul. non dilatabo am
plius, sed quantum est ad hoc Senatusconsultum
vidistis in. I. s. iuxta. versi. potuisse. supra eo . in cillam non excusari,si etiam voce clamando auxilium domino non praestitit, ubi aliter domino auxiliari non posset corpus opponendo. Sed hoc non obstante potest attentari, ut in hac parte Se natusconsulti mulier excusari debeat. s. si quis ignorans. infra ea. I. ibis sorte per imperitiamvel rusticitate ignarus edicti praetoris. Na mulier: in his quae iuris sunt,sicut vir a pler rusticitate excusae sic θc mulier: quia eo de ordine sexus et rusti citas ambulat, secundit sti. in . l. s. c . de iur.5c iacti uno. quam Bart. ill hic sequitur, ut a paris cedat mares,& foeminae circa iuris ignoratiam. S ultra casus quibus viris succurri ur dicit Bartol. alios esse quibus mulieri succurritur, de quibus ill hic
per glosic Bart. Adde. l. error. 5 .l regula. iisdetur.&facti ignor. Et melius adde text. m. l. quum deindebito. s. si autem is is de probatio. Per que idem notat Bald. in rubrica. c. de rerum permi i tati. r unde sicut rusticiis excusatur, sic di mulier excusari debet. Non obstat. l. i. s. iuxta. versic. Potuisse, quia in hoc lata est disseretia inter primum re secundum caput huius Senatusconsulit: quo niam peccans in primum caput, peccat in ius quodammodo naturale, quod est, non auxiliari do mino cui debitor est: vim. l. ij. c. de in ius vocan. dicam in dicto. f. si quis ignorans. in quo non excusatur vir neque etiam mulier. sicuti neque rusticitati in hoc parcitur neque sexui. Secundum autem caput est consi initionis iuris ciuilis, videlicet aperire tabulas, hareditatem adire, siue ex test mento,siue ab intestato delatam: quum etiam de
iure si haeres negligat tabulas aperire dc ob id bonorum possessionem non petat, sexui non parci tur neque rusticitati. I. in bonorum. ff. de bonorii Posses. i. q. in se. ff. quis ordo in bono posser. l. iuris ignorantia. c. qui admit. in bono. pos L. Vnde si ob id riisticus aut mulier super hoc dubitaue rint, excusantur, pra sertim cum hic agat de poena exi enda quae dolum postulat,ut in hoc. g. di citur, sciens dolo malo. Et sic de poenae exactio ne agitur. In quo text. rusticitati parcitur, dicta. l. si quis id quod. s. doli. T. de iurisdic omnium iu dic. ec ob id pro rediamur adversic. seq. Secun dum est quod colligitur ex eodem tex. r non tantum haeredem scriptum aut ab intestato vocatum puniri poena huius senatusconsulti propter te stamenti aperturam, sed oc quiuis alius etiam evitraneus aperiens incidit in poenam Senatusconsulti, ut dixi sit pra.do Io malo. Ecce quomodo duo
desiderat hoc Senatusconsultum in hoc ultimo capite, videlicet scientiam re dolum . haec tamen. A s suntligit . potest vos Q. quoties quis rustis. im delibera. causa. Idem in. l.i. c. de his quiset o. occultaue. l. Methrodorum. ff. deporta. l. i.
lib. xij. l. in lege Corne tia. T. a d. l. Cornel. de sicar. l. si quis ignorans. T. de locato ec conducto. l. item apud Labeonem. g. liquis virgines. m. de iniur. 5c in hoc edicto satis dicitur dolo secime qui scit testatore occisum, dummodo alias huius edicti propter rusticitate vel imperitiam ignarus non sit. s. si quis ignoras.
insta eod. ill hic dicam plenius. Nisi crassia ei et ocsupina ignorantiael regula. s. i. T. de iuris S facti
544쪽
, De Senatusconsulto Sillaniano
sicu proscribere. tr. de instito. actio. l. ob 1 d. si ad i. Aquiliam. l. si Titius. ff. desideius. l.i. g. domus. c. denis moneta. l. i. N. iij. ec per totum pene ti- Miluin. T. de ser. corrupto. I. j. S. in . s. is qui nescit. T de libero homine exhiben. l. is qui seruum. c. ad. l. sana. de plagia.Tolle exemplum,si cum quis de proprio facto interrostatur, α ignorasse se di - 43 cit,r quia in propriosa; non intolerabilis o
ror. l. quum inisum. g. de acquiren. hara edit. l. nec supina. &. l. regula. fide iuristancti ignoran. l. de aetate. s. qui iusto. T. de interroga. actio. Et ob id Petr. de bel. pertica, re alii nostrates reprehen dunt glosin. l. non latetur. ff. de constitis. Quain Barto. ab hac impiaetnatione nostratium defendit, Sc dicit glos dominam limitandam esse, si aliquis in facto proprio errat, ne error in Iarum oti pam cadat,ut si errans aduersarii suggestione stupersuasione duc his est secundum. l. hoc. q. in sin. T. quando de pecul. aetio annalis sit. Secundo a negotium adeo inuolutum est ut vix quas p.dili gens absolueret. l. penult. aede conses. Certe neutra saluatio Accursum iuuare potest. Nam quod narto. de eo dicit, qui aduersari j dolo inducitur,
iam non ob id quod negligat ius suum sed quod
alius ex dolo suo locupletaretur, quod a iure alienum esset. l.j. in princi . T. de dolo. ne illis malitia sit lucrosa, vel istis simplicitas sit damnosa. l. Iti
limus. g. per contrarium. T. de aetio . empti. l. si dolo. c. de rescinden. venditio. l. non fraudentur. s. nemo. T de reg. iur. excipitur hac ratione dolus, qui circa cotractum matrimonii commisi ina est, ne laesionem proli matrimonii dii lutio adferat. I. sina. c. de interdi. matrimo. inter pupil. 5c tuto .cum qua iunge. l. penul. eod. titulo. quando inter
Personas a lege prohibitas contrahitur per illum eo. Sed ubi dolus aduersari j non arguitur a lege non recipitur, dicere in proprio facto non put ram,ut inquit diuus Ambrosias officio lib.j. o. xviii. l. quisquis. c. de rescindend. venditio. Et
dicit illi, te gloT. quando dolo aduersarii aliquis
decipitur, licet deceptus in culpa sit, qua tamen aduersarius in dolo est, dolus culpae proonde rat. l. item si obstetrix. s.si. Tad. l. Aquili. Sed ubi dolus non inuenitur aduersarii,sed culpa tantum est domini,tunc illi imputatur, neque excusatur. text. est quem volo te singulariter notare in dicta l. Iulianus . in princip. versim. quid tamen si igno 4 rauit. F. de acti. empti. τ de eo qui seruum furem vendidit quem bonae frugis eme affirmauit: ignorans tamen larem esse veditor actione ex empto tenebitur, quamuis ignorauerit. In culpa enim
fuit asseverando quod no debuit facile qui igno
Ad secundum dic, non iuuare errorem in pro prio facto si quum potuit diligenter inquirendorem notam habere, dicta. l. regula. s. sed facti. T. de iuris re saeti ignor. 5 .l. h. in si ff. quis ordo in bono. pos serue. l.in bonorum .sside bono. possiEa igitur diligentia exigar non curiosissimi ne metiam negligentissimi hominis, dicta. I. regula. St. si bene T. de usur.l. si quid venditor. N.i. sciendum. fi de euictio. Et in hoc hic in culpa non es
set. l. si ut certo. g. nunc videndum. T. commoda. i. si constante. s. si maritus. T. solii matrimo. ec diacis. l. regula. 5 .l.nec supina. T de iur.5c sac. igno n. c. innotuit. extra, de electio. Ouibus adde. l.
igitur. in princip. R. g. potest. F.d iberali causa. ivi quoties quis iustis rationibus ductus, vel notustis,sine calliditate tamen putauit se liberis. Di cam plura in . q. si quis ignorans .ec g. s. ins a G.I. Sed huic disputationi videtur cotrauenire tex. dicti. s. si quis ignorans. cum excusatur rusticitas 5c ignauia a poena huius Senatusconsulti , qui potest diligenter inquirendo rusticus certio rari pa o riter A mulier. r Sed dic, in poenis, di in damno vitando errorem excit sari non in lucris, ut in. l. error. T de iuris & facti ignoran. quibus adde. l. quod adhibitus. c. de his qui sibi asscrib. in testa ibi, in quam credo te magis errore quam malitia incidisse. In text. aperiendii, recitandum, describedum curet. Nota ha re verba ad maiorem expressione apposita esse. Cui addo similem in cle ne Roma ni. iuncta glos. in verbo modificari. N ill hic Ioa. Andr. in nouel. de electio .l. qui testamentum. NI. Paulus. insin. Tad. l. Corne. dent s. l. item apud Labeonem. s. haec omnia sere. F. de iniur. l. verbuficere. T de verb. signis i. Aperiendum,inquit, tin. s. aperire. qui sequitiar. secundo recitandum quod sermonem seu verborum explicationc de monstrat. c. Omnis s.fin. extra, de poeniten. 5c re micubi haec tria vocabula explicantur. l. ij. in verbo, veritate reuelata. c . de naufrag. lib. xi.Terti δin verbo,describendum .vide. l.j. 5 . l. ij. s. si dubitetur. T. Nemadmo. testa. aperian. Et in hoc iste
46 text. est singularist contra eos quibus secretum seu arcanum consili4 committitur,ut nullo modo id manifestare debeant, verbo signo scripto,seu alio quouismodo .c. ubi periculum . de electio. In bro . vj. l. si quis testamentum. g. sed si quis tabulas. Tad. l. Aqiril. per quam Bald. notat, secreta rium seu grai rium cauta secreta reuelantem te neri ad interesse partis, addo. I. proximos. ii. c. de proxi. sacro scrini. lib.xij. Vnde scriniarii huiusmodi personae vocantur per illum text. in his
verbis quibus merito arcana pietatis nostrae committantur per Luc. in rubrica illius titu. c. de si lentia. o. de forma. xxij. quaest. v. o. unico. denouasorma fidelita. 5 o. unico. de r. si deli. colla tio. x. unde minis Ambrosius lib.i. Officio. capi.
xviii. inquit, flentium quoque ipsum, in quo est
reliquarum virtutum otium, maximus actus ve
recundiae est. 5c Valerius de institutis antiquis ait, Quam fidum re altum erat secretum consi storia ei publicae, silenti in salubritate munit si, cuius limen intrantes abiem priuata dilectione ita dilectionem publicam induebant, ut nondum
545쪽
unum,sed neminem audiisse crederes, quod tam
multorum auribus fuerat commissum. Et iterum apud eundem, Adeo autem magna charitate pa triae tenebantur, ut arcana consilia patrum c6scriptorum multis seculis nemo senator e nunciaue rit. Et Aul. Gel. noct. atti . lib. i. o. xxiij. Mos an trasenatoribus Romanis suit in curia cum prae
textatis siliis introire, tunc quidem in senatu res maior quaepiam consultata,eo in diem postera
prolata est Placuit ut eam rem super quam tra ctauissent ne quis enunciaret priusquam decreta esset. r Haec pauca obiter dicere curauimus,cum
haec nostra aetas hoc vitio n5 vacet. Quod quam graue ais perniciosum in publico sit, nemo nonicit. Et qui signum dat furenti. L sacrilegi j poena.
stinctio .iq. Luc.xiiij. o. 5 Matth. xxvj. . Addel .i. n. 5 . iij. T. ad. l. Iuliam maiestii. dicam in. l. pe nulli. infra eodem titulo. . In verbo,curet. dic videri clare probata quod supra commemorauimus in verbo, ne quis. quae dixi debere de quibuscunque perhonis aperientibus intelligi. similiter in .l.i. s de ser . corrupto. Verbum enim, curet. intelligedum est per se nemper alium quo minus id fiat l. sina. Labeo. T de reb. credi. l. illa stipulatio. f. eum qui . ff. de verbo. obligatio. l.3. in princi. T. de eo per quem faetiim est. c. non liceat. xxxvj. distinc. Inde solet haec re
gula colligi, In factis negativis,non sufficere ali quid no iacere, sed necesse est procurare ne alius
faciat. glos. est inca. deforma. xxij. q. v. quae ad id allegat. l. in lege. T. de locato et conducto. 5c. l. facere. T. de verbo. significa. Et iste text. est clarus... τ Nam paria sunt, an aliquis per se, an vero per
alium faciat aut facere iubeat. l. debitor. ff. de pigno. actio. l. ecqui sub imagine. c. de distramo. Pigno. regula,qui per alium . de regu . iuris .in. H.
de hoc die ut in dicta. l. illa stipulatio. g. eum qui . 5c in dicto. L Labeo. ubique Moderni dilatant,
In text. priusquam de familia. Nota iunctis his verbis,quaestio, supplicium'. hanc dictione de notativam esse ordinis, videlicet ordine iuris 5c temporis. Secundo substantiae N intellectus. de
qui ous per Barto. in. l. Unica. g.i. c. de no. Codi. compo. Luc. de pen. in rubrica. c. ut dignita. or
do strue. lib. xii. ordo enim est ut prius quaestio de familia θc supplicium de nox is, siue domini
ci aut familiares sint,sive extranei, matur: demutabulae aperiantur re haereditas adeatur, siue ex testamento siue ab intestato ut hic, ec. g. non tantum. N. g. seq. cum duabus. Il. seq. infra eod. titui.
De quo dic ut per Modem. in. l. ij. g. prius. ff. de vulga. 5 pupil. substitu. ubi multa de ordine dis serunt. Cum autem satis alienum esset ab institu to,videbis quae ill hic notant, similiter oc Felin. in
o. per tuas. oc in rubrica . extra, de maiori. N obedien. Et Alexand. in. l. com quid. ff. de reb. credi. l. i. c. ut ordo digni. strue. lib.xij. text. m. i. quo ties. T de inustuci. o. in Christo. de consecra. distinct. h. 5 in. l. Gallus. . quidam recte. st deliberis oc posthia. et Numeri. xxvij. dum ordinem dat succedendi. similiteri n. l. iureconsultus. oc per totum pene titulum. is de gradi. affinita. hic autem de ordine iudiciorum loquitur, de quo in. l. proinlatam. c. desistiten. 5c interio . omnium iudi. c. quoniam contra falsam . extra, de probatio. In criminalibus vide. l. libellorum . si de accusatio. l.i.
ec. l. qui crimen. c. qui accusa. post l. sin. c. de ac cusatio. l. q. c. de exhibend. reis. m. inquisitionis. extra, accusatio. l. si quis in ea. c. de custo. reo.
4s Lobseruare. c. quorum appella. non recip. et Licet quandoque ex criminis qualitate a iuris sol nitatibus detrahatur in ca ex literis.i. extra,de homicid causa vitandi scandali. vide in hoc plenius Feli. in ca nihil. 'tra, depraescriptio. l. si quis filio. s. hi tamen. st. de iniusto rup. irri. testamen. l. ex publicorum. is de accusato. l. de submersis.
in verbo,velato velo. c. de naufrag. lib. M. incle men. saepe. de verbo.s nisi . in extra uagari. ad re
primendum.& ill hic per Barto. in verbo, summarie. 5c verbo,de plano. authent. nisi breuiores. c. de senten. ex peri l. recitan. l. miles. sexaginta. ff. ad. l. Iuliam de adulter cap. manifesta. ec O. de manifesta. ii. q.i .ca. ad nostram. extra, de iureiur. a. quoniam . extra, de si iijs praesbyterorum. Per Anto. de Butrio in ca .sin. extra, de cohabita. cle
rico. 8c mulier. Archid. in ca statuim iis . per illum tex. xj. q. t. Tamen crimen detegi debet etiam per seruorum quaestionem,ut hic, es per totum hunc titulum, quia oportet de crimine prius constare. l.i. . illud. supra eo .illhic diximus. Oportet enim semper de criminoe constare in . l. eius qui delato rem in princi. T. de iure sisti. l. inde Neratius. s. si so na. 5c. l. seq. T. ad. l. Aquiliam. r Nec ordo in otiminalibus remitti potest, etiam de partis consen m. Intellige quantum ad veritatem sacti inquire dam. argumento est. l. si. c. de probatio. eo quod nemo auditur perire volens, sicuti aliquando di in per. l. non tantum. T de appella. De quo in. l. sina. 5c. l. de minore. ubique per nartol. m. de quae
suo. De quo die plenius si .elis videre, ut per Felin. in o. in causis. colum. filia. ec ca. fraternitatis. iij colum .extra, de testa. eundem in dicto ca. quoniam contra falsam. ix. colum .extra,de probatio.
Oc quod notatur in auth et . at qui seniel. c. de probatio. Glos. hic in verbo,nox is .interpretatur de domesticis re similiaribus occisoribus ct no su currentibus. quasi glos extraneos domini excusare velit, sed non videtur mihi congrua glo. restri ctio Sc directe est contra verba Senatusconsulti Sillaniani posita in .l.i. in princi. ibi, tam a domesticis quam ab extraneis .illhic dictum est. Praeterea illi obstat. l. in cognitione. insta eod. ec. I. sina. c. de his quibus ut indig. aufer. haeredi. Glos in Uerbo, sumptum. dicit, capitis poenam
imponi postulauerit. lntellise de ultimo siti pli
cio, ut in. l.i. s. vltimum. supra eod. titillo. Et Puto
546쪽
ne glos. intellexisse, ex hoc verba Senatuscon, sulci in.l.j in princip. suprἱ eod. ii uerpretata sunt in his verbis,periculo capitis.
o Literae sienae S pociis linum principis vel iudicis a
Recipiens literas ad alium deserendas . in quo peccet ii Aduocatus seu procurator aduersu lo cliatri sui insitu menta prodens qualiter plectendus sis Aferiens instrumentum quando eiusdem usu priuaris ohibitu, a, is ita testim VoluntasVltima testatoris per septent testes fieri debet
A. . -- Numerus testium debitus requiritur dum per solenni ratem testium res ostenditur. ι Contractus-alii actus inter uiuos facti, de quibusve ritas Se fides per scripturam haberi nequit, quot testi bus possint probari. Haerea a fideicommissario eouentus negans se rogatum per testatorem suisse de restituenda haereditate,si postea iuramento delato consessus fuerit,an possit uti leo heneficio.& nume.44. Probatio testamenti an per testes non rogatos posui fieri. Probatio voluntatis de solennitatis, de quibus dubita,riar, per septem testes fieri potest. Hatres an teneatur ad ea pro quibus eum testator postram absolutum testamentiam rogauit nulla interueniente scriptura. Haeres an aliquo casu iurare teneatur quὀd testatori mdem dederit de haereditate restituenda.& nume. r. Solennitas testamenti non sempo attiaditur,sed ultimae
AEquitati soli innititur imperator in causis decidendis., Fideicomnusiarius quot testibus probare possit con trahaeredem fideicommissum sibi pere tinatorem relictum. eata didicerix
Voluntas testatoris certa ei se debet, Notio quaevis eorum quae intestantento Icripta sunt, dc Omnis melius ad eam Senatusconsulto prohibetur. Literae non signatae aut aliis approbatae nullius sunt ii dei do valoris. Testamentum non signatum an possit quis aperite impuri ut ob hoe non incidat in Senaria sconsulciam.
Testamenium variis modis impersectum GPQ in a cvoluntas imperfecta testatoris si nil validum cia not. 43 Hxres ad iuramentum compelli non debet, si consio legi Corneliae tune nullus remanet locu . t in mentum i Pei um eis Interdictum de tabulis exhibendis locum habes in Om- Hκres Vel legatarius a fidei commissario uniuersali vel iri causa imperfectionis. . . mςciali conuenti quando ad iurandum possint cogi Testamentum si fuerit imperfectum litterdicto de risu Fidei commissarius solennem probationem secere tene lis exhibendis locus erit. . . tur aduersus haeredini fidei eommissu Lex Cornelia&edictum de tabulis exhibendis Iocum 4s Haeres qui ab initio fideicommissum eonfestus est. licet excipiat de solennitate non seruata:statim compelli potest ad restitutionem. Veritas Sc aequitas in ultimis voluntatibiis attendi de
Voluntas ultima testatoris pro lege habenda est. Haeredes testatoris voluntati obedire debent. Haeres compelli debet ad obseruantiam voluntatis te statoris. Testamentum per septem testes probari debet.& si perditum sit .eius tenor per duos non legitime probatur. Confestio haeredis tertio praeiudicare non debet. Peccata dicsitur secreta etiam quae in quinque testium praesentia lacta sunt. Poena ex occultis delictis non exigendae. habent.licet testamentrum in solennitate deficiat. Testamentum non signatum an possit valere si de testa
Testamentum non signatum non potest de talso argui. Testamentum non necessarid sublignatur , duntamen solenniter coram septem testibus iactuin fit. Testamentum deficientis solennitatis causa imperfectu an inter filios habere possit locum. Voluntas testatoris testibus manifestata. sed non Lub scripta non debet fraudari leui causa. Causa libertatis pari gressu incedit cum causa pia. Senatusconsultum Sillanianum. N edictum quemadmodum testamenta aperiantur differunt i lege Corne lix& interdicto de tabulis exhibendis.,i Falsificans testanientum etiam non rite iactum Puniri Participans cum excommunicato oceusto nani nadebet incurrit.
- Testamentum non innatum an possit impune aperiri. Publicἡ agere quid sit,& quid pilam. M Palam haec dictio quid dicatur iureconsultis. sy Loqui dicitur quis alteri verbo literis nuncio. ,. Palam factum id diei pote sit, quod in Publico infixume s Testes incauta producti nee clam nee palam videri de bent quousque per iudicem sint publicati.
Haeres petens testamentum aperui ut sciat an sit haeres institutus,quando excusetur. M Testamentum in fauorem testantis inspisi de aperiri prohibetur. Scientia in Senatusconsulto Sillaniano considerata. ad violentam mortem destincti est rescrenda. σι Rusticitas & imperitia quando ocu t.remisit uἐ.σι Im eritia circa artificium proprie dicitur consissem Iudices debent peritos habere assessores.
t umenta iniuriosa quando &quandi ii reuocari Pos o Asicitores iudicibus assidere debent legum C plicantarum gratia.
Auertio instrumenti facta in abscondito xlii' punitur σν Imperiti propri dicuntur literarum experto. atque si publice iactatuisset. Iudicare potest quiuis de re ius peritiam habet de no .
tot blenniter conse scriptum est. Publicum non semper dicitur quod in publieo instrumento stribitur. e IParisienses quam ob rem regesta de per se conlactis in strumentis fieri non snant. . Testamentum quando palam iactiim diei ponit. Testamenta aliquod tui singulare habent quod in caeteris instrumentis non desideratur. Testamenta dc eorum solennitates per qum probari possint.
547쪽
Sententiae per verisios iatae qimmobrem in rem non transtant iudicatam. Iudex iudicando leges seruate 5 secundum easdem ferre debent sententias. Rusticus exeus itur ab is orantia iuris. Ignorare iura nemo debet. Ignoratio quid proprie dicatur. ignotus active opitur quandoque, scilicet pro igno
Unorantia quid sit, Se ad quid referri debeat. lanauia quid litiae ad quid reseratur.
Praeparatio diligens in omnibus negotiis necessaria. orantia iuris scitoti excusat in poenalibus. Homicidium an sit temper iuri naturali contrarium.
reconsul nis verba secundi capi tu Senatusconsulti interpretari incipit. In Drimis verbum,ape, riendum. Aperire,inouit, is diiscitur etiam qui naturaliter ape rit. 5c Accursius ait, naturaliter. id est, sine aliquo extrinseco adiunisto Iurecd sui liis in. l. si in duobus. s. si sui natura. T. quemadmod testa. aperian. Aliter: verbum, naturaliter. exponit, id est, si sui natura seipsas patefaciunt. Addo illi. l. q. s. i. versic. sed ubi quarta. c. quan do re qui b. quar pars. lib.X. ibi, immobiles qui dem res quae nec latere facile potIunt. l. i. is de in integ. restit. ibi ipse enim se ostendit. l.i. s. si rosae a muribus. T de bono. posse ii secundum tabul. l. unica. f. sina. ff. si tabulae testamen .nul. exta. T Et quod hie dicitur de literis naturaliter clausis,in tellige quae magis quodam sato quam hominis facto aperiri contingunt, tamen Omnis apertara prohibita est, etiam si quasi seipsas aperiat sta manifestent ut neque apertas liceat inspicere, ar gumento. l. unicae. c. de famos. libet. de qua aliquid dictum est, in. g. si maritus. supra ea. l. quod nota pro his quae plenius per me scribentur in . l. penul. insea eo. contra non reuelantes factionem in patrem aut principem fictam, in qui Sus non cadit excusatio, ut in ca. unico. de forma fideli. scribitur Ecclesiastes .i. Non saturatur oculus vi fit,nec auris auditu impletur. Similiter . p his quae didici sunt in. s. subuenitur. post glos. in. l. succur ritur. IT ex quibus catis. maior . de incarcerato qui carceres exire non debet etiam si carcerem aper tum imi emat. l. si captiuus. T. de capti. oc postlim. reuem Et hunc text. notat hic Roman. nixa ta bellarios qui literas portare susceperunt,ut si eas
aperiam, re inspiciant crimine salsi plecti possint l. sina. c. delabrici lib.xi qua nihil prohat de t bellario suscipiente literas, sed de recipiente, qui contenta in eis implere negligit. alleg. etiam ad id directe. o. cum olim magister. extra, de ostic. delega. 5c quod ill hic glo. notat in verbo, sigilla.
illum text. etiam alleg. Luc. de pen. in . I i. colum. viii. insin. c. ut nemo ad suum patroci. lib. . Et prius eis Bartol. in. l. ij. T. ad. l. Uomel. de sals. Et iacit. l. si quis aliquid. s. testamentum. versi c. qui vivi testamentum. m. de poenis l. i. s. is qui deposita. N. l. h. in verbo,recitauerit. &. l. Paulus. ubi pBarto I. T. ad. l. Comet de sals. Et melius in . l. Titio. g. i. in sin. T. ad municipa. in versi c. quero. ibi,
i ecr quid commisisse videtur is qui non restituites, cui restituere mandatum receperat, tamen ii
mens sorte illud Vriae quod scribitur. ii. Reg.M.
cap. quod transscribitur indicto o. cum olim magister. non videtur planiendus. dic quod curam suscipere non debuit, eas tradere, ideo punitur,dieta. l. Titio cum esset. T. ad municipia. ec statim cum potest secundum Roman. hic dicto ca. cum olim magister. extra, de officio delega. dicta. l. si quis testamentum. s. sed ec siquis tabulas. T. a d. l.
Aquil. ibi,vel pluribus praesentibus legerit,& in his verbis, secreta iudiciorum publicauit, di in. l. i. s. si quis tabulas .ff. depoli. Et si aperiat qua poena plecti debeat glossin dicta. l. Ticio. in verbo, oc quid dixit crimine falsi. pro quo est dicta. l. ii. N. l. i. . is qui deposita. T. a d. l. Comet. de sals. Innocen.& Hosti m. in dicto cap. cum olim. dicunt puniindos esse poma arbitraria, per illum texta aperiens autem testamentum punitur poena cen tum aureorum,dicta. l. lege. . sina. infra eo . in diis
B. l. si quis aliquid. f. qui vivi. ff. de pomis. punitatur legeCornelia de salsis. Ego puto arbitrarium esse iudici secundum facti necessitatem, ut si ali cuius esset consequentiae unde damnum parti lar se contingeret, ego puto salsi cum teneri, secun 3 dum glos. opinionem in dicta. l. Titio . t Tolle in aduocato aut procuratore qui instrumenta sui clientis aduersario prodit, ut in dicta. l.s quis aliquid. g. instrumenta. T. depcen. I. athletas. g. item praeuaricator. T. de his qui notan . infamia. S. I. 3. sina. ff. de praeuarica. l. i. c. de aduoca. diuer. iu dic. vel in eo qui instrumenta apud se deposita alteri reddit dicto. s. instrumenta. dieta. l. i. g. si quis tabulas. T. deposi. alioquin iudex aestimabit. c. de causis. eo titu. secundum Innoc. Hostim. 5c Ioa. Andr. in dicto O. cum olim magister. de ossi de lega. Et text. illius decretalis sacere videtur pro Innocen sed illum rex saluat illhic Felin. quia literae comunes saetae eram parti, non mirum si poena fessi non punitur. Et in hoc declarat dicta per
Barto indicta. l. i. ff. a d. l. Corneli. denis ut non teneatur qui communia iir strumenta seu commines literas aperit. Et Alber. de Ganda. in additi. ad Ange. Aret. in tracta maleficiorum .in verbo, saltario. Relinquat circa hoc conitandum. Adde quod notatur in . l. qui tabulas . sis de surtis. Carte rum aduerte, quia texta in dicto O. cum olim ma gister. tradit pulchram doctrinam , quam tu me 4 moriae commendabis, ut quamuis instrum emtum po productionem sit parti factum coniune,
548쪽
s tamen seu publicari non debet,pars aperi- 6ens debet priuari usu instrumenti aperti, etiam si ad causam aliquid adserat. Et hoc obseruare poteris in aliquo casu. usu enim ec constitutionibus regiis prohibetur testes seu eorum depositiones, quas inquinas vocant in curiis partamentorum publicari,quid si pars eas aperuit, ec legit: an ex apertura priuari debeat commodo inquinae. Et ille text. indubie probat eum priuandum henes eio illius probationis. Imὀ plus text. illius deae talis in fine. dicit illi denegaram esse audientiam, qui sigilla delegato in sedis violauerat, eorum literas aperuerat,quae papae praesentare debebar, sicuti in alio casu denegatur audietia. l.sancimus. c. de iudi c. l. quod autem. Ubi id Barto .notat T. de aleae lusu et alea. Feli. illhic se remittit ad di ci a per Barrol. in dieia. l.Titio. T ad municipat. Similiter ec Moderni Papien. in s poenales. ij. colum. Institu.de actio. Hostien. verὀ in dicto capi u.oim olim magister. in verbo violauit. dicits r aperientem in erimen salsi incidere, quia iudicis secreta aperuit, dicta.l. . q. is qui deposita in strumenta .mad. l. Corne. denis. Et quod tanquaproditor sit plectendus. dicta. t si quis aliquid. g.
instrumenta. ff.de pin. Ego vero addo pulchrum text. qui partem tantum priuat secunda aut tertia testium productione, in. g. quia vero multi in au thenti de resti colla. via. in versicu.si vero deda cens. ibi editionem nondum acceperit nes perlegerit testationes neque ipse neque aliquis aduo
eatorum eius. Secundo in his verbis, neque per dispositionem edoctum sit is qui eos produxerat. Tertio ibi,neque substraxit neque perciinctatus testationes neque ipse nes aliquis aduocatorum eius aut omnino pro eo agens. Quarto ibi, tunc dandam esse quartam productionem. Idem in secunda cte tertia productione . secundum glosLec Barto. iuhic. Ab illo. s. sumpta est authent .atqui semel. c. de probatio. quem text. tu nota pro his quae dicta sunt per me contra. glosin verbo,ediocto. dum quaerit,an quaerens testametrum sibi aperiri ut videat an haeres sit, quomodo cogitari de
hei in prohibitis ne aliquid fiat aut fieri possit aduersus ea quae a lege phibita sunt directe nemper obliquum quouis quaesito colore. Sed dic. .
quoniam vero multi. debere intelligi in terminis iuris, quo testium publicatio permissa est, dum modo didiscita non sint testificata, per illum lex.
. quoniam contra salsam .extra,deprobatuo. .vltra tertiam. .de testibus .in verbo, publicatae. extra,de testib. Intellige didis cita a parte restificata, non autem a iudice cui testes sempersunt publicati secundum Innoc. in ca. cum Ioan nes. extra de fide instrume. Sed ubi lex prohibet aperturam omnino secus dici potest, per rationEI. ij. g.si dubitetur. ei. g. diem autem ibi, in inspectio materiam Diso fabricando instruere potest.&. l. pupillares. iEquemadmo. testam .aperian. s.
sinautF qiris Instit. de pupil substi. Et ille. qiua vero multi . in ratione sui potest induci et quod prohibitus aperire, sic prohibetur in dictum est,
ut nullatenus excusari possit, si semel didicerit testificata, sic in casu huius.' omnino apertura prohibita est, ne comingat testamentum inspici videri,dicta.l. ij.s.si dubitetur. ibi inspectio tabularum etiam lectionem earum indicat,quae ratio potissime consideranda est. l. quum Pater . dulcissimis. ff. de lega. ij. quoniam vult omnino prohibere haeredem ne testamenti 5c contentora in eo notitiam habeat, hoc notat Bartol. in.l. qui Romae.f. duo fratres. T. de verbo. obliga. neque refert a quo aperiantur, ut dictum est in. g.praecedenti. di quod de teste dictum est per dictum.
quia vero multi Si autem haeres verba testamen ii aut in testamento seu codicialis contenta aliter quam per testamenti aperturam et inspectionem intellexerit,non videbatur posse in hoc Senatusconsultum incidere. l.i. in princi .versic. 'terum. ff. de his qliae in testa. delen. Per quem text. idem notat Barto in dicta. l. qui Romae.=. duo fratres.
in.iiij.quaestione. iis de verbo.obliga. Sed dic obstare. F. praecedentem in istis verbis, recitandum, describendum' curet. Idem dicitur in dicto ver
sicu. quia vero multi. non refert quoquo modo aliquis testificata didicerit. in his verbis, neque percontatus testationes, neque ipse nev aliquis aduocatorum eius,aut omnino pro eo agens. Et inverbo,dispositionem. quod Accii sius proe
positione interpretatur. Nec obstat dicta. l. i. M. i. versic caeterum .ad quam Bart. in dicta. l. qui Romae. g. duo fratres. in quaestione respondet aliud esse si lex vel statutum dicat, lectis verbis instru menti vel testamenti: quia non lassiceret oculis intellectus legere,sed oporteret oculis corporeis
Iegere, dicta. l.j.M. Caeterum. Inca enim vult testa
mentum videri & legi posse,ubi testamentum deletum est,uel obliteratum: r quia dubitari potest
tunc de volutate testatoris,quae debet certa esse,
lex praesumit propter inductiones θc superinductiones voluntatem mutasse, & testamentum re uocasse. l. unica. s. sina. st .si tabulae testa. nul . exta.
redicta. l. f.&. l. q. T. de his quae in testame. delen. De quo dic ut per Felin. in m. literis. cxtu deside instrumen. haec aut lex ut in.s. praeceden te. dictum est, sic aperte vim et voluntatem Sena tusconsulti declarat,vi dubium in eo esse no posist,quia vult omnino prohibere haeredem ne vi
deat neque intelligat quid in testanicio scriptum est. Et sic vides quomodo glos decisio Barro. m. s. prare edenti. non potest subsistere, quia hoe
Senatusconsultum non tantum aperturam, sed et
recitationem oc descriptione prohibet, per quas testamenti aut codicillorum, seu alterius ultimae voluntatis notitia haberi potest, per se aut per a Iium suo vel alieno nomine agent .l. in fraude. T de his quibus ri indign. Et ista verba,recitan dum describendumque curet. satis demonstrant quae etiam hancvim habent,ut non tantum testa
549쪽
mEm in scriptis ficto adaptari possint, sed etiam
testamento nuncupatiuo,ut non debeat laaeres curare testamentum sibi recitari seu describi. Et in hoc conuenio eum Bartol. in dicta.l.qui Romae. s. duo fratro. in.tiq. quaestio.ff.de verbo. obliga. Cui addo. l. haeredes palam. in princi. in argumentum. T. de testimen. Nam 5c nuncupari ec scribi
potest nomen haeredis. l. hac consultissima. g. pers nuncupationem. c.de testame. quia omnis modus, per quem ad notionem eorum, quae in testa
mento scripta sunt,deuemaei potest, Senatusconsultum prohibet. Et nota recte text. dieti in cum olim magister extra,de officio delega in illis ver his, scripta quae nobis fuerant praesentanda non erubuit aperire,ec quod notatur in. . si quis tabulas. infra ea. l.ibi, dolo caret qui tabulas non aperuit. Ill hic supplebitur quod hie omittetur. In teYtu. Sive sint signatae siue non sint signatae. hunc. & versicu. aperire. qui sequitur,intel Iige secundum. si quis tabulas. in his verbis,na turaliter linum autem inciderit. Per quem text. dicit ill hic Angel. trahentem moretrium de literis non incidere in poenam aperientis tabulas seu li- . teras,si tamen aliter non aperuerit: quoniam ille text. desiderat aperturam, ec sic iactum impleri. si hie dicam eopiosius. Caeterum nota tu ro.mea opinione singularem, ubi lex factum considerat, riseu iacti implementum non referre an alicuius si commoditatis vel utilitatis. sufficit enim dicere
hoe i lege inanimata vel animata prohibitum es
se. l. prospexit. T. qui θc a quibus manumis liber. accip. &.i. Regum .H. Nunquid vult dominus holocausta θc victimas,re non potius ut obedi s tur voci domini. et Nam clarum est literas non
signatas aut aliter approbatas nullius fidei esse. inter dilectos. extra,deside instrumen. l. con tractus. c. eo. de fide instrumen. l. hac consultis Π-ma.l. nostram. c. de testamen. l. ad testium. g.si si gna. eum duobus.s.sequen. T. de testamen. l. i. T. de his quae in testamen. delen. l. in fraudem. s.1.adsin. F. de testamen.milita. praesertim in testamcto hoc obtinet per supia dicta,&.l.sin. c. de edic.diui Adria.tollend. Et tamen aperiens tabulas non signatas neque aliter approbatas, in poenam huius Senatusconsulti incidit .simile dicitur in. itesne iure. l.si quis legatum. T.ad. l. Corne. de sal Cl.prima.=.i. ff. de tabul. exhibe. Et dicit illitie tex.&in. l. prima. f. testamentum.ff. quemadmo.testamen. aperian. testamentum etiam nullum N im, tapersectum, quamquam abusive testamentum di catur, tamen sub hac nominatione comprehenditur: re ratio, ut prohibeantur omni via aperturae testamentorum, & tollatur disputatio quae indesieri posset in excusationem aperientium, t nul la ratio aperturae haberi debeat ubi testamentum nullum postea inueniretur, ne* hoc pacto esset damnum allaturum, dicta.l. si quis legatum . in princip.versi .caeterum. T. ad .l. Cornel. de sals
o ibi, et Catterum si non signatum fuerit, magis est
ut Senatusconssilio locus non sit. propter quam legem glosillhic in verbo,perfectum. Bartol.ec
doctores plurimum laborauerant circa concor dantiam huius legis. oc. l. .s.l. T. de tabul.exhibe.&. l. ij. g. testamentum. T. quemadmod. testamen. aperian. Dicit enim gloss. quando testamentum est filiam.imperfectum,ec sic Utrunm concur
fit &non habent locum interdictum de tabulis mchibendis, neque lex Cornelia de falsis, neque
interdictum,quemadmodum testamenta aperiantur. dicta. l. si quis legatum. versicu. caeterum. Ocintelligit imperfectum quo ad solennitatem secadum illum tex.in verbo,signatum. ξc versi. quod si adulterium non esset, verutamen testamentum
recte diceretur: non si impersectum, quia filius praeteritus est vel no legitime extim edatus: quia in eo locum haberent lex Cornelia re interdictum de tabulis exhibendis, dicta.l. si quis lega tum. ec. l. prima. f. hoc interdiehim. is de tabul. exhibend. Secundo, si testamentum est falsum, sed perfectum vel verum N imperfectum, scilicet per praeteritionem : Θc locum habebunt lex Cornelia, di edictum quemadmodum testamen ta aperiantur. 8c interdictum de tabulis exhiben. Bartol vero aliter in ea distinguit, similiter in. l.
secunda. . testamentum. T. quemadmodum testamen aperian. r Dicit enim,'uandos testame tum impersectum est imperfectione voluntatis, quia testator morte praeuentus testamentum per ficere non valuit, ut in. l. si is qui. T. de testamen. I.sina. s. primo.versicu. illud quoque. c. de codicit. Θc locum non habet lex Cornelia, nes inter dictum de tabulis exhibendis, similiter nec edi ctum, quemadmodum testamenta aperiantur. dicta.l si quis Iesatum. Quando testametum est imperfectum desectu solenitatis,voluntas tamen
persecta est, siquide aliquid in linameto asscribitur:ad quod sui scit testametum esse imperseeui,
ut inter liberos. l. hac consultissima. g. ex imperfecto. 5c. .si quis autem. c. de testa. ec in casu. I.sin. T. de reb. eorum qui sub tutet . vel cura sunt. α.l.
i. c . de fideicommis &.l. si quis in testamento. c. de fidei inmis. liber.et in relictis ad pias causas.
Prelatu extra,de testa. Et in hoc casu locus erit
interdicto de tabulis exhibendis, dicta. I.i. g. hoc interdietiim. T. de tabul.exhiben. oc legi Corneliae, dicta. l.si quis legatum. ec edicto quemadm.
linamen. aperiantur. dicta. l. 3. I. i. 5 .s.si dubitetur. T. quemadmo. testa .aperian. r Ubi vero voluntas imperfecta nihil validu continet, tune non erit locus legi Corneliae nes interdicto de tabulis exhibendis, neq; edicto quemadmodum testamenta aperiantur. Si vero voluntas persecta est, sed testamentu est inualidum non defectu solent-tatis sed alia causa,vt puta praeteritionis vel exhaeredationis vel capitis diminutionis: 5c obtinent lex Cornelia 5c interdictum de tabulis exhiben dis,& edimim,quemadmodum testamenta apeariantur. Et ut videre potuistis, in paucis differt
550쪽
Bartol. distinctio ab ea quae fuit Accursit, tamen non possum illis me subscribere. Nam et ipsemet
Accursius in dicta. l. prima. g. hoc interdictum. in verbo, impersectum. non sequitur eam quam approbauit indicta. l. si quis legatum. Sed ad haeret distinctioni Azonis per eum relatae. Dicit 3 3 enim post Aeto. r interdi etiam de tabulis exhi bendis ex qualibet causa imperfectionis, exce pia consignationis seu signationis causa, compe, tit. dicta. l. si quis legatum. Pro salso nanque competit interdi m de tabulis exhibendis. Vnde secundum Accursium apparet testamentum abusive sumptum testamentum dici posse, licet pro prie id dicatur testam erum, quod perseetiam est, neque in aliqua sui parte est vitiosunt. l. secunda.
. primo. T. quemadmodum testamen. aperiatur.
Cuius solutioiii adhaeret illhic glosin verbo, im persecta. Ego vero non possum huic distinc tio,
ni Azo .conuenire. quid autem me mouet ab eo
rum opinione dissentire videre oportet. Et glosin. s. si quis codicillos. insta eo . hoc argumentum aperit ed non soluit: ideo tu die. In primis non esse verum primum dictum di 34 stinctionis Accur'. r nam ubi testamentum im persectum est,etiam desectu solennitatis, ut in casu dictae. l. si quis legatum. adhuc locus est inter dicto de tabulis exhibendis, dicta. l. prima. s. hoc interdictum. T. de tabulis exhibend. Cuius texta ego signo in duabus partibus. Prima est in his verbis,vel in quo alio vitio. Secundo dum dicit, ad omnem omnino scripturam testamentum siue persectum siue imperfectum. Et ideo Azo a de init solum desectum solennitatis signaturae testa menti. Secundo ego pondero dictam. l.si suis legatum. Primo ibi vel non iure sactum ,ut Senatusconsulto locus sit. Secundo in versicu. simili ter. ibi, in quo si omnia rite facta suissent iure soctum id diceretur. dictio rite. solennitatem con siderat. l. lecta. ubi Moderni hoc notant. T. de re bus credi. Alleg. ad id. l. generaliter. s. sin autem non rite. c. de rebus credito. Et plures glos post
Alexand. vi de illhic per eas. N ad id conueniunt. I. secunda di tertia. c. de edicto diui Adriani tol. 31 len. τ Et tamen quantumcun* testamentum insolenitate peccet, quia rite factum non sit, tamen lex Cornelia ec edictum de tabulis exhibendis Iocum habet,per illum tex. Et sic videretur quo dammodo ille text. probare limitationem Azo. Et quod dicitur in . l. secunda. s. testamentum. E.
quemadmo. testamen. aperian. non potest inter
pretatio Accursi sustineri super verbo,imperia
ctum. dum de praeteritione vel exhaeredatione seu deportatione loquitur cum lex in dicta. l. se, cunda. testamentum. quatuorvocabula expres sit, quae Accursinterpretationem tollunt. Primo
dum dixit, falsa. 8c hoc planum est: iniusta, quia
filius praeteritus est, vel non legitime exhaered tus. l. hoc colore. T. de inofficio. testamen. irrita. vel rupta, irrita per nullitatem ex praeteritione prouenientem. l. inter caetera. N. l. Gallus. T deliberis posthumis. rupta, per querelam vel per bonorum possessionem contra tabulas, dicta. l. hoc colore. θ . l. omnimodo. c. de inossici. testa
men. l. tertia. s. si emancipatuS. l. non Putarem. F.
non quae uis. N. l. filium. in princi. T. de bonorum posses contra tabul. dixi plenius in authenti c. ex causa. c. de liber. praeteri vel cxhaered. Et tamen ille text. addit aliud verbum generalius, videli cet , imperiecta testamenta, quia morte praeuentus non potuit voluntatem suam cxplicare, vel
quia perfecte scripta non est voluntas testatoris, ut in dicta. l. sectanda. s. si dubitetur. T quemad
mo. testamen. aperian. in his verbis, vel etiam ut
ipsam scripturam quis inspiciat ec sigillet. Ecce
quomodo in solenitate deficiebat testamentum, videlicet in sigillo, dicta. l. ad testium. s. si signa.s fide testamen. l. hac consultissima. in princ. c. detestamen. Terti ὀ sortiter obstat etiam secundum interpretationem Azo iste text. in his verbis, si uesint signata siue non sint signatae, sed tamen
naturaliter claus e. unde no videtur argumentum
in hac prima parte recte absolutum ab Accursio: secundum autem membrum distinctionis ab scpscrupulo esse videtur per dictam .l i. s. hoc inter dictum. T de tabul. Qui ibend. si imperfectionem
intelligas, sicut N Accurs. intellexit in dicta. I. si quis legatum. videlicet de imperfectione per causam praeteritionis vel exhoedationis prouenientem, in quo non potest dicta. l. prima. s. hoc inter dictum. ii de tabul. cxlii bend. veri sicari ea consi deratione qua ducti sumus in interpretatione. l. secundae. s. testamentum. T quemadmo. tinam c. aperian. imo plus ille text. non tantum se ad eam imperfectionem ex praeteritione si in prouenientem coarctat,sed quam curam aliam imperfectio nem comprehendit, ut supra diximus. Non dissi mili consideratione usus est Iureconsultus in. l. tertia. s. 5c ut generaliter. fide crimi stellio. i. generali. s. uxori. ii de usu ec usus ruc. lega. notaturin. l. doli clausula. ff. de verborum obligation. Et
multo minus subsistere potest Bartol. distinctio quoniam primam partem dictae. l. si quis lega
tum . versicu. caterum. F. ad. l. Cornel. ae sicariis.
de imperfectione intellexit voluntatis testantis, quam morte pranientus implere seu manifestare non potuit. Id enim verum esse non potest. Nam in dicta. l. si quis legatum. voluntas persecta cra oc in scriptis redaina, desectus tantum in signa tione testamenti erat: ill hic clare textus demo strat, sed suppleri non poterat. r Non enim re fert, si signatum non est testamentum, dummo do testatoris volimias legitime apparere possit. l. haeredes palam. in princi p. ff. de testamen. l. pri ma. g. 8c ideo. ec. l. secunda. T. de his quae intes men. delen. Nam oc text. in dicta. l. secunda. s. si dubitetur. T. quemadmo. testa aperian. dici praetorem posse permittere tabulas aperiri &inspici, ut inspiciens eas sigillet. oc sic ubi omissio facta