Prima secunda pars Commentariorum Ioannis Ignei iuris vtriusque doctoris Aurelii, in titulum de Sillaniano et Claudiano senatusconsulto, et quorum testamenta aperiantur, libro Digestorum vigesimonono, hactenus non impressorum. Vnà cum summarijs, quib

발행: 1539년

분량: 843페이지

출처: archive.org

분류:

751쪽

tur legatum deberes inutile esse. Tolle exempla sitisator sie intestamento legatum fecisset dol ego Titio centum dum quatuordecim annora erit,& tempore consecti testamenti comperire

tur legatarium. xv. vel . xx. annos natum cile non

6a videbatur legatum valere. et Sed quia verisimi Ie est testatorem noluisse legatum suu reddi inii

rite, sed potius valere, propterea legatum conseruatur ratione illius dubii ex voluntate testiit oris prouenientis, quod dubium non cotingit respectu initii temporis, sed quia dubium est, an testator sciuerit, an vero ignorauerit legatarium maiorem esse.xiiij. annis, si vero testator voluit in i lium temporis spe istari,quia voluerit centum dari infra annum, tunc illius temporis initium spe ctandum est, aut mortis vel testamenti secunduuod testator moriens expresserit, dicta. l. qui uos. . sinati. T. de manumis testamen . Sed non videtur Barth. distinctio conuenire dicta . l. ter tiae. s. si haeredi. quoniam dispositioni lepus adiectum erat,& tamen tempus praefinitiam a testatore protelatur usu in diem aditae haereditatis :io tur non erit bona disserentia quam Bartholo. in sua distinctione facit,an dies conditioni, an vero dispositioni apponatur. Similiter in . l. si in diem. nulla erat conditio, sed tantum dispositio. Prae s 63 terea tex. illius legis generaliter cocludit et in o milibus legatis,in quibus quis liaeredibus dare iusius est,.t nihil testatoris pra initio operetur, sed considerandum tantum sit, an voluntas de sun isti in personam haeredis implenda sit,sive pura siue conditionalis fuerit , ut tunc deberi inci

cipiat cum haeres haereditatem adierit, quia esse etii aliter haeres non est donec ii aereditatem adierit. l. prima. ec duabus seq.is. de iur. deliber. l. si. c. eo. ec hoc modo testator iii testatus dicitur decedere si haeres haereditatem non adierit. l. pri. ma. T. de suis legi. haeredi.&testamentum ad causam intestati reducitur. l. prima. is si s somis.caus testa. g. j. Insti. de haered quae ab intes . deser. Quare videtur inhaerendo dictae. l. si in diem. in princi. dicendum considerandam esse personam

in quam voluntas testatoris implenda sit, ut si in persollam haeredis, ec spectari debeat tepus adi tae haereditatis per illum tex. 5c dictum. s. si haere 64 di. et Si in personam alterius quam haeredis, ecpotius spectandus est dies mortis quam testameti 5c vltra quam dictum it, addo rationem quia

testatoris volutas ambulatoria est usque ad mortem. l. in ipsius. c. iamin. ercisc. Nam adhuc incertum est,an legatum reuocabit, re interim quod haeredi tempus currere debuit,non videtur pro

pio illud dubium aequum neque iustum per ra. tionem. l. si quis a silio. T. de lega. i. nisi expresse ex testamento colligi posset voluisse testatorem

tempus initium a testamento accipere, quia tunc certo standum erit per praedicta, sed utroque casu puto sic intelligendum,dummodo voluntatis testatoris notitiam haeres habuerit per ea quae supra dicta sunt, alioquin negligens esse non Po test. Quid enim si testamentum clausum mane re debet propter pupillares tabulas vel propter

aliam iusiam causam,ut in. l. cum ab initio. S. l.

pupillares. T quemadmodum testamenta aperiatur ec sortiori ratione quoniam illa negliilentiamsto legis processit:vt hic ta ea quae supra dicta iis sitim. nec obstat dictio,idcirco. hic posita, r quoniam non prohibet quin haeres excusari possit si iusta subest ignorantiae causa, ut supra dictu est. alioqui mea opinione seu λ is et huius legis in

terpretatio,ut nulla ignorantia excusatione praebeat praeter eam quae ex sacto legis prouenit. noenim haec dicito, idcirco, exclusua est aliarum oratiarum etiam in hoc edicto,ut dictum est, supra eadem. l. s. aperire versicu si quis ignoras, dum de eo loquitur qui ignorans testatorem occisum tabulas aperuit priusquam vindictam de morte testatoris sumeret. 5c in. s. qi ad causam. supra eadem. l. factum .per ignoratiam vel nescietiam haeredis excusatur dummodo id dolo malo non fiat.Wideo sic puto hunc tex. intellige dum,

sit norantia quae aliunde procedit dummodo alias iusta sit t2to magis si idcirco ignoratia pro cessit quia lex seu legis prohibitio in causa sitii sthunc tex. ne facto legis absque dolo Θc culpa hominis contingat aliquem puniri. 5c id verum esse puto quamquam versiculus sequens obstare vi

deatur. ibi, nihil prodesse impedimentum sena tusconsulti,si 5 aliud impedimentum sint M sicubi aliunde causata esset ignorantia non videretur posse iuuare. Dicam in versic. seq.ec Bartho.

hic quaerit et quomodo poterit probari haerede

metu senatusconsulti Sillaniani no ad ijsse. respodet si sorte haeres tostatorem mortuum seu occi sum fuisse sciuit neque aliud impedimentum apinparet praesumed si est tuc metu senatuscosulti Sillaniani no adiisse. l. .ppter veneni. in princi. infra eodem. Sed non videtur responsio huic litere cJuenire in his verbis, si idcirco ignoratum est,quae

verba clarius in. s. praecedente interpretatur. ibi, exploratum esse debere idcirco eum non adire quod senatusconsulto edictoque terreatur. De

bet igitur iudici constare. idcirco, id est propter metum senatusconsulti haerede non ad ijsbe. alio quino excusatur,& illa verba demonstrat onus haeredi incumbere probare quod idcirco, id est, propter metum senatusconsulti non adierit, qae

probare poterit medio iuramento concurrenti

hus alijs actibus exterioribus p quos iudex ino ueri possit. l. ob carmen. s. sina. T de testi. o. sina. extra de his quaevi metus,e caussi. 5e propius ad casum adde tex. in. l. reprehendenda. c. de in stitu. 5c substitu. sub condi. fac'. in verbo, com probasti. e. id facti protestatione,ut in. l. de pupillo. s. si quis ipsi praetori T de noui oper. nuncia. I sin. f. qui vero. c. de his qui pro p. met iudi no appel. l. hi. c. de iure emph. l. unica. c. si qua cui praedi. potes. plenius in. cca in. extra, de co-

752쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

stitu.notatur in .l. Prolia rede. in princi. T. de M. qui .haeredi. l. praesenti. f. sicubi . c. de his qui ad ecclesconiag quibus adde Luc. de Pen. in. l. qui grauatos. u. colum. c. de censi.& censito. lib.

α ubi aliud impedimetum faeli non apparebit, satis illi erit iuris impedimetiam allegare seu proponere, dicta. i. genero. T. de his qui notari. insa. s. q. N. l. ab ea parte. ff. de probatio.& costet hoc impedimentum ob suis se haredi quominus ad i.

ret,aut aperiret. N tunc conti arium allegati in cumbet onus pro b di dicta. l.ab ea parte. plura circa hune articulum dicam in versic. seq.oc in I. necessarios M. non alias. infra eodem.

ι 'Ignorantia sola me senatusconsulto sillaniano pro ueniens. haeredi prodest, si eius metu testamentiam ape rire aut certe haereditatem adire distulerit. A ritime.1.3 Mulier po si humi substituta. qua ratione praesumatan solo inelu non ad isse. 4 Haeres quare debeat de Viribus testamenti certara esse. ν Obstetricum oeulus quandoqile sallax.σ Ignoratio. ignorantia,incertitudo & dubitatio in qui-hu, disserant. ν Unorantia quid propriἡ dicatur. a Posiliunii praeteriti natiuitate rumpitur testamenti .s Haero ante quaestionem habitam de sumptum de familii supplicium haereditatem adire non potest... Absentia reipublicae causa non nocet quo ad ustica

pionem.

M Haeres dubitans mulierem post humis substituta prae-xnantem esse . non potest adire. M Semo nece sario haeredi initi tuto nullum incommoduin honis adferri potest. si Accommodatio nominis serui quare fiat in diibactio, ne honorum domini. Servii libertatis beneficio indignus est, qui dominam sitam si prauerit. v Absentis reipublicae gratia res neque praesciabiriir. ne que praestribit.,s Domino seudi quid debeatur ex venditione rei seu

dati .am Peudiim alicui pro se de liberis coneessum, an filiis perdatur patre in dominum delinquente. is Contrasti in quo res pro re datur,dicitur permutatio m . S in quo pro re pecunia penditur. dicitur emptio

ιν Contractus ille dieitur simoniaeus. in qtio iurium spirituali uin occisione plus vel minus tribuitur pecunios, Consuetudo de emptione loquens. an Octedi possit ad permutati nem. Deeuniae usu inualescente misera esse coepit mortalium conditio. Traditio rei initium obligationi praebet in rerum per

mutatione.

M Venditio voratur etiam si species pro re tradatur. ,. Attrendi ani debeat scmper quid inter partes conue AE nerit. 13 Venditio qualiter contrahatur. de qualiter permu

ratio. .

xx Pecunia in saeculo data,vim emptionis quando obti

neat.

iis vendendam rem alienam accipiemur precio votis .ea habet suo periculo. is Eme, solidum pro precio quod habet in arc censetur

contractum in nominatum inire.

xs Contractus emptionis qualiter discematiar a contractu Npermutationis. i. Pecunia quae in saeculo datur,non est ut quantilas accipienda. sed ut species. ix Dare nonunquam pro eo quod in tradere capitur in

iure

δε Contractus an dicatur innominatus si emptor dieat se vellem rem emptam habere pro Pecii a iudicin sua

arca.

n Rem tradi tantum venit in contractu emptionis, no autem rem dari. i. Accipere est verbum commune dationi de traditioni. is Interpretatio fit contra eum qui dicit venditionem soctam fili sicubi obmira est contrahentium voluntas. is voluntas discrimen ponit inter cotractus, & n5 qutaritas.

in Drectum certum dans denumeratum. si velit rei dominnium statim in se transferri,non dicitur emere. sed inire contractum innominatum. do ut des. 13 Actio praescriptis verbis aestimatoria datur ad uetatis proxenetam. cui tradita est res vendenda. is Emptio dici debet quoties prccium certum& taxatuinteruenit.

. Perinutatio dici potest.vbi res nomine precia data es.sbs non est taxata precii quantitas. t Emptio de venditio dicitur, licet nullum in pecunia numerata Precium interuenerit.

a Actio aestimatoria censetur bonaesides esse. sicut & ptio . t Contractus quando in fraudem legis fieri dicatur. - Permutans si animum per miliandi non habuit. vendendi.&ob id venditionem est comentus, nihil agere

praesumitur.

1 venditio facta a marito minori precio in fraudem iotis. sed eausa donationis nullius in valoris. 4s Reditus annuus ut in pluribus connumeratur interim mobilia. ν Contractus quis se.& qualisnubi res pro re datur certore taxato precio aestimata. s venditio vera praesumitur quado res in parte datassi, de pro reliqua precium aestiniatur. 4s Contractus emptionis Sc venditionis praesumitur. ires preeio data rei precium excedit. tractus in nominatus quibus notis disternatura nominatis contractibus. si Contractus vim emptionis assumentes, praesumuntur

esse bonae fides.s, Retractus quot modis & qualiter fieri possit.& nume.

sequenti. s. Renemerita quandoque etiam in contractibus sint avtendenda.

u Donatio ficta peribnae prohibitae ab eo qui donare

non potes retrotrahitur. sσ Causa seu ratio contractus attendi debet. an stilleumnalis sit vel impulsiva. 'sν Vsus seu consuetudo inducere potest vires aestimatio nem recipientes loco precii habeantur. ia Periculum rei aestimati in eum transit qui illam coepit. o Verba consiletudinis extra propriu significatum non simul extendenda. Venditionia nomine venit omnis contractu , po qua transtimar dominium.

Emptio

753쪽

L. 11s. Si conditioni. Vers. Et si aliud. 3 9

Emptio non sempere istimaturis concractio, in quo Partes Uerbo, Vendidit utuntur.

σι Bene merita quando & qualiter aestimari possint. si Actio aestimatoria locum habere non potest in bene . meritis seu gratis obsequiis. Audum non pecunia, sed amore quaerendum est. sis Remunctatio dc non precium dicitur quando aliquid ob pietatis os licium praestitum conceditur. as verba consuetudinis no usqueadeo extendenda sunt. ut legum traditiones eueriant. σα Naturale fit laniint educati,&an eisdem possit apa tentibus aliquid relinqui. σε Merita nepotis erga auum Potius ait Mi debent. quam patris delictum. - venditionis contractum partes voluisse sacere assere idipsum probare debet. s. Contractusvenditionis quibus notis disterni possit ab aliis contractabus. N Donatio cognosci potest quandoque ex affectu conis

tratientium.

ν, Sententia sui ut eri potest,in qua altera causa inserta vera est.& altera falsa. νι Qualitas naturalis prinei pulter attenditur, etiam ubi de odio fit a tractatur. νι Privilegia castrensia quis consequi possit. o Pater pecuniam mutuam filio animo donandi scenera, tus. eidem donasse dicitur, quamuis contractus fit soci

meracitius.

νs Donatio facta ob benemerita de quibus constat, valet irrevocabiliter. να Causa quae prodest potius attenditur quam quae no

νε Emptionis contractus censetur,in quo actum est ut dominium ad emptorem transeat. Nσs Demerita patris an debeant potius spectari quim meri

ita aui. s. Pater filium emancipatum & ex haeredatum arrogans, non praesumitur exhaeredationem reuocare.

e. Donatio Licta filio a patre assectione sanguinis 5c con

templatione meritorum, quare nulla sit. τι Delictum patris non nocet filio innocenti. Contractus vendi Nonis publicari debent in exitu mis. sae parochialis loci in quo sita sunt praedia vendita.

εs venter praetcritus totum annullat testamentum.

εν Haereditas non adita a quibus & quando transnulti possit. Ea Post humorum interest vindictam de morte patris assumi. o Impedimentum Proueniens ab existentia post humi potentius est eo quod a senatusconsulto prouenit. s. Donatio inter virum de uxorem ficta est inualida. si Error iacti contingens in res qualitate ad usii capionem prodest. x, Donatio quare inter virum de uxorem pro limeatur. si Error facti in possidente nil damni potest asserte. s. Error facti non impedit efiectum erroris iuris, qui rei

impedit usucapionem. st Errore iuris cum errore iacti concurrente, potius ciuod in veritate est. quam quod in fictione debet attendi. sa Donatio facta inter coniuges de re aliena. an sit valida. ων Actiones plures non concedatur ubi unica potest quis suum consequi. Ptii illegium ob certam causam alicui concessum, qualiter iit intelligendum. M Causa Livorabilior attendi debet, ubi altera compati bilis est cum altera. Rogatio tacita non plus confert quam publica. iis Statutum municipalem idem quod ius commune continens. non tollitur constitutione subsequente de priore statuto mentionem non iaciente. ax Causa nocens inserta in sententia quado attendi debeat& quando non. 3 uxore superstite praegnante quare nequeat adiri haere ditas i. . Mater posthum is substituta moriens nondu natis pota humis. an transmittere possit haereditatem ad suos lia

redes.

i. s Uxor substituta testatori extranea quare non possit adire a. σ Momento aliqvid in rersi natura extare susticit vi ve re dici possit extitisse. ινν venter plenius, aut certe qui plenius putatur, aditiondhaereditatis impedit. a.s Haeres haereditatem adire nequit, donec orem test toris praegnantem vel non, certd sciuerit. s Substitutio vulgaris expressa quando tacitam pupilla rem admittere possit.

iis Substitutio pupillaris iacta ventri, duos easus concI

ni Substitutio iacta ventri quando vulgaris dieatur. &quando pupillaris. in Substitutio facta Pentri quibus casibus non nato pota

humo evanestere cens atur. Hi Substitutio iacta vem ii nastatur, dicitur vulgaris:quo non nascente pr sumitur expirare.

n. Mater filio coli res instituta, si si peruixerit. substitu tum excludit. iis Substitutio facta verri. si no nascatur positiumus, qualuter debeat intelligi. ais Substitutio facta ventri si non nascatur evanescit si na scatur post humus. ν Mater quando excludat siibsiitutum ventri.& quandosiibstitutus matrem. iis Haeredes uxoris quo casu ad haereditatem mariti per tingere possint. iis Existentia sui haeredis ex causa Iegis de natiirae dispomtione proueniens plus nocet. quina accidentale senatus consulti impedamentiam.

Suus hπres facilius spoliatur priuilegio , quam hoc

extraneus.

Versic. Et s allud.

N T E X. Nihil prodesse ina

pedimentum Senatusconsulti si 8c aliud fuerit. Accursius hie verbum, aliud, de eo Senatus consulto quod postium est in s. quod ad causam. supra eadem s. intelligit, quasi duo Senatu consulta saeta sutilem. Sed non puto Accur sum recte dicere. nam in dicto. s. quod ad causam . Iureconsultus Senatusconsulti verba re

754쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

verbum,aliud. intestige impedimentum eb hutiis 3

senatusconsulti,cuius verba in dicto.M.quod alcausam supra eo.posita sunt.& hoc declarat exeplum sequens, veluti, si praegnans Uxor occisa fuit, vel etiam putabatur, propterea haeres institutus adire non potuit. Aliud exemplum

huic non dissimile ponitur in. l. sequen. quununc prosequemur. N ideo melius dicat gloi'. seu . in verbo, non potuit. quam vide. α ob id ex hoc tex. probari videtur r solam ignorantia uuae ex hoc senatusconsulto non quae aliunde prouenit haeredi prodesse, si metu eius testamentum non aperuit, vel haereditatem non adi uit cuius contrarium diximus in praecedente

versiculo. oc quod iste tex. ec princio. huius. I. in his verbis si idcirco ignoratum est, omnem aliam ignorantia excludar ex quacunm causa tu sta prouenientem, probat exemplum huius te, Gis supra recitatum,dum ait veluti si praegnans occisa fuit vel putabatur. in hoc exemplo singu Iariter ponderanda existimo haec verba,vel pu tabatur, quoniam haeres antequam haereditatem adire possit certus esse debet de viribus testa, menti alioqui nihil agit. l. cum quidam. . primo. s. T. de acquirenda han editate. α ideo si ignorat praegnantem vel dubitat, an possit adi- 4re quamuis in natura certum sit adire non potest, dieia. l. cum quidam. s. suum haeredem. αέ. sequen. ff. de acquirenda haeredita.&. l. sed αs restituatur. q. finali. F. de iudi. hoc aperte. l. seq. declarat,ibi, eos ita demum audiendos este respondi, si mulier quam in utero nihil gestare constabat propter senatusconsultum haeredita,

rem adire noluit. alioqui dic. ignorantia ex alia causa superueniens non excusat quin tempus a die mortis testatoris cedat ut in capi te huius. g. dicit iureconsultus. Ex hoc vana vi detur Bartho. 8c aliorum disputatio de execu tore testamenti facta, ut statim tempus cureat

executori a die mortis nisi impedimentum seui orantia facto vel ministerio legis interue niat. 5c ex hoe dissicile est, sicuti satetur hie Ansel. qui hac ratione dixit vario modo in hac quaestione fuisse bononiae iudicatum. Ego

autem puto circa hunc tex. N. l. seq. aduerten

dum, quum nullus sit qui hoc declaret, ut iste si .ec. l. sequen. de impedimento ex ignorantia proueniente non intelligatur, sed de eo quod etiam scientem testamentum factum impedit adire vel testamentum aperire. ec hac ratione puro gloss. in. l. sequen. in verbo, constat,non re iste imis te interpretatam illam. I. dum est. con stabat in rerum natura non apud homines,quo niam gloi L aduersatur vltimo versicu.l sequen.

ibi,alioqui praegnante ea dei ista nullam iniuis riae querelam interuenisse. per quae verba aper te demonstratur, sic iureconsultum vir is c

sum distinxisset videlicet si re vera eonstabat

mulierem quae posthumis substituta erat non fuisse praegnantem. ec ideo quia constitit, cer tum fuit mulierem haereditatem propter solum metum senatusconsulti non ad ille. in ultimo responso constitit re vera missi γraegnantem, re hac ratione cum praegnans esset prohibebatur ex substitutione adire, cum spes erat posthumo rum institutorum. 5c sic non tantum propter senatuscos ultum impedita fuit adire, sed ex alio capite,quia substitutioni locus esse non poterat etiam si senatusconsulti impedimentum sub latum fuisset, donec instituti hamedes adire ponsent, vel quia in spe adhuc erant, quia certum

erat non tantum in natura, sed & apud homi nes ipsos in natura esse,quia mulier praegnanserat. Ahic rex. clare ostendit, dum ait, veluti si Praegnans uxor occisa suit, ec ob id substituto locus esse non poterat. I.quandiu institutus. Ede acquirenda haereditate. Sed ut dixi huic in terpretationi plurimum obstat iste text. in his verbis, vel putabatur,quae verba praesupponsit

certum in natura esse praegnantem non esse,

ec nihilominus propter incertitudinem haetes adire non poterat, ut di istum est. Quare circa id dico considerandum esse legem voluisse r haeredem debere de viribus testamenti certum esse. di quod ex testamento adire possit priusquam adiret, alioqui si sub ea incertitudine adiuerit ni hil agit quamuis in natura certum sit eum posse

adire, Sc intellige in extraneo ha rede,non a tem in suo vel etiam emancipato singulari ratio ne posita in. l. ventre. T de acquirenda haeredi tate. quia in omnem euentum,inquit, ille tex. suturi sunt haeredes, aut bonorum possestares. idein.l.cum quidam. s. suum. eodem titui. non sic in extraneo α hac ratione inquirere debet extra neus haeres,ut in haereditate partem habeat iuxta

dieiam.i.sed ec si restituatur. s. sinati. T de iussi.

dictam .l. cum quidam.s.suum.Vltimo responso.

T de acquirenda hau edita.in muliere igitur quae putatur praegnans ut dicitur in illa. l. cum qui dam. s. quod dicitur, propter illud dubium pro hibebitur haeres adire quamquam in natura coistum sit per hunc tex. in verbo, putabatur, di te

ges supra allegatas. r sape olim sallax est obste

tricum oculus. l. prima. it. de vetur. inspicien. ec

medicorum iudicium,idque a plerisque medicis suae professionis primariis intellexi. potest enim

in ventriculo seii matrice mola carnea generari quae aeque ut infans in utero moueatur oc prae gnantem mulierem ostendat,aut iudicium mulieris praegnantis praebeat. l.j. f., Versic. per calum niam. 5c. s. sinati.ff. simul. Ventr. nomine in posimitta. pol etiam mulier quandoque partum supponere.l.j. g. sin l. iij. g. causae. is de carbo. edidi. in.I.prima. c.ad.l. Cornelia. dei iis vel aliter

se praeg

755쪽

se praegnantem singere,dicta. I. cum quidam. g. quod dicitur in sin. ibi, qui se praegnantem fingit. ec lis super simili fictione in curia Norma niae diu agitata est ae decisa, mox super ea sup Plicatio principi porrecta est, di demum trans

actione decisa. Ego autem aliter ad hunc tex.

6 re illi similes dico disterrer ignorantiam igno

rationem re dubitati onem, seu incertitudinem:

quoniam aliud est nescire, & aliud dubitare,

α haec veluti diuersa ponuntur in.l. si. sinati tem nescius, re dubitans. c. de surt. ec ii .l. quod

si dubitet. es. l. sed N si. in princip. T. de acqui srenda haereditate. Dubitatio enim ab ignora tione magis contingit quam ab ignoratia, quo mam ut dixi in. s. aperire.versicu.si quis igno rans. supra eodem titul.ignoratio ex hoc proce dit quia non proditur causa seu res quam sci re appeto,quia quando non ex me procedit it Ia causa magis ignoratio quam ignorantia dici tur,ec haec ignoratio dubitare facit, re incer tum hominem reddit. & ideo inquit. Festus verbum,incerto, interpretari solet pro dubium n cio ut testis est Pacuuius citans ad id Plautum in epidico. Longa dies meum incertat animum,

re alibi Plautus in pseudo. Certa amittimus duincerta petimus. nam cum quis dubitat in avi mo certat. 5c hac ratione incertum pro dubi

tante & dubitantem pro incerto frequentius ac σ cipi. t ignorantia autem proprie ea est, ut dixi in dicto versicu. si quis ignorans,dum causa ad me pertinet re nolo aut nequeo eam apprehe dere, Qel si ad alium spectat eam scire non quaero, vel negligo,haec proprie ignorantia dicenda

est. ec haec verba huius tex.vel etiam putabatur, iureconsultus interpretatur in dicta.l. cum quidam. s. quod dicitiir.supra,de acquirenda hamedi. quod dicitur si putetur esse praegnans sic acci splendum est si dicat se praegnantem, & sequi tur. Quid ergo si ipsa non dicat,sed neget alii dicant praegnantem eam esse, ec haud multo pὀst dicitur singe obstetrices dicere,ec sequitur quid si ipse putet solus si iusta ratione ductus di de

nium ait, si secundum multorum opinionem potes. 8c considero rationem versic.seq. ibi, toties igitur ei sua praesumptio proficit,quoties con currit cum veritatis,ex quibus costat incertitudinem ex dubitatione causari. ec quod probatur in eadem.l. s. scientia. ibi, singe patrem putasse praegnantem,silium certum eue tinge, ec. l. hae, res institutus, Itimo responso,&.l. quod si dubitet. 5c. l. sed oc n. in princip. 5c. l. ventre. in Princip. ibi, sed si vacuo ventremulier suerit Sincerto eo filius in familia retentus vita deces sit. Quare non recte dici potest hunc text. im. pedimentum producere quasi ex ignorantia sed ex incertitudine ab ignoratione inu dubitatio ne causata. ec sic concurrant duo diuersa te

gis impedimenta, scilicet huius Senatusconsulti Sillaniani,5 Iegis. xij. tabularum,simuI NI sis

Ir toriae quae de aditione seu bonorum Postm ione haereditatis tractant,de quibus in l. neces sarijs. iisde acquirenda haeredi. s. sui. Instit. de ii re. quali. ec dii serentia. 5c hac consideratione Accurs. hic in verbo, potuit, dicit hunc tex. ad id

solere notari magis inspici quod obest quam quod prodest. nam re haeres qui propter mee

tum huius senatusconsulti adire non poter talia lege scilicet. xij. tabularum prohibebatur adire, quia praegnans uxor erat vel esse pu batur. t si praegnans erat, posthumi natiuitate testamentum rumpebatur,quia praeteritus era , vel si putabatur pr nans,quia de viribus te stamenti dubitauit non acquirebat e quoniam

certias non erat an adeundo acquirere posset,

supra dictum est per. l. cum quidam. g. Primosf. de acquiren. haeredi. ec alijs legibus in capti cillius glost .allegatis. Ecce quomodo nihil pro dest huius senatusconsulti impedimentum ubi eo cessante aliud obstaculum est prohibens haereditatis aditionem. Ait editur ergo magis quod obest quam quod prodest inquit Accurs.cui se subscribunt hie Bartol. Bald. Angel. ec Roma.

Corriperio autem Rapha. Cuma. in. I. si vir. T. pro dona. ab eis distentiremeque in hoc text.

probari aliquod esse impedimentum quod pro sit, re aliud quod noceat. sed umini esse quod nocet re aliud quod non nocet quae plurimum

inter se disserunt. I. si non lex eliascentia. T. de de haeredi. institu. 8c ubi duo sunt quorum alterum nocet, quod specialius di principalius est inspici debet .l. prima. T. de auto .ruto . ubi in proprio ec alieno negocio tutor auctorari potest pupillo,sed non in proprio tantum. Quod autem haec duo sint in hoc text. unum quod nocet ocre alterum quod non nocet sic inducit. et nam per hoc senatusconsultum haeres prohibet an

re habitam quaestionem S sumptum de familia

supplicium haereditatem adire. α si metu huius senatusconsulti non adierit,interim decedens haereditatem trasmittit hoc impedimetum prodeste non dicitur,sed non nocere in transmisione noaditae hareditatis. Si autem aliud impedimetum

subsistit propter quod adire prohibeatur no prodest quia legis autoritate no prouenit sicuti nec

indicta. l. si non lex elia entia. quae cocedit una seruum possie manumitti, ut haeressiat, neque ob

id dici potest in fraudem suisse manumissum. si

tamen aliud impedimentum manumissionis est per talem instituti uri non tollitur, & sic unum est quod non nocet,& unum quod irocet,an re cte intelligat statim ridebimus. oc si vera non esset puto tamen verum quatuor in hac re sp cies esse. Prima quae prodest, altera quae no cet.Tertia quae no nocet. Quarta quae ne* pro

dest neque nocet,sicuti in simili dicit Din. oc alii post eum in regula is qui tacet. der ulis iuris.

756쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

T. de tribu. actio. l. Caius.st de pignora.actio.l .prima.in principio. T. ex quibus causis maiores. ibi, succurritur ne vel obsit vel prosit Quod euenit. Exemplum est in. rursus. Institu. de actio. et sicut absentia rei publicae causa ad usucapionem non nocet.similiter neque prodest, deprima specie. text. est hic prodest enim ei qui propter metum senatusconis inulti testamentum non aperuit,neque haereditatem adluit, quoniam haereditatem non aditam transmittit quam alias non transmitteret, dicta I. ventre.sside acquirenda haereditate.I.cum Sit,

I inianum. c. de his quibus ut indig. Secundo, in alio prodest. nam ubi haeres non implens de scincti voluntatem intra tempus ab eo desinitum omni haereditario commodo priuari deberet. f. si vero non implens.in authen. de haered. 5c falc. collatio. prima. auth. hoc amplius. c. desideico mis. tamen hoc senatusconsultum excusabit si metu eius aperire non potuit, di ob id quod im pledum esset, ignorauit.idem in.l. prima.et in.l. si quis tuto. Tex quibus causis maiores. possent hie plura accumulari.ista duo sufficiant. Altera est causa quae nocet. Exemplum est in hoc tex. secundum Accursium, Bariolum Baldum Ange Ium N I om.hic si uxor praegnans occisa suerit, vel quae praegnans putabatur. N ea ratione adi re non poterat ut supra dictu est per.l. cum qiii dam.=. primo.isside acquirenda haeredita. inuod autem noceat, clare constat: r quandiu enim dubium illud erit apud haeredem ec si adeat nihil agit dicta. l. cum quidam. Quod dicitur. in princis. 5 versicu. quid ergo. 5 . l. ventre. eodem ti

tu quandiu rumpi potest testamentum aut dubi tatur ne rumpi posuit adiri haereditas non potest ec adiens nihil agit neque transmittit, ta sic cau sa illa nocet. Aliud exemplum est in dicta. l. si non lex eliascentia. ff. de haeredi .instit. quicquid Rapha. Cuma. dixerit in dicta. l.si vir. Epro do na. 5 ut clare intelligas praemitte eliascentiam lenem in fauorem testatorum introductam fuisse ne intestati decedant. s. primo. Institu. quibus ex

caus manumit. non licet. nam morientes alieno

aere grauati absque haerede intestati decedebant cum non esset qui haereditatem eorum accepta recta ob id iniuria desuncti afficiebantur,quo rum nomine haereditar' creditores bona ven derent: ec ideo necessiarij haeredes serui vocati sunt.l.necessariis. ff. de acquirenda haereditate.g. necessarius. Institu. de haered. quali. oc differen

tia. Ecce quomodo lex illa ad id simpliciter in

uenta non est ut non noceat, sicut vult Rapha.

Cuma.sed ut prosit quia seruus liber sit. Se

dὀ, iniuria cuia defunctus iniceretur, tollitur. Tertio, intestatus decederet. non nocet etiam leoli imis haeredibus, qui propter onera haeredita

ria haeredes esse nolunt. 5c hoc respectu quinta

species colligi potest quae prodest, ae neminit nocet,de quo in victo. s. primo.&.dicta.l si no lex Aelia Sentia. 5c. l.si is qui soluendo. 8 .l. qui sol uendo T. de haeredi institu. ec si dixeris huic de clarationi obstare dictum. g. neces larius .versim. pro hoc tamen incommodo illud ei commodum praestatur,ut ea quae post mortem patroni sui si hi acquisierit ipsi reseruentur dic. Dier nullii in bonis seruo necessario haeredi instituto inco- modum adferri, quoniam priusquam haeres institutus esset bona haereditaria creditoribus affecta erant,di 'a.I. qui soluedo. ec dictio. s. primo. Institu. quibus ex causis manu.non.li. ec si forte cotingebat seruum postquam institutus erit quic quam acquirere id vendere creditores nequibat dicta.l. necessariis. T. de acquiren. haereditate. ecdicto.s.necessarius. Institu. de haered. cruali. ecdimeretia. neque etiam seruo incommodum erit haeredem domini esse qui propterea libertatem consequebatur quid enim gratius libertate accipere potest seruus. l. Paulus.s.sin.T desideicommis. liber.& Iiruenalis. No bene pro lato seu to to libertas venditur auro.& in iuris regulis dici tur,libertatem rem eme inaestimabile.l. libertas. ff.de regulis iur. quare incommodum seruo esse

recte dici non potest si haeres fiat ut haereditatem domini adeat,ut postquam adierit si aliude bona sibi competunt, vel si quid ei a testatore debetur separationem sirorum bonorum a bonis haereditarijs petere potest. l. prima.s.sinali .ff. de separa tio. nullum ergo seruo est incommodum nisi sorte se suum nome accommodasse dicat, cuius erat pleno iure tametsi pluribus creditoribus obno xius esset .l. generaliter. T. qui di a quibus manu mis. liber. accipi ibi, sine dubio pleno iure ec dohitoris&c. Accommodatio igitur nominis ser ut sit in distractione bonorum domini, quia suo nomine non domini vendentur,dicto. g. necessarius, Institu. de haered. quali. ec differ.ec dicto. g. primo. Institu. quibus ex causis manumisnonii. 8c hac ratione factus est domino necessarius hae res.nec obstat quod beneficium hoc inuentum sit ne desunctus iniuria afficiatur quam seruus subit. dic maiorem illi suturam iniuriam si res do mini alienantur quoniam ipsemet seruus aliena.ri publice poterit. re ut meminit Gellius noelia

atticarum libro. vij.capitu. iiij serui pileati vena dabantur, mancipia vero iure belli capta coro nis induta veniebant: tametsi pileati serui ante funus incedetes iure nouo libertatem recipiant. I. ica. .sed oc qui . c. delati.liber. tollen. ad in stitutum redeamus.Seruus ipse vendi poterat si sorte in haereditate alius seruus minoris; aestimationis esset. l. si quis habens. m. qui ec a quibus manumis liber acci p. ec gloss .est in.l. qui soluendo. q. T.de haeredi. institu. nam 5c inuiti Romanam ciuitatem recusare nequeunt. l. sinati. s. sin

757쪽

L. iii. Si conditioni. Vers. Et si allud. 39I

vero quidam ex seruis. c. detestamen. manu mis nisi in casti expres ira in eadem. l. ec id in odium recusantium libertatem, si sorte ais sunt serui qui velim libertatem cum haereditate consequi, ut quem patronum habere noluerunt dominum suum sorsitan acerbum sentiant. et Po test etiam seruus eo libertatis bencsicio indi mus fieri secundum gloss. indicta l. si non lex Aelias centia .t si seruus dominam stuprauerit seu cucurbitauerit. l. unica. c. deseruis qui pro

I ri. dominabus se inimis . l. iij. c . ad legem

ullam de adulterus. l. his verbis. s. interdum. U. de haeredi. institu. sicut de vasallo dicitur in capitu. 3. quibus modis seud. amitta. colla tio. x. vel nisi lex vel constitutio aut munici ale statutum aut hominis conscientia prolii eant, dicta. l. si non lex, ubi Accur . in qua

tuor primis gloss. exempla per singulas paries colligit sic illae leges quae prohibent sermos etiam liaeredes factos liberos posse fieri magis

considerantur quam ea ratio quae prodest quantus sit libertatis sauor. N ex illis satis constat contra uapha. Cuma. probatum attendi PO ttius causam quae nocet quam quae prodest. De ea autem specie quae neque nocet neque prodest diximus ex. l. Caius. ff. de pigrio .actio. ec regula is qui tacet, de rinulis iuris. in vi. Si dixero lego, aut vendo tibi iundum quem a Titio emi 5 Titius praesens erat non tamen Ti tio etiam tacenti nocet neque alteri prodest per illum tex. N. l. sicut. . non videtur. st . qui.

Dus modis pigno. vel hypotui. solui de in legato sit distinctio in. l. intestamento. T. de conditio. α demonstra. si sorte testator magis demon strandae rei gratia legato id adiecerit, alioqui non valet per illum tex. Adde aliud exemplum in .l.si non sortem. in princi p. ff. de condrinio. indebi. in eo qui ratione sortis naturaliter tan tum obligatus est ad usuras, non prodest habenti obligationem neque obligato nyct,excepto

eo si solutae pro eis fuerint, quoniam non re Petuntur. M libertus. dc. l. sed non ut actionem Producant. melius autem exemplum colligi potest in dicto. s. rursus. Institu. de actio. T in absente causa reipu. cuius res non praescribitur,neque etiam praescribit. Aliquando autem potius consideratur quod prodest quam quod nocet.l. mancipatium.in si .ubi hoc notat Angei. oc re. ste. T. de senatus. N quam ad id Accuri. hic allegat ubi si pater a senatu remotus est,alius autem in senatu erat cum natus est, qualitas patris a senatu remoti non attendetur,sedaui, ut auidignitas potius prosit quam casus patria obsit .adem in dicta. l. si vir. T. pro dona. 5c ut videri potest leges in hoc axiomate inter se pugnare vi dentur.glossi. hic alleg. l.iij. .siquis palam. ff. de

iuretis c. addo.I.sulcinius. s. quid ergo si duas.

T. quibus ex caus in posses eatur. l. adoptiuiuris. Patronum.ff. dein ius vocan. l. cum qui . E.

interdic. oc relega. similiter ec Doeiores super concordia illarum legum varii sunt indicia. i.

si vir.ec legibus praedictis. 5c Bald. in .l. si quis

decurio. c. adlegem Corneliam de falsis Cin. oc Bald. in. l. venditioni. c. pro empto. Quare non abs re Cuma. in dicta. l. si vir. dicit in his brocardis periculosum esse aliquid diffinirc. l. omnis dis initio. T. de regulis iuris. s. ut autem

l . in authen. de non alienan.aut permutari.reb.

eccles .collatio ij. Sed vi ex hac disputatione ali qua procedat utilitas priusquam illam absol uam, visum est mihi tres quaestiones in soristi equentes recensere, quae ex ea distiniri posta

sunt.

6 Prima est, i communi Galliae consuetudine obseruatur quintum S subquintum denarium deberi seudi domino ex vendi ione rei scuta

lis a vasallo facta. ex permutatione vero seu quouis altero contractu dummodo pecunia non interueniat, nihil prorsus domino debetur. Ponerem sodalem partim venditam fuisse, ec partim

commutatam, an in eo contractu attendetur causa quae venditori prodest, an ea quae nocere potest. de qua per Angel. in. l. quamitur. T. de statu

homi. Bartol. in. l. prima. T. de rerum permutatio.eundem & Modo. omnes in.l. dedi. quae est si T de conditio. ob causam dat. Secunda, Fundus commutatus est cum sun do, eccum alter maioris aestimationis est et, in supplementi im modica pecunia tradita est,sicut dicit. c. ad quastiones . extra, de rerum Permuta. an in vim consuetudinis Galliae quae retrahendi facultatem rcrum a proximis venditarum coincessit,sundi isti retrahi poterunt. Huius quaestionis meminimus in repetitione l. dudum. c. de contrairenda emptione. θc sic considerari debeat

Potius causa quae nocet quam quae prodest vel

ccontra.

Tertia,Si seudum alicui concessium est pro sere liberis, sicut saepius solent,ut in capitu.3. qui

ir x. et an si pater delinquat in dominum propter

quod seudo priuari aebeat, ut in capitu. . qui bus modis seud. amitta. eadem colla. patris per sona consideranda erit, an aut si sorte auus in dominum non deliquit. de qua in capit. insuper de prohibi sevd.alle. per Frederi. Si patris persona spectetur silius seudum amittet. c. denique quae suit prima causa benes. amitto. I. h. c. de liber.ec eo libe. Si vero aut personam attendamus, secus erit, dicta. l. emancipatii m. ff. de sena tor. Cuius persona igitur spectanda erit, an ea quae filio prodest,an vero ea que nucet.

Ad primam quaestionem reuertamur quam Guliel. in Specu. ua stat in litu. de locato. s. nunc

758쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

aliqua. versic.N i. Ange post Cin. dicta.l. quirit .sside statu hominum. Barto. ec omnes post

eum maxime Alexan in apostu.ad eum in. l. ari, sto. T. de donatio cuius apostil. Modo. Papim. transplantat in. actionum colum.xx. vos ultimo, pro coinpleniento, Institu. de actio. Cin.

Bald ec Angel. in ea opinione suerunt, et ut contractus pro ea parte qua res pro re data est contractus erit permutationis,& pro eo nihil domi no debebitur: pro ravero parte qua pecunia tradita est contractus erit emptionis S quintus ocsubquinuis denarius domino debebitur. pro eis vltra quam dicant est tex. in.I. si sponsus. s. circa.

versicu. enim vero, si cum animum haberet veri,dendi. m. de donat. inter vir. N uxor.I. si olei. c. de loca.& conduct. 5 Moder. tractantiit. l.si asante conduxit T.de acquir.posses. pro eis etiam induci potest,dicta l. Aristo. in princip. is dedo natio,seruus inquit donatus ut post quinqucia nium manumittatur id tempus interusiarium,in

quit,non reuocabitur sed quod lapso quinquennio manumittatur reuocari poterit eritque poenitentiae locus,vi in simili notatur in.I.iq. s. idem erit. T. de condictio.ob causam datam. quoniam contractus isti commixti no sunt, inqtiit ille rex. cui addo. c. ad quaestiones. extra, de rerum Pcr- muta. secundum Innocen. interpretationem dus ille text. vult rvt permutantes caueant ne spiri. tualium iurium occasione plus vel minus pecuniae aut alterius temporalis una ecclesia alteri tribuat: alioqui contractus symoniacus censendus re iudicandus erit. cui satis contienit. l. sitione. in princi p. is de contrahen. emptio. Bald. rame in eadem. l. N in. l. prima. c. de rerum Per muta. dicere videtur unicum contractum cile,

non autem duos,idque in ea clare probari, ec ini Prima. s. idem Polyponius T. deposi. quare noVidetur veram esse Cin. Angel. N eiusdem Bal. opinionem in dicta. l.quaeritur. T. de fiat. homi. cui tamen Rapha. Cuma. in dicta.l. Aristo.sub scribere videtur. Caeterum idem Ang. in.I.sciendum. . deinde is de aedili. edict.aliter distingue dum esse existimauit, aut inquit res quae cum altera commutatur iam venalis exposita erat:& de ea sicut de re vendita iudicandum est, aliter non l. prima. c. de rerum permuta. sed illa lex in no stris terminis no loquitur quoniam in ea simpli citer rerum permutatio sacta est absque ullo pe Cumae interuentu .sed pro Ange.recte iacit dill si sponsus. . circa. ff. de donatio.inter virum taxo uxorem. et Alii autem dicere voluerunt consue rudinem quae Qe emptione loquitur ad permutationem extendi debere, ut quemadmodum per venditionem quintus 5c subquintus debetur, si militer ex permutatione etiam si partes principaliter permutare intendant per. l. sina. in verbo, aestimationis. c. de iure emphyleo. cum eadem

sit emptionis N permutationis ratio, sed id verum non est.l sinati. c. de praedi. decur. sine de

cre non aliena I.prima. T. de rerum permutatio. e .l. prima. c. eodem .licet veteres emptiora per rerum commutationes sacerent,ut in. l. prima. ech. E. de contrahen .emptio.f. item precium. Insti. de emptio. 5c vendi .nam pecuniae usus frequens

non erat,-ob id prisci Romani pecudibus eciumentis nocentes plectebant ut Plutarcho pia ce in Valerio ec publicola,Familiae etiam a pecudibus 5c quadrupedibus nomina accipiebat.& inde pii monia peculia denominata sunt. Exta pia sunt Suillorum,nubulorum, Porcoriam, Catonum, ec Capranorum cosnomina, quae simi Ilaeno mediocrem in populo Romano aut itatem habuerunt: θc usus obtinebat i sic in pecunia

suis aut pecudis figuram insculpere, et sed post uam usus pecuniae inualuit misera hominu conitio esse coepit quae fidelibus armis contenta

prius erat ut Boeti us,inquit, Felix nimium prior aetas contenta si delibus armis. 5c demum contractus emptionis S permutationis a precij constitutione distingui coeperunt,dicta.l. prima. T. de contrahenda emptione. 5c. l. prima. u. de rerum permutatio.adeo ut non tantum in sorma disse

rant, sed ec in tepore producendae actionis quia emptionis contractus statim c6sensu perficitur. I. consensu. T. de actio. ec obligatio .g. vilico. In stitu. de obliga. quae consensu contrahuntur. l. prima. c. de pericu. 5 commo. rei vendi. non sic est in rerum permutationer quoniam in ea rei

traditio initium obligationi praebet, dicta. l. prima. ff. de rerum permutatio. l. ex placito. c. eod. dixi in repetitione. s. sed cum nulla in l. iuris gentium. ff. de pact. Similiter consuetudo utrunque

contractum distinxit, ut supra visum est quoniaex contractu permutationis nihil peti posse voluit,ex emptione secus,& Modo. Papi m. in dicta. l.sina. f. de conditio.obcaus dat. aliqua congerit in tertio notabili in quibus permutatio similitudinem cu emptione haberet. Sed si sorte dicerent illi unicum esse contractum ubi res par rem precio empta est, partim commutatione. Cuius meminit Baldus in. l. prima .coIumna.ij. veros . quid si data est res pro re. c. de rerum per

mutatio. paulo pὀst dicam. Quarevi apposite ad quaestionem formiter redeamus non pigebit rocensere quod in ea Bartol. vltra quam rupra dictum est sentiat in dicta. l. Aristo. T. de doria tione. Sin. l. si in emptione . in principio. ff. de contrahenda emptione. 5c in .l. h. in princip. T.

de rebus credito.in I.finali. T. de condictio. ob causam datam. in . l. prima. T. de rerum perm

ratio. re ubique Alexa. idem Alexand.in aposita Bald. in dicta l. i versic.quid si staturiam. c.dererum permuta.dicit enim inspiciendum esse quod inter partes specialiter agatur, si specialiter emia: tur,r licet res seu species pro re detur erit vendi,tio. hoc intelligit verum quando res aestimata datur

759쪽

L. iii β. Si coditioni. Vers. Et si aliud. 38a

tur.l tenetur. .j.T. de actio. empl.ca. ad quaestio nes. extra,de rerum permuta. alioqui erat permis

ratio ec sacit pro eo dic a. l. si sponsus. s.cis . T.

de dona. inter virum S uxor. . donare. qualitercli insevd.aliena. poter. Ita. . g. Praeterea. Insu tu. quibus mod. iiis patri. pote. sol. l. cii minueti

ditione. T. de contrahen. emptio.&facit quod supra retulimus ex per Ange n. l.sciendum. s. deinde. T. de aedidi edidi. Sed in dubio ad distinetionem per eum positam hae 5 in. l.si vir. si .pro donat. refugit ut quod in contractu maioris est potentiae inspiciatur si plus sit res pro re data quam pecunia oc permutatio erit. l.qui Suid. g.

m. ff.de acquir. rer.domin. l.quaesitum. fi de seri expor.alias emptio erit per illos text. Adverte non esse tutum primum Bari .respona sum dum et inspiciedum esse dicit quod inter partes conuenit: quoniam si id attendendum esset saepissime partes fraudem admitterent in domi

ni praeiudicium, ec hoc pacto domini sub hoc si

mento lati commento decipi possent, quod lex non admittit dictio capitu. donare. qualiter olim sevd.aliena. poter.& dicta.l. si sponsus.s.circa. dicta. l. cum in venditione.fieret enim fraus de contractu ad contraehim ut plenius omnes notant in. l. iis legi. T. de legib. α in. l.non dubium c. de lini. tamen pro Barto. addit Roma. in dicta. l. Aristo. T. de donatio. l.j. g. idem Pomponius.l.T. deposi. l. ndi partem. Ede contrahenda empti. i. si sterilis. g. si tibi. fide actio. empti. earundem meminit Bald. in dicti.l.j. c. de rerum permuta. similiter θc Alexand.in apostil. Bartol.in dicta. l. Aristo.licet Roma. & Bal non alleget. de huius articuli veritate latius inserius aperiam. Caeterum Roma. in dicta.l. Aristo. ad Barto. distinctionem quatuor articulos addidit aut inquit sit simplici ter rei traditio,non aliter exprestis contractus nomine,& pecunia in specie cum re traditur, oc c5- tractus erit permutationis di non emptionis di. ω.l.j. T. de contrahenda emptio. N. l. E. de re

rum permuta.aut in genere datur,& conuenit vires detur, Neontracius erit permutationis. l. i.

T de condicio. ob causam dat. 5c ita secundum eundem Roma. notat Ioan. Andr. in dicto capi.a1 ad quaestiones . extra, de rerum permutatio. r aut res aestimata datur, ei pecunia cu re data res aesti mationem excedit erit emptio oc venditio, ubi vero res aestimatio pecuniam excederet erit per mutatio. l. quaeritur. T. de statu homin. aut elucdem sum aestimationis pecunia di res eccontra ctus emptionis aestimadus est ut in benigniorem

ea opinione fuit Bald. in praehidio seudorum s cundum eum in princi . secundae chartae . sed si sie interpretatio iacienda esset in quaestione propo sita qualitas quae noceret emptori inspiceretur,ec ideo hie nouissimus articulus non placuit Ro m. ciui avoluit contractum potius innominatum

dici debere, id est permutationis quam emptio

nis. l. i. in sin. princi. T. de aestima. actio. ec ex hoc contractu nihil domino deberi. huic distinctioni Roma. subscribit se Ioan. de Imo. in dicta.l. Aristo. Ego autem non puto in omnibus suis articu 16 Iis veram est e. et In primis non esse verum Ut Pecunia in sacculo data vim speciei assumat,etiam si simpliciter contractum sit,dicta. l. naturalis s. primo fide praescriptis verbis. l. si quis nec causam. T de reb. credi. nec etiam ex hoc quod tanquam species tradita est, facit contractum esse permutationis. I. plerunque. ibi, quia aestimatio vera ven

ditio est,ec. l. quoties. T. de iure doti. Quid enim si res venalis erat,ut supra dictum est, per. l.i. c.

de rerum permutatio. iuncta. l. Precii. c. de rescindend. vendi. l. tenetiir. ρ j.sside actio.empl. ec dicta. l. si sponsus. g.circa. versio. enim vero. ff. de donatio.inter virum re uxor. 5c ira sentit Bartol. in. l.i. T. de rerum permutatio. pro quo induci potest in argumentum. i. si quis nec causam. secun dum Ioan.antiqui glossatoris interpretationem. ff. de rebus credi ibi, Sc tu empturus desiderati ris mutuam pecuniam. Cuius memini in repeti tione. l. contractus. T. de regul. iur. facit etiam. l.

rogasti.in princi T. de rebus credi. 5c quod in si ne principii dicitur. r Nam re qui rem vendendam accepit ut precio uteretur periculo suo rem habebit: sicut in emptione dicitur. l. prima. s.sin. T de aestima. actio. diecundὀ ut dixi si verum esset ut pecunia in sacculo data vim speciei assumeret via fraudibus pateret, nam tacita si de prius inter

contrahentes habita pecunia conuenta in saccii Io clausa daretur, ut de ea veluti de specie itidica retur,&sic contractus qiri esset emptionis iudi caretur permutationis esse quod non admittit dicta. l. si sponsus. s.circa. m. de donati. inter virum oc uxorem. ibi, si modo cum animum vendendi maritus non haberet, oc versicu. sequen. ec dicta l. cum in venditione. T. de contrahenda emptio. Iicet ucrum est et, alias pectiniam in sacculo da

tam vim speciei retinere. I. Lucius.3. ff. denos. l. si certos. T. de verbo.obliga. quamquam istud non firmo nunc, sed abundantius aperiam . nam ocI ancel. Decius in. l. ij. colum. iij. E. de rebus o

ditor. dicit depositum in illa lege suos terminos excedere, re idem prius eo dixerunt ill hic Paul.

de castr.e Alexand. Nolo autem praetermittere glossi in. l.haec venditio. g. huiusmodi. in verbo, quanti precii. fide contrahen. emptio. quae con trarium tenet cum qua comunis legistarum schoas la sentit, dum glossi. quaerit τ de eo qui sundum

emit, pro eo precio quod in arca habet,ut contractus iste sit innominatus cum pecunia ut species detur. I. plane. .i. N. l.sed ec si certos.sside lega. FI.sin. T. de conditio. ob causam dat. Ubi glo.idem

notat in verbo, procliuior. plus illhic post Aeto. dicit si tibi do pecuniam etiam in qualitate ut seruum mihi des,non erit cotractus nominatus em

ptionis , sed innominatus seu permutationis per illum text. cum in hoc conti aetias genere qui in

760쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

do, ut des, debeat uterque contrahentium domi

nium transferre. l.naturalis. .at O do. E. de prae

scriptis verbis. Nam dare est accipientis facere.1. sic itaque Institu de actio. l. ubi autem. s. final. de veri, orum obligation. sed venditor dare non tenetur,& sic dominium transferre,dicia. l.tinat. f. de condictione ob causam datam. sed tradererantum .i .exempto. N.l. prima. T.de actio.empti. dixi plenius in repetitione.l. Cato. in. l. quarta. inde verborum obligation. ec huic opinioni pluri mum lauet dicta l.tinali.in princi p. ibi virum id contractus genus.& in versic.in quo procliuior. f. de condictione ob causam datam. oc nartol. hune intellectum admittit, quamquam omnino plos C. non assentiat, dum in prima oppositione priorem glosi . solutionem rehcit, quae dicit in illo text. pecuniam in specie sui me datam. ec dicit glosi solutionem diuinare, licet in se vera sit, ut.bi pecunia in specie data est, propterea emptio non sit,sed permutatio. Tolle exemplum si in in

strumento contineatur certam pecuniae culanti,tatem in saeculo aut arca existentem dedisse. l. naturalis . . primo. T. de praescriptis verb. cum Bar lol. sentium Modem. indicta.l. secunda in principio. T. de rebus credito. ubi dictum Bartol. haexst distinctione moderatur. r Aut enim in cppina a icta pro specie quantitas datur,ec in instrumento

verbum dare, exprimitur,ct contractus erit per mutationis ta non emptionis. Si autem verbum tradere, aut aliud simile vocabulum non impor tans dominii translationem instrumento inseri tur ec contractus erit emptionis, ta non permutationis,dicta. l. naturalis. at cum do. in verbo,

accipere. ec quod generalius est 5 c. Si autem genus pro quantitate datur vel econtra id est,pectinia numerata pro re in pondo mimero, vel me sura consistente, etiam si in instrumento verbum dare appositum suerit, non erit contractus permutationis sed emptionis. l. datio. s. si per vendi,torem. U. de actio. empli. Sed ubi Pro remunti tas de species datur, ubi aliter de contrahcntium voluntate non constat quem contractum facere voluerunt, in dubio contractus emptionis non iudicetur, sed contractus innominatus, dicta l.3 in princi p. ff. de aestima. actio. N ita notat Bartol. in dicta. l.i in sin. F. de rerum permuta. oc quamuis Moder in dicta. l. sin. F. de condictio. ob cauissam dat. 5c in. l. secunda. in princi p. ff. de reb. credito. glorientur in hoc ec dicant hoc suum inuentum este, prius tamen eis Roma. meminit in dicta L Aristo. T. de donatio. post Dario. in dicta. l. pri. ma. m. de rerum permutatione. oc dicta. l. finali.m de condictione ob causam datam. N in. l. se cunda. ff. de rebus creditorum. Priusquam au

tem quam ulterius progrediar non praetermit

tam unum circa id quod supra dictum est, post 3

glossi in. l. haec venditio. s.huius hiodi. in verbo, 3o quanti .is. de contrahenda emptione. T ubi pecunia uisacculo posita datur, non ut quantitatem

accipiendam esse sed ut speciem, ec ideo si dixero

emo rem pro ea pecunia quae in arca est contra ctus innominatus erit oc non contractus emptio nis, cum qua ut supra dixi conueniunt Bariol. α omnes in dicta.l.secunda. in princi p. m. de rebus credito S in.l. sina. sside condictione ob causam datam. N in dicta.l. prima. T de rerum permuta. oc indicta. l. haec venditio. s.primo. N in. l. cum manu sata. M.fim. T de contrahenda emptio. per dictam .l .sii .in princip. T de condictio. ob cauissam datam. Cui addo Bald. in. l. incendium. c. si certum peta. multo magis secundum eos ubi species pro specie datur etiam secundum Moder.si species sit data aestimata per dictam.l.3. T de aesti-rna. actio. quod narto. non placuit in dicta. l. i. in sine. T de rerum permuta. dum praecedentem re

gulam intelligit veram esse, nisi cum data est resistinata paries intendebant venditionem face re. Mouetur autoritate dicta'. l. tenetur. s. i. m. de actio. empti. Nonnulli addunt etiam si in insim mento verbum, dare. inscrtum fuerit. patietur enim hoc casu verbum, dare. interpretationem cum interuersione significationis ec effectus vo cabuli,5c impropriabitur, si cuti aiunt, ut contra ctus salvetur. l.si stipulatus. ff. de usur. l. in actio ne. c. de rebus credit. r dare enim secundum eos pro tradere accipietur. Caeterum sortiori ratione secundum eos dicendum erit, si in instrumento non sit verbum dare, ut in. l. naturalis. s. at cum do. ff. de praescriptis verbis. ubi est verbum acci

Pere,quod pro tradere accipi potest, oc hoc modo emptioni conuenias. l. prima. oc. l. ex cmpto.

T. de actio. empti. Limitauit illitie Alexand. SModern. nisi de precio in contractu mentio ha bita sit. I.tina. c.de praed. decurio .sine decre.non alienan. libro.X. l. si a s. c.si mancip.ita fuer. alim. vi manumit. Cin. in. l.si liber. c. te condictione

ob causam datam. Secundo niti pecunia data sit pro re in genere vel Fenus pro quanti ate, quia

tunc erit emptio. l. si a substituto. s. a. T de te galis i. iuneta glossae in. l. si domus. s. primo. eo dem titulo. non autem si res in specie tradi de bet. l. si rem tradi. is de verborum obligationib. Sed haec limitatio non placuit Lancelo. Decio, in dicta. l. secunda. an principio. E. de rebus creditor. per. I. in naue Sapheli. U. locat. oc conduct. S. l. Lucius. E. depositi. 5c melius per dictam. l. cum manu sata. in fine. st' de contrahenda em

Ptio. Restat nunc ad teges quae supra post glosi

relatae sunt, in dicta. l. haec venditio. s. huius modi. Κ. de contrahenda cmptione. Barto lus illitie post eam, oc in dicta. l. secunda. in principio. T. de rebus creditorum. ec in. l. finali. T. de condictione ob causam datam. Respondere

non enim pro mea opinione , velle videntur, . t ut contractus debeat innominatus iudicari, udum rem emere volo dico me eam emptam velle

habet e pro pecunia quae in arca est vel pro pie cio quod in arca mea habeo. Imo ego puto Di

SEARCH

MENU NAVIGATION