Prima secunda pars Commentariorum Ioannis Ignei iuris vtriusque doctoris Aurelii, in titulum de Sillaniano et Claudiano senatusconsulto, et quorum testamenta aperiantur, libro Digestorum vigesimonono, hactenus non impressorum. Vnà cum summarijs, quib

발행: 1539년

분량: 843페이지

출처: archive.org

분류:

771쪽

L. 111. g. SI CO ditioni Vers. Et si aliud. 3ss

serunt tame circa dissolutionem argumeti quod gloss. in dichi. l.si donatione,facit de. l. filiae. c. sarrii l. erciscun. plurimum laborauersit. cui non reis perio ab eis datum conueniens responsum . nam

in ea neque praecesserant filiae merita, sed motus erat pater sola sanguinis affecitione,& no alia ratione. α tamen ille tex. dicit res a patre filiae do natas esse illi praecipuas. Secundὀ, contra Paul.

induco tex. in. l. unica. c. de impo. lucra. descrip.

lib. x. ibi, in tam enim necessariis sibi colunctis personis sub liberalitatis appellatione debitum

naturale persoluitur , cuius autoritatem iuris Pariter valere sancimus etiam si ab intestato sue cedant praefiniti sibi generis ordine sociati. imo sola ratione dilectionis in tam coniunctis perso nis consideranda est.l. in testamento .ss. de fidei commis. liber. ibi,pios tamen filios debuisse manumittere eam quam pater dilexisset, quem l .RlO. notat in . l. eam quam .in verbo,traditur, ibi,

decimo propter pietatem. c. de fideicommis. ec73 quod et qualitas naturalis principaliter conside randa sit,etiam ubi de odio filii tractatur est lex.

in. l. non putauit. g. si quis emacipatum. T. de ho

norum posses. contra tabul ibi, Papinianus lib. xij. quaestionum, ait iura naturalia in eo praeualere. similis tex. in . l. filio. in princi p. T. de liberis ecposthu. 5c haec qualitas magis etiam spectacla est Vt prosit. l. emancipatum. insin. T. de senato. di ea aliquid in quaestione seq. di totus mundus ob id etiam turbatus est in dicta. l. si donatione. c. de collatio. propter dictam. l. filiae non obstat. l. qui habet. in princi p. T de excusa. tutor. quae nullatenus signari meruit. imo in Paul. de Cast. ec sequaces retorqueri debet,quia naturalis qualitas in ea lege potius spectatur quam accidentalis, eo

quod naturalis qualitas stirioso plus prodest se

cundum legis.x . tabularum dispositionem, ut inquit ille tex. non enim illa donatio quae silio sit potius operari debet confirmationem factae do,

nationis ut res donata illi praecipua sit quam re uocatione inducat. idem in dicta. l. tutor. quae tutoribus. T. de excusa. tutor. &alijs legibus su pra allegatis per Paul facit. l. illud. auth. ex te stamento. N. l. si emancipati. c. de collatio. non obstat. l. si sorte. 8c. l. castrense. T. de castren . pe cul. verum est enim in eo qui non erat capax conferendi beneficium: & quia peculium castrense facere voluit quod soli principi covenit, non est γε mirum si id priuilegium consore no pol τ quia huiusmodi priuilegia castresia non consequitur

quis nisi re ver meruerit,aut a principe obtinuerit. l. ex eo tempore N. l. fin. N. l. quod dicitur. f. miles. T detestamen. milit. l. sinati. c. eodem. echoc probat illa. l. si sorte. ibi,no ex castris notus. expressius, in dicta. l. castrense ibi, quod nisi militaret acquisiturus non sui siet. non enim suae fa cultatis erat de non milite militem facere, neque

alii quam principi covenire potest priuilegia militaria concedere dicta. I. sina. c. de testa. milit. ecI. sitiali. T. de testamen. milita. Sed in bene merito etiam affectio sola sufficit in personis coniunctis

dicta. l. unica. c. de impo. Iucr. descrip. libr.x. Nalijs supra memoratis praesertim. I. non tantum.

s. si emancipatus. post glost in verbo, merita. E. debo. poscontra tabii. quia satis est si huiusmodi personae non demeruerint oc affectionem seu dilectionem ad eas pater habuerit, dicta. l. in te stameto. T. desideicommis liber.&dicta. l. filiae. c.fami l. erciscun. Cui addo. l. si pater. in princi. γν 5 . I. fin. . sin. in princip. ff. de donatio. rnam ocsi pater, inquit pecuniam mutuam filio foener tus sit animo donandi. licet contractus in se sce neraticius sit quem pater fecit, recte tamen filio donasse dicitur. Si tamen aliquibus ar mentis

coijci posset donationem sic factam sui me, ut patrimonium huiusmodi donatione aut donationibus exinaniret reuocada erit pro media parte donatio per querelam inofficiosae donationis. l. Titia. q. s. imperator. T. de legatis. l. vel pro ratione quartae. l. h. l. si mater. l. siliqueat. N. l. sina. c. de

inofficio. dona. quae sumpta videtur ex dicto. s. imperator. Ego autem alibi reperio distingui donationem inter vivos a legatis in personis prohibitis in. l. unius. T. si quid in fraud. patro. aliena. Der. 5c ubi opinio PauIi de Castr. vera erit quae videtur esse communis adhuc indubitatu erit valere donationem ob henemerita factam si de his constet per dicta. l. si sorte. T. de castren .pecu. in qua potissime firmata est haec opinio, quae ut di γε ri potest euitari, r tamen nullus est qui discrepet quin valeat irrevocabiliter donatio ob benemerita, ubi de illis costat, etia si inter personas proinhibitas facta sit. hoc dicunt in dicta. l. si donatio

ne. c. de colla. quare in occurrente quaestione in qua de meritis Datris constiterat non poterat locus esse retractui, re diu iudicantium vota diuisa permanserunt: tandem quadam media sentetia, seu iuris prudelia, sicuti in similibus fieri debet. s. cum ex aliena. versic. 5c post multum. Instit. de rerum diuisio. inuenta est omnia fere iudicio haeratione moti,cum praedium in emphyleo sim da

tum seu donatum nobile, Sc seu date esset ob id meritorum aestimatio facta non est sed veri, di iusti valoris,ratio habita est 5c fratri naturali pro parte soluta retususructus naturali fratri relictus est quandiu superstes esset ne eo mortuo ad fiscudeuolueretur,sed in agnatione permaneret.

Sed ut quaestio nouissima nihil a prima detra

hat conuenio, vi contractus potius emphyleoti cus iudicetur, quam emptionis, dicta. l. . c . de tu re emphyleo. s. adeo. Institu. de Ioca. ec conduc.

ratio enim legis ec fauor mea opinione, in hanc partem potius inclinat per dictam. l. illud. s. sina. E. de manumissi. vindict. facit regula quam supra γγ excepimus r attendenda magis este causam quae prodest quam quae nocet, ubi autem in parte res empta, ct in parte vendita est, etiam si minus di

772쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

diutius circa Barto. distinctionem indicta .l.3. F. de rerum permuza. in. l.R. ff. de conditio ob cau iam dat. propter fraudis suspitionem per quam coniectarari potest venalem habuisse, non autepermutationem facere voluisse, propter precisi aut precit partem receptam ut inquit dicta. l. pii

ma. c. de rerum permuta. cotractum potius eme

venditionis quam permutationis iudicadu esse. ta ideo res quae cu precio data erit aestima da vc nit, ut supra ditatu est, quasi in parte precii data sit. l. Labeo scribit si mihi bibliothecam. . l. mydi partem. dicta. l. cum manu sata. insin. T. de co- Irahen .emptio. ibi, nemo potest videri eam rem vendidisse de cuius dominio id agitur ne ad em τὸ prorem transeat. r ubi igitur actum erit Ut dominium ad emptorem transeat emptio erit. idem indicta. l. sisterilis. s. si tibi. T. de actio. emptio. ibi, quasi in eam partem precii ea res sit. idem notat Bal. indicta. l. prima. c. de rerum permuta. α id Verum puto,dicto. c. donare, qualiter olimseud. aliena. poter. colla. X. 5c in hoc puto hunc tex. cuI. seq. induci posse,ut attendatur causa quae plus

nocet quia palam est qualis fuerit contrahentiuat sectu, ta ideo si quid aliud factum esse dicant frobare deberent, quonia verisimile e si his duous concurremibus quod prius vendere voluit. Secundo, quod dominium transferre voluerit. Tertio, quod precium, aut pars precii interuenerit, Ut reliquum aestimetur.& Alexa. Moderi Papi en. indicta. l. si donatione. c. decolla. &indicta. l. ex hoc iure, colum. xij. T de iusti. 5 iure. qui Paul. de Casi sequuntur, propter dubita fraudis quod lex in talibus plurimum suspicatur, di cut in fraudem legis similes contractus fieri. mouentur autoritate narto. in. I. per diuersas. c. mada. N in auth. si quis in aliquo circa .f. c . de ade. Bald. in auth. hoc ius porrectum. c. de sacrosan. cccles. Pro eis autem recte facit, dicta. I. si sponsus. Fcirca. E. de donatio. inter vir. Nyxor. l. qui testamentu. in si .is. de probatio .l. Lucius . quisnquis .ir deleg. ij. l. cum quis decedens. g.Titia. u.

de leg. ij. l.& qui sub imagine. in n. c. de distic. pigno. l. n. m. pro dona. Si tamen de meritis cor siet sentiunt coritractum valere,ut supra dixi. ecid de indubitabili est a ea quae supra dicta sunt. restat alia.tertia quaesito, qua breui absoluam demum quid in hac regula sentiam declarabo. πρ Tertia 5 nouillima quaestio est et an patris de merita seu delicta potius spectari debeant quam aut merita. ec sic causa quae nocet potius quam quae prodest aut prodesse potest inspicita ait endi debeat. Hanc quaestionem Bald. aperit in. l. ii. c. de libe.& eo. libe. Angel. in dicta. l. emancimatum. ff. de senatori. Bald. 5 Feudis. in capitu. denique. quae fuit prima causa beneficii amitten. collatio. x .ec indicto capitu. insuper. de prohib. seud. aliena. per Frederi. eadem collatio. Angel. Alexand .ec lason in . l. adoptiuum. s. Patronum. primo. T. de in ius vocand. dc illam. l. simul legit cum l. sed ec si lege. eodem titui. Iaco . de sancto Georg. intracta. seudo. in verbo. dictique vasal li promiserunt no committere seloniam in. xvij. ec duabus seq. colum. ab Alexand. in loco prae dicto desiderabis plures qui hanc quaestionem tractauerunt. N si recipiatur regula huius legis, Ut causa quae nocet potius quam quae prodest cosiderari debeat. causa patris quae immediata est recipi debet,& sic quae nocet sicut 5c alias dici tur. in dicta. l. filio. in prin .sside liber. 5c posthu. o virmauis pater silium emancipatum 5c exhae

redatum post exhaeredationem arrogauerit ex haeredationem reuocare non videtur. 5c sic qualitas illa naturalis quae nocet attenditur ec nona acidentalis quae mediante arrogatione filii superuenit. idem in dicta. l. non putauit. s. si quis emancipatum. T. de bonorum possessione con tra tabul. quod non idem csset in cxtraneo arrogato,&sic causa filii minus fauorabilis est ii Ia extranei. idem in dicto capi. denique quae suit prima causa beneficii amitten. quoniam potior est causa agnatorum causa filiorum. Facit quod supra meminimus ex alitoritate Paul. de Cast. in concit .ciij. incipiente dominus: Uberius, queut supra dixi Alexander ec Moder. in dicta. l. l. si donatione. c. decolla. ec Felin. in capit i co Iumna. V. extra, de re. iudi . sequuntur dum dicitri Paul. de Cast. et si pater dicat se silio donare sun dum assectione sanguinis qua mouetur, α meri torum suorum contemplatione non valere huiusmodi donatione, di quod haec sanguinis asse ctio quae nocet potius spectari debet per . l. qui

habet .in princip. ff. de tutet. 5 . l. tutor. s. qui tu toribus. m. de excusa. tulor. Quibus adde. l. i. s. si pater. T. pro dona. Facit decisio Din. in regula possessor. circa si . de regulis iuris .in. l. dicit eiuin dubio in eo qui in iure ocin facto simul ora uit, ut male si dei possessor potius quam bonaesi si dei posse libraestimandus sit. ideo dato concursu plurium causarum quarum altera prodest, ec altera nocet, ea quae nocet consideranda cit. l. sulcinius. s. quid ergo. Tquibus in cavi. in pos .eatur. es allegat hunc text. pro quo in casu pro posito videtur text. in capitu. i. si vasal .seud. pri ite . cui deser. collatio. x. Lso autem non intendo

hic pleno stylo hanc quaeltionem examinare caab ea quaestione depcndeat ea ciua quaeri solet, an delictum patris silio nocere debeat qua alias ampliore commentario intendo disputare. prae .sertim in crimine laesae inaiestatis, an delisum patris filiis nocere debeat propter inmatissimam o sanguinariam. l. quisquis. c. ad legem Iuliam maiest. Sed quatum ad huius nostrae regulae ex peditionem latum breuiter attingam in qua dici potest ut breui eam absoluam potius conside randam ei Iecausam quae filio fauet seu prodest quam eam quae nocet, aut obesse potest. 5 ut supra

773쪽

coditioni Vers. Et si aliud 3so

supra dixi videtur hoc expeditu in in diela. l. iii. s. si emancipatus. primo in sin. T. de honor si pos.c6tra tabul. ihi,ne sessi minus in hoc nepote is qui de inofficioso cogniturus est merita nepotis quam patris eius delicta perpendet. qui tex. videtur clarus re in dubius. & in. l. emancipatum. infin. T. de senato. ibi, di magis est ut debeat ut aut potius ei dignitas prosit qua obsit casus patris. ει glos L. fi. illius legis inducit illum tex. ad argu mentum huius quMonis pro qua addit. I. iq. T. de inter die. ec relega. N. I. diui fratres. ff. de iure Patro. S. I. adoptiuum . insin. T. de in ius vocan. ubi glos L pariter hanc quaestionem sic absoluit in qua comperi glos L. allegare dictum. g. si emancipatus quam prius noueram quam glo. per cepissem. Pro qua ultra quam supra dictum sit ad do tex. in . l. ij. . in filius. versi c. in auo quoque. sf. de decurio. ubi glos L. idem sentit in vcrbo, re spondi. θί ratio in eodem. s. vcrsic. nullum, red-D dita est, et nul Ium inquit patris delictum innoceti filio poenae est,ideoque nec ordine decurionuaut caeteris lionoribus propter eiusmodi causam prohibetur. l. ec qui originem . . quamuis . versi. quod si pater. T. de muner.5 honor. Clarum est autem a plerisque distinctiionem fieri, an filius per medium patris laudum consequi debet, an vero beneficio aui. Secundὀ, an concessio facta

est patri pro se suisque liberis, sic quod in con cestione silii aeque ut pater comprehensi sint, si

cuti Cin. Bald.-alii commemorant in dicta. I. 1. c. de Iiber. 5c eo. Iibe. N in dicto .c. unico . si vaal. seud. priuet. cui defer. colla. x. oc dicto. c. de nique quae fuit prima causa benefici j amitten. ec Bartol. in. l. eum qui. ff. de interdic. 8c relega. SModer. in dicta. l. adoptiuu. g. patronum. is dein ius vocan. distingunt etiam silios natos a non natis, ut etia distinguitur in dicta. l. i. g. insilijs.sf. de decurio.& in. l. ij. c. deliber.eceor. liber. Iaeo. in dicto suo tractatu seudo. in verbo, dicti que vasalli Promiserunt non committere felo niam. Sed omnes distinctiones propositae huiuregulae conuenire non possunt, quoniam ex eis recte colligi non potest duplex causa, una quae Prosit altera quae noceat, quemadmodum ex nostra quaestione desideramus. 5c ideo puto verio rem . oc aequiorem esse hanc nouistimam partem ut ea pars potius spectari debeat quae prodest ibquae nocet. Quid ergo ad hunc tex. ec. l. seq. di cendum erit quae oppositu plane decidit. 8c ideo ad communes traditiones hoc axioma dissoluentes recurrendu esse puto. quod dissicile esse dicit Rapha. Cum a. indicta. l. si vir. T. pro dona. sicu ti ec omnia alia sunt, di sepe in eis periclitamur, accipit ex eis unusquisque prout ingenium cuiusque varijs struitur conliderationibus .ec Bal. hic qui aliud non dissimile axioma ex hoc text. colligit, videlicet, utile per inutile non vitiari, de quo in. l. prima. s. sed si mihi. T. de verbo. oblig. tamen in. l. i l. s. si quis palam. T. detur. sis c. etiam in causa fisci, vult quod prodest non quod nocet spectari. N per illum tex. dixi quandoque in retractus quae iudicio curiae decisa inny Io T seu more utentium introductu est,ut contra eius 'Giditionis publicentur in exitu cuius mParrochialis missae loci in quo pra cli avendita si in ertini. alioqui retrahi poteriat usque ad annos decem contractum subsequentes vel si fraus sacra est, in precio protelatur retrahendi facultas utique in annos. xxx. Obij ciebantiar plura ec va ria cometa circa contractu facta suisse, propter quae dicebant uiui locum esse. respondebatur exaduerso nullum commentum interuenisse seu fraudem commissam sui si ec si quid in eo sit spiti nis esset tacitum nunqua suerat, sed quicquid

inter partes conuentum crat iuxta patrium mo.

rem publicatum palam* factumque erat, quare

cum nihil occultum aut iacitum eis et causam ii Iam commenti seu fraudis allegatam,si contradici poterat non obesie idque illa lege, quam aperti us infra declarabo,wex multis aliis compro-

ε 3 quod prodest non quod obest attendi ebet. α licet iudicantium lententiae diuisae

ent, haec autem pra maluit. ad rem reuertamur.

addo bene sacere dacta. I. si vir. T. pro dona. qua quam personae suspectae sint, quod obest non coli derat. nes illa lex aliud annullarevoluit,nisi in quo legis ratio offensa est. Similiter. l. si sposus.

circa. versicis .em vero. T de dona. inter virum ρο α uxorem. l. siue generalis. T. de iure dotium. l.

Placuit. T. de usur. ibi, quod illicite adiectum est pro no adiecto haberi,& licitas posse peti. ec sic

qualitas quae prodest consideratur ec conseruatur,non ea quae nocet. idem in dicta. l. emancipatum. s. sin si. de senator. Sed ut dictum est in contrarium iste tex. sacere videtur. 5 . l. Fulcinius . . quid ergo. ff. ex quibus causis. in pos. m. cu alijs supra relatis, post Accur. & reliquos hic. plerim aurem causam spectandam esse quae potestor est dicta. l. si vir. 5 . l. quaeritur. T. de statu homi. aut quae antiquior, ut in. e. domino sancto. inst. l. dis Itinc. G. c. hoc ipsum. x in . quaestio. ij. quando

DI 2-s uorabilior ea dicta. l. ancipat α

α dicta. l. ij. . in silijs. T de decurio. cum alias su Pra relatis. ec primum articulum distinistio is apprehendit Barto. in dicta. l. si vir. per quem huic

tex. pariter. 5 . l. seq. satisfacere videtur. nam ct timaritus occisus non sui stet, quia cum venter plenus erat adiri non potuisset. l. ventre. T de acquiren. POL T quare illa ratio ventris praeteriti, vel qui putabatur plenus potior esse videbatur, o areit entum in totum deficeres acit,didia. l. ventre. T. de acquiren .ham edi. 5 . l. Gallus in princi.

G. primo. E. de libe. & posthia. l. na si sub coditione T de inius. rvp. 5cirri. testa. hoc dicit. Lseq. ibi, alioqui praegnante ea destincta nulla in iuriae querelam interuenisse. 5 in hoc text. ibi, vel etiam putabatur,ec propterea adire haeredi talem institutus non potuit sed non videtur haec

774쪽

De Senatusconsulio Sillaniano

consideratio in hoc tex .eoncludere quia hic to. ostendere tantum voluit hoc senat consulti heneficium cum alio incompatibile else in verti. ec si aliud, ec sufficere aliunde haeredem Dro hi heri adire: utruque enim impedimentum a levis prohibitione procedit, di in utroque lex eandem habet virtutem N potentiam, licet rationes prohibitionis diuisae sint. In senatus coiisulto billaniano triplex Duor admittit,ut saepius docuimus. Uri mus est reipub. ne delicita inulta sint. l. ita vulne ratus .ff. ad lege Aquiliam. l. licitatio. s. quod puplice. ff. de publica .ec vectig. Secundus saxior occisi ne mors sua inulta sit. Tertius parentum ut solatium habeant vltionis sanguinis sui .lopita lium. s. sina. is de poen. I.i. h. ec .iq. m. de liber. cauer sa. et Quartus fauor institutorum seu etia ab intestato succedentium quibus a lege conceditur, ut non aditam haereditatem transmittat,ut hic ec supra dictum est, Alterum vero impedimentiam in hac lege di seq. commemoratum non atque lavorabile esse videtur tametsi priuilegium somentua lege accipiat propter posthum os praeteritos. l. cum quidam . quod dicitur. ij. et dicta. l. vcnire. T de acquiren .haered. sed ille fauor solos poli humos respicit ne exhaeredes sine culpa sua fiant. f.

caeterum .in auth. Ut cum de appella. cognos. colIatio. viii. non est inficiendum sauorem illorum a naturali ratione, di aequitate, di pietatis officio

originem habere. l. hoc colore. T. de inofficio. te sa. ec. s. non licebit. in authcn. de trien .ec semis. collatio. in . plene in. l. Gallus. in princi . ecla pene. l. N. l. intercariera. T deliber.ec posthii.

Sed non est tantus fauor quantus est huius sena-εῖ tusconsulti. r nam in hoc senatusco sulto poli humi ipsi iniuria affecti sunt, quia pater corum occisus est. ec ob id eorum interest vindicta de mor

te patris assumi,ut supra dixi. 5c si inultu' patris

necem relinquerent debitum pietatis officium eicerentur omittere. l. Prima. c. de his quib. vim dig. austr. haeredi. Dicamin. l. necessarios. s. sina. l. propter veneni. s. sina. infra eodem titu. Praeterea sanguis clamat ut vindictam ultionis habeat. Genesis. iiii. c. 8c dicta. l. capitalium. s. sina. Edepoen. I.j. in .ec. iij. fideliberali caus non mi rum si hoc senatusconsultum dixerit haerede dulce pietatis officium exequi si mortis ultione prosequatur, dicta. l. propter veneni. f. sina. inua e

dem.& dicta. l. prima. c. de his qua b. ut indilretamen ab alio priuilegio minus fauorabui ene cius eius prohibetur,& sic causa minus fauorabilis nocens potius atteditur, ea quae fauorabilior est,ec non nocet. quare Bart. distinistio no videt

huic legi ec seq. satisfacere. Sed si vis cu Bar. seneo tire. dicere potes r impedimetu qae cotingit pro pter posthumi existetia vel a putaret extare PO-tius esse, cum sit c simune: hoc aute senatuscos ut

ii impedimentum quod casuale est, et quasi quadam inopinata ratione statutum non ita potens

esse. non mirum igitur si facilius obfuscatur , ut

inquit Bariolus hic: N in dicta. l. iij. s. si quis pa-

palam T de iur. sis c. ec pro eo faci . l. eius militis. g. s.ff. de milita. testamen .ec ratio huius est quo nia posthumi institutio necessaria est,ta adeo necessaria,ut testamentum infirmet si omittatur dicta. l. Gallus. in princi p. 8 . l. inter caetera. T de liberis. 8c post humis. l.j. q. N. iij. c. de posthu. hae redi. insti. 5c ideo non mirum si impedimentum huius senatusconsulti absorbet. Secundo minus iuuare potest. I. si vir. ff. pro dona. duplici ratioe. Prima,quoniam gloss.&Bartol. intellectus ali quid supplere seu verius diuinare videtur, dum voluit in casu illius legis cocurrere iuris ξc facti errorem, secundum gio T. ec Barto. de iuris erroso re satis videtur constare, r quia existimaucrut valere donationem inter virum Sc uxorem. de errore facti quia ignorabat rem donatam suisse alie .

nam,ex cuius donatione vir vel uxor pauperior

non est. Sed non puto in illa lege recte probari

errorem facti interuenisse, quia non probatur ex illa lege maritum mora me rem quam uxori do nauit alienam fuisse: im ὀ verba legis contrarium sonant,dum ait,si res aliena donata fuerit, sed errauit in iure, quia putauit donatione valere. Sed ille tex. non aperte declarat, an vir qui donabat uxori existimabat donationem inter viru ec uxorem posse steri iii iure eorum do : sed si sequi hae

interpretationem volueris ille tex. plurim si ob staret huic legi, quoniam in ea plus consideratur si qualitas quae prodest,quina quae nocet, rua error saeti circa rei qualitatem contingens pro dest adulacapionem,neque obest iuris error qui usucapionem impedit in . l. nunquam. T. de usucapio. quoniam remanet iuris seu legis ratio firma quae prohibet donatione fieri inter vir si ec uxo

rem quando ex ea vir aut uxor propter donatio nem pauperior esticitur sed vis, rem alienam do nando uxori pauperior non sit. ideo quia cessat legis ratio, celsa ια legis dispositio. non mirum si no obstat legis error, quia etiam si maritus in viiset non posse uxori donationem sacere,scien ter autem rem alienam donauerit uxori ignoranti esse aliena, sed putanti esse mariti, mulier prae scriberet per rationem illius. l. si vir. Upro dona. oc declarabo infra. non igitur mirum est si iuris error,non nocet. quia ratio propter quam prohibitio facta est, vim legis tollit. & ideo puto re,

stius illum tex. legi,si plane Pro ut iacet leuatur, dum ille tex. ait f res aliena donata suerit o c. ecmouet me ratio decidendi illius legis .ibi, si pa perior is qui donasset, non fieret, usucapionemo, possidenti procedere quia legis ratio et quae prohibet donationem inter virum 8c uxorem valere est, quia illa donatione Vir aut uxor pauperior

non esticitur. Sc ideo dum dicit possidenti. intellige ignoranti rem sibi donatam aliena suisse eris rando in facto. nam si sciuisset usucapere non potuisset quoniam mala fides illi obstaret. l. si alie

m. T. de usucapio. I. Vnica. c . de usucap. transsor.

775쪽

co ditioni. Vers. Et si aliud. 3s O

ec ad hoc induco tex. in. l. si sponsus. s. circa. ver sim . enimvero. N. s. sina. T. de donatio. inter vir.ec uxor. ibi,ubicunque igitur non diminuit de facultatibus suis quae donauit valet, vel etiam si diminuit locupletior tamen non fit qui accepit donatio valet. lex igitur in donatione viri ec uxoris solum attendit, an is qui donat pauperior sit, eccui donatur locupletior vel an suspicatur pauperiorem se sacere, eum autem cui donat locuplitiorem. l. prima. s. sina. ff. pro dona. dicta. l. si sposus. s. sin. ibi, cum igitur nihil de bonis erogatur, recte dicitur valere donationem . si autem mari tus alienam rem uxori donat nihil de bonis suis erogat. 5c ista est ratio prohibitionis a lege circa donationes inter virum re uxorem factas. l. iij. in princi. is de dona. inter virum Sc uxorem. ibi, neve melior in paupertatem incideret di deteriorsa ditior fieret. unde in illa. l. si vir. t error facti possidentis nihil damni assere dum ille text. ait, Quia pauperior is qui donauit sactus non est intellige tamen dumodo is qui accepit ignorauit esse alienam ut supra dictu ne illi mala fides chstet. qua quam is qui donauit sic tuerit esse aliena, accipies tamen pro donato potirael. & illo titulo usura Pit per illum tex. secus,vt dixi si accipiens ab initio sciuisset alienam. s. primo. insti. de usu cap. ec in eo solo quod vir donas pauperior est ec uxor Iocupletior, donatio reuocabitur, ta non vltra dicta. l. si sponsus. . circa. versic. enim vero. ibi, itaque si res quindecim venit quinque,nunc au tem sit decem quinque tantiim praeuanda sunt, quia locupletior videtur Lehi. imo ubi impedi mentum in aliquod ne sit omnino matrimoniudonatio valet. I. iij. g. videamus. ff. de dona. inter

virum ec uxorem.& ille tex. est singillaris ec id praesentire videtur Palil. de Cas. in dicta. l. si viridum allegat. l. nunquam. in princi p. ff. de usuca pio. per quam dicit seri tetiam .glo. in illa lege nosubsistere cum in. l. nunquam. cocurrebat errors iuris Sc error facti, et oc tame error facti in ea noimpedit effemini erroris iuris qui impedit viii

capionem rei quia putat titulum valere qui non valet. l. q. s. si a pupillo. T pro empl. Quare si vir rem alienam sciens uxori ignoranti donauit tras fert causam usu capiendi etiam si sciat vir dona tionem inter virum oc uxorem non valere, quia hoc casu concurrit animus cis veritate. Pone igititur in uxore doctoris quae donationem rei alie,

nae costante matrimonio viro suo doctori fecit, qui verisimiliter non ignorabat donatione inutilem escte cu triuialis sit in iure haec doctrina, sed rem donatam aliena esse ignorabat, quam tameab uxore accepit, di illo titulo longo tepore possedit,certe usucapit seu praescribit inquit ille torus,quia ex ea uxor pauperior facta non est per illum tex. nec obstabit ignorantia viri donatari j. ec hoc exemplum puto illum tex. recte admitte

re. 5c hac ratione non erit concursus duaru cau.

fusi: quia vir donatarius in iure circa quod vero

satur non errauit sciuit enim donationem no valere: sciebat etiam donationem posse morte confirmari, etiam si res quae donata est propria uxoris suis leti t. donationes. c. de dona. inter virum re uxorem. l. cum hic status . in princip. 5 . l. si in ter extraneos .isside dona. inter virum S uxore.

quare illa lex euitari potest,ut distinctioni Bart.

non conueniat. Sinautem non vis hoc exempla admittere, quamquam glO. in. s. primo. in auth c. deincest. nupti. collatio. ij. in verbo, licuerit. hac distinctionem non respuat. 5c in illa. l. si vir. re

93 ei e patiatur, ut dixi sed si dicas rerrore iuris cssiam errore concurrisse,& sic potius quod in veritate est quam quod in opinione consideranda

erit: quoniam lacti error seu se norantia attende tur, scilicet rem donatam suis te alienam, propter quam non sit donans factus pauperior. per illuto. 5c dictam. l. iii in princip. ff. de donatio. inter virum S uxore. similiter dicitur in . l. ij. s. si a pupillo. Spro empl. in ea enim consideratur quod

in opinione est, non quod est in veritate quia ei qui emit a pupillo quem puberem putabat, non obstabit quod pupillus erat qui vendidat, quo niam usu capit, oc in . s. si sub conditione. in eadet. quod est in veritate spectatur. na is qui sub co

ditione emerat nesciebat conditionem exstitiisse,

quaere vera exstitit. ideo usu capit, quia quod in re est potius quam quod est in aestimatione attendit r. sed in omnibus his casibus error facti tantum erat, non autem iurist 5c sic quod prodest attendi iur. eodem modo intelligi potest, dicta. l. si vir. fs pro donato quonia in ea error laeti non iuris interuenerat mo mirum si quod in re est solum,non quod in opinione erat,attenditur: quia ratio decidendi legis in hoc tantum causae quod is qui tradidit pauperior effectus non est, licet accipiens ditior fiat. r idem etiam dici posset, si donans in iure oc in factio errauit secundum Barto. quia putauit rem suam esse cu esset aliena. Secundo putauit iure se posse viro donare, sed hic intelle 'us non est tam amicus literae propter ratione eius .ec sic lacti tantum error in accipiente fuit, licet in donante iuris error esset. Ex his cum Rapha. Cum a. in dicta. l. si vir. is pro dona. recte di ci potest difficile et se certam diffinire sententiam tametsi frequentior sit narrol. declaratio potentiorem causam inspiciendam esse,ec sic una quo que causa pro motu iudicantium arbitrabitur. Nin quo gratia iudicantium plurimum abundabit. non minus tamen existimaui nonnihil ultra qua in ea dictum sit, in medium afferre ut posteris ansam praebeam contradicendi aut melius discutiedi. Dic ergo, aut una causa incompatibilis est cualtera, seu unum priuilegium cum altero compatibile non est, quia datur ubi aliud no concedit ryr sicut T in actionibus dicimus quae non concedo

tur,ubi alia aetione potest quis quod fusi in co-

sequi. l. ideom. 8 . l. eleganter. s. si seruum. 5c. s. si

quadrupes . it. de dolo. Lin caiisae. prima. s. sin. oc

776쪽

De Senatusconsulto Sillanian O

l. in causae. h. in princip. 8c. l. auxilium. T. de minobus .cii multis alijs quae hic cumulari possiem. in quo puto hunc tex. debere intelligi in hisυerbis, nihil prodelse impedimentum senatusconsulti siec aliud fuerit, quia etiam si non extaret senatus consulta impedimentum aliud esset prohibes aditionem non sufficere unum tollere nisi ec aliud quod per se efficax est tollatur. idem in. l. si do

mus .m deseruitu. Urba. praedio. in quo conrmatur quod diximus supra eadem. l. s. Utrum, quan

do leae vult aliquid fieri non sufficit aliquid fato fieri, vel de facto fieri,nisi animo implendae legis

aut conditionis a lege ordinatae fiat, quantumsque in domune aliquid utile factum sit. vult enihie lex quod causa propter quam beneficium cocedit impleatur. nam nisi propter casum in Iese comprehensum prohibitus sit adire, quomodo potest illud beneficium consequi, quia causa co cessionis non est persecte impleta. Oc hac rationes 3 volo hunc tex. dilige ter ad id notari. r Quoties a lege aut constitutione vel a principe ob certam causam priuilegium coceditur, nisi expresse causa illa impleatur quantumcunque sauorabilis sit, alia causa nihil agit, ut intelligat unusquisque se a lege aut constitutione priuilegium seu benesi

cium accepi me. ad id pondero lex. in . l. semper. g. diuus Adrianus .ff. de iur. immu .ibi, nec othia ei congruant quae principalibus constitutionibus cauta sunt, no poterit uti priuilegio nauiculariis indulto ec in versi c. seq. ibi, austratur ab his tali bus tributorum immunitas. l. filio. T de legatio. ibi, interii allis honorum qui sumptum habet re cte obseruatur in stipend is legationum quae so Io ministerio obeuntur diuersa causa est. l. cura. s. deficientium. T. de muner. dc honor.ec ista fuit cos deratio Rapha. Cuma. in dicta. l. si vir. T. pro dona. quare dixit in hoc text. non recte probari

glos. axioma dum dicit hic probari inspici quod obest non quod prodest. 8cratio est secundum

quam diximus, quoniam haeres consequitur he,

neficium transmittendi ad suos haereditatem sibi concellam. Si ob id quod voluit causam biificii implere, non potuit adire, di interim decedat, uafacto ipsius constitutionis impeditus est adire: sed si alterius legis erat pro hi sitio propter qua

non potuit adire Verum est a senatuscosulto noni me impeditum. quomodo ergo abeo priuile gium consequetur,cum nihil eius contemplatione egerit neque sua occasione moratus est. 5 est vera consideratio eius, ut supra dixi, per huc tex.

in hoc versicu. 5 si aliud impedimetum sit de nos; adeunda oce. et Si vero una causa est cum altera compatibilis. et puto causam favorabiliorem in spicienda eise,ut ea quae potiori ratione,& aequitate aut maiori antiquitate sussulta est, recipiat, ut prosit non ut noceat. ec Roma. hic de ea quae speciali ori ratione, si sic dicere fas est, tribuetur. et hoc plures ac plures decisiora ex ea inseri quae cum praedictis conueniunt.ideo non insisto ali ter eas examinare,intelligi tamen dummodo in

odium concedentis non retorqueatur. l. si iudex circumuento. T. de minori. l. amicissimos. s. sina. ff. de excusa. tuto. hoc modo intelligo. l. ancipatum. s. sin. ff. de senator. l. iij. s. si quis palam. ff. de iuri fisci cum at is legibus notatis in ea. non obstabit. l. filicinius. s. quid ergo. T. qui b. ex cau sis in posco, quoniam attendenda est ratio con stitutionis: in ea nanque sussicit debitore latitare fraudationis causa. oc ideo ubi comperitur latitare, licet alia causa etiam latitet, verum est dicere

fraudandi gratia eum latitare, dicta. I. sulcinius. s. cum hoc edictum. sic non tantum verba sed etiam legis mens impleta est. at in dicta. l. no in telligitur. in princip. excusatur qui palam rogatus est,dummodo ex rogatione illa sciri possit id in quo riFatus est, per illum tex. N. I. ita si dei. in princi p. ae de iur. si sci. sic ut neque verba legis

neque eius interpretatio circunueniatur. alioqui

tacite oc non palam rogatus iudicatur. dc sic licetis qui tacite rogatus est non plus sit tacite seu oc culte roratus quam palam rogatus fuerat, in nullo olo deliquit r quia rogan is volutas palam facta est: ideo ua illa tacita rogatio nihil plus adserat quam ea quae palam facta est,no mirum est si nonocet, quia nemini etiam nocuit,ad. l. s. s. sed si quis nauta. Tnaut . caupo. stabula. at te di illius edicti rationem, quia omne periculum mercium

vehendarum assumpsit nauta. Secundὀ subiecit se huic legi respondere pro nautis suis quos seca ad nauigandum aifumessit, quare si suo periculo

praefecit,non miru est si qualitas mercatoris praeponderat alteri qualitati nam contra nauiam daplex militat ratio. unde in ea dici non potest unaei Le eausam quae prodest,altera quae nocet: quo niam unaqueque causa aduersus nautam est, oceum obligat non tantum de mercibus in naui receptis sed re de quibuscunque alijs rebus rece ptiis. l. prima. s. ait praetor. N. s. sina. 5 . l. sed oc si nauta. T. eo. naui. caupo. stabula. oc hanc considerationem habuit Iureconsultus in dicta. I. sina. .

sed oc si quis ibi, sed huius iactum praestat, cum

sit oc ita uia ec hac ratione dicit Floria. in dicta. l. s domus. m. deserui. urba. praedio. post Ioan. de tot liu in capitu .i. de praescriptio. in . vi. etsi municipale statutum cotinet id quod ius commune, notollitur per aliam subsequentem constitutionem non facientem de priore statuto mentione, quia

concurrunt duo vincula. unum quod est iuris comunis, alterum iuris municipalis . licet secti dum eum contrarium sentiat glo. in. c.i. de constitu. in

s. de quo per Alexandiost Barto. in .l.i. in princip. 5c in. s. lex falcidia. g. ad. I. sale. Eo de modo dis potest a d. l. filio, in princ. T de liber.ec post

hu.&. l. non putauit. g. si quis emacipatum. T. de bonorum possest contra tabu . quoniam illa arrogationis causa accidentalis est,quae vcritatem naturae tollere non potest, neque causam antiquam expresse non reuocatam,quae in extraneo arro gato non

777쪽

9Si conditioni.

gato non est. Praecedentia etiam in sententia non obtinebunt, secundum Feli. in dicto capitu. pri

mo.in quinta colum. extra, de re iudica. quia aut

expressa est in sententia una causa falsa cum at tera causa vera,ec illa quae vera est,sola vincit..o, Secundo et si altera causarum nocet, ea non attenditur argumento. l. i.s. biduum. versi c. qui qergo.sLquando appel. sit. l.relegatorum. g. ad ita Pus .ve sic. reprehensae. T. de interdi. N releg. nisi illa causa nocetis in sententia expresta esset tota

lis,oc sinalis causa senteti de qua die ut per Aledican ec Modern. Papiens in dico. l. si donatione. c. de collatio oc Pau.de cast. imi. si rem. ff. de ex cepi. rei iudicivbi per hunc tex. ec. l. seq. dicit sen

tentiam continentem duas causas, nam quae no

cet: alteram vero quae prodest, interpretandamelle in ea causam quae nocet. quare periculosum est iudici causam in sua sententia inserere: aduer te tamen potius interpretadam esse,ut absurdum non pari at,argumeto est. l.scire oportet. s. aliud. ff. de excusa. tutor. l. virum. 1 f. de petiti. ha redi. in his enim debet mens iudicantis potius attendi, quam etiam ex his quae partes litigauerunt inter Pretationem admitti. I. si ex testamento. in fine. 5c princi .l seq. T. de excep.rei iudi.&sic interpreta xi debet, ut potius sententia valeat quam pereat, re in benigni orem partem.capi abbate. extra,deverb.s u. de quo vide Feli .in.c. sicut M. cola. praesertim in tertia fallentia. in versio. rest ingeetiam. extra,dere iudic.idem notant Ange. Ioan. de Imol ec Alex in.l. qui Romae. s. duo fratres.sf. deverb oblig. Et hoc potes addere communi distinctioni supra relatata ex qua Roma. hic inducit plures quaestiones, quas sub ratione huius di stinctionis absoluit. Prima autem cuius Roman. hic meminit post Bald. iii l. qui habet. in princ.ss. de tutel. quae est, si statutu alique iudice in causis pupilloru deputat, alium aute iudice in causis miserabiliu personaru praeponit, cora quo summa rie procedi debeat, oc coringat causam pupilli,ec

miserabilis personae moueri, cora quo iudice tra

diari ec expediri debebit.& hanc Fraci. Are examinat in.l.Titiae textores. is de leg j. pleniore si Io a sequutus sum, supra eade. l. s.ficu omnes. e. ea quae ill hic di sta per me sunt, dictis per Roma. hic satisfaciunt.ideo plura hic non repetam.

Ex sine illius. l. dcl. at post humos.

IA EXEMPLA prae

cedentis conclusionis colligit tur, quorum duo prima in fine huius. l. iij. iumsta do strina glos. breui absoluuntur,ec cocluduntur. Tertium in.l. qui positi

nura.& ex illis axioma glo. in verbo, non potuit,

concluditur.

Primum exemplum est in versio. veluti si prae 303 gnans uxor occisa fuit. hoc modo declaro, et si acum in spe esset futurae successionis paternae adiri haereditas non poterat, quoniam adhuc incer tum erat, an vivus nasceretur, re necesse est viva nasci. l.j. n.&.iij. c .de postl .haered. instit. nam si antequam viuus nasceretur decederet testiundium no rumperetur, per illos tex. ec ob id donec

certum sit vivum natum esse, prohibetur haereditatis aditio. ec si haeres dum adhue dubium est an vivus nascetur haereditatem adit, tameis postea aborsus nascatur nihil agit .l. cum quida. s. quod dicitur. q. T. de acquirenda haeredi.nec haeres de latam si si haereditatem ad haeredes tr mittit,nia si iterum adeat dicto.f. quod dicitur.5 . l. vctre. ff. de acquirenda haereditate. etiam si cum illo impedimento concurreret huius senatuscosiilli im pedimenti im,per hunc tex.

Secundum exemplum huius.1. est ibi, vel etiaputabatur. Si praegnans non est uxor, sed putabatur praegnans esse,quoniam ut inquit rex. in diocio. s. quod dicitur,fecitdum multorum opinionem pra3nans esse iudicabatur, licet re vera praemians no esset, re in natura certum esse ut in di- a. l. cum quid .f. suum haeredem.dicitur, nisi

is qui haeres institutus est posthumo praeterito in

omnem euetum futurus erat haeres in totum vel in parte,quia filius erat suus,aut emancipatus, ut supra dixi per dictam.I.ventre. ff. de acquir. hae redi. igitur si alias futurus non erat haeres haereditatem non transmittet per illum tex.

Tertium exemplum colligitur ex. I. qui post to humos. quod praecedentia comprehedit et post humis haeredibus institutis substituta est mater si nonnilcerentur,dum aduersus familiam quae dominum occidisse dicebatur,quaestio fieret non iis p'siliuniis mater decessit, an haereditatem

non aditam ad suos haeredes trans utet .iureco

fultus distinguit, aut inquit costabat no esse praegnantem dum familia conueniretur eo quod dominum occiderat ec transmittit, quia uxori sub stitutae solum senatusconsulti impedimentu ob stitisse compertum est: quoniam vere praegnans non erat isto casu haereditatem transmittit, ec ra

tio est quia a sola prohibitione senatusconsulti impedita est adire, sic quod in veritate certum crat praegnantem no esse.ideo quod prodest spectatur ut in praecedenti is diximus.Si vero praegnans erat dum mortua est,re non natis posth mis decedat,non transmittit. nam ultra impedi mentum senatusconsulti aliud erat, scilicet existet si aer dis quadiu praegnans erat impe

dita est adire. Secundo quia praegnans cum Par tu decesssit.ideo illis non natis decessit. dum curshic in verbo, constabat hoc verbum,co sto .interpretatur scilicet in rerum natura, no

778쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

nes quo ad opinionem communem, dictaa. cum quidam. s. quod dicitur. ff. de acquiren. haeredita. sol non sentio cum eo. r nam cum uxor quae substi.

tuta erat omnino extranea esset testatori, adire non poterat quia non sufficit extraneo haeredi instituto in rerum natura certum esse vel opinio, nem communem esse, sed oportet vere inue ma trem praegnantem n ii esse,alias non adibit haereditatem,dicta.l. ventre. ibi,emancipatus vero aut xtraneus non aliter pol sunt haereditatem

re quam si non esse praegnantem sciant,nec bit. l. cum quidam. f. quod dicitur in his verbis, si iusta ratione ductus non potest adire, si secsidum multorum opinionem potest,quia ille ter statim declaratur m eodem. Libi, toties igitur ci sita praesumptio proficit, quoties concurrit cum Ueritate.

5 sic oportet haerede extraneum sic scire ut cum scientia veritas conueniat,alioqui non.ita declarat. 6.quod dicitur.j. in eadem. l. Nin.f. suum. α6. si quen.& dicta. l. ventre. Ad legis interpreta tionem redeamus. Si aut praegnans deces erit in

telliae ec vivos posthumos no produxerit quod si vivos produxisset, re si momento tantum se

Per uixisset, haeredes essent, ut inquit. l .secunda ectertia. c. de posthum.haeredi. insit. quia sublatum suisset hoc impedimentum . susscit enim unico 166 momento vixisse,per illos text. et Idem dios re gulariter in alijs similibus sussicere, aliquid momento extare Vel extitisse. l. sed interim. idem Marcellus. T de donationib. inter virum S uxo rem. l. quidam. T de fideicommis. liberta.capitu.

unico. quia iuris si post alienat. laudi ut tiar:

eupera. l. quis sit fugitivus. in princi p. st de aedili.

edicto. Sed si vivi producti non sint sed aborti,

Quia prohibebatur aditio, uxor haereditatem ad suos haeredes non transmittit etiam si obstaret ei huius Senatusconsulti impedimentum, de ratio quia cum impedimento Senatusconsulti aliud im dimentum erat,vi hic dicitur. 5c in versicu. ecti aliud Ecce quomodo haeres extraneus militutus si adeat hau editatem antequam praemans mater vitium producat posthumum et jam si dum a dii certum est, praegnantem Me nillil agit: quia incertum est an vivus nil tur. l. iii. c. de poli liii.

ha redi. insiti. alioqui si postqv certum est non esse praegnantem adiisset, nisi Senatusconsultum

obstitisset, haereditatem transmittit podum est, eos ita demum audiendos eme respondisi mulier quam in utero nihil gestare constabat, Propter Senatusconsultum haereditatem adire nos it. α in versiculo sequen. dum ait,alioqui praesinante ea defuncta, nullam iniuriae querelam in reruenisse quod intellige etiam si priusquam peperimet aborsum,adiisset, vel etiam non prodii Isset, quia simul cum matre extinctus esset post- humus. N in hoc iste text. addit ad dictam.I. cium ciuidam. g. quod dicitur. versicu. quid ergo si praegnans suit. quia loquitur in illo versi .de eo qui diuit haereditatem, cum Putaret uxorem no ei lepraegnante,quae re vera praegnans erat, sed abor tum produxit. tamen in ratione decidendi ut supra dixi ille textus huic conuenit, in versicul. to ties igitur.

Ex his tribus exemplis totidem regulae colligitor possimi. Prima est, r ventrem plenum vel qui

plenus esse putatur hameditatis aditionem impe dire, siue ex testam to siue ab intestato: quoniam haeres ante certus est e debet, quam ha reditatem aut ex testamentovel ab intestato adeat hoc pro bat sinis huius. s. si condicioni. ibi, veluti si prae gnatis uxor occisa fuit, vel etiam putabatur, propterea adire haereditatem institutus non po tuit. Ecce quomodo ex testamento adiri hamedi ias non potest, cum praegnans uxor est,uel put tur esse. Et ideo si dum posthumi natiuitas expe elatur , mater occidatur haereditate n6 adita non transmittit ad suos: quia alio inmedimento quam Senatusconsulti impeditur, dicta.l. cum quidam. s. primo resecundo. 5c dicta. l.ventre.ff. de acquirenda haeredita. hic per Accursi. legatis in ver io 3bo,non potuit. Non enim,ut dixi, i licet haeredi adire, donec certus sit uxorem esse praegnantem, per illos text. plura hic clici possient,quae dictae l. cum quidam. N. l. ventre. conueniunt, sed haec

pauca dicta sussicient.

Secunda regula,quae ex. I. qui posthum .col Iigitur, est secundum unum intelle uim ab An gel. hic recitatum, si pupillaris substitutio fiat ve iri, si non nascatur, ex tacita vulgari substitutus admittitur, ec hic text. videtur clarus, secundum Angelus hic si intelligas fustam hic sui me ventri pupillarem substitutionem, comprehendet indu

bie tacitam vulgarem, casu quo venter non na scatur. cui conuenit secundum eum.l. qui ventri.

ff. de ventre inspiciend. Si vero cum Accursi. hie in prima oc secunda glossi. de vulgari substitutio

ne intelligas. hic erit casus, ubi vulgaris substitu tio ventri facta concipiet iacim,si verio non ita scatur. haec sunt dicta per Ange. quae quamquam pulchra sint, ec subcidia, mea tamen opinione non videntur huic literae, si recte attendatur, conticonire. Nam hic mater non videbatur ventri suo substituta, nisi in eum casum, si non nascerentur posthumi, ut clare volunt verba huius textus ibi, non natis posthumis uxorem suam secundo loco

scripsit haeredem id est, si non nascantur posiliu

mi, uxorem substituit. Si vis ex hoc texti doctrinam Ang. hic elicere,lege haec verba, natis post humis. cum parenthesi distinguente casam legis.

se ordinabis literam: Qui posthumos haeredes instituerat uxorem suam, secundo loco scripsit

haeredem non natis posthumis,cum ὀ familia maritus necatus diceretur, uxor diem obierat εἴ c.

5c hoc modo substitutio erit vulgaris expressa, io; non autem pupillaris r nisi dicere velis hanc vulgarem expressam tacitam pupillarem admittere quod non videtur verum, nisi verba a testatore

sic prolata emem, ut admitterem hanc tacitam pupillarem

779쪽

Piliarem,ut inquit. l. precibus. versi. si vero sub ii initio. c. de impube. Scaliis substitu. vel uaco pendiose iacta esset substitutio per illum text. Si enim verbis expressis facta esset substitutio de indubitabili quaestio esset,ut puta si testator ventrem sic instituat haeredem siue non nascatur,vel si nascatur oc in pupillari area te decedere contin gat matrem ei substituo. N id claru est, vel si c5, pendiose substitutum est ventri, quia sic testator dixerit,ventrem hin edem instituo,& quandocuque continget decedere matrem ei Qbstituo. Id etiam clarum erit, dicta. l. precibus. sed ubi ven tri simpliciter substitutio saeia est no natis post humis, extingui videt substitutio per ab orsum, vel quod nati non sunt posthumi. ξύ ratio est, uanon peruenit ad eum actum in quo morientis voluntas impleri posset. l. qui Ventri. T. de udire in spici. per quam idem notat Bald. in . l. sinati. c. de insti.& substi. sub conditio sae. 5c melius probatur in . l. h. N. iq. c. de posthu. haeredi insit. tamen Bartol. in . l. h. colum. vij. ersi . vlterius quaero

quid si substitutio pupillaris facta est vetri. T. de

vulga substitu. cuius doctrinam omnes illitie se quuntur, contrarium sentit per dictam. l. quive tri. iuncta glo T. de ventre inspicien .5c ratio est, a io secundum eum, et quia substitutio illa pupillaris quae ventri facta est duos casus comprehendit,si non nascatur substitutus haeres erit vel si naso tur ec hau editatem non adeat vel si liae reditatem adierit sed in pupillari aetate deces Ierit substitu rus per tacitam vulgare quae in illa pupillari co prehenditur haeres erit, dii Li. l. sina. c. de in M. Nimbri sub conditio fac. Sed Moder. Iason in di m. t. prima. colum. xvii is. de vulga. substitu dicit vulgarem sufficere ad acquisitionem illius haereditatis per. l. ab exhaeredati . insin. T. delega. f. Sed Bartholo. Sozi. in .l . colum . in eadem. l. hcontrarium sentit, re rectius, quia non ex vi expressae vulgaris tantum, sed pupillaris tacitae tamen vulgaris quae subintelligitur, per dictam. I iii. quae non potest euitari: quia testator moriens ventrem tantum instituerat, eidem substitue rat,si non post humus natus fuerit ex vi igitur il lius substitutionis ubi mater non crit in medio, si non editus sit,uel si natus fuerit posthumus,o in pupillari aetate decesserit admittit substitutum expulsis haeredibus matris etia quae cohaeres erat

Primo in illa. l. s. podera lex ibi, vet rem vero ex talia parte, oc adierit si no post humus natus fuerit altu sibi esse haerede. Secsid ὀ,ibi posthumus autem natus impubes decesserit. Tertiὀ,ibi, subsit. tutionem quidem in huiusmodi casu, ubi posthumus natus adhue impubes viva matre decesserit respuendam esse censemus. 5c versi c. seq. ibi, tuc autem tantummodo substitutionem admittimuscii posthumus minime editus suerit vel post eius Partum mater prior decessierit. in casu igitur di ait Oae. l. ab exhaeredati. . sin. is de lega .i. et substitutio quae facta est ventri non erat expressa Halga

Lex quarta. 39a

ris sed pupillaris, dicta. l. sin. ibi, tunc autem tam tummodo substitutionem admittimus csi post- humus minime editus est, vel post eius partu mater prior decesserit. Per quae in dubie quando pater ventri substituit cum illa adiectione, si no m. scatur, substitutio illa non est vulgaris, sed pupillaris quae tamen tacitam vulgarem comprehcndit, si non nascatur, di si nascitur Win pupillari aetate decedat altu ei substituo. Hoc probat ille

rex. clare, dum ait, cum post humus minime edi

tus est,uel post partum eius mater prior decesse rit, quae declarant verba substitutionis in capite legis posita, ibi, si non posthumus natus fueritalium sibi esse haeredem. S idem sentit glo in dicta. l. qui vel ri,inglo. prima. ibi, item quod subiicit substitutus, id est, pupillariter. 5 in his terminis loquitur dicta. l. ab exhaeredati. si. quia substitutiis datus erat ventri,si non nasceretur unde

per illam. l. sin. c . de insti. 5 substi. sub conditio. DI. pupillariter iacta dicitur, in vim cuius sub stitutus pupillaris,iacitus tamenvulgaris ad ea legata quae post humus tenebatur, pariter tenebit. alias sequeretur et si substitutio illa pupillaris ex pretia facta ventri tacitam vulgarem non admitareret, omnes illos casus, videlicet si no nascatur, Titius sit haeres,vel si nascatur,oc non adita hi reditate moriatur sit haeres, vel si nascatur & hae reditatem adierit, oc intra tepora pupillaris aeta tis decesserit,sit haeres evanesceret substitutio nonato posthumo, dicta. l. qui ventri. ff. de ventre inspicien. N ita notat Bald. 5: prius eo. Barto. indicta. l. sin. c. de insit. A subsit .sub conditio fict. quare puto Bartol. doctrinam indicta. l. prima. ff. de vulga. substi. vij. colum . recte probari in di. m. i. sina. iuncta dicta. l. qui ventri. cuius verba sunt, qui ventri substitutus est vel institutus si vetrem seruarevelit, audi edus est. Sed ad quid sub stitutus Ventri audiri debet volens ventre serua re, nisi quod si nemo natus erit, substitutio cita nescet, ubi pupillaris non esset substitutio , sed vulgaris tantum, dicta. I. prima. . sed & si seruus eod. titui. de vent r. inspicien. quare si uenasco tur siue non nasceretur,futurus esset haeres si in tra tepora pupillaris aetatis decederet, P ea quae supra dicta sunt. ec ita per illu tex. notat Bald. in m. l. sina. c. de instit. 5 substi. sub conditio. Dct. in euidentialibus illius legis, sed ubino admittit

tacitam pupillarem r ut si substitutio facta est vem si nascatur erit vulgaris in illum casum latum, re ideo si non nascatur expirat, dicta. l. qui ven pater moriens substituat ventri in eum casum tantum , si nascatur, evanescit, si non nascatur, dicta. l. qui ventri.

si .ero sic ventri substitutio facta est si nascatur,ec non post humus natus impubes decesserit, volaliter ei substitutum sit, ut ex voluntate testato ris coniecturari possiit,aut expresse vel tacite per compendiosam substitutionem, A. illa substitu

tio non est censenda vulgaris sed pupillatis in se

780쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

comprehendens vulgaron tacitam. l. precibus.c.de impuber. N aliis substitia. dicta. l.lina. c.de

insit. 5 substi. sub condi lac.Sed, quaeso, ad illa

I.fi.aduertatur,inquantum ille t .ait,ti no post humus natus fuerit alium sibi esse haeredem,quae verba prout scripta sunt absurditatem inducunt. nam sic sonare videntur,si vivo patre decedat: ecsic non posthumus natus fuerit,quia post factuna

testamentum vivo tamen testatore natus sit, aliuei substituo, sed hoc nihil est: quia illa lex in iumedeclarat illa verba,non post humus natus fuerit. bat propter senatusconsultum haereditatem adi re noluit, quae substitutio vulgaris in unu casum facta secundum Barto .m dicta. l. prima.T. de vulga. substi .non extendetur ad alium non expres Ium, quia non continebit,si venter irascatur, sed illum tantum si non nascitur,sit haeres. Hoc clarius probare videt sinalia verba huius legis, ibi, alioqui. praegnante ea defuncta nullam iniuriae querelam interuenisse: quae recte Accitus decla . rat in glo.sin. in verbo, interuenisse.ibi,nihil habebit haeres mulieris,quia haereditatem non adi tam ad haeredem mulier non transmittit. oc ideo quae tectea eo ditore legis scripx ΠQRρμ' 'qμ' , . t . i ci .. ti

niam tediislatoris intelio fuit sic scribere, si post si Vt absoluas hanc. l. dic, Isi uxor ventri suo sub riri suerit alium sibi esse haeredem. stituta est vel etiam alius,in eum casum solum, si humus natus no suerit alium sibi esse ec hoc casu quaestio illius legis est,an substitutus

pupillaris expressus tacitus tamen vulgaris matre excludat,si sorte posthumus vivus post mortem patris nascatur. hoc clare demolirant verba illius legis ibi posthumus autem natus impubes decesserit Secundὀ,in his verbis,testatorem vo

luisse posthumo nato,ec impubere defuncto matrem magis ad eius venire successionein. N in ii- ne legis, ibi,tunc aut e tantummodo substitutio nem admittimus cum substinatus minime editus fuerit vel post eius partum mater aecelle rit. τnam mater quae cohaeres erat silio si superseuiuat substitutu excludit, sed si posthumus non

nasciturvel si nascitur,et prior mater decedat,im non nascatur evanescet substitutio si non nasca,tur,dicta. l. qui veniri. sside ventr.inspici .ec ideo permittitur substituto curam assumere vctris nuper eat,dicta. l. prima. g.sed di si seruus. Teo. titu.

de verr. inspi.& ad id induci potest,dicta. I. precibus. s.si vero substitutio. c. de impuber. ec alijs subst.dixi supra Si vero ex verbis testatoris per cipi non potest quae ec qualis sit eius voluntas, et substitutio quae ventri sit admittet istos casus, si non nascatur,vel si nascatur,ta in pupillari aetate decedat,sive mater cohaeres data sit substituta si ue no sit substitura,sive extraneus sit substitutus, dicta. l. s. c. de insii. oc substi. subcodi. sac. quae substitutio extranei saeia ventri, matri cohaeredi nubes autem decedat substitutus erit ei haeres,di tir no nocet,ciuia substitutum excludet. r Sed si ma

cta l.fi.si vero mater non sit data cohaeres ventri non exeludet mater substitutum. I. precibus. c.

de impuber. 5c alijs substitu. ec idem communi

ter omnes sentiui. dixi in repetitione authen. ex causa. c. de liber. praeteri. 8c in repetitione. l. primae. m. de vulga.ec pupil. substi. quam Aureliae natus anno decem di nouem menses octo publice repetii. Aduertite Angel .hic dupliciter huncto. legit,oc in prima huius legis interpretatione dicit hic probari vulgarem substitutionem venistri lacitam hunc casum concipere, si venter non nascitur,ut una te tura legatur,ab his verbis nonatis posthumis, qui posthumos instituerat, ochic sit punctus,oc sequitur,non natis posthumis uxorem suam secundo loco scripsit haeredem. quasi illa verba praesupponeret vivo post humos abortisse,vel certum fuisse testatori non suisse natos,neque potuisse nasci, ob id se dindoris Ioco uxorem suam scripsit haeredem: non puto hanc fuisse iureconsulti intentionem, sed istam fuisse quia uxorem suam posthumus suus restator subuit uerit in eum solum casum, si non

nascerentur posthumi vi illis non natis ei succe deres. ec sic uxor aliter haeres substituta non est, nisi in eum casum si non nascerentur posthumi. sed Accur hic in verbo,secundo loco. sic inter ter data cohaeres prius posthumo decedat, succedet substitutus, dicta. I. si. sed si mater no ei set data cohaeres vciri,substitiatus excludet matrem. l.

precibus. c. de impuber. εἰ alijs substitu. nisi reciproca et set instituito ventris 5c cohaeredis substituti: quia si cohaeres maior esset pubere ut aequa litas seruetur, vulgaris illa expressia tacitu pupil-

Iarem non admittet. l. nam hoc iure. ec. l. Lucius.

T. de vulga. substi. 5c eo casu quo mater substituta et seisi non prohibetur adire alia causa quam huius senatusconsulti Sillaniani quia posthumus natus no est, nec spes est quod nascatur, ves si natus est viva adhuc matre defunctus est,re mater non est instituta in unum casum solum si non nascatur,ec sic adire prohibita non esset ex volun tale defuncti sed solum prohibitione huius sena tusconsulti,si obstante hoc senatusconsulto non adierit trasmittit ut supra dictum est. Et hoc modo clare declaratam hanc legem, neque ulterius hic insisto, ex doctrina Barto. oc recentiorum in

materia substitutiois prosequeris. Sed quicquid sit, e8o puto hunc tex. huiuimodi substitutionsi

subtilitates, ec difficultates no admittere,sed plane hunc tex. legedum .ine,dc intentionem Iure consulti fuisse tantum demonstrare quomodo transmissio coceditur, ec quomodo prohibetur in casu huius senatusconsulti. de ideo tu sic Iege. pretatur id est substituit,si haredes non es.r, dised duomodo,si non nascantur, haeredes esse pos ras moriens et restator posthumos suos haeredes in sunt di id confirmari videtur ex his quae sequun stituit,quibus matrem substituit, si non nascerentiu si mulier quam in utero nihil gestare consta- tur,no natis posthumis mater quae substituta erat in illum

SEARCH

MENU NAVIGATION