장음표시 사용
11쪽
ergienge feriter, u)ag restiens M. Jun. i 16. A quo Reus ideo appellavit, quod quilibet sibi e flumine publico prodesse possit, dum alteri non noceret. 2 quod multi ejug-dem universitatis, eodem ex stimine, eodem jure deducendae aquae in hortum &piscinam uterentur. 3. Omnem promitteret indemni sationem. Quas ad rationes, quamvis Actores negaverint, flumen esse publicum quippe positum in eo molendinum, un-cum aqGa, duobus a seculis retro eomputa- 'tis, loci Ecclesia titulo oneroso comparasset, & a Communitate,tanquam Ecclesiae tuitoribus in statu sal vo conservandum esset, quibus invitis, in praejudicium molendini & aquae vel praesens vel suturum, aquam derivare non liceret, a. OPPO suerint, aliorum vicinorum jus, quocunque modo, vel quacunque concessione acquisitum, non statim ad tertium extendendum, eique prodeste posse, & quae cetera, quae interjecta sunt, fuerunt: tamen ab Electorali Moguntino hujus loci Ju
cembr. I7l7. Quae sententia etiam ab Electorali Judicio Aulico, quod Moguntiae est, praeienti in anno confirmata miti
In iluam etiam sententiam, Thomae Merchesiachi . Moch. Tom. I. conssy. n. b. descendere Videtur, ubi dicit: quando aqua comi nuuis omnibus Iussicit, unus alium impedire non potest ; cum
eIiam ex aquilare facere positim in alieno, quod mihi prodes, e alteri
12쪽
olteriparum, aut nihil nocet, etiamsi strictojure deficiamur. Sed quod omnino notatu dignum,& ad thesin recurrit n.sa. statim, quod dixi, subjecit: licet non dissiteor psis subditos, ne permissione Principis vel Magistratus, ad irriganda prata b horta, non
pos ducere aquam ' De caetero, quod all. Regulam l. a. g. r. σ3. f. de Aqu. G Aqu. plud. arcend. attinet, vid. uberius infra VI.
& vicini acquisitum jus, quod tertio non prosit. Melch
ner Decis Camer. Tom. a. l. a. dec. . n. 78. Uc. 2s. it. Merches. d. l. n. 37.
Quemlibet usum aquae, quae ex sente sui iuris, vel fundo suo originem & natales trahit & profluit, propriam ob indigentiam, aliis optimo jure denegare posse; cum sit durum &
crudelitati proxsmum, eX ipsius praediis agmen aquae ortum, .sitientibus propriis, ad aliorum vicinorum usum,inguria domini propagari. is K. C. de Servit. V Aqα. t. U. g. I. de S. R. P. I. II. g. I. Commun. praed. Caepolla de S. P. R. c. de aquaeduct. n. 3M Thom. Merc, elb.ap. Xlock confII. n.I . Quilibet est rMum suarum moderator & arbiter . ita ut aliis, quod licet, emo. lumentum subtrahere, non statim hominem neque frugis neque operae probae insigniat l. 2I. mandati l. 2I. C. de Seruit. I. a . g. vlt. V l. aes f. de Damn. infect. Hopp. Comment. ad g. 2. 7 de R. D. uerb. Omnibus. Et qui suo jure utitur, nemini injuriam facit L ιρ . de R. Messen b. pari. a. confJS. v. s. es I . ex Bal dixit: Dominum, ex cujus fundo aqua oritur, posse eam prolubitu retinere, Ut facere, ut defluat, quoties alteri seisitu. tem non debet, L ulti . des qu. A qu. plud. arc. l. .C. deServit. I. nec vicinos ad versius dominum aquae, actionem institue. re posse, siquidem insigniter bonam pro eo militare praestim-tionem, quod sui emolumenti causa, haud in vicinorum vexas faceret. Sunt tamen, qui hanin sententiam collabefacere
omnem lapidem movent, dicentes: illa plausibilia Dris axio. B a mala
13쪽
mna: OVI SUO JURE UTITUR NEMINEM L EDIT. Os . st . cle R. 7. QVI IN RE SUA SUBSlSTENS. SUAM PRO MOVET UTI LlTATEM, IMPEDIRI NON POTEST, LICET ALTER DAMNUM INDE SENTIAT.
I. a . g. ult. G l. 21. U. de Damn. quamvis J. Civ. ita vera sint, ut omni exceptione sint majora: in applicatione tamen, & in principiis J. Nat. aperto niti falso. J. enim Nat. propriam utilitatem non alienae, sed alienam propriae. cste praeserendam contendunt; quia Deilὲ omnes aequaliter amaret homines. Duorsum etiam tendat dictum Christi Maa.
DILIGES PROXUMUM TUUM, SICUT IT IPSUM.
Fia ex re negandum arguunt, secundum dicta brocardica, licet J. Civ. in viridi essent valore, absque reclamante conscientia, vitaria peragi posse, & hic in foro Soli iustum doctaratum, , in foro Poli non condemnaturum iri. D n. Neuher in disput. de necessurrea LL. Civit. vnnuersalitate, es in a adhibenda aequita. te hic M DL c. a. prolacentia habreas .aI. At enimvero si res , acut*ngenda, nullibi in J. Nat. fundatum invenitur, propri- .am, aliorum indigentiae esse posthabendam. Porius, quod nec J. Nat. Proprio cum incommodo, aliorum commodisquis inservire teneatur arg. LIT. pr. C. de inous resam. I. axis Commun. dioid. Atque ex sanioribus Dd. dogmatibus. Alex.
I. con M. n. ac I . GA. Patet. J. Nat. enim, & quod ex illo est, dictamen rectae rationis, omnimodaque hominis compositio inculcat, postulat, de serio praecipit, quod, quopriecipue res delabitur, quibuscunque licitis fieri potest mo.
cis, homo Ie conservare studeat, adeo ut necessaritim etiam . i. admittat furtum. Brannem. Comment. ad F. I. 22. t. a. L M. n. LPHend. de I Nat. l. a. c. is sis . 7. & nemini propriae vita . dananu vi inferre permissum. Nee ad confirmania'
14쪽
firmandam, Naam dicunt, rem, verba Christi collineant: DI
LIGES PROXIMUM TUUM, SICUT TE IPSUM.
' Hocce enim ex praecepto haud percipi potest, proximum mihi elle praeferendum. Nec illud de gradu dilectionis, sed imodo de ejusdem sinceritate explicandum videtur, nequis se .ipsum ficto aut fucato amore prosequatur. Nequaquam
quod, s dilectioni propriae & dilectioni proximi simul non .
possit satisfieri, illa huic cedere debeat ; quam Veritatem, . Z Cor. δ,U. luculentissime comprobat. . Quilibet sibi pro-acimus. Charitas enim ordinata a se ipsis incipit, quae charitatis in alterum tantummodo. est cynosura-L ff. C. de Servit. T. AF. Et profecto in univeisium inconsultum erit, posthabito d. Civ. Jus Naturae arbitrio cujuslibet tuto siequi, quippe quod ' eatenus quam plurimis in causis incertum & vagum est; non enim homines uno eodemque ducuntur sequitatis judicio, ut . Tragerendae, ad amussim, qUam .volunt, aequitatis, applicare ossint. i Econtrario Jus Ciri nonsolum ubique secundum . Dominum, qua Pollent, facultMena, quam diligentissime & enodatissime ante oculos est positum, ita ut omnium, etiam alias stupidortim ingeniis, nisi qui a J. Civ. scientia excipiuntur, perspicue innotescere oporteat, i. f. de ignorant. I. I.: Ut in posses. legi, L In isci'. de l. Cornei. dens uer. c. 'de test. Se innumerabilium rapientum autoritate communitum, cui longissime retto computata & mori h comprobata Vetustas, experientia, indubitatum Juris dedit .valorem: sed&ipse Deus, duris Civilis similiter ac duris Na- turae est autor, licet non eodem immediato modo, sussicit, ' ut voluntatem stram enixam, per magistratum Jur. Civ. quem flamma ex sapientia instituit, fatis abundeque de die expone--re, Perque eorum I L. beatitudinem, ex fine Jurispr. nostrae. qui est praxis justitiae optimete; temporalem, promOUere mi.
15쪽
opponitur argumentum, quippe quo homo plebeius, cum idustri homine, eodemque reip. perutilissimo, pari in ancipiti vitae periculo constitutus, imjus Proximi, ex majori in ipsum
amore, conservandi causa, immaturum, naturae invitae, vitae debitum reddere debeat. Sed requisita, quae casum in L patim reddant dabilem, merito pro impossibilibus habentur. Unicum enim duntaxat, Ut momentum, quo brevitati studeam, ad seram : quae, exemplo Hiskiete, non in piissimis etiam est vitae charitas ' Reg. ast. d. I. Psalm. Ioa. v. V. & quis, qui non spatio aliquo sibi opus putet componendae animae &1ubducendis vitae rationibus, seu visarcinas colligat ante, quam princiscatur e vita 8 utiloquitur Varro de re rustica I. e. I. coris. Pusend. se . . Nat. hac de re admodum egregie dilserens f. i. e. s. g. I . Firmissimo igitur etiamnum stat suo talo, quod, qui secundum I L. vivit, aeque qui iudicat, in conscientia sit
tutus. c. J. dist. 4. c. 7. cain. II. quo. Brunnem. ad s. l. est. n. 2.
I. Ita g. I. IIui Ga quo. manum I p. Commem. ad pr. de ueap. ve . Fure Civili. Potissimum cum a Jur. Civ. Jus Nat. . non infringatur, sed quam plurimum Jus Civ. ipsius agyoscat fundamentum, vel ad minimum modo informet, & in suo sta tu relinquat Lιde iussit. G tur. Et quod potissimum accei diit, Deus est Deus ordinis, quem ab nominibus exactissime reposeityer.II, as. Sap. II, 22. Saluberrima igitur,&quae in . praestantissimum ordinem, qui exoptatissimam rei p. salutem potenter conservat, sunt redacta jura, eaque concatenatis excogitata vigilis, evertere, & effectu per longum tempo-' ris tractum probatissimo privare, quod dissentientes in stupra . dictis regulis duris faciunt, nefas est l. n. g. a. de inos testam.
Honorarium a fluvii vel rivi domiuo, pro rigationis heneficio alteri concesso, praetendi, poste, aequitati consentaneum aflirmare. Thom. Mercheo. q. XLA. Tom. I. cons. II. n. '. in Verb.
16쪽
Sin, η. n. statuit, quod ille, cui jus piscandi in flumine competit, ob aquam in piscium detrimentum, redhostimenti loco, quid postulare possidi Quod ad illum, cui est jus Grutiae, ut quippiam pro usu solvat, exten
Vicinum, qui arvum vel hortum, certo anni tempore irrigare fuit solitus, & ex eo confecit pratum, a convicinis, ob assiduam, quam pratum desiderat irrigationem, quamque illi sibi infensam putant, conveniri posse, negare Ulpianum a. st de Aqu. V Aqu. pluv. arc. ibi enim: Eum neque damni insecti neque aquae pluviae areenti actione teneris his enim actionibus nemo alterius utilitatem Promovere tenetur, sed fallem ne alteri ex industria nocumentum fiat. Agrum autem in pratum commutare, modo non Vicino, cui aliquod jus vel se vitus debetur, inde arcessatur damnum, nulli bi est prohibitum. mesenbec. conf.IM N I7. quod autem non mutatum, cur stare prohibeatur l. 27. C. de testam. - Not. s. , Ad coercenda pernitiose fluminis emuvia, coelacendosque imbres, sulcos aquarios &fossas agrorum pratorumque muniendorum causa ducere & aggeres adhibere quem posse ex . LI. G 7.f. de A qu.'Aqu. pluo arcend. constare. Quod ampliatur, etiamsi cum acco- . lentium fieret incommodo, modo non animo vicino nocendi, sed suum agrum meliorem faciendi vel defendendi id fiat. arg. LI. g. I. f. de condict. calis dat. l. 2 . g. ult. G 2K. f. de Damn. in- fect. l. I. g. II. I 2.1. de Aqu Aqu. pluυ. arc. l. L. 7. f. Ne quid in sum. pubi. I bom. Merciso. v. Moch. confM. n. assis Brunnem.
17쪽
nd d. I. s. . ubi secundum m. regulam asserit, quod magna utilitas privata, parvae utilitati praeseratur publicae, E. quod sequitur, multo magis privatorum utilitati praeferenda: Sed . aliter sese res habet, si ex proposito, in vicini solum iniuriam, . . fossae & quae cetera sunt aquarum munimenta, parantur; quem enim ex dolo suo debere lucrum sentire, I L. negant. 33.ss. 'si. I. st . de R. I. sacob. Gothos adde R. F. & quae siupra allegatae fuerunt LL. Qua de causa opus aceurate inspiciendum, & an quid doli subsit, inquirendum. . Verbo: Incommodum positivum interdictum, non lucrativum d. l. I.'II. Ia. H p. Comm. ad y. a. F. de R. D. de verb. Omnibus.
Circa munitiones riparum, quas an iquitas Vel Vis tempestatis destruxit, reficiendas, ad cumulum litigiorum desuper obvenientium removendum, multum prodesse, I. Ordina- tiones & consuetudines loci, quas omnino respicere in praecepto est. 2.) publicas ripas fossasque, quae sub nomine gluthgraben veniunt, quaeque non a proximis accolis, sed, publicis quod dictum, impensis reficiendae. 3. Conventiones, si quae hac in re sunt initae, partium, quibus est standum; 4.) qualitates &locorum situs. Quare oDsservandum, quod ita & alia aquarum receptacula, quae ad irriganda prata formata, ex universitatis aerario parari saepe soleant. Id quod multis in statutis, sequentibus in verbis cautum legitur:
18쪽
Cum igitur, quod in antecedentibus dictum est , prata eam adjectiliana habeant qualitarem, ut faenisecio primo & secundo peracto, absque propemodum impensis opimam insuper praebeant pasturam, Omnino declaratur: dominos pratorum vi )uris dominii, eorum uti frui posse pastura. Hlacenιmni- . hil aliud est, quam spatium fundi cum primis dominio subsecti, -
quo paseuntur animalia. arg. l. a I. C. mamluti. Hinc privata l.
descendunt pascua, quae varii generis sunt, vel enim jure dominii, vel possessionis, vel servitutis, vel familiaritatis, vel precarii competunt. Modestin Pistor. Vol. 1. coss. s. n. 9'. De publicis pascuis persun torie tantum, quippe florum reS inpraesentiarum non agitur, fiet mentio Nota l. . Propriis in pratis, separatoque in iis gramine, quemlibet. quidem peculiari sit 3 Ure pascendi gaudere Videri, ars I. C. mandati. sed plurimis in civitatum ordinationibus prohibitum legi, pio pterea liscit eiusmodi pastura, quam sibi quilibet pri. . Natoriam arrogat, con Vicinis pratis, saepius funesta infligere solet damna ; quar in causa fuerunt, ut exigente salute tam privata, luam Publica, peculiaria quorumlibet pascua, saluberrime in comitumia plerumque transmutata, & universita-.tis nomine & ducta combinata sint. Quae etiam quam plurimis in locis in viridi liint observantia. Quibusdam tamen in locis consuetudines admittunt, ut propriis in fundis adhue separatim pascere liceat. Qua in re cujuslibet regionis mos
pro communibus velut bonis reputantur l. cf. pr. de Contr. Emt.
19쪽
esse proportionem ; videlicet ut illi, qui potiora possidet arva,
potiora, & reliquis minus numerosia ad pasturam habere animalia, jus sit. Menoch. de arbit Iudic. l. a. coss. s. cos. 2 T. Id quod in optima aequitate est positum ; quo majora enim quis possidet bona, eo majores, quae reipub. persolvendae sunt, ei incumbunt pensiones, ideoque potiora animalium domesticorum habeat emolumenta, necesse est. Cui accedit, ut amplioris praedii possessor, amplioribus ad culturam indigeat jumentis. Nol. 3. In alienis pratis alias pasicere non lieere Letos de R. I. s de Seroit.' Id quod etiam procedit in agris incultis ' va- ,
cantibus demesiisque. Berlich. P. a. concc-n. . COUarru Puaest. c.37. n. a. 3. tum qUc d& hi passii reddi possint deteriores Bruckm. VOLI. cons. I . n. θ. si s . tum quod dominum habeant, quo inconsulto extraneus eis Uti non debet. Ipsa enim
ibi, sponte licet, nascens herba est in domino domini fundi, cum id quod ex re nostra nasicitur, nostrum sit. 9 F. F. R. ad L. Hquit. Obstat, josse unumquemque in alieno fundo facere, quod sibi prodest , & domino fundi non noceti. a. de Aquas Apt. pluv. are. Respond. Aucupium tibi prodest, &mihi non nocet, Sc Divus Pius tamen aucupibus rescripsit, non esse consentaneum, ut per aliena praedia, invitis dominis faciant aucupium. 11 F de Serv. Rust. Ita juro dominii prohibere possum, ne transeas per meam aream Vel domum, vel haurias ex meo fundo aquam, etiamsi utrique nostrum lassiciat aqua. l. r. g. pen. I. g. is de Stro. Rust. Dominus enim in suo praedio est instar reguli, quo invito quippiam facere est in stum, quod ipsi enim displicet, validae pro-nibitionis habet valorem, & semper melius rem suam inta- eam servare, quam post vulneratam causam remedium quaerere L f. C. In quib. causin integr. res. laomines enim ut pluri.
20쪽
mum aliarum rerum, alteriusque juris sunt accipitres, qui alicujus rei, ad certum tempus ex conniventia I et familiari. tate, perna illum usum, nescio quo saepius eXcogitato jure, longe ulterius praetendere solent. Et quod praecipuum, id saltem ex adega. a. estici cogique potest, ut mihi an alieno facere liceat, ne mihi quid noceat, minime Vero ut lucre r. Quin imo si rem accuratius examinemus, Utique fatendum est, per pastum domino fundi nocumentum fieri, quippe qui vel propria animalia immittere, vel fundum alteri locare, aut siervitutem pascendi, accepto pretio, constituere potuit. Huius regulae limitationes vid. apud Tho m. de noxa animal. c. N. & de Ailidatura Str. UyModern.F. L. IN. t. a.
Jus pascendi ob onus verum velanasogicum servitutis, ad conservandam, quomodocunque potest, libertatem naturalem, & ne praedium serviens nimium prematur, strictae esie in-- ferpretationis; iniquissimum enim,inquitPapin. auferre domino, quod usus ei non abstulit. l. aost. Ex quib. cavs major. &arg. l. I. g. IS.A. de Aqu. qudrid. l. I. , . IN. I . st denumhio. ne quid in Flum. pubL L a. C. de Serv. s A qu. Thom. Merchel b.
pen Decf. n. v. I. Pistor. P. I. cons. 7o. n. U. Quod jus pasc. addere animalia, quam quae moribus & ordinationibus civit, tum, pagorumve, aut magistratus jussu, Vel etiam conventionibus eorum, quorum interest,desuper initis, introducta haud permittit. Quo fit, ut feluctante domino serviente, agni cum . ovibus, eadem in loci pastura passet nequeant, sed agnos de io, qui constitutus est, OVium nil mero adnumerari opor eat. -
Qua de re, quamvis in causa re Die trid iron contra Seorg litudoIph-2uttiodii, reus, qui ad certum
ovium numerum adstrictus erat, in judicio, quod Lipsiete est, supremo, obiiceret, capita ovium, quae numerum excederent, C a non