장음표시 사용
181쪽
Princeps Brunditii Rammius fuit hospitio quoque
et duces Romanos omnes, et lagam exterarum qu
que gentium insignes, praecipue regios, accipi t. Ex eo notitia es eum absente Perseo fuerat literi que spem amicitiae interioris magnaeque inde sertuna facimtibus, ad regem profectus, brevi perfamillam
haberi, trahique, magis quam vellet, in arcanos se mones est coeptus Promisae enim ingentibus praemmiis petere institit ab eo rex, Quoniam dum omne legatique Romani hospitio ejus uti assuessent, quihu eorum ipse scripsisset, ut venenum dandum curaret et cujus seire se comparationem plurimum dissicultata et periculi habere, pluribus consciis comparari eventu praeterea incerto esse, ut aut satis incaesa ad rem pem agendam, aut tuta ad rem celandam dentur. Sed turum, quod nec in dando, nec datum, ullo signota prendi possin ' Rammius, veritus ne, si abnuisset, primus ipse veneni experimentum esset, facturum P vi licitus proficiscitur: nec Brundisium ante redire, quam
convento C. Valerio legato, qui circa Chalcidem eam dicebatur, voluit. Ad eum primum indicio delato, jussu ejus Romam rimul venit. Introductus in eis.
riam, quae acta erant, exposuit.
XVII Haec ad ea, quae ab Eumene delata erant.
accessere, quo maturius hostis Perseus judicaretur; quippe quem non justum modo apparare bellum regio animo, sed per omnia clandestiua gramari scelerari trociniorum ac Feneficiorum emebant. Belli admianistratio ad novus consule rejecta est in praesentia tamen Cn. Sicinium praetorem, indus inter cives et
peregrinos urisdictio erat, scribere milites placuit; qui, Brundisium ducti, primo quoque tempore Apolloniam
in Epirum trajicerentur ad oceupandas maritim urbes, ubi consul, cui provincia Macedonia obveniam elassem appellere tuto, et copias per commodum e Ponere posset Eumenes, aliquamdiu gime retentus periculosa et dissicili curatione eum primum tuis potuit, profectus Pergamum, praeter pristinum odium
182쪽
iscenti etiam se re mei stimulante svinmavi pareret hellum. Lmati eo ab Roma, gratulantes quod
tanto periculo evamsset, veneriant. Cum Maced meum bellum in annum dilatum esset, meteris prael
vibus jam in provincias profietis, M. Iunius et Sp. et ius, quibus Hispaniae pilavineiae obvenerant, lauato saepe idem petendo senatu, tandem pervio Mint, ut supplementum sibi ad exerenum daretur, tria millia peditum, centum et quinquaginta equites inae manas legi nes: in socialem exercitum quinque millia peditum, et trecentos equites, imperare sociis jussume eopiarum in Hispania cum praetoribus novis
xIN Eodem anno, quia, per recognitionem o tumii consulis, magna pars agri Campani, quem p vati sine discrimine passim possederant, recuperata inimialeum erat, M. Lucretius tribunus plebis promulgavit, ut agrum Campanum censores fruendum lae must quod farium tot anms post reptam Capuam non futat, ut in aeuo vagaretur cupiditas privat rum. Cum in exspectatione senatus esset, bello etsi non invito, tamen jam deerem, qui regum suam, Persei qui Meuturi amicitiam essent, legati Ariarathia, puerum filium regis secum adducentes, Romam ven sunt quorum oratio fuit, regem Murendum illium Romam misisse, ut jam inde a puero assueseeret, inritas Romani hominibusque Petere, ut eum nonaeis hospitum modo privatorum euatodia, sed publicaelestiam curae ac velut tutelae vellent esse. Ea regis
legatio grata senatui fui Deereverunt, ut Cn. Siaaenius praetor aedes instructa loearet, ubi illius regi eo tesque ejus habitare possent. Et Thraeum legatis, apud se sceptantibus, et societatem miritiamque petentibus, et, quod petebant, datum est, et munera inum mimum aeris suminae in singulos missa Hos
utique populos, quod ab tergo Medoniae Thraeis emet, sumto in Moietatem mutabant. Sed ut in aula quoquo e imissis exsinuta mala arent, ' s
183쪽
Claudium Namnem, M. Decimium, Maria miseri ab Adine eos Cretam et Rhodum suaserunt, iamia avare armcissam simul speculari, num ollicitati a sociorum abim Peram essent.
XX. In euvenia civitate ad emeetationem novi belli, nocturna tempestate columna rostrata in Capta tolla hello Punico consulis, cui collega Ser. Fulvius fuit, tota ad imum finiane diae axes Ea res, Pr dio loco habita ad senatum relata es Patre Maruspices referre, et decemviros adire litios Daserunt. Decemviri, lustrandum opIndum, supplaretionem ratas rationemque habendam, victimis majoribus misimeandum et in Capitolio Romae, et in Campania ad Minervae promontorium, renuntiarunt Iudos perae cem dies Iovi optimo Maximo primo quoque die .ciendos. Ea omnia cum cura facta Aruspices, inhonum versurum id prodigium, prolationemque finium et interitum perduellium portendi rea pendeatum; quod ex hostibus spolia fuissent ea rostra, quae tempexas disjecisse Acceremini, quae cumularent religiones
animis Saturniae, nuntiatum erat, sanguine per viduum in oppido pluisse Calatiae asinum tripedemnatum, et taurum eum quinque vaccis uno ictu fiamianis exanimatos Auximi terra pluisse Horum qu que prodigiorum causa res divinae factae, et supplicatio unum siem, feriaeque habitata
xxI. Consules ad id tempus in provincias non exierauit, quia neque, uti de M. Popillio reserrent, as natui sequebantur; et, nihil aliud de mere prius, statutum Patribus erati Aueta etiam invidia est Hapillii literis ejus, quibus iterum cum Statiellatibus Liguribus proconsul pugnasse se se sit, ac se derem millia eorum occidisse propter cujus injuriam heia, easteri quoque Linon populi ad arma ierunt. Tum vero non absens modo Popillius, qui deditis emimius aestia bellum intulisset, et paeatos ad rebellium incitamet, sed eonsulas, quod non mirent in provin--, in senatu increpiti. Moc comma rivum a
184쪽
hianti fissi et consulibi multam re disturos, nisi in prom iam exirent, denuntiarunt; et regationem, quam de Iaguribus deditis Momulgare in animo a . . hexant, iuraenatu recitarunt. Sanciebatur, ut qui ex Statiellis deditis in liboeitatem restitutus ante Calendas Sextiles primas non esset, cujus dolo malo is in rem: vitutem venisset, ut juratus semitus de meret, qui eam et quaereret animadverteretque. Ex auri Atate deinde senatus eam rogationem promulgarunt. Priusquam proaciscerentur consules, et tacereio pra tori prioris anni ad aedem Bellonae senatus dat restili, ex aetis, quas in Corsica res gessisset, postulat que uaria triumpho, in monte Albano, quod jam in morem venerat, ut sine publica auctoritate fieret, triumphavit. Rogasionem Maresam de Liguribus magno, mi sensu plebes scivit Justitque: ex eo plebi scito et Iarimus Praetor consuluit aenatum, quem quaerere ea rogatione vesisti Patres ipsum eum quivere j -
XXII. Tum demum eonsules in provinciam pro lecti fiunt, exercitumque a M. Popissio cherun No-que tamen M. Popimus reverti Rumam audebat, ne
murem diceret, adverso semitii, infestiore populo, apud praetorem, qui de quaestione ii, se posita senatum eo iniciam Huic detrectationi ejus tribuni plebis, aliterius rogationis denuntiatione, occurrerunt ut, si non ante idus Novembres in urbem mmani introieret, de absente eo C. Licinius statuere ac judicaret. Hoc tractus vinculo cum redisset, ingenti cum invidia in senatum veniti Ibi eum laeerat surgiis multorum emet, amatii consultum laetum est, ut, qui Ugurum post Q. Fulvium, L. Manlium consulas, hostea non .suis ent, ut eos et Licinius, Cn. Sicinius, Harepres, in libertatem restituendos curarent, agrumque iis trana
Padum leonsul C. Popillius daret. Muta milli ho iampum hoc amatu consulto restituta in libertaim;
185쪽
transdiistisque Padum ager est assi ratus M. Bois.'r ita rogatione Marcia dia aliud C. Licinium mamm- divit irae res praetor, gratia remissis vimentis et Popillis faenilia precibus Metua, imus Martiis adamaruum sumit, quo die novi magistratu innuri erant is nurum ne diceret jus, qui privatus futurus esset. It rogatio da guribus arte sella elusa esti XXII Legati Carthaginiensis eo temporeae
macerant, et Gulussa filius Maalalasas imis vim magnae contentiones in senatu ei Carthaoniaenam querebantur, ' praete agrinn, de quo ante i
gati ab Roma, re in re praesenti cognomerent, Malli essent, amplius septuaginta opinis matellaque valo thaginiensis hiennio proximo Ma a bratu armis fissedim, Id illi evi nihil Mi h lacile eam Carthaginenses demilligatos allerer prohiberi enim
extra fines efferre ama. Quamquam elant, in aula imitas, si inde Numidas pellerent, ae gesturos hialumpillo haud ambiguo evit sedaria deterreri, quo diserto
vetentur cum sociis populi Romani hellum gerer, Baddam ultra superbiam erudelitatemque et avistiam mus non pati posse Carthaginienses r missos eam, qui
orarent senatum, ut trium harum rerum unam ah mimpetrari eluerent ut vel ex aequo apud socium p pulum, quid equaque emet, dismitarent hvia perint terent Cartha lenaehus, ut adversus injusta arma pla atoque se tutarentur hello vel ad extremum, si gratia plus quam veritas apud eos valeret, semel at inerant, quia donatum ex alieno Masinissae vitant. Modestius certa daturos eos, et aesturos, quid dedi sint ipsum nullum, praeterquam sua libidlata aris. trio, finem tarturum. Horum si nihil tapetrarent, et aliquod suum post datam a P. Scipione parem deli tum esset, his potius ammadverterent in se. I nam stat tutem se sub domis Romanis, quam libertatem ex altam ad injuria Masinissae, malis Perillentit .
a sentes ipsis stilus esse, quaeri sub Martia , --
186쪽
est mantes Proeubuerunt atratique humi, non miam a maericordiam, quam xegi ''.
Xa iv, Interrogari Gulussam plaeuit, quid odia
remonderet, aut, si prim mallet, expromeret, Ruper qui re Romam venisset Gulussa, meque sibi fi cile esse, ' dixi de iis rebus agere, de quibus nihil mandati a patre haheret: neque patri facile fuisse ma dare, cum Carthaginienses, nec qua re arim essent, uec omnino ituros se Romam, indicaverint. In aede. ulapii indestinum eos per aliquot noctes congialium principum habuisse, unde praeterea legatos o cultis cum mandatis Romam mitti. Eam cauam fuisse patri mittendi se Romam, qui deprecaretur naturo, pe quid communibus inimicis criminis1tibus ae mederent, quem ob nullam aliam causam, nisi propter constantem fidem erga populum Romanum, odissent, Uriis utrimque auditis, senatus, de postulatis Carth viniensium consultus, respondere ita jussit Iussam placere extemplo in Numidiam proficisci, et nuntiare patri, ut de iis, de quibus Carthaginienses querantur, legatos quamprimum ad senatum mittat; nuntietque Carthaginiensibus iit ad disceptandum veniant. Si aliquid possent Masinissae honoris causa, et fecisse et facturos esse jus gratiae non dare Agrum, qua cujusque sit, possideri velle nec novos statuere sies, sed veteres observari, in arum habere, Carthaginiensibus victis se et urbes et agros conce sisse, non ut in pace eriperent per injuriam, quaesum helli non ademissent. ' Ita regulus Carthaginienseamque dimissu Munera ex instituto data uirisque, ali
que hos talia comiter conservata. ,
xxv. Sub idem tempus Cn. Servilius Caepio, M.
Claudius Centho, T. Annius Luscus, Mati, ad resa petendas in Macedoniam renuntiandamque amicitiam regi missi redierunt; quioam sua sponte infestum Persi seriarum insuper accenderunt, relatis ordine, quae vidissent, quaeque audissenu vidisse se per
187쪽
vides Macedonum summa vi parari essum Cum ea regem perverassent, per multos dies conv-niendi ejus potestatem non factam postremo, cum desperato jam colloquio profecti essent, tum demum se ex inere revocatos, et ad eum introductos esse. Suae orationis summam fuisse foedus, eum Philippo ictum, cum ipso eo post mortem patris renovatumsin quo diserte prohiheri eum, extra fines arma et res prohiberi, socios populi Romani lacessere heslo. Ea posita deinde ab se ordine, quae ipsi nuper in senatu
Eumenem vera omnia et comperta referentem audi senti Samothracae praeterea per multos dies occinum
eonsilium cum legationibus civitatium Asiae regem habuisse. Pro his injuriis satisfieri, senatum aequum Mnsere, reddique sibi res sociisque suis, quas contra Jus foederis habeati Regem ad ea primo amensum ira In menter locutum, avaritiam superbiamque Romnis ovicientem frequenter; quod alii super alios legative rent, speculari dicta laetaque sua, quod se ad mistum imperiumque eorum omnia dicere ac lacere aequum Mnserent. Postremo, multum ac diu vocifera n. reverti postero die jussisse scriptum se responsumdare velle. Tum ita sibi eripeum traditum maerFoedus, cum patre letum, ad se nihil pertinere. Id se renovari, non quia probaret, sed quia in novato aestione regni patienda omnia maent, passum novum foedus secum Mere vellent, convenire prius damnestionibus debere in animum inducerent. ut ex aequo foedus fieret, et se visurum, quid miri . tendum esset, et illos credere reipublicae consultur . Atque ita se proripuisse, et submoveri e regia omnes
eo tos. Tum se amicitiam et societatem renuntiasaea qua voce eum accensum restitisse, atque voce clara
denuntiasse sibi, ut triduo regni sui decederent finitam
a se profectos nec sibi, aut venientibus, aut mae
nentibus, quidquam hospitaliter aut benigne factum 'Thessali deinde Et quo legati auditi. Senatui, ut seirent quam primum, quibus ducibus usura res
188쪽
iam esset, litem mitti conaulibus ituriri, ut mer
m um posset, Romam ad magistratus cremium v iaretis
xx mihi magnopere, quod memorari attineat,
rei puhaim eo anno consulas gesserant magis e re Phlim visum erat, comprimi ac sedari exasperatos
Ligures Cum Macedonicum binum exspectaretur, tium quoque Illyriorum regem resperium Iasenses lagati sederunt; simul questi fines uos mundos pulatum, simia nuntiantes, M uno animo vivere Mahcedonum atque myriorum mgem communi consilio parare Romanis hellum specie Imatorum Illyrios vaculatores Romae esse, Perse auctore misma, ut, qvid ageretur, mirent. Illyrii vocati in senatum imi eum imatos se eam missos ab rege dicerent ad purganda omnina, si qua de rege Mense deserrent;
quaeinum, equid ita non adissent magistratum, ut ex instituto loca, lautia aeciperent sciretur denique vis. nisse eos, et super qua re venissenti Haesitantibus in responso, ut euria excederent, dictum. Responsum
tamquam legatis, ut qui adire senatum non postulas, aeno dari non placuit mittendosque ad ruem laedi
reprensuerunt, qui nuntiarent, quod me quererentur apud amatum, exuatum a me agrum non aequum
eum facere, qui ab sociis auia nox inmetiminiam. In hanc I-tionem missi A. Terentius Varro, C. Plaeto a C. Cicereius. Ex Asia, in circa socios reges missi erant, legati redierunt, qui renuntiarunt. Eumenem in ea. Antiochula in Syria, Ptolemaeum in Alexandria, me convenisse. Omnes sollicitatos lingationibus Perses, sed egregie in fide permanere, pinlisitasque omnia, quae populus Romanus imperiisset,
praestaturos. Et civitates socias adisset caeteras satis
filia; solos Rhodios fluctuantes, et imbutos Perses eo illis, inveniam. Venerant Rhodii mii ad pulcganda ea, quae vulgo saetari de civitate aciebant eae teriam, senatum iis dari, eum novi conmiles magistra. tm iutarent, primit.
189쪽
XVII. Belli apparatum non 'rendum cenat runt et deinio praetori negotium datur, ut ex vinteribus quinqueremibus in navalibus Romae subducti
quae possent usu esse, reficeret, pararetque naves
munquaginta. Si quid ad eum numerum explendum de aes C. Memmio collegae in Siciliam seriberet, ut eas, quae in Sicilia naves essent, reficeret atque expediret, ut Brundisium primo quoque tempore mittito senti socios navales libertini ordinis in Unti et quinque naves ex civibus Romanis C. Licinius praetor semere jussus in quinque et viginti parem numerum . Sichem sociis imperaret idem praetor peditum octo millia, quadringentos equites, a sociis Latinita minis exigeret. Hune militem qui Brundisii acciperet, atque in Macedoniam mitteret, A. Atilius Sere nus, qui priore anno praetor fuerat, desigitur Cn. Sia elatus praetor qui exercitum paratum ad trajiciendum haberet, et Popillio consuli ex auctoritate senatus et Iadimus praetor scribit, ut et monem secundam, quae maxime veterana in Liguribus erat, et socios Latini nominia quatuor millia peditum, ducentos equites, idi-hvs Februariis Brundisii adesse jubere Hac elasse et hoc exercitu Cn. Sicinius provinciam Medoniam
obtinere, donec sumessor veniret jussus, prorogato in annum imperio. Ea omnia, quae senatus tensuit,
impigre facta sun Duodequadraginta quinqueremea ex navalibus deductae qui deduceret eas Brundisium, L. Porcius Licinus praepositus duodecim ex Sicilianuam, Ad frumentum classi exercituique coeme
dum in Apuliam Calabriamquetres legati missi, Sex.Digitius, T. Iuvetitius, M. Caecilius. Ad omnia
praeparata Cn. Sicinius praetor, paludatus ex Uriae prosectus, Brundisium veniti
xxNIL Exitu prope anni et Popillius consul
Romam rectit aliquanto aerius, quam senatus censu
rat; cui primo quoque tempore magistratus creari, eum tantum hiatum immineret, sumum erat. Itaque non secundis auribus Patrum auditus est consul, cum
190쪽
iret. Succlamationes frequentes erant, interrogati nesque, cur Mesere fratris oppressos Ligures in Isto talem non restituisset Comitia consularia, In quarti edicta erant diem, ante diem duodecimum Calendas
claritas sunt habita Creati consules P. Licinius Crassus, et Cassius Longinus. Postero die praetores facti C. Sulpicius Galba, L. Furius Philus, L. C nuleius Dives, C. Lucretius Gallus, et Caninius Re hilus, L. Villius Annalis. His praetoribus provincias decretae duas ure Romae dicendo, Hispania, et Siacilia, et Sardinia; ut uni sors integra esset, quo senatus censuisse Consulibus designatis imperavit a natus, ut, qua die magistratum inissent, hostiis mago ribus rite mactatis, precarentur, ut, quod hesum p pulus Romanus in animo haberet gerere, ut a pro perum eveniret. Eodem die decrevit senatus, et o
illius consul ludos per dies decem Iovi Optimo
saximo voveret, donaque circa omnia pulvinaria dari, si respublica decem annos in eodem statu fuisset. Ita ut censuerant, in Capitolio vovit eonsu Iudos fieri, donariaque dari, quanta ex pecunia deciasset senatus,
eum centum et quinquaginta non minus adessent.
Praeeunte verba Lepido pontifice maximo, id votum susceptum est. Eo anno sacerdotes publici mortui, L. milius Papus decemvir sacrorum, et Q. Fulvius Flaccus pontifex, qui priore anno fuerat censor. Hic
foeda morte perii Ex duobus filiis ejus, qui tum
in Illyrico militabant, nuntiatum verum decessisse, alterum gravi et periculoso morbo aegrum esse. OMruit animum sitavi luctus metusque mane ingresaeeubiculum servi laqueo dependentem invenere. Erat opinio, post censuram minus compotem fuisse sui:
vulgo Iunonis Laciniae iram ob spoliatin templum alienasse mentem ferebanti Sufficius in Emilli l eum decemvir M. Valerius Messala in Fulvii pomiffex Cn. Domitiua Ahenobarbus, oppido adolescena