Adumbrata imago solidarum virtutum Roberti cardinalis Bellarmini Politiani e Societate Iesu a Marcello Ceruino eius nepote exposita Gregorio 15. pont. opt. max

51쪽

tot filios, quos Ecclesiae Da i peperisse

dicitur, duorum referam exempla.' Primum Iusti Caluini, qui dum Bellarmini opera confutandi gratia legeret, sensim illuminatus , & argumentis illorum victus, pluribus temporalibus bonis dimissis ad Catholicam fidem lingulari DEI vocatione fuit conuersus. ' Pothea vero Ro- lmae hospes a Cesare Cardinale Baronio humanissimὰ exceptus, in Latheranensi Ecclesia una cum fratre suo a Clemente Po tifice , Sacri Chri sinatis uncti' ne & Venerabilis Sacramenti alimonia propriis manibus refectus, ut in illo Ueterum errorum,. ac haeresium vestigia penitus delerentur, expucto odioso Caluini Cognomine, Iustus Baronius nuncupari voluit. In Germa niam deindὰ reuersus ab Archiepiscopo, & electore Moguntino Aulico, & spiritualieonsilio adscriptus, ac ijs presertim , qu Vextirpandae haeresis , & propagandae Ca-- ltholicet fidei operam nauant adhibitus; I

gentem fecit fructum in conuersione haere' ticorum. Alterum exemplum erit Beniamini An tonii Caneris Anglici. Theologiae Docto ris,qui cum Regius esset Concioliator, C nonicus Canthuarientis, Decanus Theri

52쪽

etiam multo ampliori communionem E clesiae Catholicae Bellarmini operibus comis mendatam praetulit. Ideoq; per litteras egit illi gratias pro Animae suae libertate de salute. Scripsitq; quod cum Bellarmini doctrine lumen declinare , & iniquissim rum hominum calumnias ferre non posset, domi relictis libris in Musaeo suo Canthv rienti simul cum reliquis bonis,& fortunis uniuersis, se per occasionem aquarum Spare danarum, & itineris Palatini subduxerat, di apud Colonienses Catholicae Ecclesiae addixerat se in aeternum et sicuti Ap'logia scripta ad Regem, & ad Primarios viros plurimis litteris patefecerat. - . Nec quidem minor fuit Bellarmini coeq.ra in vacias soluendis difficultatibus, seu molestiis detergendis, ac consiliis dandis ijs, qui ex diuersis terrarum Orbis parti bus quotidie coram, & per Epistolas ad

ipsum confluebant. Cum eos paterna a plecteretur Charitate, & humanissime reseponderet. Romae vero Sanctae Inquisitio nis, Sacrorum rituum, Indicis, Examinis

Episcoporum , caeterisque pro tempore Congregationibus, quibus ut dictum est, . praeerat, qua sollecitudine, qua prudentia inuigilauerit, quam sapientiisime eius reseponsa omnium assensu admirarentur, nemini est obscurum. Politiana Cassieciam.

53쪽

sibi ab Illustrassis. Roberi Cardinale Vba dino illius Ciuitatis Praesula pret statissimo, dum pro Λpostolica Sede Nuntius in Galbis

Ita moraretur ι enixe commendatam rinitati Capitulo illius Constitutiones a Marcerussi Secundo confectas restituit obseruadas, additis non arulli S, quae Proizempore O Portuna videbant . Cum iis vero , qui ad eum condeuiebant, dedi I E o de rerum humanatum fluxu , de Chri itia ni nominis officio diuerereamulta , vel saltem si te poris brieuitas c non permiteret, aliqua intermiscem colloquio solitus . erat. Domisingulis Dominicisi quadragesimalibus, δι

S. D. Nostri aduentus pia aliqua commemorabat, tali simplicitate , ut animos su uissime mulceret , & non inanes & vanissi. mos platilus sed veram contritionem ingeneraret cordis; Domesticis autem & qu .idianis sermonibus ad pietatem de veraci perfectionem suos inuitabat continuo; nec quisquam Belluminum alloquebatur,quin aliqua ad aeterna salutem spectantia audbret. Hae vero tanta prosequebatur facilliatate , t plene omnes intelligerent omnium scientiaruita facundiam cum vera Sanctita. te in illo esse coniunctam . Nullis autem administris , de laborum suorum auxiliato

ribus sus unquam fuit,sed ipsemet propria manu convciebat omnia , tali uberrare , N.

54쪽

quot es in dies salutandus ves supplicanisdus a quolibet appeteretur , occurreret,& illo dimisso sitam statim prosequeretur

striptionem, ae si nullo ti. mporis Interuaulo fuisset di stractus. Quare operum. suo nim originalia eius manu coscripta & nul ita pene liturarc periuntur coinquinata. Sed cum optime sciret nihil ad animos populorum promouendos vitae ac morum exemplo este efficacius, hoc etiam insti- ruereiomnes docnmento nunquam defuit,& ut coelestibus magis expedite vacare posiset virtutibus' eam reruni terrenarum de ,

spicientiain semper habuit maiorem, quo in altiori humanae fcelicitatis & existim Φtionis gradu collocaretur. Quare a diutist ijs non alienus solum , sed omnino abhorωrens locupletibus tanqua .miserrimis compatiebatur sua lqtabatur paupertate . Principi cuidam Cardinali, qui in suo aeta' tis flore cum splendore familiae, animi etiainternis ornamentis copulatis, Doctrinae ι& pietatis Universo costituebat exemplar, Iam diu, dixi: Robertus in vitae Sanctit re profecturus es, quoad diues factasqnonss. Λsteri autem, qui in quodam familia, vi colloquio sexaginta . millia annui rede

ditus Ecclesiastici se habere dixerat, hilari riter,& per iocum respondit Robertus, ni hilo tantum redditum suum superare et ea

55쪽

numero enim sexaginta millia detracto nihilo, idest figura, O , sex millia solum remanent , quae tunc temporis ipse possidebat. Plateam autem S. Mariae Rotundae Vineam suam appellabat pulcherrimam, domi propii quam , ex qua uberes fructus breui dispendio continuo percipere posseta Aliam se non habere quidem , commodiorem vero nullam percensere. His enim ingeniosis , de lepidis sermonibus non raro

utebatur Robertus, ea tamen retenta grauitate, ut spectabilis, & admirandus ac si mi facilis, & gratissimus omnibus redderetur. At illud in primis apparebat solida virtute,& constantia terrenas substantias pro friuolis, S inanibus omnino du

cere.

Consanguineorum autem, & suorum aD finium amorem, quo singuli solent agitari,

ita a se abdicauerat, ut eorum commotio

nibus imperturbabilis redderetur. Cessit e vita Angelus de Acraria Theanensis Epi copus, & Roberti ex Sorore Nepos. Cessit Thomas germanus Frater ; Cesserunt a fines alii, sed no cessauit Robertus eadem animi aequabilitate, nec turbidos quidem motus egerere, solum enim solicitd inda gabat extremum illum transitum, qua deuotione in eo temporis articulo sacris fuerint expiati, quae Religionis . & pietatis

56쪽

signa dederint ; Et hostiis, ae precibus pro

illis exorabat. Lugubres, di pullas vestes nunquam deferre voluit. Se Consanguineis , & mundo mortuum esse, inanibus iis inortalium inlicitudinibus renunciatis, solum D Eo vivere profitebatur. Condoluerunt plurimi, & incestas Roberto dederunt litteras quibus germanu eius fratrem Optiamum virum se perdidisse querebantur. At non indoluit ipse, sed longe digressus respondit , se maxime laetari huius vitaeua bores terminatos illum habere, de ad tranquillum grui dij portum appulisse. Scripsit eidem Antonius Cervinus Pater meus, e Alexandro Marcelli Secundi germano fratre , di Hieronyma Bellarmina Roberti alter Sobrinus, doluitq; Marcella Bellarmina, eius dein Roberti germana Sorore,& ex S. Agnetis ordine Sanctimoniali Religiosis.sima, communes nostras familias caruisse. Benigne quidem , uti solebat Robertus rescripsit, egitque gratias; At se quadraginta annis in Religione consumptis his minime curis ac mole iiijs affici significauit; imo magnopere oblectari morte affinium suoiarum , quorum ad gloriam sempiternam ductricem fuisse sperare posset. Monuit eundem Franciscus Maria Frater meus geri manus, genitumq; ex Maria Bellarmina. ax fratre germano Roberti Nepote sta-

57쪽

Reptum N4psius patrui nomine decora- tum, id vitae adhuc infantulum sublatum fuisse afflictabatur; Αt minime doluit Ro- hortus'; imot respondit, quod prae morte illius, sicuti in discessu filiorum sui germ

ni fratris 'egerat , nec minimas guttas la--

crymarum, & doloris effundere posset, li-eet conaretur et Sed quidem lacrymas gaudii,&luetitiae cum ferme sci et eos ad Su premas Beatorum s desperuenisse, ac fuis se lucratos tam cito bonum illud , de quoi . ipse pene septuaginta nouem annorum i horibus defatigatus minime erat securus, Scripsit tandem Roberto Camilla Bellar mina germana Soror , ac pri coniunctione ,& beneuo entia met c teris sbroribus in se' semper perspecta , intentissimis precibus postulauit veniam conueniendi Romam, uti fratrem amantissimum, quem nedum . Cardinali iijs insigiti tum vestibus viderat,

falutare ante suum obitum concederetur ι 'at minime cosensit Robertus, imo ex tem-

pso moliuit, espiditatem illam diabolicam esse tentationem, & ideo Signo Crucis su gandam : sit quod cum essent ambo morti propinqxit, futura, non praesentia, I A s: CM Rs s T I passionem, no vanitates, & pom

pas huius mundi ipsis cotempladum essetaimo quod si illa sciret quot s Micitudines.

58쪽

. -& tranquillitatem , qua seueoatur, dum Societatis I E s v gellaret habitum, ipse habuisset pro certo, quod illa se potius . e Religiosunt , quam Cardinalem respicere - cupiuisset. Haec autem omnia illius pro-prio Chirographo conscripta reperiuntur. Nec minori moderatione amoris usu, fuit Robertus in patriam. Miserat Politi nuui Capitulum binos Canonicos , qui ad

Beatissimi PAvLi Quinti pedes humiliter

prouoluti precarentur, ut Gregem illum Pastoris iam diu Orbatum concedere veruiet , post e recreari Bellarmino, quem Catin dinalem ne dum aspexerat, cuique iucundum fore , populum sibi commendaturi, visitare, ac non ingratum pro salute; p. trio in aestiuis caloribus perfrui aere.

Et quidem iam destinauerat etiam ipse Robertus Politianum adire, utpote qui pro' Animarum Salute nullos effugiebat lab res. Sed cum Pontifex Vniuersalis Eccle-siae seruitio, cui ille erat intentus, pro pamticulari Cathedra detrahendum non esse . . respondisset; Roberto vero si pro corporis sui salute conseruada & oblectatione antia emi concessisset; negasset vero, si pro admia

nistratione illius Ecclesiae sibi eundem ce seret; a proposito statim animum flexit,& a Potitiano abstinuit. Coelestitiae Congregationis Protector cosueug Robertus eius

59쪽

Generalis electioni maxime vigilare, dc ungulos, quorum suffragia ad illum delige dum requirerentur, pijs monitis saltem, vel per Epistolas, vel per administros prae-

uenire. Anno vero M P C x II . ipsemet assistere voluit. Quare Sulmoni generali illorum Capitulo conuocato conuenit .

Hic supplicationibus indictis Concionibus& pijs Colloqui js illorum animis promotis

summo Ommum consensu Generalis eL

fectus est. Robertus autem ijs constitutis, cluet ad Religionis disciplinam pertinerent, discessit, & S. Mariae Angelorum Sacratissimam Imaginem venerabundus, uti iam diu vehementer optauerat, petiit. Hic R berti ad uetuS Politianis peruulgatus max1 mam attulit Voluptatem. Cum enim triginta nulliaria a Patria & Consanguineis distare tantum audissent; redditusque ad Vrbem illo tantum spatio prorogaretur, incredibili omnium gratulatione ad se ac cessur uni expectabant. At negauit Robertus nullisque germani fratris, qui illi occurrerat, di familiarium suorum precibus dimoueri potuit, quin statim rediret Romam, suosque subita animorum mutati ne maerore affectos relinqueret. Ecclesiastici status fines egredi veniam non petiisse a Pontifice , illoq; inconsulto sibi iubcitum duxisse postea affirmauit . h

60쪽

II. Terrenas autem laudes & dominatus nocontempsit solum, sed omnino aufugit. 3Quare si consanguineis & affinibus suis, qui eius assumptionem ad Cardinatatum gratulati fuerat, cito occurrens rescripse rat: Nouet dignitatis gradu extolli eos non debere, & eos precari, quod summo hoc 3mnium Auctori referrent, maiestatemq; suam implorarent, ut ab illo nouae pote

statis fulgore suos non lineret perstringi oculos, & ab aeterna illa coelesti gloria per hoc temporale fastigium s e non praepediri; Nunc quantu ab iis deterreret, factis comis probabat; Et si in precedentibus comitiis, quae pro Pontifice deligendo aeta fuerant,

ut patres illos a sui electione securius red-ideret alienos , se originem ducere a parentibus longaeuis, vitique tenacissimis, quasi per iocum loquendo insinuabat, Thomam Bellarminum, & Flammetiam Taurusiam ex Patre, Riccardum vero Ceruiatim , &Elisabetiam Machia uellam ex Matre, vivacissimos& pene nonagennarios dicens habuisse parentes a Nunc quantum abhorreret ab ijs diu magis, ac magis demon

strabat. Agebat enim Robertus pro sui muneris officio, dum intimus, & famili ris i consiliis illum admonuit, cauendum esse, ne committeret aliqua, quibus Re gios offenderet Prεsectos, tumq; laederet