장음표시 사용
601쪽
re . Dominus meus D. Maresa io Iosephus Tandem an a Placentu e Epit copus , &inea causa Iudex,an Petrus,&cius socia ad immunitatis bene ficium admittendi clicnt.1a Respondi necem Carolini prodito riam,cum iniuste,& appensete commissa rei in hominem assidatum ex pace dc reddi tum ideo impotentem ad se tuendum, iuxta firmata per me I atomo per Ciarlin. controuers.fren V. 1 Iαmisso in meo libro. 1 Addidi tamen Petrum , ε socios ex huiusmod i nece non esse priuandos immunitate.
Quod dictum prima ficie durum, & quasi improbabile, vi rationi consonum esse demonstrarem, necesse habui praemittere aliqua,& quidem Praemis primo,quod homicidium ex om-73 nium sententia, quae colligitur ex S. Thoma Σ3.inmitto. se ad. I. est missu M--nis occisio ad homines M. Quae Occisio consistit in hoc. quod homo τε per actionem liberE, ac proinde imputabiliter factam, applicet immediate, & per seipsum homini causam physicam instrumentariam ad destruendum compositum physicum ipsius hominis per effectivam sepat a-tionem animae tanquam sermae , a corpore tanquam subiecto: quomodo intelligi des,e
. Dicta autem applicatio fit v.g. transfigen-7s do pectus ense , impingendo fiastem capiti, usi aliis modis, de quibus m I. qua actione. g. occisum.1M I. HI. Ec aliis iuribus apud F
τἄ Et qui immediate manibus suis utitur aliquo ex his modis ad hominem de mundo proscribendum, centetur in communi aestimatione, dc denominatur homicida propriε,& vere cidest iniustus occisor, ut ego in hoc
Vnde inserctam . quὁd si quis circa destructionem compositi hominis alicuius non participet plenE conditionem immediati applicatoris causae physicae instrumentariae, illa, quantumcunque, & quocunque modo Concurrat cum alio qui sit verE, & rigoros Eoerisor, ad eam destructionem, & quamuis quoad Deum aeque peccCt.:8 Non potest tamen dici vere, ic propriEho miti sed solum cum addito moraliter, rna
te retuliue, remote, metaphorice per tonem
ruris, ut v. g. si sit mandans, consulens, assistens, dcc. quidquid hos esse ver . ae propriὶ homicidas, si euentus sequatur, dicat Thom. Tamburan .in Deca b. 6. cap.4. I. D num. z. ct
3. qui verum dicit in ordine ad hominum1
existimationem,& imputationem, secus quoad rei naturam. Hoe enim disseri phγsicaa morali, quod illa est talis, attenta rei natiara, haec vero CX hominum existiniatione, id imputatione, veoptimc obseruat Tancredi tomo de religitra I. I. tibia .disp. 8. q. I. nam. 2 8 g. 39. Praemisi siccundo , quod in casu duorum go vulnerum letalium a duobus illatorum,qualia sunt, quae ictus siclopeti secum affert. Giurba conf8 1.m m. 36.quod intellige, si persclopeium,vel etiam per ensem, atri quid simile infligantur in cerebrum, gulam, pectu φι intestina.&3zr.deey 3 23. nam. M vel in vessi
duina.lib. earte .cap. 3. pagoihi 38. vel in pulmonem, folliculum sellis, renes. Marian. Sanctus mThesaura Chirurgia Petri seu Adpu mihi' 3 L. Potest accidere, vi vulnus utrumque, sit aequalis efficacitatis, di celeritatis ad destruendum compositum phys cum hominis vulnerati, quatenus utrumque est aeqιὰ aptum, ivt per ipsum vitales spiritus vel subito suo secentur, vcl subito dissipentur, & corrumpantur& inde sequatur extinctio caloris innati,& ConseqOenter mors, in qua suffocatione,&dissipatione consistit influxus camsalis vulncrum in mortem violentam. Senia
Ac proinde vel utrumque vulnus seoisim ει ab alio in eodem temporis puncto sit totalis causa mortis eiusdem vulnerati, quae scilicet procedat a duabus causis toralibus, e quibus unaquaeque sufficiat singulariter, & de per
se absque alterius coiκursu ad eam operandam,vel vinimque simul,communicata inuicem partiali virtute, concurrat ad integrandam causam unam totalem ipsus mortis, ut
egregie more suo notauit Illustrissimus insenio , di dignitate D.Caramuel in Theol.sam
Addebam posse etiam in eodem duorum 8ν vulnerum lethalium casu contingere,vr vulnus utrumque sit quidem de se ec seorsim ab alio , aptum ad causandam destructionem ph)sici humani compositi, seu mortem, sed tamen sit inaequalis celeritatis, ratione partium laesarum nobiliorum, vel ignobiliorum, magis,vel minus patibilium,magis vel minus aptarum ad sui3 andos, dissipandosve, spiritus vitales, vel etiam ratione eiusdem partis quidem, sed laesae in situ diuerso, di magis, vel minus idoneo ad dictam suffocationem.&dissipatione in . v. g. cordis, quod ictum inventriculo, snistro praecipuὶ, statim causae
602쪽
mortem, ictum autem in sola soli stantia , re tinet aliquandiu vitam, scd postea necessa rio amittit. Sennuri.υι ιδε pratu ε T. s. Quo fiat, ut unum ex dictis vulneribus, cxerendo prius suam essi citatem , quam aliud, praeueniat de facto aliud in agendo Contra vulneratum , atque cidem inferat mortem de facto ex vi sua, & sine ullo concursu alterius conuulneris tardioris. 3 Et hoc ponderarunt Menoch. de arbisrar. 362 num. IT. 18. dc post eum Farinac.
in casu, quando plures in rixa plura lethalia vulnera alicui intulerunt, ubi quini licet vulnera mortifera omnia sint, attamen cum homo semel tantum mori possit,qui primum vulnus intulit,is verE occidit, caeteri verδ, qui deinde percusserunt. non hominem, sed eadauer poties percussisse dicuntur. Ita Menochius ad verbum. Quanqua ego non videbam,cur abhis magnis Doctoribus imputetur determinate primo vulneri occisio,cu ex suppositione Ru Munum vulnus possit esse effractus altero ad citius agendum in vulnerati vitam , hic excessus cssicacitatis possit esse in vulnere posteriori v.g illato in cor, ac proinde veniat imputanda ipsi vulneri posteriori mors, non autem priori v.g. illato in iecur, id quod ego,
ultra naturalem meam ratiocinationem, acincepi etiam aperitissimis chirurgis, ec puto a
nemine posse nerari. tr Dicebam insuper non repugnare, ut ex inspcctione vulnerum A. B.dc C Titio illatorum facta per peritos, iudicetur determinat ETitium obij se ex vulnere A. in corde, non ex B. in epate,non ex C. in intestinis exempli gratia: disticillimum tamen esse,& quasi impossibile astantes aduertere signate in explosione trium scio torum in eodem fere instanti facta a tribus, hunc selopetarium vul nerasse cor, illum iecur, tertium intcstina.ps Praemisi terti b, qu bd ex eo,qubd non posisit sciri ab hominibus, sed a Deo solo, quinna pacto plura vulnera lethalia concili rerint ad mortem vulnerati an scilicet simul omnia ut caust totales,an simul omnia vi causi partiales,an seorsim v num ut triuia totalis,& hoc
an fiterit illiid quod est illatum prius,an quod illatum posterius , & qiusnam ex pluribus
conuulneratoribus lethalibus extiterit auctor illius vulneris, quod supponatur ex peritorum iudieio determinath intulisse mortem
s, Consequens est necessario,ut detur casus, in quo inter plures humanae cognitioni certos lethaliter in eodε accidenti vulneratores incertus sit eidem cognitioni ille, qui fuerit determinate verus occisor hominis vuln rati,quamuis certum sit eidem humanae coPnitioni, quδd determinate vel hic, vel ille, vel uterque ex parte obiecti fuerit talis. Et hoc vltra Menochium , & Farinacium nuper citatos, tradunt passim alij in I. item Mela. g.sed si plures. I. Aquil. e quibus plurimo, allegat Giurba confx .ec ego aliquos hoc g. x M. I IO.quibus addo Iulium Caesarem Caluinumsingulari i oyo.quidquid dicat B eenfinparticulari pu/ D8. n. 3 . in tali casu occisum praesumi obiisse ex omnibus vulneribus, quod falssiimu est. Est enim multo verosimilius,quod obierit ex uno tantu nobis incognito,ut insta ostendam , ac proinde praesumptio non possit, nisi temere , imputare effectum obitus omnibus vulneribus determinate, cuius determinatae imputationis nullum pro puris hominibus in incerto caecutientibus adest fundamentum. Praemisi quarto, quia immunitas Eccle-sarum,quippe quae instituta est inhonorem
Dei, continet fauorem ex Doctorum communi sententia contra paucos,ec nominatim contra Decianum traiycrimis. ob. 6. c. 2Dn.
i 8.Τancredi ubisupra disp. D q. 2. - I98. vers cum materia. post Farinacium, Anis o- sinum,Genuensem,Italiam Me Franchis, Castilium, Guaettinum patrem,& ipsum Decianum sibi contrarium. Ac proinde immunitas eadem refundit odium in delictorum exceptionem , quae in casibus commissionis ipsorum delictorum elidit, & quasi praeiscat eandem immunitatem,non sinendo esse locum pro illa. Vnde Constititutio Gregoriana, sicut &antiqui canones indurentes exceptionem ab immunitate sunt quid odiosum. Hinc deducebariuδd quando agitur de delictis exceptis in materia immunitatis, cesse est accipere significationε delictorum idisorum in rigore omnino stricto intra limites proprietatis verborum. Trulen in de l. r.
unde in itur,qubd quando p. I. extra.
603쪽
honue. dicit : Si quis per industriam Oeeiderit
gorius X IV. in sua celebri Bulla super
n. Eleusimn cxcipiendo quoidam flagitii si,s a participio immunitati dicit: aut
Itone prox/ mssem occiderint. Verba actuerit, de oeciderint, ob fauorem
immunitatis, &ob odium exceptionis delicti debent accipi insensu stricto, rigoroso,dcvsquequa pie proprio , ut quam minimum fieri possit alua vcrbi proprietate, recedatur
ab immunitate ad non immunitatem,contra quam venit exceptio, iuxta late inculcata
per me passim in hoc eodem g. 2 o. Sicuti verba oee io, bc hamicidium dcbent a cipi in significatione propria, quando agitur
itemqtie quando agitur de pollutione Eccle- sae. D. Passeri n.tr .deposivi. Eccles disp. 3 .c. r.
n. .idque ob odiositatem tum resuritationis,
tum pollutionis, atque ob fauorem facultatis absoluendi,& libertatis Ecclesiae ad 1 acrorum exercitium intra illam. 9 Et consequenter dictum verbum recidendi debet accipi in hac materia immunitatis de occisione physica, non de solum morali, ut ex textu Gregorianae excipientis duntaxat peridentes in Ecclesia , vcl occidentes prodit ric,colligunt optime Castro Palaus, & Tho
, g Iuxta quod irrcsragabile principium deducitur admittendos esse ad immunitatem tum mandantes homicidium proditorium, tum illud consulentcs, tum ataciantes ad illud ,etiamsi verbis, ec praesentia reddant audaciorem principalem,tum arma dantcs volenti occidere proditorie ex allegatis per me in hoc g. ΣΟ.n. 3. I S. I 3. Hi enim, & smiles quocunque modo coia operatores, dicuntur quidem homictaee,& o riseres sed cum addito moratit errant.m , clim libere inquant suo modo in mortum, quatenus ipsum vere, S propric Occisorem applicant ad occisionem, vel per imperium, vel per rationes praemonstratas, vel fovent per adiectam audaciam, vel instruunt per ministrationem instrumentorum ad occidendum, vel aliis modis iuuant ad occisionem,non tamen ipsim et per phvsicam, & immediatam actionem attingant destructioncm compositi physici, applicando causam destructivam, scuti attingit ilic,qui vere,proprie,& physi-cc occidit,dc ideo solus donominatur absolute occisor,& dicitur percussisse, 6c interfecisse, ut apud Molinam dei .inta. ydio. 3 3.m
des fieri distere tutam interpresere minis rium, de Videantur quae dixi in hoc g.
Deducitur item ex eodem principio,quod icio immunitate donandi sunt, qui proditorie lo.
lum vulnerarunt, non secuta morte ex illo vulnere ex allegatis per me quibus addo Petr. Paul.Gua ZZin .est. F. q.n. 28. Neque enim hi sunt occisores,ad quam donominationem requiritur consummatio a stus, nec sussicit mera Cius attentatio, atque inca -ptio destituta suo ultimo termino.
Praemis vltim b, quod cum iura ad exclu- otdendam immunitatem requirant, ut quis proditorio Meiderit, haec enunciatio imponat certitudinem,non dubietat m, ut dixi g. 23. 8 s. ac proinde in dubio de occisone, non est decernenda amissio immunitatis , quia pietna statuta delicto certo, non est imponenda delicto dubio. Scortia in sesin. Pontis Comfluulfheorem. 388. adfinem,ut propterea dixerit merito Molina de ι . cro. 3. disp. 3 3.
nam homicidij ordinariam imponi no debe-rc , nisi homicidae doloso omninδ indubitato. His praemissis, deueni ad casum , de quo agebatur,& dixi,quod quamuis certissimum
esset in ordine ad cogniti em humanam
quod Pctrus, ta secij Carolino de Tonnis
intulissent icthalia vulnera &quidem proditoria , & quod sibi inuicem per coniunctatri aggressionem animos addidissent , atque ad vulnerandum coopcrati sui sient,&homicidet morales extitillent, εc determinate, vel hic, vel ille,vel Omnes ex parie obiecti occisor, vel occisores in toto rigore missic Quia tamen quod ex ipiis, vel determi- ro 3 nate hic, vel determinate ille,vel determinate omnes filissent occisor . vel occiseres dicti Carolini occisione physica rigorose accepta,
qualem descripseram in praemita primo,
non erat certum in ordine ad eandem humanam cognitioncm,ob pluralitatem vulnerum lethallu, ut piobaueram in praemissis secundo, & tertio , & fitilla determinate occisorem talem,est aliquid facti,quod non praesumitur,sed probari debct, dc sine hac deno
minatione occisioris occisione physica rigo, rose sumpta non amititur immunitas , ita ut ad eam amissionem nec sufficiat occisio in lata significatione , & cum addito
604쪽
carcns effcctu mortis,ut probaueram in prae-m sto quarto , nec occilio dubia, ut in praemi It O vstimo. to Consequens erat, ut quamdiu non proba retur, quod determinate vel hic, vel ille vel
omnes phTscc, rigorose, & proprie occidissent, possessio staret pro immunitatis regula, Contra odiosam exceptionem occisionis,& sic pro dicto Petro, & sociis, id quod expresse
Qubd si obiiceretur, in casu etiam rix. , quando multi iaciunt lapides,& nescitur quis
eorum occiderit, incurri irresularitatem, non obstante incertitudine occisoris, ex traditis per Leandrum par te 3. t a. r. quaest. 61. ecalios, quos citat, de sequitur Bonacina de rems .m articulari 8. 3I. ubi quod percussus praesumitur obiisse ex omnibus vulneribus,ut notaui, & reprobaui suis
ios Respondebam primδ, asseri contrarium
quo ad irregularitatem ab Emanuele Sa in Aphori . Confess. in V. Irreguiaritas ex se malume illimia nam. in antiauis. de 'ab Illustriis D.Catamuele in Threi sim mentalino M an. xo s. laudante dictum Cottonij in
se a Diana in V. Iraegulari s. n. 6 . quod
scilicet in dubio facti, si agatur de homicidio, non est censendus irregularis ex communi sententia, Ec stylo Datariae, de Poenitentiariae obseruato infallibiliter. xor Et merito quidem , quia pro sententia Leandri non allegatur textus indubitati te, notis,sed dicitur sblum, quod colligi videtur ex quibusdam Canonibus,quod non sussicit.
Irregularitas enim non incurritur, nisi in casibus in iure expressis,cap. 13 qui destin .em
168 Expressi autem non possunt dici calus, qui e nunciantur ab interprete per verbum videtur , cum non possit dici contineri Hare in iure quod post diligentem iuris inspectionem non potest cerid ex eo colligi. AEgid .de
Coni κ tomo a.des aeram sp. 8. D. 2I. Cr-bum videtur, cum denotet improprietatem. Villius decis si .n. 13. non inseruiat certitudini argumentationis.1 os mare ego potius, inserebam quod sicut in dusio facti de homicidio, non incurritur
irregularitas, ita neque incurritur in simili dubio amissio immunicatis, ob paritatem rationis. io, Respondebam secundo , retenta etiam Leandri sententia. negandam esse conseisquentiam ob manifestum desectum paritatis. iii Supponitur enim a Leandro, quod sancita
sit in iure irregularitas in illo casu incertitudinis occisoris,dc allegantur teXtus. At supponi non potest sancitam esse in e dem calu amissionem immunitatis,cum allegari non possit textus .vllus, ubi de hoc sit ulla
mentio: quae tamen allegatio contradictoribus necetiaria esst ad conuincendum eorum
Nam dicitur etiam,quod priuatio immu- rix nitatis non incurritur , nisi in casibus in iure expressis. Paces Iordanus. υbi fur num. 317. Mallet. in Auro Theol. malleat. 33. bractea 7.&quhd immunitas suffragatur in omnibus casibus tam ciuilibus, quam criminalibus,exceptis casibus in iure expressis. Mallet. cit. Malleat. 3I .tra N.A. Dato autem etiam,& non concesse,qubd 1t 3 percussi,s praesumatur obiisse ex omnibus
vulneribus,ut aiebat Bonac. Le. nullo tamen allegato textu,aut argumento.
Adhuc nego exinde bene inferri ad amissionem immunitatis. Vel enim primo supponimus communi rem sententiam , quam primo loco recensuimus in s. 29. n. q. volentem scilicet adhiberi claras, de demonstrativas probationes com missionis delictorum exceptorum ad amissionem immunitatis.
Et dico qubd sicut non susticit probabilitas ii .
mortis Titia ad dandum Beriae eius contusi ius transeundi ad secundas nuptias,quia pol sessio actualis, quae stat pro matrimonio cum Titio,non potest vinci Misi a rationibus clarE contrarium conuincentibus,ut egregi E dicit Thom.Tamburi n. in Decal lib. I .ev. g. 7. monora eoniugiseq. hi insolio iIta neque susticit ad me priuandum im-it smunitate praesumptio,quae demum est idem, qti bd probabilitas , de occisione a me simul commissa per vulnus lethale illatum alteri ab aliis lethaliter conuulnerato , quia possessio actualis, quae stat pro gaudio immunitati non potest vinci, nisi a rationibus clare contrarium conuincentibus, a cereo scilicet i fluxu mei vulneris in alterius necem simul cum vulneribus per alios inflictis, non autem ab influxu solummodis nitente praestam-ptionibus,quae non faciunt constare clarE, ecvere de re, ut dixit Giurba cons. 1 o. n. s. ubi plures more suo allegat. Vel secundb supponimus sententiam,
quam recensuimus eod m, F. 19. m. ITO.
volentem,quod sufficiant coniecturae , indicia,& praesumptiones. Et dico quM praesuptio, quod quis ex omnibus vulneribus obicrit est multo debilior, quam prςsuptio, quia obierit ex uno tathm,cu facillim usit, ut inter duo vulnera lethalia B a unum
605쪽
ec eodem modo qualiscata , de qua Molina de 303.tris. 3 disp. 13 n. post GomeΣ. cit.
Sicuti neque potuit praetendi amisia immunitas ob vulnerationem proditori: m, ncque ob occisione dubiam: id quod Ciarlimis tu suo casu,ta Vicarius Salcrhit us in suo nia penderunt, ideoque sine fundamento , mra essicacem rationem ficarios immunitate fraudarunt. Sic elim itidicandviti quidem fuiss)t
proditorium illud hqrnicidium , O quq m I.
At debuistent a muti initiauhlinem illi inimici: qui selopeios exploseram limul de fenestra hospiti j in L autem sibi perosum,
ementem tuue, re cona Un Um cerasa, cum incertum inaneret hum no iudicio,quis eius necis secura: verus uctor fuisset. 1 Iraque ino vis me* reip sionis ad quaesitum Illustrissimi Antistitu sita ςrat in hoc stilogismo.
bi dictus Petrus amiserat immunitatem, Id erat maxime . vel quia prpsit orie occiderat occisione rigoro1ὶ accepta Carolinum rVel quia cum stis sociis cmperatus fuerat ad eius talem occinonem, assistendo sibi reciprocs I
At nos amiserat Oh o istonem, cum in
suo vi iuro termino diuticum. Neque amiserat ob certitudinem 'bi edi-uram occisionis secutae vel ab omnibus simit,
vel ab uno, vel ci duobus , corii unam cuna
lucertitudine formali, idest, se renente ex parte istellectus humani , cum neque huiς casui sit decreta in iure amissio immunituis Ergo nullo modo amiserat, quud erat a msdcinonstrandum.
Obiicienti autem secuturum e3 dat do- riget na absurdum hoc, qu bd quis ut oceidaep dix orth, & impunε , assumet socios Amultiplicandas lethales plagas, cexcitandam inde incertitudinem occisoris, i cuius incer: titudinis sit necessarib donandus imi nita: te, si confugiat ad Ecclςssiam. Respondebam absurdum hoc non oriri ex conditione legis , quae sanctissime simiuii amissionem immunitatis pro occis ole ce ta , sed ex malitia hominum, qui iesis verbρ examinant, Ec ciuentes e lationem lesii sufficere, quod lex non comprehendat hunc casum vel hync personam, Iram is fide die. ev savi. ae pristi m. IM . hm 6.Ciarlin comminxs frens e ρ. 9 d. n. ia. ponunt siquid in)ustriose, ut vel casus,
rsona extra legis dispositio em rcenses
Addebam militare idem absurdum quo agali casus, qui tamen,non obstante absurdo, admittuntur sine ulla contradictione. Exemplum. tax 'ionis a participa- is otione immunitatis agit de totis occisoribu proditoriis,ac proinde de solis executyribus
nνm. & aliorum , quod initio statunimisquens in persona desinquentia non comprependit mandantem,ex propria verborum significatio sed e interpretati 'ne, cum id quod statutum nqn dicit, velle non praesumatur, eιiamsi in reipublicae Euorem tende rer,cuius in erest, ne delicta Nm eam im punita. Poterit inquam, ut eum securitate obtinendae immunitatis occidat, adhibere manidararios, 'i' per seipsos prcditoriE occidant, ec se Raesantem, qui moraliter tantum O εἰ diis,'i Di dixi , he interministraait Ta
de doctrina inseremiusta ex versis pqntis-ciae disposaionis Occideris, α .uthris , qui
mandantes homicidiu progitorium, cum nosint in rigore ομμes,gaugeam immunitate. Est enim notissimum quod legi vix ortae tit
udses quoptur, hune psy acciδcns, id e praeter intentionem sigillatoris, in ue a. illis optimε dicitur per Asemium jam ti-B a num
606쪽
I43 Adnum. 11. 3. 19. Ad cognoscendum, an quis sit assessinus,vcl proditor,non a ccndun tur leges particulares, sed tantum ius comminae, dc prius ius canonicum, quam ciuile, cum in hac materia sumenda st ubique interpretatio a iure canonico, ut per Castro1. tracI. I I. LI'. unica de reueri deb. locissacris. puncto I .num. q. alioqui possent leges ciuiles, statuta formare noua delicta,& antiqua se qualificare, ut sere delinquens remaneret priuatus immunitare, quod tanquam absurdum non est dicendum. Ita optime Ciarlin. controuers forens parte 2. cap. II. I .ct i . Giurba confJo. n. 2
Adnum. 38. f. 19. Addo dictis in hoc num. 38. quod non susscit ad S. Congregationis declarationum promulgationem , relatio de illis facta per Doctorem quantaecunqUCau ctoritatis , id quod in casu declarationis a magno Doctore Martino Nauarro relatae super mcnte Pij V. in quodam motu proprio ascrit Franciscus Suarcet tomo 4.de relig.
4s Agnumer. 1y. Officialis Episcopi in hac causa est selum Vicarius generalis Episcopi, non aliquis Archipresbiter. Ciarlin.
controu. serens parre I. cap. IO. numeri aut
Praepositus. Marius Antonin. lib. 3. resoLIDimmy. g. Tum quia dictus Praeposit/u. num. Ioa g. 29.
Votum. An citanda sit a milice immunitatis mater occisi proditorie, vel ali' eius consanguineι, aut at suis alius praetendens interesse in hac ransa. CEnsebam olim neminem in hac causa
esse citandum , secutus in terminis D. Episcopum Eugubinum Alcxand. decis Io I. num. 33. ubi quod articulus immunitatis potest coram ordinario in paucis diebus ter minari, eo quod plena probatio coram costat duntaxat per testes deponentes in pro .cessu informativo ab eo exarato, illis non m- petiti S, dc parte non citata e pro qua doctrina Sperellus allegat Giurbam cons IO. num . . de Guaet iniim patrem defensi .cap. 3I. n. 9.cuius Gua Σ1liai placitum non csse reprobandum firmat pluribus non minusdocte, quam pie Guazetinus filius tract. morali Aaesen
ram h i. defens. I. cap. χ. u. Num. 363. ad concordat lcum opposita numeri ΑΦ contra Dianam,cui ego addo Ciarlimam controuers
Mouebar ex eo, quod in his, quae Iudex potest ex officio facere, citatio aliqua non est
necessaria .Lancelloide attentat. parae 3. 2 3. num. 9. Bomitansumma decistit. n m.
Ex officio inquam , ad suam scilicet insommationem, ut citati per Baronium ubi sepra, ac proinde ex officio nobili, quod cum radicetur in libera Iudicis potestate, nec pendeat tibinstantia partium. Molina demst. 1 EI. 3.
disput. D numer .. Dyman.tis. I. - F. . . . num. 7. excludit necessitatem citandi partes, ut pater.
At in causa immunitatis Iudex Ecclesia- i isticus procedit ex officio. Beoleus, Pacinelia 'lus, dc Benaffatus confI69. num. 63. apud Fa
Thom. det Bene dubM. F. n. 3. Et sine dubio ex officio nobili hoc fieri , credebam, cum non fiat ad instantiam accit- satoris, qui nullus interuenit in hac causa. Beol. Pacineli. Ben L. Castro Pal. Dei Be
od officium nobile censebam esse meis rum imperium , cum iuxta doctrinam M 'ilinae de mero imperio cit. dist. D num. F. Layrma rua supra uum. 8. e spiciat directe publicam utilitatem, sita in scilicet in conseruati ne immunitatis, si delictum non sit de exceptis , vel in promotione iustitiae vindicativae, si sit de exceptis. Ergo non tenetur iudex Ecclesiasticus in causa immunitatis ad citationem matris occisi proditorio, vel aliorum eius consangm-neorum,aut cuiuscunque alterius.
Sic ego discurrebam,&quidem eo fiden i iti is, quod apud nullum Doctorem .idissem iasIertam, immo ne tactam quidem necessitatem citandi in hac causa parentes occisi proditoric, aliosve eius consanguineos & lcgissem in initio citati consi0 368.compositi ab illis tribus eruditissimis institui dubitati ncm , an nu causa immunitatis sit necessaria e latio, o euius , 8c subinde addit videlicet Ecclesia seu ci pro ea, an Rei, vel viriussae: αnihil dici de parentibus occisi, aut de aliis, quas vero ij nullatenus ad classem pertineant illorum, de quorum citabilitate disceptari possit. At postquam obseruaui in causa immunitatis quatuor habere interesse. Primo Ecclesiam, quae habet ius, ec debitum D U
607쪽
tiam tutandi reum con ugam ad sinum suum, ob Dei honorem , ne extra casum commisserum criminum exceptorum consignetur vindici Curiae seculari , de quo iure omnes Doctores, & de debito Carolus Maranta in Metata Decreti V. Immanitas. vers. Ecclesia namq-.i 1 3 Secundo reum ipsum,qui item secundum omnes habet ius exigendi ab Ecclesia tutamentum illud,&defendendi se ab oppositionibus Curiae secularis, Caius fiscus merit δdicitur durus aduersarius a Clarii no
11 Tertio eandem Curiam . quae habet ius procurandi , ut expediatur sua iurisdietio, impedita per Rei confugium ad Ecclesiam, S probandi, quod non obstante tali confugio , eadem iurisdictio debet habere liberum exercitium ad procedendum criminaliter Contra confugam praetensum reum delicti excepti a participio immunitatis.,11 inlario demum partem, quae distinguitur ab instigatore cum dicatur pars, qui accusat, non qui instigat, nisi prius querelam
proposuerit, cum instigatio non habeat vim accusationis, nisi praecederet querela. Ginr- Numen IT. o I 8. unde instigatoris citatio in processu non requiritur, nisi protestetur, qu bd velit citari. Idem Giuina n. i7. Hippolyt. Bonacosia opin. crimis. in V Ingum ire. est enim instigator simplex , qui oneri probationum non se alligauit,sed simpliciter instat inquiri. Giurbarat. num. 1 o. lcministrat testes, contra inquilitum, & protestatur . quδd non intendit facere partem. Grammat.del 39 n. 8.iss Quarto inquam partem, quae & ipsa habet ius enitendi, ut expediatur , & suae libertati restituatur facultas quam habet ad agendum criminaliter ad poenam contra eundem confligam, quae facultas non potes hin suum actum educi, quandiu confuga m net in sinu Ecclesiae. Itemque postquam aduerti non posse ullo modo elici prudens iudicium in causa immunitatis ab Episc. Iudice circa delictorum exceptorum commissionem,uel no commissionem, nisi audiat, & consequenter nisi citet dc Ecclesiam,& pro ea promotorem fise lein, de reum, Sc Curiam secia larem, & partem, quaecunque illa sit, vel etiam instigato. rem, si audiri velit, ut nimirum ab his idem Episcopus discat quae sint pro reo,dc pro immunitate,& contra reum,ilc contra immunitatem, Ec demum iuxta merita sententiam
- Propterea recessi omnino , & recedo ab opinione D. Sperelli, de dico citandum in causa immunitatis,id Ecclesiam, & reum, ut firmaui in hoc g. num. io .& insuper Curiam secularem , & pro ea suum promotorem fi- statem, insuperque partem, immi, & simplicem instigatorem, si protes ethir, quia velit
Est enim optimum generale principium xys
iij praeiudicio agitur, fieri debet probatio, MCognitio non ad solam Iudicis instructio. nem,sed etiam respectu partis,& sic informa iudicij,& citato eo,cuius interest.
Sunt namque citandae partes in omni actu, ex quo eis praeiudicium generari possit. Maria de iurisdia arte 4. casu IT 3.num. 4. Mcitandum Iudicem secularem in hac causa docent expressEThom. Sanchez cim Lmorat. tib.6ae p. I .dia. 3. num. a. quem allegat, & sequitur Trullenc κν. 3 3.& praxis obseruat. Et infero hinc, quM immunitatis causa, Icoquatenus ordinatur ad tradendum reum Curiae seculari iudicandum criminaliter ad poenam est talis ex sua natura, ut in ea Episcopus itidex non debeat procedere ex officio
nobili, & motu proprio , sed bene ex officio mercenario ad instantiam panis, iuxta doctrinam de officio mercenario traditam perscribentes, de in specie per Molinam de iust. cit .dis' inmer. 3 .dc per Lar mann . ubi supra m. T.de qua instantia, nominato delicti excepti titulo, facienda penes Ecclesiasticum iudicem perdictam partem, ius nomine in praesenti materia intelligitur fiscalis promotor Curiae secularis, tanquam per primam motricem iudicij immunitatis, agit Clarlin.
procedere in eausa immunitatis ad Rei traditionem, nisi requisitum a Curia siculari, in terminis Gregoriana,iniuris communis, gysi procedat, es tradat irre- -isitis, fieri irregularem.
onfirmo autem praeterea dictum viti- ictmum de debito procedendi ad solam instantiam partis, idest fisci laicalis, ex claro textu Gregorianae seper immunit. Ecclef. I. Hae itaque,mandantis Episcopis, ut quando a Curi secularifuerint requisiti,ctquibἶet eorum fuerit requis in a ministris Ostialibus Curias eularis, tradi, dc consignari curent, ec faciant reum criminis excepti. Et noto particulam quando, quae tunc im- is x portat conditionbm,cum Iungitur verbo saturi
608쪽
curi temporis. Barbola de diction b. usUre .
63 At iungitii rhic verbo futuri temporis re-qμyisi fuerint:ergo potest Episcopus,& debet
negotium immunitatis tractare in ordine ad traditionem Rei, si interueniat requisitio Curiae fccularis per Pontificem praescripta, ut με dicit it criminis Scortiam seleet. Pontis Comstitui. theorem. 381. igitur. alias vcro id non debet in ordine ad dictam traditionem Vnquam, in hoc enim casu loquor, quidquid in contrarium scripserit Gambacurta tib. 6. cap. 26. mum. 3. ubi quod licet Praelati non te-ncantur praecepto extrahendi reos de Ecclesiis, eosque, ubi aliquod horum delictorum commisi ille cognouerint,consignandi praedictae Curiae seculari, nisi quando a dicta Curia fuerint requisiti, & ordinarie nihil horum facere debeant, nisi post dictae Curiae requisitionem,tamen si aduerterent Curiam secularem id quod non facile succedetin egligcn- emese, magnique fierent huiusmiai criminosorum ad Ecclesiam concursus , qui in ipsis etiam Ecdesiis parum reuerenter Le gererem , & ex hoc fierent procliuiores caeteri ad haec immania delicta committenda, POL ne,cos ad carcerem Ecclesiasticiim tradere, de corum immunitate cognoscere,& quos in his vere culpabiles esse cognoscercnt, secu lari Curiae facere consignari, tanquam non
g te , sed ad illam Curiam pertinentes. Ita
Et puto locum esse meae contra Gamba Curetam sentcntiae etiam in terminis iuris antiqui ante Gregorianam, vi cuius iuris Episcopus dicitur praecedere in hac causa ex potestate ordinaria Peregrin dec p. 33. facultas. ubi allegat aliquos
catur cognitio istius articuli demandari specialiter per dictam Bullam ordinario. Pere
ics Hoc enim speciale mandatum operatur certam exclusionem Iudicis secularis ab hac cognitione , quam aliqui contenderant esse mixti seri ante Gregorianam, ut videre est apud Mariam de iuris. est. eap. 3 α & Thomam Sanche1 est. Lb. 13.& Farinacium in appendice de immun.num. 3 66.sed post Gregorianam certissime constat pertinere .ad Iudicem Eeelesiasticum priuatiue ad secularem.
ubi quod apud Catholicos id controuerter
non bene oleret, rarsum cap. I 62. -m.7.O Ratio autem meat contra Gamba ream
doctrinae ea est,quia eum adsint hinc ius asyli pro Ecclesia illine ius vindietae publicae pro Curia seculari, & primi illius iuris patronus, de defensor sit Episcopus ex officio filo, secundi vero iuris, de desensor si item ex suo
ossicio Iudex laicus , incongruum omnino csset, ut idem Episcopus ex proprio motu, de irrequisitus ab otiante, 6c deside legitimo. patrono iuris vindicationis publicae, assumeret onus inquirendi,an in reum pro sua securitate confugam ad Ecelasiae simum sit locus exclusioni ab eodem sinu, Ec exercitio vindictae pro Iudice laico. 8c comperto quδd se locus, vellet ipse affectate monere didium Iudicem de competente sibi iure ad vindicandum,& quasi incitare ad hoc per Rei traditionem.
Qua stante ratione, puto Gregorium I . 163 dum locutus est de requisitione facienda per Curiam secularem, non induxisse de nouo debitum, seu necessitatem talis requistionis ad effectum,ut tradatur reus,sta confirmasse illud, quod praeexistebat ex rei natura ex iis gente, ut Episcopus immunitatis cusios non induat zelum vindicis laicalis, neque cius officium praeoccupet.
Quod si de facto id praesset, dc reum tra' i cs dat vindici seculari ab co irrequisitus, existimo fieri irregularem , secuta postmodis
Rei morte, contra Gambacurtam eii. num. 3. cum haec ultronea, dc assect ca traditio contineat desectum lenitatis, ec sormalem cooperationem ad ipsim mortem postea inferendam, quae coiiseratio sufficie ad irregularitatem iuxta dis,stionem canonicam, Eccommunem sententiam Doctorum. Et certe si censetur cooperari ad mortem irti
Rei Episcopus, ec ideo dicitur ponere se in periculo irregularitatis, si iudici seculari processum suum tradat, ut dicit, D. Spereti .deras
I OI .num. 32. vol. 2. pro qua sententia faciunt deducta per Antonium Maceratensem v riam resol b. 3.resol. 2. m. ID Cur non censeatur cooperari ad eandem
mortem, Ec non sit dicendus subire periculum irregularitatis Episcopus , si reum delicti excepti, v. g. homicidij proditorij, vltro, dcC non
609쪽
adhaeserint fisco Eicali, vcl tanquam pars,vel tanquam simplicus instigatores,qui tamen se velle citari Proteilentur, i fisco Eccles astico
crag si tu serbo interest. vi quando Iudex Ecclesiallicus cognoscit de Hericatu Capti alaico, dc asserentis se clericum te at vocari. R dcx laiciis,uci alius, cuius inici cst puta, inquit gloss., aduersarius, qui illum fecit detineri,dc pro maleficio secit puniri. At sicuti non improbabiliter haec citatio non est iacienda in ipsis processu probatorio clericatus, sed quando fieri debet declaratio,
an Clericus debeat remitti ad forum Ecclesiasticum, necne, ex allegatis per Carolum de Grassis de esse . Clericatus. ectu I. num. IV72.9 a173. quibus videtur accedem Ba-
pugnet Illustrissi Spercit. decis I 7. m. II.i Ita non improbabiliter in cauis immunitatis, id quod ad me rescripsit D. Bonacvrsius,cuius auctoritatem plurimi facio. i=s Quia tamen docui citandum fiscum Ecclesiae, de reum confugam in causa immunitatis , co quod habent tutaminis ius hic passuum , ille actitium intra Ecclesiam,& debeant pcrmitti manutenere idem ius. Iam si volo consequenter discurrere, debeo dicere citandum esse fiscum secularem, re adhaerentem eodem pro lsus modo, quo citamur fiscus Ecclesiae,& reus confuga,cum
etiam fiscus siecularis, & adhaerens habeantius, ille quidem ad exercendam iurisdictionem vindicatiuam in reum delii hi excepti praetensi commissi, hic vero ad petendum, ut
idem reus puniatur poenis iuris, quorum iurium manu tentio id ipsis permitici via est.
εγο Quare vel dicendum, iubd si fiscus laicus, dc ei adhaerens simi citandi ad sistam declarationem faciendam a ludice immunitatisic non in proccssu probatorio, etiam fiscus Ecclesiae , de reus confuga ad solam declarationem citandi sunt.
,8o Vel dicendum, quod si sicus Ecclesiae, dercus confuga citandi sunt in processu probatorio, ut exacte instructi de omnibus iis, quae fiunt, possint melius procurare suorum iurium defensionem, etiam citandi sunt eodem modo fiscus secularis, ec ei adherens, vere ipsi ex plena instructione melilis incumbant ad persequenda sua iura, di hoc censeo multo probabilius,quam illud primum, Ec practicatur in hac
Non competere in hac eausa consanguineis
prionem terti, audiri volentis. Bi ieiebat mihi quidam, qudd sicuti in i si
aliis causis ciuilibus datur exceptio ter- iij audiri volentis, de qua Carocius tract. derraned except. 69.ita & dcbet dari in ciuili causa immunitatis pro consa vineis proditorie offensis, v.ῖ. pro matre fratre,qui debent
audiri de per se, e seorsim a fisto. Respondi non esse paritatem inter causam is a immunitatis, Zc alias causas ciuilcs, quia in aliis tertius merito vult audiri super eadem reaupcr qua alij agunt,co quod super eadem praetendat dc ipse habere ius,v g. habere dominium vel possessionem rei per creditor distrahendae : quo casu si doceat in promptu de iure suo, impedit instrumenti executioncm. Amon in .de Amaso S.
At in causa immunitatis dicti consanguinei 18 1 de per se,& a fisco seiuncti , volunt immeri eto audiri super re, super qua tractant Iudex immunitatis, dc secularis, res enim haec est competentia, vcl incompetentia Iudicis laici ad cognoscendum, dc puniendum delictum rei confugae ad Ecclesiam, Cum pronunciare in causa immunitatis nihil aliud sit quisi pronunciare, an Iudex laicus siti Iudex competens ad procedendum criminaliter contra reum,qui ad Ecclesiam confugit. Giurba eo
S OM. II. mutuatus ad vcrbum a Gambacurta
At non possit ni utique praetendere consanguinei praedicti super hoc articulo tangente Iudice in secularem directe, cum nonfiterit ipsis super eodem articulo, quatenus etiam praetendatur inuoluere indirecth aliquod peculiare eorum interesse, concessa
ulla facultas instandi seorsim a fisco leculari in iudicio immunitatis. Et merito quidem non est facta illa concel- 18 ssio , quia finis principalis, quo nititur Iudex secularis, ic eius promotor fiscalis in procedendo criminaliter in causa homicidij, quod est de criminibus publicis. Molina dei . tr. 3 disp. 4. m. i. oc in instando apud Iudiceni immunitatis de relaxando sibi reo ad Ecclesiam confiig ut sit locus dicto processui,ni hil aliud est, quam publica vindicatio, ut ho-niines in ossicio contineantur, ac rei publicae bonum melius conseruetur, ut colligitur ex
At ad eundem principale finem publicam
sei licet vindicationem, ordinatur omnino, praecise accusatio criminalis de homicidio ex lege Cornelia de sicariis. Gomeet var*r. tomo
610쪽
s er Ciandem inipugnatorem , Molina de iust.
r consanguineis.ctia, it nino ius idem ad acculationem legis Corneliae se ID.uiis, propter homicidium competat,cui lilia i de populo, nedum matri,
lys Negaui autem compctere dictum ius matri,patri, domino,cognati Saraeredibus, popularibus signate in causa immunitatis, & ruria sum nego, secutus tum auctoritatem Mne-diisti Beolei, Augusti Pacinctii, Stephani Be-
Castro-Palai citiuncto i Thomae dci Bene est. cap. I 6 dub. num. 3. dicentium procedi in hac causa,nullo intei ueniente accusatore,qui est idem cum querelante,ut statim dicam, tum rationem. Causa enim immunitatis est sermaliter ciuilis, dixi-66. cum non ordine tur ad punitionem deliini, ut dicunt omnes, sed ad declarationem articuli de competentia Iudicis, requirente tamen eodem Iudice laico ex natura rei, & cx Pontificis confirmatione,& in ordine ad hanc ciuilem declarationem cognoscatur per candem causam de crimine solum incidenter, secundario , dc per modum causae, Meadem causa sit prae-
ambula ad causam criminalem, ec ab illa distinguatur omnino. 8c necessario finiatur, antequam incipiat causa criminalis, pro qua expeditur iurisdictio per sententiam Iudicis immunitatis, si exceptum delictum sit commissum reo confuga f vnde causa immunitatis dicitur praeparans, & causa criminalis dicitur praeparata, api id Mariam de iurisdict.cit.cap. O. meriri. J & eadem causa immunitatis dicatur expres,c causa iurisdictionis inter laicum , de Ecclesiasticum a Clarii noemi erfforens cap. 163. n. t T. Quae omnia comi incunt non attinere ad
causam, S: serum immunitatis querelas partis offensis. oo Quae querelae quamuis disserant ab accusatione ob desectum quarundam solemnitatum ad accusationem requisitarum. Clar. f. . us. D. tvm. I. quas recenset Siluest. in RAccusatio num. 2. unde qui querelam proponit,non est verus accusator. AZor. parte 3. lib.
I I. cap. r sis initiam. ao a Sunt tamen hodiernis temporibus subrogatae in locum accusationis. Agid. Bois tit. de inquisnum i . Cemlla relatus Deciano
finem, iJest publieam corporalem punitioncm Rci,cum Iudex illis propositis, non minus quam proposita solemni accusatione, qtiae est ius viciscendi solemni, ac poenali iudicio iniurias,ac delicta .Decian .cit. --- . tib. 3. in rigore respicit poenam corporalem. Decian .sbid nurner. 6. O .ic in ea accusator se obligat ad probandum, ec ad poenam talionis. Tabien .mRAccusatio. num. 2. procedat ex officio sito ad testes . & informationes assumendas. AZor. it. lib. I 3 .eap. 17. dab. I. ac proinde spectant omnino ad processum criminalem, ec cuidenter colligitur ex eodem Azor. est. cap. I .sub initium.ves sed re vem. Bosso,Claro, Gramma tico aliisque Doctoribus accensetatibus querelas ad materiam criminalem , 8c consequenter in tribunal Iudicis immunitatis, qui tirocedit tantum ciuiliter,neque ad criminata per Pontificem est deputatus, non possunt cadere querelae. tuis enim dicat deputatum esse a Ponti- 1 exfice Iudicem immunitatis, ut contra reum
confugam ad Ecclesiam dicat ius intentanti querelas, quae sunt propriissime illud duplexius,vel accusatio ad vindictam,quod, & quae oritur ex delicto thomicidij apud Gomer
est. cap. s. numen I .ad initium. Ec restringum
tur demum in praxi ad accusationem Iegis Corneliae desiuariis, cum omnino, dc praecisEdebeat,ut dicit ibi GomeΣ, intentari accusatio criminalis ex praedi sta lege propter homicidium ad vindictam publicam Consentio autem, iuxta supradicta, quὁd ibi mater occisi proditorie, 8c quilibet alius admitti debeant in iudicio immunitatis ut adhaerentes fisco seculati ad subministranda indicia, de testes. Quo casu sicut sucus non potest dici io relans, cum agat directe ad meram expeditionem suae iurisdictonis in confugam praetensum reum delicti excepti, ut possit ipsum sibi relaxatum punire ex dictamine iuris in suo foro. Ita & mater proditorie occisi, ec quilibet alius, s adhaeserint fisco , non debent dici querelantes, sed eo gentes fisco ad praedictam expeditionem,ut re mediante,possint postea se constituere partem in causa accusationis, intendentes ad poenam accusati, id quod se.
Addidi autem peti principium 1 meo im- xos pugnatore in suo dicto, ic supponi, non vero probari, sicut oporteret, id, quod est in quaestionC. Quaeritii renim, an in causa immunitatis mater occisi proditorie habeat ius querelan-