장음표시 사용
11쪽
AD MAGNIFICUM ET GENEROSUM VIRUM,
Caesareae Maiestati a consiliis te.
Zos 1a, Tuum, Vir amplissime, CnoπrATE sequitur, homo sua aetate non tantum magnis dignitatibus ornatus, sed etiam ingenio et multiplici doctrina praestans, et veritatis historiae, ut mihi videtur , ubique studiosus, ordine aptissimo et le-etoribus utilissimo qui ordo cum sequentia iis quae ant cessere adiungat atque annectat, historiae quoddam quasi corpus absolvit et in suo genere homines eruditos reddit, hoc est a vulgo mortalium distinguit multos sane invenias, qui etsi a litteris alieni, tamen acumine ingenii , lacundia, usu rerum , doctissimis viris, scd vel natura tardioribus vel in hominum frequentia minus versatis, etsi omnem aetatem in optimarum artium studiis contrivere, praeserantur quodsi ad illam naturae selicitatem et multiplicem experientiam accuratior et methodica institutio accessisset, quid cum illorum excellentia comparari posset nunc laudibus eorum tantum decedit quantum accuratior institutio illis addidisse neque enim salso dicitur artem, quae est ingenii veluti redis speculi quasi expolitio quaedam, certiorem esse duccm quam naturam , atque etiam uberiorem nam qui nullis cruditionis adminiculis sustentantur, temere plerum liae seruntur et cxtra limites, quo animi citus rapit, evagantur docti a cietis
12쪽
initiis ad metas ordine progrodiendo, statim in promptu liabent qliae ad rem pertineant illi inulta, hi leraque scitu digna tenent illi fragmenta quaedam et quasi disiecta membra consectantur, hi solidum quoddam et suis numeris absolutum humanae cognitionis corpus complectuntur quas ob res ego perbeatos eos esse iudico, quibus et ea voluntas contigit ut cupiant, et cae lacultates suppetunt ut possint, citra impedimentum, ab ineunte actat usque ad id tempus quod rebus gerendis aptum est, philosophari, ac tum demum agendi solertiam cum veritatis contemplatione coniungere, animis in caelos et ipsum deum, corporibus in humanae societatis conservationem intentis haec mihi vita vere humana et potius divina semper visa est, et omnibus iis voluptatibus quae cum brutis animantibus sero communes sunt praeserenda in quo assentiri mihi et ex doctis et ex indoctis optimum et prudentissimum quemque , imo me Potius cum illorum sententiis Congruere, Constat nec Tuum hac in re , ut et in cacteris
praeclarum iudicium, quod et tota Fuca Evas familia magno
consensu sequitur et cordati omnes summe probant, Obscurum est; qui silio Tuos ingeniorum et corporum vigore Praestantus ab ipsis prope cunabulis usque ad iiivcntutis initium doctissimis praeceptoribus, in clubcrrimis quibusque Euro-Pae 3 mnasiis, severa disciplina moderandos optimarum luctartium et linguarum cognitione imbuendos uraris quibus illi de causis se non minus Tibi deboro, qua pietate ac prudentia sunt, prositentur, quam quod vitam et maxim quac-que ornamenta felici quodam sato abs te acceperunt; qui verus non tantum Corporum sed etiam unimorum pater esse
voluisti, nec genuisse contentus utrisque ea suppeditusti in quibus humana felicitas consistit ut autem terrena corpora terrae frugibus aluntur, sic aelestis et divinus animus suum pustum habet eruditionem quam a vulgi cce, hoc est a Pessimo et stultissimo quoque, contemni ac derideri non est mirandum, cum quod de re ignota nihilo rectius statuere Possunt quam caecus de coloribus pronuntiarc tum quod vitiis atque ineptiis semidoctorum quorundam aut CorruPt rum hominum rem praeclarissimam motiuntur. nain quid est
aliud cruditio nisi amplis litium quoddam et instructissimum
13쪽
amphilli eatrum humani ingenii et experientiae multiplicis ad
quod exornandunt et locupletandum non tantum omnes nutiones, omnes homines, omnes aetates stipem suam contui
xtitit, sed etiam de immortalis liberalitas multa auctaria adiecit, iis rebus partim arcano stlatu partim per insignia miracula revelatis, quas obtusior humani ingenii acies e
spicere minime potuisset cum autem BATIO ATQUE ORATIO
mullo magis quam forma corporum hominem distinguat ahelluis, et veritatis solida cognitio et diserta explicatio sit eius proprium munus, quid aliud est bilosophari quam in eo elaborare ut vocabula cum rebus consentiant, et ut ii stamus qui dicimur, homines complector autem philosophiae, mine tantum quantum ipsius significatio omplectitur, si
dium atque amorem sapientiae quae rerum divinarum et humanarum causarumque quibus eae res continentur scientia desinitur quam immensitatem cum solus dous rerum omnium opifex teneat, solus ut honi, ita et sapientis nomen iure sibi vendicat homines autem sapientiae et virtutis amantes aestudiosos esse nihil vetat quo amore ac studio quo quisque longius progreditur , eo propius a caelestibus geniis abest, quia ea re beatissimi habentur, quod ipsum deum , omnis bonitatis et sapientia sontem , iugiter cum inessabili gaudio intuentur neque alia piorum beatitudo post hanc vitam sorohaud abs re credituri quo propius resistit, eo minus dignitatem suam et excellentis naturae munera tuetur quis ero ea sit arrogantia , ut suum unius ingenium tantum esse Putet, ut eo contentus omnia veterum inventa et experimenta litterarum monumentis consignata, aspernari queat, ac noupotius ex infinita copia optima quaeque et ingenio suo vita que instituto aptissima perscrutetur nam ut unus excollat, aut saltem cum mediocri successu laboret in omnibus, vix ac ne vix quidem fieri potest ac plerosque vel rei familiaris angustiae vel ingeniorum tenuitas in certum quoddam studi rum genus, velut in carcerem aut ergastulum, abstrudunt. quibus autoni dei optimi maximi benignitas ea et animorum et fortunarum subsidia conccssit, ut in nullius magistri e ba iurare coacti libertatem suam inviolatam retineant, Profecto eo beatiores runt quo plurium c meliorum crum in
14쪽
gnitionem coegerint, in variis linguis atque auctoribus dissipatam id autem dissicile ei non erit, qui inguae Graecae ae
Latinae mediocri usu instructus methodo se assuefecerit et artium optimarum sundamenta deliter iecerit ac mi in ea re
sane inicultatis et molestiac nonnihil sed ubi ex illis artium angustiis in liberrimum optimi cuiusque scriptoris campum eluctatus fueris , vere id apparebit quod a quodam sapientissimo viro dictum est, sive is Socrates sive Isocrates fuerit nam utrique ascribi video, et proclivis error est in unius litterae discrimine , radices eruditionis amaras esse, fructus vero dulcissimos radicibus autem comparantur linguarum et artium methodi, fructibus varia lectio qui ut sine radicibus nulli essent, ita eruditio pertenuis est, quae non certa rati ne ac via a primis initiis ad summum usque fastigium comstanter ascendit ac perpetuum sibi commentarin parat quod enim supra etiam attigi, doetrinae omnis laus in artium methodis atque in eo vertitur, quod, quoad seri potest, qui quid ad eandem rem pertinet, contrahit, et ex Variis membris unum corpus integrum componit eo absoluto lectionis varietas singulis partibus addit ornamenta et amplitudinem quandam conciliati quodsi haec similitudo minus placet, homo studiosus diligenti patris amiliae eomparetur; qui, ut ille agrorum suorum proventus et domestica instrumenta in horreis et certis quibusdam cellis reponit, ut cum usus postulat, si
tim ad manum sint, ita ipse, quicquid vel cogitatione vel
lectione vel auditione per omne teua pus aetatis neque enim ulla sapientiae studio meta pratagenda st consecutus fuerit, statim in illas artium classes, si non stylo aut calamo, salieni animo et recordation reponat, et ad regulas illas a doctissimis hominibus traditas exigat, acri iudicio semper intere sit , ne quod quisque dixeifit aut scripserit aut ipsi etiam in mentem Venerit , oraculum csse putet nam homini docto turpissimum uerit, ut Gracci eleganter dicunt, βασανιοr-ς παραδέχεσθαι τὴν πιστιν τῆς ληθείας, hoc est opiniones
consectari nudaque auctoritale Diti), sed tantum cuique credendum esse tutuat, quantum aut firmis rationibus aut robabilibus coniecturis persuadere possit, in caeteris asSensum colithcat et sustineat, donec ipsum cinpiis scrupulum Sustia-Dj9jligo b Cooste
15쪽
lerit sed ne memoria lapsus csse et ab instituto non certo consilio defexisse sed per oblivioncm aberrasso videar, ad Choniatem rcdeo ; quem ordine aptissimo et prudenti Tuo consilio Zonarae adiunctum esse dixi. nam quo in loco illo Annales suos finivit, in Alexit Comneni videlicet obitu , eo in loco hi suam historiam auspicatur, res memoratu dignas, quae in Byzantino imperio annorum circiter 86 spatio acciderunt, complexus atque utinam alius Graecus extitisset, qui ab ho auctore et Chalcondyle praetermissa pari secundia prosccutus csset maior enim est Choniatae copia et diligentia
lectioqne iucundior quam Zonarae cui una brevitas necessario proposita suit, quod alioqui opus in immensum excrevis set idque vel ex eo apparet, quod heroina eruditissima, Anna Caesarissa, imperatoris Alexi filia, de rebus gestis patris sui libros et scripsit, qui adhuc in Augustanae rei publicae bibliotheca extant, cum Zonaras vitam illius paucis
λliis perstrinxerit ut autem revitas memoriam iuvat, ita fusiorcs narrationes plus delectationis habent, in magna pra sertim varietate rerum et subitis fortunae commutationibus; quae non multis annis plurimae, eaeque mirabiles ac potius miserabiles, pracic cxpectationem Graecos, quos hic scriptor Bomanorum appellatione honestat, oppresserunt, crescente in dies Persarum sivo Turcorum nam recentiores promiscuo
his vocabulis utuntur potentia quorum grassationes et Christianorum principum desidiam ac perversitatem tanta doloris acerbitate Choniates saepius cplorat, ut cum ab omnibus qui rei publicae partem aliquam attingunt, nostris cmporibus legi summopcre expediat, si sorte Germanorum animi, quorum sortitudo et pietas in rccuperanda Syria et terrusancta laudibus egregiis hoc scripto ornatur, larissimis exemplis Conradi et riderici imperatorum saltem ad tuendam patriam , hoc est vicinas Pannonias, cxcitentur nunc enim non de laude et gloria laborandum , sed do aris et socis pugnandum csse apparet quod quo minus sat nulla res aequo
in causa est atque dissensiones Graecos, Praeter intestina
bella ex ambitione sero orta voluptatum studium et ignava monarchia perdidit nobis temeraria bellandi cupiditas et discors ac inquieta polyarchia id mitiatur, quod absit ut ex-
16쪽
portamur et acile caveremus , nisi satali quadam si lemmimpressione animis atque nuribus a sanis consiliis lorique abhorrerent imminuta quidem est, et veluti laeta seges tristi lolio corrupta , vetus nostra gentis integritas quod cxterarum nationum quodam quasi contagio accidisse videtur,
quarum mala cum nostris coniunxiinus, cum cregrinali num is sinis esse obcat, ut innatis et consuetudinc inolitis vitiis abiectis aliorum virtutes sciscamias, eorumqN'
prudentia et humanitate ad omne genus ossicii et laudis
crudiamur sed si caetera spectemus, nunquam Germania viris armis opibus consiliis sui instructior quas ros propter discordiam non in hostium detriinentum sed in patria exitium detestanda crudelitate, ne dicam insania, convertimus quae cogitatio cum in huius historiae interprolatione subinde meum animum scriret, et haud dubio cordatiores quoquo lectores extimulatura sit, non temperar mihi potui quin hunc locum, quem omnium animis atquc oculis semper obversari utilissimum fuerit, obiter attingerem. nunc de hoc opere dicendum est quod etsi labore non multo minores, longe tamen maiori cum voluptate converti, propter historias mihi antehac sere incognitas et planius ac susius orationis genus in quo tamen immodicam nescio euius insolcntis elegantiae assectationem non semper semiendam mihi duxi, quod quicquid eius generis est, non ipsius auctoris scriptum sed paraphrastae et cmuli alicuius assumentum esse videtur contuli enim hic quoque duos codices cum eo iacmamplitudo tua Cpoli ab Alexandro Chartophylace comparavit; ntque operam dedi, ut ex ea collatione opus hoc quam integerrimum ederetur, et Graeca itidem ut in Zonara nostro lactum est cum Latinis coniungerentur quamvis enim Graeci
sermonis puritas et proprictas eum exterarum nationum ommerciis tum otiosorum hominum ineptiis corrupta est, nee seri nequit in hoc scriptorum genere ut intcrpretis non indocti nec indiserti oratio ipsi auctori praeseratur, tamen nec eum ego me interpretem profiteri ausim, et Graeca lingua, qualiscunque adhuc nescio quem genium retinet ac ubertatem Latinis inimitabilem testimonio sunt omnes sero disciplinae, quarum vix ulla est quin et o schola Graeca se pro-
17쪽
illisse vel ipso nomino sateatur, et si Graecas voces sustuleris, saepe Obmutescat quo minus ii serendi sunt qui Graecam linguam ut supervacaneam aspernantur quod utique non
sacerent, si quam pauci fideles et docti interpretes sint intelligerent aliis deest alterius utrius, aliis utriusque linguae cognitio, aliis des et diligentia, nonnullis universa ade,
non tam fortasse malitia et contemptu iudiciorum quae extrema esset amentia quam calamitate quadam temporum nostrorum et Praestantium ingeniorum neglectu, quibus ortuna plerunque minus avet quam iis quorum minor est industria et obtusior acies animorum itaque pedibus in eorum eo sententiam qui Graeca eum Latinis coniungenda esse censent, siquidem Graeca seorsim parum vendibilia sunt actate nostra quae propter ambitionem avaritiam et bellandi cupiditatem ad pristinam barbariem magno impetu ruit nam Latini et Graeci sermonis proprietate et puritate amissa contemtaque philosophia et politiori litteratura neglecta, ut coram cernimus, non obscurum est quid impendeati praeclare scribit Isocrates, quem in hac part Aristoteles, ut mihi videtur, quippe natu grandiorem, aemulatus est, et ego admirari non satis possum, virtutes singulas in medio binorum vitiorum, quorum alteriam citra resistat, alterum longius quam par sit Progrediatur, esse collocatas ct recto apud Ovidium Daedalus ait silio, ,medio tutissimus ibis.' quod utinam tam a theologis iurisconsultis et medicis quam ab humaniorum litterarum cultoribus observaretur; quorum alteri se robus inhaerere alteri dictionis elegantiae se studero profitentur e quasi croaut voeabula propter explicationem rerum non sint inventa, aut corpus egregium, hoc est res praeclaras, cuiusmodi in sublimibus illis disciplinis tractantur , non munda et ornata vestis, hoc est pura et limata occat oratio duplicem pro et tandem mercntur, qui res optimas, si non eleganti et splendido, at puro et diserto sermone proponunt cuiusmodi viros nostra aetas plures cum insigni gloria tulit quam post ritas habitura videtur, nisi aliam rationum studiorum inieri-rmis sed quid ego censurati in rc ublica litteraria milii sumo, cum ipsi mihi diversissimorum ingenioriam censura sit subeunda movit me tamen iustus fortasse dolor in hanc
18쪽
confusionem gymnasiorum intuentem, etsi haec nec temporis nec loci huius osse videantur quare veniam peto, si qua minus ad institutum pertinentia inculcavi; et debetur haec philosopbiae libertas, quae quia sere caeteris externarum rerum commoditatibus et ornamentis caret, saltem cogitationis atque orationis vinculis laxioribus astringitur quo nomine Socrates se meliore conditione esse quam oratorcs, qui ad aquam dicant et tacitos iudicum nutus observent, gloriari solebat ego vero eam licentiam adeo mihi laudi non duco ut si qua culpa vel hac commemoratione vel conversionis procrastinatione, longiore quidem quam ipse putaram, commissa est, eius mihi gratiam seri cupiam praesertim cum
exigui temporis mora, omnis expers incommodi, non CSsationem sed fidem et diligentiam meam arguat quae nisi mihi otio et commodis meis antiquior fuisset, hoc labore multo citius defungi potuissem sed sat cito, si sat bene, ut dicitur quod ipsum etiam sedulo me conatum ess cum rem
ipsam testaturam considam, nihil de me ipso addam, quod quamvis amplius aliquid praestitissem, ainc liberalitatis erga me Tuae et publica erga studiosos homines, quorum commodi, Tu sumptu consulis, partem vix exiguam viderer nSsecutus Augustae Vindelicorum, VI Id. April. anno