장음표시 사용
11쪽
Initio erethismus systematis neo 0si, praecipue nerVi Sympathici, adesse videtur, qui vero brevi in paralysin transit ; quapr0pter initio humorum fluxus ni inius ad tubum intestinatem allicitur, dein Vero, paralysi ex0rta, cordis pr0pellendi vis opprimitur. Re- Spiratio aeque ac cutis lancti0nes imperfecte peragi tur, qua cauSa SanguiS. nimiS Ven0Sus redditur, atque accumulationes in majoribus cavitatibus existunt, quae m0rtem inevitabilem inserunt. In hoc quoque m0rbo apta cutis curatio Summi est momenti atque eventum pr0Sperrimum persaepe inducit. g. 3. Respectu ingestorum adnotandum mihi est, cibis e regno vegetabili captis praed0minari carb0genium;
e regno autem animali aZ0ticum. Multa medicamina, e. g. m0SchuS, camph0ra, Sulphur, cutis evaporationi odorem impertiunt. Variis in m0rbis perversa humorum mixtione Sudores locales specifici odoris exoriuntur, quibus natura Sanguinem a materiis vitiosis purgare Studet.
Cutis evaporationi cujuslibet hominis singulare quidquam inesse c0ntendo, etenim hac tantummodoratione, canes vestigia domini insequi posse, interpretandum est; inde qu0que deri Vandum esse, phyiaiologiis quidam celeberrimus fl) censet, quod interdum hominem, quem prius nec Vidimus nec ullo moduc0gn0VimuS, serre nequeamuS. g. 4. Cutis evaporatio qu0que cum Secretione tubi
12쪽
inteStinalis, renum ac pilliu0num intimam neeeSSi tudinem alit: ita ut una Suppi QSsa altera adaugPntur. organiSnyi' autem n0n Ss Iuri, Verum etiam aer nul-biens, in exhalationena cutis magnum exserit vim. Aer SiccuS DVaporationem nuget, nere exagitat0 nltiusque demisso liberali0r sit transspiratio il). In tranSSpiratione Edwurds 2).ea dispernit, quae evaporatiunt pii Sicae adscribenda, quipp0 quae etiam in cadavere Sub iisdem conditionibus eveniant, atque ea, quae lanctioni eutis vitali adnumerauda sint. Ρr0ductum evaporatiunis physicae sere stquamera, 0rganicae autem particulae animales Sunt.
mittitur 3 c0rp0re nutem restigerato, eVaporati0 0rg nica plane cedit. Aes uatio et refrigeratio cum eVaporatione n cliSSimum alunt commercium. Aer humidus calidusque plus calefacit quam SiccuS ac calidus, cum ille plus cummunicet caloris atque eVap0ratio phySica non tanta sit; aer vero humidus frigidusque plus detrahit cal0ris, quam Siccus et frigiduS, cum meliuS ca-l0rem conducat. I ransspiratorum pondus inter I-Su. per horas viginti quatuor Secundum experimenta
Seguini. δ) variat. Digesti0ne prava diminuitur
13쪽
pondus, et natura magnam humorum partem, pii digestione integra ad cutem adstuunt, ad tubum int stinalem deducere videtur, ituit uS digeStio mo eatur. Digestione bene pr0cedente ciborum copia in evaporationem essectum Valde exiguum exhibet. g. b. Nunc morbos, qui in SuppresSa cutis lanctione radices agunt, pro Viribus eXp0nere, eor Inque therapiam, quoad licet, Stabilire conabor. Morbi abdominales chronici, qui nostris diebus
celerrime occurrunt, n0n Solum abn0rmi cutis sunctione nascentes aluntur, Verum etiam diversa illius conditio haud partim confert ad diagnosin et thera piam certae Speciei conStituendam. Duas Cesse horum morborum specieS, mediciS Veteribus jam placuit; quarum alteram, si m0rbi causa in immutatione qualit tiva, aut accumulati0ne locali in organis abdominali bus posita est, Pleth0ram abdominalem, haemorrhoiades immaturas, insarctuS, hypoch0ndriam cum materiunominarunt: alteram autem, Si alienatio sysi ematis nervosi mere dynamica exStat, praecipue gang liorum abdominalium ratione habita, hypoch0ndriam strie mi ierie dixerunt. IlecentioribuS temporibus in marcimam aegrotantium Salutem m0rbi e SyStemate nervoso oriundi longe accuratiuS atque acriore ingenio init gati sunt; plures autem ausi0reS eo Sunt prog ressi, ut nullum horum morborum diScrimen Statuerint, sed
solam cauSam in Supra memorata Sanguinis alieni utione
et qualitativa et quantitativa, praecipue in abdiamine, sitam crediderint, ideoque therapiam remediiA 'resolventibus, aquis medicatis et Similibus abS0lvendam
14쪽
contenderint. E scriptis Nirorum illustrium, viii romacia tetigere, praecipue Ruitein e morbi casu, quem in viro mihi amicissimo obserVare, quasque obServationes in aliis repetere licuit. perSuaSum mihi est, duas esse liγp0ch0ndriae Species, quae, licet utraque sit. cum muterie, tamen respectu originis atque therapine iunge discrepent. Utraque in viti0 tam copiae sanguinis mixtionis in organis abd0minalibus, una cum alienatione Systematis gangli0rum, consiStere Videtur. Prima species ex vitiis, quibus pleth0ra abdominalis venusa nascitur, originem trahit et mox Systema nervorum in sympathiam Vocat. Veteres hanc speciem hypochoi1-driam cum materie dixere. Altera species in systemate gangliorum male assecto radices agit, cum vero justa tantum nervorum actione pr0cessus Vitae plasticae rite procedere p0SSint, et humorum mixtio et motus m0X peccent, ne SSU DSt. Huic speciei nomen antiquum, licet pr0rSuS ineptuiti, hypochondi inmsine materie tribuamuS, ac primum ipsius originem enuclenre eXperii mur. Jam Retate puerili vita genitalium praemature incenSa ejuSque Sequelae, onania et p0llutiones immodicae, hujus morbi landumenta struunt. Coeundi deSiderium partim nervosn c0nstitutionis indule fovetur, partim uberiore imaginationis cultu movetur. In h0minibus juSto sensilioribus se
xus utriusque eV0lutio magn0 cum periculo et corporis et animi conjuncta est. Vita genitalibus inflata
per consenSum cerebrum eXcitat, spiam ob causam
phantasia, aequilibrio in mentiS partibus Sublato, sum-
15쪽
tibiis aliarum animi saeuitatum parasyli luxuriantis adinstar eVolVitur. Inter causas occasionales libr0rum lectio ma&imi est momenti. Non solum fabularum Milesiurum studium, Verum etiam omnium Script0rum, licet optimi
Sint argumenti, et aetati maturiori jucunditatem utilitatemque praebeant; animos juveniles imaginibus siclis, miris, Suavibus, at omni veritate destitutis, explent, quippe qui, iis ess0eminati, ab omni mentis
labore strenuiore abhorrentes, jussamque vitae disciplinam respuentes, imaginibus incentis singendis di- Iectari, mult0 jucundius habent. Mens tandem, periculi sui mem0r, rarius imaginationis imperium effrenatum compescere Valet, Vitae tamen usu sinibuS arctioribus sensim sensimque coercetur, charaeteri nil
tem vestigia vitae pristinae imprimuntur, quae deleri omnino nequeunt. Ampla rerum adumbrati0, sed oblato primo impedimento animi dejeetio et pro posit0rum cita vicissitudo characterem talis hominis insignem saciunt. Vita vegetativa haud minus iis sicitur; cum exaltatione cerebri major hum0rum copia organis Vegetativis detrahatur, praetereaque exultatio illa cerebri, praesertim cum desideri0 inexpleto conjuncta, magnum in utramque partem centralem Systematis nervosi dissundat neceSSe est erethisinum. in
nervum nempe Sympathicum et medullam spinalem. Qua irritata, polluti0neS uberioreS efficiuntur, quae perni ci0siores quam ipSa 0nlinia mihi videntur, cum inonania Seminis Haculati0 praecipue irritationem tu calem insequatur, in pullutionibus nutem nimiam cerebri excitati0nem, quae libidin0SAS pr0creat i magi-
16쪽
nes. , Pari gradu cum Sensilitate aucta reagendi vis diminuitur. Musculorum robiir frangitur, vox debilior et rauca, cutis laxior ad Sudores propensior evadit. Sensim hicce erethismus organa petit. Sensus molestus ac sx aegrotum ad cibos praecipue irria tantes capiendos impellit, quibus breve tempus ObI ctatur, m0X autem majore molestia et oppressione epigustrii, aegrotis sensilioribus ad fastigium anxietatis increscente cruciantur. Abnormi nerVorum Ue triculi conditione mox ejus secreta immutantur Saepiusque acidis abundant, quibus sames canina exori- tui . Ciborum cupiditas aegrotantes assidue satigat, cui ni resistant , anxietas et m0IeStia Supra memoratae insequuntur. A lvi excretis tarde, tamen quotidie, evenire Solet, irregulariS alvues sensum inseri
molestissimum, Sensorium c0mmune nitenatum aegris miserrimis malorum diversorum agmen c0nSummat.
Huminum judicium de corporis et animi statu licet
rectum sit, Sensilitatis tamen exceSsus, animi tur bus, inSaniae proximas, excitat, cum aegroti resistentiae externis rebus praestandae impares SeSe putent. Altera species aetate virili saepisSime occurrit, apud Vir0S praecipue robustiores constitutionis , qui cibis copiosis et succulentis fruuntur, nec non Spiritu0sis, vitam degunt desidein, parum sub divo obambulant et ' quorum animi vires certis negotiiR non Satis occupantur, quare mi 0r hum0rum cupia prerntur, quam quae organismo Sit necesμarin nil vires animi et corporis restituendas. Digestio plerumque integra manet, PnuciS p0St ennui molestiis exceptis. Alvus
17쪽
tarde et raro deponitur. nihilominus excretione, per dies dilata incommoda exigua tantum naScuntur.' Cum languore tractus intestinatis cutis sunctiones intime conspirant. Cutis griseo lurid0que c0l e cunspicua. Sicca, contracta, exiliS, denSa apparet. Et tractu intestinati et cute male agentibus, materia hydrocarb0nica. utraque via eliminanda, in sanguine retinetur, ad quem purgandum naturae c0namina interdum perspicua sunt; partim in hepate adaucta bilis secretione, pariim in cute Sudoribus Speciscis localibus et periodicis, pariim haemori hesdum suxu periodii c0. fluo vitio circulationis mixtionis Sanguinis systema nervosum male afficitur, initio enim ad majorem alacritatem incitatur, ut et copiosiori sthyliscationi et sanguiscationi respondeat, dein autem in torporem abit. Si quoque Systema cerebrale aegrotare coepit, animi assectiones numquam turbis tam vehementibus, quam in alia Specie, inSigniuntur. Coenaesthesis alienata varios quidem morbos simulat, quibus sallaciis autem mens minus obsus cntur. Saepe Vero utramque Speciem non plane Simplicem obserVRmuS.
Interdum jam aetate puerili hereditate pleihora
abdominalis venosa naScitur, qu0 in caSu Sympt0mata speciei secundo loco descriptae magis respondent. Simili ratione aetate virili animi assectiones, aliaeque calamitates, nssiduae lucubrationes, morbi formam constituere Valent, quae medium inter uti ninque Speciem teneat. Quamvis facillima hujus speciei diagnusis, tamen rara atque dissicilis persecta Sunutio. Curationis eventus maxime pendet a diagnosi
18쪽
bene stabilita. Hypoch0ndriasi cum materie laborani PS, c0nstitutione r0busta ac digestione haud nimis praVa praediti aquis medicatis, quas sontes Caro linens es et Mariani praebent, utantur. Hujusmodi aegri' plerumque appetitu carent, qu0niam organa in regione epigastrica posita Sanguine Ven0S0 Sc tent, quare Secreti0num perturbationes insequuntur. Η0minibus plethuricis aetatis juvenilis, vel uberiore sanguinis ssuxu ad Singularia 'rgana, vel ipsa horum 0rganorum Subphl0g0Si laborantibus, aquae medicatae Marianae maxime sunt SalubreS. Aquae autem medicatae Carolinenses corp0ribus senioribuS, tum praecipue, cum mutationes organicae, Sive hypertrophia sive induratio, et hepatis et lienis adpareant. Η0c Vero maxime adnotandum eSt, organa ad certum quendam gradum mutata hiSce aquis resolvi quidem, minime autem ad pristinam texturami redigi p0SSe, qua de cauSa hujusmodi aegri hisce aquis utentes hydr0pe opprimuntur. Aegris autem sensilioribus, digestionc pr0Strata lab0rantibus, assi milandi vis resolventibus harum aquarum virtutibus par eSSe nequit. Λqua Icis singensis et Francis cana hoc in casu in usum Vocari p0SSunt, quippe quae, quo gradureS0lVunt, eodem 1,artibuS sei reiS, quas c0ntinent, di geSti0nis apparctium rob0rent et firment. Ilis medicaminibus mali hypocli0ndriaci nitera Species major ac gravi0r redditur. Plethora Ven0Sa per m0menta quidem t0llitur, m0X autem redit, quod excretionibus vig0r tractus intestinatis diminuitur. Harum aquarum, pro balneis adhibitarum, usus
19쪽
neque n0rius evadite cutis magis magisque relaxatur, dispositio ad ejus perturbationes increscit, quamquam per Spatium, qu0 aegr0ti balneis utuntur, assectiones
rheumaticae cedunt. Hisce corporibus remedia resolventia nil nisi damnum adserunt, cum iis opus Sit medicaminibus, quae alacritatem et vigorem totius organismi ad nummam reducere valeant. Nullum invenias remedium solemnius balneis maritimis, quae essectum et inanimum et in c0rpus vel maximum exserunt. Undarum impetus et Salinae partes, quas c0ntinet aqua maritima, et chemice et mechanice organiSmum adgrediuntur atque ad reactionem n0rmalem incitant, qua ratione maxime cutis vita evehitur. Hac ipsa cutis conditi0ne plerumque c0ntingit, ut hyp0chondria cum materie assecti balneis etiam maritimis maximo cum fructu utantur, qu0niam ea materia, quae alias per alvum exedimenda suisset, nunc cutis transpiratione adaucta ausertur. 0uum mirum Videri p0sSit, tantam materiae c0piam transpirati0ne educi posse csanguine, notandum habeo, hanc tranSpirationem con tinuam esse. Cum igitur s0la balnea maritima hypochondriam sine materie ad gradum altiorem eae clam tollere p0SSint, pei Suasum mihi habeo, eadem ejusque hypoch0ndriae cum mater; e curatione secundaria radicitus mederi p0SSe. Vel maximi momonii vis habenda Ost, quam conSpectuS mariS grandiosus liberiorque vita, quae ibi l0c0rum agitur, in animum aegr0tantium exhibet: contra Vallium anguStiae, quibus lantes medicati continentur, lugubria l0ca, ambulacrorum simplicitas, Strenua Vitae disciplina, a
20쪽
medicis praescripta, luxus et elegantia ex urbe in
apum transplantata animum aegrotantium plus de primant quam reficiant neceSSe est. g. 6. In regionibus nostris borealibus haud minus Dequenter cutis lanctione suppressa RheumatismuS ori tur. Materiae, quae transpirutione ejiciendae Sunt, si retinentur partim musculorum partim nerVorum iaScitS, partim membranis synovialibus, partim telae cellulosae insidentes, varias Rheumatismi formas eX- citant. Si membranas synoviales aut musculorum fascias occupant, vel febrem rheumaticam vel chronicos dolores rheumatic0ri gignunt; si nervorum sa- Scias aut neuralgia, praecipue lic d0uloureux F o i h e r-gilli, pr0S0palgia, ischias nervosa Cotunni, aut Vera paralysis naScitur. Τela vero cellulosa hac materie triplici modo mutatur: aut ad necrosin perducta, pseuderisypelas, cujus primo Ill. Praeses Rust mentionem fecit, procreat, aut Suppurati0nem benignam, quam abscessus rheumaticus insequitur, aut hypertro phiam telae cellulosae, cujus exemplum rariSSimum morbi hiStoria, quam subjeci, praebet. Sententiae supra dictae largior sudorum eruptio cutisque madida in hominibus rheumatismo chr0nico laborantibus adverSari Videntur, quippe quibus nullum paretur IeVamen. De hac autem re Εdwardi perscrutationes n0s edocuere. Sudores uberiores in primo labris rheumaticae stadio et in rheumatismo chronico trans- spirati0ne physica pr0ducuntur, ita ut organica maneat suppreSSR. Si membranis mucosis insident, catarrhum aut naSa-