De cura statuarum apud Graecos

21쪽

soleant, pecunias m0do necessarias tribuisse videntur. s6la in Philadelphia urbe ec0n0mus urbis commemoratur,

qui statuis c0nsuluerit perficiendis Bull. I 84, 1 - 16- 1875 130, 8 . denique argyr0iamias qui v0eatur silentio non est praetereundus, qui in duabus m0d Apameensium inscriptionibus curator statuarum fuisse legitur C. m. III 3958-3959 . singulares his tres adiungimus titul0s primus quidem Philadelphiam prope urbem repertus est Leb. III 669), unde tres

e0mar has statuae c0nsuluisse coll0eandae discimus deeretum sine dubi vidi cuiusdam in hac regi0ne siti, ex qu ad summos vici magistratus hoc munus delatum est.' alter autem Pergami exstitit titulus 116υτ. 876, 24, 15 , ex quo chiliarcham in Aegypto

pr0 vineia 0 officium exsecutum esse comperimus cuin autem erit: θελη ,ευτος Vocabulum ex coniectura modo Earini editoris sit

positum et vix credibile videatur, chiliarcham in Aegypto pr0- vincia statuae Pergami erigendae providisse alius rei causa hiliarcham h0 loco commemoratum esse putaverim tertius denique titulus qui in Leb. III 47 legitur Ephesi repertus est agitur autem in eo de statu L. T0rquat Asiae legat a senatu opuloque decreta, quam Ant0nius quidam Hierocles, de quo nihil additur, et P0mpeius Aelianus, qui εἰρηυαρχης oeatur, de Sua pecunia solverant et sine dubi ponendam etiam curaverant quem irenarcham publica paci atque quieti providere op0rtebat, qu0 munere thenis ε ρηυορυλακες ungebantur hic igitur qu0que quin

in inscripti0nibus deinde quibusdam qua omnes intra Asiae fines repertae sunt ἀξιολο t ότατος qui appellatur, Saepe Statuarum

fuisse curator traditur quae VOX 0n rar cum Ummorum magistratuum n iminibus iungitur' in his autona titulis per se legitur 80la cum artient coniuncta, unde e0lligas, li0minibus suminis in republica muneribus sudetis quasi cogn0men hon0rilicentissimum de helladarcha in arch et 1876 50, 8 videatur ibid. p. 220. p. Chr. exaratis.' C. I. G. II 3420 - Leb. III 5b.

22쪽

eam tributam esse quos statuarum curatores Philadelphiae invenimus C. I. G. II 342 - Leb. III 52-654 e0sdemque

Aphrodisiade quoque C. m. II 802 ut Mileti Leb. III 13

una cum senatore hui muneri praefuisse comperimu8. romanorum denique magistratuum in quattu0 titulis Megarensibus proc0nsulem Hadriani temp0ribus curatorem invenimus

Leb. II 48 - 49 - 50 50a . in titulis C. I. f. II 593 usque

ad 597 num consul statuarum curat0 intellegendus sit, haereo. hae de magistratibus vidimus igitur, plerumque in singulis civitatibus ad certum nullum magistratum, sed modo ad hunc,mod ad illum, pr0ut placeret, h0 munus delatum esse ubique veron0n nisi summi 0rdinis magistratus curatores constitutos esse apparuit. praeterea persaepe privat0 qui h0 officium praestarent electos esse constat non raro enim in titulis prorsus ignot0s vir0s reperimus h. e. 0mina 80la legimus, cum n0 additum sit, curatores hos publie quo munere functos esse omnes autem quae huc pertinent inscriptiones praeter duas item R0manorum temp0ribus exaratae sunt ex duobus autem his titulis atticis, C. I. A. II 300-331 tres cives publie dil0et0s statuis collocandis praefect08 esse comperimus ali0s omnes huius g0neris qui exstant titulos Romano aev0 0 script0s afferre non iuvat, Sed e0s 040, ex quibus alia colligi possunt velut horum qu0que curat0rum non semper eundem fuisse numerum discimus plerumque enim Unum modo curantem videmus C. I. G. I 107M II 154-2371

730 invenimus non autem de ign0bilis viri statua semper agitur in huiusmodi titulis sed etiam in signis quibusdam imperatoribus aut regibus dicatis curatorum 110mina sola legimus, nullo e0rum munere c0mmemorato, ut in signis Severo C. I. G. II i54 ,

M. Aureli Antonino C. I. G. III 884 Bull. V 444 Sabinae Bull. IV, 396), Pt0lemae regi Leb. II 159k erectis iam inde

apparet, non ad unum quem civem, sed ad 0bilissimos m0d0 0e munia delatum esse accedit, quod interdum una cum Summi8 magistratibus hoc officium e0s exsecut0s esse traditum est.' Leb. III 147 - 880 - 1602 - . I. G. II 2929 cis p. 4.

23쪽

vix est quod m0neam, eo mai0rem h0Π0rem habitum esse, quant n0bili0res statuae curatores essent quae mea sententia

Ap0ll0niatarum affirmatur decreto C. I. G. III 3960), in qu de statua Mithridati sumin Asiae sacerd0ti ab Apolloniae civibus

dicata agitur hanc enim ut curaret Xeno quidam electus est, u ἀυηρ κρατιτ:0 'ολε τῶ V0catur summum igitur h0n0rem cives tribuere illi sibi videbantur, cum optimum civem Statuae eius e0llocandae praeficerent simillima huic deeret Traian0-

politarum est inscriptio, quam vides in Bull. 88 p. 85 pertinet

enim ad statuam Gallien ponendam per Σεnet 11. αγκ αγυ και Μαρκια υ κρατιστω f b, quae ex titul m0d0 laudat in κρατι- πολιτῶ supplenda sint neque alienus ab h0c

loco Tralliensium est titulus Leb. III 600 G, in qu Ner0nis statuae erigendae praesuisse dicitur Hier0eles, qui tam bene de

republica meritus erat, ut tu in ' cogn0men ei tributum esset Athenienses denique celebemini illius Minervae simulacra a Phidia exculpendi Periclem hominem eo tempore celeberrimum curatorem per chirotoniam elegisse nemo nescit sch0l Ar Pac. 606 . iam si quaerimus, qui praetera curat0rum sint uncti metis, saepissime e0gnatus aut amicus eius cui decretum erat signum commem0rari reperiemus, qui utrum publice electi sint an sua sponte petierint, ut praeesse huic muneri sibi liceret dubium est. omnium autem eorum titulorum, in quibus cognati aut amici 0-

norati curat0res fuisse dicuntur, rationem habere n0 possumus ob eam causam, quia mai0r 0rum est numerus et cum plerique ad verbum sere inter u 0ngruant, pauca attulisse exempla Satis erit ac fratrem quidem h0n0rati non modo curantem videmus

C. I. G. I 278 - 281 III 858 - Leb. III 54 sed etiam matrem C. I. G. I 2336 . patruum Leb. II 6 d , filium C. I. G. II 2930 b), filios Leb. III 85), parentes Leb. II 600 ,

quod vel matrem et ux0rem honorati curautes videmus, quas publice electas esse nemo iudicabit.

24쪽

commemorantur in C. I. G. III 39604 et 5838 titulis amisios deinde huic offici praefuisse ex C. I. G. II 2783 3417 Bull. I, 86, 26 θρεπτος titulis discimus nec tutorem pupilli statuam

cura8Se 0llocandam agemus C. I. A. III 11 . mnes autem hi tituli 0manorum demum aevo exarati sunt, 0rentibusque Graecia rebus hic mos revera exstitisse non Videtur. interdum etiam accidit, ut ille ipse, cui ab urbe dicata erat Statua, p0nendam eam curaret, cuius res exemplum habes in Sestiorum decreto p ου s. 1878 p. 23 . Menae enim cuidam, Sesti civi, b multa merita c0rona statuaque ab urbe dedicatae erant; cum autem ill ipso temp0re ann0nae caritas patriae immineret, ipse et statuam s0lvit de sua tu sine dubi pecunia c0ll0gandam curavit huic titulo simillimum decretum quoddam agaeorum 8t

'Ad , II 482 ex quo Soteli civi, qui permulta in rempublicam

beneficia c0ntulerat, ob eam causam statuam decretam 8Se 0mperimus ille autem cum urgeri rempublicam c0mpertum haberet, de suo et s0lvendae et c0ll0eanda statua providit omnibusque simul dis sacra fecit sed hae unicae quantum equidem sciam publicae sunt inscriptiones, in quibus hon0ratum ipsum Statuae providisse ponendae diserte dictum est. hoc l0e liceat nobis titul0rum quorundam mentionem facere, qui dubites utrum publicis melius an privatis adnumerentur in initio enim e0rum legitur, a senatu p0pul0que statuam e88 decretam paulo p08 autem sumptus omnes aut 0gnatum aut amissum hon0rati tulisse quarum inscriptionum numerus tantus est, ut Vix putare p088is, a senatu popul0que ultro tot h0Π0res tributos ne dicam abiectos esse accedit quod in eiusm0di inscripti0nibus Statuarum curat0re nunquam magistratus publici fuisse dicuntur, sed aut 0gnati aut amici aut servi aut alii, m0d quodam cum h0n0rat c0niuncti inde satis effici mihi videtur, saepe a c0gnatis vel ab amicis civis cuiusdam, quamvis minime de reipublicae Salute meriti, senatum populumque r0gatum esse, ut Statuam ei decerneret, ea c0ndici0ne, ut ipsi sumptus omnes latur0 8 esse pollicerentur et verisimile est plerumque iis quod appetebantc0BeeSSum esse silenti denique n0 esse mittendum duxi, qu0d eius generis tituli in iis maxime reperti sunt civitatibus, quae aut pauperes erant aut videri v0lebant, velut Lacedaem0ne, ubi

25쪽

ad rationem aliarum urbium l0nge plurimi exstant. h0 cur laetum sit si quaerimus, haec causa fuisse videtur, quod siqn e senatus populique decret publice statuto longe mai0 tribui videbatur hon0 quam privato statua enim publice decreta quanti sit aestimata, e inscripti0ne Eretriae reperta intellegitur Rang. 689). cuius in initi p0stquam actum est de statua The0pompo homini

c0llocatis senatus p0pulique decretum incisum est deleta sine dubi pri0ri inscriptione, si quae inuin exstiterat); qu0d certe

non decrevissent Eretrienses, nisi summus hic honor esset iudicatus. Sed aberravimus quamquam igitur statua nullo publico sumptu et persecta et collocata erat, tamen in titulo supposito publice eam decretam esse incisum est cum honori causa, tum ut public l0eo statui p0sset signum nec maiora cupiebant cognati. quae m0d exposui 0n ad miles pertinere inseriptiones in quibus cognati aut amici hon0rati sumptus omnes tulisse dicuntur, libenter e0needo hoc enim . . Satis apparere Videtur X 10υτ.1880 p. 77 et 116υο. 878 p. 8-23 titulis attamen saepissime h0 ita laetum esse, ut duo illa quae modo laudavimus exempla singularia quodammodo sint iudicanda, em sine dubio negare conabitur curatores autem statuarum tum non a republica datos esse sed ab iis, qui sumptus omnes ideoque etiam eos qui adc0llocandam statuam pertinerent suscepturos se esse 90lliciti erant, manifestum est qua de causa plurimum eius generis titulorum numerum invenimus, in quibus de curatore nihil omnino additum est sed ii modo qui pecunias ad signum necessarias solverunt commemorati sunt neque hoc mirum erat enim curator aut ille ipse, qui solverat statuam, aut cognatus aut serVus fortasse eius. dubium propterea esse n0n debet, quin pecunia ut iam monui ad collocandum signum ne eessaria nunquam a republica sed ab eo semper qui rogaverat statuam 30lvendae fuerint. cla omnes sero tituli inde a C. I. G. I 315 usque ad I 156 et Leb. II 75 - Bull. I 386, 14, alii.

26쪽

0mittimus eos titul0s, in quibus qui fuerit curat0r, plane n0ndictum est satis erit paucos attulisse, in quibus certa de e memoriae sunt pr0dita. Velut matrem h0norati curantem videmus

Olympiae arch. g. 1880 p. 55, 341 et Lacedaem0ne Leb. II 184 ),

fratrem Olympiae, cum mater hon0rati e senatus degroto statuam

p0neret atque 80lVeret arch. . 1879, p. 138 272 , filium in Ρar insula C. m. I 2374 e , vernam Philadelphiae Lob.

III 646 . vel ex testamento h0 m0d statuas p0sitas esse demonstratur inscripti0n Smyrnae reperta C. I. r. II 3 192). civis enim quidam, cuius n0men periit, in testament su ab urbe peti-Verat, ut statuam ei erigeret, ad quam perfieiendam certas pecunias constituerat ' statuam quidem quam petiverat, decreverunt ei Smyrnaei curat0rem autem 110n respublica instituit, sed vel tum ipse iam in testamento Tiberium Claudium Metr0d0rum, amicum putes huic muneri praefecerat. redimus ad titul0 mere publicos et verb0 denique tangimus e0s in quibus curatori nulla omnino fit mentio,' quamquam non ab alio qu0dam sumptus omnes 80lutos 8se additur quorum numerus permagnu est statuae autem hae item ut aliae innos quia a curatoribus quibusdam collocatae sint, nemo dubitare potest; sed cur ne nomina quidem eorum exarata sint, haud ita facile est intellectu homines enim infimi 0rdinis vel conductos forte, qui digni non iudicati sint, quorum nomina signis subscriberentur, statuis praelaet0s esse collocandis ideo persuadere n0bis n0n possumus, quia alias summos modo magistratus aut nobilissim0 cives aut c0gnatos denique vel amicos honorati hoc mei funct0s esse vidimus neque de his statuis aliter actum esse cum aliunde tum ex Sestiorum praecipue decreto apparere nobis videtur μουσ. 1878 p. 18-23). Menae enim, Menetis fili statuam ob varia merita dedicatam esse a Sestiis in h0 deeret legimus, in qu titulus qu0que aecurate commem0ratus est, qui in statua perfecta Xarandus esset hic autem titulus simillimus est iis de quibus hic quaerimus inscripti0nibus nihil enim aliud in e legitur, nisi ap0pulo et iuvenibus Menae optime merit signum esse erectum: γ D. C. I. G. I 278 - Bull. I 293 86. velut Leb. II 1004 1108 innumerabilesque alios.

27쪽

curat0ris nulla habetur ratio ex insequentibus vero Sesti0riam decreti verbis Menam ipsum a populo curatorem eleetum esse efficitur imperatur autem ei, ut praeter statuam columnam quoque ei app0nendam in eaque h0 deeretum exarandum curaret. inscripti autem n0bis servata quin aliud nihil sit atque illud ipsum decretum in columna exaratum quis est qui dubitare possit iustatua enim ipsa exilis modo ille titulus legebatur In 0lumna autem statuae app0sita accurate quaecunque ad signum pertinebant. praecipue curatoris nomen publice eleeti exarandum erat quod plane Pergamen c0nfirmatur titulo υ 6υα 1876 p. 23 . omnibus igitur huius generis signis, in quibus curatoris nulla omnino fit mentio, p0sterioribus quidem Graeciae temporibiis ). columnani appositam olim fuisse statuimus, in qua eum alia tum qui curator fuisset signi plane expositum erat nam curat0ris publie munera haud ita iucunda suscepturum quendam fuisse, cum ne hoc quidem gratum acciperet a popul0, ut nomine eius ubicunque exarato vel p0steris dem0nstraretur, qui meritus ille sit de republica nemo sibi p0terit persuadere. adhuc de statuis modo egimus civi eiusdem a qua decreta sterant urbis dedicatis persaepe autem laetum est, ut urbs quaedam alienae urbis civi ob varia merita statuam dederneret et quo maiore tribueretur honor in patria civis illius hoc signum erigere c0nstitueret et in ea quidem re hac c0nsuetudine utebantur Grai, ei. ut curat0rum certum numerum eligerent eosque in patriam civis de se bene meriti mitterent qui a senatu populoque peterent, ut statuam civi decretam loco quodam p0ner sibi liceret. numerus autem Varius erat curatorum comperimus enim vel unum sed vel plures h0e mei iunctos esse in inscriptionibus ver huius generis maxime usitata est 6 et ρετ la o formula, in qua H idem valet ac si ἐπιμεληθευτω dictum esset p. . . omnes quidem qui exstaut adhuc tituli praeter duos Romanorum demum temp0ribus exarati

cis p. 7. florentibus forsita Graeciae rebus li0nore ipso atque documento in tabularia publica reposito contenti fuerint curatores postea autem nescio an nemo tam admirabili minuerit modestia.' signum non prius poterat collocari quam 'Ri de ea relatum erat, C. I. A. III 622 GI 25 I.

28쪽

sunt. 0rum autem alter legitur in C. I. . I 251, agiturque in e de Asclepiade Byzantin0 ptime de Graecis atque de Atheniensibus merito cui ut gratiam pr0pterea referrent Athenienses,c0ronam statuamque decreVerunt: et 0ronam Byganti pronuntiari statuamque ibidem collocari placuit qua de causa tres cives Athenienses in conti0ne per chir0t0niam electi sunt, qui cor0na ta-

tuaque perfecti Bygantium se conferrent peterentque ut sibi Atheniensium illa mandata exsequi liceret alter deinde titulus item Atheniensium decretum est, qui L. Caecili Metello in ar0 insula statuam dedicaverant 'Ab u. V. propterea autem r0timum quendam, qui epimeletae' munere Athenis fungebatur, sign0 et perficiendo et collocand praep0suerunt ceteri omnes qui huc pertinent tituli alter demum . . saecul exarati sunt. velut Ant0nium ab Ap0ll0niatibus in Attica c0ll0eatum esse c0mperimus C. I. G. I 351 inscripti autem haec cum inter rudera Cereris et r0serpinae templi reperta sit, sertasse e0lligi inde p0test, signum in hoc templo p0situm olim fuisse curaverat autem Julius raxis, anhellen appellatus h. e. legatus sive theoriis ad Ρanhellenia Athenis ab Hadriano instituta missus unum item curatorem in C. I. G. III 5366 b titulo invenimus, in qu exponitur de statua, quam Senatus p0pulusque Adraenorum ulio Gemmi0, Constantinae urbis civi, in hae ipsa urbe erigere decreverant. similiterque Tripolitan0s emilii unci statuam Athenis per unum ponendam curasse legatum constat C. I. A. III 622). erodi deinde Attic0, celeberrimo illi 0phistae, Gythii cives statuam Athenis p0nere e0nstituerunt; sed hi quidem quinque boane causam legat0 Athenas miserunt C. I. A. III 668). Hic autem h0Π0 saepissime Hadrian regi tributus est, quem notum est Olympii Jovis illud templum, qu0d iam Pisistrati temporibus aedifieari 00ptum adhuc imperfectum iacebat, de sua

pecunia exstruendum atque exornandum curasse. 3 acgedebat, quod non Atheniensibus m0do sed universis etiam Graecis quantum p0terat, favebat atque subveniebat quapr0pter summi ei honores habiti et a multis Graeciae civitatibus statuae dedicatae sunt, quai vid. p. 12. Ρaus I, 18 6.

29쪽

rim haud exigua pars in Olympie posita est qu0d eum fieri non posset nisi e0ncedentibus Atheniensibus, undique b eam causam ex urbibus illis legat0s Athenas mitti p0rtebat qui idem statuae collocandae munere langebantur unum ob id legatum miserunt

C. L . III 476 . ex aliis deinde civitatibus dii qui colloeando Signo peram darent, missi sunt, ut a Cypriis C. L . III 478), Ρ0mpei0p0litanis ibid. 4828 , ab Anemuriis Cilicensibus 475 , a Sestiis 484); quattu0 cives a solis La0dicenis 479 , tres a Sebast0p0litanis 483 et Corantietis 486 legati sunt incertum

autem curatorum numerum Milesii legasse videntur C. I. G. I 339):pr0vidisse enim statuae dicuntur, qui reli0ntes circa T. Julium Macrum fuissent, ad quae Boekhius archontem hunc non Atticum sed Milesium fuisse rem ipsam d0dere addit dubium videri Ρ0test, utrum legati illi iam d0mi statuam perficiendam an persectam m0d0 in urbe externa ollaeandam curaverint, cum sigii domi persciend0

alius c0nsuleret eos certe, quibus simul Het't A et nomen tributum est' etiam statuae providisse in patria exsculpendae manifestum est sed alias etiam utroque munere laneti esse videntur hi curatores, de qua re videantur quae iam antea p. 8 9 de C. I. A. II 25 titulo exposuimus et M u. V . qu0d si quaerimus cuius ordinis hi curatores fuerint in alias civitates missi, plerumque nihil eiusmodi exaratum esse solet. Sed nomina per se sola enumerata legimus ), unde privat0s 0s suisse colligere p0ssis in Thasiorum autem decreto legatus artisex fuisse dicitur, quod unicum esse exemplum iam antea p. 9 m0nuimus in aliis duobus titulis tet πιμελτυυ Ἀρυυυὴ λυ C. I. A. III 8l et tu et: μελγ et o κα τρε tuet is, C. I. A. III 479 legitur; sed in his inscriptionibus ni μελητή v0 idem significat qu0deTtμεληθεις, . e curatorem, B0n magistratum liuius n0minis ordi-

C. I. A. III 86. c. I. A. II 51 - III 471 - 472 - 47, 478 - 482 - 483 622 - 668 - . I. G. III 5366 b. C. I. A. III 476. conseratur de hoc artisee Hirschseloti stat.

30쪽

Eetiti 1εληetu, καὶ πρεσ lauetu, dictum est sed haec sententia C. I. A. III 86 titulo refellitur, in quo tot praetri retetetu, και ΘΞ τ υτο υverba e0dem modo cum et particula coniuncta leguntur hi igitur

qu0que quin privati intellegendi in curatores, dubitare vix lidet. aliter autem iudicandum est de atheniensi inseriptione in Ada u. 9 publici iuris facta, ubi ex Drmula antecedente epimeletam ordinarii magistratus nomen esse apparet in C. I. r. I 35 ldeinde curat0r anhellen appellatur C. . . III 84 autem titulus viti0se scriptum praebet tit etiρετ lauet ij I leto ῬαIu-0υ

λευτω syllabam lapididae errore exstidisse Dittenbergerus putat, cui sine dubi assentiendum est hic igitur senat0res duos curat0rum officiis functos esse videmus. in . . . I 339 denique archontes qui circa Macrum erant, curasse comperimus Boelthius quidem Milesium, Atticum Corfinius illum archontem fuisse statuit. si enim reputaverimus, quantum temporis curatoribus consumendum fuerit, priusquam ex urbe tam remota coll0cat sim redire possent, vix credibile videbitur, archontes omnes, qui summis fungebantur magistratibus, per tantum temporis domo dimiss08 esse.' aliud enim erat, si epimeleta vel dii senatores propterea legati erant, qui muli facilius aliquantulum temp0ris abesse poterant a patria quam summi illi magistratus ob hanc quidem causam Athenienses fuisse archontes putaveris sed h00 prorsus inauditum, summ0s alienae urbis magistratus eiusmodi muneri praefuisse, cum Bockhi igitur Milesios int0llego arch0ntes: quamquam Corfinius alias pr0tulit causas, fasti attici II p. 164.

quaesivi etiam, anne 6 TZρ του ο κερα ευ-.ευο αρχοντες nihil aliud significet atque Macer, velut quod non raro legitur i zερὶ 'Aρὰταρχου idem valere ac si Aristarchus dictum esset, Lehr8iu d0cuit qu. p. 28). quod si hoc recte se habet, quominus Milesius fuerit archon, nihil impedit uno enim archonte, etiam summ0, vel per aliquantum temporis egere potuit respublica confiteor autem mihi ipsi hanc interpretationem non nimis placere, maxime quia ISV0μεν0 adiectum est et . περὶ .... legitur etiam in Leb. III 88