장음표시 사용
11쪽
DE AMPHisc II s. sensu, quo praepositio circum, circa, significat: sed de umbris tantum meridianis h. e. in ipso meridie sive circa horam duodecimam projectis quo sensu populi quidam in terris reperiuntur, qui circa meridiem, sive hora duodecima suas umbras , una anni parte si ilam Australem, altera anni parte in Boream constanter projiciunt. Et hi soli sensu hoc vocis restrictiore, A
dam in universa terra reliqua nullibi contingit. XII Nam caeteri populi omnes, qui sub uno eodemq: Meridiano sive Meridiani semicirculo habitant, eodem tempore, quo sol motu diurno, ad eundem Meridianum pervenit, umbras suas constanter an unam mundi plagam, alii nempe pelvetuo in Boream, alii comtra perpetuo in austrum , proiiciunt, adeoque προσκιοι li JAlte reumfres tantum audiunt ne allis quidem e centis cui alio respectu --ιοι sive circumumbres dicun-tir suosq; dies non horis unde duodecimam quoque horia ni erare non valent,sed hebdomadibus
sibus nostratibus dimetiuntur, stricte enim loquendo illi nec dies nec hebdomadas nec menses habent; ut clarius patebit, ubi determinatius expossierimus, quinam illi sint populi, qui Amphiscis in strictiorem appellatio-
' I 1 'It isto generatim dicendo, sunt illi omnes,
otii Zonam torridam inhabitant, h. e. intra utrumq; Tro-micum degunt felicitate terrena prae caeteris omn:hus telluris incolis longe maxima gaudentes ac perfruentes. Nimirum in America seu NOVO Orbe, Peruvaae exieanflmraesertim regni incolae, qui olim immensas gaetasM1stianis usurpatoribus obtulerunt, dc hodienum auri ar-
nilo vim ingentem in Hispaniam caeteramq; Uro-: Luatim emittunt, cum vi aliis Inn
12쪽
1 DE AMPHi sciis. meris in Castilia aurea, circa flumen argenteum, in Brasilia, vasta regione, lachari ubere proventu pretiosortam lignorum copia celebri, degentibus. In Afris Gui meae aurea Regnorum Congo Avola, ad Orientalia litor incentium, Mazambaquei ullo Regionum, interfectorumq; dictae Africae regnorum innUmerorum, inqtallini, e qUorum terris ebur, alarum, cinnamomUm, aliaq; Divini D. M. Conditoris dona Europae nostrae advehum tui . In Asia, universae fere Indiae Orientalis ad differen-riam Americae, sive Indiae occidentalis ita nominatas 'abitatores, omnium mortalium ditissimi, inexhaustis auri, gemmarum, margaritvUrn , aromatum fructuum divitiis amuentissimi, vernaq; gratia inamoenitate toto anno continue acidentes , nisi quod singulae regiones suum habeant, diversis quidem anni temporibus, memsem hyemalem i. e. pluvialem, terras per XUndantia flumina foecundantem. Vera enim hyemis, nostrae similis, nivis nimirum tot glaciei fiant ignorantissimi, dr , Ut fabulas, explodunt, quaeipsiis de fluminibus gelu constris ctis, pedites non solum sed mequites, ac plaustra magno agmine, im integros exercitus, tanquam ponte quodam transmittentibus, ab Europaeis, ibi commorantibus, nar
Hi omnes ei phsibrum numero sunt, qui certo anni tempore umbras suas meridianas in Boream, alio tempore in Austrum projiciunt. Quod Utctius nunc ac specialius quoque cognoscatur, in tres illi classes veniunt distinguendi. Nimirum I. in eos, qui sub ipso AEqUatore, medio Longe Torridae Circulo, habitant, V. gr. Regni it in America Occidentali Incolae, Guianenses, is qui circa lacum Parim degunt Extra Americam Insulae S. Thomae inquilini, non aded longe
a litoribus occidentalibus Africaea In ipsa Africa, ab Uc
13쪽
DE AMpΗ1sciis racidente quidem Loonsi regionis in Regno Congo incolae, ab Oriente Vero Zanguebar Borealia incolantes ranter Africam Indiam Orientalem Insulani qUidam ex Mal- divarum habitatoribus: In India ipsa, Celebes vi Giola Insularum Cultores c. I. In illos, qui sub utroque Tropico degunt, e gr. sub Tropico cancri; Amphisicioriam nomen subeunt Californiae austalissimi, Regni Mexicani populi circiter medii, Cubae Insulae septengrionaliores: 1n Africa, Deserti raris, AEgypti australi res quidam inquilini inter mare rubrum ininum 1 e sicum Arabes bene multi In India, Magno Mogosimbiecti plurimi, Regnorumq; Bengistensis Stamensis sis clita, tand mesae es australissimi,c.Sub altero autemCapr
in Africa affares quidam 'vos Germani die . ofundodo
ten appellitano tum occidentales, tum Orientales, cum interjectis Imperio de Monomota ni plurimis; nec nonum datassar Insulae meridionaliores, novaeq; Hollandiae sub India quidam habitatores, nondum nobis in cogniti IIIo Denique in illos, qui vel ex parte Londe Omridae Septentrionalis inter AEquatorem Tropicum Cancri, vel ex parte australi, inter AEquatorem 'ropicum Capricorni degunt, populi utrinque Innumer
'bi sellicet, ut de singulis classibus specialiora
nunc in medium afferamus, illi, qui sub ipso quatore coelesti habitant, post ingressum solis signum Libr ,
quamdiu hic in sequentibus signis, Scorpii , Sagittarii, Capricorni,. Aquarii, Pisciumq; vagatur , umbras suas meridianas perpetuo in septentrionem proficiunt vero, lineam sive AEquatorem terrestrem Upergressus, per Arietis Tauri, Geminorum, Cancri, Leonis NirSD
14쪽
-Ia DE AMPHi sciis. ni signa incedit, tunc eorundem subaequatorealium populorum umbrae meridianae, in contraria versae , toto fere semestri altero in Austrum perpetuo constanter exporriguntur, ob rationes opticas, utrinque evidentissimas. Nam quia post ingressum solis in signa australia, is ipse quoque populis 3 praeced. 3. 44. memoratis, fit magis magisq; australior sque ad Capricorni signum, post ingressum vero ejusdem in signa septentrionalia , gradatim quoque fit septentrionalio usque ad
signum Cancri; inde vero e Capricorni signo australissimo in septentrionem quidem sensim iterum inclinat, interea vero, donec AEquatorem attingat, australior adhuc semper manet, Sc hinc similiter e cancri signo bore sis imo in austrum quidem paulatim declinat, semper i men adhuc septentrionalis; ideoque necessum est, in casu priore corporum sub ipso AEquatore erectorum umbras meridianas in septentrionem perpetim, in casu posteriore perpetuo in austriam extendi.
XVIL Interim , hi ipsime Amphisci iis diebus ,
quibus sol in principio Arietis, vel proxime istud, consistit, motuque diurno circa terram supra AEquatorem revolvitur, id quod annis singulis diebus Martii IX. X. XΙ fit vel cum aestate finita ad eundem Equatorem, in australia signa trajecturus, regreditur, id quod anno quovis mensis Septembr. die praeterpropteril I2.I3. contingit his, inquam, diebus, hi Amphisici firmi Assii, quoniam hora duodecima , medioque adeo die, solem in suo Zenith positum, sive capitis vertici imminentem habent; umbrasque adeo corporum suorum, nec in ortum magis quam in occasum , nec in boream quam in austrum exporrectas, sub eorum amplitudinem quasi abscondunt Mintra pedum ambitum Occultant..
15쪽
XVII L Posteaquam vero Sol , versus Arietis aut Librae interiora progressus, deinceps umbras corporum meridianas , ibi in septentrionem, hic in Austrum protendere incipit tunc umbrae dictae meridianae , quotidiana capiunt, ac indies majora , incrementa, donec, ad utrumque solstitium delatus , sic a corporUm I ctorum verticibus longissime remotus , umbras etiam in meridie longissimas essiciat, deinceps autem ad eosdem vertices propius semper accedens, easdem quotl- die magis magisque abbreviaturus.' Amphisios haei
nus altera quoque vice Ametis redditurus.
XIX. illi vero,qui sub utroq; Tropico commorantu toto illo tempore, quo sol a Tropico Cancri ad Tropicum Capricorni descendit, indeq; rursum adTropicum Cancri
ascendit, h. e. anno toto umbras suas meridianas in eandem plagam projiciunt, aeque ac omnes subsequentiui' Zonarum, tUm temperatae tum frigidae, inquiIini; nimirum qui fib Tropico Cancri vivunt, cUm omnibus ranae temperatae septentrionalis, incolis, constanter in septentrionem Hlli vero, qui subTropico Capricorni habitant, cum omnibus Zonae temperatae, frigidaeq; habitatoribus, erpetuo in austrum, umbras mas meridianas prosectas servant. Ut proinde τερισκιοι omnes dici, incolis Zo,iaeetorridae contradistingui mereantur, utpote qui soli Amphistii fiunt; quia videlicet Sormotu secundo vel annuo intra duos Tropicos perpetuo commoratus, primis illis populis nunquam septentrionalior, sectandis nunquam australior fit, adeoque istorum umbrae meridianae necessario in septentrionem, ilIae autem horum semper in Austrum exporriguntur dum econtra Tertiis uno tempore uti mox distinctius audiemus australior, alio septentrionalior,necessari quoque nunc Versus austrum, nunc versim boream umbras suas extendere facit
16쪽
XX. Est tamen haec notabilis adhuc inter omnes utrinque heimscios differentia, quod j lii soli, qui sub ipsis
Tropicis habitant, semel in anno fiant sim: h. e. inumbres seu mavis, umbris meridianis extrorsum exporrectis de .stituti, caeter vero nunquam his destituantur. Nimirum, cum sol tempore solstitit aestivi sub ipso Tropico Cancri diurno motu incedat; adeoq; singulis populis sub isto
degentibus, ubi ad eorum Meridianos pervenerit , Verticalis fiat, atque capitibus ipsorum perpendiciulariter immineat id quod fit mensis Iunii duodecimo de sensibiliter proximis utrinq; diebus' ideo tum temporis hos umbris
meridianis carere, δ*ios feri necessum est dum illi, quia TropicoCancri magis in septentrionem collocati sunt solem, intraTropicos haerentem, verticalem habere, asciiq; ob eam causam fieri nunquam possunt,sed umbras suas circa meridiem in septentrionem projiciunt tant6 longiores, quanto a Tropico longius in Boream remoVentur Similiter illi, qui sub Capricorni Tropico habitant, in ipso solstitio hyberni quod contingit nostri Decembr. circiter duodecimo die solem habent per vertices suos incedentem, eoque momento, quo is verticem cujusq; attingit, umbram nullam proiiciunt;dumilli, qui a Tropico Capricorni magis in austrUm distantes, solem Tropici quippe
limites nunquam prorsus excedentem, verticalem habere, adeoque fieri non possunt, sed umbras suas circa meridiem in austrum exporrigunt eo longiores, qUanto a Tropico, versus austrum, sunt remotiores.
XXI. Hinc , quemadmodum scio distinguimus, in scio Amph sicis, inscios heteroscios, ita vicissam e -- te ocios quoq; distinguere possemias in Heterscios incios,
Hetero scio nunquam Abcios. Atq; nunc demum recte intelligere poterimus, cur Lucanus Arabes quondam aesti'O
tempore excona Torrida nempe ex Arabia meridionalio-
17쪽
DE AMPHIs II S. Isre ultra Tropicum Cancri in Lonam temperatam, nimirum in Italiam, ut Pompejo suppetias ferrent, progresios, L. III. Pharsal. v. 247 dc 248. sic allocutus siuet
notum vobis, Arabes mem sin Orbem, Vmbras mirati nemorum non ire sinistrari
Scilicet , uti philosophorum Geographorum filii dextram niUndi partem in oriente ponunt, vel quia ab illa motus siderum diurnus incipit Vel quia descripturi orbem habitatum, boreale hujus partes, utpote sibi ab antiquo notiores, maxime respiciunt rastronomi vero
nostrates, Planetas, ac Zodiaci sidera praecipue contemplantes, in austrum se convertunt sic occidentem a
dextris habent Ita poetsi dexterae dignitatem plagae s
plentrionali, tanquam nobiliori, stellarumque multitudinein habitatorum civiliorum atque doctiorum numero maris conspicuae, detulerunt; ex quo necessariocor, sequebatur Australi plagae sinistram ab ipsis attribui. Hinc dicit Lucanus, Arabe memoratos, qUr paulo an te in patria sua corporum sciorum Umbras circa meridem observaverant, solito circa solstitia aestiva more in austrum, h. e. in partes mundiministras fuisse protensas, miratos fuisse, cum in Italiam pervenissent, illas corporum nemorumq; Umbras non instinistra8, sive In austrum,
sed in dextram, sive in septentrionem missi conversas. XXI L andem reliqui Zonae torrida Utricisque, populi, neque sub ipso AEquatore , nec sub alte rutro Τropico degentes, sed inter hos atque A quatorem late dispersit,in vel huic vel istorUm alterutri propiores, reletiam inter Tropicum Cancri FqUatorem , Ut te Tropicum Capricorni AEquatorem praecise medii Amphisi sunt omnes , ac diversis anni temporibus Acta fiunt, ita quidem ut diversa circa hos proponi restivique possint Problemata. Et Primo quidem;
18쪽
16 DE AMPHI sc IIS. nam ex su populis dit tempore sei fant, O consiquenter.
cum pauca ante diuis umbras stias meridiana in austrum ex
porrexissent paucis diebis post ea in septentrisnem protendera occ/piant f Secundo, quonam anni tempore datus atqus in μη Vorrida populus, scius flat s mutationem umbra meridiana actu Asbeat J -
XXIII. Ut a posteriore Problematum genere Insetium faciamus, depopulis subaequatorealibus jam supra XVI. ostensum ivi, illos bis in anno fieri ascios , semirum iis diebus , quibus Sol in principium Arietis expiscium signo ingreditur id quod fit . . Vel o Martii in e signo virginis in Librae gradum primum descendit id quod . a. Septembris praeterpropter fit Et in priore quidem casu, post diem ac decimum Mamtii illi populi incipiunt umbras suas meridianas in amstrum convertere, posteaque toto anni dimidio istuc conversas servare. In posteriore ver,casu post diem Septemb. Ita incipiunt umbras suas meridianas quas toto praecedente semestri in austrum constanter conversas habuerant in septentrionem iterum protendere, sic Protensas altero semestri perpetuo servare. De populis
autem sub utroque Tropico degentibus supra paulos nimirum XIX. demonstratum est, illos quidem , qui
Tropicum Cancri terrestrem incolunt, circa a Iunii, alteros autem, qui Tropicum Capricorni inhabitant, cim a Ia Decembr. Fiο fieri, meridianarum vero Umbrarum mutationem, ratione situs nollam plan subire. A XIV. Quodsi vero Quaestio instituatur, e g. depopulis sub latitudine seu distantia ab aequatore Septem, trionalicio grad. quales sunt Cartagenae in Castilia au- rea Americae, in Guinea aurea de Cambojae Indiae Orientalis Sc. quonam animi tempore fiant Astii . coim sequenter umbrarum meridianarum positum mutent,
19쪽
D AMPHI sciis. IIcum illi latitudini respondeat in coelis declinatio septentrionalis totidem graduum quod enim in terra latitudo, in coelis declinatio appellatur in huic, in ascensu versus Tropicum Cancri, grad. 26. V. In descensu vero versus AEquatorem gradus quartus Virginis quorum illum sold. 6. April. hune d i . Augusti ingreditur his ipsis diebus omnes illi supra recensiit populi fiunt Astii prosi
mis autem post diebus umbras meridianas mutant ' vertunt, ut a d. Aprilis usque ad d. 7. Augusti exclusive per dies 3o eas australes , reliquo vero tempore in septentrionem conversas per dies Σ32 quamproxime
XXV Similiter, si quaestio sit de populis Io gradibus ab aequatore in austrum remotis quales sunt exempl. gr. Novae Guineae australiora inhabitantes, Insulae Ιsabellae inquilini in mari pacifico Regni Custo in Peru via, mediaeq; sere Brasiliae incolae in America meridionali, Regni Angolain regionis Languebar meditullium incolentes in Africa, c. cum horum latitudini in terra respondeat declinatio australis totidem graduum huic in descensu versus Tropicum Capricorni , gradus i-hrae in Ascensu vero versus AEquatorem , quartus oraclus piscium, quorum illum sol ingreditur d. 0. Octo-hris, hunc d. Ia. Febr. circiter; his diebus omnes illi superius enarrati populi fiunt ascii, proximis autem post diebus umbras meridianas mutant xi contraria vertunt , ita , ut a nono Octob. usque ad ia. Febr. exclusive eas in septentrionem directas per dies Iet4. habeant, cum reliquo tempore, per dies 238 fere, eas in austrum protensas habuissent.
20쪽
qualem habet ipsa urbs exico in America, partesqudi borealiores ispaniolae In Africa Garamantum regio)sere media &Chelonides palude supra regnum Borno, pars Arabiae paulo infra eccam; in India Regnum Orixa, Pegu dec. cum illi latitudini respondeat in coelis declinatio totidem graduum &huic in ascensu versus Tro, picum Cancri 29 grad. Talari, in descensu vero versus AEquatorem primus grad Leonis quor it illum solo Io. ad hunc d. 14. Iul. circiter ingreditur his ipsis diebus smnia illa loca ante memorata , cum infinitis aliis sub eodem parallelo jacentibus, fiunt asci , proximis autem post diebus umbras meridianas mutant, ita quidem:
ut a d. o. Maj usque ad d. 14. Iulii per dies 63 praeterpropter umbras australes , reliqUo autem tempore toto, 3oo circiter dierum , in septentrionem conversas.
XXVII. Simili ratione, si getema de terricolis Tropico Capricorni vicinioribus esset, e g. de illis, qui zo grado ab AEquatore in austrum remoti iant, quales essent in mari pacifico insularum infortunatarum, si qui sint, incolae, Peruviani australissimi, Brasilienses circa flumen, quod a Spiritu S. nomen habet Regni Monomotapae in Africa , Insulae Madagascaris inquilini ferme medii M. ycum horum latitudini in terris, respondeat in coelo declinatio australis totidem graduum huic in descensu versus capricornum locus solis 29 grad. Scorpii, in ascensu vero versus Equatorem primus gradus qua-rir, quorum illum sol d. II. Nov. hunc d. o. Ianuarii praeterpropter ingreditur; his ipsis diebus omnes illi ter-ricolae quos nominavimias, cum innumeris aliis sub eodem parallelo acentibus , fiunt ascii, proximis autem post diebus, umbras meridianas in contraria vertunt, ita,