장음표시 사용
31쪽
mii: p dictu in m nionisse inmobilivi in styo:et passio est moti .ergo e in patine M est mobile. st sil te passio e in parietemd pol dici sim:*si actio e in pauciercu actio sit actua ascuo:ut d ictu e. e stqtur op actus amis sit in altero:s enisu3:qr dictu est op actus senap i eo cui est actus no pol dici tertiui ci; si actio sit in agere:cu actio sit motus:kut op mot' fit in ascte et i mouete ut moucs e:qb esi prima ne emissa:et binde sequeres op
actus patietis inbin e:* bec pdicatio erit Mactio e passio:cu y te sint ide rea liter p te sent unus ino .Tertiu e:ν si actio e passio. il agere est pati: et sic occidere est occiduet docere ea doceri Quartu sis '.simere est pati. st oio doceo adicit et oio adisceno est doceo. g stili Q actio et passio no sint unus motus. A dubia rndet:et phs dicit pactio et passion5 sunt duo metus:et io no soluit ars' Hacia mn5 sint duo ni otiis:qr ve* pcludat plerclud i quo di:s eqs si actio sit in patiere: P actus agetis fit in altero. boon. vi icouenias:etio illud amisi silvcs cu aliis. cedit aut in ν sent unus moi':et rii det illis intuor incoiaemctibuo P una distincti 'd est c. Actio et passio sumutur r.p:- re. et fic sent idereala:et sitiat unus motus. Scho:sumunt vitu3 ad suas rones innales. iisnnitiones:etia no Iut ide tam qr alia Edisso actionis:et alia passioni a3 actio est motus vi causas is agetciet passio est motiis ut recipit in pancte:vnde eada tale sacriore realiter actio et pasta:sed di calefactio actio inquantu est a calefaciente: et dicit pasio inquam recipit in calefactibili pura in aqua bactas luictione resipondo
tur ad omnia inconuenientia predicta.
scilicet agentis et patientio:dico opboc non est inconueniens fini diuersam rationem formalem: uta ide motus sub cratione inquantii est causatim amouente:dicatur actio:et est actuo agen res. et ido mot uo sub bac rone inquantii est receptus in mobili dicat passio et sit act' patientis:*omne mobile est patiens.
sio essent idem secunduroneo se maleor bene sequeret op idem esset agere et pa tuet sinuir sequeretur tertiu et quarta in cduenien&χb ola doces adis erer: et νbec esset vera. actio est passio: sed ga di stinguutur formair ut diximus ideo nullum bonam sequitur:vnde bec iid est veraactio est passio:* actio et passio sumiten rones Mas Diales q sui disticte ut dirim':8 bili bec e va illa res d e actio e ipsa mei res 4 e pasta: m n re sui ide motra EAd illud inconueniens. in quo dicum si actio sit in pauete gactu3 est in alio
Q in eo cuius est actus or videtur inconuelliens: ad boc di ιν alia ratione actio est in agente et alia in patiente fria3 est in agente:vt causatur ab agente:et est in m uente pro vi est motus qui est subiective
in mobili:O mobile est patienoM: bns ergo * si quis querat in quo fuit sit
biective actio et passio πlidum est *. rE sint in pauete qr sim re siit unus ino tuo.qui est subtiue in mobili vi in panete: sin vo roneo Diales actio e i ame et passio i parectedlΜco 3'capite sufficiatis Caput quartum. quartu caput siluendii est du
Abiu duplex ortu ex hoc O dictii est
scilicet actio et passio sunt ide sim re et sutunus motus: imo cr ide motus dr actio et passio fini diueriam diffinitione et pfideratione: bec fiunt duo arguincta.
32쪽
u ni diro pista sed tantu unum: ιν cum aiore actui mobili puta semil calesinoonta siuat entia realia viar et distingui rea puteria ad Murendu Psectiore caloesiliteriet sic loqui f* fi actio et pasinosio di aq fi no interrupi f.et sic e in pnto actiora 'stinguis reatrimon sint duo pitta. ut est a mouere:et in pnto passiorus ut re e Srem est bocissi motuo est actio vel cipit inlobili ut in patiente ν3 ut quo passio:g motus est Dium in pnto actio/ sub diuersa rone mot' est in actide et pastus et passiose.6 boc est salsu,: nam pias sione: et quo est in aliis ubusdam pistis. in. s .lib.* motus est in quatitate cilita e de V capite Missiciant: et sic termi
te et ubi:et no i acti et pastoe nec i aluo natur tractatuo de motu. tis.g momo non est actio vel passio.
particulare qone litis libro.maba. Ibi in quatuor capita. enim .do. o Lam reelicat. boc argumentu igit sic rndame
non est necesse ν distinguant reair 6 so tu tantast:nam eade reo potest esse in diuersio pntis fini diuersim rone tamate: ut scia inquantia est bitus intellectus ponis in pnto qlitatio:inquatu at restri ad stibile polus i pilis ad aliud: silr albedo vi qlincat subiectu tu potus in pnto qutatio:utari facu suu ssim simile alteri di finiatitudo. et ponis in pnto ad aliqd: fiein xposito ide motus inquantu causis amouere di actio:et nituit piatum actio nis inquantu recipit in mobili ut in pariete di pasto et nituit pntu passidis*3g cp actio et passio sunt duo pitta O licet fini ydenim rem tamen distinguutur in rationeo sitas tamales, Uis,. iino quot modio stimis infinitu. Secundo quid sit. Tertio si datur in rerum natura. Quarto si est cognostibila: ultio sobuentur queauri argumenta.
dinietu ut plandu maris vrce tru terrer
rit inta3:etpalteratione uiuas:ety moin locale acqris inuet p mutatione destola accres ma.i. ia sub lis. χ' sumitur sipficies et nucius iternitatu ret sic de iatuto itedit Ari.' nota*si taleifinitu careat prui' et fine di infinitum absolute et sinis ut linea pmagmata in spatio in Diiovi aute caret altero extremo tisi ut princ o vel fine:dicitiir infinitum
33쪽
Cicaput sicundum. Irta sedili cap.sud sit iniuinum Idnota op anta latum diffinit infinitum V mo:qb cst vere et simpla infini/tum:et de eo das duplex disso. Dama est Hrist.que est talis uenfinitu3 est illud ex tram semp est aliud accipe.Linfini minest illud in quo pol sumi paro post par tem:et pars post parteiumec atri paro sumetur in ec uni deveniemus ad ultimam parte3: vi si dares linea insinita possem ne ea accipe Dum cubitum: et ite*alte; cubitum:etu alte*:et sic in invnimin:eti iub de iurem ad ultimum cubitum: V est yprie infinitum a nu tuo is non est infinitus nisi Fin filitudi/nem. φ l3 possit semi pars post partemma in pars pluries sumes:vt m ad stim n.ideo M est vere infinitus. Scrudis finitio est antiquo* l et est talio: ut restri Ebba uis' obissi numium est illud in quo rubii est extraa.insinitu3 est illud que minet oia: vel cui nihil deest: hec ditio est salsi:vt rbat Arist. qr comtu alteri : competit enim toti et Psecto. nam totu et Psectum est cuinibit deest: ut recta domus est cui nihil deestis, infinitum non est rectum:caret enim fine: qui est rectio rei .ergo inta totius et psem non copetit infinito:et sic montiqniale dissimebant infinitum. llAc de 1 eapa ficiant. Cicaput tertium.
talium cap.um detur infini L rum agemus tria. si intimo:ponetur una distinctio. Q Sctoaexbu distinctione ponentur quedam conclusiones. Q Temo Bluens quedam mmmenta.
plationes re* que sunt et que psit esservi deuo glareosius Infinitum sim Quia rem est duplex.cin actu et in potetia. In filutuin in actu est illud s est diffinitimin cap paecebantulum in potentia est illud qd n istum ad id O est actu de eo sit filutum: tu pol xcedi in infinitum: vel diuidendo ipsu3 in pnus infinitas: vel apponendo ei parteo infulitas ut cinis linea cubitatio:ipsa sidem ut cubitatio est tuita:put eo pol diuidi in partes minores et minoM:et sic in infit utum est infinita inpotentia nam oeptinuum est divisibile in partes infinitas: ut Habitin 6' a bifi.Item sumas corpus incuritate : ei pol apponi alta cubitus et et fiet maiuo:et alter:et alter. et sic in insinitum et sic det in infinitum maymnem partis ad partem ainsulitum in potetia est duplex .s fini diuisionem: et sim πω nem .sitsuutu, sin diuisionem est qii albo ptinuum pol diuidi in partes insilibras que plinent in potentia in ipso mi nuo Asia finitum filii apponeni est qn ali cui sinito: puta coquii pedali possinit apponipartes insinuenota distinctio si/suratur ibi.
σου μ' distinctione ponuns quac
34쪽
αGoba mon datur infinitu3 actu sin es aiat cotinetur lab aliqua specie aini
quantitatem: e rbatur sic ex sentctia ergo si datur infinitus numerus remoti Hrin.in p celi:et m.3 .pbita Si datur in netur sub aliqua specie numerimuta sub murum actu sim qualitatem .ergo datur celum: vel sub nulla etc.S3 nulla laeticam quantitatem continuam puta linea: numeri est infinita qr olo species numeri vel vipficito infinita: vel corpus infinitu est multitudo mesurata P vnimum: ob vel Pin quilitatem discretam:putamul aut est mesuratum est finitumineto non titudo intinita: ut innite formice vel stet pol dari multitudo vel numeo reta actuu etc.' neutro modo Ni dari:et si pro/ infinitus: vi* vero deus possit iducerebo in non detur corpus infinit inexpiati actu infinitum:est ideologi considerare.
nec line .nec is pulleonio enim reperis QTertia ' bcc est:dar in finitum in D linea nec supficies nisii in corpore: prauo G diuisi mena:ybatur sic. In auolibet est bec: si dat corpus infinitum: e im otinuo puta in linea fit diuisio in partea mobile:vel est mobilem5 primum qrcor simp dunsibileo.ita que nussi deuenitur pus nate b3 nam que est principium mo ad parte indivisibile:* tunc staueretur fas datus conras in sinitu ettinuum coponi:ex indivisibilibus d imobile illud corpus no erit nate:ntisi ta linen ex punctis: et tempus ex nunci
deorsum: 3 non pol moueri motu circu/ quodlibet quilissi est innitu boe modo. lari:* oe motum:motu circulari bI cen CQuarta didatur infinitu3 in po' sintrucirca Omouetur. sib3cen b3 appositione3rbatur:innumtriosin cratarcustrentiam:sunt 3 comtativa:sed diuido et inuum sic multiplico parteotin corpore infinito non pol assignari tan sic addo numero parvum ptinui xcita sitru nec circustrentia: qrcircuserentia est diuido et inuum in decem uocon terminans et fimens corpus circulare. er tuo lucri si diuido in. a z..ddodito lo
numero possunt addi unitates infinite: λ' in . et sic pue*m numeris datur infinitu3 in moueri qr oe sto ascendit: vel descendit potentia per appositionem unitatum inmutat locum s3 corpus infinitu non mu infinitum.llaec oris .capite sufficiant. tar locum:occuparet enim dem locus et nufic no remaneret locus adque posset moneri:sius dicat mmouebitur ad locum
sic ri priuatiue et prie infinitu3 negaui aer id non das corpus infinitum nate actu: qo m non finiturma est aptum finitior ea non detur numerus: vel multitudo indivisibile:sic Mnctus et unitas dfir iis
ΙΣ ua Rau Nata P infinite vel finita neg. 'infinitu3prlua:est id m non P in dy M oia num da finitur:d est aptum natum finiri:ut si diipturetur sub aliqua specie numeri; sicut in linea infinita que est apta terminari
35쪽
poncto et non terminat: infinitu prie est id * negat finitate et ponit infinitatem ficut iniustitia negat iustitia et ponit babutum opposit duale aut infinitu3 est circa
quantatem o ii in .vel decreti: pel circa qualitatem virtuale que di Pstcrio rei.
st sim se. i.pro intentione infiniti quasi ab M stracte: 2' pro substracto. i. pro re cui at tribuitur infinitasNuta pro corpore vel linea ut stat sub infinitate: stante bac di itinctione pono quattuor conclusiones. infinitum sin se coiserat .iii, a iusti quasi abstractive est
cognoscibilem am est dilani bile et diffinitur in. 3 . Dbisia re eo sermatur plurea a positiones vere: puta ν infinitum estimobile et b3rdnem partisetc. Sed non possunt formarirponto vere de subiecto nisi prius appre bendatur issim ergo etc.' infinitum negatrue
tracto puta poctus vel unitas:est cognoscibi inqr omne quod est vel pol esse contingit scire ex si posterio 8 potactus est et unitas est: prp3argo cum sint infinita nega. tale nfinitum est co noscibile.
tute infinita e cognoscibile:na unus sest cognoscibile fim m est actu: sed deue
μιδι ιιιι litatem ptinuam vel discretam non est cognoscibiles uedo de infinito actu qr tale non potest esse ex.3 .
ς babet rationem non entis non est co gnoscibile:bec de quatio capi. sufficiant.' Iriniim saperest seri re quedam
Emimum .pbit:ν infinitum non o etsi rari apbilico:sic de tu finitor 5 por
infinitum est ignotu3. ergo fi non potest
cognosci non considerari a pbisico.
sic cognoscuntur entia positiva de ebus possumus babere proprias diffinitionea ut cognoscimus bolam per diffinitioncibois: α' aliquid cognoscitur in alio: ut causa in suo effectu: vel per suum oppositum: entia priuatiua cognoscutur per suos babitus: sic cognosco malum P num:quietem P morum: mortem per vi tam. Et boc modo cognoscimus infini/tumnam infinitum e st priuatiuii finiti:
et sic per finitu3 cognosco infinitum. Addictum psit dico q) intelligit sic:infinita est incognitum per seipsum:cum boc tu stat quo oscatur salieni in cofuso per
finitum: Pt per suum oppositum. CScom argumentum .pbat * non retur infinitum in po' sic. omne ιν est inpotentia pol fieri actu: vi rosa que est in potetia pol prodiici actu lepore suo:ali ter sua potentia esset frustra: ue infinitum non pol feti eclium non pEt esse actum finitum: pt Pbatur pscdam etnem preposita ergo non pol esse infinitum in potim A - , rndet Arist. n. 3.pbi.sc.
tur: rq aliquid est in potetia ut fiat actu . non fili se totusuefm aliqua partem:ficentia successiva diir esse in poteria: nam in eis id una paro trusit et alia sutura estralia vero: Pt pus fit actinsicut im in tre: et in motu:et in olone que est in voce.Et c a' modo infinitum est in ' quod udem l3sin se totu non fiat actu in fimalius parteo fit actu: Pr qn druido linea Selique partes fisit actu que sunt actu di/uist.Blique aut sunt in pes.l.nudum di dist. Et in ptinuum potest semp diuidi: dfir parteo diuisibiles esse innite in po'.
36쪽
infinitum actu: sin multitudinἐ fici QTertio quomodo aliqua biver medeponitur casus er deuopluxerit inudum ab elemo sicut potuit .pduxistit: ut declarabit in. 8 .pbi. et tuc arguo sic: inudus Eeternus. g dotes infiniti mortui sui:ssimnaudus est eternus n5 dat senas bd:tue ultra itinia bolis moniti sunt:ergo i linire aie separate sunt:oco eni ala intellecti ue imortales lanuvi xb bsin. 3.deaia ergo d t infinita multitudo alap acta.
de infinito corporeo et mali:vt p3: ubi ci clarat querceditur in infinitu in numerio ex diuisione prinui .anegat ergo p5us posse dari multitudini re* corporea* infinitam actu: ut infinitos boleo vel lapides etc. Iludum vero demostrauit quimpossit dari multitudo infinita actu reru3 incorporea*: ut infinite aie infiniti angeli:ideo ad argui dico 2cededo totum opphus no loqtur de insinito nisi in rebus malibus et corpore: s:plura ars' et dissici lia fiunt in bac ma apud tbeologos: sed excedauit piis negotiuubeologia vota eis plena babebit Glutio et cognitio: csulficiat de infinito: stili videre de loco. Explicit tractatus de infinito. i Up tum lita Dis. ordinamus
I tria tracta. iuxta tria principaliter considerata in eodem: primus de loco:2cundias de vacuo:tertius de tempore.
CIncipit primus tractatus super quartum lib* Pgi sic
da sunt qauor. CPrimo quot modio su/minir locus.
ιι-cias consuevit si . q.mod ε* pro corpore lo/ cate mettinente aliud:viri dr locus pisciu3:2' pro virtute etstrinuua locati que est incorpore locule: scut dicimus tertiit clima est locuo elle pbdiu S. ibi enim mannae si tantur et pseruatur. Et de boc modo loqtur porpbirius cu3 dicit:pr et patria sunt causa gilonis: 3 φsumitur pro illo circa maxime d3 esse operatio alicuius:sic dicimus celum csse locum tui. *deus maxime operatur in celoret Noma est locus pontificia:*r me ma me operas ' sumitur pro vitima supficie corporis stinetio tangentia superficie corporis locati. que supticies s est maior corpore etteto di locuo colo et sic una camera est locuo cois decem bo mimbuo cotentis in eas aut bec super ii cito est eqlio corpori etteto:di locus pro prius: ut latum aeris quitum circondat sorte fili vita ina supficiem est locus pro prius sortio. Et boc.4. modo:ta de loco
distinitio de loco una sin aliquosque est is tu:2 sim Aristot. et Edmenta pruna est: locus est materia vel lamia rei locate: puta ala que est forma boniuriis uti spatium vacuum separatum continens locatum:puta filii spatio camerend essetaer nec aliud ellemctum:pontiavero in camera decem boleo: dicunt an liqui q) illud spatium vacuum est locua decem domin M:std bec diffinitio est sil sa:et probo sic:locus non est paro rei loca inpotest enim remoueri res locata a lo co et tamen non minui nec ledi:vt aqua pol remoueriaciato:ledria non potest c a
37쪽
remolliri a parte sua sine dimimatione: vellesione: utp3.ergo locus no est pararet locare:8 forma et ma sunt partes isse tuleo rei nata locate.ergo locus non est Drma nec materia. ta non ta milii vacuit:*in tractatu sequentlybabitur Nnon rat dari vacuu3.ergo dii finitio pse dicta de loco est salsa: Σ' est diffinitio plaque est dec:locus est furficies vltima cor da punetis imobilis Ni mii l.locuo esurficies ultima corporis plinentia loca tum que supficies est imobilis et inaedia/te est tangeno locatu: ut superficies esca ua cuti est locus aque:ettinet enim aqua et i git aquam. Cum imbit sit medius inter supficiem cocaua clari et ipsam aqua. Dec distinitio clara erit: i declarabit quo
illasuperficies sit imobilis et Pp ud apponitur ly primummotadum igit m si sumatur Ir imobilis absolute diffinitio est iniuriam p3 m si corpus pinens putaciatus moisti m locu 3 et sua supticies vltima mouetur: ut patet ad sensuvpp Obic iuenitur duplex expositio:prima est Comen.cometo. .qni sic distinguit:aliud est mobile dupliciter. P se et P accias: mobile p sit est corpue pbificum:et i5 G3 corpus locatis puta aer sit corpus Ditis eum est mobile p se:mobile vero P accus est oe accidens ν est in corpore pbifico: na3 si manus mea moues p setalbedo sua
et supficies sua mouetur p accidens cum moueatur ad motu manus: fic cu locuost suptates locatio:est eccidens corporis pbifici locatis:et sic est mobilis P accirs. Ma3 si vas tra smutatur locamaerficies sua P accito moueturinon tamen p aesie
ergo intelligatur diffinitio sm Comen. locus est supiicies corporis 2tinetis vltima et imobilio p sect3 mobilis per arenarimediate tuens locatu: χ' expositio est dabo et est bec: urficies corporis continentis psideratur duplr p inquatum tabec superficies.sacras buius vasis con tinentis:et sit nonast inae bilis mec sic b Gnem loci: α' psideratur quatum ad N
euum vel vi que ci ad captam et DTractatus cincus
tos mondi et sic est imobilisnile enim cido nilqua3 mutatur cu cent* terre et poli sint i mobilia: ut declaratur in astrolo
us est supficies corporio ptinentioritimumobilis ede; vi bec sup tito imo bilis uero sin ordine et sitn3 ad cent* terre et polos celuque sunt imobiliaupania expositio est clarior: χ' est iubtilior. s Caput tertium. cyrca tertium cap. p ponetur que/ Adam distinctio: 2' quediqnes.
nitive et circuscriptive:circuscriptiue dupliciter.s naliter e violente: naliter vel violete: pliciter.sper se es eccidens. Esse in loco diffinitive:est esse in aliquo
sine occcupatione spatij : sic saeta est i intellictu et spes itelli dileo:fica: pluo Ein domo:sic ala beatae in celo. Tu eminbec ola sint no qnta no occupat spatii Esse in tota circuscriptiue est ro locataptineri a locante tu occupatione sipat9: sic dia corpora instriora sunt in locomam elemeta ita dii mutur τ superius continet instrius: et oia elemctata ettinent in aliquo elemet' cum occupatione spathuu3 qualitatem babeant: esse in loco nati circuscriptiue est rem locata3 corpoream esse in suo locante et struante ipsaΠin quo si no est stilip conatur moveri ad
ipsum: ut ad suum pstruatiuu sic piscis
stant in aqua:sic boico continetur in ae/re: sic ignis semp conatur ascendere ad spera sitiam:ut ad suum construamum. Esse in loco violeto circuscriptiue est re locatam corpoream contineri in locantep inclinationem suam a suo semp conat recedere cessante impedimento:sic ignis detinctur in terra:sic aqua in nube:sic piscis in aere.ideo ignis conatur ascedere et aqua ex nube descendere: et piscio re currit ad aquam cessante impcdimcnto. icta in loco circuscriptiue naturali vel violento per se:est rem locatam contineri in eliquo locante circondante ipsam
38쪽
in se totam:fic Mo tali preter non ii sentP se in loco bac modo ma supius circundat in seriuo: et breuiter oe elementum etes clemctatum sunt ui loco p se. Eist in loco nati vel violeto circi criptiue P ac cidensust rem locara esse in locate notone suused rone alterius: ic partes totius sunt in loco p accisamam sunt in loco qr totu3 est in loco: ut caput piscis est in aqqr tot us piscis est in aqua: d:co aut si partes totius sum i loco P acciis G diu sunt in toro:li aut separatur a toto tuc sunt pse in loco:cu babeat e lse distinctu a toto: vn manus sortis diuisa a sorte est p se i loco. 2' puncipaliter ponuturqda ynes. est: ultima spera que esti, o nonu celu sim astrologcs non est in loco pse: .ptatur: non b3 superiorem speram circudante vel conlinen tem ipsam cum iit vltima. ergo iid est in loco P se: p32 ita ex declaratione premiosa quid sit esse in loco per se. et ultima spera est i loco per
Iaacciis:ybatur:omnes mouetur localiter aliquo modo est in loco ultima spera mouetur localiter:cum moueatur motu circulari. ergo aliquo mo/do est in locomon per se: ut .pbal ulli est per primam puem .ergo per accidens.
co per cent* terre a quo b3 si rionem: ut ponit Aueroro. q. pdisi. com to. 3. et xbatur sic: Illud est in loco P accias * ein alique extite in loco P se: ut dictu, est
D p:q1 pars est in loco P accus qr paro ein toto qbest in loco p se: s3 vltima speratio est in citro terre: imo est oppositu: nascut rerra circuditur a celo ita et cen t*eius .ergo salse dicit Auerois vltinia spora esse in loco P accius m estpcet* terri.
t ni arror et tum a spera est in lo/
P partes suas: ut t3 idemistiuo g. b.Ebo. bec declaratur sic: corpus ob mouet motu recto: ut elemetum sursum vel deor/sum fra se totum mutat locum: ν tignis ascendens ad speram suam desierit lacri insertorcinet intret locu3 superiore ideo est nccesse * corpus sic ino tu 3 sit in loco per se et sim se totu3: corpus vero qb mouetur circulariter non fim se totum mirutat locum: ar mcuetur fur diametu et poloo suos qui sunt semp in eodcm situ:vtp3 in in tu celi O mouetur sup articum et antarticu polum: mutat aut locum Finpartessius prout una succedit alteruvlp3 ad sensu3 in celo in signia 3od aci: aue ita se biit qd unum ascendit post alit; 'sup nost* ori3ontem a parte orieuo:et sic succesiue tendunt ad occidentem: sunt aut signa 3odiaci paruo octaue spire: ut declaratum est in trac. de spera: cum ergo corpus motum circulariter no sim se to/tum mutet locu 3:ὁ solii sim parteo susicit ipsar partes suas sit in loco: 3 vltima spira moves tirculariter. ergo ultima spera est in loco per parteo suas m est esse in loco P a cois. Et id recte et uenit:qm to ra vli ima spera est in partibus suis que sunt in loco:cum murint locu3: et sic soluatur ν ultima spera est in loco p alio sibi intrinsecum que sunt parico et nos aliqb penituo extrinsecum qle est cent*terre vi posuit Bucroco:opinioneo Tle/
qui patent in cometo.b.Tbo.cu in Prationib'suio sola opione Autroys possit qui moderno tre sustines ab aueroistis.s Caput quartum. Elimo ponenda et soluenda sunt quedam ergumeta cotra predicta.
Orimum a bat q1 locus non sit supiicie sic:locus et supficico sui specito distincte quantitatis pilii uer ut pue in putis: trso una non predicatur de altera cum sint opposite disparate: ut bonao et asin aergo dec est salsa:locus est supersicico. II A di masio est salsummammiat OV locus et supii cico sebiit:
ut specus et genuo. locus em 3 est species supiiciti:qr olo locus est sapficito κon tue : non enim o is superficies est locuoss
39쪽
locatum:modo no est incoueniens op genus pdicetur de speciem a bec e vera b 5 est alal fila ista:locus e supiales qr locus est species:sup ficito e genus: et qn allega tur HrLin pdicamelis dr cv ibi loqs sinopionem famosam antiquo*qui crede ιhat locu et supficie esse spes oppositasqntitatis:s, i.4.pbi. loqt sis opione xpa3. Γ Ecbm argili ad ide:nullum pseruati uum est supficiis no eni3 qn tuas est activa:q potius qlitas:vt ignis b3 actiones suas que sum illuminare et calefacere n5otest quatus:0 ut b3 lucem et calore que sunt ulitates. si locus e pserualluus locari:vt pS in .q.phi.g locus iid e supficito.
et qualitate corpotis locatis quensete corpori locato:fic est eruatiuus locati. sed as n5 diffinit in. .pbisti locu a ' modo:sue solum si modoadeo bii di * locus ut locus est superflc eo:locus vero ut c5 seruatiuuot cati est superficies cum taliqualitate corporis locantis: puta superficies aque cum bumiditate sua est locuo conseruatiuua animalium equatilium. Curtium pbaim locus non fit imo/bilis sic:corpus locans est mobile: ut vas est mobile.ergo sua superficies vlt ima id sena locatum est mobilis.
nire locus in cEmunusic dissimet:loeus est superficies ultima corporis continen tis:que non est mobilis per se.
UUltimu argisi xbat q) vltima spera est in loco p st et no solu fini partes:fic ceqo moeut e se locast:est in loco P serq ultima spera moutfp se localr: mouit eni3fim se ab oriete ad occideo.g e P se i loco.
m tom mouet localiter moturecto:qrvi dictu est supra:corpus motum motu recto sursum rit deorium m se totu mutat locii: modo ultima spers non mouetur motu recto: 3 circulari: ideo no est necesse cpsit p st in loco l3 moueatur p se: maior ergo est salu de eo qbmouetur localiter circulariter. lirec sufficiant de loco:sequitur de vacuo. Incipit tractatus
ECaput primum. virea nota q) ficuto in 'ruit duplex opio de
t oco:ita est duplex opio de Pacuo:n33opio antiquota de loco fuit in locus est spatiu se paratu :e qua te corpori locato:opio vero Aril. est et, locus est stipficies corpor: o ptinetis circi, dans cor o locatu .Ita dupli potimaginari uacuum:p ut quedda sparin: Σ' ut queda supficies:=m primam i maginatione sic definis: vacuum est spartu no repletu corpore locato:tii aptu natu reple
40쪽
pleta corpore epta nata in repleri: si dicitur no repleta corpore:vt si in crato emissa aqua nullii co. pus reciperes et nec aeri nec aliud:superiases interior clati diceretur vacuum:qr P casum datumno repleretur aliquo corpor&di apta nata repleriqr vacuu ie b3 ot puatio: pu sicut cectise ille et no uidet et e aptus natus videre. ita uacuu est locus no repletuo corpore aptus natus repleri: vii non pot dicimpilatus fit vacuit: qri 3 pucino no repleatur corpore in non est aptus natus repleri:bec scda diffinitio est fim Tristo. et magis limosa.loec de si capite sumciant. aput lacundum.
vacuum in natura:pro quo sinoe radum est op autiqui dupli ponebant vacuum:udam enim dicebantq) vacuu est spatium vel supficies non repleta corpore locabituet distinguitur sicut distinguitur locus a locato. Quida vo dicebat mmcuu est in corporibus iseriuet inditu: ut sulit corpora rara:puta lana et spdgra: dicebant ei umqrantalibus corporibus sunt queda porositarcs vel vacuitates:et illis compressis talia corpora et desantur: credebant igitur per Iales porofitates in
quolibet corpore raro vel jd nubili dari pacuu3 insertum tali corpori:iuxta igitur bas duas opiones ponit duplex etiest: non datur vacuum in
distinctum a re locata: bec probatur ab Aristot. pluribus rationibus.ego autem
adduco sortiore 3 sicut si datur spatiuu uacuum.ergo nullus est molus rectus localis iraturalis nec violetus: qd est salsa; rvt p3: probatiar pila sica si quo ad motu
naturalem:omne quod mouetur n aturali motu movetur ad aliqua differentia3 loci fibi ouenientem in qua consauatur: puta sit iam ut ignis:vel deo. ut gra utriste enim sunt differene loci: τt p3 in α' celi:S3 si datur spatium vacuum:meo non est sursum:ntc reorsum . nec aliedisserentie lociRr vacdum est ut priua tio:ut dictum est in si cap. pnuatio est negatio negatio est non eras: nd ens natus b3 diis rentias .ergo a P ad ultimum vacuum nullas b3 differcntias loci:et sic nibit mouebitur naturaliter ad locu suu3rho est salsum: α' probatur m nullus erit
motus violentus sic: aliquid mouetur violenter inquantum recidit a diia loci sibi conuinienti et tendit ad disseretiani loci sibi disconuentel tem: Pt quando u/.pis recedit a loco deorsum et prohcitur sursum: sed si datur spatium vacuum re mouetur sar sum et deorsum et alie disis renite loci: ut probatum est. ergo pari ratione nullus erit motus violentus sicut nullus erit motus naturalis.
m, ιι oracuum rex.comet.γ oqr fiet motus localis i instati:s, bac rone qualum valeat pertractabo in cap.3'.
vel inscitum: vi credibant antiquimicsunt alique vacuitates inlcorporibus ra No ut est lana vel spongia:bcc probatur sic. si datur vacuum corporibus insertu3:boc est ut possint c ora rara condensa ri et rarefitri: sed condefatio et rarefactio pol fieri sicut tali vacuo. ergo buiusmo/di vacuum non est poncndum. autem rarefactio et condensatio possit fueri sine vacuo declaranda est. Et primo dicetur quid sit rau et densum:oald rarefactio:et mensatio: χ' dicetur quot mo/d o contingit ahqd rarefieri; in ari.
Circa primum nota sp r corpus' est illud quod υ3p de ma
sub magna quantitare: ut aer vel ignis et
lana M. Ocnssum coipuo est illud qori malium dema sub parua quantitate vi lapis et libra plumbi:vnde si accipias libra lane et Ibra plura: p3 ad cnsum qu . relibra lane est maior loquantitatist libra plumbum vc3 libra line est rara et parua mate riam babet et libra plumbi est densiet multum de martria babet.