Preclarissimum epitoma super totam naturalem philosophiam et metaphisicam Aristotelis necnon subtilissima enucleatio propositionum omnium in librum de causis nuperrime ad lucem edidita auctore ... Chrysostomo Jauello Canapitio .. 1

발행: 1531년

분량: 97페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

Quarti libri

Cmrelictio est dilatatio partium sine

nova ac si sitione alicuus parito:vrcu cera liqui fit e raresectio cere:qr sae partis magis dilitant et cccurat maior 3locii: non in aliq pars me re nouo ac gris qne Priuo non esset. Eo densatio est restrictio

partiti sine depditione aluui' partis: vicusu p lase 2 dcutiostque: qr siue Pteo magis restriginis et in nulla pars aque derdit nec corrupit pyipsam γῆ latione. in rarefactio et et motu satio pol fieri tribus modis: s p solum motu locale:nam tu ali sis naeuetur loca Irpartis geris que sunt ante ipsum et densans: parito vo que fiunt post ipsum rarefiunt adcin accidat cu aliquid moues in aqua: χ' fit p motum alterationis: pt vao semiplenu aqua si apponatur igni et cbuliat imples aqua ita Φ effunditur: τ fit qr P calthctionem rare fit iplaedua et occupat maiorem locu vi prius:sient remoueat ab igne ad priore quJllta rem reducis: qi stiaeuitione et densas:si/cut cn: in x priu3 est calidi dilatare:ita P

nes et corruptione:cuem in ex aqua gira tur aer:ex uno pugillo eque sitamur dece3 pugilli atrio: ut p3 in libro de stione

ergo aqua rare fit.Cum utro ex aere sitatur aqua ex dicem pugillio atrio gitatur unus pugillus aque.ergo aer et densis:et fictam modio fit rare lactio et Q dccatio. Glous declaratis probo q1 rare lictio et et densatio possit fieri sine vacuo sic: res allu raresit ex boccuparito siue dilatant et recipit maiore qndtitate O petitio: et codesit ex boc ν parteo et stringunt et reducit ad minore uni late .g do enecesse ponere i corpoab'rarlo aliqd vacuit: vel illi quas vacuitates: sibus compressis talia corpora condensentur. Et sic p3 τ nulla

ratione cogimur ponere vacuum.

C C put tertium. Lyrca tertium cop. discuticdiam est pip si p impossibile daretur spatiu3 vacuum putato tu spatiumqb e ita cclopsque ad terra :et ponati lana sur

lam qui deberet defccdere: utpiste lapis

p totum boc spatiu vacuum moueretur in ipe vel in instanti. Ad declarationem duius tubu mota ip tue sunt opion to solenis: prima est Comen. qui t3 obsolute in .4.pbisi. cometo .Pq. P morus in vacuo fieret in instanti: et solidat se sup ro nem Aristo. in . q. pbisic. que talis est sis matur spatium pacuum per imaginationem et sit B item sumatur spatiu3 plenualiquo corpore puta aere:et sit an item sumsitur duo mobilia puta C et D vel sint

duo lapides:quoz vnus rebeat moueti in spatio pacuo et alter i spatio pleno ae/re:bos sic dispositio probat Hris q1 lapis

qui mouetur inspacio uacuo: mouetur in instanti sic:qualis es .pportio spatη uacui ad spatium plenum in subtilitate:ralis et p portio ipsiuo motus in Oacuo ad motu 3 in spatio pleno in velocitate:quato enim spatiu est subtilius:tanto motus est oelotiore qr spatium subtilius minuore filiit mobiluot p3 si duo lapideo descedant unus in acre alter in aqua: ille qui descendit in aere descendit velociuo: meter est subtilior aqua: et minus resistitia pidi moto: 3 inter spatulum vacuum et spatui plenum nulla est proportio in sub illitate .ellem in ruinam vacuum subti/lius spatio pleno in infinitu3 cum in spatio vacuo nullu3 et corpus quam iacum subtile repleno vacuum. Ergo inter motum qui est in spatio vacuo: et inter mo tum qui est in spatio pleno multa est pro portio i velocitate: et sic motus in vacuo est in infinitu3 vclocior qj motus in spatio pleno. ergo erit tu instanti qr fi isset in tempore quantumcumq3 paruo inter istos duos motuo esset proportio:cu duo tempora fimia sempir adinvicem x portionentur sine poportione cerupta siue miles ma quicum sit illa: bec est ro Elias. qu Im roborat Coment. declarans quo concludit: nam quod motus fiat in tempore cotingit ex tribuq cause: ex stu: ut quando mob:le est sursum et d3 moueri tata uni: qr in uno instanti mobile no

42쪽

me vacuo

a potest esse Iursiim et deorsum: ideo mouetur i tepore: 2'ex natura rei mobilis: viqii mobile mouetur ad aliqb ubi sibi re/pugnans:puta dii lapis moues sursium: mobile vi graue rc pugnat moueIuldeo mouetur in tenipore: 3 ' ex spatio: ut quspanum in quo aliud o3 moueri est pie num corpore subtili vel defra tunc est motus in tempore: ita iii m qn spatium est plenum subtiliori corpo .e sit motus Polotior et in murori tempore:qu aut est plenum densiori: motus est tardior et in inviori tre. Ex prima causa inquit Comm. motus celi ill in tempore: e 2 et p' motus rei aiate est in tempore: ex tertia morus grauium et leuium in alato* est in tepore. ergo si mouet graue: puta lapis in medio vel spatio vacuo: nullo modo impedente ipium lapidem motum: talis motus non erit in tempore: 3 in instanti et sic ratio phi cocludit. Ecba opinio estb.Ebo .in. .pbui qui t ae motus in vacuo esset in lepore:et pprobat siuampne: 2' rii det rationi Arist. probatio est dic: sumatur spatiu uacuum qb dabia limas narit duos terininoo. s. A et B et de

beat moueri in ipso vacuo lapis ex H inra ut patet in bac sigura. lapis motus ex H in D

ina infestum is irrem

vel ad extrema opposita:*oio motus est inter terminos prico: Pt dictu3 est in P pdisic. puta motus locallo rectus est a sulsium deorsum: oti ab ante ad retro et c. Alteratio est a pria ad priam qualitatem ut calefactio a frigitate ad calo.em: byssu dispositio arguo sic:si lapis qui mouetur in vacuo: mouetur in insta ι. ergo in

uno instanti tritin Aet in D sed boc est salsum: pri batur p pnarsi in uno instanti non est in B et in Io ergo in uno instantiem in Het in alto instanti erit in B si dimer quelibet duo uni antla datur icpus

lucd m: ut a)babitur m. o. pNsic ergo lapis mouebitur in spatio vacuo in treet sic babebis xpositum g a. motus est mrpe et non in instanti: salsitas vero stitiarbatur sic. Tluillum mobile pol essit interminus oppostis simul et in eodem instanti m opposta non simul se comitiantur:0 terminus A et M sunt oppositi: ut declaratum est ergo mobile puta lapio qmouetur in spatio vacuo fion pol esse meodem uistiti in utroque termino: 0 ipno instanti erit in B et in alio erit in B et sic motus erit in tre: probata pne.b. Ebo. 'sic rudet roni Arist. ratio phi non cocin dit nisi p antiquos qui opinabatur q) tota causa quare motus fiat in t pe et sit oe tox: vel tardus es et medium vel spatiu3

non est alia causa: et aliquid moueatur inspano vacuo si1 motuo crit in instati: sed dicit . b. Ebo.ae causa quare motus fiat in lepore non solum est spatium plenum:0es oppositio termino; inter quos est motus: ot exempli Matum est de A et B epquod dato casu τ lapis moueres in spa/uo vacuo: ad buc motus esset in tepore:

m et fi spatium vacuu3 non impediret:tii opposito termino; A et B non patitur* lapis pro vnomet instasi mouetur exH in Io ratio ergo psi concludit p anta quos et non sin veritate absoluteud r5 nem comen.& τ motas grauium et trauium est in tempore non sol uni ex tertia causa: 3 ex prima. sex oppositione sitnu3 vel termino*:et ideo ut tactu est et dato spatio vacuo motus esset in tempore myro uno met instati mobile no pol esse in oppositis terminio:bec de 3' sufficiant.

put quartum. O Et imo soluenda sunt aliqua argux menta contra predicta. C I rimo sic:qn lapio mouet ad alique

locii:vel recipis in loco pleno: vel in loco vacuo:no i pleo mi uc duo corpora centico de loco.scorpus quo plenus e locus et lapio:ergo recipii i vacuo.gdat vacum λι - οἰ π recipitur in pleno:

te non in duo corpora sunt

43쪽

Quarti libri

in eodem loco:quia primum corpas replens locum cedit ita lapidi vel per re cessum suum:vel per conden tionem:et ex boc constati non est neccesse secun , dum cecedere tertiovaec tertium quarto et fic totum uniuersa3 perturbarim opinabantur antiqui:qr primu corpus: pellae,m potest condensars:et ibi erit status. Tincundo licicapiatur aqua calidisisma qua repleatur ampbora:et eius sora Imen optime obstruatur: ponaturm tempore bremis in loco stigidis moita vi congelatur et condensi turmanc occupa/bit minorem locu3 G prius:qn enim corpus rarum condensatur partis sue con stringuntur et occupant minorem locu3qj pauo: ut diximus supra. ergo iundu3 vel alia pars ammore remanebit vacua cum ppsoramen obtrusu3 non possit in .gredi aer id replendum parte vacuam. A μὰ,4 dicitur g admisso casul PUM de duobus fiet unu3 vel ipsa aqua non cogelabitur etiam fi fit te pus stigi disiimti3:qr natura abborret vacuum vel in initimi congelationio am obora stageturmur possit ingredi.nccocri videri miraculununa3 vidMmIso Pas plenum aqua puta ampulla:sib3 duo foramina nunqj aqua enci si alteΣDramen maius obstruatur: qr cum non possit ingredi aer daretur Pacuum. Tertio sic:sumatur dae tabule plane et se tanginteo inrediatesm omnes par tes: et una eleuetur equaliter ab aliauuc sequiturq) imediate post boc instans il le tabule distabunt ab inuicem sin suas superficies. ergo aer exterior vel media dit post boc instans inter 2perficies que iunt in midio tabula* vel no: si sic. ergo aer est motus ad media tabula; in instan:et fic fuit motus in in stati:qb est impos bile: ut probabitur in. 6 .pbisi. si nc nargo in medio tabulata erit Pacuum. VIA dicitur dupliciter. p nega M. tur cassismon enim duo corpora dura se possum tangere inacdiatu: pr probat DLusin a 'de anima imo

Tractatus .uu

semper est aer aut aliud medin*:di 2 'Nnon possunt ab inuicem equaliter eleua ri qr repugnat ex natura rei motum fieri in instanti vel dari vacuum.ne ergo decinconuenientia denturmegatur casus. Quarto et ultimo sic:quando alat nutritur nutrimetum recipis ur vel in partibus plenis: vel in partibus vacuis noni plenis qr duo corpora est ni simul:ergo in vacuis:sic ergo datur vacuam.

plenis quibusdam corporibus subtilibuo:que cedunt in ad uin tu nutrimcnli:codem modo soluitur argu/mentum de cineribuJ:sic cm3 arguitur: sumatur vas 'tinens pbrata3 aque et implearur cineribuo: deinde supcres fundat pbula aque:totapbialaaque recipiti in illis cineribuo. ergo signia est N in cineribus sunt alique cultatis que postea impletur lx illa aqua:alita duo corpora eoient in eodem loco. s. equa et cineres:bae experientia tenebat antiqui dari vacuu3 corporibus inditum vel insertum. VIA I imoicit gincincribuo suntia , multe porcsitatis plene aere qui recedit in infusione aque:deindexpur siccitatc3 cmex priam bumiditatiaque corrupitur magna passaque et conuertitur in acre3 qui exbalat et cineribus insensibiliter.l: Ps boc videtur mi usvis ratam aquam retineat planum cineribus ficut non plenums sensus dici pitqr non tota aqua inlati remanet tricinoribus:w magna pat s conuertitur in acreu exbalat:no ergo est necesse pontre i ci/ntrib' pacuitateo:b ponti lateo I dictas plenas aere.Dec de vacuo sufficiant. Gncipit tractatus de tempore.

t sest confiderada sunt lex. CD mo quid sit tempus. CScdo in quo fit tempus ut in mo.

44쪽

me tempore i

fit idem nunc in toto timpore.

tur tempore.

Q Quinto utrum tempus babeat efficompletum extra animam.

LSexto solu .ntur quedam a sumera.

CCaput primum.

mus in sino semsu fit dissimendum tempE sapud piam. nota ili sumitur tripliciter. Primo pro bono statu alicu/ius: ut apud pulsum dicitur: serico b 3bonnS Iempus. .bene et gaudiose viam. mbo pro temperie aetas vel inteperit: ut qn serenus t st aer nec plurimu3 est frigidus aut calidus dicitur boc est bonu3 rempus ep autem quando reusta ut pluula: aut grando superebundant dicitur malum tempus: de bho duobus modis

non est sermo apud pbisicum. Tertio sumis pro nitnsura motus et ri t successive: sicut enim vina rit cubito incnsuramus panum: lla tri mensuramus quemlibet

motum:ut dicemus. Uboc 3' modotissinit apbo in .qpbifi. cultro diffinitioni amst stat P ircs pnco ques ponit plis. 2:umpus n5 cst motus: Fbatur: motus di velox vel tarduo:sed tempus non det velox vel motu cognoscitur etiaS pa* de tempore rfi aut olo motus non cognostitutasimila nec lepus cognoscitur decurrerer ut p3 de bominibus qui doliruebant apud sar dos longo tepore et reddebatur inuensibiice ex sibusdam incantationibus:quido euig labant dicebant se quasi nihildor missi :quia prinium instuls in quo cepe/rant dormire copulabant cum ultimo instanti in quo excitabanturn sic non perieipiebant tempus mediuS inter illa duo instantia Rr dum essent ira somno opri Inullam motum sentiebant.ergo signum est*no cognoscitur lpo sine motu. M aurae percipiatur tepuo ι ι Uu sussicit cy percipiatur aliquio motus indui iacte etia si sit motussant sit vel cogitatiue:na dato casu ιν sortes deat speculans in camera:et nullu3molum exteriore sentiat et ex solo motu sinta fie sue percipiet tempus prcterire. conclusio: tempus est nut

ι ιιιι merus motus sim prius et

posterius:bec est diffinitio teporis: que

sic declaratur:tempuo est numirus. l. nlesura:na mensura potest dici numerus reimcnsurate qr mensura semel vel pluries applicata mensurato mensurat ipsum: viride vina que pluries replicata mensuratio tu panu::6lr si mel importat unitatem que est prmc piu numeri et ly:pluries importat nume*. ergo quelibet me tardum.ergo lepus non est motuq: a ba sura pol dici numerus vel unitas iis st

potest dici velox vel tardum.

Mo fit motusnam n no Precipitur sine inotu:rbatur sic:si multum precipitur di motu:t liam mullum cosnoscitur de tepore:dicimus enim sornota q)fiipsest mensura: vel est mensia tra rei pin Muntis: vel res la cestae: non rei permanentio:*mensurari essit bo/mogenea. .eiusde m nai ure cil suo mensurato: ut di in x' m tb . ergo rcs permane is puta pannuo d3 babere mensurani P mancialem ut est pina:et reo succcssiuaci dabere mensuram succesiuaman qua una pars adueniat : alia tristat: S maius ea res successiva.ergo debet babere mensuram successivam que est timpao: dicit: its ῆmbulauit. 3 o .miliaria. ergo deum ergo ptas: p tepes est mcnsura moi pN.

45쪽

Quarti libri

ne credatur egi mensura rei permanen tismisi pro quanto esse rei Πrmanentis subicitur motui et vatiationi: ut est esse rei corruptibilio quod nati suraici tempo re:ut dicemus insta. 3' dicitur sm prius et posterius.i.tίmpud mensurat motum in partem pilorem et posteriorem qne sunt in ipla motu: unde nota τ quia res permanens puta pannus babet omnis. partes suas simul existentcs: ideo vina. est res permanens que est mensura pari ni :vnde et vina potest fini se totam applicari panno:et panus sin se totum potest mensurarumotus vero qr est res successiua et sue partes sunt in continuo fluxu

ita puna est pnoridest precedens et alia posterior.i .sequens: sim iliter partes temtporis sunt in continuo nuxu:prout v napulerit alia aduenit: ideo metuo fim se

totum fimul non pote sta tempore men surari:ὁ fm partes stras:ita ιν pars prior

motus mesuratur parte priori.i.preteritatemporio : et pars posterior mensuratur parte posteriori.i. sutura temporis:allicrenim:ut dicit p5no in textu non cogno/s eremus tempus nisi cognosceremus

prius et posterius in motu.Ex b0s patet quomodo fit intelligenda diffinitio temporis. Que clarioribus terminus sic po rest tormari:tempus est natalsura motus sin partem priorem et posteriorem ipsius motus:vel sicuepua est mensura motussim q) applicatur parri precedenti et parti sequenti ipsius motus:quio numerus sit ille qui ponitur indiffinitione tempo/rio dicetur in responsione argumentop. llinc de primo capite sufficiant.

o CCaput secundum. Gyrca stoi declarandu3 est in quo

sit tempust tamquam in subiectorvi sua propria passio:cum enim tempus sit accidens qr est quantitas: ut patet in quinto claetbςςri omne accideno sit in aliquo subiecto:tempus G babere suum . proprium subiectu met unde nota q) sim v.Ebo.lia comento super quartum pbi

hcop:et carius in opusculo de instanti

Tractatus Ai;

il δ: tempus est propria passio motus primi celi:quod est 3' spira fim Aristotelem: pel 9 sin Dibolomeus:et est in eo .ficut in proprio subsecto. Cuius ratio est bic:tempus est mensura motus.ergo primo et per se est mesura primi motus qui est primi celi:a quo causantur omnes alvmotas in buo inscrioribus: fi est primo et per se mensura primi motus. ergo est propria passio primi motus et fic est subiective in eo:sicut par in numero.Ex bacratione fim beatum Ebomam sequutarduo coaetaria. Primum est:tempus comparat ad motum primi celi:vt accidens ad pr. pium subiectum et ut mensura ad

mensuraru3.Bd alios vero motus coimparatur solum: ut mensura ad mensura. tum:non tu est subiective in eis. Scdmest:tempuo est solum unum qr suum sit biectum est solum unumnam est ta umunum primum celum quod mouetur tatum motu diurno:quando autem subiectum est unum: uum accidino est solum unum qr accidens non plurificatur nisi plurificetur suum subiectum: cu3 igitur tempus si propriu3 accidens primi motus: cui primus motus est tantii vii uor ita erit solum unu3 tempus:quod est me sura omnium motuum successivo*.line

de secundo su in iant. C Caput tertium.

Gyrca tertium declaranda3 est prin icipaliter quid sit nuncia ' quid sit tanc:quid iam:quid modo: quid olim:

quid repetite: c enim omnia simul de claratur a psio. 3' inucstigadum est si est ido instano vel nune in toto rpe. Circa primu nota v nunc sigi duo: p lis continuationeni et diuisione in tepore. sicut

enim punctus stinuat liniam prout est terminus precedetis partis et principia sequens sis diuid: t lineam:fi em3 figne tist puctuo in medio linee intelligiI ipsa linea diuidusicet nunc est pnnuansrpaxut est finis viatiis bore et principium sequitio:silrest diuideno vna partem lEPoail ab alia: nam si eccip atur nunc in

medio

46쪽

tae tempore '

medio bore diuidit ipsam in duas medie ria:est ergo ide nunc sin rem in totoutares. χ' signat tepus pno vel xpinquu pores diuersum accidentaliter:quo aut Luziaut dicimus:Plato veniet nunc: differant nunc temporis et nunc eui: etd dec significatio est An vulgarem opi nunc eternitatis et quomodo nuc stans: tionem :prima vero est propna.Tunc si/ causet eternitatem est ossicium rhiologusnificat tempus terminatum inter pus em de tertio cap.Mificiant. Iempus et aliub nunc in preterito:ut cu3 CCaput quartum. dicimus O cobusta fuit Troia tunc ocis ' Irca quartu3 inuestigandia estque suo est unamus. Iam signat temptio su G sunt illa que mensarantur tempo/t :vel preteritum a inquum puti: ut re vel non mensurantur: et ibi An psimiam maturescent vira: ianit Hiit estis. pono. 6.conclusionis.

preteritu: ut modo placem itrauit urbeδ. mobilio corporce mensuratur tepore: et

Colim sigilat tempus puritu3 valde si 1 est motus et sim suum esse. l.quan

remotum a presenti:vt olim fuit destru/ tuni ad durationem sua. Ibatur p:tem cta Troia.lliora in* aliqua do sumitar pus est me iura motus:ergo est mensura etiam in simaro:licet non ita proprieret oio motus. rbatur et ia. viam dissinitio apud clirgilium:s sit an et bec olim me d3 Quenire omni contento sub diffinitorminisse tui rabit.Terrio declarandu3 est: χρ sic:oia motus est in tempore:vt yba vir* sit idem nunc in toto tempore: vel bitur m. 6.libro ubisi. ergo est intem/iit aliud et aliud.Et ibi ponitur bec east pore vel sicut pars temporis: ut bora et

tantum unu3 nunc in toto tempore sen dies vel sicut mensuratu3 tempore: non rem:0 est aliud et aliud An ronem uel ae sicut paro temporis qr iam pbatum est: cidentaliteribec sit declaratur:ficut pon τ motus non est tempus .ergo nec paractus imaginane fluens causat lineam.Et temporis:ergo est in tempore sicut inclumobile variatum puta lapio variano di, furatus tempore. uersum locum causat motum: sic nune CScoal:omnia entiainabilia et corrofluens imaginatur causare tempta: sed ptibilia ut sunt elemeta et illamentata l3 nctus causa no lineam et mobile cavi sim sua in substantia, non melarentur temo morum est idem in toto motu 3 re: poremi sim suum esse vel suam duratio est enim idem lapis fm rem qui moves nem mclaratur tempore: di p sim suam est diuersus accidentaliterniam inqua substatiam:qr sua substantia puta subiti/rum cognoscitur esse in alio situ G priua tia bolo est res pmanens et tota fimulier esset dip. ebenditur causio se priore par/ go non mensuratur tepore qr tepus, non rem motusanquantum vero cognoscis est mensura rei permanet:st ut diuti est perit in alio situ O nunc sit cognoscitur supra:di α' sen suu illa qr esse rei corrussi causebit sequentem partem motus. ptibilis est variabile et ibin trasmutatio iusse vero in aso:et alio situ facit ipsiu3 di ni:ut p3 in bote:cuiuo esse et durauo peruersium accidentaliter: sicut licet fit ido variis elatio et per alterationcmper egricoriscus sin rem in agro et in domo: in tudineo per corruptionem quasi assidueqn est in agro differt a seipso qn erat in trasmutatur quapp arguitur sic et esse idomo Pp varia presila est in propositor est motui et trasinutationi mensuras l3 fitacim nunc An rem in toto tisore: tur tepore:Jesse rei corruptibilis:ri de tamen ut imaginarur fiuino est diversu3 claratum estrest issim motui et transmuta occideraliter:M uti pim fluxisse cau tiom.ergo mensural ur tempore. sit p.ecedentem partem teposo:ut uero CTertia et:entia incorruptibilia corposis edet cauat inuentem parum tepοι rea mobilia utinat corpora celestia quo

47쪽

Suarii libu

tam adiuum esse non messurantur tre: Ig quitum ad suum motum localesti mEsurentur tepore: prima pars I batur fictsimp datur lepus longius eo ν mensis ratur ic re:vt datur malus tempus Gessat bolo.Tla3 si esse alicuius bois durat etiar centu3 annos adhuc datur lepus longius vi sint cetum anni puta dantur mille uti duo millia: ὁ non pol dari lon/sius lepus excedens esse rei incorruptii. bilio corporee.Tli ex quo tale essit est in/corruptibile durat p ce tempus et sic non mensurantur repore . Item Ibatur sic: sicquid mensuratur tepore patitur et al/teratur tepore:lalemus enim dicere:tempore tabescunt et senescunt olari esse rei incorruptibilis: ut celii no alteratur nec senescit tepore. ergo non inclaratur tepore. α' pars xbatur sic. Rio icorruptibi lis corporea ut celum:quatum ad suum

motu3 subicitur variationi *simp est in alio et alio:vbi puta sol i mane est in oriete in meridie i medio celi N. Ergo quoed motum mesurantur repore:vnde di/Flmus supra:ν lepus primo et per se istine sura motus primi celuconsequenter autem aliorum motuum. LQuarta 2:oia quies melarat ar tempore Matur:opposiopesi eade mesura ficut est eade scietia:0 molno et qeo sunt opposita:est eni3 qeo priuatio motusar so sicut motus me uratur Ue ita et ueo: unde sicut dicimus sortio ambulauit protam unam bora ita dicimus sor. dormittit p bori ecce ly bera me surat motum striis et quietem que est dormitio. ΓQuinta ρ:entia separata ut de' et an plus non mesurans lpe:Pbat:non mouentur nec uescunt pbisce:qroc qdmo

pore:quo vero motu moueans angelus et aia separata et qua mensura men urens est inquisitio ibeologi.ideo pertranseo. Sextia :non entia que non sunt nec possunt esse: ut diamet* esse comenlara

Mea cosse in quadrato non mesurantur

gractatus . iiii

tepore gitantur et corrupiantur in tepore: vi p3 supra:et sic pro aliquo lepore sunt et 'pro alio tri non mis, n5 entia que nἄsunt nec possunt esse ut botem esse asinu

nec generatur ne corrupunt in tre: nee

pro aliquo lipore diat essemussieni3 bo/mo est vel suit: vel erit asimus.ergo talia non entia non mesurantur tre:si querat qua mesura inrisurens:rfidetur* nulla mensura:* quicqd mesuratur est ens in potetia vel in actu:bec de V susticianti

si Caput quintam. Irca quintu declarandum est x lcmpus babeat esse completum

tra amma3.l.ut* babeat esse per opus intellectus vel non.

ι- ς dria. Quedam eni3 suntque biit perfectu, et totale esse in reta natura sine opera intellectus:et hic stat entia realia permanentia vi domo lapio celum etc: Quedam sinitque non biit esse extra intellectum nec iundamentum in re ut entia fictilia: sicut cbi mera et lana nia et mons aureus etc. Quidam stantque biit fundametum in re:sed complestraetum biat per opus intellectus:vt uniuersilia: sicut species et genuom gcnus

puta aut sundamentum b3 in re:b3 enis esse in homine et asino: complementum vero P est predicari de pluribus est per opus intellectus inquatum cofideratre aiat in comuni abstrabendo ab omni specie aiatio: vndi solet dicior vli quantum ad suum materiale b3 esse cxtra ala3: quatum ad suum formale quod est predicari de pluribus:b3 esse per optio in: ellectus smiliter entia succcsiua vi motus et tempus babent fundamentum in reaestendrealiter motus in re mobili et tempus in motu: ut mensura in mensurato : suum vero larmale:quod in motu est apprebedere partem priorem et posteriorem: in tempore vero est numerare partem pri rem et posteriorem in motu men est nisi

48쪽

intellecti: ρ:solus eiu3 intellectus nume ae di τ ου motus sim nam

rat:fie igitur respondctur: tempus quo sui sit notior:inquitu est ad suum landimetum est in rea natura: ssim teporis:tn quctum ad sua3 duratiolandatur enim in motu:quo ad suu 3 sor ne3 quo ad nos est minus notus Q temmate est numerus vel numeratio partiu3 pus mon enim possemus cognoscere momotus:sed numearno non esturi si fit ala tum lapidis quatum daret: nisi P tantunumerans: icut non est edificatio nisi sit tepus mensurcturinegatur ergo minoret aliquio edificans:igitur tempus b3Qu3 vl am tempus est notino motu quo adesse completum et seruula per alam nu/ durationem ipsius motuo: licet non sit merante3.llaec de quinto cap. sufficiant. notius inquatu3 motus est issim teporis.

ECaput sextum. C Tertium .ptiar ω lepus non pol dissio π Etimo soluenda fiant quedam an niri:tempuo est non ens.ergo non potest L gumenta contra preditta. distinari: pbatur ans:tempus coponitur C imum probat * tempus non est ex partibus que non sunt.sty preterito

numerus: sic:l epus est quia las et tinua: m no ampliuo est ex saturo in nundii est eius enim partes copulantur ad termi/ bernii aut solum babemuo nunc I est num comune3 quod est instans uel nucet in corinuo transitu ergo est non ens. si numerus non est quantitas continua TIA Hi . dicptotum est duplex .cimo discreta:vt patet in pntis. ergo rem rinincns ut lignu3 vel pus non est numerus. lapio:r succesiuia ut motus et tpo: toru3v A l . . di sp numerus sumitur Pinanens requirit parteo que sunt sim se Miau dupliciter:p sin se vi nu totas totu vo succesilauni reurit ιν par merus est:et dicit numerus quo numera res sue non babeant esse sim se toras:0 νmus:vt duo tria etc. 2 'sumis numerus copuletur ad alique3 terminu butem es ut est applicatus rebus numeratio:dice/ se i piimad argumcium ergo dico * rpado duo lapidesareo vine pani etc. abrio est torti successivu et l3sue parteo non bamodo sempest qualitas discreta: 2'mo Nit esse setolaomi copulant ad terdo est qucules 2tinua prout applicatur minum coembntem esse in pntimi merebu3 continuis: ot decem ulne pani:l3 tentu3 copulatur puri instanti: ut finiet dece3 ut decem sint qualitas discreta:in latu* copulatur puti instati ut stropn'. decem ut applicata vinis pdiu que sunt o Quartum .pbat φ babeat esse copte continue:sunt qualitas continua:sic est tu extra ala3:sic: ipse ens reale. Jest . in 1 posito. si temptra essiti num rus: ut 'Drobas pila p discinitione3 entis realio: quo numeram usi esserquisitas discreta: que est becanoreale est id qbb3 esse in hest numerus numeratisa. applicatus reu natura secluso opere intellectus.

robus numeratis plinuis:que sunt paro v M di* eno reale e duplex: prior et posterior in motucio ille nume/ rmanens et successivum rus qui est tepus e quintas 2tinua:et fie eno pirianens b3 esse in na coplete et per minor est distinguenda: ut distinximus. secte fine ope itellectus:qr est totu simulasi Sconi xbat * lepus non est numeι eno successivu3 ile est tim b3 esse quo ad

6 lepus no est notius motu:imo est est intellectus qr sue partes sunt in qui uom ut dictu3 est lepus land tur in motu fluxu.Ad a gumetu dico * d: finitio rimax me primiceli: ut passiorpria in suo sic intelligi eno reale est id ab b3 esse inma:sisFm se est notius sua passione. re* na coplete oel inco te te lectula ope ergo motus est nquorumpore. re uitellecitis.e cc de repore lassiciatu

49쪽

Si stim libri

Cyncipit tractatus de speciebus et uni/tate et diuersitate et oppositione motus sup entum lib*Dbrico

tum quintum ii Dbisic. que diuidemus in tus par rea principalis. Q lonino inuestigabimus o sunt spe

cies motus.

ΓScto sis mot' sit unus vel diuersus. ertio quo motus opponulur ad in/uic :et quomodo motus optaint quie tiet quies quieti. Γ caput primum. premum ut sciamus 4 in quot sunt species ve

i is r motus per se:3' sunt ageda. Lucinio dicendum quot modio ptu sit motum fieri ex parte mobilis et mo/nentis et termini ad quem est motus. Secundo dicendum quot sunt spe cies mutationis.

Q Drtio dudum quot sunt species motus p se:boc eni3 est principale inretum. Ci pdinum nora*motus pringit fieri tribuo modiomponit pla in tex. p fit inorus P accidens:

excplum ex parte mobili anusicus calent.i.domo cui accidit esse musicum calcisit: exemplu3 ex parte mouetis:musicus edificat. i. domo cui accidit essemus 3

edificam plu3 ex parte termini ad que est motus:si sortis mutetur ex albedine ea nigredinem et dicatur sic:sortes mutatur in id que scinarii. mutatur in nigredirem cui accidit qb sciatur:dato enim casum de nigredine non baberetur scierea adduc sortes tat mutari ad nigredine3: ideo est accideno nigredini m latitutiaqnt motus sim partemaximum ex parte

Tractatus reiciis

manu vel pede:triplum ex parte terminusi viato mutetur in albedine et dicatur scinato mutatur in colorem.i. in albedinem que cst pars subiectiva colono: cu sit species elueu ' fit motus:p et pse: exemplu3 ex parte mobilis. eger Meger sanatur:exemplum ex parte mouentis: medicus ut medicus sanat: ex lum ex parte termanunim mutatur in albu: ut album est: c de primo susuciant. A irca sciamus quot sunt species mutationis: notam mutatio aliquando est i plus G mores: vla3 pol esse genus:et motus est spetica eius: ut dicimus. Alsqn opponitur mo/tui prout mutatio potest esse terminus motus et potest fieri in instanti prout dicemus in. 6 . Dbisicorum.motus vero semp fit in tempore. ygitur bic distinguitur mutatio in spectro suas ut est genua et in plus Q motus.yn. 6 .libro dicemus de mutatione vi opponitur motui. No/ta ergo q) trco sunt species mutationiasguo corruptio et motus:quaae sufficientia est Crinphmoetu mutas: vel mutatur de non tibiecto in subiectum. de non esse ad esse:vel de subiecto in non subiectum. i. deesse ad non esicivel de subiecto in subiectum.1.de esse ad esse: vel de non subiecto in non subiectum.i. den5 esse ad non esse:si si modo:sic est gno:que quide3 est duplex:β' di gno simplr:et ea qn rcs que erat in potentia pura flecturvi quado in vere generatur rosa que in D remeerat soli13 in potentiaret subiecta Puius onlo est materia prima: que estens in pura potetia: ut dr in p misi. 2' dicitur generatio p accidens vel sm sid: . et est quando res que est acta recipit no/uum accidens: ut cum aqua caltim reci pit calore3:et cum discipuli o recipit scietiam gnatur finiquid:et subrectu3 buius generationis est ens actu:aqua enim cu3 calenta discipulus cu instruitur est actu Pomo:et aqua actu est aqua: i α' modo

50쪽

est:quando res que est ami desinit oino minantur ad quantitato.Alterat lassiciei actu:vidum bd moritur: co O in a Ges:et terna est motus localis

tur simplYRr desinit o no rebo: Fin sid barum specierum sufficientia est bee filii est qu reo que est actu' aliud accias do Aristotelem:icia per oem tam mota

sinit: esh actu sim tale accito is renim amratur liqdris reala:vt pcalefictio/neat actu quantu ad mam:vt astra cali nem acuritur calori roe ens reale meter da remota ab igne corrumpit sin ud:m deum sit in aliquo pdicamento:er o ori, teta actu sub caloae litistum jue motus est in aliquo pdicamento δd notat:l3 remaneat aqua actu quo ad mam pol esse in pdicamelo memee relatione aninia3 aqua calida est actu aqua: si 3 ' nec in actione. nec in passionemre in on modo sic est motus.3llud eni ypae ino nee in situ mec in babitu:ergo sold est in uetur:qb existens actu sub aliquo accide sutate ut augmetura decrementviet intra emoto eo tendit ad aliud accius op qualitate vi alteratio:et in via ut motua positu3:ut aqua di moueri fim alteratio localis . Qi non sit in probat sic Ari/neni γ existeno actu seigidaTemota sis stoteleo: ubi est motus ibi est varietia siditatertendit ad calom. Sed nota ιν cp motus est a termino pirario ad termialigo posset dicere:* motus non dimim mi prium ut dictum est in fi pbisicomaguis agnone et cormptione .gsuiu rei menibilest pirarium vi Nisi estinis adue ins mutationis:et ideo Aristo. ρον camelista ino in ma noranionis. si ,

mpirinundu est actu ut Nisi est: od raui in copendio maiori lamce in fid εο mouetur est actu illam dum augetur mento me. ω motus risii sititi Daedo puer id est ac du descedit lapis iam est camento relationis xbat sic Aristotelea actud moras non est gnatio nec est cor in quociaque pdicamelo est motus ruptio: cdo sic:gnatio et corruptio sunt illius pdicamenti aduenit alicui de αυptrariem go si motus est corruptio:mos uo sine siti mutatione: ut caloraton innis prias Gom. sed boc est si u3:- di aduenire aque sine alteran& ipsi: a te cemus uista. motus co trarias alteri mo nec corpus t recipi renouni mrui vel quietuergo motus non est cor I loco sinc Bo motu locatu sed relatio Glptisara sic m opsam tres spes mutatio . aduenire alicui fine sui mutatione: emorus: 'species no pol dari:qucis sit a no in relatione non est motus: mas minore esse ad n5 esse. Quia olo mutatio est iter ponatur caseo motus Sociales hod tremulos oppositosvi inter albis3 et ab sit albus in mulo rcius nascatur alii grum:inter esse et no esse etcsdno esse et b5 albus:cmum est:*fistudo adum

3M esse non optouunt qa ois 'ppositio Socrati que iacit eu alteri mea vel inter ei steria eiu ut tuo et ' tu crates non mutas:qr prius erat auanua: vel uiter duo ee que ae non copa bus: sed si litudo est telo umore adi

uuiis simul vi ou ptraria sicut album et mi secrati sine cui nigrum sursum et deorsum M. Et sic ri valeat declabit in Blande a melodiusficientia ecterum mutationis. Q motus non sit in actione mTmlime curandiae quot sione Hat mus pluribus renibus . sunt spes motus per sie: uest 'nunc duas solii pono F est.Si nimurna spes imitationis: nam motus per tus est macuone Immone ergo motis

accito non derat aybifico'r est inde est in motu:qb est salsu3 Mut puroatur inmmatus exsilia naanotus igit per se pira Actio et passio sunt unus nio ut

tu.dec duo sunt una spis motus tera ruet α' si motus est in Mude et pastioci

SEARCH

MENU NAVIGATION