De comparativa sanguinis in diversis vasis celeritate *Dissertatio quam summi numinis auspicio academiae Federico Alexandrinae rectore magnificentissimo serenissimo principe ac domino domino Christiano Friderico Carolo Alexandro marggravio brandenbur

발행: 1775년

분량: 33페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

11쪽

tendineae fibrillae insperguntur, miro praeterea discrimine, nisi quod firmiores maioresque pro ratione luminis, pulmonicis sintaorticae. q Ilac prodeunti e corde sanguini ad parietes depres

sae cedunt, relluenti vero re nituntur eleuatae.

g. XIII.

Auriculae.

In aures soramina ducunt venosa. Binae hae sunt adpendices. singulis ventriculis respondentes, tenuiori septo discretae, dextra sinistraque, quae bali cordis adnexae duas diuersas quidem osterunt partes, sinum auriculamque; in Unum tamen cordis atrium conspirantes. Sinus esse iunt confluentes utrimque venae, parietibus suis, museularibus in pectore, spatium comprehcndentcs inter ipsas ct cor medium, diuerticulo sanguini a corde per eius systolem impedito seruientes. Maior est sinus dexter ac pene ortalis, unde a quibusdam sub neci venae cauae nomine fuit descriptus. r aluula in eo sinu consipi-'cua datur ascendenti cauae dicata. Eustachiana ab inuentore cognominata, quae in sinum aperitur, atque impedimento est, quo minus contradia a e iri eam venam relabatur sanguis: Id' in descendente caua pondus sanguinis cmeit. At snii Ξer sinus sortior minorque sodali , pene cubicus, angulis suis quatuor pulmonicarum venarum recipit ostia; eodem ae dexter fibrarum adparatu gaudet, sed firmiori, ut omnes dextri cordis partes. Terminatur uterque anteriori parte in adpendicem c lrnosam, cordis substantiae similem, ut tamen fibrae minus implicatae. sint; intus reticulatam, figura irregulari. Hae proprie auricitae sunt, quae licet a sinubus differre videantur, ad eandem tamen actionem, contra tionem videlicet, cum illis conspirant.. LXIR.

O Vasaller priin. lin. physiol. S. I 6.Maius e me arteriarum pulmonalium orifici

um, quam aOrtae, asserit Barth l. de MOOr in cogit. de instaur. medie

pag. 68. Λequalia oritieia asserit Hales in haemastat. experiri. XI. . Boerhaaue inst. S. I M.

12쪽

XIII f. XIV..' Arteriarum fleura. Asterum orificiorum par, arteriosum, quorsum ducat, ip- sim nomen d clarat. Prodeunt nempe Immediate e cordis basi magni canales, per omnem corporis subitantiam distributi, aditeriarum nomineia Duae in Universum huius generis sunt, quarum rea soli pulmoni, reliquo animali altera prospicit, simili tamen cum fabrica tum distributione. Conum ad tensum referunt, cuius basis in corde Ult, apex in extrimitate arteriae capillari. Cum vero lumen pro numero ramorum decrescat,

et ubi arteriae satis insignes ramos edunt, subito minuatur, quin, ubi aliquamdiu maioribus ramis destituuntur arteriae, parum euidentuτ convergat , satius est, eas pro catena cylindrorum habere, quorum quisque, sicut in pyramidibus illis Aegypt a cis gradus, priori angustior est; Vt adeo, quoad segmenta arteriarum in spatiis vere cylindricis sanguis moueatur, licet hane figuram non ubique mathematice seruent, cum saepe, praesertim in principio divisionis ramorum, aliquantum dilatenturi

Distributio. . ,

Ramos edunt arteriae numerosissimos . hac Iree, ut ex trunco rami exeant. hi minores cius generis larg antur, isti iterum in ramulos distribuantur, donec repetita di irisione, quam fere ad viceminam vique prosequuti sunt sectores, s Vel in venulam abeat arterbola minima reflexa, vel in vasa minorum generum alba, quorsum exhalantia quoque vasa spectant, vel in conuolucrum Uasorum inviseeribus abeuntium in tubulos secretorios. t) Maius semper est in maioribus arteriis ramorum coniunctum lumen trunci lumine, eodem modo etiam parietibus se habentibus; in capitibribus non item. Rationem determinare dissicile, cum ut in re

liquis

Q von Ialler prim. lin. physiol. *γὼ i P vires fines arteriarum recensent alii v. g. Boerhiaue inst. S. I 32. pu vero omnes, ad nostros facile reducunturis

13쪽

XIV liquis sere calculis, u) varient hic auctores. Sic nec diametros vasculorum, unum globulum rubrum transmittentium, vel globulo rubro minorum, quidquid hac de re dixerint latromathe. matici, definire auderem; cum tam minutis de rebus ac sensum fere omnem fugientibus nil nisi opinari liceat. Ad certiora itaque redimus.

f. XII.

Divistionum anguli. Emittunt arteriae ramos plerumque ad angulum acutum, semirectum vel huic vicinum, qui adhuc aliquid de priori directione participet, ut sanguis tramitem praecedenti non adeo contrarium, legere debeat, licet plus minus a recto deflexum. Ea porro angulorum, ad quos rami egeunt, ratio est, Ut maiores rami minori, minores maiori angulo egrediantur: licet nemini hanc legem pro uniuersali obtrudere velimus, cum circa distributionem ramorum mire variet natura; quae ne acutos quidem omnes angulos voluit esse, cum recti sere sint, ad quos lumbares arteriae atque intercostales ex aOrta Oriuntur, nec deficiant, qui obtusiis sub angulis nati retrogradi sint. Sic coronariae cordis arteriae, spinales, rami interosseae externae arteriae brachii, recurrentes dicti, obtusis angulis e suis truncis nascuntur. Plures tamen recurrentes potius, quam retrogradi sunt, acuto quippe angulo nati, sed mox in arcum sexi, contraria trunco directione situm sanguinem serentes. Exemplum est in mammariis, pharyngea adcendente, illisque ramis, qui per peculiares ossium canales O horum medullam ipsaque ossa nutriunt.

Arteriarum flexiones et anastomoseti

Praeter hos diuisionum angulos flexiones quoque plurimis

locis frequentes sunt, et maiores aeque ac minores arteriae ita saepe a linea recta deflectunt, ut alternis circa axin communem

uJ Eliae Camerarii system. cautel. med. cap. 3. pag. Inili. 43. v Pallia. Osteolog. Pari. IV. in ..I. IV.

14쪽

nem arcubus, pluribus Vel paucioribus, maioribus vel minoribus, surpant. variasque in suo cursu figuras effetant. Sic simplicem . arcum efformat aorta e corde egressa, nec non arieria cubitaca 'in vota manus, arcus palmaris nomine; π) in gyrum quas contorquetur interna carotis sub mammissari processit; x alterno flexuosa vertebralis arteria intra foramina processuum obliquorum vertobrinam colli adscendit; capreolares aliae flexiones faciunt, aliae alias, insigni cum varietate. Frequentius minores arteriae curuantur, etiam albae, quod Optime videre licet in oculi albuginea sub eius incipiente inflammatione, ubi errore loci stinguis in minorum generum arterias impulsus, visui has conspicuas exhibet, licet ex hoc deduci nequeat, eas in statu naturali omnes ita

arcuatas esse, cum etiam arteriae alias rectae, si praeter modum repleantur, in serpentinos flexus abeant, et Varius partium status, dum nempe extenduntur Uel contrahuntur, multum in vasorum figura mutanda valeati Augent angulorum ac flexionum numerum anastomoses, quae per concursum duorum ramorum oriuntur e vicinis arteriis eductorum. et in unum truncum consuentium; Dequentes Vbique reperiuntur, etiam in satis magnis truncis, uti. in utraque mesenterica arteria videre est, numerosissimae tamen in minoribus, Ut nullam corporis humani partem iis carere contendi possit. Ipsi quo- ' - . que tranei in communem alium abire adparent, unico tamen exemplo in maioribus est has laris ex vertebralibus compositasti. teria. Minus id infrequens in minoribus est.

Fabriea arteriarum, robur.

Contemplato extomo arteriarum habitu, de ipsa earum fabrica nunc quaedam subiungenda sunt. Multo haec simplicior, ac olim creditum est, fuit reperta; quatuor enim aut quinque veterum tunicas D ad tres modo reduxerunt neoterici

15쪽

TVIrici, neque immerito. 'Nam e X terna arteriarum membrana perpetua nulla est, sed vaginam iis circumdant eae, quas transeunt membranae, peritoneum in abdomine, pleura in thorace in cranio dura men in X. Sequitur laxa cellulosa, passim adipola, Vt circa cor, quae, Vbi accessoria membrana deficit, ut in artubus, collo, laNior et Imice pro CXterna membrana est. Copiosae eam arteri Olae, venulae, nervulique in arteriarum Usum Perreptant, Vt hanc ob caussam pro peculiari arteriae membrana haec cellulosa alias suerit habita. Quo magis vero a Peripheria recedit, eo est stipatior et veluti tendinea, ut propria arteriae membrana dici mercatur; inteatim puro cellulosa adhuc est, maceratione id demonstrante. Sed proxime excipit eam muscularis membrana, motus arteriarum organon, ex circularibus sbris constans, quae tamen integrum circulum haud perficiunt, sed Uncinulis Virin que sibi mutuo implicatae totam demum peripheriam absolVunt. Satis conspicuae eae fibrae in maioribus sunt, in minoribus non aeque; Mn deficere tamen ratio et eXporientia probant. 2 Lumini proxima membrana neruca est: sic dicta, laevis et polita, ut frictio minuatur, , iuulis, Vt Venarum intima membrana, non praedita, in plicas tamen subin ad originem ramorum eleuata. Cum praecedente brevissima cellulas a coniungitur. Satis robustam, sed fragilem, ob rigiditatem, arteriarum compagem hae membranae reddunt; robur tamen non bique idem

est, sed pro ratione luminis ad parietem maius vel minus.. Maxima

praeter exteriorem a Vicinis partibus, tantum constare resertThom. Bartholinus, I exteriori tenui, molli et rara, uti Venarum tunica . a. interiori densa, dura et valde crassa, quintuplo videlicet crasitori venarum tunica, nisi in extremis partibus. Vid. eius anatom, libell. II. de arter. cap. I. et Quod in minimis arteriis sanguiferis pulliis non sentiatur inde est, quia disserentia diametrorum arteriae in systole et diastole decrescit pro ratione ramorum ipstrum, Unde non mirum, quod in minimis arteriis etiam haec differentia sit minima et proinde sentiri in statu naturali non possit. At in panaritio pulsum sentimus pulsui cordis synchronum. Iam systole arteriarum pendet a sibris muscularibus, nec genitas nouiter has fibras in parony-estia quisquam supponere posset, vertun Praesentes iam antea, nunc Vcro

in inflammatione magis irritatas validiusque agentes. Iu. Isenllammii disserta de musculor. Pathol. . . -

16쪽

Maxima autem est ratio luminis prope cor; inde continuo minuitur, prout arteriae a corde recedunt, donec in minimis

et ipsa quoque minima fiat O

g XIX. ' . Venarum fabrica, proprietates. Arteriis, quas diximus f. I , seX respondent Uenae, qua rum duae a ortae, pulmonis 1 anguinem reliquae cordi reddunt. Praecipuae earum proprietates hae sunt. Maiores amplitudine, copiosioresque numero, quam arteriae reperiuntur nam binae saepe uni ex his, ut in artubus, respondent, multoque plures ramificationes habent, b) frequentioribus quoque anastomossibus coeunt, c9 scd minus sectuntur. Lumen, si Comparationem instituas, duplo, quam in arteriis maius est, d inconstante tamen ratione, cum duplo et quadruplo fere em ubgentes Venae cognomines arterias superent, et in pulmone e X ceptio sit, cuius Venosae rami sicationes pauciores angustio-. resque arteriosis visuntur. e) Simplicissima carum cst labrica,

dissiculter in membranas separanda f), tenuis et laxa, sangui-C ' nisque

Duplici ex mussa plus in truncum valet fiuidum quam in ramos. I. Ob

ipsam maiorem ramorum fortitudinem. facili nexotio confirmandam. Abscindatur ex arreria quacunque, v. g. aorta, iii pra eius in iliacas diuisionem, Pars determinatae longitudinis, abscindantur et eiusdem longitudinis partes ex iliacis , et sispensae hilanci immittantur: in altum ninc tollent trim cum descendentes rami. manifesto argumento, plus iis, quam trunco inelse solidi. a. Db maiorem in truncis celeritatem, quae ellicit, ut maiori impetu in latera aetat sanguis. eaque distendat. Interi in nec eadem arieria eandem sem-.

pertum ii iis rationem seruat, ob varium eius statum, repletionis vel inanitionis' hJ Winslow expos anat. P. IV. de la potir. I. II 3.c v. Berger de nat. lium. cap. V. P. m. 76. d ibid. p. m. N. . . e Winslow. loe . cit. ' . f) Τhom. Bartholin anat. Libell. I. de venis cap. Ite ister in compend. anat. S. 298. tribus constare tunicis asserit: membranacea, vasculosa et musculosa, sed longe tenuioribus quam arteriae.

Diuili od

17쪽

X III

nisque suento facilius cedens, mIscularibus fibris, excepta . ca la, ubi e corde egreditur, non praedita, sed unice textu celluloso, eXterius laxiori, interius, Ut in arteriis, in nerUearn aliquam stipato , conaans. Eleuatur haec citima plurimis locis in plicas parabolicas, singulas in minoribus, binas, ternas, quaternas in maioribus, Omnes Versus cor spectantes, et.vhique, sub ramorum praecipue exortum obvias; g exceptis cerebro, pulmone, corde, hel'ate, renibus, UterO porta, ct capillaribus venis intra lineam diametrium habentibus. h)Copiosissime etiam gemellae in lymphaticis Uass reperiuntur.

Fluidum contentum unice versus cor dirigunt, circillumque, iuuant, quem Venarum inertia promoti re non potest. Hae maxime disserentiae sunt venarum, cetera cum arteriis con--

ueniunt. - νg: XX. . Circulatio. sanguis in uniuerso corpore per Venas ad cor ducitUr , . Iigatura, natura valvularum g. i8. id demonstrantibus; atque utraque quidem caua Vena, in quam omnis Uenosus sanguis confluit. eum anteriori infundit auri; l. II. haec ir ritata, musculosi cum sit, se contrahit, sanguinemque con- tentum in cognominem Ventriculum g. IO. Urget. Pressus. enim undique sanguis, regressu omnino impedito, g. I 2. ne. cessario minorem seqtietur resisteniliam, quam natura tricuspi- dalium valvularum f. II. circa Oriscium auriculare ponit. - Ingrediens igitur Ventriculum, euri pariter ad contractionem stimulat, valvulas dictas claudit, semilunares g. cod. aperit, . pulmonis arteriam intrat, Cuius propria contraetione, clausis . iterum valvulis, Vlterius in pulmonem promouetur, in eoque intra infinitos ramulos circulationem perficit, quam di- icunt minorem. Restuus inde in venas primum colligitur pul- lmosaicas, quae posteriori auri f. II. cum reddunt; post, si--

milii l

18쪽

mili ac prius mechanismo, nisi quod solus stiis V n mim re ditum hic caueat, contracta avre apertisque mitratibus 1 ab uulis, g. II. in Tosteriorcm VeziriCUlum g. ro. ur, qui eum porro per apertas semiiunarps Ualii Ulas tu magc imarteriam impellit, mitralibus valvulis Viam in ah rcm interclu- . . dentibus. Hoc tramite e corde in a Uriam egrestus sanguis, Uausis iterum valvulis, adiuuante propria huic vi, toti corpori pro eius oeconomia comunicatur, donec,' residuo a fun-ictionibus cordi reddito, intcgrum circulum absoluat.

Deelatior instu uti ratio. Sanguinis in suo per corpus circuitu viam ostendimus. Restant adhuc complura, quae circa caussas, indolem, celeria' taIem, effectus huius motus circulatorii estot disserenda. Vn, cum nobis sum simus. quod nescio an cunctis aeque probabitur , celeritatem. Summi enim viri ad eam naufragium lac runt. cum tot reqtiis ta ad eius determinationem i) hanc vix non impossibilem reddant. Verum aliud ost x elocitatem ipsam, qua sanguis movetur, leu rationem spatii, quod percurrit, ad tempus, quo illud absoluit, numeris exprimere, quam absolutam ; aliud eam in diuersiis 'vasis mutuo conscrre, quam comparativam celeritatem voco. Priori intacta, circa posteriorem potissimum haerebimus, dispicientes, ubinam sedatius,' ubi rapidius stinguinem moueri credendum sit, quidue ex haediscrepantia sorte deduci possit. Cum autem cor atque arteriae communis omnis motus circulatorii catissa existant, a qualis omnino ubique foret celeritas, nisi caussae ostent aliae de prima velocitate continuo aliquid decerpentes, iterumque - aliae partem amissae restituentes. Necesurium igitur in primis erit, ut in illas inquiramus, atqua impedimenta et adiu-nienta motus progressivi sanguinis ordine eliponamus.

19쪽

/ XXII. arteriarm ere cens lamen , impedimentam celeritatis. Atque primo quidem se nobis offert amplitudo arteriarum

pro ratione diuisionum aucta. g. IS.) Notum autem ex hydraulicis est, celeritates fluidorum in vasis difformibus esse .in ratione im orsa luminum, Ut maior.celeritas minori, minor maiori lumini respondeat; idquz eae hac ratione, quod fluidi in angustiori tubi lectione celeritas, maiori mallae in ampliori communicariir. Cum Enim in conssretu corporum celeritatis communicatio sat in ratione reciproca massarum: h) liquot, cosemper minorem fore celeritatem, quo maior moles movendorum, ac proinde quo maius lumen.

. Contraria sententia νece etur. Reiccst hanc retardationis caussam, v. cl. Iae. Bernh. Preu, s negans, lumen omnium ramorum . trunci lumine esse maius. Ucrum autopsia in arteriis, oculo adhuc conspicuis, constanter ramos satis truncis ampliores ostolidit, et de minoribus, cxceptis ultimis capillaribus, idem analogia et obserVationes euincunt. m) Dein putat idem. auctCr, etiam hoc dato, tamen legem illam hydraulicam g. praec. ad vasa nostra adplicari non posse, cum ad eam requiratur I fluidum in utroque is canaIi idem; 2b suidum, quod comprimi nequit, i. e. quod ,,non clasticum; ,, 3 suidum ex gravitate in se in Vicem agens; 4 canales immobiles seu non ficxiles; s) canales non capil- ,,lares , . Postea subsumit: se atqui I) sanguis arteriosus dis,,sert a venoso ; 9 ost suidum elasticum; ab in quam plurimis ,,Vasis,' multum flexis, nihil ex grauitate potest; 4 vasalnostra ,sunt flexilia, quaeque ipsa classicitate sua sanguinem movent; ,,3b sunt capillaria. ,, Inde concludit:,, ergo haec lex hyraulu,,ca ad nostum corpus adplicari nequiti,,

20쪽

Refelluntur argumenta. Uerum multa sunt, quac ad hoc argumentum regeri ponsant. Atque primo quidem, falsum esse on nes illas conditiones requiri. Nam I non requiritur fluidum in utroque canali idem. Si enim in vasis comunicantibus inaequalium crurum, alterum crus aqUa, alterum oleo sit rcpictum, tunc ratione aequilibrii, oleum quidem, ob minorem gravitatem specificam, altius ascendet, quam aqua. Q Lamprimum vero alteri cruri

cmbolus intruditur, et fluidum contentum Urgetur, Omnia eΟ-dem modo euenient , ac si utrumque cris a l .a citet repletum; tunc enim suidum non ex vi ponderis, scd ex vi emboli ascendit. Falsum porro cst, quod fluidum Oporteat esse, gravitate in se invicem agens. Videtur id quidem requiri ad B. IIambergeri demonstrationem, n) quam auctor adgreditur, qui cam in tubis communicantibus perficit, in quibus fluidum in se invicm gravitat. Contrarium alitem elle, quotidianum' chirurgorum probat experimentum, quo multo celerius per angustum tubulum, siphoni adnexum, fluidum moUetur, quam quidem per cylindrum, ut manifesto videas, nihil omnino hic prauitatem posse. Sud nec ψ) canales dcbent esse immobiles seu non flexiles. Construatur enim vas dis ornae ex corio, et impellatur aqua; perinde in angustiori lumine celerius fluet

liquidum, suo flexus sit canalis sive non. Quod s) capillaria

Yasa non debeant esse, inde probare contendit, quia, si in t bis communicantibus unum crus, etsi decuplo maioris diametri ac alterum, Uasas capillaribus. sit repletum, tamen fluidum in his altius adscendit, quam in illo. Verum diameter potest decies csse maior, quin propterea lumen omnium capillarium maius sit alterius cruris luminc, quod tamen Unice requiritur. Si autem hoc esse stipponatur, ture omnino lentior erit motus in capillaribus, quam in trunco. Concedo equidem, fluidum

initio ultra libellam in capillaribus adscensurum, sed si fluidum in iis semel ad debitam altitudinem pcruenerit, reliqui adscensus sunt in ratione prosunditatum, ad quas vas capillare deme

SEARCH

MENU NAVIGATION