Ioachimi Fortii Ringelbergii De ratione studii liber, vere aureus

91쪽

86 IOAcH. FORT. RING, Germanico sermone circuitum mundi, Solis, Lunae , siderum reliquorum. Quid o bes, circuli,axes, poli. Terra mundi centrum esse, & nullam in coelo stellam cerni, quae non multo maior sit quam terra. Quid annus, mensis, dies, hora, & e quibus motibus profluerent. Haec ita perspicue illis delitaneabam, reddita omnium ratione ac use,ut iam totam sese faciem mundi tenere existimarint. Isthaec eo scripsi, quod censeam omni momento temporis, quaerendam esse occasionem aliquid dodicendi.

92쪽

DE RAetion E STvDIX. 8 vocendi munm ob levem causam non debere intermitti.

INTER docendum non

raro usiuveniet,ut minus te

aptum ad futuram lectionem sentias. Id fit ob varias cogi-- tationes & studia diversia, quibus domi fueris deditus. Plerique id praesentientes significare solent se non esse lecturos. Verum hi in docendo famam magis, & gloriam

spectant,quam eruditionem, quae paratur exercitio.Proinde relicta ostentandi libidine , quoquo modo adfectum te esse senseris, sive per novehem totam vigilaris,sive altior cogitatio in perquirendis

93쪽

88 IOAen. FORT. RING. . dis naturae arcanis mentem

impedierit tuam, ad exercitium veluti ad messem currito. : Praestantius est enim Eprofessione iudicium solum, atque fructum quaerere.Laudem veroIpectare nusquam, nisi in styli gloria, quae aeterm na esse debet. Nam quae praelegeris audient pauci et quae scripseris secula cuncta in

tuebuntur. Duo tamen reme o

dia sunt, quibus

ex animo pellas. Alterum, ut bene nutrias corpus, ambu les, ludas, conviveris, corpus vino impleas, ac aliis modis recrees mentem.Iccirco non nulli ante concionem integros vini cantharos spiritu

94쪽

DE RATIONE STOrr. 8' uno exhauriunt. Alterum,ut multum dormias.Incredibile enim, quantam lucis, quantum alacritatis res ea adferat animo. Somnum concili aribinis praecipue modis posse, nemo est qui ignoret: magna corporis fatigatione, ac usu pharmacorum,inter quae primmas tribuunt papaveri. Corporis robur ac valetudinem conferre ad ostentationem hoc modo discas. Nam ut videmus ij , quibus crassum di pingue corpus est, vel magna caloris copia, facundiores sunt, & aptiores ad docendum, etiam si non admo

du sint eruditi, quam alij qui

perpetuo chartis inhaerental

95쪽

so IOAen. FORT. RING.li namque membra, vel organa, quibus utuntur in sermone , robusta ac bene nutrita

habent: hi contra imbecilla, re exiguos in pectore spiri-x . Quippe quanto magis

animus, tanto minus corpus valet. Verum in altero gene

re aliquid est discriminis. Quibus enim crassum corpus est , sermonem tardum cum gravitate: quibus gracile , & calidum, celerem habent. Caeterum in imiversum id praecipio,ut fugias ea quae mollia sunt et ut manibus pedibusque ad scopum, hoc est, formam bene scribendi perferaris. Cave corpus alas, Mimpleas potu , quo maiore

96쪽

Da Rari ONE STvora. yT cum gratia pronunties ea, quae per horam unam dictabis audientibus. Ne talenta tria abhcias,ut referas unum.

Alioqui satius fuerit nihil di

cere,

si pra Pudo intari stuperstituonem debere. VB x autor erravit, hoc . est, obscure scripsit, ibi: Iectores maxime laborant in eruendo sensu.Vt hoc fortas se malum non sit, malim tammen interea disci, quod magis esse; frugiferum. Praestaret igitur Iocum eum intactu relinquere,& admonere o scurum esse et quod sepenu mero fit inscitia scriptoris.

97쪽

yx .IOACH. FQRT. RINO Etenim non autorum scripta aut verba, sed artes quas tradunt perdiscendae. Est alia quaedam obscuritas artificiosa,ut in Perm Satyris, & epistolis aliquot Ciceronis , de qua hic non disputo. Mea

sententia nusquam laboran dum , ubi maior labbr, quam honos seu commoditas. Itaque o praelectione fructum magis quam gloriam quaere. ln docendo nihil calandum esse.

imperitos docere, quam doctos solent. Verentur enim si sua sic omnibus tradiderant, ne non sint alijs superio

98쪽

Da RATIONE STUDII. S res. Caeterum tales astu solum,foeminarum modo: non vi, non aperte student vincere. Quapropter si lite atus quispiam me invisat , non occultabo ea,quq assidua peperit consuetudo, turpe enim id esse iudicarem. Verum ultro ipsa prodam, tradamque alteri ferrum , quo me superare possit,si velit. Sic etenim alijs indicando saepe stu- iij modum , ipse meliorem

semper invenia quem exercitatio illa suggeret docenti. Hoc pacto aperta vi evadere ictores possumus. Praestat per virtutem in pugna belli fortuna experiri. Inertis est, venari dolo, quod sanguine

99쪽

' IOAcri. FORT. RENO, parari possit. Nec si ad sum- ima niti velim , adversus unum aut alterum arma sumassi, sed adversus regiones omnes , adversus tot secula post me ventura. Si magno igitur animo simus, conabiamur essicere , ut non unus solum vincatur a nobis et v rum ut nationes universae succumbant et ut secula nulla

alere possint aliquem , qui

eodem sit perventurus. Itaque nemo existimet , me quicquam. alios caelare velis

te. Quin potius persuadeat sibi , quicquid domi

habemus , obvijs omnibus Patere sponte. Quicunque, nobiscum iter facient , ea dem

100쪽

Da RAriona STUDII. dem habeant mentem opo

telo

De docendi 'rma apud Pe

ripateticos,

P Riva , quam ad alia

transeamus, de Peripat licis scholis nonnihil dicendum. Heic tria mihi consilia occurrunt non admodum ijs infrugifera. Primum est, ut cavillationes, vel sophisma ta, hoc est , suppontionum coniecturas, atque id genus deliramenta penitus a b ciant , ut quae nihil ad communem loquendi morem conferant.Nec aliud illorum esse argumentationes video,