장음표시 사용
71쪽
HADRIANO VANDER-BVRCHIO, Filio, Sena .
BENI voL a te factum pro amico, quod me&digialtatis tuae&discessionis gnarum fecisti. Ego enim serio tibi recipio, lautorem me esse incrementis tuis, quae virtus ingenium conciliarunt .vota interpono, ut plura adstruantur, quod in Principum gloriam publicum bonum cedet. Illis&huic conuenit, tales uehi, educi. Hortor autem te vel exsuperuacuo(nam sponte facturum confido ut in isto munere dignum te inparentibus, hipso te praebeas denique iustitia illa, cuius sacerdotium nunc profiteris. Ecce in istis meis, quae in simili occasiones argumento iam scripsi, si quid erit huic rei aut sensui, videbis, eligesum hoc fine misi Vale Vir Cm manu mo a nobis non abi. Ovanij XI. Κal Nouemb. m. DC.
Vt BR BANDO ANS REMA S. D. Tu vero iacere mihi videris, aliter astu dijs tuis exspectatum Taedet status huius praesentis, haut de mutes quid itane pessimus ille labi j ciendus est y mihi non videtur nisi ei qui lucem, honorem,alta, id est mala quaerit. At ego te inmollia hac quietorum classe censebam ut fecunda placerent Otia,nascentesque irent insicula libri. Transfuga es,&ad splendidas illas partes abis Eriplendidas, sed miseras hin experimento demum scias. Non volo,inquies: sed tricis imo forensibus istis liberari, sibona fide Musis operari Velim mi Vibrandes si tu sic serio, etiam illic potes Patet quod ad usum toleranda honeste vitae sit, affatim suppedi tat. Si te excutiasalibere loquar illum in hoc ulcere ungueta reperies, Vmixtum aliquid a cupidine fortasse non bona Astempora etiam accusat. Facile est, requis non tecum pretiuir non es artibus bonis, non ipsis bonis, sitim omnia praeseruidis Mambitiosis calcantur aut iacent. Vera sunt sed in terra tipurum illum aetherem,siserenos semper animos, exspectas nolinue
72쪽
CENT ID. M SCEL VANE A. iinuenies nimbos magis, procellas, calumnias: mihi crede,
nos quoque(quibus aliquis inuideat largiter&crebro sumus his iactati Iactati, sed non afflicti stetimus, illud Pindaricum
Ignavi&viles magis ut aere sancti Iunt: alis prouocantur. per Ottam
sed nimirum ut aranearum casses animalia fortiora perrumpunt, T. et sic istos a Fortuna laqueos mens robusta. Aliqua tristia, suae nolis, incidunt:
Sicut stellis in tenebris etiam fulgent , sic liquidus silibens viri si is et sapientis animus etiam in ista temporum caligine aut nube. Haec Tet Asolatia nec auxilia tamen abnuo, quae in mea quidem sint manu. Quae tu quod tam prompta censes, nimis falleris: nec fores ubique, non dicam commendationi nostrae, sed mihi ipsi apertae Occasio exspectanda est praeuertere aut facere eam, vereor ut succedat obsecro te, nobis hoc crede, in periti in invita, atque cassemus mago. Vale autem, animo ne sic fluctuare certus, quod millies milleni in hac ipsa Belgica sint, qui optent ueges sibi videantur in tua sorte Lotianij, V. Idus Ianuar. m. IICI. orem saluto.
HADRIANO VANDER-BVRCHIO, patri.
RAT v accidit mihi bunus tuum, scriptio,virumque veteris in me animi testis. Est sane hoc in fido amore, qui in virtutis,ut sic dica, solo radices egit, ut no magis quam illa desinat, aevo ipso crescat&vires sumat. In tuo experior: sed, fratris Decani, quem vivere Muigere,etiam in silentio aliquori mihi liquet. At munus tuum parte alia etiam gratum, quod ostendit te nec in occupationibus, quas adsiduas habes, nec temporii hoc taedio aut caligine, deserere nostras illa Deas: quas pauci hodie aestimant aut amant Gaudeo: icio, praeter honestam voluptatem, etiam lucem, iobur aliquod animo
73쪽
ab iis inseri aut ptiae serri, oritiam necessarium in hoc aeuo Frue re, ut fecisti, o facis; sed mos earum atq. honesti omnis amantes ama prisca fide. Louanij v I. at Decemb. o. II C. R. V. fratrem tuum saliato , canterum veterem nostrum.
An Historiam cum dare te coepisti, fateris haerere in primvia,&confusione rerum aut temporum, ignorantia eorum que quando legenda aut eligenda sint,pedem figere,imi taedio aut desperatione paene reserre. Non fiat mi Hacqueuilliopem imploras, pro copia mea dabo: si non plene ductor occupaxi, valetudo nunc abnuunt: tamen director ero, Migitum intendam, quo&qua contendas Historia nobis proposita quae, tacuiusmodia nam variat: summa eius diuisio est Mytbi m&Hsom. Illa, quae fabulas vero mixtas ista quae purum inerum verum habet. In illa poetae sunt, Mid genus: qui oblectamenta auribus animisque quaerunt,& florida ista velle ornant iugent corpus hoc veritatis. Veteres poetae, aereorum Homerus, pulchre saepe utiliter fecerunt cum arcanOS sensus aut altiora dogmata hoc quasi velo obnubunt tegunt Sed hanc partem mittamus,non nunc adeundam altera est vera Historia quam licet bifariam partiare Est Naturalis est Nar rativa sit velata sic loquenti,plane,si non pure. Illa est , quae nuturae faciem iacta reuelat, id est rerum stirpium,animalium ingenia,proprietates, vires tradit Aristoteles,Theophrastus, 'lianus, Plinius fecere: plures , quos aeuum nobis subduxit. Narrativam diuo, quae res gestas actionesque prodit, sacras siue profanas. Ideoque a duplici hac materie iterum duplex, Di mdc Humna. Illa, quae religionem,aut quod adhaeret,iangit haec, quae res plurimum actionesque humanas. Iterumque ea duplex et riuataeci lita Nam aut singulorum res vitam,virtutes,vi tia recenset:& riuata est aut quae publice plurium sui aunoxae, sunt gesta .Publicam appello. Omnes utiles proprii tamen distincte,Naturalis scientiam,Diuina religionem,Humana prudentiam, omnes delectationem habent. Ad quas ara
74쪽
CENT III. I MISCELLANE A. 6stem te voco velim ad omnes ire, sed in tempore. Naturalem nunc seponamus: Narrati m ingero, quam vulgo&peculiariter Historiam etiam appellamus. Ad hanc priusquam venias duo praemittenda sunt, Geographia de Chronoseia. Illa, ut locorum, regionum, urbium notitiam siquam concilies haec, ut temporum, quibus quaeque res gestae. Sed communem dumtaxat, non illam exactam notitiam exigo satis sit mundi partes situsoue distingueres prouincias hin iis flumina, moniates , opida clariora nouisse. In temporibus etiam seriem eorum&ordinem tenere, belut terminis quibusdam finire imperia, bella, euentus Velim equidem , iacitus saepe opto , imo ipse meditor,esse qui breuiter: compendio, quod caput est iudi cio, ab orbe condito velut astos concinnet: nec aliud quam annos, praecipua rerum,notet ac libet. Qui hactenus fecere,aut confundunt nimis, aut diffundunt m nec notabilia aut laudabilia tamen maxime excerpunt. Sed hoc dum fiat , potes Eusebio uti, nouellis quibusdam,qui heres nuper prodierunt Atque ista cum parauimus, age ad ipsim iam Historianas quam praemittimus pietas vult Diumam. Facilis ea est, nec diu ten Dit. a a vetus est, elibris sacris Iosepho, eius interprete
Hegesippo petendas nostra haec noua, id est Obri lana, olim ex
Eusebio, Soetomeno, pluribus, nunc ex uno Caesare Baronio adfatim haurietur: quid in diligentia viri tanta deest Imo ut supersit,vereor iis utique,qui ex professo Theologos non aciunthsussicit uniuerse initia, progressui dissidia,capita intistites
religionis nostrae scire. Non abnuo. compendium bonum exactissimi illius laboris sit, non sit fortasse bono auctoris Est&m celeta religionis historia ut Mahumetanae, quae ma nam O bis partem, a multis iam saeculis , obtiner ut Sinensium, Indorum, Aut ali vanam simulacris seruam eam habent. Haec quoque carptim quis neget viro Politico hexperienti libanda esse sed ut dixi, carptim. Humana superestri illa praecipua quo te
voco. Praeter prudentiam rerum peritiam,
Haec tibi virtutumstimulos haecflemina laudum, Haec exempli dabit: ibi uberius laudata laudanda, nunc praeeunda Duplicem eam feci, Privatam de Tublicam. Ab utra ordiemur a Publicae
75쪽
ego censeo: haec, ordinis doctrinaeque caussa,quadruplex itrum esto. Ualde, inquies, diuidis Fateor. nec animi vel argutirum caustae sed quia usu didici,nihil ad methodum,id est via rationemque docendi vel discendi, aptium efficacius esse. Itque Socratem sequor, Diuisioni amicum s& cum illo dimis
virum habeo, qui commode re oportune ute ur. Sed ad rem, qudruplex haec Historia Orientalis, Graeca, Romana, Barbara Primquae primi aut prisci orbis res habet: cum nostra haec omnia iiculta,aut infrequentia, certe obscura ignota Itaque in Idaeis,AEgyptiis, Ethiopibus, Syris, Persis,reliqua Asia,res fere
nobiliores euentus tunc sistunt: aut siquid admixtum, leue enec scriptione aut lectione diuellendum. Hanc primo nosci sudeam: set a Iuctis breuiter uberius deinde ab Herodoto Ddor Sic orae siqui Graecorum eam suis miscent. Quaedam eni Pol bius, Plutarchus,Zmaras,ali suggerent, huc apponenda SDiodorum ego laudo approbo utinam plenum ,ut scripsabsolutum. Altera est, Graeca in qua Spartanorum, Atheniesium, Thebanorum, inpraecipue Macedonum res sunt: Uhuc traho, includo Praeter iam dictos, dabunt Thucydidi Plutarchus, Arrianus, Sese Ortius e Latinis. Per partes collige da est nam qui totam hordine scripserit, totus ad nos non nit Tertia Romana est in qua ubertim rerum heuentUum,crumque insignium: quae plures scriptores illustrarunt. O in gnum, pulchrum imperium Maddo,diuturnum ideoq. nimirum si viris factisque breuia illa fugacia Graecorum supeuit Graeci praeceptis valent ait quispiam) Romani exemplo. hercules ita est non fuit gens,puto non erit, quae plura vel in nlitia vel in pace, lauditi virtutis suppeditabit. Itaque ad harmi adolescens,ad hanc segetem veni, manipulos frugum colli &in sum tuum reconde. Sed ut ordine fiat, eaipsa diuidat trifariama in Veterem, mediam Nouam. Prima mihi est, Rebus ,rbe condita,ad Augustumet Media, cum immutato stu ad Principes ventum Noua, cum iterum mutato, sedes is Principatus Bygantium est translata In Veteri scriptores GraLatinique sunt, sed praecipulisti: Tionysius Halicarnasseus, T. uiuJ, Pol bius, Plutarchus, Appianus: quibus compendia adiungliceat, e et , IAM,Eutrope, Or ij. Velleianum laudabile fuit , pot
76쪽
CENT . III. MISCELLANE A. spolior pars periit iudicio hordine tamen scriptum,& quod exemplar pleniori Chronologiae sit ad imitandum. Faciant huic
partives Romam a sarolo Sigonioeditium producti ad Augustum. At in Media,noster Tacitus,Suetonius, mianus, artiam de adiuncti Caesarei Scriptores e Graecis autem, Di bassius Io.Zonaras, Herodianus, legendi tum Compendium P. Victoris, utem e Eutro e. Adde ad seriem temporum, imo terum lucem, Onufri manuini Farios, ab Augus o ad Iustinianum diligenter industrie consignatos Noua superest Win ea fere Graeci isti Zonaras,Abimus. Procopius, Agathias, Nicetas Choniates, Nicephorus Gregoras, Michae Glycas , Georgius seelenus etsi hic ultimus quidem,anilium saepe fabellarum scriptor, veri incuriosus vel ignarus Iudicio legatur tamen , dabit quod iuuet. De Rom habes: quarta erat Barbara a:quid nisi lacinia sis polium ab illa veste Nam hanc appello intellego, cum scisso fractoque imperio,maior pars ad Gallos, Germanos, Turcas luit, alternatim hucusque mansit Nec enim Gothos, Hunnos Vandalos, Scythas aut illam faecem huc includo: quae maneat in Media aut Nova Romana, hiis inserta nempe legetur. Faciunt huc proprie tamen ornandes, Trocopius, Agathias, siqui tales. Sed meam hanc Barbaricam vari scripsere, atque ipsi fere barbari, Maddam barbare exstantque Germanici, Gallici, Britannici scriptores,in unum corpus nuper decore: utiliter conducti ac vulgati Sunc Annales a P. Pythaeo editi et cottidie huiusce argumenti prodeunt, iudicio eligendi. Scripsit Carolus Sigonius de Regno Italiae, quod huc facit : Io Lebnclauius Turcica, ter que niihi bonus, laudatus. Qui dii rinio P Latinicus Chalcon h-la se suggerit, in Turcicis Graecis que legendus, item Guillelmus Tirius , mali in transmarinis sacrisque bellis Hem , inquies, quanta materia, suae silia a 3 quis ingredietur sine errore , ἐ-gredietur qui Ordine insistet, qui industriam & Curam adseret, iam dicenda ordine,inquam, inprimis opus hine confvsa vaga lectio sit,aut desultoria Minterrupta. Hoc pleris i. Uenit. velut ex equo in equum se traiiciunt, ab hoc scriptore in alium , ab isto argumento in illud quo fructi momentaneae
voluptatis, , tempus suum, imo se fallant Apage tales istos, id e adeum suum, aut si altius assurgere velint,Heliodo-Ibi rum
77쪽
66 r. LIPs L EPIST.rum eant. Tu Ordine leges quem ex ips: a me dictis etsi pote instituere tamen in exemplo dabo Ecce Romanam Veterat legere decreui ordiar ab via iersali aliqua notitia, de Compendium Flori,aut Sutropi praemittam. Tum a capite, hab ipso Liuio cui ionysium adiungam, i Polybium, Plutarchum, aut Appianum sed quemque in consimili argumento. Cum peregero, a mediam Nouamque veniam, constantia eadem peragrabo Ede Ordine facile est, atque animi tantum decreto opus oura pluhabet operae hin ea omnis est legentium fiuctus. Duo in has pecto, siue exigo: Attentionem dc Esecrauem Cum legis,noi suspensum aut attonitum te habeat tantum nouita aut magnitudo eventuum insiste, inquire, cui rei hoc facere possit, recquem usum sui praebere. Mora hic aliqua inter legendum starditas, fateor sed nimirum, dicto veteri , Nuda respotesti esse eademse malasimul examinata: necesse quidquam omnium , quoi habeat laudem diligenti gratiam celeritatis Tarda igitur&quaere cum repperisti, tum sit Electio : id est, ut stilum capias excerpas, invelut annonam in horrea quaedam reponas Ea distincta etiam sint, Iam ante libri parati, meo iudicio quattuor; in quos, quidquid eligis, conferas intuto deponas Nam memoriae suae qui credit tantum: quid agit non dicannihil, sed in breue, proficit nec ulla ea tam vasta, capaX, tena est, quae varia ista cum fide asseruet reddat Trade libris liquo labor aliquis, Miterum in legendo remora sed mihi crede utilis, si quidquam in omni ratione studiorum Libri isti quattuor,totidem titulos habeant rerum , quas praecipue in Historii notes C limoetabilium, T tuadium, Omlium, Mora ium Quid memorabilia e re designo magnas hcum admiratione aut motu eoendas siue audiendas ut est notabilis tentia alicuius regis aupopuli, pera,vel Opes Trodigia, de noui aut insoliti Euentus via verbo quidquid non obuium , .magnitudine vel raritates commendat. Ei talia autem, quae pertinent ad instituta ritusqveteres, siue quos in publico, siue in priuato usurpabant. Alios enim istos Orientales, Graeci,Romanique Labuerunt: Mab ea notitia, seria omnis intelligentia dependet veterum scriptorum. A uilia appello, quae ad vitam inregimen commune faciunt, Ahanc hominum iure silegibus deuinctam societatem. Morali
78쪽
CENT III. MI SCEL AN EA. Idenique ea quae priuatim ad nos: vitam formandam virtuti bus amicam, vitiis alienam. Ecce, quattuor hi sunt Tituli quid
superesta referre in eos,quidquid ad singulos illos facit, siue Sententiarum, siue Exemplorum idque cum hac Attentionis curari Jutricii item norma Dic clarius, inquies. Nempe quisque liberalios Minores suos titulos habeat quia Natura. Memoria ordine de partitione ista gaudet. Vt, ille memorabilium,m ea quae attigi: nec nimis sane argumentum hoc patet Latissime Ritualium:ac diuidamus in Sacra deTrofana. Sacra omnia publica: continentque Deos, de eorum Nomina, item Cognomina: tum migma, guunia, Odium, d Templa Amplius,Sacerdotes,alios l. ministros: tum Sacrificia ipsa,Hesias, Cerimonias uitus deniq; Herbas ennia&formulas precationum, quidquid illos aut ista spectat. Nimis partiri, tenue est, lic inutile spernes Iam Trofana se
quuntur: atque ea duplicia, Tublica, Miriuata. Illa, quae communiter omnes aut plures tangunt, inpublicis legibus aut institutis continetur. vi magistratus, 3 singulorum iunia,aut Omnamenta ut Senatus, militia, Prouinciae: Praefecturae officia. quidquid istis adhaeret tum Leges Iudicia, Meorum ratio, Suppbcia, Tormenta Poenies laetiora denique, Ludi Spectacula riumphi dc Festi dies Ad Triuata venio, iis subiungo, Nuptias, Funera Balinea, sonuiuia Veses, Nummos, suae longum sit complecti Minuta enim etiam intercurrunt sed in sermone ostendenda potius, quam scripto adumbranda Imo adeo minuta, ut nec Tutulos suos grandiores quaedam habeant sed verbis signentur,&ordine isto litterarum. Ac si me audis, in plerisque eo uteris: quia non ad famam aut pompam ista disponsitur, sed tui usum. Sequunturin excipiunt uitam utilissima pars iis, quos genus aut destinatio ad rempublicam vocant. Is liber tres partes habeat, antiqua Nerissima diuisione status Regum, Optimatum, Topuli In quaque parte notes, heo reseras, quae Fima ae sint, aut Vertendae: de haec ipsa subtilius diuidas,ut a me in Toliticis Metum . Utar hoc exemplo cum fiducia inconueniant vel qui
noua adserunt, aut vetera referunt,non dabunt in ordine is
thodo, quod fortasse anteponas Sed unum etiam addi potest,sidebet vel ut Sententi plures uni rei congerantur vel ut meriti. Hanc postremam partem non neglexi equidem,S habeo II i et sepositam
79쪽
68 I. LIPs I, EPIs T. seposita imo paratam in scriniis, Mauidam exire. Sed tu aualius, non ideo remitte hquisque sibi, vel firmius, vel iucundius certe, tale aliquid i ruit. Postrema sunt 'Ioralia quorunduae partes Virtutum Mitiorum. Velim haec disponi ordinlitterarum sed ita, ut Virtute praeeunte, cuique bina sua Viti sint subiuncta Traho eodem etiam non Vitia proprie, sed fectis: dinum hirpes, Spem metum, Gaudium, Ioloret adnecto tum etiam de deat Vita, de quidquid in Ethicis sedem suam habet. Sed satis haec communia in scripto praeivisit sermone alia illud in fine te sedulo moneo, ut ne mole hac,quo videtur,absterreare. Quid enim tam varia,tam multa inquie Nihil est: imo incredibile, quam cito haec suscipiantur, nans si tenor: constantia sit,in quisque dies opus suum probet Trienni res, non diu te differo mihi si olim talis monitor, vel citius absoluissem. Cogita te in ipso flore aeui hcorpus labori,animum intentioni ferenda esse: quid cessamus,
Dum res ci aetas, edi serorum Fila trium patiuntur atrae
Non fac,mi adolescens: cui ego factum consultumque tua caussa volo,tum d Ct ' V. Legati Regij: qui etsi connubio tantuntibi parens, tamen vel naturalem assectu iura praestat. Tu agnosce, illum cole,me de bona ama. Louanij, m. Non. Decem
IOANNI DRENCRNAIRTO, Thesaurario Belgicae.DIvi A plane virgula quomodo enim aliter interpreteri
factum videtur, ut ipsa hora ac paene momento, quo tua
accepi, hic ad me veniret, quem vides. Est mihi cognatione aliqua iunctus, orbus utroque parente, in stirpe honesta exiguis dui dicendis opibus: tamen auxilio amicorum ad Magisteri gradum peruenit. A quibus ipsis litterae mihi commendatici pro subsidio,vtTheologiae studia,ad quae adspirat, ordiri de finire feliciter possit.Equide cum humanissimam, tacui obligor,oblatione tuam viderem, in istum putaui, ut dixi, diuinitu fuisse hunc concursum: eundem statui, eo fine, sedulo commendare. Non ut cognatum tamen , nec hos aspectus in istre ha
80쪽
re habeo sedit boni ingeni Mindustriae, ut notae modestiae iuuenem , qui toto animo ad Pietatem: sacra studia , imo sacram vitam, id est Sacerdotium, contendit Iuua eum in laudabili hoc cursu dinos quoque secundas faciemus in libris aliisque necessariis iuuabimus, pro parte. Ego spondere audeo utilem Ecclesiae futurum, tabenefici tui non ipsum solum,sed
nos memores: qui adsidue nouis a te, nec inviti, obligamur. Non enim hic, ut in pecunia, redditione aut re opus, ut soluaris: sed agnitione et grato animo quae in nobis largiter est, fore assero, quamdiu Deus ille dabit hic esse. Ille te Ampi ' --bil Domines longaeuum rei p. nostrae, Principibus praestet. Louanh,prid. Nonas Decemb. ID C.
E HI S TUAE A a XIII. me olimm ERYCIo v TEANo suo S. D. Fco vero honestissimum munus, a Senatu Mediolanensi, in te collatum, Miudicio meo approbaui S gratulatione etiam prosecutus sum: quam scripto consignatam per Velserum nostrum misi. An aliter postem placet, placet haec tui productio sustine personam,quam sumpsisti mereare non unam palmam Sola gloria multis , quem, perferre Aborem Suadet, inducit noctes et uisereserenis: tes haec, merces quae etiam functioni tuae est adiuncta. Orationem, de qua scribis, auspicalem tuae operae,sibens videbo: libentius Promi idem illiserum. quidni mihi inscriptam. Ambigis an amplectar utraque manu diveniat id libentem , addam etiam merentem. Non negabis mi Puteane, si non seuimus hanc arborem, tamen rigauimus,putauimus: Min partes cimus, qualem ali mirantur,&ipsa esse gaudet. An iniurium, si fructus aliquos ex ea mihi as eram Z imo venianti vescar illos primotinos, haec libamenta audacter nobis pone. Nos quoque iam edimus EpisToLARvM CENTvRIAM III ad solos
Italos aut Hispanos(caussa discernendi sic fuit siue qui in iis oris. In iis Scituum nomen interlucet, dacci nostri, plurium ibi amicorum S talium ess e in te,qui est,gaudeo tabeneficia hic