Sulpitij Verulani Grammatice compendium, perutile quam emendatissime & summa cum diligentia impressum

발행: 1512년

분량: 163페이지

출처: archive.org

분류: 어학

121쪽

uit in ualde ueImaxime depositiuui ut tu es doctissimus idest ualde doctus.Differt aut a copaliuo et in hoc: se eoparatiu'gradus ad una uel ad plures ta lui q alieni gnis resert . Superlatiuus uero ad plurestili & gnis'sui. ValIa coparatiuu ad plura sui gnis referri no uult. Prioscianus εἰ Donatus pcipiui auctorus usus eoiirmat. Ouidius inal. Tato spledidior uirginib'oibus. Herce.& i.xiii. Planior assiduo deustis equore cochis.Solibus hybernis estiua gratior umbra. Nobili,

in pomis.Virgilius Cadidior cimis quiss Ide Pigmalion scelere ante

alios imanior omnes.Statianus. Amphiaraus ad Plutone.Et melior sis queis diis. De sormatione superlativorum.

Formanesuptatiua agiis adiectivos teludae declinatiois addita

simusrut doctus docti doctissimus. Et agiis adiectivope tertiae ad lassyllaba simus: ut sortis fortissimus. Bon' in optimus laestimatus pessimusImagnus maximusIparuus minimus multus plurim'ma nificus munincetissimus magnificus magnificetissim I uetus seu

ueter ueterrimus maturus seu matur maturissimus dc maturrimus.

Non illi positivi ear suptatiuislut memor senex iuuenis adolesces. Nequa neqssimus hel: detero deterrimus.In limus finiunt ut

agilis agitimust facilis facilimusigrastis gracilimus humilis humilimus similis sinitIimus. Si uero positiuus i et syllabam terminees ..tnat suptatiuu a nto addita rimus:ut pulcher pulcherrimus niger nigerrimus:pter dexter dextimus sinister sinistimus Aduetbia de ppost

Does i copane lint suptativa:ut diu diutissimelsaepe saepissime pride'. . primus nup nupri mel de a pene penissimel de a penitus penitissime 'aixit Plautus.Citra ppositio ritimus satillsupra supmus uel sumusI ultra ultimustintra intimus insta infimusippe pximus; sed primusqn colunctu significat est positiuus hei toparatiuupximior 5eca rei suptativo. De constructione suptatiuopt. Superlatiuu costrui: cu gio psi olum casualiu dictionu uel cu po singulari nota collecti uti ut Cato fuit sapietissimus Romano' uel pompusi romani.Etadaertendust supIatiuu redolet natura partitionis in q sempparsa toto diuili pareregit totu: esis deessestia toti λ&esse

122쪽

ia esse debet eiusdem spetieuunde no est bona superlatis hortici ea fortissim*s leonum quanquam sit bona grammatica. ne adverbiis Iocalibus α eorum construmone. Adverbia localia quae aut derivata sunt aut composita fiunt ab hie a te iste alius is uter de uersumiquod initiis iungitur uocibus. Item ab

ubi ibi & us 3 simplicia ipsa perse patent.

Significantia statum in loco sunt haec. Hie inquesto loco Sicubi si in alcun Io- Illic in quello loco Necubi in niun loeci Istic in questo loco Alicubi in qualchelae Vbidoues Vbiuis doue uoi Vbilibet doue tepIace Inibi etiam ita Vbinarii douemo Vsquam in qualchelain is in Ogni loco Nusquam in niun Ioeci ubiubi Intus denuo Vb eun pinylache loco Fotis fore ibi Elie surti Itademi it medesimo loeo Insta AlIibi in aluo loca, Significantia motum ad locum sunt haec. Huc ad questo loco O uoquo '

Istue a questo loco uonam douemor

utro paluno dca Istro Ioca Siquo si ad aliun loco Eoad quel loco Nequo ad niun loco Eodem ad quel medesimo locer Aliquo ad alvin loco Intro

Alio ad suo loco Foras saeuouis doue uoi i suis uolibet doue te piace Infra L Signifieantia motum per locum sunt haee Hae pei questo loco ualibet Haeailla Quanam Hac per questo loco Q uaqua' ua per che loco Quacus Siqua inra I Nequa Ea . siqua Eadem Alia Intus ' cuivis r oris Significantia motum de loco sunt haec.

123쪽

ne queuo loco Vnaecuris

Sicunde Intus Alicunde Superne deuis Celitus

Unde Inde Necunde Fo is Aliunde Inferne delibet Fundlius Undecuns Significantia locum uersus. Holsum uerse questo loco Istorsum Dextrorsum

Istorsum uerso questo loco Dextrorsum

uorsum uerso cheloco Sinistrollam Siquorsum Leuorsum Nequorsum sussum Aliquorsum Deorsum Aliorsum Vtrouersum' Antrorsum inuoquoversum Significatia uta ad Beucoponunt ab illis 6 ad locum significatiue

hucuis illucus. istucusis. Interrogatiua aduerbia in sex: ubi quo

u unde quorsum ae quouis. Nola urbiu prie ae se de declinatioia D iugus uerbis aut pricipis significistibus statu ponu/in pol ut sui Rome.Si uero sunt tenta declinatiora uel pti declinata ponune in abito:ut sui Sulmoe & studui ueneriis. et n iugunesignificatibus imotu ad Iocu in acto:ut eo Roma. Q fi p locu uel de loco in abito. ponunt abit Dostioride seueraut in c6stium: e ista tum nolui domus humus rus de militia:sed humus in gio εc abito:militia i ν5Blumodo.In aliis casibus sine ppositi5e no leges:se enim obseruat maiores. uanu et dicamus fui ruri P dadi casum adverbiali positu.Fui tuten5 dicendii esse.Festus docet:sed poetae frequeter utune Horatius:quinu diei tibi poliestus me rure t impi se & Tibullus. VNola ueros uinciapi re appellativa loco ι ει fluminii & motist si ia 'sune uerbis stata fgnificatibus in abito G ppostme in poni debetis Di in foro. Si motu ad locu i acto eu ppone ad uel imi eo i si illaec ad teptu. Dices tu peto Sicilia; sculpeto uinealpeto Romal peto Ap ica na peto sipositionem reripit.m placui acto cu piut tran, seo p ses. Si de loco labito G pposime de uel a uel abs uete uel ex ut uenio ex agro auinea de foro Oia side nota et uersus iungune

124쪽

A uispouposito:uteo Koma uersusised li ciuitatu aut prouinci ninnina no sint addimus praepositione ad uel inet ut eo ad otiis rem uersus.Si-ad locum in acto cum prepositioe ussi si sint prtia ciuitatum ues illa domus ae rus: ut uado uis Romam. Caetera utio in act6 cu As N ad praepositi6eponunctui tui usis ad hortos ad repus et notaraut quouss Pseuerabis i tua nequiua uls admoue.Diue tamen o P nominibus urbiu ppositione no addim' loquimur tanqua p adverbia.Si uero addimus quod licet per nomina loquimur:ut uenio ex Roma eo in domu M ad domum.Huius re mille exempla inuenies. . De figuris constructionis.

Igura est uitium ratione excusatu & as,ibit leuatie.Figuo

rap aliae sunt locutionis aliae dictionis aliae constructionis. Figurae c5structionis:nam alias praeteribo sunt octo. Eu ratiotappositioiconceptio siue silepsis prolepsist zeumat sinthesi antiptosisIdc sinecdoche.Reliquas autem in poetarum mpositione doceberis. De Euoratione. Euocatio est eontinuata reductio tertiae personae ad ,'mam ues se

cunda:ut ego Q uint.declamoau Cicero oras. In euocatione quatuor reuruncipiona euocasIpsona euocata remotio copulaelia uerbum cocordans cupis euocate. De appostione.

Appositio est counua eoiunctio duo substativoμ quo ι aliut de Harat ali e morat mole.Eneas magalia quonda:& primm ille poetas troianae gloria getis. Rearunc aut in appositioe duolsubstati in eode rasul α st magis me ferre semp pcedata nam licet dicere.Hector uir fortis:& equus sal ferox. Fit aute appositio tribus ex eausa Primo in restringedae generalitatis ut aiat canis latrat.Secudo rinia Medae equoratioinut leo signa ardet.Tertio causa attributa pietatis:ut Virgilius uir summus. . De Greptione.

CMeptio seu silepsis est adductio Idignioris ad dignus.Fit a diib'

modulgeneremumeroldc plana.Genere ut masculinil eorimi seis . nu Se neutruix sesnu coeipiat neutrinut Vlixes de Penelope sui iam datilia uestis & auρι sunt Dosae.Nuero ut sis nucius eoncipiat sin

125쪽

-. aureoIergius ille a note no a uerbo regit

mist oia nota ad aliqd dicta eande costructione seruant: haec etenim

possidens de possidetlut seruus domini de pater filiope. Et nota q si.

gnificat preheminentia huc casum accipiutIut rex regum dux exercitustprinceps populilprescctus arcisipotifex christianope causa mortis caput salutis origo sundametum .Ite quae notat subiectionem de colunctione α gratiami ut seruus simonis discipulis amicust istius frater socius comes colega riualis. Sic de alumnus patrui similis tui

dissimilis tui. Distinus etiam sum similis tibi sed differuli na sum si milis tibi in sorma similis tui in moribus intelligis. Instar nome indeclinabile gio iugis. Virg. Instar motis aequu. Plerit ueteW adistardixerui. Haec qdcola d pti uim hiat possessiua: hoc e u aut possidet aut possidens de ideo gio iugi une . De costructione dativi. Dio conecti nius εἰ uetus de obliqui possessione us possetare significates uerbo substativo us eius participio interpositio ut Maro fuit pater Virgiliit& Tullius extas filius Tullio. Sic et costruu illa omnia quae sunt ad aliqd dicta ut illa quae prelatione significati ut Sci . pio est dux exercitui & diis huic ppso. Ite quae subiectione de columctione significat: ut tu es seruus illi dc socius. Et q aliquid boni maliue nobis acerunt: ut utilis tibi de inutilis danosus periculosusIapt' idoneus facilisldissicili questuosustolamitosus.Infelix tibii pspe dexter sinister fidus illi de ad illum fidissimus: qc et genitivo iugite.'Virgilius in.xii. Praeterea regina tui fidelissima dextra. Dicimus etia3haec res est mihi cordi lucro danolodioltedio. Et uerbalia in bilis de in dus S participia futuri teporis huic iungunt casuilut admirabilis illis amabilis dicEdus amadus ornadus.Ea quot quae ad gratia uel ad odium alicuius spectat uel quae e significat aliquid: ut patet αmaritus urbi cIiens patro amicus inimicus comes socius hostis assinis cognatns uicinus propinquus contubernalis par impar aequus similis de dissimilis. Decostructione accusativi. Accusativo nomina n5 iungunt nisi figurate ut nuda genu idest habens nudum genuet de collecta sinus fluentis idest habens collectos

sinua suentes: dc per synecdochem figuram constructionis.

.... -

126쪽

Nola inseptic piis ponunt uec tui

rus causas & pcius futura.Osus exosus & possis acto et iungune utosus bella. Haec qdem ultima nota esse dicendu est. uanqua aliapticipia sine uerbis esse uelint: huleeasui iungutur pticipia regerim dia uerboW q postulat actum: ut amas uirtutel&legendo lectionE.s Adheret et huic casui nota numeralia & alia exui aAuae Opositioni aut sum rudis ad pugna. De cost iactione ablativi. Ablisi iungunt nota qn p eu euenire illis aliud demsistrae: ut aevi' oculis.i.p oculos: ualidus uiribus diues auro.Et D aliud hii uel cosequi uel ad esse ondit tui uir magna uirtute. l lla quo q uim passua hiit huic casui iugune: ut lassus labore sessus cursu viduus:dign

indignus. uana haec ex auctoritate sicut nonulla alia pio adheret virgi.in.xii. Descenda magnoW aut nuq idignus auopr. Capt acuus plenus ornatus pditus coaetus ibutus piger pedibus tardus inge

trio. Abito quos copaliua iungune ut sum fortior Hercule. Sic 5epticipia & gerudia q uentut a uerbis abitu3 sine ppositioe regetibus:

ut ornatus te uirtute spolias te uestelgaudes comodo tuo. 1ue aure huic casui exui ppositiois iugunscu p te satis discere poteris: ut oetus ex sabinis εἰ oriudus ex stracusis ueI si racusanis. Et qbus Fuat ibus ppositioes apud Donatu iam dedicissis. Sesas in tenus no morbilo sed et Io psi saepe reperiri conluctum.Vir .in Geor. Et cruru. enus a meto palearia pendet.sed tuc adverbiu esse Seruio placet. De adverbiorum de interiectionum constructione.

duerbia qda εἱ interiectiones post se aliqn casus acespiuti ut pridie ostridie: q more ppositiois acto Fuiut.Cicero in primo inuem uape:yridie caledas ianuarias.Liuius libro. vi.postridie idus. Dicim9 et utliit Valla:pridie illius dieit& pridie nonaν decebriu. Post idie aut si Inificat poster tem5 post tres ut dicut ignari. Adverbia copalim. se aiua q appositionibus ueniunt ultra coparativi R suptatiui.

onstructione si uiunt acto. Cicero ad octauiu. Castra ppius urbem nouen ASalumus in iugurtha pxime hispania mauri sunt Propius. tutet dio iungis . Uirg.Propius tabulis armenta tenereti Adverbia

luatitatis α coparandi gio iunguneut parum satistia plus uirtutis..

127쪽

re α in numero: ut turba oc cetus protervi ars ueniemus icytiam.

Desinecdoche. Synecdoche est attributio ptis ad aliquod totum subpprietate uerbi uel adiectivi: ut nimpha nuda genuidc tu doles pedem. Rςqrunt aut in synecdoche tria: uidelicetitotuIpprierastoc pars in acto posita, indirecta synecdoche fit qn pars non est deessetia totius: ut apud Virg.Cofusus siste uictas atros ueneno. Est alia synecdoche locutionis a Cicero intellectione appellet: ut hostis her murosp hostes ponit enim parsototo. De antiptosi.

Antiptosis est casusp casu posito sub aliquapprietate ut pso ut placeret quas fecisset fabulas fabulas pro tabulae posuit. in hac qde tria reqrunslunu subiectulunapprietasIdc qicasus pro casu ponae.

De diffinitione constructionis de ipsius uarietate. Onstructio est cogrua dictionu ordiatio congrua psectas sentetia demostras.Costructionu alia e cogrua seiu uocem ut Uirg. scripsit buccolica.Alia sensu no in uocer ut popucurrui;alia e cogrua uoce de no sensului uerule sunt i5ga urbs. Prae. terea costructionu alia est trasitiva alia strasitiva.Trasitiva est in qua

actus uel passio pricipalis uerbiondie trafire uel intri ab una psona in alia: ut Sulpitius amat galathratae galathea amassa sulpitio.lntia sitiua e i si nec actus nec passio uerbi pticipalis ondit trasite: necifer ri ab una i altera psona nec eade psona ondie agere dc pati: ut deus eiustus.Trasiti uas alia reciproca alia retrasitiva: reciproca est in ve

de psona significae agere de pati p uerbu principale; ut ego diligo metu diligis te: retrasitiva est qua otidie fieri duplex trasitio: ut hera ro gat te ut amessese.Nti cu uerbis inter se eostruunt intrasitive.Obliq' uero costruunt cum uerbis & ntis trafitive. Sed obliqui supponetes uerbis impsonalibus costrune cu eis intrasitive. De ni6 dc ucto.

Nius de uctus ut ait pristianus sui absoluti idest a p una plana intra sitiue possuntpserit: ut ego priscianus ambuloltu plato philusopharis aristotile disputat: dc si substatiuis uerbis uel um:s prie uel secudessone iungunt no egent pnoibus quippe essentia sui uel notatione significat: ut homo sum lCicero nominor.Sin aliis socientur uerbis tunc necessirio adiungunt 1 nominibus; ut ipsius essentie presentis

128쪽

exeplopa discernulli sui Romae Feretini Frusinone Verulis. Dice ini ture uel uel rufi: iui Ronia feretinuiseusinonciuerulas: transiuroma feretinoi nusi Geluerulis: discedo ronia ferctinolnusinone uerulis: sui in tepiolin auetinosin capaniariui ad teptu in aventinuin capania:uasi uiui P teplvis auetinuip capania:discedo ex templo ex aventinolex capania. Vale lector & iupos cole. Ad lectorem. His mihi non precium de quesita ue gloria libris. Dogmata sedlatii tradere uera soni. ι Et gratum munus Falconi offerre suis . Cui cupio ut grates tu quot lector agas. Nam ν his uel solus pnisco candore quiritum. Castalios gaudet promeruisse uiros. Ad lectorem . . Sunt duope in manibus nostri monumenta laboris Vox precor: haec iusta pendere lance iuuet. 3Si placeo laudis non me fraudetis honore. offendet siquid me monuisse uacet. ' I E . Si non tutubori cogar peccasse fateti

Debebo ae monitis lector amice tuis t. Me uolet at si quis rabie latrare canina:

Cerberam rabiem sentiet esse mihi. Finis. Donati grammatici de figuris opusculum. Arbarismus est una pars ofonis uitiosa in coi simoe. poemate uero methaplasmus: ite barbarismus in nrato lai inpegrina barbamlexis det ut si qs dicat mastrucalateicalma. Plia lacinacis.Barbarismus aut fit duobus modis: scripto ε ρnusa, ii oe. His bipartitis quatuor spes supponunt addito detractiolimutatioItrasmutatioIIitterae syllabaelteporisItonilaspirati 5is.padditione litterae fiunt. Barbari sint: ut reliquas donau cu reliquas p unu i dicere debeamus. Syllabat ut nos abiisse rati*, abisse. Tepotis ut italia sato: cu italiaue correpta prima syllaba dicere debeamus.Per detractiorem litteraevit infantibus paruis pro lsantibus. Syllabat: ut silmetu ν falsamentu. Teporis: ut unius ob noxa correpteP unius Pducte.

Pet imitationem litterae: ut olli pro illi.SIllabae ut pnucor pnices.

129쪽

a eporis ut Ieruere leucateicu Ieruere ut lecuaae coiugationis oc pau

cte dici debeat.Per trasmutatione litterae ut euadre p euader: syllabae

ut discipline pro disciplina.Temporis: si quis deospducta priori syllaba ct correpta posterioriynuciet. Toni quos similiter per has quatuor species comutaturina de ipsi adiiciunt detrahuntur mutatur detrasmutant Zuope excpla ultro se offerut si quis inquirat. Totide

et modis p aspiratione deprehedie barbarismus: que adescripto qui dampnunciatioe indicant ascribenduppter hiscilicet y alii litteram alii aspirationis nota deputat.Fiunt barbarismi p hiatus de collitio.

nes. Sunt etiam male copositiones.Cacosyntheto quae uitia nonulli barbarismu esse putat. In qb' sui methacismi Labdacismi Iolacis Hiatus collisioes de omnia quae plus equo minusue sonatia ab eruditis auribus respuunt Nos caueda haec omula uitia prelocuti contrauersiam de nomine pertinacibus relinquamus. Oloecismus est uitiu in cotextu pitu omnis regula artis gra s matteae factuiinter soloecismu 8e barbarismu hoc interest ssoloecismus discrepates aut icosequetes iterse dictioes heia Barbatismus autem in singulis uerbis fit uel scriptis uel pnunciatis. uanu multi errat q putat et in una pie ofonis fieri soloecisma si aut demostrates uipt hac aut femina huc dicam'. Aut iterrogati quo Pgam'rfidea'Romae. Aut unu salutates:salue te dicam'cu utis incedes demostratio uel interrogatio uel salutatio uim cotex te ofonis obtineaGUulti et dubitauerati quadriga scopa so'cecismus an barbarismus esses: quii scilicet id gen'dictiois barbarismu esse urex ipsius uitii finitiois possit agnosci facile Soloecism'iit duob'modis aut pPtea ofonis aut p accidctia pitu ofonis.Per ptes ofonis fiunt O una 'Paras alia ponici ut Torrus repete clamat P torve nomen p aduerbio poni f.Fit et i eade parte orationis hoc uitiu eum ipsa p se n5 in suo loco nes ut conuenit ponte: ut cui tm de te licit pro in te. Ex eo apud amicu3p ad amicu. Et intro sum pro intus:& foris eo P soras. Per accidentia partiu ofonis fiunt tot modis soloecismi se sunt accidetia partiu ofonis:sed in hisypter copendium: exempli causa pau

130쪽

Iuvenalis en habitu. Virg.en 'tuor aras. Ecce nio iungi reperid . V., pilius in.vi.deus ecce deus. Acto aut iunctu no Iegie :teste vallai sed

asiqn ut ide monetinuenies apud P lautu3:ut in bachidibus ecce me.Hei dativo adheret.Virgilius hes mihi qlis erat.Heu acto. Virg. heu stirpem inuisam.Inuenitur tamen heu de hei nto e5iungi. Virg. heu pietas dei prisca fides.Teretius hei misera. Ve dativo.Martialis.

Carpere causidicus fertur mea earmina qui sit. Nescio si sciueroue tibi causidice. Pro & habe accusativo. Heus uach &ah et Ohe uocatiuo immodo. O aut nio ucto θc acto. Cicero: o nox'illa. vir .o regi, nam nouam. Idem in georgitis. O fortunatos nimium sua si bona norint agricolas. Vale lector. Cost uctionis epilogus.

Oia uerba psonalia nim uel uctm ante se postulat. In primis. iubeo

ut uerbi sensum: inuenias: εἰ ut numeri εἰ psonae genera & casus c ueniat.OIa activa actum patiente post se reqrunt: pter interdico qd refunc&e ex his alia solo acto contera sunt: ut amo uirtute.Sie Gostru e neutru. Aro de solor depones: de eoia uerba qn significat actionem:ut aro novalialsolor afflictos de osculor filiv. Alia ultra actum uolui diumrui do libellu tibi. Q uaeda uero altu actum: ut doceo te gramatica. Alia abitum: ut munio te ueste.Plera glisi uel ab tib tu Uleo uas uini ε uino. uaeda ablim cuppositioe: ut audio Iecti nem ab illo.Passiua uolui nium patiere 3c post se ablini cu ppositioeag nte: εἰ ultra illu assumere possunt alios suoν activoW casusi ut me doceris tu gramatica. Sic costiuie uapulo: ut discipulus uapulata preptore. Sic εἰ coia i passiva significatioer ut tu oscularis a me.Sie& orior: ut ortus sum ex nobile genere.Ex neutris qda postulat ablasuu agente: ut careo metue.Cu ode sed patieti casum costruit utori ut utor pane. Multa dativsi uolui: ut si uio tibi. Sic eostiues auxiliori

ut auxilior inopi. Aliq uolui casum sine ppositioe ut sunt similium

copulativa:ut eo ad septi& eo rectus.Sic et costruit gradior. Alia uo.

Hi abitin agente uel actin Q ppositioe ob vela pleraut μι eo diuinis uel ob diuitiasiste construitur letor depones: ut letor peruria ut Nopter pecunia. Impersonalia passiuae uocis ante se ab uu ascie

SEARCH

MENU NAVIGATION