장음표시 사용
81쪽
7o COSMA PRAGEN sis re vi ius sit Sathan in humanae Egie eius lateri adhaerere, atque su Obsequia exiliber
Vnde eum in tantam sitis artibus extulit audaciant,mu dcii eutiam, ut excedens ilium modum tam sceleratis linuis liomo pos Ducem vicet ii cum sungeretur Oincio. . quod erat magnum clicios Christiano populo Hic idum post Baptisina factus di ta, altare quod erat aedificatum d consecratum in Synagoga corum , in nocte des. . struxit,&iumens sacras reliquias non est veritus cas mi uanimittere cloacam. Hunc talem sacrilegum atque nisi elicum Dux Deo plenus' ladisi ius actum clitilli lans. xi. Calend. Augusti teni it atque Iub arcta iussit constringi ci istodia. Ah quantum de Ianimona iniquitatis ex domo eiusdem Eapplantatoris sublatum est, in si cum Ducis redaci u. Pri terea tui compares in scelere lud i ne praedictus Maneter capite plecte ira retur, tria millia argenti, c. auri libras composuerunt Duci. Quod autem Dinc si ita Dei instinctus Christiana mancipia ab omnibus Iudaeis incinit, de ut i uillus vltra Christianus seruiret eis interdixit Amen, Amen inquam quicquid vi quam deliquit, totum in hoc laudabili facto deleuit.&nomen sibi a ternui nesciuit. Christi famula pia Magdalena Maria temper deuota tibi promit plebs stia vota, quoniam in tuos sto eruta est ab hoste inses o. Item eodem anno ii l. Idus Augusti, xi. hora dies, solis ecclypsis sitit, &caelitae a maxima pestilentia boum, ostium; atque situm, apes multae interierunt, renuria mes lis fuit nimia. Sescies autumnales de crunt, simul & vcrnales , praeteriolum milium
Eodem anno dux ladistatis, Dux praeclarus di venerandus Natale Domini MEpiphaniam in villa S: becna celebrauit. Deinde quia infirmabatur, transfert se in ur- bem vis egrad. ibique ad ilium obitum mansit. Eiusdem hyemis intrante vere vehe- mentissimi incubuerunt venti per totali, Lunationem mensis Martii. Anno Domini Incarn. M. cxxv. Sobe, laus audiens fratri in sus grati iter infirmari, inito consilio amicorum salubii, imo sic iam disponente Dei nutu, cum omni suo comitatu de saxonia rediit, de iv. Nonas Februarii prope urbem Pragam in sylux qua: est circa Coenobium Breunou, noctu applicuerat. Latet causa, quid ipse hac in re Dei cndum disposuerat. Neque tamen tantae indolis heros tam temere hanc terram intrasset, si non aliqui ex Comitibus extitissem, quorum consilio id xt reor egerat. 3 o Namque eadem nocte retro reaena torquens huc dc illuc, nunc per siluas, modo per villas latenter circuibat terram, nemini vim infercns aliquam, sed semper fratris sui quaeritans gratiam.Omnes quidem Boenai primi de secundi ordinis eum diligebant, 'ius ti fauebant: sola autem Ductrix pauci cum ea adiuvabant Ortonem. quoniam tbrorem eius sibi copularat, omnibus modis nitebatur, quo post virum iii
in Otto potiretur solio. Diicis autem magis inagisque inualescens morbumimus ius exhauriebar corpus. Inter haec primates tetrae conturbat ceu pisces iraturi laa- qua incerti, dum mente titubarunt conlicrnati, regina Zuat aua mater Ducis prae- monita ic instructa Lobes lai ab amicis enit, ut visitaret filii ini sui ini,do sic locuta est
repacatos, quos pari conditio ex meo ut uror et Geo gratia Dei) bene e caro. cim ti ut mihi anicuiarato oriturae no priu nor quam huic incomparabili meo Dein ca λ, MI lamen moren coterito quidem νυ, qui era i Inois hac in terrare nat, ire. olim et animes nunc in aena armat. 4 s rameu Cnorat, q- cami seu propio, Mi cavo
quam tunica. Natura qui e quae fecit propinquirrem genitur , facit et ipse suis o is s
in omni rerum procurata. Me autem Ae ac , es enim doluis Oea aconiugis curam iniungo, Cr in tutelam canimitiis .creis mihi matri, in eris est in laqueum, o i aeum, es in andalum. I Dantem, emate uas quasi ab num tuus germanus, must clementior in tuos erit, quam ui atruinari, cui poVite emisparem, o adacati .iDixerat,de debat,natu inq; situ angebat plor itu. Ee vividit sin ulci ac mantem l aec adiecti dicens niua. Zim in tandas minita toros a ieris seu istis miser Uorem mort vitaAE gus, et Pu ci exH, c malis si citer quam infecit iter viverri Canninis perfusus faciem lacrymis, Taliam inclin uter
82쪽
mam. uo Lirmne marimante icto Migenitus, in remini ruteri fastu. 'interea rediens Praesul Bainbelsensis Ecclesiae Otto, miles Christi inclytus, victis a destructis P moranorum idolis, visitat Ducem iam viribus prae infirmitate deficiet tem. Cui Dux cum sese animam suam per sinctam consessionem commisisse non ita. polleprius dari aut consequi indulgentiam Praesul spopondit, quam fratri suo pacem: veram, firmam promitiiset gratiam. Moxque Praesul praedictus curainanimae eius cauom perfici edae pacis Meinardo iniungens episc , , iuxta principalcmmuni Gcentiam Valde donis onustatus tenuit viam. festinabat enim ut tale ccxnam Domini perueniret ad sedem suam. Mittitur illico pro Sobesilao iamque palam in populo agi tatur, quod olim clanculo machinabatur. Talia ut sensit princeps Morauiae Otto fieri, qui semper adhaerebat Ducis lateri,ilia mens ne sorsan caperetur, tristis reuertitur in Morauia Pacificatus est autem mi adis- laus cum fratre quarta feria maioris Hebdomadae. Post octatio autem Paschae, ii. Idus
Aprilis, Dominica die, quae tunc fuit misericordia Domini, pius 3c misericors Dux adis laus non sine magno suorum planctu migrauit ad Christi ini,5 quam semper pro nomine Christi in pauperes exhibuit, nimiru ab ipso misericordi Domino coiecimtus est misericordiam . epultus est autem in ecelesia Sanctae Mariae vi iginis quam ipse i sicans Christo Meius matri omnibus Ecclesiasticis Xeniis suilicienter auxit,& i iis honorificam Monachorum ibi constituit Abbatiam, loci nomen Κladaria by. ' fuit hic quintur,rexit dum seritus aram. Ex eius gesis cripti iam ire testu, a digniu Aurisse quoue colendus honore sit sebi urina vi ducis est ubi Ois. niam quidem in exordio libri memini me dixisse hanc Chronicam sub tempo ibi is , adistat Ducis x Hermanni Praesulis editam e lib: quibus iam ex hac convalle
lacrymosa fato transuectis ad loca forsan. litiosa, sed adhuc gestarum rerum exub rante materia, virum ibi littori figam anchoram, an etiam nunc suretibus Euris in altum carbasa tendam 3 Consule formosa mea doctrix nunc mihi Musa. Tu enim quae nunquam senescis, me tenem ad iuueti ilia stii dia inquietare non quiescis: haud ignoras quod in viro quocunque sene sicut in me puerilis est sensus, & debilis animus. Osi mihi octogenario praeteritos Deus reserat annos, quibus olim Leodii sui, Francone Magistro tum Grammaticet tum Dialecticae artis in viretis pratis mecum lusisti satis. Onimium amabilis iuuenibus, ct suavis, semper pudica, sed nunquam vetula, cur me repctis scirem cur hebetem incitas in cntem Ham mihi annosa aetas dorsum incuruat, iam rugosae cutis faciem deturp. at, iam pectus velut sonipes scssus anhelat. Iam nox rauca ccii anser sibilat, S morbida senectus meos enervat sensus. Certe plus me dei ctat mollis panis, octosta buccella, quam tua sophismata, quae quondam sub vestra ollii cr cubantes ascella, suauitere tua tenera suximus papilla. Osophistica coxn peta, ultro viris syllogisticis appetenda, nobis autem iam satis operta, sine senes,pete iuuenes tui similes, ingenio acutos, S: in artium artibus argutos, qui nuper ad in
gnam mensam dominae Philosophiae deliciosis pasti opulis,&exhaustis totius Fra 4o ciae thesauris, noui Philos phi redeunt. Tales oratores inclyta virtus Ducis Sobestia expectat, qui eius mirifica gesta stilo aureo mirifice deaurare queant. Quibus&ego senex, quidquid inepte deliro , vique ad unguem eliminandum supplex committo. Horum &omnium ista legentium cum licentia, liceat mihi praefati Ducis pluribus ex gestis aliquid contingere scriptis. Et qui ine senem vituperas ipse cum sis sapiens,lli
durum tuae scientiae in lucem proferas,&hunc rudem textum pro materia habeas.
Regnant Domino nostro Iesu Christo trino A unico omnipotente deo vii suprare 'tantulimus Duce X ladislao cx hac luce subtracto, frater eius Sob laus aetate quidem . iunior, sed m. turis sapientia maturior, manu largus, ciuibus acceptus, plebi utrius. - que siexus&aetatis gratus, omnibus Boemis insimul fauentibus xvi. Calend. Maii iu-so re haereditario in principatus solio eleuatus est avito. O quiperpetua mundum rationum
bernas, . se stera et , mel qui nam credere post, .m pax hoc an fieret e singui magno. Praesertim cum dominus Otto quorundam instructus consilio tali se obligauerat sacramento, quod non prius ab urbe miis rad cederet, quam aut victus plecteretur capite, aut victor potiretur principalis sedis culmine. Sed dominus nosterI
ses Christus, qui dissipat M reprobat consilia Principum sanctissimi Maayris Cerme lai per meritum ita misericordii cr disposuit,uti me supra reserente satis caritas vostra nouit. Quapropter iam boniis Dux desinat super fratre illo simul & Ottone irasci& indignari , credat omnia ratione Dui gubernari, & nihil sine ipso posse fieri. sed
83쪽
. quontain Salomone testante, is alniis ulti quisit, absit hoc a Reuerendissimo Ditem ut per iram de indignationem scias virtutes cximias commaculet aut per patientiam probabiles illos contaminet actus. QDs reuera si quis ob laudem sui lingulatim e primere satagere prius diurna lux & pagina deficeret, quam incceptu opusperficeret. Veruntamen nos unum & praecipuum eius memoriale vestra: Caritati pandimus, in quo nimiruomni re pene praesci cndus est a iii, quod tantae potestatis Dux nunquam a mentispraedoeproluit is Ana m Mete . Certe non modica est virtus cuipiam potenti viah -- ro os suum refrenare,& naturalis potus non amurcam, sed eius illecebras spernere. Eodem annovi. Cal. Iunii quarta exiliente feria in hebdomada cicrosancta Pentecostes, magna nix in quibusdam sylvestribus locis descendit,&sequentibiis diebus io rande frigus inhorruit, atque omnigenis & maxime in autumno seminatis frugibus, simul& vineis, nec non arboribus multum nocuit, ita ut in multis locis arbustaria, citus exaruissent, & minores sciu rigescerent amnes. Eiusdem hebdomadae in Sabbatho iii Calendas Iunii, Imperator Heinricus quartus obiit, ibi eiusdem Imperialis genealogia desiit, partim sterilitate foeminei sexus, paritim ab ineunte aetate omni virili stirpe regali fato concius a exitiali interea per Dei gratiam inclyto Duce sobolao in toto suo composita Pa regno, heroicis cessamus a Chronicis.
84쪽
auctore coaequa uo, eodem nimirum
Cuius ipse tameminit supra lib. . Histor. Bohem. sol. ir. factoquid si istas: exressonderit, or aram obcausemeum non receperit, ad Mia ' seisininis ira erit quanta etiamfruges tatu omni dis sui epistylis erat,pra D morum hanestate enituerit,scire 'oierit qui vii ei-Dp Mum legerat. Nam - Hiamdicta sudicerenonplacet ista. Et l. 17.testatur, de vita quoque de passiona quinque fratrum S.Adalberti referre,se in animo habere. quod an praestiterih in incerto est.
85쪽
s T loem in partibus Germaniae, diues opibus, praepotens r o
armis, serocibusque viris, quem incolae Boemiam cogia mine dicunt. Huius maxima pars infidelitatis errore prae- Deuciata creaturam pro creatore, lignu vel lapidem pro Deo colunt: plerique vero nomine tenus Christiani, ritu gentilium vii unt, quibus causa periculi, si res salutis. Non. nulli tamen ex eadem gente & bene credunt, S pro spe fu
turae mercedis bona opera agunt.
Igitur in illis sinibus,ubi Claristianitatis religio pulchem
rima floruit,erat vir Zlaunicus nomine, potens in honorea diuitiis, amore iustitiae, ac operibus misericordiae perr, torus ciuis, vir magnus intercius terrae habitatores, auro S
argento locupletissimus, inter delicias fidus custos diuinae legis, ambulans solicite iuxta praecepta Sacerdotum, charias toto populo, sed proprie amicus pauperum. Hic ac- cepit uxorem dignam gelacris sui,&ipsam honestis moribus plenam, quae audiendo verba vitae plus siti ait, eademque operando famem no expleui triace delectabatur matronarum pompis, nec auro lapidibusque preciosis pro minimo ducens quς stulti maxima putant. Sancta erat moribus, canista sermonibus, fortis, ut dicunt in ieiunio, familiaris Deo in oratione, mater hi genti pupillo, peregrino & viduae gratii lima soror. Pro his ergo de his similibus,quas ambo egerat virtutibus, laonoraueruleos nobiles, de
diuites,S coluerunt,maxisinc pauperum turba.
itaque cum de tam praenobili coniugio cancta proles merito foret nascitura, inter magnanimos iuuenes,quos procreaverant, natus cst illis puer speciosior cunctis cui
rus cum i3noratum fuerit, parcntcs pepercerunt formae eius,& prae nimia pii lchritudi-nc,quamnabuit,destinauerunt eum saeculo. Qii idquid autem pius error, vel mala venia parentum in hoc deliquit, mox culpae proditor coelestis irae gladius correxit. Ce neres namque infantuli corpusculii in subita magnitudine excrcuisse, de prae nimia ii flatione ventrem toto corpore maiorem. Sic in horas dolore maiore addito, periculum mortis imminere coepit. Turbantur parentes, decurrunt ubertim lachrymae patris , & curuis unguibus lacerat ora pallida nutrix, stant moesti fratres, euit dolor inter 'viscera matris. nec vox, nec animus, nec color certa sede manent. Tandein sub ipsa
morte confugiunt ad pium demisericordem Dominum, S quae pro hominum ne- cellitate plus omnibus Sanctis succurrere solet, Matrem Domini appellant. Inde veniunt ad templum cum magna humilitate ac deiectione cordis, ponentesque puerum supra altare Sanctae Mariae, votum placabile voverunt eum Domino. His ita factis auersa est indignatio Dei, de extenuato ventre, puer pristinae redditur pulcbritudini. Parentes vero qui causa huius mali crant, poenitentia ducti, glorificauerunt Dominum, qui pro melioratione hominum irae suae flagella disponere nouit. Puer autem proficiens anate de sapientia, ubi tempus erat, Christianis imbuitueliteris , nec egressiis est domum patris, donec memoriter didicit Psalterium. Proinde I Opro discendis liberalibus studiis misit eum pater ad Archiepiscopum Adalbertum,
qui ab eo, quod verbis docuit, moribus oc vita nusquam recellit. praeerat autem i- γυίωψ: dem sacrae urbi, quae Latine Virginum Ciuitas, Graece Parthenopolis vocatur, urbs quondam nota populis, Muna ex magnis urbibus, dum primus Otto sceptra regalia rexit, nunc autem pro peccatis semiruta domus, de malefida statio nautis. Ipso tempore crat Magister scholarum Ohiricus quidam Philosophus,sub quo turba iuuenum ac liberorum copia multa nimis crescente studio floruerunt. Ergo Archiepiscopus ille puerum cum magna charitate suscipiens, dat sibi confirmationem sacrosancti Chri. atis,
86쪽
smatis,& suo nomine Adalbertum appellans,iradidit scholis. Aderat sibi discenti spiritus semper individuus comes,& currunt diuite vena ingenium ratio,& sensus.Toto autem tempore scholaris studii non aemulatus fuerat facientes iniquitatem, non stetit in consilio corum,quibus erat inutiles actias,& puerilia negotia: sed mox ubi longiu-- liquo positus Magister ei locum praebuit, occultis itineribus ad sanctorum Martvrum
domicilia confugit, ubi secundum mensuram temporis orationum vota persoluens, ruritim ante occursum magistri loco suo resedit. Noctibus quoque, ut opus suum bonum ab humanis laudibus occultaret Circi iit pauperes, debiles,& caecos, quibus secundum modum miseriarum amica solamita a praestat. Verum ne a bonae operationis stu-r o dio ccisi ret. pater de eius optima mater Omnia suilicienter dederunt; quin de magistro suo . uirum de argentum, de quaecunque oculis hominum dignissima erant, oi serentes, chari filii doctrinam magno pretio emerunt. Ille vero indefesso cursu ad omne virtutum exercitium, semeti plum semper cxtendens, inter suos collegas pulcherrimus processit. Reccssu magistri,quando caeteri inanibus ludis de ioco laborcin legendi minii runt, ille Dauidici nectaris mella degustans, spirituali risu se solaturi quando illi pra dentes in angulis scholae, dulcia obsonia magistro furantur, ille furtivas orationes domin .r lila mittens, Angelicam dapem sibi mercatur.
Vidcamus nunc inter alias virtutes, quas habuit, finistae simplicitatis quam ditis. IIII. sinati, crat. Quadam die dum iret de scholis, unus qui erat socius itincris, praetereum et o telia pucllam humo prostrauit,de causa ludi cum desuper proiecit: concurrunt schol res,de quidnam foret acturus,cum ingenti cachinno expectant. Ille autem quia vestitam virginem tetigit, io bona litillitia , iam se nupsisse verissimὰ credidit, inde erigens te dein visa virgine dedit se bene simplex puer in amarissimas lamentationes, atq; continuo imbre oculos humectans, Heu me nitueram inquit, δί criminis machinatorem digito monstrans, Imme nnberescit.
Haec de similia his Deo plenus infantulus iam tunc agendo, multorum oculos in se defixit, mirantium citis acta ac dicentium ; Benedicem Lucimthuucpuerum Dein, qui infra liminapuerit Madbucpositus adoptima quaequesicarduin Frgit. O ter quaterque beati, si
haec hvm.initatis studia tota deuotione adi seuerit, or arrepti operis cursim con rno exitu termia 3 o nauerit. Quibus vero cognitus crat pater es eius mirifica mater, Non es mirum, aiunt, tantus est de tantis parentibus ortus. patris iustitia oret tu co, CT maternae pietatis imago in purpurco Aure vernat Quot annis studuit, incertum cst Ied quia secularis Phil ophisicia cntissimus erat, nouimus omnes. quem Dominus, scrcdo in ad hoc humanae Philos phiae studere voluit, ut post diuinae sapientiae montes facilior gressu scandere pollet; aut potius seculi amara Daruulus potare debuit, ut post vir factus Dei dulcia auidiore Gnimo hauriret.
Post haec magister scholarum Imperatoris seruitio asicriptu , accessit in regia cur- v. tem. At Archimand ita Adalbertus debitum naturae persoluens,ex hoc pelago ad littora sempiternae beatitudinis transvolarat. Alumnus autem illo patriam, charosque pro-qo pinquos rei iti ens sub sacrae ciuitatis Pragae Episcopo ' arma Christianae militiae milit D---.turus actum piit. Nec multo post coepit languor pessimus cuiadcin Episcopum,dedetestabili fine clausura venit ei ultima dies. Nam in extremo anhelitu, cum tamen adhuczi . magna pars anim. x superstes foret, astantibus, quorum ille adolescens unus erat, lianc
fabellam aegra voce rctulit. Heu mihi qualis eram, o quamum mutatus ab iam quatim me nunc esse et Lem . Heu me miserum . Peraedi des meos i iam paenitentiastuctus nusquam. Perii ubi
nunc honor meus o manes aeuitiato caro putribilis, sesca vermiuml ubi nunc gloria o pultaria rudo et initatis tuae. Decepto me, de epist ast ficulum, promittens mihi annosam aetarem sesecce obpreatae morti gladio male interemissi animam meam. Sed meum sietus utcunque veniabile erga pium Dominu oret,nisiquodcommodatae p&bi Aera ad oti tum miseriarum accedi. I E. pr.ues n. des iurisprole eran' necrohibuiserente, nec sis potuissontepereum tempe'. oni, qui adhuchodeni ciunt velfaciunt , extra quodae retus Satanae in eorum cord bus ira sit. I ae mihi rura silui .hoc est quo dolet, dolebusin aeuum. Nao ecce atram'tis victima in s e
1 rnum recta usa proscisiar,ses vermes mei non χmoriuntur,es Ignis meus ardebis tu aeternum,
ct sit a. Sic ait occitius obdormiuit,factusque est planctus magnus supercum.Timu- crunt autem timore magno i sed prae omnibus adolescens Adalbertus, qui his diebus dei iciosiis miles erat nocte eadem sacco indutus cilicino, dc caput cano cinere respc
scias, iii ἡulas circuit Ecclesias, pauperibus quoque, quae habuit large dispergens, se de causam suam precibus Domino commendauit. Ipsi autem Episcopatus bonorem iam
87쪽
tune aliqui tacitis promissionibus; nonnulli publico sermone promiserunt. VI Post mortem vero Epistopi non longe ab urbe Praga factus est conuentus latae plebis,una cum principe illius terrae; de sit diligens inquisitio, quem pro illo poniatit. Responderunt autem omnes uno ore: Et quisnosuri ac ret: cuius amo nobilitas,dButiae,acet ira cum honore concordaut quoi egra etatur optimcnouit, hic etiam ducatum animarum prudenter administras.
Eodem die dominico, quando haec electio facta est, quidam validis limo daemone
raptus fertur in Ecclesiam, ubi sedes Episcopalis est, &coepit palam confiteri mala sua, quorum sibi conscius crat. Tunc conuenerunt ministri dominicalis mensae, orantes proco, A sacris verbis inimicum prosequentes. Exclamauit aut cm per os illius impu- I riissimus Daemon, dicens: ciuiam: hictet bis 8 Veni, tib detrudere me de hoc habitacti meo . . prota si mractare inania merba oisium vi esse meis in istasii, at timem; cumque istam video vel Ho,non ausiussumstare. Et continuo spumans Daemon murmura Ad horrisona verba ingeminat,& diris dentibus diu infrendens,ad ultimum extitit, homine sano. Dic postero ante ortum solis venit nuncius dicens, ahera ominii assertis consense ubi coelectus euin Psopum. Concurrunt populus cum Clero glorificantes, de gratias agentes Domino, quia volens nolensque nequam spiritus conscissus est electi nem illius. VII. Rediens interea de Saracenico bello adiit Veronam imperatorius apex, scilicet Otto secundus, i fuit manus in praelio fortis,in paruo corpore maxima virtus, Augu- amstus melior bono patre,& ut fama meminit) per omnia Caesar Christianissimus. Idem tunc victor dc victus,pro recolligendo milite huc venerat, volens ultum ire damna vi choriae; sed nesciens, quia mors cum proxima pultat. inui. Ad hunc ergo Sclatronica manus perrexit,serens legationem de parte Ducis, ' de obtulit electum Episcopum; rogans eius manu popularem confirmari electione. Non minus Imperator eorum dignae petitioni adquiescens, laici pastoralem virgam; &ci istinis. ius suifraganeus erat, Magontino Archipraesuli ' in Episcopum direxit consecrat
Consecratus ille festo amicorum Domini Iesu Petri&Pauli, multo comitatu quitat in dulcem patriam. Equus autem cuius tergo inicderat, non more frementium 3.cquorum, nec properis cursibus gradiebatur, neque auro & argento portat fulgentia frena: sed in rusticum morem torta canabcora strictus incessit ad arbitrium sedentis. Ventum est ad sanctam ciuitatem Pragam, ubi Dux praeclarus V cnealaus quondam regnum tenuit, ac in Dei seruitio vilici c suit in egregie perduxit. Postea vero sub impii fratris ferro nobile martyrium consumens, manifestis indiciis ac ingentibus hodie viaque miraculis sua merita probat. ibi notitis ille Pontiisex vincula pedum soluens, nudo pede intrat urbem: huic humili de contrito corde orationis iura persoluens, magno gaudio ciuium Episcopalem cathedram obsederat. VIII. Erat autem clinistis diebus Pontificatus Episcopii sui pie ac fideliter serii ieris D mino, sed multo ac inproficuo labore, Christianitatis normam cxerccns ;.in populo res o. Ecclesiasticas sub aequa diuisione distribuit in quatuor partes; primam partem pro iam cessariis vel ornatibus Ecclesiae, secundam Canonicorum commoditatibus adscripsit, tertiam verb in amitia pauperum proliua miseratione expendens; ultimae partis summulam pro suis usibus sortiat. Praeterea omni dictusto plurimos pauperes ad in scri-eordiae opera voeat, quae eis uecessaria erant affluente copia ministrans. Item quotidia aliis diebui ter quaternos liabere solitus erat quos in Apostolici nominis honorem dore de potu fitiat. Raro autem extra festum aliquod vidit cum meridianus sol mandi Cantem, δί ii quam media nox somno indulgentem. Stat lectus altis plumis,& ostro rigidus,die oculos hominum pascens, nocte ver ut liabuit fratrem Gaudentium, aut ccccum natum;extra tutis suo cubili amicissima in iliaritate iunctos,&se tertium, rim I mo quartus recubuit in una domo. Ipsi vero nuda humus, vel leue cilicium . &lapis pro capitis sustentaculos ninum dabant. Nunq; iam taurovcminiuit dormitum, Milondum expleto sopore surgii ad solitae uionis contu uia. Corpus vero, ta corporis incentiva acerrimis attriti alieiuniis, iam ulli unquam voluptati animum dare volobar. Parua quies oculis, & nulla vetita est defectis pedibus. lustrauerat enim carcerem,& carcerc positos, quorum longa series S insiritum agmen erat. Nulli plus nota propria domus, quam tibi erat, quis, quo notis inc, A in qua parte cubaret infirmus, aut quot capita rediuiua salus vitae, quot fatalis hora mitteret leto. quorum omnium
88쪽
post pia obsequia saeri seminis, semus erat, ad caminum decurrit. x sitione peracta,
unde vi ucrciat, propriis manibus se laborasib gaudet,. mc viator intrepidus adc- r. it, sacris aedibus sὰ pius Domino precator impoti . . , ccclcstes fores pulsat, nunc longis gentium flexionibus orationem protrahit, nunc aegra suspiria cordis multo flumine rigat. De completorio usque d primam non exiit sermo de ore eius,5 ad instar Monachicae prosessionis,nocturna silentia seruat. Post primam pastoralibus causis studia sua impendit audiens diligenter, quid cum praedato paupere peregrinus 5 vidua ciu-Lirent. Quando autem exteriore cura vacabat, usquc ad Missae cclebrationem Davidicis utitur colloquiis. Homini non locutus est verbum, quamdiu dominicae mensae insulatus astitit, citi prasanista sanctorum immolat angelicum panem. Post aut opera manuum l .iborat,aut cum charis Capel Linis sacrae lectionis ei inaria degustat. His ociis
longum diem, talibus negotiis totam ducere noctem, hi tibi mores, hoc studium, haec
Post completorium cum s litis orationibus incubaret, quidam pauper cui nihil IN
praeter vitam S membra impius latro reliquit, miseris vlulatibus topli ostia pulsat i quo audito cum de crogatis opibus nullae stiperfuissent:coepit curiosius excogitare,quid illi dare pollet: de cum nihil aliud occurreret, ingressus cubile, quod soluin habuit, tulit in deseri cum puluinar. Cui abstrahens scri cum, plumas circum quaque per domum respersit; deinde ad iacentis mendici clamorem recurrens, inanem purpuram inrugam complicuit,& pcr cocuntium ianuarum foramina emittens, hoc inrtili dono in num pauperis accumulauit. cuius furti autor cum lateret, cumque V illico domus suae praepositus hoc intcr pueros asperius inquirere vellet, prohibuit cum, dicens, de loqua inim:cus homo hoc siecit, qui indigens erat, forsan pro exponda necessitate ausumpsit. Inter haec sancta opera non desicrant pluere praedicationis pulchr. ae verba. ncc sibi selum bonus, sed cum pluribus coelestium gaudiorum particeps csse voluit ; singulis compassione proximus, prae cunctis in contem phatione suspensus: sic alta petens, ut proximorum infirma non despiceret; sic infirmis proximorum congruens,ut alta pedere non dc sisteret; sic discretionis artem scrvare nouit, ut esset in eo &iuste consulens milericordia, Se pie saeuiens disciplina. 3O Ipsi autem contraria voluntate ad carnalem sensiim relaps, bonum pastorenis qui noluerunt. Nouo quippc modo cum cssciat coplestibus bonis pasti peccatorum *cibus explebantur. Ille spiritalibus adiutoriis caulas suas praemunire instat: illi destruere, quod fecit, diabolicis impugnationibus f stinant. Ille a captiuitate daemonum, vitiorum populit liberare parat ; illi co arctius sc in omni peccato obligare non cessant. Vidit ergol piscopus qui diuinis legibus aduersum iro, omnibus modis festinaueriint; vidit, 'lito, obdurato corde in Deum grandia quaeque, di noua scelera adimplerc meditantia vidit optimae gubernationis frustrari lacortos, plus etiam obesse sibi, quam populo prodesse. Dcssct ergo peccatum, di amarissimo luctu prosequitur damna perditae gentis. Ad ultimum cogitat, melius esse relinquere, quam in caeco 5 sponte o pereunte populo operam pcrdere, quod maxime de tribus causis .actum esse dicut, qui huius rei ordinem, ipso narrant c,compererunt. Prima & velut principalis causa propter plurcs uxores ius viri. Sccunda propter detestanda coniugia Clericorum. Te tia propter capti iosic mancipia Christianorum, quos mercator videns infelici auro erat,einpiosque tor Episcopus redimere non potuit. In soannis quoque apparuit ei Dominus suscitans eum, de lento sopore surgere
iubens. Incalluit ille ita ius esturam imperiose auctiri atra,vescium Nigratia quiete frangere
bes3 Respondit Ego sum Ieses Chri itas,qui venditus sm ct ecce iterum τι dor Iudaeis es tu ari esertu3 Illu expcrgeiactus secum tacito corde pertrai at,quidnam haec visio vellet. Admonet soluendae quaestiuncul e socium, elega tem virum I illiconem. Hic honoso te Praepositurae praeerat caetcsis.hunc vir sanctissimus consiliorum suorum participe ferit,ςui cum suam vationem expόncrct, respondit in propria verba de cogitationes illernicissimus heros: ando vendantur Chri iani Iudaeissane venitione alitur Iesu Chriasin, Min nos uicor' ct membra i quo movemur se imus. Haec S. Episcopus ςqua lance perpendens de ab imo cordis longa suspiria trahens, XI. mplius starctimuit; sicq; consilio doloris accepto, venit Romam, S Apollolicae Sedit 'potui si in quid in tanto suo populi ii discrimine agendum foret, gemebundis quaestioniblisinquiri . Commendar inquiens,n ibi exaudire non vult, nec capi a mamem in Eguan quorumprectoribus daemoniaco tutis per a regnant; ta ea regre Ghibis ius et iram corpor protege et AItas dominatur.
89쪽
Ad haec Apostolicus, Fili, inquit, quia restauino mi, si podnoceri sperae etiam es enim, num a fructum fuere non potes,vel te non peratis. in eo consilio arripe tibi ocia contemplationis, orside inter eos,qui vitam quietam in udrisduta es salonibus a M. Hac itaqire velut diuina respontione animatus, cum ad fimira sanctorum gaudia ardenti desiderio anhelaret, statuit secum,natale suum solii m. notioresque populos derelinquerc. vult pro Domino peregre proficisci atque velut sub alio sole inope ducere
senectam. Omnia dura & aspera pro dilecto Iesu dulcia sibi visa sunt: pro diuite Christo
angustam pauperiem pati, non tam labor quam ingens amor crat. Post hanc iliae mentis deliberationem argentum pauperibus large distribuetis, Episcopalem cameram
XII. Erat autem ipsis diebus Romae imperatrix Augusta Theophania, mater eius, qui
iii imodo regnat, I rtius de s Deo iuuate) Maximus Otto,cui pia cura circa pauperes cum N summatibus viris, S bene quaercinibus Christum sincerissima dilectio fuit. Haec comperto quod gr. alia orationis exulans ille usque Ierosolymam pergere veller, clam veni re illum fecit,& argenti tantum,quantum iuuenisGaudentius vix leuare posse pro viatico accipere secit. quod eadem consequenti nocte pauperibus fideliter diuisit, at bab uno denario totum expendens tui sibi retinuit. Deinde pueris remissis in patriam, mutat habitum, asinum pro portandis oneribus mercatus, cum tribus numero fratrisbus socii im iter assumpsit. XIII. Habens itaque animum Ierosolymis lepulchru Domini inuisere, venit ad momtem Cassiium,in cuius cacumine monas ei tum sedet, quod hoc in loco primus comvid. 1 . struere coepit beatissimus Patcr Monachorum flos SI 'loria Benedictus. Ibi quoque ut Gregorii mellifluum os sonatὶ ultimam vitae partem aeguit, Jc verae religionis exeplarim. p. i . omnibus, qui in Christo pic vitiere volunt digito conscripsit. Hic tum licet agnitus non fuisset, tamen Domino quod fit turum erat, prouidente, honorifice hospitio susceptus cli. Post paucos dies cum iter coeptum agere vellet, accessit ad eum illius loci Abbas, cum ipso admodum illustres viri, haec consilia velut adiuina arce ferento. Vra, ii quiunt,quam beatitu :is M. mirendae causi coepisti, longe es a recta via, se abim quid it ad virum. Perplexitaribi di in ' ga is secub carere magnanimi es; sed quotidie loca noua mutare minus Dudabile eRSicut en is h boni maris inconstantia malum nautis, ita vagario de o ado-3o eum risu si is sequaci mnazur. are autem Deo, es surimis et Staseo Merisversiis, nonnes, roraecepta maiorum,ororumquesertium exempti tibi dicunt. Quod consilium prouidus heros non secus,quam diuinitus datum accipiens, ibi finem laboris & caetera ere bundae vagationis poncrc cogitauit. Haec eo cogitante frustratur eum Deus,volens dilecti hominis desideria aliquam
tutum dilatare, ut quanto nunc amara primum & labore parata, taluo post dulciora fi issent. Nam cum ibi monastica lege vivere vcllet, cumque a minimo usquc ad maximum omnes hoc libentis sine vellent, repente attonitas terribile verbum transverbe rat aures. Et, bonum P inquiu nt, voles nos scum, hic monachicum induas habitum, Me Deo plut Iturum vivere ducas.nos N qu que Ere fias nouo opere constructas, cumsis Episcopin sacra'
potes. audito ille licros iam dudum intra se turbatus, haec ira dictante reddidit. Vtram me hominem telasinamputatis, ut cum amotas reum cura Episcopus esse demerem , nis nomine Epistopi me bas domos consecrarem MIll deorsum per montis convexa, Ac quasi duorum dierum itinere a cto,ad magnum virum Nilum perrexit; cuius nobile meritu in monastico ordine,velut nouus lucifer in aethereo axe rcfitiget: sub quo etiam duce ac diuinae artis magistro dis cipulorum plurima manus Deo militarunt. Hi vero omnes propriis manibus victum quaerentcs, secundum regulam sancti Patris nostri Basilii coelestibus vestigiis innitii tur. Hac fama ductus aggreditur sanetiam senem, &prouolutis genibus diu profudit lachrymas,quaerens ab illo responsa, S amica solatia,quem intuitus domnus Abba, Ni solus, cuius meriti in conoectu Domini viveret, iam in primo sermone cognouit; qui devsque hodie ita amore Christi feruentem, non meminit se vidisse aliquem iuuenem. Et, recepissem te, inquit, do is nate, nisi hic sieptio mihi mei que nocitura, tibi tamen in esset profutura. Etenim vi His habitus es barbae bies,ntur, nouindigenased homo Graecus --; terra autem quantulacumque est, quam ego or mei mecum incinni, Horum, quos tu bene fetis, propria ea. Sed si quod Deo volente nimis mesiem, in via nobiscum cohabitavem; t uisi i quaes sunt; ego cu chari dis expiaurioim ude incerta refl ι incerius eris nimba si Pi
90쪽
όν consilium, o redeae gressus es, repete sebem Romam; quocum an si bono te ducentepem: veru dominum i obatem Leonem nobis amicismum ex nostra omniumque persena flutes, ais,
pisolim notam feras in haec verba: aut te apud A squodplus solo in retineat; aut siet dis io Ψ'paret, ad bbatem rei Sabae mea vice commendet. Hac spe confirmatus regreditur ad sacrata marccm,urbium dominam,& caput mundi Romam.
Indc cui monasterio Abbas Leo praefuisset diligenter inquirens ad sanctorum li- XV. mina Boiii facii& Alexit, monstrante populo, perductus est. Postquam ingrcssus est,&cum Abbate copia d. itur fandi, obtulit salutationem & literas, quas nais crat Abbas Ni - , ε lus; quibus perlectis, ut ex longo usu spiritum probare doctus erat, priusquam recepis
set illum,arguta arte cuncta explorat. Primum inccpit indignationem simulare, quis qua mente praeditus esset,aueriti vultu indagare, aspera Sc dura illi praedicens, cunctaque arcana mentis eius sagaci ingenio perquirens. Iustum vero ac tenacem propositi
virum, nec dura hominis responsio frangere valuit, nec venientium tentationum mina a scinci arrcpta voluntate reuocare potuerunt. Abbas vero Leo ubi non solum auertere .i stio proposito, sed etiam dura praedicando plus accendere poterat, acceptu rum se fore illum pollicetur. Statuit autem Dominum Apostolicum cum humiliato Antistite prius coniiciat rc ivt quidquid agendum foret, tanti patris sentcnti. a, tuorum mCardinalium consilia deliberarent. Post liae crite peractis omnibus qua die Dominus discipulorum suorum pedes lauit ac linteo extersit, monachalem habitum stactus ille Epi scopus accepit Sabbato Sancto, quando baptizati catechumeni crinalibus vinclis ibitiuntur, soluta cit & i pii capite pendens cuculla. Hinc secundum regul. x morem fratrum numero addicitis, quaercndum angusto calle coepit ardentius cupere Christum. Duo autem ex si atribus, qui cum eo erant, iam dii tu videntes, quia se monachum faccre vellet, non bene retristo clypeo fugam dederunt. Solus vero Gaudentius, exemplo constantis viri,remanens Cum bcato viro Monachicam atque probabilem conueriationem consecutus est: qui ctiam sibi carne& spiritu duplex germ. anus, ae ab infantia semper fidis linitis coincs adhaesit. Ipse vero omni obedientia ac humilitate ambulans inter fratres, contra bella ten- XVI lationum, vitiorum intrepidus tyro accingituri in cogitationibus sitis ad humilem coni' fessionem semper confugiens, quassatae mentis arcana spiritalibus viris pandere non cellauit. Ccssint everbicntationum imbre, in nouam messem virtutum refloruit; ac post victoriam solito clarior eluxit. Processit ergo ut lux splendens, creuit usque ad λperfectum diem. Obedientia, qua donauit cum suus Abbas, huiuscemodi crat, ut coquinae fratrum aquae ministratorios usius humero apportaret; manibus quoque corum lauandis simile obsequium ageret, sic se cunctis fratribus seruire laetatur. Nec moratur interea aemulus hostis, nunc aperto bello, nunc latentibus insidiit hominem Dei impugnaturus. SI cum testacea vasa, nunc aqua, aliquando vino picna
portaret, praedictus hostis callido astu lapsus parat, ac vi confracta in partes spargeretur efficiens, sacri viri faciem ingenti rubor c peritidit. Haec dum multoties scrent, & ipse
tot vicibus veniam prostrato corpore pcteret, tandem ultor eius confusionis respexit ad haec negotia Deus. Nam una dicrum cum fratrii mensae apportaturus foret merum, offense pede corruit ipse super vias,& vas ingenti cecidit super marmora lapsu. audit a longe pator monasterii, unctique fratres per ordinem quomodo labiturilli heros; nescientes quia liunc casum prosperrima aduertitas comitaretur: ita enim vas sinu de vini portio non minuta reperitur,ac si nulla facta foret ruina.
Item nobilis quaedam scemina monasterili hoc causa orationis ingreditur, & cum X VILcharitatem ibi sacere iussa foret,iam septem annis panem se non gustaste profitetur. ille vero hunc abstinentiet morem pro infirmitate ei adhaesiste recognoscens, allato panes,lutiferae Crucis signaculum impressit, ac deinde prandenti matrong apponens, Inno Q mine Domini mei Iese Christi ba,inc tu, manducapanem non licet tibi ctam charitatem via
Eare,pro eius enim amore hocparumprandii acciperemis es. Ad hanc vocenta credula mulier, panis munera degustans, cum gratiarum actione regreditur in domum suam. Exhinc ergo communi cibo via est: rem nouam sibi contigisse ciuibus narrat, ac glorificat vox omniv m Dominum Deum. Nec praetereundum est, qualiter cuiusdam Ioannis filiam, qui nune urbis P fectus esse dignoscitur, atrocissimus sebrium dolor vexare coepit: quam cum ii mo Dei sacratissima sua manu tangeret, omnis languor corporis cius imperio abs cessit.