Opusculum Philippi Beroaldi de terremotu et pestilentia, cum annotamentis Galeni

21쪽

et ad libertate exire conitis. Sequiuita mox etas' no tam pedibus si stilo uadit in sententia maxi Seneca mi philosophoru. Anneus Seneca q iter nostros i scitissime elegatissimel disseruit sup qstioib'na' turalibus Asserit spititueeu terra moueat. ldi Plinius et plurimis et maximis aucto ibus placuisse. Pli/mus quoq; nosteri Quo nihil eruditius qui hera tuo libroue dici poti Ventos inquit in causa esseno dubiu reor.non enim unqua intremiscui ter

Π rusi sopito mari cslol adeo traquillo ut uolattus aut uno piarantisubtracto omni spiritu qui Lucreti' uehit. Quin etia Lucretius: a p iterualla insanis Coposuit libros luculeios Epicuri dogmata co

tinentes et ipse uetos ee ait in causa terri motus i A Cuius uersus opers pilum est subscribere.. blos γ Prs terea uentus cum per loca subcava terrς Collectus parte ex una procumbit i et urgetli obnixus magnis spellincas uiribus alias: ix Incumbit tellus quo uenti prona promit uis. Tum supra terram qui sunt extructa domoru

Ad cfumi magis quanto sunt edita quol

Inclinata manent in eande prodita partem. Et prosecto nihil est spiritu actius ι nibit 1 res natura potetius usine quo cucta torpescui. Ignis p sine spiritu languet i aquq si uetii detrahas iner, Laus Al/ res sunt. Veru enimuero inter csteros scriptores berta. - . Albertus ille no magis nomine et doctrina ina

22쪽

TER REMOTU

gruis ac mirandus α ei πomini ei hoc e Aristo telem seqtur:qui a tramite aristotelico nusquam detore' exorbitat. Qui Aristotelis simia dici potestia quo nec unguem latu digitumq; ut dicit - Qtransuersum usqua recedit. Hi duo inter scripto ires meteorologos eminecissimi ex duabus eua Euaporaporationibus Altera sicca altera humida uentos tiones cagrandines nives pruinas Corruscatioes ιToni re mu, trua Terremotus C steram id genus fieri subtili rarum teret copiose pluribus uoluminibus Piuderunt. Haldei scientisq; sideralis cos ulcissimi a c qui ex motu siderum viqet stellaru Cς ' tera oia fieti existimanti mortis quot terre csto et astris assignantisiquidem dogmata Chaldeoru siue placita siue decreta placet nucm pare tautumant eX positione atq; potentia siderum aximet Saturni Martis ac Iouis terras intret miscere. In quam sententiam alacriter uadit tota

cohors Asbologorum: Quibus psuasissimum Ulacita est omnia inseriora moueri a superioribus i pri- chal deo imordiaq: rerum omnium e csto esse decidua. rum. hinc solis tunsi desectus plurimum pollere in motu teres conficiendo tradiderunt Quoniatepestates ruc sopiunt : Et quia h c duo clatissi ima mudi luminat reb' terrenis plurimu domi nant Siqde luna istar Collis solistar maximi Sol 1star Regis tui scitissime docet Calenus exercet iplu. regis .

23쪽

.c Legans est illoF minimes pretereundate sententiatqui ita tremorem in terra fieri censenti Sicut i corpore nostro cocingit Tremor ex stercepto spiritu vegetali. N am ut corpus no i terra ut strum et sanguine irrigas et spiritu: qui p uenas I corpore arteriasq; et sua irinera decurrui:sic corpus terra' aquis quq uice sanguinis obtinent et uentis qui uice spiritus et animς loco suntl peruium est: et queadmodu i corpore nostro du bona ualetudo est uenaF quoq; et arteriaF imperturbata mobselitas modii seruatisiquid aduersi accidit luccre brius micatiTuc suspiria et anhelationes existunhaud dubie signa hominis laborantis et fetasiareres corpus idu positio naturalis perseueratima net inconcussumi Cu aliquid peccatur tuc uelut egri corporis motus fit et tremor spiritu illo uo

nas suas uehementius concutiente.

Qi totu Iucretius Aegater expssit his uersibus. Dispertis ut horror et incutit inde tremorem, , FHgus ut in nostros penitus cu uenit in artus , Concutit inuitos cogens tremere ar* mouer .

In hoc tamen illa disparilitas est quod in no stris corporibus tremor p oes parres pari riuali

late discurritan motu uero terr non totum corra

pus uexationem sentit sed pomo Traton philosophus.qui re' natum ims quisitor suitide terremotu ita decernita

24쪽

TERRE MOTU

Frigidum inquit et calidum semper inconaria abeunt et una es eno possunt p illa quam rasci

uocat Rncipatistasin: qua fit ut no patiatur Ca Antipatilidi frigidiq; natura concordiat Nec in uno mo stasis .ram. Pinde ibi naturaliter calidu est iunde flagi dum expulsum est . e corrario illuc selgidu co/fuit unde uis calida discessit. Hinc hiberno te pore cu super terra frigus est calet in puteis aqvs Quia eo se calor contulit cedes frigori superiora possidenti. Econtrario per estatem aqua putea na stigescit qua uis stigoris in cavernas terrς re

coditur cedens calori superne dominanti. Ergo uis calida cedes frigori 1 subterraneos specus re cessust refugiens magno impetu agitur et praγma quςq; remotis ac uexat cui' eruptio motum terrς coficit. consimiliter ubi stigida compescue a calidis et intra uenas terrς recondunt ιTerra ipsa tremore concutitur dum uires alterns stigoris et caloris inter se compugnat et spiritus ultro cit mi sub terra inclusus comeat.

Eligiosiores existimant ira dei causam . t esse tanti mali :q peccatis peccatoribu si puniendis hoc teloru genus intorque at . Et sane Ex usu uiis e coducibilet mortali/ Ira deleabus credere ab irato deo talia irrogari insigique motus supplicia ut ita innocentius Castius modestius degant:hoc ecclesiastici conditores affirmant i a

25쪽

quibus libro regum secundo in cantico dauidiseco sic scriptum e.co mota e et co tremuit terra fudamenta montium concussa sunt et conquassa Α- tatquoniam iratus est eis dominus . Hinc exiit

illud quot psalmographi. Dedit uocem suam

et mota est terra.

Ego arbitror hoc malum ut plerat id ge/nus alia in Maiestate naturς atque Secretariis Abdita 1 abdita delitescere t et si quadam tenus cogni maiestate ta sint nodum tamen esse percognita. Quauis naturε longis lucubrationibus ingeniorum acume in geniosorum i solertia ad arcana uetitatis pene reare tentaverit:quq interiore sacrario inclusa co νduni . Nondu enim nobis lata cu deo familiari tas e ut nos participes secretoFotum esse uoluerit.nec fuit tanta Romanis quot ueteribus: qubi mouisse terra senserat nunciatu ue erat serias quidem eius rei causa edicere solebat sed dei no men cui seris dicarenό edicere supersedebantinealiu p alio nominado falsa ut inquit Au. Gelli γυs religione populu alligarent.quonia et qua ui et p que deorum deaF ue terra tremeret paru co /pertum seret. E rerum nos no tam cur fiat u e dispicietes asserimus terrςmotum remee atroce diram exitialem at funestD plenamq; tremoris horrifici ac publice conste

26쪽

nationis:qua deprecari abigere amolirippulsaret et ut antiquitatis uerbo utar auer are omni pineatione aebemus . Illud imprimis acclamates. Dii prohibere minas dii talem auertite pestem. Hoe e illud malum quod agros facto cRasmare haurit moenia prosterniti Vibra totas plerumq3 . . ideuorati Ita ut nulla uestigia extent. E κ hac ua stitate olim in agro mutinensi montes duo steris concurrerat Crepitu maximo assilientes resiae lientesi: Quo cocursu uitlpoes elisς ι animalia pmultaquq intra suerat exanimata sunt. Maxi/mus terrς memoria mortalium extitit motus

qui sub Tyberio principe Vrbes in Asia nil Vrbes

mero duodecim una nocte prostrauit . Ma xiti pro

ximus fuit et ille quo Nicomedia Bythynis strate.

Metropolis et caput multiserini erumnacon cuta est Imperante Constantio . Et cum cla rissimi Sctiptores tradant horis sublucanis cre bros motus fieri i tunc primo lucis exortu in uolutus crassa caligine squalor humum inse Zdit oculorum perstringens obtutum . dein maegnitudo furentium incubens procellarum an recessit fragorem: Qui una cum hortifico tre . cmore nicomediam et suburbana funditus euertit. Qua in clade edes plersi aliq su per alias

27쪽

DE i PPost horam diei secudam aeriam factus sudus et liquidus retexit funereas strages: non parum multi constipati sub ipsis pressi ponderibus uiser Cladesni bantur. Quidam obruti aggeribus csi superesse

comede possent siquis iuvisset auxiliorum inopia neca sium bant. Abi tignoru extatium cacuminibus fixi

pendebant. Alii ut utar uerbis Marcellini subita magnitudine oppressi his dε adhuc molibus co teguntur. Colli sis quida capitibus uel humeris

presectis aut cruribus Inter uitl mortist confiκniaralioru adiumenta paria perseretium imploκ rates cum obtestatione magna deserebantur. sis talia fando temperet alachrymis Quis talia re ferens non horrescat qus animus horret minurnisses' Iulius Capitolinus auctor est motum tertri Gordiani principatu eo usi grauem extitisseν ut ciuitates etia terrε hiatu cu populis depiret. Multa genera Terremotus essectusq; multi

formeS ac nomIna monumentis celeberrimoru

conditorum reperiunturiiunt enim quidam qui humum mole sua suscitates sursum propellunt rasma Immanissimas moles:bi brasmatis nuncupanea concussione qua grici stipαπμ op uocant. Ex hoc motu delos emersit et Rhodos enata est. Sunt qui grandiore motu patefactis subito Vot ratrinis terrarum partes absorbent: Sic Helice et

buna in Plandos hiatus abacis eremis tenebris

28쪽

TERRE MOTU

occultantur. Hos Chasmaticos uocst a chasma re sic enim hiatus dicitur. r anico uocabulo

notas quoq; usitatissimo . Ulpianus iuriscon sultorum eloquetissimus Titulo de cεsibus si agri portio inquit Chasmate perierit debebit ncesitorem releuari . Pomponius quoi titulo depiculo ex commodo rei uedits sic ait. Fundi no mine emptor agere non potest cum prius il me/sura fieret Inundatione aquarum aut Chalinate Chasma alio ue quoq; casu pars fundi inretierit. Chasma quot in cflo fieri docet Plinius sic scribens . Fit et cfli ipsius hiatus quem uocant Chasma. ait Turnus Maronianus uideo medium disci

derecslum. Exponit comentator Chasma fac tum diei idest subitam aeris diruptione et que dam recessum.

Vnt quidam motus qui ueluti Tauriou sonis reboare mugitib' audi utur. Quos

myctematicos philogrsci nuncupant. Mycte 3 τ που μυκημα πων hoc ea mugitu. Ex hoc marici. opinor genere suit motus ille quo sub imperatoi re Galieno terra mugiente mulis fabricε deuo inrais sunt Cum habitatoribus multi terrore mortui . Mota est et Roma Mota et lybia et Asiai Hiatus terrς plurimis in locis extiterunt. Ex hoc genere uidetur esse quem uocant Mycetiat

29쪽

Mycetias Mycecias uocatur Tetri odoris inquietudo ter rena ι Audiuntur mugitus interioribus gemiti γbus expressis ι Cum spiritus inualidus ad terra mouedam per aperta in Tellutis inuetis itine

ribus fertur

Vnt et qui palmatis appellantur quo Palmatis s rum pavitatione illa quq trepidant sine

inclinationis periculo nutant i Cum di recti tamen rigoris statum retineant. grici mo λμομ tremorem uocant Vnde et nomen accepere palmatis. uecus io Ostri duo genera potissimu motus terinn re concelebrat i Alteri succussio est no Incliatio men ι Cum terra quatitur Et sursum ac deorsum mouetur. Altera inclinatio notaturiqua more nauigii nutat at inclinatur Tremor. in latera. Seneca tertium Genus esse existimat quem tremorem dixere maiores. Qui superio . ribus dis imilis est. N am neq; succutiuntur nessinclinantur tecta sed uibrantur. Qui motus mi nus est noxius minust exitialis i Sicuti longe pernitiosior est inclinatio a succussio. Hoc ni

mirum est quod intelligi uoluit plinius: Cuius uerba subscripsiquς sunthsc. pluribus si quidemotibus quatituri tutissimum est cum vibrati ante edificiorum crepitu i et cum intume

30쪽

TERRE MOTU

scit assurgens alternol motu residet moxium ιEt concurrentia tecta contrario ictu arietant ιQuoniam alter motus alieti renititur ι Undan iis inclinatio et fluctus more qusdam uolutatio infesta est aut cum in unam partem totus semo

tus impellit hactenus Plinius. N ter signa fututi motus est cslum si γ Signa i lens ι tempestates sopitς tet in puteis motus: aqua turbidior sedi odoris. Hic Pheι recides Pithagors doctor cum aquam hausis set e puteo / prssensisse sertur ac prsdixisse futu/rum Terrimotum. Est et in coo signum prsce idens futuro motu tenuis scilicet linea nubis in s longum porrecis spatium. Existunt maximi motus in solis tunsi defectu. Verum ut inquit . Albertus ecclipsis solis illuns hac in re est lan

On simplex id malum nec in ipso taιn tum motu periculum esti sed in poste/ lrum quoi dira portendit Et in pti e lmis pestilentiam prssagat: nec id absonum. lSiquidem spiritus qui sterna Terrarum nocte Torpescit diutinoi situ pestilens includituri Per Terrsmotum emissus purum hunc aera