장음표시 사용
151쪽
duratas radice cocta, trita, apposita curant. Semina lutearum in vino albo contusa(si febris absit . hausta menses potenter educunt, & tu frigidae podagret dolores cuant Flores earundem dimidio cyatho in aqua tribus,eos de menses, diebus aliquot hausti euocant. ioti, Martia nobis dicta, e medica eius
T eo violaria genere, quas Martias nu- cupamus fortasse quod mense Martio plurimum se prodant,& Ver aperiant non solum pupureae apud nos visuntur, sed etiam albae, aeque e suaves, odora atque priores licet ad non agnoscat Andria Matthiolus medicus doctiss. ac diligentis . sicut apud Dioscori lcm testatu reliquit. Quod ad illarum viresis facultates attinet, Tarentinus in Graecorti agricultura det medicina exercitatissimus,scribit flores Violi purpurea refrigerare, ea de causa inflammationibus prodesse,
perinde atque Oleum, acetum, ut mOX dicemus, ex illis compositum.Aqua infusionis, macerationis Corundem ulcuscula in ore paruulorum oborta, acap O
152쪽
stemata valde emendat,& pleuritidi, anginae,tumoribusque thoracis summe auxiliatur. Valet etiam flores idem aduersus crapulam de capitis grauedinem olfacti , vel coronae modo sincipiti admoti.
Addo quod epileptici odore vio ae for
tassis luteae summe recreantur, ac nonihil iuuantur, tamaxime pueri: ncc tantum odore,sed etiam potu aquae, in qua illius flores permaduerint Radice cum Q si,' ' invrrha&croco tusae inflammatis Oculis
matri rha nari et OpituIantur: retritai uicum melle Mi g, aceto,capitis ulcera sanant. Eadem si-
Xata Omnem matrici tumorem curant,
si tepida elixationis aqua uterus OUCatur. Prosim etiam in cerato fissuri sani, quas rhagadia nuncupant Semina cum vino albo trita, calidam podagram fotu recreant: cui succedere debet folia in ro saceo usa, Me linteolo apposita ac subinde mutata Pene praeteribam quod dicta semina vino alboisi febris absit in trita, pota, choleram, modo rhabarba xi de ventriculo exturbant. Quod etiam praest are ferunt virentia folia, aut flos in
aqua velox melite, multa macerationeo inpulmo pinutatus. Eliam biliolos morbos, vel
153쪽
singuine factos, costales &ptilmona
ac infantulorum tusses, suspiria oponere. Folia eadem per se, inex polenta, aestuanti stomacho, Ioculorum inflam mationibus sedique procidua aptissime illinuntur. Hic me sub inuitat communi iuuandi s Eudium, ut non omittam unum ac licru Violarum arcanum mihi ab C-
dico Italo, haud ita pridem familiariter imperti tu, sed quod postea apud dignum
fide autorem legio adnotaui Si os capitis,dicebat,adolescenti, vel alteri, violenter tactu fuerit, da illis alim biberet vio las tritas, id dic aliquot faceret perseuera Praeterca, si cuipiam pes dexter haesus fuerit liga violam cum vino trita subplanta pedis sinistri: si finis ci ,sub deXtra. Rem utramque facili experimet cxcutiendam, rerti abditarum studiosis pro pono . Sed Ioannem esitae, de Viola rum facultatibus disserctem iuuat in medii accersere Viola reces, inquit, frigida est humida ordine primo siccata, minus. Nam in recent CXcremento si humiditas superficiaria,quae lubri cado purgat, caliditatem obtundit. In sicca, humi-
cidua. Vulnus ea. dum isto. Vio rece-tis sicca temperam
154쪽
ri ANYONII MIZAL DIditate illa resoluta caliditas prius obruta emicat: e qua cinergit sapor amarus,qui trahendo purgat. Recens ergo refrigerat,dolores calidos, narcoticorum: stupefacientium modo scdat, inflammationes extinguit,thoracem, asperam arteriam lenit, bilem flauam purgat Mab ea calorem sequestrat Somnum praeterea conciliat, vitulae confert ac cynanche, cephalalgiam a causa calida consopit hepatis phlegmonem eius obstructionem, una cum ictero valde iuuat, sitim sedat, et e febres inflammatorias mitigat, sed co- his xyZam excitat. Caeterum,eligenda Merta, bili do cerpenda est matutina viola,cuius virtu-
h tem neq; Solis calor resoluit, neque plu-γba lata uia dissipavit. Si melle condiatur, magis et es et terget ac minus refrigerat, cum saccharo
contra Succus, atque syriapus ex multati uis es, repetitaque eius infusione concinnatus, leniendo clementer Vt e rosis, purgat. Acetum similiter compositum sebrium ardores,emcdat. Hactenus Mesues,cum quo medicam hanc Violarum historiam claudimuS. Betonica hortensis medica, auxilia. A ME A v.
155쪽
Li. xv vulgus altile Betonicam mi fra a&coronariam celtam seuoillethum, floris figura nuncupare solet: quq tantania L. gratiam apud mulierculas tam onachos, inuenit, sui odoris iucunditate, colo rispraestantia, ut tam in hortis, quam fictili-Dus cura admodu diligenti ab imis, etiam fenestratim e colatur ac foueatur Flo
res caryophyllii olent, Maliquid suauius,
artificio de mangonio in nostris hortoru Secretis expresso. Mirum sane est, quod hibis, tam illustris flos, tam suauis ducundus, horae iis rLa veteribus silentio inuolutus fuerit: qui ' 'I', pulchritudine, varietate&litudine, cum roside principatu non temere mihi certare videtur ei nec colore cedens, nec odore nisi quod eloginquo plus Olet recens rosa, sed cui decerptae, natiui vigoris longissima mora dies se soleat betoni .cae,quatriduum, Vel amplius, Vita vigorque perseuerat. De eius facultatibus medicis auxiliis, ne verbum quidem hic a me expectabis, quod prisci rerum agri& medicinae doctores, illam, Ut monui mus vel ignorauerint, vel dissimulauea int. Nam quae de hyacintho circu feruntur,nihil, quod dicunt, ad hac Parmeno -
156쪽
,3. Dissilem De agrest Betonica praeter ea
quae a Graeci d Arabibus tradita sunt, extat pulcherrimus elegantiss.libellus Antoni Musae D. Augusti medici, ad M. Agrippam, Phlogium testis hortensis,cum ' re usique
medicis auxilis I. DLANYAE, floris inodori genus illud quod gallicum vulgus Pen eam vocat, pharmacopoeorum collegium, Trini- vh , ut talis herba Phlogium proculdubio, mi- hvm' et hi esse videtur: vere statim post violamni purpuream emerges, tolculum coronis sane quam aptu folio triquetro gerens, colore ubique commendato, licetinodoro, ut antea diximus. Durat inter flores longo tempore: nam in autumnit, imo etiam in hyemem his prorogatur locis, hortis, in quibus coelum clemetius arridere solet, vigilis adesse cura coloni Quod attinet ad medica eius auxilia, hocide positim test ari quod de superiore,nimirum nihil extare,quod scia, apud
Graecos, Mauritanos ac Latinos medicos Scribam tamen ex quorundam CX- perientia, quod planta haec maxime pro-
157쪽
batur adglutinanda vulnera, tam CXte Vulneram xius illita, quam interius sumpta adhaec ' 're ad enterocoetas. In que usum puluerem eius,mensura dimidi cochlearis, ex vino
austero felici successu propinant. His positis , transeo ad Bellidem, seu Bellium hortens ei nam campestre quO- queo pratense spectatur de quo priusquam medice aliquid profera, monebo quod flores eius a Gallis Margarita viai ' 'm' Ago nuncupantur,&a nostratibus Borbo it 'niis Pasi uera, fortasse quod circa Pascha oriri incipiant, vel quod grato invario
colore,ucet in odoro, oculos pascant. Sed haec nihil ad medicam historiam, de qua nunc demum paucis agendum restat, ex recentiorum obseruatione nam nihil ab antiquis sic aptum quoque reperio. Bellis itaque trita cum artemisia, perbelle stru mas emendat Laudatur etiam adici da gras,ischiadem, paralysim, unde non ossi rapuit nullis herba paralysis dici solet Valet T prqterea, ad capitis fracturas, thoracis vera. vulnera,quae in eius cauitatem pCn Ctrat. In quem usum , succus potionibus rite quoque admiscetur. Ita, , medica auxilia. AR. II.
158쪽
TR 1 quod folium habeat in specie gla-- di mucro natu,quibusdam Gallia partibus Glauctum, ac si dicere gladiolum, vulgo nuncupari solet ma caeruleo ac versicolore flore coelestem arcu imitan-
Iriduno te, Iris. Cui flores, praeter ceruleum in
uari sunt albi, pallidi,tutei,& purpurei artifi-
cio in nostris hortorum Secretis descripto.Rura alicubi, inmani vocat obrutilia,ut arbitror,ignis fulgorem, radiantibus aliquot lineolis intus exaratum vel quod calfaciat, ut flama Radices fundit geniculatas,d summe odoras: quas plerique sub veris exitum terra eruunt,& per circulares, taleolas dissectas in umbras
cant, filoque transsutim XceptaS, recon
cum irasi sorbedam, exhauriendam succi excrementiti sobolem, qua tinearum iniuriis sunt opportunae, deinde siccant. Nam teredines, non siccae modo, verum: in terra virides celerrime sentiunt. Ita curatae armariis imponuntur, ut odore perquam iucundo vesces ac lineam supellectilem imbuant, & comendent. Sed haec, si placet, mulierculis tractanda relinquamus, d medicas Indis facultates sedulo
159쪽
excutiamus Radici vis inest excalfaciens atqueCXtenuans,qua dote contra tussim cssicax esse censetur nam crassitiem humorum,qui aegre reiiciuntur, digerit, atque hinc torminibus modetur Cum aceto,sienosis,perfrigeratis, o uulsis, qui us genitur effluit, summe prodest, coctaque cum vinoe hausta,tardates menses euocat, necnon excretationes faciles
reddit Lumbis, coxendicibus ex resina utiliter illinitur naribusque rite inditur puluis aut succus sternutam ctis mouendis Caput purgat, lachr mas elicit,& suo iusculo orthopnoeas discutit oris foedos halitus comans abolet, alarumque taedia aratae virus fotu mendat Vmudecoctionis eius tussim sedat,& soporem cociliat Pulvis ex vino propinatus, si febris absit, saniem tenacem, qua praeco dia i , thoraci molesta sit, mirifice expellit, deturbat. Idem si aceto grauia tormina compescit Fiunt e radicibus
cum melle admodum cssicaces compositiones ad secundas ducendas In dolore coxendicum succus recentissima radicis
tili ter clysteribu, infundi tui, solus de
decoctionis eius de, foeminarum incom-
160쪽
moda ad unguem leuat,duros earum loco emolliendo taco tractos relaxando.
Eade radix arida, sin pollinem redacta, ulcera purgat, ac sistulas sinusque replet. . .et Valet etia ad paronychias, incum Vino
ad clauos ac verrucas Ossa fracta,cu mel-D, crum i imposita extral ait: Mnudata,carne ve- stit. Lentes praeterea & cutis Vitia emaculat,dentiumque cruciatus demulcet, si
eius decocto foueantur, refrigida sit causa doloris Vlcerum sinus laudabili carne replet sis mel accedat,mudificat. Quod
etiam praestare fertur puluis ex combusto osse mortui hominis, modo aloe& melle excipiatur,&in viceris fistulam iniiciatur,quemadmodum scripsit Rhages. Sed haec ad nostra medicinae Secreta reseruanda erant Radix iridis in puluerem redacta, Ssoleo despica adlinimenti co- sistentiam excepta, caput a pituitosis eX- crementis suaui admodu odore per nares liberat, sed repurgato prius tot cor-
Caput, recti pore. Succus ex iisdem radicibus inscrtus r 'm S ' naribus , foetorem illarum emendat. Et
cum aceto haustus, splenis dolores abolet Hic tepestiuum est, ut Ioannem Me- suae audiamus. Iridis radix,inquit, calida