Alexikepus, seu auxiliaris hortus, extemporanea morborum remedia ex singulorum viridariis facile comparanda paucis proponens ... Ad haec, Dioclis Caristii Epistola ad Antigonum, de tuenda valetudine per hortensia

발행: 1565년

분량: 313페이지

출처: archive.org

분류: 약학

181쪽

ex usu alliorum, ceparum contractum, sed aceto os debet postea collui Si eadem folia coquantur,in cum sulphure ac pauco aceto terantur, deinde mamis in mo

dum emplastri apponantur exclusi papilla omne lactis coagulationem ac tumores expediunt. Scribit Galenus quod ruta efficaciter obstat omnibus malignis ulceribus,siue sinat putria, sine corrodentia sed in molli corpore debet remisceri,& teri, coqiiive cum pane vel hordeacea farina Induro, potius utendum censet pegano, id est agresti ruta, quam hortesi

tum singultus emcdat qui fiunt a pitui etet ita

ta, ,hinc periclitantes, suffocatione liberat. Tvsa folia, in modum emplastrifcrophiilis apposita,illarum duritiem abolent.Et eorundem siccatorum pars una pulueraticu media parte libani, deinde ex vino, vel syrupo de metha hausta vomitum compescit.Si aliquot recentia folia edantur, ingenerosum Vinum superbibatur, morsum Mustelae non secus curant, quam simietaselis commans a faba,& demorso loco statim apposita. Factum praeterea pessarium, ut loquutur medici,

182쪽

is ANTONII MIZAL DI

Nebstrua, Ccrutae succo muliebria potenter ducit. matrix, vi trita, oleoque liliorum incocta iugalis . cum adipe gallinq Vel ameris,si calida an

trorsum, retrorsum utero in modum emplastri apponantur, pri focationem cstrangulatum matricis emendant. Quod unum remedium etiam praestatissimum

esse solet, ad coli, uteri, recti intestini inflationes. Sed folia sicca, cum supra dictis adipibus, oleo trita cilicacius operantur. Es sane memorabile quod apud Arnaldum a Villanoua scriptum reperi,

nimirum quod ruta vino albo, vel ros cea aqua imbuta, macerata, calefacta, vapidum fumum, aqueum vapore exhalat, qui vitreo vas superposito exce-

. xui recollectus , apprime utilis est seda .. . uri dis oculorum morbis. Memorabile it mur be lud quod apud Auicennam legi. Si quis

semen rutae, folia cunuce tabolo A meniae in generoso vino albo cotriuerit,&iusculu tale percolatum ieiunus biberit,ab omni veneno ea die tutus erit,imo vero a pestifera lue, quantumuis saeua immani. Folia eadem cum vino trita valet plurimum aduersus venenatOS O

sus omnes, etiam si rabidi canis fuerint:

183쪽

modo cum melle&sale morsu appona, tur, vel cum aceto tapice eam in rem de coquantur. Non desunt qui affirmet rutae succo perunctos, vel rutam ipsam gestantes, a maleficis animalibus feriri non his a posse. Generationes eius cibo impediri vcertum est idcirco mulieres sobole con iugalem suscipere satagetes, rutam cane peius S angue vitare debet: nam vulvas aperit,ac mestruum sanguinem prolicit. Addo semen, Vcoitu, ta cibo quam potu sumpta, desiccat. restinguit, maxime viris quod mulieribus augere Salcr-

nitano iactatur hoc senariolo, Aurii diris coitum minuit,mulieribim auget. Vuluae stragulatus aperit cum melle tri Vul Acta,re tot pubi usque ad anum illita. Ouae P - , res etiam plurimum valet ad dolore ar--,mnes. ticularios,&cum olco ad expclleda veno

tris animalia. Si cu laurinis foliis coqua

tur,testium inflationes apposita mitigat: lichenibusque cum mellea alumine uti liter affricatur. Cum pipere & nitro vitiligines cadidas maculat, sifolia aliquot, cibos antecedentia,aut cum arida ficu, veteribus iugladium nucleis sumpta, addito salis momento, venenoria vire he-

184쪽

ANTONII MI EALDI

contra venena.

betant,d corpus contra iniurias corum tutissime muniunt,pestilentique acri resistunt. Quod Mithridatis inuentu esse tradunt 3 Mithridaticum diatessaron nuncupant,mihi S quamplurimis follici successu in magnis pestiletiis probatum. Sed pulchria erit audire poetam herbularium de ruta eam in rem no inepte ad hunc modum philosophantem, alpota mero, et cruda comesa denenis: mbri alii Ouod Mithridates Ponti Rexspe probauit:

sui rutae olit diginti cum alepauco, Et magnu nucibim binis,caricisique duabus V Ieiunus desii consergens mane silebat: ' Armatusque cibo tali, quascunque benenoes suilibet insidiasibi tenderet , haud metuebat. Sed de iis plura in Iuglande scribemus, ubi ad arbores ventum erit. Theopopus vires nec dissimiles nec impares rutae attribuit, quam citrio, cd tratoxicari tradens Clearchum Heracleoti tyrannum suo tempore multos aconito interemisse , cuius violentiam ut vitaret subditi domo non egrediebantur ante degustata rutam quo praesidio, ceu praesenti alexipharmaco,ab aconiti virulctia sospite euaserui.Non desunt qui Citrio

185쪽

idascribant, quemadmodum suo adnotabimus loco Praetereundum hic no est, ruta&mentha virides, ex Hippocratis&Galeni sententia, flatus ac Veneri Flatus,v pruritum excitare solet siccatae vero vel 'Det v

friXT,Mpraecipue semina, eosdem diseu '' tere ac Veneris impetum copescere, seminasque profluuium, gonorrhoe nuncupatum,si cere. Quod tametsi superioribus nonihil pugnare videtur, si tamen recte ac prudenter excusseris,nullum ha bere dissidium reperies . Luc. Apuleius Platonicus scribit, rutam viride oleo incoctam, Vcera noua agglutinatam, cficacem esse ad inguinum dolores, modo In in eclinteolo, ut ceratum, applicetur. Ea 'i' si

dem cum polenta bene trita imposita, et a

epiphoras lenit. Ignem sacrum ex aceto mamm-&oleo illita mire extinguit:&ros eius deet matutinus in vasculo collectus, Voculis instillatus, illorum caligine tollit Quod etiam pristare solet vapor ex eadem madete igni exceptus. Si pr*ter volutatem effluit semen, manducetur ruta in vino cocta cum pingui aliquo, vel butyro. Si muliebre effluuium sistere voles, rutam(vt idem tradit Apuleius auro argento,

186쪽

16 ANTONII MIZAL DIac ebore circumscribe, S sublata infra ta .lum alliga.Autores sunt Arist. Ilinius, i, mustela cum serpete, bufo ne dimi

catur in murtu Venatu, ruta prius ede

re solet, ceu praesens quodpia alexiphar-

Fasciuatis, macon E quo rutam fascinationis ac ene'ad' venenorum, necnon contagiorum prae-

. ac A., stantissimum esse amuletum, appositissime scripserui prisci omnes falsoque putauit Pythagoras oculis nocere, nam dc scalptores, pictores,oculorum causa, in cibo illa salubriter uti solent Tam cst festa serpetibus, ut procul ab illa stabulari certum sit,imo vero eius nidore longe ac late abigi. Vnde ii sale, cepa admotam remediu esse expertus sum aduer- sus serpentium venenatos ictus Consulte itaque ac prudeter mihi facere videntur, qui ruta hortorii areas olitorias cooronant,ut esculet olera a venenatis animalculis defendant. Haec sint postrema, quanquam parum medica Feles ab auia Qu.-.d. iis acerbuntur,pullis gallinaceorum aut

arceantur aliorum,succo rutae perfusis, aut ruta Vn-

. iraequaque armatis aviariis ipsis Quod

pulices a facili experientia probabis, una cum eo ' quod tradidit Democritus, nimirum culiceS

187쪽

lices abigi, me accedant impediri, si rutae virentis ramo aquam per donaues,aut locu alium illis obsessum resperseris, vel eiusdem plantae decoelo asperginem ceris. Quod multi etiam ad pulices merito detorquent,& de experimento VC-rissimum esse testantur. Quare recte scripsisse censebitur herbularius poeta, . Cocta facit ruta, de pulicibus loca tuta. De cuius facultatibus Ac medicis perae sidiis scriptum sit hactenus. Quas fusius& explicatius persequi volui quod ubiq;hortorum frequens sit illa excellentissimis viribus ac occultis aliis miraculis pr(dita, nobis alibi explicandis. Vinica, ct medica im auxilia.

v o iam in plerisque hortis cur Multa la

banis quam rusticis, multarum

plantarum(si desit cura coloni nodicam cibis, sed oculis ac naribus ingratissamaria inexpugnabilis prouentus etiam sponte oboriri solet, idcirco de illis non ulla me dice hic scribere conabor, quod vires in iuuado corpore humano admodum insignes ac praestantes habeant. Itaque ab

188쪽

162 ANTONII MIZAL DI

Vrtica auspicor, quae vel peculiare id agnoscit, quod absque ullis spinarum acu lcis,lanugnaem adeo noxiam, ac retem circunfert, ut tactu quam leuissima,pruritum, pustulasque adusto similes confe- Mamor stim excitet. Ex quo abirendo Grama

tas in cat quae oleo curatur no protinus se prodit,nec nisi Solibus inualescetibus roboratur Per veris initia plania haec sapore solet esse non ingrato, religioso cibo multis, ad depcllendos totius annive'e a m morbos. Huius semen Nicander cicutaea Misis contrarium elle amrmat, ,hmgis vivo

argento,hyoscyamo,serpentibus ac scor pionibus pugnare Trita folia, naribus indita fluitem sanguine sistunt,omniuqi maxime radix quod otia praestat succus, fronti illitus Phanias inter Graecos medicos celebris urtica laudes codidit, utilissimam cibis coctam conditanaue pro, A, fessus. Canu morsibus addito sale opitu-aluti,,phel', latur oleo incocta,sudore licit cum c5- me trua, Achulis, aluum ciet: cuitis a pectus pur-Mira id , gat cum laymo aut pulegio tardantibus Maam. mestruis imperat, Ac cum sale ulcera quae serpunt, continet. Sed illa mordax eius

189쪽

Vredo,vuulas in ore cohibet, ac procide. te vulvas,infantiumque sedes, tactu resilire cogit, MVenerem in quadrupedibus excitat. Quod pinguis poeta, volebam dicere Macer,herbularius nobis pas . sim nucupatus, o omisit, nec ignorauit.. Vrticae statin quit reuocatur Iuluafricata: Si quadrupes quaecunque mare perferre recusat, ii foliis illius ulvafricetur:

. Sic naturalem calor excitat ille calorem. Non desunt qui affirmet lethargico CX Lethargue, perrectos finisse tactis corti cruribus r.et ra tica mordaci, dc magis fronte Dioscori G g de scribit Galeno astipulante, quod sed, uerac dii urticae gangraenas emcndant necnon

carcinomata quae cacoeth Vocantur: ad-

haec parotidas, sordida ulcera suppura tiones tubercula,ac luxata reparat. Folia cum pauca myrrha trita, admota,messes cssicaciter mouent,3 cum cerato, lieni admodum prosunt. Ventrem in iusculo sumpta, velut titillando de abstergendo, clementer irritat Sylvestris, quam Graeci R eriny, Galli Gri cham nucupant, C Vi repra, no pota,lepra in facie tollit quod etiam' ' 'M

nonnulli urticae mordaci ascribunt: u lis, humaius succus cessantem urinam cicre,&cat o

190쪽

16 ANTONII MIZAL DIculos frangere,vuamque inflammatione turgetem reprimere fertur Sunt qui radice,infixa corpori extrahant, addito salis momento: sifoliis cum axungia strumas discutiant quae si suppuraverint,cO- pleri tradunt Articulariis morbis, podagricis,cum oleo vetere tritam urticam plurimi apponunt. In quam rem etiam radix cum aceto tusa, esetur admodum utilis esse.

Illimsemen colicu cum me e medetur:

s tuom veterem curat si spe bibatur:

menter Friguspulmonis pellit,denre seu tumorem:

. .et, Cum musa bibitum otium producit abunde. Ide semen in eadem uis obolis duobus. c. hoc est scrupulo uno sumptu vomitiones a coena faciles reddit Min sapa haustum, ventriculi inflationibus succurrit: prodest etia orthopnoici cu melle, nam

thoracem Xpurgat.Lateri praeterea C-

detur cum semine sini&hyssopo frixu. Erunt haec pro urtica satis,ubi admonui-ro, quod linimentum ex ea compositum cum oleo, sale partes corporis tuetur ab atrocissimo frigores rigore, etiam si febrilis fuerit, intacta dorsi spina, seduplata ac manuu carpis Valet dem ad l-

SEARCH

MENU NAVIGATION