장음표시 사용
41쪽
geoponicos apud quos ego brassica decoctum cum dulci vinosa istum, mulieribus menses ducere: ad haec succum eius dem cum optimo melle remistum, oculos iuuare, si illorum angulis admoueatur. Quod si venenatos boletos quis oderit poto brassica succo valde iuvabitur Addunt praetereas, corpora alimentum CXCamultum praestari solet adeo, ut pueri brassica esseCntcs, citius adolc scere credantur Succus cum vino albo ui . .
ad dies xi haustus, splenicos icterico b.
curat quemadmodum in Rusticis para prq,dOXis scripsit Paxamus Graecus. In qui bus non omittit quod brassica alumini
rotund , aceto macerato permista p*ram ac lCpram mundat coctaque Ss praesumpta, Voci atque arteriacis affectionibus mCdctur. Vnde vocis studiosi hac libentissime uti solent. Folia perinde atoque semen, cum sylphio aceto trita ac imposita, morsum canis rabidi vclaltet ritas perfecte sanant. Et si contigerit de distillatione uulam aut columella in guttur laXari succus cruda brassicae summo ' capiti admotus, illam in sublimem oris partem reuocabit, soliti inaque locum re-
42쪽
petere coget 'ti Od nati ira arcanis: secretis ascribtandum est. Hactenus Graecigeo ponici Medici via omnes Ore tradunt, b assicam re lucter manducatam succum melancholicum plus iusto augeo 'e'tra' re: cuius substantia os vetriculi etiam lae- , F, sit, visum, vinio dicemus, Obtenenio su , i brat quare illa,nisi urgente olerum me- . 1 liorum penuria mensis caecludenda est salubribus Crudus eius succus cum vino potus,Viperarum morsibus auxiliatur: dccum en Graeci farina illitus, podagris ac vitiis articulorum prae sentitast remedio Idem prodest sordidis ac vetustis vi
tui, me et ceribUSsed Diapermistus: qui etiam nari tumorei, R bus immissus caput purgat, recum lolia
XI ea farina pudendo muliebri inditus,
si, g 've nienses trahit. Folia per scillita, aut cum D polenta trita conserunt inflammationibus ac tumoribus, ex sale carbunculos rumpunt fluentesque capillos retinent. Eadem folia cruda ex aceto prosunt lienosis,&addito melle cocta, plurimum posset aduersus ulcera depascetia: san-grqnas.Vircte cauliculi cu radice crema ti,d vetusto porci adipe excepti, diuturnos laterii dolores mitiga t. Quod poeta
43쪽
Prosunt ad deteres literii, coxaeque dolores. Sit licet haec dilis, tamen es medicinasalubris. Si humetem aluum siccare Volueris Vbi cruemodo mediocriter bullisse vidcbitur brassica,
priore aqua effusa repente aliam caten. I et
tem ei inlacies, atque ita rursus illam dis coques, usquedum tenera, flaccidaque euaserit quod non fit cum ventris ibo ducendi causi sumitur. Hinc mersit Salernitanum illud, I, caulus obiit, ii iussit antiastringit. Haec omnia,& plura versiculis aliquot paulo elegantioribus, Eobanus Hessus, pulchre S ingeniose sic es complixus, o Brassica detris omissis cocta, comes c uehi sit: e semel , modice cocta,rfluit idem. Profuit hancsucco con 'creere inguis o u GLac auget, muli heminis e ficit. Nd putaui hoc loco praetereundu ouod
dum ossicit. Quae res lucubrantibus, siliterarum istudiosis es imprimis notanda. Parum nutrit, d somnia terribilia parit, kb humorem melancholicum, cuius pa-
44쪽
Ebrietas, crapula digrauedo.18 ANTONII MIZAL DI
rens, ut monuimus, illa esse solet Porro, scitu indignum non est, quod Athenis olim brastica in cibo parabatur puerperis, amulet cuiusdam vice, ut author est Athenaeus. Tradit praetcrea Suidas, priscos in si uiuiis crambem adhibuisse, sed recoctam, adeo ut auscam adferret, ex quo Gri cis in prouerbium abiit, si x xu curari riete; Inest brassicae vis peculiaris
contra ebrietatem cuius noxas non solum ante cibum d a cibo sumpta impedit, sed etiam crapulam, grauedine inde obortam tollit ac discutit. Cuius rei duos e multis testes autores proferemus. Marcum Catonem imprimis hominum,ut scribit Plinius,in omni rerum usu summum, maxumum Si voles, inquit, multum in conuiuio bibere, coenareque libenter, crudam brassica ante coe nam esto quatum voles ex aceto dc item ubi cenaueris,esto quinque folia,reddet
te quasi nihil ederis ac biberis, bibesque
quantum volesi Testem dabimus secun idum CLGal.scribetem, sia brassicae calida aqua macerata, capiti circumpo sita,ebrietati naturaliter resistere quod mirabili fit oleris huius cum vino antip
45쪽
thia, ut admonuit Agritis apud M. Varronem .EX quo non tenacre scripsisse mihi videtur Athenaeus, vineas in quibus
nascuntur brassicae,languidius vinii rea Exe, usque adeo illis pernicialia sunt cum , is in parente filio, hoc est cum vite, vino, ' ' odia,ac dissidia Hinc nimiru Theophrastus, vivam vitem oleris huius odore fugari, rectissime adnotauit: Z Plinius vinum in dolio huius sapore idore corrumpi, sed betae foliis demersis restitui. Quo argumento, Androcydes sapientia clarus, ut idem tradit Plinius, brassicam
Xime pollere dixit atque hinc AEgypti ,
vini, ut scribit Suidas cum Athenaeo magnopere amantes, Omnibus sculctis coctam brassicam olim in cibatu praemittebant,& primum in inposis exitus ole re ferculum faciebant,ad inhibc lana vi ni noxam S crapulam Quoru vestio iis, defixo ut aiunt pede,cum alit,tum prae cipue Germani inhaerere mihi videntur: brassicain suis cibis missis anteponcntes,&quandoque postponentes, Ut dolosas vini insidias filiant quod manuque liberali propinarc consueuerunt, at
46쪽
que impigro gutture haurire, laborum alioquin patietissimi, sed sitis admodum impatientes. In quam rem cum nostro G cruasio Mars altero Brisgoico, Germano mihi amico unde quaque erudito, sic ludere aliquado solebam, dum nobiscum ageret, Germani darios norunt tolerare laborares:
Ontinum possent tam beneferre sitim. Quae restat animaduersione digna sunt. Cinis caulium brassicae Ascorundem decoctu caput a furfuribus emundant si illis abluatur. Et tu uberum exlusculo brassicae tepido, lac auget cinis praeterea cum albumine ovi, ambustis auxiliatur: uaqua quae ex eius caule, dum aduritur, stillat, rece te impetigines delet, non secus quam cortex radicis oxylapathi commaducatust eis de illitus Addam quod brassica cum tenui polenta polline trita, S ex aqua rosace oculis apposita,calidas illorum fluxiones mendat Sc si foliis coctis ac tu sis ficem aceti addideris, crudorumque ouorum lutea duo, cum paucoros Iceo, Momnia accurate miscueris, tepefeceris, admoueris, continue mutaue ris, praestantissimum experieris reme-
47쪽
dium aduersus podagra insultus maccessiones Eadem brassica per se, vel cum axungia trita, phlegmonis induratis crysipelatibus valde idonea ccsetur esse, hoc modo Tartes assecta rhodelae fouentur, AImalcri tus in cataplasmate
fasciis alligatur. Nihil mihi video super esse in hac medica brassicae historia, nisi
ingens minime vulgare natura miraculum, quod tacendum non est nempe hoc olus, quo vitem fugari diximus, v- clamino, origano aduersum perarescere: naturalia occulto odio, quo platae il- brassicam non minius prosequuntur,
quam vitem: vinum brassica, cotra ut alia Hinc absurdum videri no debet, quod si rectura feruescenti, ebullienti brassicae, paululum vini generosi guttatim quis instillauerit,non amplius coquetur illa, sed suis
viribus defuncta, mutato color corrupetur quemadmodum adnotauit Paxa mus ex Graeci geoponicis unus. Quibus cx rebus apposite colliges eos qui vinumultum bibere volunt, potandi cCrta,mine victores coronari cupiunt, crudam brassica cibis anteponere debere, ne temulentia, ut paulo ante diXimus,lentcn-
48쪽
tur. Quod se praesente factu fuisse a quodam docto, philosopho homine, autorcs Gulielmus Grata rotus medicus praestantissimus,in libro de tuenda valetudi-LIU .rta, Nam dum is in couiuio accumberet, his ipd h. probatis acceptis inuitatium omnium,inuabea poculis perstrenue potauit quod foliolum crudi caulis rubescentis praesumpsis siet.Haec de brassica fatis,ubi addidero, illam assectem in locis aridi sic siccis terres frem esse valde de adstringentem in calidis vero & humidis, contra Adhaec Raphanum Graecis etiam xj dictu, iisdem viribus pollere, quam brassica: queadmodu proprio loco explicabimus. pium hortense, seu Petroselinum .
medica eius auxilia. A R. III.
Arrium satiuum Graecis cr(Amr, vulgo Petroselinum,& nostratibus Persilium dici consueuit cuius facultates cmedica auxilia hic nobis sunt paucis explicanda. Florctinus in suis Graecis georgicis,ut hinc auspicor, tradit Apium cum pane, cataplasmatis vice impositum sa- , cris ignibus mederi: citis vero decoctUm,na Sirene: calculos, insidcntibus deturbare, tuidem praestare. Adhaec urina difficultati-
49쪽
bus, aegrotantibus renibus, tam folio, quam radice auxiliari saluod ab herbulario poeta etiam adnotatum fuisse repe
rio,vbi de aph planta sic scribit:
A Prouocat rinas haec cruda coniecta, et hau lae, Sed mage radicum faciet decoectiosumpta: Hoc itidemsemen operatursortius haus uni. Subdit pri terea idem Florentinus jugil sugillata, lata colori reddere, si eius semine deco
cto foueantur,mammarumque diaritias, era, eali
foliis attritis, impositis emollire Plias , inera L nius semen cum oui albo illitum, aut ex aqua coctum, potum rcnibus mederi scribit: ac in frigida tritum,oris ulceribus e prodesse: nccnon cum vetere vino, vesica calculos frangere quod etiam praestat radix . Datur ictericis idem semen ex vino albo, de iis mulieribus, quibus stati menses non procedunt Radicibus in iusculo coctis, vel acetariorum modo ex Oxclaro apparatis licebit per hyemem, veris initia,&autumni finem,potius Vti, quam aestate: idq; prad ij, vel coenae principi, quoniam materias a superioribus ad inferiora, urinam proritando euocat, ac vehiculi modo deducunt. Sed hoc so cinnequaquam dissimulandum est, quod
50쪽
non solum renibus medetur hortulanu
I apium, sed etiam colicis cruciatibus
ius uisia , aliis qui e statuos spiritu egressum non habente generatur. Praeterea, quod succus apii cum melle bibitus, coagulatum
inictriculo sanguinem vomitu X haurit Et semen iusdem coctum in aceto aqua,t Otium remoratu elicit plantaque
ipsa contusis sin vulvam missa sertum cum secudis trahit. Quod si bibatur succus eius dom,uterus a superfluis humoribus purgabitur Dioscorides ad nulliundeterminati morbi genus apium applicat, scd omnibus indifferenter inflationibus utile esse pronuntiat: sic de eo simpliciter scribens, Sol iit inflationeS.Tradit nihilominus petros clino viresco tracolu intestinum, ut diximus, validas inc sic: ad haec cotras omachum, sic loques: ithma ius, Petroselinon stomachi coli inflationi- . . . 'US, torminibusque medetur. Cui subo uta, e scribit Galenus,tradens insuper,ori sanemAmm irrum' quam gratuisse Plinius incoctu aquas potus clauiores reddere prodit: Florc-tinus Graecus, in cibo sumptu facere,Vt propriae vulnerum fluxiones magis pronae deserantur. Oculorum tumores Vti