장음표시 사용
91쪽
Aose ampliorem non esse, qu insuit sub Carolo IV autumatu auctis enim capitulationum articulis , quod sere ad singulas novi Imperatoris creationes factum potestas Eui horum Sc ei quorum Imperii statuum , semper crevit in amplitem po entiam , non decrevit testas autena Imperatoris talis sim, tu mansit, qualis ab Imperio in eum, tempore electinis translata est Nec quisquam posterio-ἔyrum Imperatorum conquerendi causam habuit, potestitem suam imminutam esse, quia malorem nunquam nactus, nec suam dicere potui , qtiae alterius, praedecessoris,.delicet sui, fuit. Probant haec capitulat ones ipsae, illa quae ex itidem annotavi in truct dejur. pubi M. o. cap min. a; Ailistunt revera Electores Imperatori, tanquam caput membi, sed cor praecellentius est omnibus istis, a quo illi sunt,
quod sunt, quales sunt, habent, trantum posscint,&c Unde 3 p i a paret, Imperatorem solum, in administratione pio causat incipali, eniciente nempe habendum non esse pro instrumentali haberi posse sedan, quatenus p o Principali soliis loquantur Imperii publitae leges, ego auditoris osticium subibo. Interim ad N iEendor Lfium reUertor, qui ea, quae ex oratione Electoris Moguntini Mauritii
exprobratione in literis Galliae Regis , pro fundamento adduxi, recitat,&subire Rit; Rationem hanc Bodinus quoque allegat, proas serenda Aristocratia adducit. Nerum Reinhin us lib. r. bisse nam as ρ . respondet Bodino dcc. In Bodino hoc non reperio, sed ligentius me illum legit, proferat locum. optandum, tetendor mus felicitatem suam inveniendi ea , quae non sunt, impenderet in publicam
utilitatem, inveniret in Imperio pacem, quam ego non reperio, necta illo est. Reiniungius allegato loco, non solum Bodini argumenta44
proponit sed Malsa miscet. Exprelle autem num 7 postquam in prioribus Badinum suo semper loco allegaverat, scribit, cui addi potest Mo-guntini Electoris apud Steidanum consultatio numero quoq; I9 . ubi ad hanc consultationem respondet, Bodini nullam facit mentionem. Unde e GDIirendo: mus sciat, sub hoc numero Bodino responsum fuisse, nescius ego sum persuasum autem mihi habeo, illum ejus scripta, cujus patrocinium suscipere, ambitioso conatu, tentavit, accurata diligentia haud inspexisse. Succedit Electoris Moguntini oratio dc quaestio, quomodo ejus a idem illa vel ba intelligi debeam, animi sortitudinem ei Iegi Galliae
92쪽
Galliae Francisco tribuunt; sed ad Monarch 1m illa spe stat nobis au- a tem inprimis Ai istocratia etinenda est. Stanti qui haec accipiant de administratione tantum, sunt qu de statu Madministratione in te prerentur. In illorum numero p ar er Rejnking una veilari deprehendo Al- δε stedium t m. evi)clopae . b. 23. cII. p I. c Norderivannum de jure
Principatin, he o tr. a. rotum. A1'ut Bisitens. 4rbi ita legi: Neq, huic sententiae obstit Moguntini oratio alleidano relata, in qua Imperium nostrum Aristocratiam appellat Hoc namque respectu datinistrationis dixit quia metuebat Caroli potentiam,®iminis immutationem,
forte tale, quale in Hispanos usurpabat: ilibus posterioribus verbis longislime a Moguntini mente recedit Nordermanes&Augd Elector de Gulomeniebat, id de Carolo, perverso ordine accipit. Rein hingit
opinionem contra me urgere atque naeam refellerem etendormus inhabitum vertit Dicit me immerito reprehendere Rein Linglum injuriamque ipsi a me fieri. Merito, an immerito hoc egerim, saniorum ludicio sit binitio, quod autem de injuria blaterat, conscientiam meam testem habeo, animum injuriandi absuisse. Rein Ungium virum de re literaria bene meritum, sam magnum, officiis praeclarum, magni, merito suo, semper feci , ne injuriis cum eo certare , unquam mihi animus, nec causa fuit Verba, quibus usus, Academica licentiai in qua
opus conscripsi mihi tunc suggessit,ac disputandi se vor, qui in illa ratus non est gladio in illum pugnavi, non volsella Victor ac victus re cesserim,judicent palestrae praepositi vulgus non curo. Neutrum mihi inglorium ducam. Injuriam ex eo meritur Vietendors fius, quod alium medium terminum, quam in Remkingi discursa habeatur, assumpserim. Cur eum quem expressi,assim pserim, ratio fuit quod non immediate contrarium Vizendorsitus contra evidentiam rei scribiqsed in te possit rei eratione distinctionis, inter statuum S gubernationis modum, seu formam, verba ilia, hanc intes pretationem c legerim. Et quo tandem se, tar adverserius, sive himc sive illum, quem
ipsum adducit, medium terminum constituat, utrobique tamen res in
suspenso erit, in posterrori manifesta dabitur petitio principii, quod
nec ipse infiteri potuit. Sed audiamus argumenta .verba, quantumvis generalia, temperanda , coeccenda sunt, Juxta conditionem rei de qua proseruntur. Verba haec in Oratione Opuntini contenta sunt Oeneralia sig6. Ego majorem progetnerali non habeo. Ut maxime enim.
93쪽
in interpretatione legiam, est amentorum, contra stuum&c vera esse,q and inhie positi in testimonio tamen in quo artici alo nos versanaur admittetida non est. Quod si enim verba testis temperanda juxta naturam. conditionem riualitatem rei, de qua testimonium dixit, ne-eessse est naturam condirionem, Sesqualitatem rei jam aliunde cognitam esse. Si hoc, frustra detestimonio solliciti sumus. Cui enim bono testimonium in re clara cognita cu perspe stan cum cognita non egeant P obatione. Minorem ea sacilitate nego. qua affirmatur Posito, sed noconcessio,vet, esse ri praemissam similiter, conclusio tamen litem nostra
indecisam relinquit. Ul e ius syllogismis luxurians NX tetendo: mus, ita argumentatur Qualis est conditio rei, de qua verba Electoris proseruntur, tali modo etiam vel ba illa sunt intelligenda. Atqui ea est conditio rei, ut administrationem respiciat. Ergo Confund: author in prima propositione conditionem modum 5 rem involvit potius, quam evolvat. Ipsius pace manum admovebo, ut clarius constet, quid velit. De qua con stione Imperii Elector Moguntinus loquitur, de eadem verba ipsius intelligenda sunt. Atqui de conditione Imperii, quae admunis rationeme; usdem respicit, Elector Mogunt. loquitur. Hanc esse mentem Rein kuigii, ait. Sed cum videat minorem nondum proba 3Iram,&ne excipiatur, in ea petit onem principii commissam esse, illam ita fulcire nititur. Nam si Statum qui derivatur a Maiestatis habitudine, ad numerunt Imperantium) respicerent illa verba, sequeretur, Maiestatem,aequaliter reside: eapud Caesarem,&Electores Si quidem Aristo. cratia est Respublica, in qua Majestas ex aequo est apud paucos, S c. Ve a dixisset, sit Moguntinus de statu simplici, vel Aristocratia pura su iisset locutus, non autem de stitia mixto, in quo Aristocratia quidem praeponderatine pura dola non est Aristocratiam retinendam dixti
hoc retinete dicimur, quod habemus, non aliud Puram autem Aristo-cra iam tiam non habebant in Imperio, sed mixtam iit a chalcia portς,&leges fundamentales ejus termini probant. Porro ex his Moguntini iverbis non sequi, in illa mixta administratione praevalere Aristocratiam, autumat V izendoris Hinc statuit, per vocem Monarchiae Electorem intelligere puram Monarchiam, tum ratione status, tum ratione admin strationis, huic opponere Aristocratiam penitus abolendam Hac interpretatione penitus cerebrina opus max me habuit, ne si
verum admitteret sensum, conclusione sexta cedere cogeretur Cere- brina na
94쪽
bi inam autem hane essem de cognos itur, quia nullo standamento, asconjectura nulla tibi litur. Et ne cluid licentiae d. sit, exinterpi et Pataphrastes sit, sed talis, credo, ut si Oguntinus levi visceret, iuraret pers Omnia iacta, hominem toto caelo errasse. Detur, ut ve; itati conveniens, Moguntinum Monarchiam pro statu Sc administi atione ejusdein enuntiasses cuti stquam opposuit Aristocratiam, ut Oppost io nisa sit,&secundum normam eam itidem o titu&adminiit ratione lin-buisse, di en i m venit. Quando vocabulum Nobis ad Electores relici:igit, Imperii adminii rationem, in paraphrasi, ita comparatam dicit, ut vi legum fundamentalium non a Caesare absolute, dc soluim per iaciatur, sed etiam ex parte ea ad Electores pertineat, resi quis Imperii Statibus violenta adhibet manu ; quorum, quia partes in adminificatione sitit, Moguntino ut Imperii per Germaniam Archi- Cancel-37 latio, ignotum haud fuit. Inde piobabidor fit interpretatio Nobs, id est Imperii Statibus, aut Nobis id est, Electoribus, quibus impiimis incumbit, ut Aristocratiam non Nobis solum, ses caeteris, qui in ea
concurrunt retineamus. Nobis, scilicet lectoribus retinenda Atistocratia Impeti et Erione igitur maxime interpretatio Nobis, 3 id est Electoribus. Idque ev. dciuissime constat, ex hac Moguntini oratione, quam a Sabinus mistoria de bitione is coronatione Carotii apud Silur .lib. a. historiar. Germantc. p. 37 exhibuit Scisus Gallum in patria, quam natura amare dc bebat, qu sdam amisinciatus rapuisse brevique orbatam videbitis principibus universam Galli amis. Est omnino Gallus excelso animo piae situs, sed nimis cupidus Monarch r. Nos autem, nisi Arili latram P. incipuna, in Germania, omni consilio , omnibuqsue viribu ac nervis tuebonius, male coi:sulemus universae posteritati.
Ex querela Mauritii tantum hoc sequi concedit laendoris;
Caesarem iliaduisse tollere id, quod Aristocraticum erat in Imperio. Consentio a qu)d erat illud, quantum erat vis hoc praeponde. rasset e stiper flat Monarchicum, tanti non fecisset Carolus, nec, crimmagno periculo, parvulas Aristocratiae umbras tollere acquisivisset. . oe iam regis Galliae literas pertinere arbitror. Desiique petieiam ego ex classicis aut horibus scilicet ante, vel illo tempore, quo Moguntinus peroravio mihi exemplum dari, eius sensus, quo Remhingius Monaich ae, Acistocra: vocabulum accipisci ipsetat id sit a tetendoissio
95쪽
dormi, factum grati et agerem .postquam verd, in urcei exemplorum.
nihil se equeiari is in orationibus Aeaefert quam abstracta poni pro c6creti imprimis, qua: do inst tuuntur de rebus magia ficis quai; est hae Moguntini oratio; si is ense gratia uinae oneae hoc si abinon admito Tam jejunus in Oratota non sum, at me sirgiat, ste-ouentius apta 'hetores abstracia poni pro concretis sed inde non se-Huitur, Cria tinu in in si ad serratione dem fecisse. Potuisset, ergo ne feceritilligamus. Tritum est a posse ad esse non valere consequemiana.
Quoniam tu em ambiguam orationem reddere, a que in suam torquete sententiam student adversarii, non possum calamum sistere,
an ecitiam eram inserpretationem paucis confirmaverim, In consesso test, vocabula, Monarchia, Aristocratia, Democratia, proprie pro statu
Rerum publicarum accipi, docendi causa in abi raelo, scd si de Republica certa sermo sit, in concreto. Unde duplex fundaniintum exurgit: Prinriam in minambiguis locutioniblisi pono, non comedoralem esse Moguntini pro proprietate vocis adeo praesumitur, in bignificatione
verborum propria recedi aliter non oporteat, qilana im maia festum
pellactile lagata. Quodque de statu locutus fuerit Oguntinus sa is constat ex conte tu suae orationis, quando Sabino tr. S; teste adjicit: si quis scrupulus est, ne transferatur Imperium, hahenatus solennem formulam uiisjurandi juxta quam fidem dabiti uolus, se non liben-cturi, in , aut mutaturum jurat eice ionis nodiae & Imperi Stati m. 8 p. 8υ .Regent enim eum illae virtutes, ut se vel pacta, ut nulla moveat bella injusta, ut non mutet veterem Sc constitutam Imperii forna m. Se cundum cum Moguntinus de Aristocratia Imperii locutus fuerit, non potest dici factum in abstracto. Ad haec distinctio inter statum admi Gnistrationem Status primum a Bodino observata acante eum a nemine inimadversa , ut ipse lariatur de RepublItb a G2 p. s. Ergo Moguntinus, qui ora onem suana in Eles horum collegio, eo tempore habuit, quo non dium haec distinctio cognita secundum eandem,ciba iniare non potuit Magnates quoque praesertim ubi ad suae conditionis pares sermonem in stituunt, argutias istas, tae scholistica sunt, insuper habent, populari loquendi forma, non figura: ncia ambigua utuntur.
96쪽
Inde etiam est, quod eorum tractatus subtiles interpretationes, non ac 8 mittant. Animose Mauritius, Euctor Saxoniae, Carolo V. Imperatori repose se fertur,quando nonnihil ab hac via regia videretur deflectere' At ego te tanquana Imperatorem, non tanquam egistam pactiones&4' Redera interpretari volo. Certe dum rationes, quibus Gallum ad Imperium non revocandum suadebat Moguntinus, accuratius trutino, deinprehendo ipsum considerasse Imperii leges, utilitatem, quietem, libertatem viatum, Metuebat autem sagacissimus Elector Gallum Gallice imperaturum,&iecundum animi sortitudinem, quae ei praeεipua dicebatur, indeque statiam Aristocraticum convellarum in Monarcilicum, Gallico timilem Fuisse autem eundem Monarchicum, tam lati- Onestatus, quam ratione administrationis, Ni igendo imus ipse fatetur. 1 Denique etiam admissa dilin cone, inter statumin administrationem, in quantum admittenda, nostra tamen sententia utroque significatu firma ei sistet. Si enim Moguntinus statum Imperii Aristocraticula dixit, quod inmixtione Monarchiam vinceret, res plana est si vero de administratione status intelligi voluit,postquam administratio flatu similis est, de esse deber, ut supra sectione 3 probavi, euam hac via obti-nt , quod volui.
r. suiborparatus par pari referre. Detegitur error Wiam Orfiti Et monstratur imperium Romanum hodie idem esie, quod olimsuit. . rando caeperit in num Impe
s. In hodie Imperium clea e deferatur, vi aurea busia.
c. Immutati legum 9 jurium Impecon uetudini acceptamferturieten-
dorsus. I H. I Examinanturfundamenta positionis. I . . venerabil7 e lecti eo electi pote t. contra M' iecit ossum facit. is Wirendoissus opinionibus rariat. 16. 23. Sibi iterum contrarius e t.
ii , quo tempore actafuerit. ir. Et injurius in Electores 2 Status. . ieeudoliuUbi contrarius II. IS. Male allegat authores. s. Electoralis collegi introductionem ima O ci. Et credit illis, quibus non est cita cindum,
97쪽
ss. genisis, primores Regminι-- pcratorem eligere scribit. 7s. Eos aliquat da optimates, ali quod Principes neminat. Aliqliando Principes Regni.
rer, non a tem secundum excellentiam utitur. r. irendor res contextum Aru
e. D sit itu undamentis. as. hi sorvi: defectuosa est. 26. Scbardium orn is insimulat. r. Sed e Palinodiam debet. a 29. Gloriosus est in ultaut tot ranu Frisingensis. 3ο Se rustra. SI Non accuratus est in allegandis
s iresis formare voluit ciendori lius Restar ut par pari reseram,&censurae, quam ipse de meis suscepit laboribus, hostimentula opoΠὸm Facerem lubens &tite ex lege talionis, si compendi juris publici, quod Regiomonti se scripsisse ait, mihi daretur copia. Postquam Vero auribus meis tantum, non oculis id contingit,impresentiarum disserreretributionem, &terminum prorogare cogor. Nec enim, praeterea ad quae in superioribus sectionibus notas scripsi, aliud prae manibus nunc eli quam prima&ultima authori conclusio in quibus licet pauca sinta sunt tamen ejus generis, ut ex iisdem, tanquam ex ungula, leonem nostrum, ejus vires cognoscere aliqua ex parte liceat. Primo, in conclusione prima, Imperii Romani hodierni admini et strationis meminit mei: us si hodiernae administrationis. Accurate enim loquendo Imperium Romanum, quod hodie apud Germanos est, non novum, aut hodierntim dici potest. ed illud, quod apud Romano; clina suci, quodque in Germanos translatum, hac ipsa conclusione docet, etendo issicis Personarum mutatione, clem poriScursu, quod su.t eis non desiit arg. o. st de uduiu nec translatione sactum est. Translationis enim natura, rem trans serre, quae est, non autem rem noVam constituere. arg. I. Inst eademptaegator i. CG intinjur. Administratione quoque mutata, Szatus, seu ipsum Imperium, non mutatum, ut supra expressimus.
Secundo, Imperium Romanum videri ab initio haereditarium
98쪽
suisse. Augustum enim a Iulio Caesare testamento instillitum; hunc rursus Tiberium, Tiberium Caligulam haeredem Regni reliquisse, scribri autor si Imperium' o Statu habet Imperium ROrnanum non in Iulio Caesare vel Augusto, sed sub Romulo coepit. l .ga. F. de rei e juris. Expresse Lucius Annς is sive Florus, et Seneca initi l ad nos in epitome rerum Romanuit A paulo Potii pr. ait primus ille urbis Imperii conditor Romulus sitit.
Tuit o. hodie Impesum non sircces ione, sed ele Pone deserta
statuit,vi A.B Caroli IV. :t. r. a. Ego, quo nauius vi A. B. hoc fieri credana terius ab ips, allegat 9s, profunda .Petito habeo, qui antiquam consuetuduiem urgent: iei itatem ipsam, qua arum eis, aureaim, Bulbam ion introsuxisse electionem, sed introductam celtis regulis e
Qu rio ait, urium Sc legum Imperii nostri mutationem, in eo p Itissimum in ,mento quaerendam esse, quo invaluit aulioritas Electorum. Indefinita haec est locutio, ut har ereponit lector, an non jura dc leges Imperii privatas aeque, ut publicas, intelligi velit. Deinde ut eadem hac conclusione mutationem modi, quo Imperatores olim ad gubernacula ascenderim expressit, ita etiam hic eκprimere debuisset, quae .&in quibas jura cleges lira perii mutata fuerint. Praeterea mometum istud frustra quaeritur, si verum est, quod author conclusione ulti-
mx habet , nempe sensim ac paulatim Eiectores jus eligendi ad se traduxit e. Qitinio sibi con rarius est :h c absolutae Imperatoris potestati alia quid detrae iam in conclusione aurem quinta, m Republica Romana hod erna solum Impera rorem habere plenitudinem potestatis , assirmat ut notavi supra se nione s. Conclusionem ultimam quod atti,net etiam ea nevis non caret. I. scribit expresse, patere ex cap. r. A.B.
in pr. c. q. g. caeter Am 4 rm', introductionem Electoralis collegii consuetudini acceptam serendam esse. Si contentionis serram cum eo trahere vellem, negarem positionem. Neutrum enim caput hoc expresse dicit&c Caput primum loquitur de ant: qua dc laudabili consuetudine, juxta quam Electores h abeant proficisci ad Elee ionem Regis Romanorum non vel de institutione prima collegii electoralis itaque a consuetudine profectinis, ad constitutionem collegii est colat sitio a L paratis, quae invalida. Erarbar M a M. Libsirg. in . aQtiment.
99쪽
piscopum Moguminum potestitem habuisse ab antiquo caeteros Electore lite a oti convocanci. Hic iterum de constitutione collegii nihil, nihil etiam de consaetudine: non enim determinatur, unde ab anti quo hanc potestatem habeat Moguminus a lege, vela consueurdine. Iden cap. 3 primo declarat Athiepiscopo te virens hactenus competiissi primam vocent in eligendo hanc vero an a lege habeat, aut consuetudine I si deciditurit ut hoc quoq; addam exercindi adverserit causa S i prosciscendi consuetud ne a jure convocandi, ab Ordine Votorum de allis consimitibus, ad institutionem collegii inser relicet, dicam coni itutionem lege factam esse,per ea quaes II. B. habent r. Secundo, allegat in eandem sententiam c. venerabilem de electione , te, hi potestate Uerum illud non tantum antiquae consuetudin S, sed&juris mensionem facit, ut sensus esse possit Electoribus potestarem ei gendi Regem Romanorum jure id est, lege obtigisse,eosque hoc jus, ab antiquo exerruere consuev.sse. Quodq; expressa concessione, non I tacita, quae consuetudinis est, hoc eligendi ius ad Electores provenisse Pontifex hoc statua , connexio textus innuitiqLaetatis est Neium illis Principibus, us&potestatem eligendi Regem, in Imperatorem postmodum promovendum, recognoscimus, ut debemus, ad quos de jure&antiqua consuetudine noscitur per Uriere, cum ad eos to spotestas
himmo i ab Apsolicastis pervenerit, quae Romanum Imperium
in personam magn fici Caroli, a Graecis transtulit in Germanos. Hinc inval da erit mino , in argumento, o Zendor Osca malo. Tertio, op esonibus variat; C do consuetudine introdu stum Electorale collegium ait, ina id consi tutum ab Ottone. Quarto consuetudine ortum scribit, itae sensim ordinum consensu Dei it approbata. Sed ubi istius consenuis vestigia sint, non indicavit. Et in eo sibi contrarius est, quando in exegesiales, verisimile esse, arte, latente usu patione Electores jus es gendi paulatina ad se traduxisse. Dicit hoc,nonp obat. Ego autem hanc opinionem ut Germanicae integritati contrariam, Electorali collegio minus decoram. citeris autem Imperi ordinibus, mei labris probrosam non recipio. Et quoniam in re, quam historicorum supina negligentia tenebris Pavolutam reliquit, conlcctui iScertamus, honori utriusque partis con
100쪽
sultius, ac veritati mag: conveniens duco, censuetudini consensu ordinum approbatae, originem adscribere. Inter causa quae comove: sit, ordines populum, eamqusque refero, quae Olim apud Romanos curam Reipublicae ad Senuum deduxissed citur. I. do L, Quinto, tradit hanc sententiam tueri Arumaeum, Buxdormi mo, Paut mei sterum,Heigium Sesai, abor neriam Arumae uir iuod attinet, verus est in re alio ite migendo illius BuXdorssus alitem ad A. B. conelA lj e. zmaPCatali thor, nihil de hoc negotio habet thesii vel J1 .lit. cisci ibit haud cul Sponder: Argumentum pro O nionc eorum insurge ie existimant, id non tam expressa, vel speciali aliqua constitutione uistitutum, quam anti lira,&sensam, tacito, vel expresso ordinum consensu invalere coepta consuetudine introducitim fuisse Patarnaei stetit ditio pt sterior in promptu mihi nCn est, in priori vero lib. a. s. r. usque ad n Isa non eX en ur, sed ps. terminatur. Aicata eno mihi SI. iaci zo consensu Principum, ordinum Impetit irrepsisse paulatina, interveniente prolixitate tempori , memoliam Omliatam superantis. Heigd opinio partI quas. n. 7o. 7 σδ est, occultis primum initiis coeptum d patiemibuis aeteris principibus, per al: qLO annos usurpatiam Scholibocnerus lib. .polit.c. 32.inum.3 s. tacito consensu Principum Imperii paulatim irrepsisse, interveniente longi temporis cursu, quo titulo nullus valid or. Sextd in privilegio Ortoni 3 script anno sρρ o praesxojuri Saxonicitati ob laeva per tam fieri mentionem Elactorum Ecelesiasticorum,&Secularium scribit, exque eo evincit Electorum ordinem Otroni . cognitum fuisse: Quantum vero sidet huic privilegio attribuendum sit, ex He .giod quast .n Θ. atqVe ex eodem parta quaest in s.ctseqq. ac n. ci discere poterat. N muto Onis 2 privilegium uri Saxonico municipiali est si bis p ςfigua suspectum ita hoc otionis, merito esse debet Qui enim semel salso usus fuit instrumen o semper in malitia, vel ignorantia, aut simplicitate perseverare praesumitur in eodem genere dei litori Hinc si XVietendorni voluerit, ut fidem huic priviugio demus, fidem eius ante omnia probare obligatus erit.
Septimo docet, ultra Ottonis . tempora, hactenus praeter Iordanum in Chron. in tempora Caroli M. Originem reiicientem, neminem constitutionem Electorum extendere ausum suis se. Haec non conveniunt cum illis, quae habet allicdius tom. . fmIilop. p rq I.